__________________________________________________________________ Title: The Holy Bible: Shuar New Testament Creator(s): Anonymous Language: Rights: Public Domain CCEL Subjects: All; Bible; New Testament __________________________________________________________________ Holy Bible Shuar New Testament __________________________________________________________________ New Testament __________________________________________________________________ Matthew __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Jesukrístu Weatrí ju ainiawai. Tura Ashí nankaamas ti uunt weat Tawitcha Apraámsha ainiawai. ^2Apraáma Uchirí Isak. Tura Isaka Uchirí Jakup. Jakupa Uchirísha Jutá ni yachijiai. ^3Tura Jutá uchirin Páresan tura Sarancha Tamar jurermiayi. Páresa Uchirísha Esrum, nuna Uchirísha Aram. ^4Nuna Uchirísha Aminiatáp. Nuna Uchirísha Nasun. Nuna Uchirísha Sarmun. ^5Sarmunka Uchiríncha Púusan Raap jurermiayi. Puusa Uchirín Uwitian Ruut jurermiayi. Uwitia Uchirísha Isaí. ^6Nuna Uchirísha uunt akupin Tawit. Uunt akupin Tawitia Uchiríncha Sarumúnkan Patsepa jurermiayi. Patsepasha emka Uríasa nuweeyayi. ^7Sarumúnka Uchirí Rupuam. Nuna Uchirísha Apías. Nuna Uchirísha Asa. ^8Asa Uchirísha Jusapát. Nuna Uchirísha Juram. Nuna Uchirí Usías. ^9Usíasa Uchirí Jutam. Nuna Uchirí Akas. Nuna Uchirí Esekías. ^10Esekíasa Uchirí Manasés. Nuna Uchirí Amun. Nuna Uchirí Jusías. ^11Jusíasa Uchirí Jekunías ni yachi armia nujai. Nui Papirúnianmaya shuar Israer shuaran mesetjai nupetkar Papirúnia nunkanam achirar Júkiarmiayi. ^12Nu ukunmanka Jekuníasa Uchirí Saratiár akiiniamiayi. Tura nuna Uchirí Surupapír. ^13Surupapíra Uchirí Awiut. Nuna Uchirí Iriakím. Nuna Uchirí Asur. ^14Asura Uchirí Satuk. Nuna Uchirí Akim. Nuna Uchirí Eriut. ^15Eriuta Uchirí Ereasár. Nuna Uchirí Matan. Nuna Uchirí Jakup. ^16Jakupa Uchirí Jusé Marí aishriya nu. Marisha Jesusan jurermiayi. Nu Jesuska Shuáran uwemtikiartin asa Kristu tu anaikiamuiti. ^17Tuma asamtai Apraámnumia Tawitnium Jesusa Weatrí katurse (14) ainiawai. Tawitniumiasha Papirúnianam jukimiunma nuisha katurse weat ainiawai. Papirúnianam jukimiunmayasha Krístunam ataksha katurse ainiawai. ^18 Jesukrístu akiiniamu Júnis ámiayi. Ni Nukurí Marí Jusejai anajmanairuyayi. Tura Tsaníatsain Yusa Wakaní ajaprumtikiamiayi. ^19Ajaprukmataisha Jusé Marin iniatsaatsuk niin ajapatniun Enentáimpramiayi. Tura ti pénker asa aya iniaisatniun wakerimiayi aents nékainiatsain. ^20Nuna tu Enentáimia Pujái, mesekranam Yusa suntari Tarí chicharuk Tímiayi "Juséá, ame weatrum Tawitchakait. Tuma asam Marijiai nuatnaikiatin ashamkaip. Uchin jurertatna nuka Yusa Wakaníniuiti. ^21Uchin aishmankan takustatui tura nuna naari JESUS anaikiattame. Ashí ni Shuárin ni tunaariya uwemtikkiartin asa Jesus anaikiatniuiti" Tímiayi. ^22Yus ni etserniurijiai yaunchu timia nu uminkiati tusa nu Túrunamiayi. Juna aamtikramiayi: ^23"Nuwa natsa ajapruktatui tura uchin takustatui. Nuna Náarisha Emanuér anainiaktatui." Tu aarmaiti. Emanuérsha nu chichamnum "Yus iijiai pujuwiti" tawai. ^24Jusesha mesekranmaya shintiar Yusa suntari timia Núnisan Marin nuatkamiayi. ^25Tura uchin Júreatsain tsaninchamiayi. Tura jurermatai uchin Jesus anaikiamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Jutía nunkanam Pirin pépru ana nui Jesus akiiniamiayi. Nuisha Nú nunka akupniuri Irutisauyayi. Akiiniamtai ti neka apach nantu Tátainmaaniya Jerusarén péprunam Táarmiayi. ^2Taar inintruiniak "¿Israer shuara uunt akupniuri tui akiiniait? tiarmiayi. Nantu Tátainmaani pujaati ni yaari Wáinkiamji. Tura tikishmatratai tusar winiaji" tiarmiayi. ^3Irutis nuna antuk Nusháa Enentáimpramiayi. Tuma asamtai Ashí Jerusarénnumia shuarsha antukar Nusháa Enentáimprarmiayi. ^4Irutis nuikia Ashí Israer-patri uuntrincha tura yaunchu akupkamun jintinniuncha untsukarmiayi. Tura Kristu akiiniatniurin inintrusmiayi. ^5Tutai chichainiak "Jutía nunkanam Pirin pepru ana nui akiiniatniuiti, tiarmiayi. Yaunchu Yúsnan etserin tu aaruiti: ^6"Jutía nunkanam, Pirin pepru, Ishitiápchich ana Nuyá nekas uunt akupin winittiawai. Nii Ashí Israer shuaran, Wíi shuar ásarmatai, pénker Wáinkiattawai," tawai Yus." Tu tiarmiayi. ^7Nuna Tuíniakui Irutis ti neka apachin úusan, Urutía yaa emka Wáinkiamarum tusa aniasarmiayi. ^8Nuyá Pirinnum akupeak "Nui werum uchi pénker inintrusrum Wáinkiatarum. Tura Wáinkiarum ujatkatarum. Wisha werin Tikishmátuutaj" Tímiayi. ^9 ^10Tutai ti neka apach wearmiayi. Tura yaa, yajaya Wáinkiarmiania nu, tuke eem wémiayi. Tura yaan Wáinkiar ti wararsarmiayi. Tura Nú yaa uchi pujumia nui ejeniarmiayi. ^11Jeá wayawar uchincha ni Nukurí Marijiai Wáinkiarmiayi. Tura uchin tikishmatrarmiayi. Nuyá ni Kajuntríyan kurincha, Mirá kunkuinniasha, Chíkich kunkuinniasha Súsarmiayi. ^12Nuyá mesekranam Yus "Irutisaini weerap" tutai Chíkich jintianam waketkiarmiayi. ^13 Ti neka apach waketramtai Yusa suntari mesekranam Jusen ujakmiayi. "Nantakim uchi ni Nukuríjiai Ejiptu nunkanam jukim nui Pujustá. Irutis uchin Máataj tusa eaktatui. Tura ukunam ankant ajasmatai ujaktajme" Tímiayi. ^14Tutai Jusé kurat shintiar Nú Káshik uchincha Nukuríjiai Ejiptunam jukimiayi. ^15Irutis Jáatsain nui pujusarmiayi. Ejiptunam pujusmatai Yus yaunchu timia nu uminkiamiayi. Iis, Yúsnan etserin aak Tímiayi: "Ejiptunmayan winia Uchirun untsukmajai." Tu aarmiayi. ^16 Irutissha ti neka apach niin ananka Yajá waketran Nekáa ti kajekmiayi. Ti kajek Ashí aishmanchin Pirinnumsha tura yantamach pujuarmia nunasha maawaarat tusa akupkamiayi. Ti neka apach ujakmia nuna Enentáimias Ashí Jimiará uwin takakun tura Nú uchichin Máawarat tusa akupkamiayi. ^17Nuka Yusnan etserin Jeremías aarmia nu uminkiamiayi. Juna aarmiayi: ^18"Ramá nunkanam ti uutainiak uur ajainiawai. Raker ti uutu asa atsankrachminiaiti ni Uchirí Jákarmatai." Tu aarmiayi. ^19 Tura Irutis jakamtai Yusa suntari mesekranam Jusen ujakmiayi. ^20"Uchin Máataj tiarmia nuka Jákarai. Yamaikia ataksha uchi ni Nukuríjiai jukim Israer nunkanam waketkitia" Tímiayi. ^21Tutai Jusé nantaki uchincha Nukuríjiai jukin Ejiptunmaya Israer nunkanam waketkimiayi. ^22Túrasha Irutisa Uchirí Arkiráu Jutía nunkanam uunt akupin ajasun Nekáa nui wétinian Aránkámiayi. Mesekranmasha ujakma asa nui pujutsuk Kariréa nunkanam wémiayi. ^23Nui Jeá Nasarét péprunam pujusmiayi. "Nasarétnumia átatui" Yusnan etserin yaunchu tu etserkamu nujai uminkiamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Nuyá imiakratin Juan Jutía nunkanam aents atsamunam etserki Támiayi. ^2"Enentáim Yapajiátarum. Tsawant ishichik ajasai Yus jui akupin ajastin." Tu etserkamiayi. ^3Nú Juankan yaunchu Yúsnan etserin Isayas juna aarmiayi: "Shuar atsamunam aents untsumui. Untsumuk "Atumí Enentái Uunta jinti iwiarturtarum tura naka awajsatarum" tawai." Tu aarmiayi. ^4Nu Juansha kamiyu ure najantramun entsauyayi. Emenmamkesha nuapeyayi. Tura yutai-Títikriátsnasha chinijiai Yúuyayi. ^5Tura Jerusarén péprunmaya shuarsha tura Ashí Jutía nunkanmaya shuarsha Jurtan entsanam matsamiarmia Nú shuarsha mash Juánkan tariarmiayi ni chichamen anturkatai tusar. ^6Tura ni tunaarin paant etserkarmatai Juan Jurtan entsanam imiainiarmiayi. ^7 Juansha Pariséuncha Satuséuncha imiatti tusa wininian Wáiniak Tímiayi "Napia aaniutirmincha, ¿ya atumniasha ti Asutniátniunmaya uwempratniuncha ujatmakmarum? Tímiayi. Asutiátin tsawant ishichik ajasai. ^8Tuma asamtai Enentáim Yapajiámuitkiuinkia pénker wekaamurmijiai paant iniakmastarum. ^9Atumsha "Iikia Apraám weeaitji" tu Enentáimtumasairap. Nujai uwemprashtatrume. Yus wakerakka ju kayan Apraáman tiranki najankainti, Tímiayi. ^10Numi ajaktinia aintsan Kampuwárin jacha atuttsamuiti. Tura numi pénker nereatsna nuka tsupikia jinium apeamu ártatui. ^11Wikia aya entsajain imiajrume atumi Enentái Yapajiáwakrumin. Antsu winia ukurui winiana nuka pénker awajtamsataj tusa imiantinia aanis tura Jía aanis Yusa Wakanin enketramprattarme. Wijiai nankaamantu asamtai wikia tsuntsumpruan ni Sapatrínkisha atitrachminiaitjai. ^12Aruusa nerejai Túruinia aintsan átatui. Awajtiutairin achikiuiti tura nujai saepen awajtittiawai. Tura neren pénker ikiustatui, antsu saepenka jinium apeattawai. Nu jisha tuke kajinchaiti." Tu Tímiayi Juan. ^13 Nuyá Jesus Kariréa nunkanmaya winis Jurtan entsanam Támiayi Juan imiatti tusa. ^14Juansha emka nakitiak Jesusan Tímiayi "Ame winia imiatminiaitme. Túrutamniaitiatmesha ¿urukamtai winia tarutnium?" Tímiayi. ^15Tura Jesus Tímiayi "Antsan asati yamaikia. Núnisrik Ashí Yus akupkamu umirkatniuitji." Tutai Juan iniaisamiayi. ^16Tura Jesus imiani entsaya Jíinkímtai nayaimp~i uranmiayi. Tura Yusa Wakaní Yámpitsa aintsan Jesusan tarimiayi. Niisha Wáinkiámiayi. ^17Túramtai nayaimpinmaya Yus chichaak "Juka winia Uchiruiti. Ti aneamuiti. Ti shiir Enentáimtajai" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Nu Túrunamtai Yusa Wakaní Jesusan iwianchjai nekapmamtiksattsa aents atsamunam jukimiayi. ^2Nui kuarenta (40) tsawant, Káshisha tsawaisha yurumtsuk pujak tsukarmiayi. ^3Nui uunt iwianch Jesusan nekapsataj tusa Tarí Tímiayi "Nekas Yusa Uchirinkiumka ju kaya apatuk najanata." ^4Tutai Jesus Tímiayi "Yus-Papinium aarmaiti: "Aents aya apatkujain iwiaaku pujuschamniaiti. Antsu Yus Táman Enentáimtuiniak nekas iwiaaku pujusartatui" tawai" Tímiayi. ^5Tutai uunt iwianch Jerusarén péprunam Jukí Yusa Uunt Jee Cháikin iwiak ^6Tímiayi "Nekas Yusa Uchirínkiumka juya akaikim iniaata. Kame Yus-Papinium aarmaiti: "Yus ni suntarin akatar Akúptúrmaktatui. Nawemin kayanam ajiintsumnin wenkurmaktatui" tawai" Tímiayi. ^7Tutai Jesus Tímiayi "Núnisan Yus-Papinium aarmaiti: "Ame uuntrum Yus "Nekapsataj" tiip" tawai" Tímiayi. ^8Ataksha uunt iwianch naint Yakí Wájakmanum iwiakmiayi tura Nuyá Ashí nunkanmaya péprun shiira nuna iniaktusmiayi. ^9Tura Tímiayi "Winia tikishmatrurakminkia juna mash amastatjai." ^10Tutai Jesus Tímiayi "Werumta, uunt iwianchi. Yus-Papinium aarma awai: "Ame uuntrum Yúsak tikishmatrata tura Ninki shiir awajsata" tawai" Tímiayi. ^11Tutai uunt iwianch Jesusan ikiuak wémiayi. Túramtai Yusa suntari tariar atsumamurin Súsarmiayi. ^12 Juan sepunam enketui taman antuk Jesus Kariréa nunkanam wémiayi. ^13Tura Nasarét péprunam pujutsuk Kapernáum péprunam we pujusmiayi. Kapernáumsha Kariréa antumianka Kánmatkariin pujumiayi. Ti yaunchusha Jakupu uchiri Sapurúnsha tura Niptarísha nu nunkanak nui pujustaitsar achikiaruyayi. ^14Jesus nuna Túramtai yaunchu Yúsnan etserin Isayas aarmia nu uminkiamiayi. Juna aarmiayi: ^15"Sapurúnsha Niptarísha nayaantsanam Tíjiuch Jurtan entsa amainini nunkan achikiarmiayi. Nuka Kariréaiti Israer-shuarcha matsatainia nui. ^16Nu aents kiritniunam pujuiniayatan ti Tsáapninian Wáinkiarmiayi. Jákatniunam pujuiniai Tsáapin Tsáapnirmiayi." Tu aarmaiti. ^17Nuyá Jesus étseruk Tímiayi "Tunaarum Enentáimturum Enentáim Yapajiátarum. Ju nunkanam Yus akupkatin tsawant ishichik ajasai." ^18 Jesus Kariréa antumianka Kánmatkarin wesa Jimiará aentsun Nuámtak Yáchinniun Wáinkiámiayi. Chikichik Antresauyayi, chikichcha Semunkauyayi. Nu Semun Núnisan Pitru Náartiniuyayi. Namakan achin ásar namakan nekajai Nankíak yujaarmiayi. ^19Nuna Jesus Wáinkiar tiarmiayi "Nemartustarum. Túrakrumin shuarsha Yusna arti tusan Yamái namak Achíarmena Núnisan shuaran-eau awajsatjarme." ^20Tutai ni nekarin ikiukiar Niin nemariarmiayi. ^21Nuyá ishichik wésan ataksha Nuámtak yachinniun Wáinkiámiayi. Jakupu Juanjai mai Sepetéu Uchirí ármiayi. Niisha kanunam enkemsar ni nekarin ni Aparíjiai iwiarainiak pujuriarmiayi. Tura Jesus "Nemartusta" tutai ^22nu chichamaik kanuncha tura Aparíncha ikiukiar Jesusan nemariarmiayi. ^23 Ashí Kariréa nunkanam Jesus Israer-shuar iruntainiam etserki wémiayi. Yus ju nunkanam akupkatin chichaman etserkamiayi. Tura Untsurí sunkurjai Jáinian Ashí Tsuármiayi. ^24Ashí Siria nunkanam Jesus Tsuákratman nekaawar Ashí Nánkamas sunkurjai Wáitin armia nuna Jesusan tsuarti tusa itiariarmiayi. Ashí jaancha, najaimiancha, yajauch wakantrukuncha, Wáuruncha, tampemaruncha Jesus Tsuármiayi. ^25Tura Untsurí shuar Jesusan nemariarmiayi. Kariréa nunkanmayasha, Tekapurisnumiasha, Jerusarén péprunmayasha, Jutía nunkanmayasha, Jurtan entsa amainiyasha Jesusan nemariarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Jesus Untsurí shuar Káunkarun Wáiniak Náinnium waka nui pujusmiayi. Tura ni unuiniamurisha taar pujusarmiayi. ^2Nuyá Jesus Júnis unuiniamiayi. ^3 `Ame wakanim atsumamu nekamarum kakaram ajasrum warastarum. Tuma asarum Yus akupeamunam pachiinniuitrume. ^4Kúntuts pujarum nu warastarum. Yus atsantamprattarme. ^5Péejchach Enentáimtumarmena nu warastarum. Yus Ashí nunkan amastatrume. ^6Eseer wekasataj tusa aya kitiamarum nu warastarum. Yus imiktamprattarme. ^7Waitnenkratniutiram warastarum. Yus waitnentramprattarme. ^8Pénker Enentáimniutiram warastarum. Yus Wáinkiáttarme. ^9Chicham iwiarin árum nu warastarum. Yusa uchiri turamartatui. ^10Pénker Túrakrumin yajauch awajtamainiakui warastarum. Yus akupeamunam pachiiniuitrume. ^11Wíi shuar asakrumin katsekramainiakuisha, itit awajtamainiakuisha, tura Ashí tsanumprutmainiakuisha warastarum. ^12Núnisan yaunchu Yúsnan etserin armia nunasha Túrawarmiayi. Túramtai shiir Enentáimkiuram warastarum. Nayaimpiniam ti pénker akinkiattarme' Tímiayi. ^13 `átumka ju nunkanam wee ana aintsanketrume. Tura wéeaitiat jeakchaitkiunka Míchuiti. ¿Nusha itiur Yuámniak ati? Antsu ántraiti. Tuma asamtai aa najatai tepet tusar ajapashtinkiait' Tímiayi. ^14`átumka ju nunkanam shiripkia aintsanketrume. Náinniumka pepru úumkachminiaiti. ^15Núnisan shiripik ekeemakam kajunnum enkeatsme. Antsu Yakí Sukúatsmek Ashí jeanam ana nu paant Atí tusam. ^16Núnisan atumsha Yusjai pénker Túramu paant Atí. Tura Ashí aents nuna iisar niisha Yus Apan shiir awajsartatui' Tímiayi. ^17 `Muisais akupkamuncha tura yaunchu Yúsnan etserin etserkarmia nuna ántar awajsattawai" turutiirap. Antsu nuna Wikia umiktaj tusan Táwitjai. ^18Nekasan Tájarme. Ashí Túrunatniua nu Amúatsain nu akupkamu ishichkisha Yapajniáshtatui. Nayaimpisha tura nunkasha tuke Amúatsain nu akupkamusha amuukashtatui. ^19Nu asamtai shuar chikichik akupkamun, Yúpichuch ana nunaksha, umirchakka tura Chíkich shuaran umirkashtinian unuiniakka Yus nekas akupin paant ajastatna nui Nú shuar uunt áchattawai. Antsu Ashí shuar akupkamun Umíana nu tura Chíkich shuaran umirkatniun unuiniana nusha Yus nekas akupin paant ajastatna nui, nu shuarka uunt átatui. ^20Tuma asamtai Yus akupeamunam pachiinkiataj Tákumka Pariséujai nankaamas tura akupkamu jintinniujai nankaamas eseera wekasatniuitrume' Tímiayi. ^21 `Yaunchu tiniu armia nu ántichukaitrum: "Mankartuawairap. Mankartana nuka Asutniátniuiti" tiniu ármiayi. ^22Tura Wisha Tájarme: Shuar ni yachin aya