[See page image]

Page 151-152

tiam adversus populum intonant? quis non illos omnem humanitatis abiecisse sensum existimet ? Denique ex istis discamus, saepe. fideles multis cum difficultatibus luctari, quae fidei contrariae videantur : sed quae tamen cum ea bene conveniant : ac proinde nos oportere Dei zelo et studio sic commoveri, ut licet omnem humanum affeetum exuisse videamur, tamen ad misericordiam proclives simus, et vel proprio sanguine miserorum pereuntium vitam redimere parati.

Is ergo fuit Samuelis animus: neque enim quum regem Agagum in frusta coneidit, crudelitate fecit: sed earn severitatem adhibuit quam ipsius officium poatulabat, quandoquidem its Deus voluerat. Et tamen illius misertus eat, et pronus ad humanos affectus fuit. Nos itaque singuli hanc doctrinam usurpemus, ut peecata oderimus, et quum necessitas postulabit etiam severe corripiamus: et tamen erga personas bene affecti simus, et lugeamus miseros homines sese in exitium ultimum eoniicientes. Iudices itaque si quos capite damnant, non ira, non erudelitate duci, neque omnem humanitatem exuere

sed tamen zelo gloriae Dei regi debent, atque omnem naturalem affectum superare, ut officio suo fungantur: et vicissim eorum quos capite damnant misereri, et ipsorum bonum quaerere: quod licet isti affectus valde repugnantea videantur, pulchre tamen conveniant, si modus ille quem Deus verbo suo nobis praescribit servetur. Denique danda nobis eat opera ut sic nostris affectibus moderemur, ut Dei voluntati subiiciantur, et nihil in illis nimium apparent: atque eius moderationis exemplum esto Samuel, quam quidem etsi non usquequaque retinuit, sed tamen sese Dei semper voluntati subiecit. At si tam excellentem prophetam aliquid humani passum videmus, quid nobis futurum putamus, qui longe ab ills perfectione absumus, ut Deo nos totos its dicemus ut nullum alium scopum propositum nobis habeamus quam ut ipsius nomeu glorificetur? Sane Samuel non deflet Saulem lucri cuiuspiam gratia, eni sponto cesserat: neque quod in gratiam cum illo redire cuperet, nut ipaius divitias speraret, nut viribus confideret. Sui ipsius rationem nullam habet, sed tantum populi commoda et status tranquillitatem intuetur. Deinde tantam tamque horrendam Dei vindictam considerans in cum quem non its pridom in regiam evectum dignitatem repento deiicit et exauctorat, vehementer tam insignia divini operis destructione commovetur. Non secus ac si qnis eximie caelata vasa doleat confringi, ut quo fait vas insignis eo sit dolor vehementior. Samuel vero hie intuebatur ipsius Dei invisibili manu vas factum plus quam frangi et minui : quo casu dtim commovetur, affectionem suam piam et. sanetam patefacit : quae tota fertur in divini nominis glorifieationem et ecolesiae defen-

sionem. Verum tamen non sine peccato id facit: minime quidem quasi sit affectus ille vitiosus, sed quod modum excedat, et luctui suo nimium indulgent. Hinc monemur, dandam omnem operam ut licet zelo optimo ducamur, ne tamen in excessu peccet: sed intra huius cogitationis limites sere continent, nempo, fieri oportere Dei voluntatem: et gratum quidquid facit habere, et in medio luctu et tristitia gaudendum ease et laetandum in Domino. Nam etsi gloriae studioai simus, tamen fieri non potest quip etiam nostris afflictionibus magnopere commoveamur et afficiamur: sed tamen superandi aunt isti affectus, et in ipsa nostra tristitia gaudendum, ut Deo quod debemus obedientiae sacrificium reddamus. Sane digna doctrina eat quam diligenter meditemur. lluoniam enim homines sibi ipsis delitias semper faciunt, et sibi ipsis adulantur, pulchre secum agi putant si reliquorum hominum hypocrisin sequentes aliqua externs specie neseio quid rectum eimulent: et iustitiam et iotegritatem verbia praedieent, et in terea suis affectibus se abripi sinant, velut olio, invidia, ira et similibus: quae excusari posse videntur, quod bonam intentionem prae se ferant. Sane non omnis bona intentio nos excusarc potest: sed nos ipsos nobis ease suspectos oportet: quandoquidem licet bonum finem consiliorum habeamus, in hanc tamen nut illam partem propendeamus, modumque tenere quern decebat non possimus. (luapropter quo proclivior eat (spans, eo maior dandy opera. ne extra terminus tranasiliamus, neve affectibua immoderatis abripi nos sinamus: quum Samuelem hie ore ipsius Dei reprehendi audiamus.

Sequentia deincepa verbs expendamus, quibus Deus quum licit, qzGOniam ego reprobavi eum, Sa muelis inconsideratum luctum arguit de Saule. Licebat quidem Samueli Saulis casum deflere, sed illi modum et.iam debuit imponere, et affectum cohibero: Sic nos oportet noatris affeetibus moderari, ut licet boni illi, ne tamen modum excedant, aed intra voluntatis divinae terminus sere contineant. Qualia onim quantaque contumacia foret pertinaciter contra Del volunt.atem sentire? Exempli gratis: Si misera.m ecclesiam mnltis urgeri persequutionibus videamus: si improbos nihil nisi gladios et ignes rninari, triumphos agere et veluti (axis habenis in Doi filios crudeliter ferri, cane non oportet nos duros, ferreoa, inhumanos else, sod potius vehementer affici malia illis: neque enitn aliter precibus ail Deum assurgere cuperemus, nisi tantis malis vehementer afficeremur. Sed tamen modus adhibendus eat lacrymis, ut nostram obedientiam quae omnibus nostris affectibus praeire debet testificemur: et illud propheticum usurpemus, zelus domus Dei me admit. Eccleaiae itaque desolatio nos its debet afficere, ut licet alioquin ex animo nobis omnia succedanc, si desoletur ecolesia, ilIius ruinis