[See page image]
Page 49-50
49 IN I. LIB. SAMUEL. CAP. XIV. 50
Deo fit reus caediz, quod ab irato animo et odio
pleno proficiscatur illa offensio: sad longe gravius
peccatum eat devotio easecrationis, quam alia quaevis iniuria ferro vel alia quavis ratione facta.
Mains enim odium et venenum lethaliua ostendimus in eum, quem advocato Dei nomine, easecratione obstringimus, quam si stricto gladio mortem illi intentaremus quem odimus. Itaque quacunque tandem iniuria illum afficiamus, nulla tamen
tam atrog
of
violenta, quam quum imprecationibus
ant easeerationibus illum devovemus. Odium enim
plus quam diabolicum et furiosum egsecrationes
illae produnt, quibus Deum illi cupimus inimicum.
Et tamen quam longe lateque patet hodie istiusmodi corruptio 7 Nihil audias frequentius in ore
hominum quam diabolicas imprecationes: Dii to
perduint, Te diabolus auferat: et similia multa
quae pestiferea linguae istae vomunt, ut in buccam
venerint. Sed parva ista aunt, horum respectu
quae impii homines in Deum ipsum proiiciunt, ut
audeant conviciis ipsum lacessere, horrendum dictu
of
audits : et adversus Dei filios insurgere tam
contumeliose, tam crudeliter ut pietatem omnem
abiiciant, et Domini nostri Iesu Christi regnum
evertere moliantur, et verbum ipsius abolere. Quare
quum tanta sit hodie mortalium impietas, eo attentius nobis hie consideranda aunt quae de Saule
dicuntur: nempe licet magna videbatur illi oblata
occasio populum severiore aliqua lege in officio et
humilitate retinendi, non ideo tamen culpa carere,
quod ea easeeratione populum obstrinaerit, et quidem temere et inconsulto. Profecto omne quidem
iuramentum egsecrationem in se continet si deficimus : sad longe haec differunt inter se, iuramento
cum consilio et ratione facto se ad faciendum in
posterum officium astringere: et temere easecrationibus sese devovere, quarum nullum iustum eat
fundamentum. Nae valde rei aunt coram Deo qui
se iustiusmodi egsecrationibus devovent, vel eo solo
nomine quod Deus testis advocatus eat. Imo et
iudicem illum advocari certum eat et vindicem
adversum nos ipsos, si montiendo proaimis iniuriam fecerimus. Nam istae aunt iuramenti plerumque formulae, Deum in animam meam testem advoco. Sic D. . Paulus loquitur. Deum igitur testem
advocantes si defecerimus, gravem punitionem meremur : sad si temere aliquid egecratione facta
susceperimus, non eat in nobis situm ut promissum
istud temerarium implere possimus. Quare qui
temere istiusmodi egseerationibus sese devovent,
Dei nomen foedissime profanant. Quare in memoriam revocanda eat gravis illa comminatio
adversus eos qui Dei nomen in vanum assumunt.
Et quidem hactenus de. temeraria illa Saulis
adiuratione, ne populus cibum gustaret. Sed alia
ex parte quanta Saulis levitas? Nam Israelitae in
persequendis hostibus hue illuc disperai, quinam
poterant hanc comminationem omnes intelligere?
Nae imperatores ant duees summi egeroituum
ali
quid prohibituri, ant milites ad praelium instrui
edicturi, si magnus eat eaercitus, et clam moneri
milites velint, ut vel tubae vel tympani strepitu
castra nolint admoneri, mittant certos oportet qui
duces, centuriones, decuriones admoneant, ut sin
guli suos edoceant: quod alioquin ne tertia quidem
eaercitus pars, si palam edieeretur, ducia volun
tatem intellectura esset variis locis dispersa: quan
doquidem magnus semper in castris tumultus eat:
et crebrae velitationes, belli tempore. Porro po
pulus Israeliticus non continebatur castris quum
Saul hoc ediait: ac proinde regis edictum audire
non potuit, ahis in hanc, aliis in illam partem,
hostes persequentibus. Interea tamen Saul ease
cratione obstringit eos omnes qui cibum aliquem
ante praescriptum tempus gustaverint. Summa
itaque Saulis temeritas : et gravis culpa quam
nullus praetegtus possit eacusare, quin reus sit
accepti in vanum Dei nominis. Quin etiam Iona
thanus in vitae periculum ista easecratione adductus
eat: Deo nimirum patris temeritatem et arrogan
tiam ita ulciscente. Idcirco Ionathanus ait,
tur
bavit pater mess terram,
hae ezsecratione : Quid
ita 7
Yidete,
inquit,
ut illuminati sent oculi mei,
quum gustavi parum mellis huius.
Neque vero cogi
tandum oculos Ionathani sic illuminatos, ut olim
Adami et Evae dicuntur aperti, postquam de fructu
prohibito comedissent : suamque tum turpitudinem
agnovissent, cuius illos puduisset: aliena enim eat
prorsus ista eapositio: sod illuminati dicuntur qui
antea ex virium debilitate quodammodo caecutiebant.
Ex quo magis apparet quam iniqua quamque cru
delis illa easeeratio. Ionathanus enim praelio su
perior factus erat, non sane vi sua, quippe qui
solo comitatus armigero et quidem inermi, tot hos
tium cohortes aggressus erat: Bed Deus illi animos
vireaque ad fugandos caedendosque hostes dederat.
Pater vero ipsius qui antea se meta intra castra
continuerat, et ad hostium conepectum eapaverat
iam magnos animos prae se fart, ubi ease in tuto
omnia videt : et victorem easeerationi devovet,
eumque quem Deus huius victoriae principem fe
cerat. Ergo satis apparet quam iniqua quamque
crudelis fuerit ista Saulis cum easecratione con
iuncta maledictio, qua praeterquam quod Dei nomen
laedebatur, etiam innocenti lonathano summa in
iuria inforebatur, qui longe aliud, nempe summam
ab ipsis angelis et hominibus laudem merebatur.
Nihilominus tamen servasse populum suum Deus
dicitur. Ex quo discimus licet in multis Saul offen
derit, et Ionathanus in vitae discrimen edicto illo
Saulis venerit, a quo recedere noluerit: Deum ta
men voluisse convertere malum in bonum, quod
4