kajerakka nusha Asutniátniuiti. Ni yachin Kátsekea nuka akupniunam junaktiniaiti. Tura ni yachin "netsé" Tákunka jinium akupnakminiaiti.' ^23`Tuma asamtai Yus susataj tusam wakerakum tura ame yatsum ámin itit Enentáimturman Enentáimpramka, ^24suamu nui ikiuakum emka ame yatsum werim niijiai iwiarata. Turam waketkim Yus suam nu susata.' ^25`Shuar uuntnum Júramkuinkia jintian wesam niijiai iwiarata uuntnum ejetamtsain. Túrachakminkia uuntnum surutmaktatui tura niisha suntarnum surutmaktatui tura sepunam enketmattawai. ^26Tura nekas tajai, nui enkemamka Ashí rearchisha akikmachkumka Jíinkishtatme' Tímiayi. ^27 `Yaunchu tiniu armia nu ántichukaitrum: "Tsanirmawaip." ^28Tura Wisha Tájarme: Shuar nuwan tsanirmataj tu iiska nuikia ni Enentáin tsanirmayi.' ^29`Tuma asamtai ame jiimi tunaanum yajauch awajtamkuinkia ukuinkiam Yajá ajapata. Ashí ame ayashim jinium esaatsain aya chikichik ayashmi muchitmari emesratin pénkeraiti. ^30Ame ewejmesha untsuurmetiat tunaanum ajunmakuinkia tsupikiam Yajá ajapata. Ashí ame ayashim jinium esaatsain aya chikichik ayashmi muchitmari emesratin pénkeraiti.' ^31`Núnisan yaunchu tiniu ármiayi: "Shuar ni nuarin ajapatniun wakera nuka Papí najana susati." ^32Tura Wisha Tájarme: Shuar ni nuarin tsanirmachun ájapeakka nuwan tsanirmamtikiaiti. Tura ajapamujai nuatnaiyakka nuka tsanirmaiti.' ^33 `Núnisan yaunchu tiniu ármiayi: "Yusa naari pachisan turattajai" Tákumka nekas takamtsuk umiktiniaitme." ^34 ^35 ^36 ^37Tura Wisha Tájarme: Ayatik "Ee" Tákumka tura "Atsá" Tákumka Wáitrutsuk nuke Titiá. Támena nu nekas umiktaj takum ame Nú arant pachistiniaitkiumka nuka yajauchiiti, iwianchnumiaiti. Ti nekas tajai tusam nayaim pachischatniuitme. Nuka Uunt Yus pujutainti. Nunkasha pachischatniuiti Yusa tarimtairi asamtai. Jerusaren péprusha pachischatniuiti Uunt Akupin pujutai nui asamtai. Múukmesha pachischatniuitme. Chikichik intiashkesha Pújusha mukusasha awajsachminiaitme. Ayatik nekasa nu Páchitsuk Titiá.' ^38 `Yaunchu tiniu armia nu ántichukaitrum: "Shuar Máanikiar jii apujtukka niisha apujtuktiniaiti. Tura nai akarkasha ni naisha akarkatniuiti." ^39Tura Wisha Tájarme: Yajauch shuar taritrairap. Antsu ame yapimin ijiutmamtai Aatú yapimsha tsankatkata. ^40Tura pushirmin jurutramkitiaj Tákuisha sakurmesha susata. ^41Tura Káarkancha chikichik kirumitruk jurutkitia Túramkui ámeka Jimiará kirumitru ejeeta. ^42Seatmana nu susata. Ikiatmakuisha Páchitsuk ikiasta.' ^43 `Núnisan tiniu armia nu ántichukaitrum: "Ame shuarum aneeta tura nemasrumka kajerkata." ^44Tura Wisha Tájarme: Nemasrum aneetarum. Yajauch chichartamna nusha shiir awajsata. Nakitramana nusha nawamkata. Tura katsekramainiana nu tura yajauch awajtamainiana nusha Yus áujtusarta. ^45Atumsha nu Túrakrum Atumí Apari nayaimpiniam pujana nu Túrana aitkiasrumek Túrarme. Iista, Yus yajauch shuarnumsha pénker shuarnumsha Tsáapin awajmatkiatsuk. Núnisan yumincha yajauch shuar pujuiniamunmasha pénker shuar pujuiniamunmasha Yútumtiktsuk. ^46Aya atumin anenmainia nuke aneakmesha ¿yaki akirmakat? Yajauch shuarsha nuna Túrin ainiawai. ^47Aya ame yatsumek shiir chichaakmeka ¿Warí pénkerak Túram? Yus-shuarchasha nuna Túrin ainiawai. ^48Nu asamtai Atumí Aparí Yus nayaimpiniam pujana nujai métek ti pénker átiniaitrume.' __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 `Ashí iimiainiain aya shuar iirsarti tusarum Yusna nu takasairap. Tu takaakrumninkia Yus Apa nayaimpiniam pujana nu penké akirmakchattarme. ^2Nu asamtai shuar atsuma nu yaiyakmeka Ashí shuar ujakairap. Anankartin ainia nuka iruntainmasha tura pepru Jintí wekasasha Ashí iimiainiain shiir Túrajai tusar nuna Túrin ainiawai. Junasha "pénker Túrawai" tu Enentáimturarti tiniu ásar Yus Akíatsain aya tu Enentáimturmajain akinkiaruiti, nekas tajai. ^3Antsu átumka atsumainia nu yaiyakmeka penké úukam Túrata. Chikichkisha nu Yáinman nekaashti. ^4Uukam Túrakminkia ame Apa Yus uukman wainia nu, nuna akirmaktatui.' ^5 `Atumsha Yus áujeakrumsha ántar chichamtin ainia Núnis áujsairap. Nu shuarka iruntainmasha tura pepru Jintísha shuar iirsarti tusa wajakiar Yúsan áujin ainiawai. Nekasan Tájarme, Yus Akíatsain aya nu iismajain akinkiaruiti. ^6Tura ame Yus áujeakmeka ame Kuárturmin wayam waiti epenim nui amek ame Apa Yus áujsata. Nuna ame Apa Yus uuka Túramu waitma asa akirmaktatui.' ^7`Yus áujeakmesha ántram esaram áujsaip. Yúsan nékainiatsna nuka "Esaram áujeakuinkia Yus anturtuktatui" tu Enentáimainiawai. ^8Niijiai métek ajasairap. Atumka seatsrumnin Yus Apa átum atsumamun nékawai. ^9 Nu asamtai Yus áujkuram Júnis Títiniaitrume: `Aparu Yus, nayaimpiniam pujamna nu, ii Aparínme. Ame Náarmincha shuar ántar pachischarti. ^10Ashí aentsnum ame akupkatin tsawantrum wari jeati. Ame wakeramuram nayaimpiniam umikma ana Núnisan ju nunkanmasha Uminkiatí. ^11Aparu, ii yurumkari Ashí tsawant amasta. ^12Tura winia nemasrun tsankurajna Núnismek, Aparu, winia tunaaru tumashrisha tsankurturta. ^13Tunáa wakeruktin tsankatrukaip. Antsu Ashí tunaanumia uwemtikrurta. Tuke Ashí aents akupkamniaitme. Núnisam Amesha tuke ti kakarmaitme. Tura ti Shíiraitme. Tuma asakmin seajme. Nuke Atí.' ^14`Amesha Chíkich shuar yajauch awajtamka nu tsankureakminkia Yus Apa nayaimpiniam pujana nu amincha tsankurtamprattawai. ^15Tura Chíkich tsankureachkumninkia Yus Apasha ame tunaarmincha tsankurtamprashtatui.' ^16 `Ijiarmarum Yus áujkurmesha wake mesekrum susuntrairap. Anankartin shuar Chíkich shuar "ijiarmaiti" tu Enentáimtursarti tusa tuma ainiawai. Nekasan Tájame, Yúska Akíatsain aya nujai akikma ainiawai. ^17Antsu ámeka ijiarmamsha pénker temashmaram pénker jaupmitia. ^18Shuar ijiarmaiti tu Enentáimturmasarain. Aya Yus Apak nekaattawai. Tura asa akirmaktatui.' ^19 ^20`Ju nunkanmaya kuit ikiaunkatniujai nankaamas nayaimpiniam kuit ikiaunkata. Juinkia kayaa Yúchakait tura mash meseatsuk. Tura kasasha Wayá kasamtsuk. Antsu nayaimpinmanka kayaasha yuatsui tura mash meseatsui tura kasasha Wayá kasamtsui. ^21Kuítrum ana nui Enentáimtustatme. Tuma asam nayaimpiniam ikiaunkata.' ^22`Ame Jímijiai Tsáapin amiin wayamniaiti. Tuma asamtai ame jiimi pénkeraitkiuinkia amiin Tsáapin Wayá tuke Tsáapniiti. ^23Antsu ame jiimi yajauchitkiuinkia Tsáapin amiin wayachmin asamtai tuke kiritin átatui. Núnisan yajauchia nu wakerakmeka pénkera nu ame Enentáimiin wayachmin asamtai tuke kirit ajastatui. Nu kiritcha Imiá yajauchiti.' ^24`Shuar Jimiará uuntrin umirkatniun tujintiawai. Chikichan wakerak chikichnaka nakitrattawai. Chikichan umiruk chikichnaka umirkashtatui. Núnisan átumka Yussha kuitcha Máimtek Enentáimtustin tujinkiattarme.' ^25 `Tuma asamtai Tájarme: Wariniak yuataj wariniak umartaj tura wariniak entsartaj tusarum nuke Enentáimsairap. Yus iwiaaku átinian amasu asa yurumkancha amaschamniakait. Tura ju ayashniasha najana asa entsataincha amaschamniakait. ^26Chinkisha Enentáimpratarum. Yakí nanamainiak yurumkan arakmainiatsui. Tura juuk yurumkan ikiuiniatsui. Tuma ain Yus Apa nayaimpiniam pujana Nú Yusak áyureatsuk. Atumsha chinkia Nú nankaamaschakaitrum. ^27Nu arantcha ti Enentáimkiumsha ¿nujai tsakartatmek?' ^28`Nuikia ¿urukamtai entsartincha Timiá Enentáimprum? Iistá, kukujsha takachuitiat tura najanchaitiat ^29ti Shíirmach ainiawai. Yaunchu uunt akupin Sarumún ti shiir iwiarmamniuitiat kukujia Tímianchauyayi. ^30Iis, nupa Yamái tsakaawai tura kashin aents tsupikiar jinium epeenawai. Tuma ain Yus ti shiir aentseatsuk. Nuna tura asa atumniasha Nú pénker waitmakchattawak. ¿Urukamtai Yus nekas Enentáimtatsrum? ^31 ^32Ju nunkanam ana nu pachikiairap. Chíkich shuar, Yúsan nékainiatsna nu, warin yuattaj~i warin umartataj~i warin entsartataj~i nuna ti pachiiniawai. Tura atumsha tu Enentáimsarum weerap. Ame Apa nayaimpiniam pujana nu ame atsumamurmin nékawai. ^33Tuma asamtai Yusjai shiir wekasatin tura Yus akupkamu ana nu umiktin emka Enentáimsatarum. Túrakrumninkia atsumamurmin Yus suramsattawai. ^34Kashin átatna nujai itiurchat Enentáimsairap. Kashinkia Nusháa itiurchatrijiai tsawarchattawak. Yamái tsawanta jujai Máakchakait.' __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 `Chikicha tunaari ti Enentáimtusairap. Núnisan Yus Atumí tunaari iirtamsashtatui. ^2Chíkich Wárik sumamtikiatin Enentáimkiumninkia Yus Núnisan sumamtikramattawai. Tura ame chikicha Túramuri nekapmarmena Nú nekapkajain amincha nekapmarmattawai. ^3Tuma asamtai ¿itiurtsuk atumi jiin numi enketna auk iitskesha atumi Yachí jiin tsuat enketusha iyarum? ^4Ame jiimiin numi tuke enketaisha ¿itiurtsuk ame yatsumi jiiya Tsuátan jurustajme tame? ^5Antar Shuará, ame Yáintaj Tákumka emka ame jiimiin numi enketna nu jusata. Nuyá paant iistatme yatsumi jiin tsuat enketna nu jurustin.' ^6`Ti shiira nuka Yawá Súsashtiniaiti. Nuna nakitrar amincha esatmichartimpiash. Kuítrumsha kuchi Súsashtiniaiti. Aya najatrachartatuak.' ^7 `Yus seakrumin suramsattawai. Eakrumka wainkiattarme. "Winiajai" Tákurmin awaintiamattarme. ^8Seana Núnaka Suíniawai. Eana nuka Wáiniui. "Winiajai" tuinia Núnaka awainiawai.' ^9`Ame uchiram apatkun seatmakui ¿kayaash Súsaintiam? ^10Tura namakan seatmakui ¿Napíash Súsaintiam? ^11Nuikia átum yajauchitirmesha atumi Uchirí pénker ana nu tuke Súuchakaitrum. Nuna nankaamas nuikia seakrumninkia atumi Aparí nayaimpiniam pujana nu pénker ana nuna suramsashtatuak.' ^12 `Júnaka Muisaissha Yúsnan etserniusha akupenawai: "Chíkich ámin Túrutatí tusa wakerakmeka amesha Núnismek Túratá." Tu akupenawai.' ^13 ^14`Wankaram jintia awai. Wayatniusha Yúpichuchiiti. Nuisha Untsurí Wáiniawai. Tura nusha menkakatniunam jeawai. Túrasha Chíkich jintia awai. Nusha yupikiach asa itiurchataiti. Wayatniurisha yupikchiiti. Nui ishichik Wáiniawai. Tura nusha iwiaaku pujustinnium jeawai. Tuma asamtai tuke iwiaaku pujustaj Tákurmeka yupipitin jintia achiktarum.' ^15 `Aneartarum. Wáitruiniak "Wi Yúsnan étserjai" tuinia nu írunui. Pátatek murikiua ainis Yúpichuch ainiawai tura ni Enentáin nekas uunt-yawa ainis ainiawai. Pátatek shiir chichainiawai tura ni Enentáin yajauch piakuiti. ^16Atumsha Túramujai niin nekaatniuitrume. Naranmaya shuiya Júukchamniaiti. ¿Tsachiksha kushinkiapen nerektatuak? ^17Núnisan pénker numia nu tuke pénkeran nereatsuk. Tura yajauch numia nu yajauchin nereatsuk. ^18Pénker numi yajauchin nereatsui. Núnisan yajauch numi pénkeran nereatsui. ^19Yajauch numi ajakar tsupirar jinium apeashtinkiait. ^20Tuma asamtai Wáitrin ainia nuka Túramujai nekanattawai.' ^21 `Aya winia Apar nayaimpiniam pujana nuna wakeramurin umirin ainia nuke Yus akupeamunam pachiinkiartatui. Chíkichka "Uuntá, Uuntá" turutainiayat nayaimpiniam jeachartatui. ^22Amuukatin tsawant jeamtai Untsurí turutiartatui "Maaj, Uuntá, ame Náaram pachisar Ashí nunkanam etserkachmakaj~i. Ame Náarmesha pachisar yajauch wakancha jiiki akupkamji. Tura ame Náaram pachisar aentsti tujintiamu Túramji" turutiartatui. ^23Nui chichainiakui "Werumtarum. Penke nékachuitjiarme. Aya yajauchitrume" Títiatjai.' ^24`Shuar winia chichamprun antuk umirkanka nu shuar ti pénker Enentáimniuiti. Niisha ju shuarjai métekete. Jea jeamuk kayanam ukurmai. ^25Tura yumi ti yutuk entsa nujankruamai tura nase ti kakaram umpuimiai. Túmain pukukachmai ni ukurmari kayanam ukuamu asamtai. ^26Tura shuar winia chichamprun antuk umirtukchanka ju shuara Núnisan Enentáimchaiti. Jea jeamuk Náikminiam ukurmai. ^27Tura yumi yutuk entsa nujankruamai tura nase ti kakaram umpuimiai. Túmakui jea mash saanaki iniaamai" Tímiayi Jesus. ^28Jesus nuna tinia amukmatai Ashí shuar ti Enentáimprarmiayi. ^29"Yusa kakarmarijiai unuitiamtsujik. Israer-shuara jintinniurinkia Núnis unuiniainiatsui" tiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Jesus muraya Támatai Untsurí shuar Niin nemariarmiayi. ^2Nui shuar tunamaru Jesusan jearin tikishmatramiayi. Tura Tímiayi "Uuntá, wakerakmeka Tsuáramniaitme." ^3Tutai Jesus uwejéjai antin "Wakerajai. Pénker ajasta" Tímiayi. Tutai tunamaru ni tunamarmari pénker ajasmiayi. ^4Tura Jesus Tímiayi "Pai, penké etserkaip. Ayatik Israer-patri iniakmamsam Muisais timia nu susata Ashí shuar nekaawarti tusam." ^5 Jesus Kapernáum péprunam wayamtai apachi suntara Kapitiántri Niin tarimiayi. ^6"Uuntá, Tímiayi. Winia uchir tampemaru Jeá tepes ti wait Ajáa tepawai" Tímiayi. ^7Jesussha "Ayu, winin tsuartajai" Tímiayi. ^8Tutai Kapitián Tímiayi "Uuntá, Ame ti nankaamaku asam winia Jearuí wayachminiaitme. Ayatik "Pénker Ajástí" Tákumin winia uchir pénker ajatrustatui. ^9Iista, winiasha akuptuiniatsuk tura wisha suntaran akupenatsjak. Juna "Wetá" takui wéawai. Tura chikichnasha "Winitiá" tutai winiawai. Tura takartinian "Ju Túratá" tutai Umíawai." ^10Kapitián nuna tutai Jesus ti Enentáimiuk Niin nemarainian Tímiayi "Nekasan Tájarme, Israer-shuar Yúsan Tímiatrus Enentáimtin atsawai. ^11Maa, yajaya Untsurí shuar Yus akupeana nui jeawar Apraámjaisha Isakjaisha Jakupjaisha iruntrar Yurumáwartatui. ^12Tura Israer-shuar Yúsnum jeamnia ainiayat aa kiritniunam ajapnawartatui. Nui ti uutin tura ti Wáitsatin átatui." ^13Nuyá Jesus Kapitiánin chicharuk "Jeemiin waketkitia. Nekas Enentáimtusu asakmin uchiram pénker ajatramsattawai" Tímiayi. Túramtai ni Uchirí nu chichamtaik pénker ajatsamiayi. ^14 Jesus Pitru jeen we Pitru tsatsarin tsuemujai jaa tepan Wáinkiamiayi. ^15Tura ni uwején antinmatai tsuemun michatramiayi. Tura nuwa nantakin Ashí ajamsarmiayi. ^16Kashi ajasmatai yajauch wakantrukarun Jesusan itiariarmiayi. Tura nu yajauch wakanin Chikichík chichamjai chicharas jiiki akupiarmiayi. Ashí Jáiniancha Tsuárarmiayi. ^17Yúsnan etserin Isayas "Ii pimpirmarincha ii sunkurincha jurutramkimiaji" yaunchu timia nu uminkiati tusa nu Túrunamiayi. ^18 Shuar Untsurí Jesusan Káutkarmatai "Entsa amain katintai" Tímiayi. ^19Nui Israer-shuara jintinniuri Jesusan Tarí Tímiayi "Uuntá, Amin Páchitsuk nemarsatniun wakerajme." ^20Tutai Jesus Tímiayi "Kujanchmasha ni waarin takaktsuk. Chinkisha pasunken takaktsuk. Tura Wi Yúsnumiaitiatan tepestiniur atsawai." ^21Niin nemarniusha Tímiayi "Uunta, emka winia aparun iwiarsan ikiuuttajai." ^22Tura Jesus "Nemartusta, Tímiayi. Wakannium jaka ainia nu jakan iwiarsarti" Tímiayi. ^23 Nuyá Jesus ni unuiniamurijiai uunt kanunam Enkemámiayi. ^24Nui nase ti kakaram umpuimtai antumian ti tamparintin ajasmiayi. Tura entsa kanunam Yaráná Piákmiayi. Tuma ain Jesus kanunam kanar tepemiayi. ^25Nuyá ni unuiniamuri kurashim Jesusan ishintiarar tiarmiayi "Uuntá, wayaji. Kakaram ajachkumninkia jakattaji." ^26Jesus Tímiayi "¿Urukamtai Timiá ashamarum, Yus Enentáimtutskesha?" Nuyá wajaki nasencha entsancha chicharkamiayi. Tutai mash miaaku ajasmiayi. ^27Nuna iisar ni unuiniamuri ti Enentáimsarmiayi. Tura tiarmiayi "Jusha ¿Warí aentsuit? Nasesha entsasha Niin