[See page image]
Page 17-18
17 IN I. LIB. SAMUEL. CAP. XIII. 18
nae laudi ducetur, rebus omnibus ex animi sententia $uentibus et suceedentibus, Dei mandatis morem gerere, sad quum via quaedam maior accedit, turn coercendi aunt sensua nostri omnea, et adversum nos ipsos pugnandum eat, et afectus cohibondi, ut Deo suum honorem reddamus, sincere nihilominus eum colentes et venerantes. Atque illa eat fidei nostrae eaploratio, quum in magimis periculia et tentationibus constantiam retinemus, et spew in unum Deum reiicimus. Saul igitur omni egeusatione caret. Quare discamus in genere hoc egemplo sapere, et in unum Deum eiusque providentiam its recumbere, ut ipse nobis legem, non illi nos imponamus: neque ad hunc vel illum diem ipsius opem alligemus: sad fidelem ease Deum persuasi, illi acquiescamus: atque illum, licet nostra opinione tardius adveniat, mature semper adfuturum ne dubitemus. Neque enim rebus creatis et mortalibus similis eat Deus, quibus effiuunt occasiones, quas deinceps nequeunt recuperare: sad Deo suae semper constant rationes efficiendi quod decrevit, et quod ab illo speramus ipsiua verbo freti. Sane multi peccant hie impatientia et errore. Conapicuum id fit Sarae eaemplo matris fidelium, quae virum etiam suum Abrahamum in eundem secum errorem indugit. Namque Abrabamus acceperat promissionem futurae posteritatis. Sed iam provectioris aetatis erat: et Sara sterilis et extra aetatem quae posset concipere. Yerum tamen sine prole nulla ipsis spes salutis superest. Neque enim tantum liberos ad possidendum terram quam a Domino acceperant in haereditatem easpeetabant: sad sanctum ac benedictum semen ex quo Christus salus totius mundi oriundus egpetebant. Sara itaque hie maaimis difficultatibus arotatur, rationemque ex impatientia Dei verbo coutrariam init. Nam Abrahamo contra Dei legem aliam ugorem, puta ancillam matrimonio iungit: et its efficit ut ordinem quern oportebat ease inviolabilem tranagrediatur. Sed quid inde tandem oritur? Nempe adulterinum semen quo .tots familia perturbatur Abrahami: adeo ut. ipse cogatur veluti Bus, viscera proiicere, quod nimium praeceps fuisset: et tali poena non esset indio;nus, quod in Deo non totus acquievisset. Idem garae lapsus, quae nimium praeceps Dei gratiam praevenit, non egspectato tempore quod Deus ipse praefiaerat. Non cognoverunt Deum its dubios illos tenere, ut fide obiectum illud: Quid nobis miseris -fiat sine prole? superarent. Nulla promissionis illius spec apparet. Atqui mains pondus apud illos oportuit habere Dei verbum, ac sibi persuadere, licet coelum et terra cum omnibus elementis adversus ipsos conapirarent, nihilominus tamen Deum suas promisaiones impleturum. Quae quum its lint, hodie nobis ea documento ease oportet, et ex illis in Dei achola tanCalvivi opera. Vol. XRX.
turn promovere, ut nostris affectibus locum non demus, neque impatientia et intemperantia aestuemus: sad quod Deus proponit sequamur, et quod tam saepe acriptura monet et repetit usurpemus, nimirum : Egspectate, sustinete, patienter tolerate. Ac sane si innati huius vitii in nobia, festinationis, inquam, et praecipitantiae vim et efficaciam attendamus, hanc doctrinam non modo non superfluam esse, sad maaime necessariam comperiemus : hodierno praesertim tempore, quo summa rerum confusio passim fideles obruit, quoa tamen hanc retinere modestiam et prudentiam oportet, ut ne digitum quidem sine Doi nutu et voluntate moveant. Nam eaemplo Saulis discimus, quid sit ultra positos terminos egredi. Multi profecto si quid otii of tranquillitatis a Deo obtinent, triumpbare sibi videntur, et quaecunque ratio dictaverit temere su$cipiunt, ut sese ubique stultitia ipsorum prodat, cum ambitione coniuncta. Atqui Deus illis maaime triumphantibus ostendit irritos ipsorum esse conatus, et potiua retro ferri cancrorum instar, quam promoveri, et in contrarium omnia ipsis cedere. Ho itaque diligentius haee doctrina eat animia nostris insculpenda, ut nihil nisi quod Deus verbo sue praescripserit aggrediamur, futuro alioquin irrito et inani conatu, et summa confusione eaitum eorum quae temere ex nostro sensu susceperimus comitatura.