[See page image]

Page 69-70

Hie igitur adoranda nobis inscrutabilia Dei .iudicia, nostris sensibus altiora. Nam si nimis anxie vellemus causas investigare cur. Deus Ionathanum condemnarit, quandoquidem antea vidimus Ionathanum testatum fuisse se ignorasse quod pater ipsius prohibuerat: et non peceasse .illum malitia, led quod fecit in populi salutem. fecisse: nae graviter in Dei iudicia peccaremus : quae aunt abyssus profundissima, et in quae non eat nobis curiosius inquirendum. . Hoc igitur exemplo sapere discamus ad sobrietatem, et quorum non habemus notitiam, non auxins neque curiosius investigare. Caeterum hie merito obiici posse videbitur, ab iniquo iudice latam sententiam adversus innoeentem semper ease tromendam-: atque in primis hoc loco papistae maaime abutuntur ad excommunicationum suarum fulmina conatituenda. Aiunt enim quum adversus aliquem innocentem suum fulgur excommunicationis iaculati fuerint, tanti ease suam autoritatem tamque sacrosanctam, ut si quis offendatur repente sit condemnandus tanquam maxima noxius. Bed cornuta aunt istiusmodi. argumenta: quod non sint in exemplum trahenda quae semel Deus fieri voluit. Singulare enim -eat factum istud Ionathani, quod permisit Deus ut Saul suae temeritatis poenas lueret. Ac saepe, fateor, reges Doi affiati maiestate loquuntur, etiamsi quid loquantur ignorant: quod Caiaphae summo pontifici accidisse videmus. Nam prophetiam edidit de Christo, licet Dei et veritatis hostia. Unde vero, obsecro, donum istud prophetiae2 Deus enim ratam fecit autoritate pontificia prolatam istam sententiam, oportere ut homo moreretur pro toto populo : ut notum fieret omnibus mortem et passionem Domini nostri loan Christi fore omnium redemptionem. Itaque Deus ad unum actum linguam Caiaphae impulit: quod si trahere in regulam generalem quis velit, pa? vana superstitione Deum et ipsius prophetiam irriserit. Sic papistae suam ignorautiam hoc loco produnt: quando dignitate ista pontificia, tanquam ingenti clypeo , se protegunt, et inferunt papam, qui summo pontifici suooessit non posse loqui nisi affiatum sancto Dei epiritu. Atqui non dicitur Caiaphas semper prophetasse : semel duntaxat tota vita sua prophetiam illam edidit, ac plus quam centies millies blasphemavit. An ergo trahetur in regulam generalem singulare illud factum ? nimium hoc arroganter ab istis fit. Itaque observemus Deum ut Saulem de sua temeritate puniret voluisse ratam facere latam ab illo sententiam : quasi diceret: Tu rex es: sacrum ease tuum os oportet hac in parte, tanquam spiritus sancti organon : to ergo sententiam tulisti, quam volo ratam ease: led adversam tibi in tuum damnum. Non igitur inde sequitur Deo probatam fuisse et acceptam illam exsecrationem qua totum populum obstrinxerat:

neque.. quaecunque Saul eloquutus esset temere Deum voluisse rata ease. Minima gentium. Bed contra Deus ratum fecit illam.sententiam, quam in Saulem retorqueret: Tu,< inquit, mihi poenas dabis; to populum, meum easecratione obstrinxisti: led illam in to ego ipse retorquebo. Itaque non dubium eat quin Deus illi habonas lagas permiserit, ut ista sic effutiret. Nihil enim Deo ineognitum

rerum omnium eventus habebat satis notos. Quare Deus voluit Saulem quod tam temere et inconsiderate iam peecasset; in idem peccatum recidere, ut poenas daret: dignamque factis suis mercedem reportaret, Deoque sese submittere disceret.

Interim vero si quis roget Deine iustitiae convenerit, miserum et innocentem Ionathanum in has angustias coniecisse ut in mortis usque discrimen veniret: sane convenit: led cuius ea eat providentiae via ut desperatis rebus salutem adferat, resque omnes ita componat ut quum ultimum exitium imminere videbitur, salus appareat. Quod ipsi Ionathano contigit. Caeterum observandum, Deo permittente innocentes affligi, non ideo tamen iniuriam illis ab ipso fieri. Neque enim eat in Deo ulla mali label.. Quare si Deus res adversas immiserit, ne obloquamur, led os pofius occludamus. Sane possunt quidem qui affliguntur se innocentes, se sine causa puniri, se sibi non ease male conscios, neque ullius sceleris reos, profiteri, verum non apud Deum, led spud terrenos iudices: quandoquidem Deo suae constant rationes nos affiigendi: semperque iustissime facere iudicabitur. Quare compescenda premendaque labia digito, quandoquidem licet in aliquo nostram innocentiam tueri possumus, in mille tamen aliis etiam nobis incognitis arguemur. Et ai causam nostram aliqua in re probaverimus, Deus tamen sexcentas alias adversum non producet, quibus maxima sontes arguemur. Ne itaque Ionathano factam ullam iniuriam arbitremur, licet insonti et per incogitantiam lapso in illam quam nescivit patris exsecrationem, a qua proinde iure poterat absolvi. Nam etsi coram hominibus sufficiens excusatio videatur, Deus tamen satin habuit cognitam : ac proinde etiam sua liberalitate providit, ut in tantas angustias coniectus Ionathanus, mortique etiam addictus, Dei gratiam et misericordiam in summo periculo experiretur. Praeterea hie observanda eat hominum ad peccandum proolivitas, qui subinde non cohibentea, suos affectus peccatis peccata cumulant et in dies augent. Exemplo esto Saul: qui primum iuramento isto, vivit lehova, suam sententiam firmavit: quarum voeum senaum antea ezposuimus : deinde adiecit, Iehova qui servat Israedem: et tertium etiam adiunzit, morte morietur. Quum itaque dicit, Iehova qui servat Israelem, perinde eat ac si iuraret per eum, qui populum suum ex periculo eripuit : quasi 5"`