umirainiatsuk" tiarmiayi. ^28 Nuyá Jesus Entsá amaini katin Jatara nunkanam jeamiayi. Nui Jimiará shuar yajauch wakantruku tuke iwiartainium Pujú Jesusan tariarmiayi. Mai yajauch wakantruku ásar ti kajen ármiayi. Tuma asamtai shuar nu jintianam nankaamachu ármiayi. ^29Niisha Jesusan Wáinkiar kakantar tiarmiayi "¿Warí pujuram iijiai, Jesusá, Yusa Uchiría. Tsawant jeatsain iin amukratkataj tusamek taum?" tiarmiayi. ^30Nui arant kuchi Untsurí shushunmak yujaarmiayi. ^31Yajauch wakancha Jesusan seainiak "Jiiki akupkartakmeka Kuchíniam wayatin tsankatkartukta" tiarmiayi. ^32Tutai Jesus "Pai, wetarum" Tímiayi. Yajauch wakancha shuara Enentáiya Jíinkiar kuchiniam Enkemáwarmiayi. Túramtai kuchi Wáurkiar arau utsanamiayi. Nuyá Entsá iniankar jakerarmiayi. ^33Kuchí Wáinniusha nuna ashamkar péprunam tseke wéarmiayi. Nui jeawar Ashí Túrunamun etserkarmiayi. Yajauch wakantrukun pénker ajasmancha etserkarmiayi. ^34Nuyá Ashí Nú peprunmaya shuar Jesusan inkiuntai tusar ashinkiarmiayi. Tura inkiunkar ni nunkeya waketkiti tusar seawarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Nuyá Jesus kanunam enkemar antumian amaini katinmiayi. Tura nui ni péprurin Kapernáumnum jeamiayi. ^2Nui jeamtai shuar emearu jaan patak yanakin ejeetiarmiayi. "Tsuártatui" nekas tu Enentáimtuinia ásarmatai Jesus jaan Tímiayi "Uchirú, kakaram ajasta. Ashí ame tunaarum tsankuramuiti." ^3Takui Israer-shuara jintinniuri yajauch Enentáimprar "Juka Yúsan ti yajauch chicharui" tiarmiayi. ^4Tu Enentáimainian Jesus Nekáa tiarmiayi "¿Urukamtai Imiá yajauch Enentáimprum. ^5Tua Imiá Yúpichuchit. Shuara tunaarin tsankuratin Yúpichuchikiait. Tura emearun "Nantakim wekasata" Títin Yúpichuchikiait? ^6Wi Aents Ajasua Núchakaitiaj. Ju nunkanam Wi tunaan Asakátratniuitjai. Wátsek, nu nekaatarum tusan juna iniakmastatjai." Nuna tinia emearun "Wajaktia, tepetairam jukim jeemiin Wetá" Tímiayi. ^7Tutai emearu Tsuámar nantaki ni jeen wémiayi. ^8Tura nuna Ashí aents Wáinkiar Yus kakarman Shuáran susa asamtai ashamkar Yúsan shiir Enentáimtusarmiayi. ^9 Nuyá Jesus wémiayi. Nui wesa Mateun kuit Júutainium pujan Wáiniak "Nemartusta" Tímiayi. Tutai Mateu nuna ikiuak Jesusan nemarmiayi. ^10Nú ukunmasha Mateu jeen yurumuk pujai yajauch armia nu Israer-shuar Untsurí Káunkar Jesusa unuiniamurijiai irunar yurumiarmiayi. ^11Pariséusha nuna iisar Jesusa unuiniamurin aniasarmiayi "¿Urukamtia Atumí Uuntri kuitia achinjaisha tunaarinniujaisha irunar yuruma?" ^12Tura Jesus nuna antuk Tímiayi "Pénker ainia nuka Tsuákratniun atsumainiatsui. Antsu jainia nu Tsuákratniun atsumainiawai. ^13Werum ju aarma unuimiutarum: "Murik maam Winia surusum nujai "Máakete" Tátsujai. Antsu waitnenkartutain wakerajai," Yus-Papinium tu aarmaiti. Wikia "pénkeraitjai" Tuínian untsuktaj tusan Táchaitjai. Antsu Tunáa shuar ni Enentáin Yapajiáwarat tusan Táwitjai" Tímiayi. ^14 Nuyá imiakratin Juanka unuiniamuri Jesusan tariar aniasarmiayi. "¿Urukamtai iikia tura Pariséusha ijiarmaj~i tura ame unuiniamurmeka ijiarmainiatsu?" tiarmiayi. ^15Jesus ayak Tímiayi "Nuatma nampernum ipiaamu ainia nu ¿ajakra uutu wayamniakait? Yamái-nuatu pujakui uutchamin ainiawai. Núnisan Wi pujakui ijiarmashtin ainiawai. Tura tsawant jeattawai nuatua aintsan Wi junaktatjai. Antsu nuikia ijiarmawartatui' Tímiayi. ^16`Mamuru Pushí jaanakmatai yamaram tarach anujtukchatniuiti. Túramka nijiam yamaram tarach sumpeak mamushan Chinkiá nuna nankaamas jaaktatui. ^17Nijiamanch Yamái nawar nuap najanamu arutnum yaraachminiaiti. Túramka Karíak nuap najanamun ijiakratniuiti, nijiamchisha ukaratniuiti, tura nuap najanamusha yajauch ajastiniaiti. Antsu yamaram nijiamanch yamaram nuap najanamunam yaraatniuiti. Nu Túramka nijiamchisha nuap najanamusha mai pénker ártatui." ^18 Jesus nuna tai Israer-shuara uuntri Jesusan Tarí tikishmatar Tímiayi "Winia nawantur jarutkayi, tura Ame winim ewejmijiai antintrukakminkia ataksha nantaktiatui." ^19Tutai Jesus ni unuiniamurijiai wajakiar niijiai wearmiayi. ^20Tura Jintiá weenai nuwa tuse (12) uwitin Numpá ájapeak Wáitias Pujú asa Jesusa ukurini amainian ni pushirin antinmiayi. ^21"Ayatik ni pushirin antinnaka pénker ajastatjai" tu enentaimpramiayi. ^22Nuna Nekáa Jesus ayantar nuwan Tímiayi "Shiir Enentáimprata, nawantru. Yus shiir Enentáimtusu asam pénker ajasume." Nu chichamtaik ni Jáamuri pénker ajasmiayi. ^23Nuyá Jesus uunta jeen jeamiayi. Tura nui charaatum ajainiancha tura jakan iwiarsatai tusar péeman umpuiniancha Wáiniak ^24Tímiayi "Aa Jíintratarum. Nuwachikia Jákachai antsu aya kanarai." Penké jakan nékayat Túratta nuna neka asa "aya kanarai" Tímiayi. Takui aents Niin wishikrarmiayi. ^25Tura nuna Ashí jiir Jesus Jeá Wayá nuwachin uwejnum achik iniantkimiayi. Túram nantakmiayi. ^26Nu Túramu Ashí nu nunkanam etsernarmiayi. ^27 Nuyá Jesus wéakui Jimiará shuar jii kusuru untsumki weriarmiayi. "Uuntá, ii Uuntri Tawit ame weatrum asamtai iin waitnenkarturta" tiarmiayi. ^28Jesus Jeá wayamtai jii kusuru tariarmiayi. Tura Jesus aniasar "¿Juna Túramniaiti Túrutrumek?" Tímiayi. Niisha "Ee, Uunta" tiarmiayi. ^29Tuíniakui Jesus ni jiin antinkiar Tímiayi "Atum nekas Enentáimtarmena Núnisan Túrunati." ^30Nujai jii pénker ajasarmiayi. Nuyá Jesus "Etserkairap. Shuar penké Nekáwarain" Tímiayi. ^31Támaitiat Jíinkiar Jesus Túramun Ashí nu nunkanam etserkarmiayi. ^32Nuyá wenai shuar yajauch wakantruku chichachun Jesusan itiariarmiayi. ^33Tura Jesus yajauch wakanin jiiki awemamtai nu chichachu chichakmiayi. Ashí nuna iisar ti Enentáimprarmiayi. Tura tiarmiayi "Yáunchusha Israer nunkanam jujai métek Túramu penké atsuwiti." ^34Antsu Pariséuka yajauch Enentáimtuiniak tiarmiayi "Nu shuar iwianchi uuntri kakarmarijiai yajauch wakanin jiiki akupeawai." ^35 Jesus Ashí péprunam we ni iruntairin Wayá "Yus akupeana nui Enkemátarum" tu etsermiayi. Tura Ashí Nánkamas sunkurjai Jáiniancha Tsuármiayi. ^36Shuaran iisar murik Wáinchatia Núnis pimpikiar tura Kúntuts pujuinia asamtai waitnentrarmiayi. ^37 ^38Nuyá ni unuiniamurin Tímiayi "Ju aents Yus-Chicham ujaktiniaitji Yus-shuar ajasarat tusar. Nu takat ti Núkap awai tura takarin ishichik ainiawai. Nu takatka Júuktinia aintsankete. Júuktin tsawant jeamtai takau Táasmatai takamtikin ujaktin átsuk takaun akupkat tusa. Atumsha Núnisrumek Yus seatarum ni shuarin akupak aentsun Júukarat tusarum." __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Nuyá Jesus tuse (12) unuiniamurin achik Yusa kakarmarin Súsarmiayi yajauch wakanin shuara Enentáiya jiiki akupkatniun. Núnisan Ashí sunkurjai Jáinian Tsuárartinian susamiayi. ^2Ju ainiawai Jesus tuse (12) unuiniamurin achikiarmia nu: Emka Semun Núnisan Pitru Náartiniuyayi. Nuyá ni yachi Antres. Nuyá Nuámtak Yáchintin Jakupusha Juansha, Sepetéu Uchirí armia nu. ^3Nuyá Jiripi, Parturumí, Tumas, Mateu. Mateusha Kuítian achiniuyayi. Arpeu Uchirí Jakupusha. Ripíu Núnisan Tateu Náartiniuyayi. ^4Asump~i Semunsha Nuyá Jútas Iskariúti Jesusan ukunam surukmia nu. Nu tuse (12) achikma ármiayi. ^5 Nu tuse (12) unuiniamurin Jesus Júnis chicharak akupkarmiayi. "Israer-shuarcha matsatmanum weerap. Samaria nunkanam péprunam weerap. ^6Antsu Israer-shuar murikiua ainis Yusaiya Wáakaru ainia nu weritiarum. ^7"Tsawant ishichik ajasai Yus Jú nunkanam akupin ajastin" tu etserki wetarum. ^8Tunamarusha Chíkich sunkurjai jainia nusha tsuartarum. Jakasha iniantkitiarum. Yajauch wakancha shuara Enentáiya jiiki awematarum. Nu Túratin Kuítchajai kakaram susamuitrume, tuma asamtai atumsha Ashí ántrarmek Túratarum.' ^9`Kurisha Ashí kuitcha jukiirap. ^10Uyuncha jukiirap. Sapatcha tura ushukrustincha jukiirap. Antsu chikichik Pushí jukitiarum. Takau asakrumin yurumkan ajampramsartin ainiawai.' ^11`Péprunam jearmesha pénker shuar Wáinkiarum nui wayarum tuke nuin pujustarum. ^12Nu jeanam wayamsha "Ju jea shiir Atí" Titiá. ^13Nekas pénker shuaraitkiunka shiir ajasarti. Antsu nu shuar pénker itiarmachkunka shiir ajascharti. ^14Tura Nánkamsan atumin awaintiamainiachkuinkia anturtamainiachkuinkia Nuyá Jíinkitiarum. Nu shuar yajauch ásarmatai Jíinkirum Atumí naweya nunka japimiarum ikiuktiarum. Ni tunaari aents nekaawarat tusarum Túratarum. ^15Nu shuaran nekapsatin tsawant jeamtai Yus Asutiáshtatuak. Sutum péprunmaya shuara nankaamas Kumura péprunmaya shuarnasha nankaamas Yus Asutiáttawai nu shuaran' Tímiayi. ^16 `Aneartarum. Wisha murik yawanum akupkatniua aintsanak akupeajrume. Tuma asamtai shiir nawamkartin áyatrum aneartarum. ^17Yajauch shuarjai aneartarum. Akupniunam juramkiartatui. Israer-shuar iruntainiam asutiamawartatui. ^18Wíi shuar asakrumin uuntnumsha tura Nuyá akupniunmasha juramkiartatui. Núnisrum akupniuncha tura Israer-shuarchancha winia chichamur ujaktatrume. ^19Tura akupniunam surutmakakrumnisha wariniak Títiaj tu Enentáimprairap. Nui uuntjai chichaakrumin Yus Títinian jintintramattarme. ^20Nuinkia átum Enentáimmiajai chichaschattarme antsu Atumí Apari Yusa Wakaní atumin chichamtikramsattarme.' ^21`Shuar ni yachincha Máawarti tusa suruktatui. Apasha ni Uchirín surukartatui. Uchisha ni Aparín Máawarti tusa surukartatui. ^22Tura Wíi shuar asakrumin mash Muíjramkartatui. Tura tuke katsuntea nu uwemprattawai. ^23Chikichik péprunam yajauch awajtamainiakui Chíkich péprunam pisartarum. Wi Aents Ajasuitjai. Tuma asan nekasan Tájarme, átum Israer-shuar mashi ujatsrumnin wantinkiattajai.' ^24`Unuiniamuka niin unuiniana nuna nankaamaschaiti. Takarniusha ni uuntri nankaamaschaiti. ^25Unuiniamuka niin unuinia nujai métek ajaska maak. Takarniusha ni uuntrijiai métek ajaska maak. Wátsek, Winia Atumí uuntrin "Iwianchi uuntri" Túrutainiakui atumniasha nuna nankaamas yajauch turamtatui.' ^26`Tuma asamtai aentska ashamkairap. Ashí uukma nu paant nekanattawai. ^27Ishishmasan kiritniunam ujaajrumna nu, Tsawái kakantrarum etserkatarum. ^28Aya ayashin main ainia nu ashamkairap. Wakanin Máachmin ainiawai. Antsu wakanniasha ayashniasha mai jinium emesramnia asamtai Yus ashamkatarum.' ^29`Jimiará chinki penké ishichik kuitjai surukmin ainiawai. Túmaitiat Yus tsankateachkuinkia Nunká jaka iniainiatsui. ^30Ame intiashmisha mash nekapmarmaiti. ^31Nu asamtai Jákatin ashamkairap. Yusjai átumka ti Untsurí chinkijiai nankaamas pénkerchakaitrum.' ^32`Ashí shuar Ashí iimiainiain Winia natsantruiniatsna Núnaka Winia Apar Yakí nayaimpiniam pujana nui natsantrashtatjai. ^33Antsu shuar iimiainiain Winia natsantra Núnaka Wisha Yakí nayaimpiniam winia Apar pujana nui natsantrattajai.' ^34`Ashí shuar nawamnaikiar shiir pujusarat tusan ju nunkanam Táchaitjai. Nuna Túrat tusarum Enentáimturairap. Antsu wi tamaajai shuar pénker ajasarmatai yajauch shuar niin nakitrartatui. ^35Shuar ni Aparín nakitrattawai. Nuwasha Nukurín nakitrattawai. Najatísha Tsatsarín nakitrattawai. ^36Tuma asa shuar ni shuarijiai nemasrintin ártatui.' ^37`Shuar ni Aparíncha Nukuríncha Wijiai nankaamas aneakka Wíi shuar áchamniaiti. Núnisan ni Uchiríncha nawantrincha nankaamas aneakka Wíi shuar áchamniaiti. ^38Tura Ashí Wáitsatniun surimiatsuk ni Krúsrin yanaki Jukí nemartachkunka Wíi shuar áchamniaiti. ^39Aya Jú nunkanam pénker pujustaj tana nu ni iwiaakmarin emesrattawai. Tura Winia anentu asa ju nunkanam pénker pujustinian Páchiatsna nu tuke shiir pujustatui.' ^40`Atumin itiaarma nuka Winia itiaarui. Tura itiaarea nuka Winia akuptukmia nunasha itiaawai. ^41Yúsnan etserniuncha Yúsnumia Winiá asamtai itiaakka etserin Akínkiáttana nujai métek Akínkiáttawai. Pénker Shuárnasha pénker asamtai itiaakka pénker shuar Akínkiáttana nujai métek Akínkiáttawai niisha. ^42Uchincha Wíi shuar asamtai Entsá michan shikirak Súsanka Imiá nekas nusha Akínkiáttawai." Tu Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Tura tuse (12) unuiniamurin Jesus tinia akupkar Niisha Nú nunka péprunam we Yus-Chichaman Jintíak etserkamiayi. ^2Tura Juan sepunam enkemas Kristu Túramun antukmiayi. Antuk ni unuiniamurin Jímiaran Jesusai akupkamiayi. ^3Tura Jesusan aniasarmiayi "¿Nekas ame Kristu Yus akupkamu Tátinia nukaitiam. Kame chikichak Nákastataj~i?" ^4Tutai Jesus Tímiayi "Waketkirum Ashí ántarmena nusha Wáintrumna nusha Juan ujaktarum. ^5Kusurusha Wáinmainiawai. Shutuapsha wekainiawai. Tunamarusha pénker ajainiawai. Empekarusha ántuiniawai. Jákarusha nantainiawai. Tura Kuítrinchanmasha uwempratin chicham ujakmaiti. Nu ujaktarum. ^6Túrasha yawetsuk Winia tuke shiir Enentáimturna Nú shuar shiir átatui." Jesus nuna tutai waketkiarmiayi. ^7 Waketkiarmatai shuar Káunkarun Jesus Juánkan pachis áujmatmiayi. "Shuar atsamunmasha ¿Warí werimiarum? Pintiu nase Umpúam Atúu we Juní we ajana nuka ¿iistai tusarumek wémarum? Kame Juankka Nú shuarchaiti. ^8Nuikia ¿Warí werimiarum. Shuar pénker iwiarmampra iistai tusarmek wémarum? Warí, pénker iwiarmampraka uunta jeen pujuiniatsuk. ^9Nuikia ¿Warí werimiarum. Yúsnan etserniuk werimiarum? Maa, Túrachmashiuram. Túrasha Juankka yaunchu etserniu nankaamas Enentáimtustiniaiti. ^10Yaunchu Yus-Papinium aarmaiti: "Winia akatramurun amiini emka akupeajai ame jintimin iwiarat tusa." Juan nu akatramuiti. ^11Nekasan Tájarme, shuar imiakratin Juanjai nankaamas uunt atsuwiti. Tuma ain Yus akupeamunam pachiinia nu shuarnaka, nekasmianchancha, Juanjai nankaamas shiir Enentáimtustiniaiti. Tuma asamtai nui pachiinkiatin Enentáimpratarum.' ^12`Kakaram shuarka imiakratin Juan Támia Nú tsawantnumia Yus akupeamunam ti pachiinkiatniun wakeruiniak kakarmajai pachiinkiatniun Enentáimiainiawai. ^13Juan pujumia Nú yaunchu Ashí Yúsnan etserin armia nusha tura Muisais akupkamusha Yus akupin ajastinian etserkarmiayi. ^14Yaunchu Yúsnan etserin "Kristu Táatsain Erías Tátiniaiti" Tímiayi. Tura nekaatin wakerakrumka Juan nu Eríasaiti. ^15Antuktin jeakrumka nekaatarum.' ^16 `Ju aentsnasha ¿warijiai métek nakumkataj? Uchijiai métek ainiawai. Ni aijiai iruntrar nakurustaj Táyatan Tuíniawai ^17"Námpera ainis nakurustaitsar peem umpuarji Túrasha Jantsemáchurme. Nuyá iwiarsatniua ainis nakurustaitsar íwiareakur kantamtai Kantamáji Túrasha átum uutcharme." ^18Atumsha Núnisaitrume. Kame Juan Núkap yurumtsuk nijiamchincha úmutsuk wekaimiayi. Túmakui átumka "Yajauch wakantrukuiti" Tímiarme. ^19Nuyá Wisha Aents Ajasu Támajai. Tura yurumeakui tura úmakui "Ti yurumin ti nampenaiti. Ashí yajauch shuaran amikrinti" Túrutrume. Wátsek, wi Túramujai Yus nekas nékamu nekanattawai." ^20Nuyá tujintiamun Túramiania Nú peprunmaya shuaran pachis Jesus chicharkamiayi. Tuma ain Nuyá shuar ni Enentáin Yapajiácharu asamtai juna chicharkamiayi. ^21"Wáinkiatá, Kurasín péprunmayatiram, Petsaitia péprunmayatirmesha. Nui aents tujintiamun ti Túraitjai. Tiru péprunmasha Setun péprunmasha nu tujintiamu Túramuitkiuinkia yaunchu ni Enentáin Yapajiáwaraayi. Túrawar Kúntuts pujutai Pushín entsarar yunkunim ajakiaraayi. ^22Tura Wisha Tájarme, nekapsatin tsawant jeamtai Yus atumin Tí asuttiamattarme. Tirunmaya shuaran nankaamas tura Setunnumia shuaran nankaamas asuttiamattarme.' ^23`Tura atumsha Kapernáum péprunmayatirmesha, Ashí nankaamas nankaamantu ajastin Enentáimtumarme. Antsu Ashí emestamprartatui. Atumiin aents tujintiamun ti Túraitjai. Sutuma péprunam nu tujintiamu Túramuitkiuinkia nu pepru yamaisha tuke aayi. ^24Tura Wisha Tájarme, nekapsatin tsawant jeamtai Yus Sutumanmaya shuar nankaamas atumin asuttiamattarme." ^25 Nuyá Jesus Tímiayi "Shiir Enentáimtajme, Aparu, Ashí nayaimpisha nunkasha uuntrinme. Tuma asam Ame Túram nu ti unuimiaru Enentáimtumainia Nuyá úukuitme antsu uchichia ainis nankaamantu Enentáimtumainiatsna Nú shuar paant awajtusuitme. ^26Ame, Aparu, Núnis wakera asam Túraitme.' ^27`Winia Apar Ashí surusuiti. Wisha ni Uchirí asamtai Winia nékarui. Tura Chíkich Winia nekas nekarainiatsui. Yus Apancha Wiki nékajai. Tura Wi wakeraj Nú shuaran winia Aparun paant awajtajai. Nu shuarsha winia Aparun nékainiawai. ^28Ashí pimpikniutirmesha itiurchat pujarmena nusha Winí winitiarum. Túrakrumninkia ayamtikrattajrume. ^29Wi kajechu asan tura péejchach Enentáimin asamtai Winí winirum unuimiartarum. Winia chichamur ántakrum Umíakrumninka Atumí Wakaní ayamprattawai. ^30Atumin akuptaj Nú Túratin Yúpichuchiiti. Káarkasha Wi Súajrumna nu wampuchiiti" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Nuyá Jesus ayampratin tsawantai ajanman ajapenin nankaamamiayi. Ni unuiniamurisha tsukarar trikiu neren majusar Yukí wekasarmiayi. ^2Pariséu shuarsha nuna Wáinkiar Jesusan aniasarmiayi "Iista, ame unuiniamuram ayampratin tsawantai Túratin surimkiamua nuna Túruiniawai." ^3Tutai Jesus Tímiayi "Yaunchu uunt akupin Tawitcha tura nemarniusha tsukamainiak Túrawarmia nu ántichukaitrum. ^4Yusa Uunt Jeen Wayá Yus iniaktusma tantan Yuámiayi. Nu tantasha aya Israer-patrik Yúatin asamtai Tawitniasha tura ni nemarin ana nunasha suritkiamuyayi. Túmain Yúawarmiayi. ^5Muisais akupkamunam aarma nu áujsachukaitrum. Israer-patrikia ayampratin tsawantai takainiayatan nusha tunaachuiti. ^6Nekas Tájarme, Yamái Yusa Jeen Enentáimtustinia nuna nankaamas Wíniaka Aents Ajasuitjiana nu, nekas Enentáimtursatniuitrume. ^7Yus-Papinium tawai: "Murik maam Winia surusum nujai "maakete" Tátsujai. Antsu waitnenkartutain wakerajai." Nu chicham nekas nékaitkiurmeka Yamái Túrarmena Núnisrum Tunáa Túrachu ántrarum Súmamtikiachaintrume. ^8Wi Aents Ajasu asan ayampratin tsawantan uuntrintjai." ^9Jesus Nuyá wé Israer-shuar iruntainiam wayamiayi. ^10Nui shuar ámiayi ni uwejé jaka. Tura Jesusan ántar nekapsatai tusa wakeruinia ásar aniiniak "¿Ayampratin tsawantai jaa shuar tsuarminkiait?" tiarmiayi. ^11Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha Atumí Murikrí ayampratin tsawantai waanam akaiki iniamtai jusatai tusarum wéchaintrupash. ^12Antsu shuarka murikjai nankaamaschakait. Tuma asamtai ayampratin tsawantaisha pénker ana nu Túramniaiti." ^13Tinia iniais aishmankan uwejé jakan Tímiayi "Uwejém takuitia." Tutai uwejé Takuí Chíkich uwejéjai métek pénker ajasmiayi. ^14 Nuna Túramtai Pariséu shuarsha aa Jíinkiar Jesus itiurak Máawaintiaj~i tusar chichaman najatiarmiayi. ^15Jesus niin Máatniun nekaama Nuyá Jíinkimiayi tura wéakui Untsurí shuar nemariarmiayi. Untsurí Jáiniancha Tsuámiayi. ^16Tsuar "etserkairap" tinia akupiarmiayi. ^17Yaunchu Yúsnan etserin Isayas Tímia nu uminkiati tusa Túrunamiayi. Niisha juna aarmiayi: ^18"Júiti Wi achikmaj nu. Niisha Wi Tájana nuna umin asamtai ti aneakun Niijiai waraajai. Winia Wakantru kakarmarin takamtsuk susattajai. Túramtai winia uwempratin chichamprun Ashí Israercha nunkanmasha etserkattawai. ^19Jiakchattawai tura kakaram chichaschattawai. Winia anturtukarat tusa péprunam weak untsukchartatui. ^20Akupin ajatsuk shuar pintiu punua Núnis pimpiru ainia nuna Kúpitsuk Yáintatui. Núnisan shuar ji yama Ikiapámu ainis kakarmachu ainia nuna ikiajniatsuk Ikiakártatui. Tura Ashí nupetak ti pénker kakaram akupin ajastatui. ^21Tura Israer-shuarchasha Niin nekas Enentáimtusartatui." ^22 Nuyá Jesusan shuar yajauch wakantrukun itiariarmiayi. Nu shuar jii kusurusha chichachusha ámiayi. Tura Jesus Tsuármatai paant iimsamiayi tura chichakmiayi. ^23Nuna Wáinkiar shuar shiir Enentáimprar tiarmiayi "¿Tawitia Uchirí pampanku iniannamu uwemtikkiartin Tátinia Nuáshit?" ^24Tura Pariséu shuarsha nuna antukar yajauch Enentáimtuiniak tiarmiayi "Juka iwianchi Kapitiántrin Pirsepún umirniuiti. Tuma asa nuna kakarmarijiai yajauch wakanin jiiki akupeawai." ^25Jesus tu Enentáimainian neka asa Tímiayi "Nú nunkanmaya shuar nuamtak kajernaiyakuinkia Nú nunka wari meserchattawak. Núnisan nuamtak shuar Ní shuarjai Mánainiakka amunaikchartatuak. ^26Núnisan íwianch nuamtak jiiki akupnainiakka Máanaikiar Wárik amuukashtatuak. ^27Kame Wi Pirsepú iwianchi kakarmarijiai iwianchin jiiki akupeakuinkia Atumí Uchirísha ¿yana kakarmarijiain jiiki akupena? Ni Túramurijiai átum awajirma nekamatarum. ^28Wi Yusa Wakaní kakarmarijiai yajauch wakanin jiiki akupea asamtai atumsha Yusa akupeamuri atumiin jeartamarmena nu nekaatniuitrume." ^29`Iista. Shuar kakaram shuara Kuítrin kasarkatin wakerakka emka kakarman Jinkiá aya Túran ni jeen Wayá kasarkamniaiti. Wi iwianchin Jíikmiajai uunt iwianch nupetkamua nu nekaamniaiti.' ^30`Wijiai tsanin pujatsna nuka winia nemasruiti. Núnisan Winia Yáintsuna nu aya itiurchat Nájateawai.' ^31`Tuma asamtai Tájarme, Ashí shuar Tunáa Túruinia nusha yajauch chichainia nusha tsankuratin awai. Antsu Yusa Wakanin yajauch chicharin ainia nuka tsankurashtiniaiti. ^32Winiasha Aents Ajasuitjiana nuna yajauch chichartuinia Nú shuarsha tsankuramniaiti. Tura Yusa Wakanin yajauch áujmatainia nuka penké tsankurachminiaiti. Ju nunkanmasha tura ukunmasha tsankurnarchattawai' Tímiayi. ^33`Yutai numi pénkeran nereawai. Tseas numisha yajauchin nereawai. Ni nerejai numi nekaamniaiti. Núniskete atumjai. ^34Tseas wenunniutirmesha, ¿atumsha itiurak Imiá yajauchitirmesha pénker chichamsha chichastarum? Shuar ni Enentáin Enentáimna nuna chichaawiti. ^35Pénker shuar pénker Enentáimiu asa shiir chichaawiti. Tura yajauch shuar yajauch Enentáimiu asa yajauch chichaawiti. ^36Tura Wisha Tájarme, nekapsatin tsawant jeamtai Ashí Enentáimtsuk chichakma nuna Yúsan paant ujakartatui. ^37Iis, ame chichammijiai nekanattarme. Pénker chichakuitkiumka sumamashtatme. Tura pénker chichakchaitkiumka sumamattame." ^38 Pariséu shuarsha Israer-shuara jintinniurisha Jesusan chicharuk "Uuntá, ame Yúsaiyaitjai tusam nayaimpinmaya kakarmajai iniakmamu Túrata, iisha Wáinkiatai" tiarmiayi. ^39Tutai Jesus Tímiayi "Shuar yajauch tura Yúsan Enentáimtachu ásar nayaimpinmaya iniakmamun seainiawai. Tuma asamtai, áyatik yaunchu Junas Túrunamu iniakmastiniaiti. ^40Junas menaintiu kashi menaintiu tsawantcha namaka ampujen enkemsamiayi. Núnisnak Wi, Aents Ajasu asan, menaintiu kashi menaintiu tsawantcha Nunká jakan tepestatjai. ^41Junás Níniwi péprunmaya shuaran Yus-Chichaman etserkamtai nu shuar ni tunaarin Enentáimtusar ni Enentáin Yapajiáwarmiayi. Tura jui Yamái Junasa nankaamas etserin Pujawai.wiitjai nusha, tura anturkachuitrume. Tuma asamtai nekapsatin tsawant jeamtai Níniwinmaya shuar Juyá shuaran Súmamtikiawartatui.' ^42`Yaunchu nuwa yajaya shuaran uunt akupniuriyayi. Nu nuwa Sarumún ti neka asamtai niin anturkataj tusa tarimiayi. Tura jui Yamái Sarumúnjai nankaamas anturkamnia pujawai. Nusha Wiitjai. Tuma asamtai nekapsatin tsawant jeamtai nu nuwa Juyá shuaran Súmamtikiawartatui' Tímiayi. ^43`Shuara Enentáiya yajauch wakan Jíinkin yumi penké Yútatsna nui wéawai. Tura nui pénker pujustinian Wáinkiach ataksha waketkitniun Enentáimiui. ^44"Wi Jíinkimiaj nui waketkittiajai" tawai. Tura waketki shuara Enentáin pénker iwiaramu tura ankantan Wáiniak ^45ni ain siati (7) iwianchin niijiai nankaamas yajauchin Itiá shuara Enentáin Enkemáwartatui. Túrunamtai nu shuar nuiki Núna nankaamas yajauch ajastatui. Núnisan Juyá shuar Túrunawartatui" Tímiayi Jesus. ^46 Jesus nu shuarjai tuke chichaak pujai ni Nukurísha ni Yachísha tariarmiayi. Tura aa wajasar Niijiai chichastaj tiarmiayi. ^47Túramtai Jesusan ujakar "Ame nukusha yatsumsha aa wajasar chichastaj turamainiawai" tiarmiayi. ^48Chichaman ujakmia nuna Jesus Tímiayi "¿Ya ainia winia nukursha winia yatsursha?" ^49Nuyá ni unuiniamurin iniakmas Tímiayi "Ju ainiawai winia nukur tura winia yatsursha. ^50Ashí shuar winia Apar nayaimpiniam pujana nu wakeramun umiiniana nu winia yatsur winia umar winia nukur ainiawai" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Nu tsawantai Jesus ni jeeya Jíinkin antumianka Kánmatkarin pujusmiayi. ^2Tura ti Untsurí shuar Káunkarmatai kanunam enkemar nui pujusmiayi. Shuarsha antumianka Kánmatkarin pujusarmiayi. ^3Túrunawarmatai Untsurí métek-taku chichamjai unuiniamiayi. "Atsaamin atsaamprataj tusa Jíinkimiai, Tímiayi. ^4Atsaamki wesa arakri jintia Písunmasha iniaarmai. Tura chinki tariar yuawarmai. ^5Chikichcha kaya írunmanum iniaarmai. Nunka ishichik asamtai Wárik tsapainiarmai. ^6Tura nantu etsantramtai pénker Kankáprúrcharu asa sukuam Káararmai. ^7Chikichcha Jankí nupanam iniaarmai. Tura janki Wárik tsakar nupetak ajakramai. ^8Chikichcha pénker nunkanam iniaarmai. Nusha pénker nerekar Chíkich siansha (100) nerekarmai. Tura chikichcha sesenta (60) nerekarmai. Tura chikichcha trainta (30) nerekarmai. ^9Kuishim ákuinkia antuktarum" Tímiayi. ^10Nuyá ni unuiniamurin Jesusan taruntar aniiniak "¿Urukamtai aya métek-taku chichamjai ju shuar unuiniam?" tiarmiayi. ^11Tutai Jesus Tímiayi "Urukuk ju nunkanam Yus akupin ati, nuka yaunchu nekanachmiayi. Tura yamaikia Yus Ashí nuna atumin paant iniakturmawai. Antsu Chíkich nuna nekaachmin ainiawai. ^12Kame Núkap takakna nu shuar Nú nukap patatnaktatui tura ti Núkap takustatui. Antsu ishichik takakna nuka ishichik takakuk juruktiniaiti. Núnisan Yusna ti nekarum Nú Núkapka Yúpichuch nekaattarme. Tura ishichik nékarum Wárik kajinmatkittiarme. ^13Tuma asamtai aya métek-taku chichamjai unuiniajai. Nú shuarka iiniayatan Wáiniáiniatsui. Antuiniayatan ántachua Núnis nékainiatsui. Túmainiak Winia nekarainiatsui. ^14Nujai yaunchu Yúsnan etserin Isayas timia nu uminkiaiti. Juna Tímiayi: "Ti ántayatrum anturkashtatrume. Wáiniatrumsha nekaashtatrume. ^15Ju shuara Enentái Kátsuram ásar pénkera nuna nakitiainiawai. Nu asamtai pénker ántuiniatsui, jiisha Pusá ainis ainiawai. Túrachkunka paant nekaawarainti, tura nekas antukarainti, tura Enentáijiai Enentáimias Winia tsuarat tusa tarutiarainti." ^16Tura átumka paant wainkia asarum pénker anta asarum Shíiraitrume. ^17Nekasan Tájarme, Untsurí Yúsnan etserniusha tura pénker shuarsha átum Yamái Wáintrum nuna Wáinkiatniun wakeruiniayatan Wáinkiacharmiayi. Tura átum Yamái ántarme nuna antuktinian wakeruiniayatan antukcharmiayi' Tímiayi. ^18`Ayu, antuktarum. Atsaampramu chichaman paant jintintiatjarme. ^19Arak jintia Písunam iniaararma nuka shuar Yus-Chichaman ántayatan ni Enentáin ikiuiniatsna Núiti. Tura íwianch nu Yus-Chicham ni Enentáin atsaampramu ainis antukman kajinmatkiawai. ^20Arak kaya írunmanum iniaarma nuka shuar Yus-Chichaman antuk waras umirainia Núiti. ^21Tura Núkap kankaprurcharu ásar katsuiniatsui. Antsu itiurchatan ínkiuiniak tura Yus-Chichaman wakeruinia ásarmatai Chíkich yajauch áujmatam Wárik iniaisar ikiuiniawai. ^22Arak Jankí nupanam iniaarma nuka shuar Yus-Chichaman antuk emka umirniua Núiti. Tura ju nunkanam írunna nuna tuke Páchiniak ni Kuítrincha ti Enentáimtuinia ásarmatai Ashí Yus-Chichaman Enentáimtamun Núpeteawai. Tuma asamtai nu aentsnum Yus-Chicham atsaampramu nereatsui. Yus-Chicham ni Enentáin takasma atsawai. ^23Tura árak pénker nunkanam iniaarma nuka shuar Yus-Chichaman antuk pénker umirainia Núiti. Tura pénker nerenawai. Chíkich sian (100) nerekarma Núnis chikichcha sesenta (60) nerekarma Núnis chikichcha trainta (30) nerekarma Núnis ainiawai" Tímiayi Jesus. ^24 Jesus ataksha ju métek-taku chichaman áujmatsamiayi. "Shuar Yus akupeamunam pachiinkiartin Júnisaiti. Shuar pénker arakan, Tríkiun ni nunken araamai. ^25Tura Ashí kanararmatai nemasri kashi taa trikiu arakmanum yajauch nupan aratak ikiukmiai. ^26Trikiu tsapakar nereakui Nuyá yajauch nupasha Nusháa nereku asa ti paant ajasmai. ^27Nuna iisar takainia nu ni uuntrin Werí tiarmai "Uunta, ¿pénker arak araachmakam. Itiura jusha yajauch nupasha tsapakuit?"' ^28`Tutai nérentin timiai "Winia nemasur arakuiti." '`Takui ni takarniuri tiarmai "¿Yajauch nupan uwerat tusam wakeramek?" ' ^29`Tutai timiai "Atsá, uwerairap. Yajauch nupa uweaj tukamarum trikiu uweniirum. ^30Iniaisatarum. Antsu métek tsakakti. Júuktin tsawant jeamtai winia takartinian emka yajauch nupan uwer irumar jinkiawarat tusan akupkartatjai. Tura aesawartatui. Tura trikiu neren Júukar pénker ikiusarat tusan akupkartatjai" timiai" Tímiayi Jesus. ^31Jesus ataksha métek-taku chichaman áujmatsamiayi. "Shuar Yus akupeamunam pachiinkiartin mustasa jinkiaiya aintsankete. Shuar pénker nunken araamai. ^32Mustasa Jinkiáikia Imiá uchichiitiat Tsapái tsakaakka Ashí numichijiai nankaamas uunt ajawai. Ti uunt asamtai chinki ni kanawen pasunmainiawai" Tímiayi Jesus. ^33Núnisan Chíkich métek-taku chichaman áujmatsamiayi. "Shuar Yus akupeamunam pachiinkiartin karinia aintsankete. Nuwa nijiamchiniam karinia enkea mashi Páchimiawai. Tura nu mash karimtikiawai" Tímiayi. ^34 ^35Ashí nuna Jesus métek-taku chichamjai áujmatsamiayi. Yaunchu Yúsnan etserin timia nu uminkiati tusa Túramiayi. Etserin juna aarmiayi: "Métek-taku chichamjai áujmattiatjai. Yámankamtaiknumia nékashtain etserkattajai" tu aarmiayi. Nu asamtai aya métek-taku chichamjain áujmatmiayi Jesus. ^36Nuyá shuaran ikiukin Jesus Jeá Támiayi. Túramtai ni unuiniamuri tariar "Yajauch nupa áujmatmena nu paant awajsata" tiarmiayi. ^37Tutai Jesus Tímiayi "Wi Aents Ajasuitjai. Wi pénker arakan atsaamkaitjai. ^38Ashí nunka aja aintsaiti. Pénker Jinkiái Yus-shuaran Yus akupea nuna nakumeawai. Yajauch nupa iwianchna ainia nuna nakumeawai. ^39Tura íwianch ii nemasri asa yajauch nupan arakuiti. Tura nunka Amúamunam Yusa suntari arakan Júuktinia aintsan shuaran yaruaktatui. ^40Yajauch nupa irur jinium aesatniua aanis nunka Amúamunam Túrunattawai. ^41 ^42Nui Wi Aents Ajasu asan winia suntarun akupkattajai. Tura Ashí tunaan Túruinia nunasha tura chikichan tunaanum útsuinia nunasha mash irurar jinium apeawartatui. Nuisha ti uutin ti Wáitsatniusha átatui. ^43Antsu pénker Túruinia nuka ti shiir wincha ajasar ni Aparí akupeana nui etsa Núnis Tsáapnin ajasartatui. Wats, kuishim átsuk. Antukta.' ^44 `Shuar Yus akupeamunam pachiinkiatin kuit Nunká uukma aintsankete. Shuar nu Kuítian Wáiniak nuin ataksha uukmai. Tura ti waras waketki nu kuit niiniu Atí tusa Ashí ni takakman suruk nu nunkan sumakmai.' ^45`Shuar Yus akupeamunam pachiinkiatin Júnisaiti. Shuar kayachin ti Shíirman eak wekaana aintsankete. ^46Tura kayan Ashí nankaamas kuit jeean Wáiniak waketki Ashí takakna nuna suruk nu kayan niiniu Atí tusa Súmawai.' ^47`Shuar Yus akupeamunam pachiinkiartin Júnisaiti. Shuar nekajai namakan Achía aintsankete. Nekan nayaantsanam ajuntak Niisháa namakaim Achíawai. ^48Tura nekanam nemarmatai kukar jiiki, nui pénker namaknasha chankinnium chumpiniawai. Tura yajauch namaknaka ajapenawai. ^49Núnisan átatui nunka Amúamunam. Yusa suntari taar Yus-shuaran tura íwianch shuaran akantrattawai. ^50Tura íwianch shuarnaka uunt jinium apeattawai. Nuisha ti uutin ti Wáitsatin átatui." Nuna Ashí ni unuiniamurijiai áujmatsamiayi Jesus. ^51Jesus nuna tinia amuk "¿Ju mash antukurmek?' Tímiayi. Tutai ni unuiniamuri "Ee, Uunta, Ashí antukji" tiarmiayi. ^52Tuiniakui Jesus Tímiayi "Shuar Ashí Yúsnan pénker unuimiaruka aents Kuítriniua aintsankete. Ni ikiutairiya yamarmancha yaunchu sumakmancha jusamniaiti. Núnisan nu shuar Yamái nékamujaisha tura yaunchu nékamujaisha Yus-shuaran Yáintiniaiti." ^53 Jesus nu métek-taku chichaman áujmatas amuk Nuyá wémiayi. ^54Tura ni péprurin Nasarétnum Jeá Israer-shuar iruntainiam Wayá unuiniamiayi. Tura Nuyá shuar antukar Tí enentaimprarmiayi. Tura "¿Jusha tui Imiá unuimiaruit, tiarmiayi. Itiurak aents tujintiamun Túramniait? ^55Juka Karpintíru uchirinchukait. Nukurísha Marichukait. Tura ni yachisha Jakupu, Jusé, Semun, Jútas ainiatsuk. ^56Tura ni umaisha iijiai írutra pujuiniatsuk. ¿Nuikia itiura mash neka?" tiarmiayi. ^57Túrawar Jesusan itiurchat Enentáimturarmiayi. Túramtai Jesus chicharuk "Yúsnan etserniun Ashí shuar pénker anturainiawai, antsu aya nuna nunkeyanka ni shuarinkia niin anturainiatsui" Tímiayi. ^58Tura Nú shuar Jesusan Enentáimtuiniachu asamtai aentsti tujintiamun aya ishichik Túramiayi. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Kariréa nunkanam Erutis akupniuyayi. Tura Jesus Túramuncha antukmiayi. ^2Tura ni írutramurin Tímiayi "Nuka imiakratin Juan jakamunmaya nantaki Túrawai auka. Tuma asa aents tujintiamun Túrawai" Tímiayi. Kame Erutis Juankan maa asa Tímiayi. ^3 ^4Akupin Erutis ni Yachí Jiripi nuwen Jirutíasan akintrukmatai Juan Erutisan "Ame yatsumi nuwé akintrukchatniuitme" Tímiayi. Tutai Erutis Juankan achik jirujai Jinkiá sepunam enkeatarum tusa akupkamiayi. ^5Niisha Juankan Máataj Tukamá aentsun ashamiarmiayi. Ashí aents "Juan Yúsnan etserniuiti" Enentáimtuiniakui ashammiayi. ^6Tura akupin Erutis akiiniamu tsawantri jeamtai Nú Námpertin Jirutíasa nawantri Ashí ipiaamu pujuiniamunam jantsemamiayi. Túramtai Erutis shiir Enentáimtak ^7"Ame Ashí wakeram nu seattia, Tímiayi. Nekasan amastatjai, Yussha iirui" Tímiayi. ^8Tutai nu nuwach emka ni nukuri akatramu asa Erutisan chicharuk "Imiakratin Juanka muuké tsupikiam amamkunam enkeram Surústá" Tímiayi. ^9Tutai Erutis wake mesekmiayi. Túrasha "nekas Yus iirui" tiniu asa tura ni amikrisha antukaru asamtai umikmiayi. ^10Ni suntarin sepunmayan Juanka muuken tsupik itiarti tusa akupkamiayi. ^11Tura amamkunam itiar nuwachin Súsarmiayi. Tura niisha ni Nukurí susamiayi. ^12Nuyá Juanka írutramuri tariar Ayashí jukiar iwiarsarmiayi. Túrawar Jesusan ujauwearmiayi. ^13 Jesus nuna antuk Ninki ni unuiniamurijiain kanunam enkemar arant aents atsamunam wémiayi. Túrasha nuna aents nekaawar kukarak weriarmiayi Jesusan. ^14Kanunmaya Jíiniaj Tukamá Untsurí aentsun Wáinkiamiayi. Tura Wáiniak waitnentrarmiayi. Tura Jáiniancha Tsuárarmiayi. ^15Kíakui ni unuiniamuri Niin tariar tiarmiayi "Kíawai, Uunta. Tura shuar Tíjiuch pujaaka atsawai. Ju aents akupkarta. Péprunam wear sumak yuuwearti" tiarmiayi. ^16Tutai Jesus Tímiayi "¿Urukamtaik wearat? Antsu atumek ayuratarum." ^17Tutai tiarmiayi "Iikia takaktsuji. Aya senku (5) tantachik jimiarchik namakchijiain takakji." ^18Tuíniakui Jesus "Wats, nu itiartitiarum" Tímiayi. ^19Tinia aents Chírichriniam pujusarti tusa akupkamiayi. Nuyá senku (5) tantancha Jímiar namaknasha achik nayaimpiniam iimias Yúsan yuminsamiayi. Tura puur ni unuiniamurin aents ayuratarum tusa Súsarmiayi. ^20Ashí Yurumáwar jémararmiayi. Tura nuyasha puunaruka tuse (12) chankin Tiármiayi. ^21Nui Yurumáwarmia nusha nuwasha uchisha nekapmatsuk senku mir (5000) aya aishman ármiayi. ^22 Nuyá Jesus ni unuiniamurin kanunam enkemprarum amain émaa ajatarum tusa akupkarmiayi. Niisha aentsun akupkarmiayi. ^23Akupkarsha naint waka Yúsan áujumiayi. Káshisha nui Ninki tuke pujumiayi. ^24Tura antumian Tí wankaram asamtai kanu ajapén ajasmatai nase tukumma entsa tamparukmiayi. ^25Tsawaana ai nii tuke wenai Jesus Entsá Pátatek wekas pujuiniamunam jeamiayi. ^26Tura ni unuiniamuri Entsá Pátatek wekaan Wáinkiar ti sapijmiakarmiayi. Tura ashamainiak "wakanchashit" tiarmiayi. ^27Tuíniakui Jesus tiarmiayi "Kakaram ajastarum. Wiitjai. Ashamprukairap." ^28Takui Pítiur chicharuk Tímiayi "Uunta, Ametkumka nui wekasa jeatin untsurkata." ^29Takui Jesus Tímiayi "Wats, Winitiá." Tutai Pítiur kanunmaya akaikin Jesus wajana nui jeataj tusa Entsá Pátatek wekasamiayi. ^30Tura ti nasen Násentun Nekáa ashamkamiayi. Ashama asa Entsá wayamiayi. Tura "Uuntá, achirkata" tu untsummiayi. ^31Nu chichamtaik Jesus uwejnum achik Júak "Maa, Yus Imiá ishichik Enentáimtuschamek" Tímiayi. ^32Tura kanunam Enkemáwarmatai nasesha menkakamiayi. ^33Túramtai kanunam enkemarmia nusha Jesusan tikishmatar chicharuk "Nekas ame Yusa Uchirínme" tiarmiayi. ^34 Tura amaini katinkiar Jinisarít nunkanam jearmiayi. ^35Tura Nuyá aents Jesusan nekaawar nu nunkanam Ashí ujanairarmiayi. Túrawar jaancha ni pujamunam itiariarmiayi. ^36Ni pushirinkisha antintai tusar seawarmiayi. Tura antinkiarmia nuka pénker ajarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Nuyá Jerusarén péprunmaya Pariséusha yaunchu akupkamu jintinniurisha Jesusan tariar aniasarmiayi ^2"¿Urukamtai ame unuiniamuram ii uuntri yaunchu jintintrarmia nuna uminiatsu? Iis, ikijmiatskesha Yurumáiniawai" tiarmiayi. ^3Tuíniakui Jesus aniasarmiayi "¿Urukamtai atumsha Yus akupkamu umirtsuk aya aents akupkamu umiirum? ^4Iis, Yus Tíchamkia: "Ame apa, nukusha shiir Enentáimtustarum." Tura "Shuarsha ni Aparíncha Nukuríncha katsekka nu shuar jakati" Tíchamkia. ^5 ^6Antsu átumka Tárume "Shuar Ashí niiniu írunna nuna mash "Yúsnaiti" takui nuikia nujai ni Aparíncha Nukuríncha Yáinchamniaiti, Tárume. Niin Yáintinian nakitiak ayatik "Ashí winia ainiana nu Yusna asamtai Yáinchamniaitjame" Títiniaiti" Tárume. Núnisrum Tákuram Yus akupkamu iniaisarum aya aents akupkamu umiirume, Tímiayi. ^7Antra chichamtiniaitrume. Yúsnan etserin Isayas yaunchu nekas atumin aartampramiayi juna: ^8"Ju aents ni wenejai shiir awajtuiniawai, tura ni Enentái jeachat pujuiniawai. ^9Tura tukeneasan shiir awajtuiniawai. Aentsu chichamen jintintiainiayat "Yusa chichamente" tuiniawai." Tu aarmiayi" Tímiayi Jesus. ^10 Tinia shuaran untsuk tiarmiayi "Ju antukrum pénker nekaatarum. ^11Aents Yúana nuka Shuáran yajauch awajsashtatui. Antsu wenunmaya jiinia nuka Shuáran yajauch awajeawai" Tímiayi. ^12Nuyá ni unuiniamuri Jesusan tariar "Maa, Pariséu ame chichammin antukar ti itiurchat Enentáimprarai" tiarmiayi. ^13 ^14Tuíniakui Jesus Tímiayi "Ikiuktiarum. Kusuru aintsan ainiawai. Tura kusuruncha jintintiainiawai. Mai kusuru ásar mai Wáanam akaiki iniaawartatui. Wats, ajanam Nupá aintsan ainiawai. Tura Ashí winia Apar nayaimpiniam pujana nu araachmaka takamtsuk uwé ajapamu átatui" Tímiayi Jesus. ^15Takui Pítiur Jesusan Tímiayi "Nu métek-taku chicham paant awajsata." ^16Tutai Jesus Tímiayi "¿Atumsha nekaachurmek. ^17Enentáimprachurmek? Ashí wenunam wayaana nu wakenam wéatsuk. Tura Nuyá iniankastiniaiti. ^18Antsu wenunmaya jiinia nu Enentáinmaya jiiniu asa aentsun yajauch awajeawai. ^19Enentáinmaya Ashí yajauch Enentáimsatin Jíiniainiawai. Mankartuatniusha, chikicha nuwé kasamkatniusha, tsanirmatniusha, kasamkatniusha, Wáitruatniusha, yajauch áujmatsatniusha ^20Ashí nu ainiawai nekaska Shuáran yajauch awajeana nu. Tura ikijmiatsuk Yurumátniuka Shuáran ni Enentáin yajauch awajeatsui" Tímiayi. ^21 Jesus Nuyá jiinki Tiru péprunmasha Sitiun péprunmasha wémiayi. ^22Tura nu nunkanmaya nuwa Jesusan Tarí Tímiayi "Uunta, uunt akupin Tawit ame weatrum asamtai winia waitnentrurta. Nawantur yajauch wakantruku asa ti Wáitrutawai" Tímiayi. ^23Tura Jesus áikchamiayi. Tura ni unuiniamuri tariar "Awemata, tiarmiayi. Tuke untsumki apapétmaji" tiarmiayi. ^24Nuyá Jesus Tímiayi "Aya Israer-shuarnum menkakaru ainia nuna eaktinian Yus akuptukuiti." ^25Túrasha nuwa tikishmatar Tímiayi "Uunta, waitnentrurta." ^26Tutai Jesus Tímiayi "¿Uchí apatkuri jurukir Yawá susamniakait?" Tímiayi. ^27Tutai nuwa Tímiayi "Nekas, Uunta, tame. Tura yawasha ni aentsri yurumainiakui Nunká iniaarun Yuíniatsuk." ^28Takui Jesus Tímiayi "Maku, nekas Winia Enentáimtursaitme. Ame wakeram Núnisan Atí" Tímiayi. Tura nu chichamaik ni nawantri pénker ajasmiayi. ^29 Jesus Nuyá jiinki Kariréa antumianka Káanmatkarin waketkimiayi. Tura naint waka nui pujusmiayi. ^30Nui Untsurí aents Niin tariar shutuapnasha kusuruncha chichachuncha tsupirkamuncha Chíkich Jáiniancha itiariarmiayi. Túrawar nawenam aeprusarmiayi. Túram tsuararmiayi. ^31Nuna iisar chichachusha chichainiakui, tsupirkamusha pénker ajainiakui, shutuapsha pénker wekainiakui, kusurusha Wáinmainiakui, ti shiir Enentáimprarmiayi. Yus ni aentsrin Israeran Yáinmatai shiir yuminsarmiayi. ^32Nuyá Jesus ni unuiniamurin untsukar tiarmiayi "Ju aentsun waitnentainiajai. Warí, menaintiu tsawant Wijiai yurumtsuk yujainiatsuk. Ayurtsuk ni jeen akupkachminiaitjai. Jintiá pimpiki Wáitsartatui." ^33Ni unuiniamuri tiarmiayi "Túrasha, Uunta, ¿shuar atsaasha tuyan yurumak Imiá sumaktaj~i ju aents ayurawartincha?" ^34Jesus aniasarmiayi "¿Urutma tanta takakrum?" Tutai niisha "Siati (7) tanta Nuyá ishichik namak takakji" tiarmiayi. ^35Nuyá aents Nunká pujusarti tusa akupkamiayi. ^36Tura siati tantan achik namaknasha achik Nuyá Yúsan yuminsamiayi. Tura puur aents ayuratarum tusa ni unuiniamurin susamiayi. ^37Ashí Yurumáwar jémararmiayi. Tura puunaru siati chankin Tiármiayi. ^38Tura nui Yurumáwaruka nuwasha uchisha nekapmatsuk aya aishmankak kuatru mir (4000) ármiayi. ^39Nuyá Jesus aentsun akupak kanunam enkemar Maktara nunkanam wémiayi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Pariséusha tura Satuséusha Jesusan nekapsatai tusar tariarmiayi. Túrawar "Ame Yúsaiyaitkiumka kakarmarmijiai nayaimpinnmaya iniakmasta, iisha Wáinkiatai," tiarmiayi. ^2Tutai Jesus Tímiayi "Atumka "Kapaaku péetar Kíntiamkui kashin esatrurtatui" Tíniuitrume. ^3Túrasha "Te ajas kapaaku péetar tsawaakui yumi yajauch átatui" Tíniuitrume. Tura nekasaiti. Maa, átumka nayaim iisrum ju nunkanam Túrunattana nu nékarme. Antsu Yus Yamái Jú nunkanam tura nuka nékatsrume. Antraitrume. ^4Aents yajauch ásar tura Yusan Enentáimtachu ásar kakarmajai iniakmamun wakeruiniawai. Túrasha áyatik Junas Túrunamia nuke iniakmastiniaiti" Tímiayi. Tinia ikiuak wémiayi. ^5 Tura Entsá amaini katinkiar ni unuiniamuri tantan Júkitniun kajinmatkiarmiayi. ^6Nuyá Jesus Tímiayi "Wáinkiatarum, Pariséusha Satuséusha wakaprutai takakainia Nújaisha aneartarum." ^7Tutai ni unuiniamuri tiarmiayi "Ii tanta itiachakrin Tátsuk." ^8Jesus nuna antuk Tímiayi "¿Urukamtai tanta itiachji tunaiyarum. Yusa kakarmari kajinmatkintrumek. ^9Senku tantajai Túramiaj nu kajinmatkintrumek. Senku mir (5000) aishmankan ayuramtai Untsurí chankin Tiármia nu Enentáimtsurmek. ^10Tura siati tantajai kuatru mir (4000) aishmankan ayuramtai nuna ishichik chankin Tiármia nu kajinmatkintrumek. ^11Itiurak Imiá nékatsrum? Wi Pariséu wakaprutairisha Satuséu wakaprutairisha aneartarum Tákun penké tantan Tátsujai" Tímiayi. ^12Nuna Jesus takui ni unuiniamurisha nekaawarmiayi. Penké tantaa wakaprutairin Tíchamiayi antsu Pariséusha Satuséusha unuiniatairin Tímiayi. ^13 Tura Sesaria-jiripiunam jeawar Jesus ni unuiniamurin aniasarmiayi "Aents Ajasuitjiana juna ¿yaiti turutainiawa Winia?" ^14Niisha ayak tiarmiayi "Chíkich, imiakratin Juánkaiti turamainiawai. Chíkichka, Eríasaiti turamainiawai. Chikichcha Jeremíasaiti, chikichcha Chíkich aents Yúsnan etserniuiti turamainiawai" tiarmiayi. ^15Tutai nincha aniiniak "¿Atumsha yaiti Túrutrum?" Tímiayi. ^16Semun Pítrusha "Ametme Kristu, Yus Anaikiamu. Nekas iwiaaku Yusa Uchirínme" Tímiayi. ^17Tutai Jesus Tímiayi "Shiiraitme Junasa Uchirí Semunka. Núnaka aents ujatmakchaiti antsu winia Apar nayaimpiniam pujana nu ujatmakmatai nekaam tame. ^18Tura Wisha Tájame, ame Pítruitme, kayach Tútaim. Nu kayanam jea jeamtinia aintsan Yus-shuaran ekenin tsakatmartatjai. Túramtai Jákatniusha tura Yusa nemasrisha nu jeamman pukukchattawai. ^19Yus akupeamu yawincha amastatjai. Ju nunkanam jinkiatniusha Atíatniusha amasmaiti. Tuma asamtai ame ju nunkanam suritiam nu nayaimpinmasha suritniaktatui. Tura ju nunkanam tsankateam nu nayaimpinmasha tsankatnaktatui" Tímiayi. ^20Nuna tinia Jesus ni unuiniamurin Krístuitiaj nu etserkairap tinia akupkarmiayi. ^21 Nuyá Jesus juna unuiniatan nankammiayi. "Wi Jerusarénnum wétiniaitjai. Nui Israer-shuara uuntrisha, Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha ti Wáitkiarsartatui. Nuyá mantuawartatui Túrasha Menaintiú tsawantai nantaktiatjai." ^22Takui Pítiur arantach Jukí chicharuk Tímiayi "Uunta, nuka penké áchatniuiti. Aminkia Túrutmacharminiaiti." ^23Jesus ayanmatar Pítrun Tímiayi "Werumta, Satanása. Yajauch awajtame. Ameka Yus wakeramu Enentáimtsume. Antsu Jú nunkanam Enentáimainia ainis Enentáimme." ^24 Nuyá Jesus Ashí ni unuiniamurin Tímiayi "Shuar Winia nemartustaj tusa wakerakka ni wakeramurin iniais ni krusi yanaki Winia nemartusti. ^25Shuar áyatik pénker pujustaj Tákunka nu shuar uwemtsuk jakattawai. Antsu Jákatniuitkuisha pénker pujustinian Enentáimtsuna Nú shuar nekas iwiaakman wainkiattawai. ^26Wats, shuar Ashí Jú nunkanam írunna nuna sumakka tura nujai ni wakani émeseak ¿itiurak pénker pujustin? Shuara Wakaní emesramu ¿Ashí Jú nunkanam írunna nujai iwiaramniakait? ^27Wi Aents Ajasu asan, winia Aparu kakarmarijiai tura ni suntarijiai tana Ashí Shuáran ni takasmajai métek akiktatjai. ^28Paant Tájarme, shuar jui wajainia ju Játsuk Wi akupin ajasmatai Wáitkiartatui" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 17 ^1 Nuyá sais (6) tsawant nankaamasar Pítruncha, Jakupuncha, tura ni yachi Juannasha Níniak Júkiar Jesus Náinnium Yakí wakamiayi. ^2Nui Jesus Nusháa iira ajattsarmiayi. Ni yapisha etsaya ainis wincha ajasmiayi. Ni pushirisha ti puju jiitsumir ajasmiayi. ^3Nuisha Muisaisnasha Eríasnasha Jesusjai chichainian Wáinkiarmiayi. ^4Nuyá Pítiur Jesusan Tímiayi "Uunta, ti shiir pujaji jui. Wakerakminkia menaint aakmaktai, Aminiu chikichik tura Chíkich Muisaisnasha, tura chikichcha Eríasna." ^5Tura Pítiur tu auju Wajái yurankim ti puju amuamiayi. Tura nu yuranminmaya chichaman antukarmiayi. "Juka winia aneamu Uchiruiti, Tímiayi. Niin ti shiir Enentáimtajai. Nii pénker anturkatarum" Tímiayi. Tu chichasmiayi Yus. ^6Nuna ni unuiniamuri antukar ti ashamkar Pákea ajakiarmiayi. ^7Túrunawarmatai Jesus Táriar antin "Ashamkairap, nantaktiarum" tiarmiayi. ^8Tura pankainiar iimiaj Tukamá aya Jesusan Wáinkiarmiayi. ^9Nuyá Náinniumia akainiak Jesus tiarmiayi "Atum iisurmena nu penké etserkairap. Wi Aents Ajasu asan jakamunmaya nantaatsain etserkairap' Tímiayi. ^10Nuyá ni unuiniamuri Jesusan aniiniak "¿Urukamtai iin jintintramin "Kristu Táatsain Erías emka Tátiniaiti" tuinia?" tiarmiayi. ^11Tuíniakui Jesus aikmiayi "Nekas Erías Tátiniaiti. Tura nii mash iwiarattawai. ^12Kame nekas Erías Táwiti tura niin nekaacharmai. Antsu aents wakeriarmia nuna Túrawar yajauch awajsarmiayi. Núnisan Winiasha, Aents Ajasu ain, Wáitkiarsartatui." ^13Nuna takui ni unuiniamuri imiakratin Juánkan áujmatui, tu Enentáimprarmiayi. ^14 Ataksha aents matsatmanum jeawarmatai shuar Jesusan Tarí tikishmatramiayi. ^15Tura Tímiayi "Uuntá, winia uchir waitnentrutrata. Wainchi tukum ti Wáitniuiti. Jiniumsha patamniuiti. Entsasha iniainaiti. ^16Ame unuiniamurmincha itiarjiai Túrasha tujinkiarai." ^17Takui Jesus Ashí Tímiayi "Maa, Yus penké Enentáimtichuitrume. Imiá úmichuitrume. ¿Wi atumin katsuntu ajatniukaitjiarum? Wats, uchi itiartitiarum" Tímiayi. ^18Itiarim Jesus yajauch wakanin jiiki akupkamiayi Uchí Ayashínia. Túramtai nu chichamaik pénker ajasmiayi. ^19Nuyá urum ni unuiniamuri Jesusjai ninki pujusar áujmatainiak "¿Urukamtai yajauch wakan Jíiktin iikia tujinkiamaj~i?" tiarmiayi. ^20Tuíniakui Jesus tiarmiayi "Yus nekas Enentáimtachu asarum tujinkiarme. Túmaitiat nekasaiti mustasa Jinkiái Timiá uchichitiat ti uunt tsakaatsuk. Núnisan Yus ishichkisha Enentáimtakrumka nu naint ékemkata tutai nu naint Túrunattawai. Penké tujinkiashtatrume Yus nekas Enentáimtakrumka. ^21Kame nu yajauch wakan jiiki akupkatniuka ijiarmam Yus áujsatniuiti." ^22 Jesus ni unuiniamurijiai Kariréa nunkanam wekas juna ujakarmiayi. "Wi Aents Ajasu asan, aentsnum surunkattajai tura mantamnattajai. ^23Túrutawarmatai Menaintiú tsawantai nantaktiatjai." Tura ni unuiniamuri nuna antukar ti Kúntuts Enentáimprarmiayi. ^24 Jesus ni unuiniamurijiai Kapernáum péprunam jeawarmiayi. Tura Kuítian achin Pítrun tariar aniasarmiayi "¿Atumi uuntri Israer-patrin akiktinia nuna Akínkiait?" ^25Tutai Pítiur "Ee" Tímiayi. Tura Pítiur Jeá Wayá chichaatsain Jesus emka Tímiayi "Chíkich nunkanmaya akupin ¿yana Kuítrijiain takainia. Ni Shuáriniunkek atantainia. Antsu yajaya Shuárnan atantainiatsuk. Nekaschak, Semunká?" ^26Tutai Pítiur "Nekas yajaya Shuárnan atantainiawai" Tímiayi. Jesus Tímiayi "Nuikia ni shuari ankant ainiawai. Iisha Núnisrik nu akiktin ankantaitji. ^27Túrasha itiurchat Enentáimprarain tusar akiktai. Ame tsau jukim Entsá Wetá. Túram emka namak japikim iwiankam nui kuit Wáinkiattame. Nu jukim Wíniasha áminiusha akikmakta." __________________________________________________________________ Chapter 18 ^1 Nu tsawantai ni unuiniamuri tariar Jesusan aniasarmiayi "Yus akupeamunam pachiinia nu ¿ya Imiá nankaamantu áminiait?" ^2Nuna Tuíniakui Jesus uchin untsuk ajapen awajtusar ^3Tímiayi "Tí nekasan Tájarme, Atumí Enentáimtairi yapajiarum uchia ainis ajachkurmeka Yus akupeamunam pachiinkiachminiaitrume. ^4Nu asamtai ju uchia ainis péejchach Enentáimtumana nuka Yus akupeana nui nekas nankaamantu ajasminiaiti. ^5Nú arantcha Winia anentuk uchin itiaana Nú shuar Winiasha itiaareawai' Tímiayi. ^6`Shuar ju uchin Winia umirtana nuna tunaanum ajuarmatainkia nuna Túratsain niisha kuntujén kayajai jinkiar nayaantsanam ajapen kunanam ajunmaitkiunka maak ainti, Tímiayi. ^7 Ju nunkanam Tunáa iniaatai írunuk tuke itiurchataiti. Antsu shuar chikichan tunaanum ajuarka ti itiurchatan inkiuntatui' Tímiayi. ^8`Nu asamtai ame uwejem tura nawem tunaanum ajunmatniuitkiuinkia tsupikiam ajapata. Kame muntuch pujustin tura ukunam nayaimpiniam wétin pénkeraiti. Antsu kajinkiashtin jinium takamtsuk jeatniuka Imiá yajauchiiti. ^9Núnisan ame jiimi tunaanum ajunmatniuitkiuinkia ukuinkiam ajapata. Kame chikichik jiijiai pujusam nayaimpiniam wétin pénkeraiti. Antsu jinium mai Jíintiuk wétin Imiá yajauchiiti' Tímiayi. ^10`Uchi ainia nu nakitrairap. Yusa suntari niin Wáinkiatniua nu winia Aparui Tíjiuch pujuiniawai. ^11Kame wi Aents Ajasu asan, menkaakarun eaktajtsan Táwitjai.' ^12`Enentáimpratarum. Shuar sian (100) murikiun takakuitiat chikichik menkakamtai Untsurí menkakacharun Náinnium matsaak~u menkakan eaushtatuak. ^13Wáinkiasha Untsurí menkakacharua nujai nankaamas waraschattawak. ^14Núnisan atumi Aparí nayaimpiniam pujana nu, nu uchi chikichkisha menkakacharti tawai' Tímiayi. ^15 `Chikich Yus-shuar ámin yajauch Túrutmakuinkia nii werim áujsata. Tura ámechik werim ame yatsumjai chichasta. Anturtamkuinkia ame Yátsum Yáinkiume. ^16Tura anturtamchakuinkia Nuyá chikichik shuar Jimiará shuarsha jukim ataksha weritia. Túram ataksha áujnaisatarum, niisha paant nekaawarat tusam. ^17Túrasha yatsum tuke ántachkuinkia Yus-shuar iruntainiam iwiainiakta. Túrasha yatsum tuke ántachkuinkia Yus-shuarcha Núnisan Enentáimtusta nu shuar.' ^18`Nekasan Tájarme, ju nunkanam suritiam nu nayaimpinmasha suritniaktatui. Tura ju nunkanam tsankateam nu nayaimpinmasha tsankatnaktatui.' ^19`Núnisnak Tájarme, ju nunkanam pujusrum Jimiará Yus-shuartiram métek Enentáimprarum winia Apar nayaimpiniam pujana nu seakrumninkia wakerarmena nuna suramsattarme. ^20Jímiar menaintiusha Yus-shuar Winia Enentáimturuk iruntrarmatai Wisha nui niijiai pujajai" Tímiayi Jesus. ^21 Takui Pítiur Werí Jesusan aniasmiayi "Uuntá, winia yatsur yajauch awajtakui ¿urutma tsankuratniuitiaj. Siátikik tsankuratniuitiaj?" ^22Jesus aiyak "Siátik Tátsujme, antsu iniannatsuk tsankuratniuitme" Tímiayi. ^23Tuma asa Jesus Yus akupeamunam pachiinkiaru tsankurnairartiniaiti tusa ju métek-taku chichaman áujmatuk Tímiayi, "Uunt akupin takarin tumashin akirkarat tusa untsukarmai. ^24Yama Nánkamuk Tí nukap tumashmakua nuna untsukmai. Akikmakchamnia ti tumashmakuyi. ^25Tura nu takakmau kuitri atsakui uunt akupin "Yajasma aitkiasrum nuartiuk uchirtiuk Ashí waririntiuk suruktarum, timiai. Nu kuitjai akirkati" timiai. ^26Tutai nu takakmau uunt akupniun tikishmatar seak timiai "Uunta, waitneasam Nákarsatá. Auka, mash akiktatjame." ^27Uunt akupin waitnentar mash tsankur ankant akupkamai. ^28Tura Nú chichamaik Nú takakmau jiinki ni ain inkiunmai. Nú aisha niin ishichik tumashiiyi. Tura tsékenki suwenam achik chicharuk timiai "Wari akirkata tumashitmena nu." ^29Tura ni ai niin tikishmatar timiai "Waitneasam Nákarsatá. Auka, mash akiktatjame" timiai. ^30Túrasha nakitramai. Antsu tsankurtsuk sepunam enkeamai Ashí Akírkatí tusa. ^31Chíkich takakmau nuna Wáinkiar ti Kúntuts Enentáimtuiniak uunt akupniun Ashí etsertukarmai. ^32Nuna antuk uunt akupin untsuk Itiá timiai "Yajauchiitme. ¿Winia "waitnentrurta" Túrutkumin tsankurachmakjam? ^33Amesha Núnismek ame aim tsankuratniuitme" timiai. ^34Tinia uunt akupin kajekmai. Tura Ashí tumashin akikmatsuk asutniati tusa suntarnum surukmai." ^35Jesus nuna áujmatas Amúak Tímiayi "Núnisan winia Apar nayaimpiniam pujana nu atumin Túrutmattarme atumi yachi nekas Enentáijiai tsankureachkurminkia." __________________________________________________________________ Chapter 19 ^1 Jesus nuna tinia ikiuak Kariréa nunkanmaya wémiayi. Tura Jurtan entsa amain Jutía nunkanam jeamiayi. ^2Untsurí aents nemariarmiayi tura Jáiniancha pénker awajsamiayi. ^3 Nui Pariséu Jesusan nekapsataj tusar aniasarmiayi "¿Shuar ni nuwen itiurchat akui ajapamniakait?" ^4Tutai Jesus Tímiayi "¿Atumka Yus-Papí áujsachukaitrum? Yámankamtaik Yuska Shuáran aishmankan nuwancha najanamiayi tawai. ^5Tuma asamtai aishman ni Aparín ni Nukurín ikiuki ni nuwejai tsanin chikichik ayashtinia ainis ajasartatui, tu aarmaiti, Tímiayi. ^6Tuma asa Jímiarcha antsu chikichik ayash ainiawai. Tuma asamtai shuar Yus apatkamia nuna, aents akankashtiniaiti' Tímiayi. ^7Takui tiarmiayi "Nuikia ¿urukamtai Papí aarar nuwa ajapatniun Muisais tsankatkamia?" ^8Tutai Jesus tiarmiayi "Timiá ántichu asakrumin nuwa ajapatniun tsankatkamiayi. Túrasha émkaka Núnischauyayi. ^9Wi Tájarme, shuar ni nuwen Chíkichjai pujuschan ajapeakka tura chikichan nuatkunka tsanirmayi. Chíkich aishmansha nuwa ajapamun Nuátkanka nusha tsanirmayi" Tímiayi. ^10Takui ni unuiniamuri tiarmiayi "Nuikia aishman ni nuwé penké ikiukchamniaitkiuinkia Nuátkachminiaiti." ^11Jesus tiarmiayi "Nu chichamnaka mash antukchamin ainiawai. Antsu Yus nuna umiktin susamua nuke antukmin ainiawai. ^12Chíkich Chíkich nuatkachmin ainiawai. Chíkich Nuátkachmin akiiniawaru ainiawai. Chikichcha aentsjai Nuátkachmin najanaru ainiawai. Chikichcha Nuátainiatsui Yus akupeamu takatan takastinian. Juna antuktinian Jeáka antukti." ^13 Nuyá Jesusan uchin itiariarmiayi. Niin antin Yúsan áujtusarat tusar wakeriarmiayi. Túruiniakui ni unuiniamuri chicharkarmiayi. ^14Túruiniakui Jesus Tímiayi "Uchi Winí winitin tsankatkatarum. Suritkiairap. Kame ju uchia aintsan péejchach ainian nunak Yus akupkamniaiti." ^15Tinia uchin miniakas Nuyá wémiayi. ^16 Shuar natsa Jesusan tarin aniasmiayi "Uuntá, pénkeraitme. Tuma asam turuttia ¿warinia Túrakna tuke iwiaaku átataj?' Tímiayi. ^17Tutai Jesus niin Enentáimtikrataj tusa Tímiayi "¿Urukamtai pénkeraitme Túrutam. Shuar pénkerka atsatsuk. Aya Yúskechukait? Wats, tuke iwiaaku pujustaj Tákumka akupkamu Umírkartá." ^18Tutai shuar "¿Tuna nekas umirkatniuitiaj?" Tímiayi. Takui Jesus Tímiayi "Mankartuawaip, tsanirmawaip, Kasámkáip, Chíkich shuar tsanumpruraip, ^19ame apa nukusha Umírkatá, ame Shuárum ame ayashim aneamna Nútiksamek aneeta." ^20Tutai natsa Tímiayi "Núnaka úchichik mash umiki tsakaruitjai. Nuyasha ¿Warí Táatrusa?" Tímiayi. ^21Takui Jesus Tímiayi "Nekas pénker átaj Tákumka, weme ame Kuítrum Kuítrincha ainia nu Súsartá. Tura nayaimpiniam Kuítrintin ajastatme. Nuyá Winia Nemártústá" Tímiayi Jesus. ^22Tura natsa nuna antuk Kúntuts wémiayi ti Kuítrintin asa. ^23 Nuyá Jesus ni unuiniamurin tiarmiayi "Nekasan Tájarme, Kuítrintin Yus akupeamunam pachiinkiatin ti itiurchataiti. ^24Ataksha Tájarme, kamiriuka Kawái nankaamas uunt asa auja jiin wayachminiaiti. Núnisan Kuítrintin Yus akupeamunam pachiinkiatin ti itiurchataiti." ^25Ni unuiniamuri nuna antukar Antúu ajarmiayi. Túrawar aniniainiarmiayi "¿Nuikia yaki uwempramniait?" ^26Tuíniakui Jesus Ashí iisar Tímiayi "Aents uwempratniun nekas tujintiainiawai antsu Yuska Ashí tujintiatsui." ^27Nuyá Pítiur Tímiayi "Uuntá, iikia Ashí ikiukchajik Amin nemarsatai tusar. ¿Warin Wáinkiattaj~i iisha?" ^28Jesus Tímiayi "Nekasan Tájame, ukunmanka ju nunka yamaram ajastatui. Aents Ajasu asan, Wisha nui, uunt akupin ajastatjai tura atumsha winia nemartusutirmeka Wijiai métek akupin ajastatrume Ashí Israer-shuar akupkatin. ^29Tura shuar ni jeencha, yachincha, umaincha, Aparíncha, Nukuríncha, Nuaríncha, Uchiríncha, tura nunkencha Winia anentu asa ikiukin wekaakka, nu shuar nii ikiukmia Núnisan yamaisha ti Untsurí Wáinkiattawai tura ukunmasha tuke shiir pujustatui Yusjai. ^30Untsurí Yamái penkeri ainiana nu ukunam ukunmaani pujusartatui, tura Yapajiáwar Yamái ukunmaya ainiana nu ukunam emka pujusartatui' Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 20 ^1 `Yus akupeamunam pachiinkiatin Júnisaiti. Nunka nérentin ni araamurin Júuktaj tusa Káshik iniartaj tusa Jíinkimiayi. ^2Chikichík tenariu kuit jean tsawant takamtsuk akiktajrume tusa chichas ni araamun Júuktinian akupkarmiayi. ^3Nantu takuntaisha ataksha jiinki shuar yujan Wáiniak ^4timiai "Atumsha winia arakur Júuktin Yáintkiatarum. Shiir akiktajrume." Tutai wearmai. ^5Ataksha tutupin ai Nuyá Aankúsha jiinki, Núnisan tinia akupkarmai. ^6Ataksha nantu patamsai Jíinkimiai. Tura shuaran yujan Wáiniak "¿Urukamtai takakmatskesha aani pujarum?" timiai.' ^7"Warí, iincha iniatmainiatsji" tiarmai.' `Tuíniakui timiai "Atumsha winia nunkarui takautarum. Pénker akiktajrume." ^8`Kirit Ajátekiái takatrin Wáinniun timiai "Takatan takasaru untsukam akikiarta. Kíarai nankamawaru emka akikiarta. Túram Káshik nankamawarujai Amuktá" timiai. ^9Takui nantu patamsa ai nankamawaru wayawarmatai Chikichík tenariu kuit jean Ashí akikiarmai. ^10Mash umintramtai Nuyá emka nankamawaru wayawar "nuna nankaamas achikchatjiash" tu Enentáimsarmai. Tura Chikichík tenariu kuit jean achikiarmai. ^11Achikiar nérenniun itiurchat Enentáimturarmai. ^12Tura tiarmai "Iikia Ashí tsawant nantujai Wáitsachjik. Ju shuarsha nantu patamsa ai nankamawaruka penké ishichik takasarai. Túrasha iijiai métek akikiarume" tiarmai. ^13Tutai nérentin chikichkiniak iniakmas timiai "Umpá, penké kasartsujme. Káshik Chikichík tenariu kuit Jeá chichasar iijiai iwiarachjik, timiai. ^14Pai, ame Kuítrum achikiume. Nantu patamsai takasuncha amijiai métek akiktinian wakerajai. ^15Warí, winia Kuítrujai wi wakeramun Túrachminkaitiaj. Antsu wi tsanka asamtai ¿yajauch Enentáimturmek?" timiai.' ^16`Núnisaiti Yus-shuarnum. émkaru ainia nu uku ártatui. Tura ukuya ainiana nu, emka ártatui. Untsurí ipiaamu ainiawai tura ishichik achikma ainiawai." Tu áujmatsamiayi Jesus. ^17 Jesus Jerusarénnum Jintiá wesa ni unuiniamurin akankin tiarmiayi ^18"Iistarum, Jerusarénnum wéaji. Nuisha Israer-patri uuntrin tura ni jintinniurincha Winia surutkartatui. Nuisha, wi Aents Ajasu ain, "mantamnati" Túrutiartatui. ^19Tura apachnium surutkartatui. Nui katsekrukar, awattiar Krúsnum Máawarti tusar Túrutawartatui. Túrasha jakayatan Menaintiú tsawantai nantaktiatjai" Tímiayi. ^20 Nuyá Jakupusha Juansha, mai Sepetéu Uchirí, Nukuríjiai tariar Jesusan tikishmatrarmiayi. Tura Nukurí Jesusan waitnentrutrarat tusa seamiayi. ^21"¿Warí wakeram?" Tímiayi Jesus. Tutai nuwa Tímiayi "Ame uunt akupin ajastatmena nui winia uchir chikichik untsuurnumaani chikichcha menaanmaani akupkarti tusam apujsarta." ^22Takui Jesus tiarmiayi "Atum seatrumna nu nékatsrume. ¿Wi Wáitsattajna nujai métek Túramniakaitrum? Wi Wáitsatniun Yapá umartinia ainis umartiniaitjai. Núnisan Wáitsatniujai imiaitniua aintsan imiantiniaitjai. ¿Nú pininnumia umarminkiaitrum. Núnisan imianminkiaitrum?" Tutai "Páchitskea" tiarmiayi. ^23Tuíniakui Jesus Tímiayi "Ayu. Winia pininkruiya umartatrume. Wi imiantiatjana nujai imiantiatrume. Antsu Wijiai tsaninkia pujustinniaka Wikia iischatniuitjai, antsu winia Apar iwiarturu ainia nuna nui apujsattawai" Tímiayi. ^24Chíkich tias (10) unuiniamuri nuna antukar nu Jímiaran kajerkarmiayi. ^25Túmainiakui Jesus untsukar tiarmiayi "Ju nékarme, apachniumka Kapitián ajasar ni shuarin nérenniua ainis ti akupenawai. Ni uuntrisha waantu Enentáimsar "Wíitjai akupniun" tu Enentáimtikiainiawai. ^26Antsu atumjainkia Núnis áchatniuiti. Nankaamaku ajastaj Tákunka chikicha yaintri átiniaiti. ^27Ame Kapitiántrum ajastaj Tákunka Ashí shuara yaintri Ajástí. ^28Wisha Aents Ajasuitiatan, Winia Yáintkiarat tusan Táchaitjai antsu Shuáran Yáintaj tusan Táwitjai. Untsurí shuaran Tunáa tumashrin akikmatkataj tusan Jákatniuitjai. Nuna tarimjai" Tímiayi Jesus. ^29 Jirikiú péprunmaya wénakui Untsurí aents Niin nemariarmiayi. ^30Nui Jintiá yantam Jímiar jii kusuru pujuarmiayi. Jesus wéawai taman antukar kakantar untsukarmiayi. "Uuntá, uunt akupin Tawitia Uchirínchukaitiam. Waitnentrurta" tiarmiayi. ^31Tuíniakui "Takamatsatarum" tiarmiayi. Tútaisha Nú nankaamas untsumkarmiayi. "Uuntá, Tawitia Uchiriá, waitnentrurta" tiarmiayi. ^32Tuíniakui Jesus wajas jii kusurun untsukar aniasarmiayi "¿Warí itiurtukat tusarum wakerutarum?" ^33"Uuntá, iimtiai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^34Tuíniakui Jesus niin waitnentrar ni jiin antinkiarmiayi. Nu chichamaik iimiar niisha Jesusan nemariarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 21 ^1 Jerusarénnum nuntumsar Petpajái péprunam jeawarmiayi. Nusha Uriwiu Náinnium ayamchiiyayi. Nui jeawar Jesus ni unuiniamurin Jímiaran akupeak Tímiayi ^2"Tíjiuch péprunam wérum umpuuru umpuuruchijiai jinkiamu Wáinkiattarme. Nu atiarum itartitiarum. ^3Tura aents "Urukamtai aitkiarum" Túramkurminkia "Uunt wakerawai, tura Wárik awainkittiawai" titiarum" Tímiayi. ^4Tura nusha yaunchu Yúsnan etserin aarmia nu Umínkiatí tusa Tímiayi. Júnis aarmiayi: ^5"Ashí Israer-shuarnum ju etserkatarum: "Iistarum, atumi Akupniuri, péejchach ajas umpuuruchiniam ekeemak winitramprume. Péejchach asa Káarak aintstai umpuuru uchirin ekeemak Winitrámtatrume," titiarum." Tu aarmaiti. ^6Tutai nu Jímiar unuiniamuri wear Jesus timia Núnisan Túrawarmiayi. ^7Umpuuruchin nukurtiuk itiarmiayi. Tura ni pushirin aitkiaram Jesus entsamkamiayi. ^8Shuar Untsurí ásar ni wéamunam pushirin aitkiarmiayi. Chikichcha Nuká jurukar ni wéamunam aeprurarmiayi. ^9Shuar Untsurí eem wearmia nusha tura uku winiarmia nusha kakantar untsumiarmiayi. "Juna weatri uunt akupin Tawit asamtai nankaamakuiti. Yusa Náariin winiana ju ii Uuntrinti. Shiir Atí. Nayaimpinmasha Yus shiir awajsatai." Tu untsumiarmiayi. ^10Jesus Jerusarénnum wayamtai Ashí shuar ti Enentáimainiak "¿Jusha yait?" tiarmiayi. ^11Chikichcha "Yúsnan etserin Jesusaiti, tiarmiayi. Nasarét pepru Kariréa nunkanmayaiti" tiarmiayi. ^12 Nuyá Jesus Yusa Uunt Jeen Wayá Kuítian Súruiniak tura Súmainiak pujan Akúprámiayi. Kuítian yapajinia misarincha ayanturmiayi tura yampitsa Súruinia kutankrincha Núnisan ayanturmiayi. ^13Nuyá Tímiayi "Yus-Papinium aarchamukait, "Yusa Jeenka Yus aujtai jéaiti." Antsu átumka kasa matsamtaiya Nútikiarme" Tímiayi. ^14Nui Yusa Jeen jii kusurarusha shutuapsha Jesusan tariarmiayi. Túramtai Tsuárarmiayi. ^15Tura Israer-shuar Pátrisha tura Israer-shuara jintinniurisha aents tujintiamun Jesus Túrakui iisar kajerkarmiayi. Nu arantcha uchi Yusa Jeen "Juna weatri uunt akupin Tawit asamtai nankaamakuiti" untsumainiakui Jesusan ti kajerkarmiayi. ^16Tura tiarmiayi "¿Ju uchi tuinia nu ántamek?" Tutai Jesus "Ee, ántajai, Tímiayi. Atumka Yus-Papí juna tana juka áujsachukaitrum. Júnis tawai, "Uchisha Kuírchisha Yusa Náarin Imiá shiir awajtusarat tusa Yus tsankatkaiti." Tu aarmaiti. ^17Nuna tinia ikiuiniak Jerusarénnumia jiinki Petania péprunam we nui kanarmiayi. ^18 Kashin tsawaar Jerusarénnum waketas Jesus tsukaarmiayi. ^19Iikiu numi Jintiá yantam wajan Wáiniak akaktajtsa werimiayi. Tura Werí aya Núminiak Wáinkiamiayi. Túra numin Tímiayi "Atakka nerekchattame." Takui nu chichamaik Káarmiayi. ^20Nuna Wáiniak ni unuiniamuri ti Enentáimprar aniasarmiayi "¿Urukaku Imiá Wárik jaka?" ^21Tuíniakui Jesus tiarmiayi "Nekasan Tájarme, Yus nekas Enentáimtakrumka, "nekaspash Túrat" Táchakrum iikiun Túrajna nusha Túramniaitrume. Tura nu arantcha nu naint "ékemtam nayaantsanam inianta" tutai Túrunattawai. ^22Ashí Yus áujeakum seamna nu, Yus nekas Enentáimtakum seakmeka, Wáinkiáttame" Tímiayi. ^23 Yusa Uunt Jeen Jesus Wayá unuiniamiayi. Turai Israer-patri uuntri tura Israer-shuara uuntrisha Jesusan tariar aniasarmiayi "¿Yana chichamejai ju Túram. Ya ju Túratniuncha akuptamkait?" tiarmiayi. ^24Tutai Jesus tiarmiayi "Wisha aniastaj tusan wakerajrume. Ju airkakrumninkia Wisha yana chichamejai Túraj nuna ujaktatjarme. ^25Wats, ¿ya imiakratin Juankan akupkamia. Yusak, aentsuk, ya akupkamia?" Tutai Nuámtak tunainiarmiayi. "Yus akupkamiayi" Tákurninkia "¿urukamtai Enentáimtichuitrum?" Túramtatji. ^26Kame "shuar akupkaiti" Tákurnisha Ashí aents mantamattaji. Warí, Ashí niisha Juan Yúsnan etserniuyi Tuíniatsuk" tiarmiayi. ^27Nuyá Jesusan "Nékatsji" tiarmiayi. Tutai Jesussha Aíiniak "Wátsek, Wisha Núnisnak akuptukua nuna ujakchattajrume" Tímiayi. ^28 Jesus unuiniak tiarmiayi "Enentáimpratarum. Shuar uchin Jímiaran takakuuyi. Nuna chikichkin chicharuk timiai "Uchirú, arakur Júuktin Yamái Wetá." ^29`Tutai uchi "Atsá, nakitiajai" timiai. Tayat urum Enentáimiar takaumai.' ^30`Nuyá Aparí chikichnasha Werí Núnisan timiai.' `Tutai uchi "Apawa, Páchitsuk wetajai" timiai, Túrasha wéchamai.' ^31`¿Túa ni Aparí wakeramun umirkama?" Tímiayi Jesus. Tutai "Emkaa nu" tiarmiayi. Tuíniakui Jesus Tímiayi "Nekasan Tájarme, yajauch shuar ainia nu tura tsanirma ainia nusha átumka pachiintsrumnin nii emka Yus akupeamunam pachiinkiartatui. ^32Iis, imiakratin Juan pénker wekasatniun etserkamiayi, Túrasha antukchamarme. Antsu yajauch shuar ainia nu tura tsanirma ainia nu umirkarmiayi. Nusha Wáinkiaitiatrum atumi tunaari Enentáimturchamarme' Tímiayi. ^33 `Ju Chíkich áujmatmasha antuktarum. Nunká nérentin uwa ajan ajammai. Tura wenuimiai. Uwa neketaincha najanamai. Kumpin jeancha najanamai. Tura mash pénker iwiar shuar Wáitrukarti tusa apujkimiai. Tura ninkia Yajá nunkanam wemai. ^34Tura Júuktin tsawant jeamtai juuk nakak Akúptúrkartí tusa Chíkich takarniuri akupkamai. ^35Tura nui pujuinia nu, akupkamun achikiar chikichnaka katsumkar, chikichnasha Máawar, chikichnasha kayajai tukurar Máawarmai. ^36Túrawarmatai nérentin takarniun nuna nankaamas akupramai. Ataksha nui pujuarmia nu Núnisan Túrawarmai. ^37Amúamunam ni Uchirín akupeak "Winia uchir asamtai umirkachartimpiash" timiai. ^38Túrasha nu takau nérenniu Uchirín Wáinkiar "Nuna Aparí jakamtai juna mashi Júkishtatuak, tiarmai. Maatai, Túrar ii nérentin ajastai" tiarmai. ^39Tiar achikiar arant Júkiar nui Máawarmai." ^40Tinia Jesus aniasarmiayi "Nunká nérenniuri taa nu takaun ¿itiurkatin?" Tímiayi. ^41Tutai tiarmiayi "Nu shuar ti yajauch ásarmatai waitnentsuk Máawartatui. Tura nu ajan Chíkich takaun neren akanak niin susamnia nuna apujsattawai" tiarmiayi. ^42Tuíniakui Jesus Tímiayi "Atumka Yus-Papikia ¿penkek áujchaitrum? Júnis aarmaiti: "Jea jeamin utsankarmia Nú kaya Ashí kayajai nankaamas apujsamuiti. Núnaka ii Uuntri Yus Túraiti. Iisha iisar ti Enentáimtaji." Tu aarmaiti. ^43Tuma asamtai Tájarme, Yusna írunna nu Wáinkiatárum tusa suramsamuitiat Atumíya junas Chíkich aents Súnastatui. Niisha awantukiartatui. ^44Tura shuar nu kayan tukumainia nuka kupintrartatui. Tura nu kaya shuarnum iniarka tsai tsai awajsattawai auka" Tímiayi Jesus. ^45Israer-patri uuntrisha Pariséusha Jesus áujmatman antukar "iin Túramji" tusar achiktaj tiarmiayi. ^46Tura Ashí aents "Jesus Yúsnan étserui" tuinia ásarmatai niin ashamkarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 22 ^1 Jesus ataksha áujmatuk juna Tímiayi: ^2"Yus akupeamunam pachiinkiartin Júnis Enentáimpramniaiti. Uunt akupin ni Uchirí Nuáteakui nampermamai. ^3Túrak ni takarniurin ipiaamautarum tusa akupkarmai. Tura ipiaamusha nakitrarmai. ^4Ataksha Chíkich takarniuncha ipiaamakrum ju titiarum tusa akupkarmai. ""Mash yurumkan iwiarajai, tawai, titiarum, timiai. "Waakasha Máatarum tusan akupkarjai, tawai. Ajaermancha Máatarum tusan akupkajai, tawai. Ashí nuatnaiyamunam winiarti," tawai" titiarum" timiai. ^5Támaitiat Nú ipiaamusha nakitrarmai. Chikichik ni nunken wemai. Chikichcha Kuítian suruktinian wemai. ^6Chikichcha ipiaakratniun achikiar yajauch awajsarmai, tura chikichnaka Máawarmai. ^7Túramtai uunt akupin ti kajek, ni suntari mash Máatarum Túrarum ni jee mash Ekeemáktárum tusa akupkarmai. ^8Nuyá ataksha ni takarniurin akupkamai. "Nuatnaikiatin Jísat mash iwiaramuiti, timiai. Tura nu ipiaamu winichmin armai. ^9Tuma asamtai pepru Jintí werum Ashí shuar Nánkamas Wáintrum nu ipiaatarum" timiai. ^10Takui takarniuri Jíinkiar pepru jintin wajainian, yajauch shuarnasha pénker shuarnasha, Ashí ipiaawarmai. Túramtai jea Piákmai.' ^11`Nuyá uunt akupin ipiaamun iisartaj tusa wayamai. Nui shuaran pénker iwiarmamprachun Wáinkiamai. ^12Tura timiai "Umpá, ¿urukamtai nuatnaiyamunam entsatai Pushí entsatsuk wayam?" Tutai nu aishman Tákamtak pujusmiayi. ^13Nuyá uunt akupin yurumka ajaaman timiai "Achikrum nawenmasha uwejnumsha jinkiarum aa Jíikrum kiritniunam ajapatarum. Nuisha ti uutin ti Wáitsatin átatui" timiai. ^14Kame Untsurí ipiaamu ainiawai antsu ishichik achikma ainiawai." ^15 Nuyá Pariséu chichaman najatawar uyumtikiatai tusar tiarmiayi. ^16Túrawar ni shuarincha tura akupin Erutisa nemarniurisha Jesusan akuptukarmiayi. Kame akupin Erutis uunt akupin Sésara kuitri Wáinin asamtai nu apachniasha akupkarmiayi. Niisha jeariar Jesusan tiarmiayi "Uuntá, amesha nekas chicham chichaame. Nu nékaji. Chíkich shuar tuinia nu ántutsuk nekasam Yus-Chicham Jintíame. Shuar shiir Enentáimturarat tusam Jintíatsme, tiarmiayi. ^17Tuma asamtai ju nekaatai tusar wakeraji. ¿Uunt akupin Sésar akikminkiait?" tiarmiayi. ^18Jesus ni yajauch Enentáijiai Aníam Nekáa tiarmiayi "Aya shiir chichamtiniaitrume. ¿Urukamtai uyumatkiarkatin wakerutarum? Tímiayi. ^19Wats, Sésar akiktinia Nú kuit itiartitiarum." Takui chikichik Kuítian itiariarmiayi. ^20Nuna iis Jesus aniasarmiayi "¿Jui yana yapimpiait tura yana naari aarmait?" ^21Tutai "Uunt Sésarna" tiarmiayi. Tuiniakui Jesus chicharuk tiarmiayi "Nuikia uunt Sésarna nu, Sésar susatarum. Tura Yusna nusha Yus susatarum" Tímiayi. ^22Tura nuna antukar ti Enentáimprarmiayi. Tura ikiuiniak wearmiayi. ^23 Nu tsawantaik Satuséusha Jesusan tariarmiayi. Satuséuka jakamunmaya nantakchatniuiti Tuíniawai. Nuna tiniu ásar juna Jesusjai áujmatsarmiayi. ^24"Uuntá, Muisais juna aartampramiaji, "áishman uchin yajutmatsuk jakamtainkia ni yachi nu nuwan nuatak ni yachin Yajútmátrati," tu aarmiayi, tiarmiayi. ^25Ayu, íi shuarnum siati (7) Yáchintin ármiayi. Iwiairi nuatak uchin yajutmatsuk jakamiayi. Tura wajen ni yachin ikiurkimiayi. ^26Tura niisha nuatak uchin yajutmatsuk jakamiayi. Tura chikichcha Núnisan jakamiayi. Tura chikichcha siati armia nu Ashí nuatkar Jákarmiayi. ^27Nuyá nuwasha jakamiayi. ^28Jakamunmaya nantakiar ¿yaki nekas ni aishri ati? Ashí niin nuatkacharmakia" tiarmiayi. ^29Tuíniakui Jesus Tímiayi "Yus-Chichamsha nékachkuram tura Yusa kakarmarisha nékachkuram nantaktin atsawai Tákuram ti awajiarme. ^30Nekaatarum. Jakamunmaya nantakiaruka nuatkachartatui. Antsu Yusa suntari nayaimpiniam pujuinia Núnisar nuartichu pujusartatui. ^31Túrasha jakamunmaya nantakiartatna nu nekaatajtsa wakerakrumka ju Enentáimsatarum. Muisais aarma nu áujsachukaitrum. Júnisan aarmiayi: ^32"Wiitjai Apraáma Yúsrintjai, Isaka Yúsrintjai, Jakupu Yúsrintjai." Tu aarmiayi. Watsek, Yuska Jaká Yúsrinchuiti. Antsu iwiaaku ana nuna Yúsrinti, Tímiayi. Iis, nu shuar Imiá yaunchu Jákaruitiat Yusjai iwiaaku pujuiniak nantakmin ainiawai" Tímiayi. ^33Ashí aents nuna antukar nu jintintiam ti Enentáimprarmiayi. ^34 Satuséu Jesusan aiktinian tujinkiarmatai Pariséu nuna antukar iruntrarmiayi. ^35Tura chikichik Pariséu jintintin asa Jesusan uyumtikiataj tusa aniasmiayi ^36"Uuntá, ¿Túa Yus akupkamu Imiá nankaamas Enentáimtustiniait?" ^37Tutai Jesus Tímiayi "Júiti: "Ame Yúsrum Ashí Enentáimjai aneeta. Ashí ame wakanmijiaisha tura tuke Enentáimtusam aneeta." Tu aarmaiti, Tímiayi. ^38Núiti emka Ashí akupkamu nankaamas Enentáimtustinia nu. ^39Chikichcha jujai métek-taku awai. Nusha tawai: "Ame írutramuram ame ayashim aneamna Nútiksamek aneata." ^40Nu Jímiar akupkamu umirkam Ashí Muisais akupkamia nusha tura Ashí Yúsnan etserin unuiniararmia nusha umirkattame" Tímiayi. ^41 Tura Pariséu tuke irunar pujuiniakui ^42Jesussha aniasarmiayi "Kristu tutai ¿ya Weeá átiniait. Warí Enentáimtarum atumsha?" Takui "Tawit Weeá átiniaiti" tiarmiayi. ^43Tuíniakui Jesus tiarmiayi "Nuikia ¿urukamtai Tawit, Yusa Wakaní "titia" tutai, Krístun "winia uuntur" Tímia? Iis, Tawit juna Tímiayi: ^44"Uunt Yus winia uuntrun juna Tímiayi: "Akupin pujutainium, winia untsuuruini, pujusam Nákarsata. Ashí ame nemasrumin nupetkan Amin umirtamkarti tusan amastatjai" Tímiayi Yus." Tu Tímiayi Tawit. ^45Watsek, Tawit Krístun "winia uuntur" taisha ¿itiurak ni pampanmari áti?" Tímiayi Jesus. ^46Nuna takui penkesha aikcharmiayi. Túrawar atakka uyumamtikiatai tusar aniascharmiayi Jesusan. __________________________________________________________________ Chapter 23 ^1 Jesus ni unuiniamurincha tura Ashí Shuárnasha tiarmiayi ^2"Israer-shuara jintinniurisha tura Pariséusha Muisais akupkamun paant ujatmainiawai. ^3Tuma asamtai tuinia nu umirkatarum. Túrasha ni Túruinia nu jumamkiirap. Nu shuar shiir chichainiayat Nusháa Túrin ainiawai. ^4Ti itiurchat ana nuna akupeenak ti emeram entsaktinia aintsan aentsun apujtuiniawai. Túrasha chikichik uwejéjaisha ishichkisha takuitniun nakitiainiawai. ^5Aya shuar iirsarti tusar Ashí Túruiniawai. Ashí shuar pénker Enentáimturarti tusar Yus-Papin nijiaincha tura kunturincha ti wankaram awajsar anujak yujainiawai. Tura nu arantcha pushiri sasariarman Ashí shuarjai nankaamas esaram awajas wekainiawai. ^6Nampernumsha pénker iwiaramunam pujustinian wakeruiniawai. Iruntainmasha nankaamantu ajasa pujustinian wakeruiniawai. ^7Jintiá wekainiaksha Ashí aents áujtuiniak "Jintínkiartiniá" turutiarti tusa wakeruiniawai' Tímiayi. ^8`Túrasha átumka Ashí shuar "Jintínkiartiniá" turutiarti tusa Enentáimsashtiniaitrume. Atumka Nuámtak Yáchintrume. Atumka chikichik jintinkiartin ni naari Kristu takakrume. Nu asamtai "Jintínkiartiniá" Túramcharmin ainiawai. ^9Ju nunkanmasha shuar "Aparú" tiirap. Chikichik nayaimpiniam pujana nu Atumí Aparínti. ^10Atumi uuntri aya Krístuk asamtai "Uuntrú" Túramcharmin ainiawai. ^11Antsu átum írutkamunmaya uunta nuka peejchach átiniaiti. ^12Shuar nankaamantu ajastaj Tákuinkia Yus niin péejchach awajsattawai. Antsu péejchach ana nuna Yus niin nankaamaku awajsattawai' Tímiayi. ^13 `Maa Wáinkiatárum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Yus akupeamunam wayatin waiti epenniuitrume. Atumsha wayatsuk chikichcha wayataj tuinia nusha suritniuitrume.' ^14`Maa Wáinkiatárum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Wajé jee atankiirum aents Enentáimturarain tusarum ti esaram Yus áujtiniaitrume. Túrin asarum átum ti Asutniátniuitrume.' ^15`Maa Wáinkiatárum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Nunkanmasha nayaantsanmasha Yajá wekainiuitrume Chikichík shuar Winí nemartusat tusarum. Tura atumi nemari ajasmatai atumjai nankaamas Tunáa sumamamnia awajearme.' ^16`Wáinkiatárum átumka. Jintinkiartiniaitiatrum nékachu asarum kusurua ainiuitrume. Ju Jintíarme: "Shuar nekasan tajai tusa Yusa Jeen Páchiakka nii tana nuna umitsuk ikiukminiaiti. Antsu nekasan tajai tusa Yusa Jeen kuri ana nuna Páchiakka ti nekas umiktiniaiti" Tíniuitrume. ^17Nétsetrume. Yúsjainkia Ashí kuri ántrachukait. Antsu Yusa Jeen írunna nuka aya nuin ikiusma asa Yusna ajasuiti. Tuma asamtai kurijiai nankaamas Yusa Jee Enentáimtustiniaiti. Enentáimcha asarum kusurua ainin Wáakuitrume. ^18Nu arantcha Tíniuitrume: "Shuar nekasan tajai tusa naman-maar-Yus-Sútain Páchiakka nii tana nuna umitsuk ikiukminiaiti. Antsu Yús-sutainiam naman patasman Páchiakka ti nekas umiktiniaiti" Tíniuitrume. ^19Nétsetrume. Penké naman Yusjai ántrachukait. Aya Yús-sutainiam patasma asa nu naman Enentáimtuschatniukait. Enentáimcha asarum kusurua ainin Wáakuitrume. ^20Enentáimpratarum. Shuar nekasan tajai tusa Yús-sutain Páchiakka aya Sútainiak Páchiatsui antsu sutaincha tura nui patasmancha Mái-metek Páchiawai. ^21Núnisan shuar Yusa Jeen Páchiakka aya nunak Páchiatsui antsu Yus nu jeanam Pujú asamtai nunasha Páchiawai. ^22Núnisan shuar nayaimpin Páchiakka Yus pujutaincha tura Yus nui pujana nunasha Páchiawai.' ^23`Maa Wáinkiatarum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Kumintsu nukesha, anisa nukesha, menta nukesha tias (10) akantram chikichik akankamu Yus Súwitrume. Nuka pénkeraiti, ikiukchatniuiti. Túramaitiat nekas pénker Túratniua nu Túrutsuk ikiuwitrume. Yus nekas Enentáimtustincha, Waitnentáimturtincha tura tuke pénker Túratniusha Enentáimtsuk ikiuwitrume. ^24Atumka jintinkiartiniaitiatrum nékachu asarum kusuru ainiuitrume. Kutanam yajasmach enketu Wáinkiurmeka Júwitrume. Túrayatrum kamiriu Wáinkiurmeka kawai nankaamas uunt ain takamtsuk Kújawitrume.' ^25`Maa Wáinkiatarum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Atumka tsapasha pininsha initiaani nijiatsuk aya Pátatek nijiawitrume. Núnisrum Pátatek shiir awajmamniuitrume tura Enentáiminkia kasamkatniusha tura Chíkichna wakeruktincha nujai Piákuitrume. ^26Kusuru ainiuitrume, Pariséutirmeá. Antsu emka initiaani tsapasha pininsha nijiaktarum. Túrakrumninkia Pátatkesha mai pénker átatui. Núnisrum atumsha atumi Enentáin ana nu shiir awajsarum Pátatkesha shiir átatrume.' ^27`Maa Wáinkiatarum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Iwiarsamu Pújujai yakarar shiir awajsamua ainiuitrume. Aani shiir ainiawai. Tura initkia Jaká ukunchijiai Piákuiti. ^28Núnisaitrume atumsha. Chíkich shuar iismaka ti shiira ainiuitrume. Túrasha atumi Enentáinkia Ashí muijmiai Piákuiti.' ^29`Maa Wáinkiatarum jintinniutirmesha, Pariséutirmesha. Antrarum shiir chichamtiniaitrume. Yaunchu Yúsnan etserin iwiarsamunam átumka shiir Enentáimtakrum jea jeamkaitrume. Tura pénker shuar yaunchu Jákarusha shiir Enentáimturtaj tusarum ni iwiarsamu shiir awajearme. ^30Túrakrum ju Tíniuitrume: "Iikia yaunchu ii weatrijiai pujaitkiurkia Yúsnan etserin Máatin Yáimkiachaaji." ^31Nujai ti paant chichaarme atumsha. "Ii weatri Yúsnan etserniun Máawar Tunáa Túrin ármiayi" Tárume. Tura "Yáimkiachaaji" Táyatrum, atumsha métek Túrin asarum "Niijiai méteketji" Tárume. ^32Wats, atumi weatri nankamawarmia nu átum amuktatrume' Tímiayi Jesus. ^33`Napia ainiuitrume. Shuar aya yajauch awajniuitrume. Túmatirmesha Yus Tunáa shuaran jinium akupkartatna nuya ¿itiurak uwempratarum? ^34 Untsurí shuaran akuptuktatjarme. Yúsnan etserniuncha, ti nekancha, jintinkiartinniasha akuptuktatjarme. Tura atumsha Chíkich Máattarme, chikichcha Krúsnum ajintruarum Máattarme, chikichcha iruntai jeanam Asutiáttarme, tura chikichcha Ashí nunkanam aintrattarme. ^35Nu tura asarum pénker shuara numpé puarma nujai átum sumamattarme. Yámankamtaik Apir ti penker Shuáraitiat Máamuyayi. Tura ukunam Perekíasa Uchirí Sakarías atumi uuntri Yusa Jee ámanum naman-maar-Yús-sutai ajapén aténkamunam Máawarmiayi. Wats, Apir Máamunmaya Sakarías Máamunam Ashí pénker shuar ti Untsurí Máamujai sumamattarme. ^36Nekasan Tájarme, Yamái pujuinia Nú shuar Ashí nujai sumamawartatui' Tímiayi Jesus. ^37`Jerusarénnumiatirmeá, Yúsnan etserin Máiniaitrume. Yus akatar akupturmakmasha kayajai tukuram Máiniaitrume. Túrin árumnin waitnentajrume. Atash ni uchirin weaana aitkiasnak weartinian wakerimjarme, tura nakitramarme. ^38Iistarum. Ame pépruram ajapamuiti. ^39Tura "Yusa Náariin winiana nu, shiir Atí" Títiatrumna nu tsawant jeatsain penké Wáitkiashtatrume. Nuna Tájarme" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 24 ^1 Jesus Yusa Uunt Jeenia jiinki weai ni unuiniamuri niin tariar Jean iniaktusar áujmatsarmiayi. ^2Tura Jesus tiarmiayi "Nu mash Yamái Wáintrume. Tura nekasan Tájarme ukunmanka mash saanaktiatui. Chikichík kayaksha ekentramuri atsuttawai" Tímiayi. ^3Nuyá Uriwiu Náinnium wear ninki nui pujusar ni unuiniamuri Jesusan aniasarmiayi "¿Nusha urutaik Túrunat~i. Tura ame Tátincha tura nunka amuukatin tsawant jeakuisha warijiain nekaattaj~i? Nu ujatkata" tiarmiayi. ^4 Tuíniakui Jesus Tímiayi "Aneartarum, anankramawairap. ^5Untsurí shuar winia Náarun pachisar "wi Krístuitjai" tiar Untsurí shuaran anankawartatui. ^6Ti Untsurí meset chicham antuktatrume Túrasha sapijmiakairap. Núnisan átiniaiti nunka Amúatsain. ^7Apachcha Chíkich nunkanmaya apachjai Máaniawartatui. Tura ti tsukasha átatui. Sunkursha ti pampartatui. Uusha ti uurkartatui. Nuka Untsurí nunkanam Ashí Túrunawartatui. ^8Nujai ti Wáitsatin aya yama nankamui' Tímiayi. ^9`Nuyá atumniasha yajauch awajsarti tusa surutmakartatui. Tura mantamawartatui. Tura winia naar pachia asakrumin Ashí shuar Muíjramkartatui. ^10Nu tsawantai Untsurí shuar Yúsan iniaisartatui. Túrawar nuamtak Muíjniainiak surunairartatui. ^11Untsurí shuar Wáitruiniak "wi Yúsnan etserniuitjai" tiartatui. Túrawar Untsurí Shuáran Nusháa Enentáimtikrartatui. ^12Tura Tunáa ti ákui nuamtak anenaichartatui. ^13Tura shuar Ashí nuna tuke katsuntra nu uwemprattawai. ^14Ashí aents nekaawarat tusa Yus-Chicham Ashí nunkanam etsernaktatui. Túramtai amuukatin tsawant jeattawai" Tímiayi. ^15Shuar juna áujea nu Enentáimprati. Kame Jesus Tímiayi "Yúsnan etserin Taniar muijmiamtik tuke emesratin ana nuna yaunchu aar etserkamiayi. Nuka Yusa Jeen wantinkiamtai ^16Ashí shuar Jutía nunkanam írunna nu, muranam pisararti. ^17 ^18Ti Wárik pisartin asamtai shuar jea Yakí pujaksha tura shuar ajanam wekaakusha Jeá waketki wariri jukitiaj Tíchati. Antsu nuyan Wárik pisarti. ^19Nu tsawantai nuwa ajamtincha tura Kuírchin takaku ainia nusha ti Wáitsartatui. ^20Ayampratin tsawantaisha tura Michá Nántutincha nu pisartin tsawant áchati tusarum Yus seatarum. ^21Maa, nu tsawantai ti Wáitsatin átatui. Ti Yáunchusha Núnisan Wáitsatin atsuuyayi. Ukunmasha atsuttawai. ^22Nu Wáitsatin ti esarmaitkiuinkia Chikichkísha uwemprachainti. Tura Yus nu Wáitsatniun Wárik amumtikiattawai. Shuar Niiniu ajasarat tusa achikma ainia nu uwemprarat tusa Wárik amumtikiattawai' Tímiayi. ^23`Tura atumin "Júiti Kristu," Tuíniakuisha tura "Nui pujawai" Tuíniakuisha anturkairap. ^24Untsurí shuar Krístuitjai tusar wantinkiartatui. Untsurísha "Yúsnan etserniuitjai" tiartatui. Tura Shuáran anankataj tusar aents tujintiamun iniakmasartatui. Tura ti kakarman Túruiniak Yús-shuarnasha anankamin ainiakuinkia anankawarainti. ^25Túrunatsain nuna emka ujaajrume. ^26Tuma asamtai "Iis, Kristu nui aents atsamunam pujawai" Túramainiakuisha nui wéerap. "Jui úumak pujawai" Tuíniakuisha anturkairap. ^27Núnisan úumkan Táchattajai. Peem péetuk ti Wárik Ashí nunkanam Wáinkiachminkiait. Núnisnak wi Aents Ajasuka winiakun paant wantinkiattajai. ^28Wats, jaka tepaana nui chuan Káutkachartatuak' Tímiayi. ^29`Ti Wáitsatin nankaamasmatai ti Wárik Tsawái nantu kajinkiattawai. Tura Kashí nantusha etsantrashtatui. Yaasha Ashí muchitrattawai. Nayaimpiniam kakaram ainia nusha peantrartatui. ^30Nuikia Wi Aents Ajasuka, Tátiniur paant átatui. Tura Ashí nunkanmaya aents Wi Winiái Wáitkiar asuttiamattaji tusar uutiartatui. Wisha ti kakaram tura Yusa wincharijiai yuranminiam Winiái Wáitkiartatui. ^31Yusa suntarin kachu kakaram umpuartarum tinia akupkamtai nu suntar Ashí nunkanmaya Ashí Yús-shuaran, Yus achikma ásarmatai, irurartatui' Tímiayi. ^32 `Iikiu numiri nakumea nu nekaatarum. Ni nuken eteakui "esat nantu jeatemayi" Tátsurmek. ^33Núnisan Ashí ju Wáinkiurmeka "amuukatin tsawant nekas jeatemayi" Títiniaitrume. ^34Nekasan Tájarme, Yamái aents pujuinia nu Amúatsain Ashí Túrunattawai. ^35Nunkasha nayaimpisha amuukartatui antsu winia chichamur amuukashtatui' Tímiayi. ^36`Tura nu Túrunatin tsawant nekanachminiaiti. Yusa suntarisha nékainiatsui. Wisha Yusa Uchiríntiatnak nékatsjai. Antsu aya winia Aparuk nékawai' Tímiayi. ^37`Wi Tátiniur jeamtai yaunchu Nuai pujumia Nú tsawantin Túrunamia Núnisan átatui. ^38Nu tsawantin, tuke amaartsain, aya Júnisan aa asamtai yurumuk umarar pujuarmiayi. Nuatnainiarmiayi. Ni nawantrincha nuatmamtikiarmiayi. Tura Tumá pujuiniai Nuai uunt kanunam enkemamtai ^39nu aents tuke nékainiatsain ama amaarak mash amuukarmiayi. Núnisan átatui Wi Tátin jeamtai. ^40Nu tswantaik Jimiará shuar ajanam pujuttawai. Chikichik junaktiatui tura Chíkichkia ikiunkittiawai. ^41Núnisan Jimiará nuwa shana nekeak pujuttawai. Chikichik junaktiatui chikichcha ikiunkittiawai' Tímiayi. ^42`Nu asamtai atumsha iwiarnarum pujustarum. Nekaachminiaiti uruk aintsuk taritjiarum. ^43 ^44Tuma asamtai aneara pujustarum. Wi nekaachmanum Tátin Júnisan Enentáimpramniaiti. Shuar ju kashi kasa Tátinian nekaanka Kánutsuk kasa Táawai tusa iwiarnar Nákasainti. Núnisrum aneara pujutarum.' ^45`Shuar pénker uminian tura pénker Enentáimniun áujmatsattajai. Nuna uuntri Yajá irauweak "Yurumátin jeamtai winia takartin ayuratarum" Tíchanpiash. ^46Nu takamtikniuncha ni uuntri taa takatrin Tímiatrusan Túran tarinkia shiir Enentáimtusainti. ^47Nekasan Tájame, umin asamtai ni uuntri Ashí ni waririn Wáitrúkat tusa takatan susattawai. ^48 ^49Antsu uuntur wau Táchattawai tusa takamtikin ni uuntri Yáintrin yajauch awajeak tura takatsuk aya Yurumátniun tura nampektinian wararkunka nu takamtikin yajauchiiti. ^50Turai ni uuntri aya aneachma taa nu takamtikniun, yajauch asamtai, ^51ti kakaram asutiattawai. Yajauch shuar pujuinia nui akupkattawai. Nuisha ti Wáitiak ti uuttiatui' Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 25 ^1 `Yus akupeamunam pachiinkiatin Júnis átatui. Nuatnaikiatin Jísat akui tias nuwa natsa kantiran akaawar Nuátkattana nu aishmankan inkiun Jeá itiatai tusar wearmai. ^2Senku nuwa Enentáimcha armai. Tura Chíkich senku nuwa Enentáimin armai. ^3Enentáimcha arma Nú nuwa aya akaamunak Juíniak amuukamtai yaraatniun asuitin Júkicharmai. ^4Antsu Chíkich senku Núwaka akaamuncha Juíniak tura ataksha amuukamtai yaraatniun asuitin Júkiarmai. ^5Tura Jíinkiarmatai nuatkatin aishman wari taachkui kari pujakui kanararmai. ^6Nuyá kashi ajapén shuar untsumuk "Pai nuatkatin winiawai. Werirum inkiuntarum" timiai. ^7Tu untsumun antukar nantakiar kantiran akaatai tusar pujursarmai. ^8Nuyá senku nuwa Enentáimcha arma nu, Chíkich nuwa Enentáimniun tiarmai "Incha atumi asuitiri ishichik ajamprusaitia. Ii kantirisha kajiniawai." ^9`Tutai Chíkich senku nuwa tiarmai "Atsá, Warí íncha jeartamchattaji. Tura atumnia penké jeashtatui. Nekaska surutainium werum sumaka utumtarum" tiarmai.' ^10`Tura Nuyá senku nuwa Enentáimcha arma nu, asuitian sumak utitiai tusar wéarai ukunam nuatkatin aishman tamai. Túramtai Enentáimin nuwa arma nuka nuatnaikiatin Námpernam nuatkatniujai wayawarmai. Túramtai Wáitin epeniarmai. ^11Tura epeniarai Enentáimcha nu Táarmai. Tura tiarmai "Uuntá, waiti uratritia." ^12`Tu untsumainiakui nu uunt kajerak chichak "Cha, ¿Yátsukaitrum? Penké nékatsjarme" tiarmai." ^13Jesus nuna áujmatas umik Tímiayi "Aents Ajasuitjai tura Tátin tsawantrusha tura uruk ain Tátaj nusha nékatsrume. Tuma asarum tuke iwiarnarum pujustarum' Tímiayi. ^14 `Núnisan Wi Tátin Júnisaiti. Shuar Chíkich nunkanam wéak~u ni takarniurin untsukar ni Kuítrin akanak Súsarmai. ^15Chikichkiniak senku mir (5.000) Kuítian susamai. Chikichnasha Jimiará mir (2.000) Kuítian susamai. Tura chikichnasha chikichik mir (1.000) Kuítian susamai. Nii takastin jearma nujai métek Súsarmai. Tura ikiuak Yajá wemai. ^16Takarin senku mir Kuítian achikmia nujai takakmas ataksha senku mir Kuítian patakmai. ^17Chikichcha Núnisan Jimiará Míran achikmia nujai takakmas ataksha Jimiará Míran patakmai. ^18Tura Chíkich shuar ni Uuntrí Kuítrin chikichik Míran achikmia nuna waa taur úukmai.' ^19`Nuyá ukunam nu shuara uuntri Támai. Tura Kuítian Súkiarma nujai itiurkarmakit tusa untsukarmai. ^20Emka senku mir Kuítian achikmia nu tamai. Nuyá ni uuntrin Chíkich senku mir patakman suak timiai "Uuntá, senku mir kuit surusmame. Pai, atak senku Míran patasmajai." ^21`Takui ni uuntri timiai "Ti pénker takakmauwitme. Nekas uminiaitme. Ishichkijiaisha ti pénker takakma asakmin ti Núkap yamaikia amastatjai. Winí wayam wijiai ti shiir warasta" timiai.' ^22`Nuyá Chíkich shuar Jimiará Míran achikmia nu Tarí timiai "Uuntá, Jimiará mir surusmame. Pai, ataksha Jimiará Míran patasmajai." ^23`Takui ni uuntri timiai "Ti penker takakmauwitme. Nekas uminiaitme. Ishichkijiaisha ti pénker takakma asakmin ti Núkap yamaikia amastatjai. Winí wayam wijiai ti shiir warasta" timiai.' ^24`Nuyá Chíkich shuar chikichik Míran achikmia nu Tarí timiai "Uuntá, ti kajen asakmin tura araachiatam tura atsaamprachiatam Júurtuktarum tiniu asakmin ^25sapijmiakun ame Kuítrumniaka Nunká Táutran úukmajai. Pai, Juíiti ame surukmiam nu" timiai.' ^26`Takui ni uuntri timiai "Ameka yajauchiitme. Aya Nákiitme. Wi araachiatan tura atsaamprachiatan Júurtuktarum Tíniuitme Túrutsumek. ^27Tu Enentáimkiumka ¿urukamtai kuit-iruntainiam ikiurtuschamam? Nuikia wi Táakun patasan Achikiáajai" timiai. ^28Nuna tinia nui wajainian tiarmai "Ju shuar Chikichík mir kuit atankirum tias mir Kuítian takaka nu susatarum. ^29Kame Núkap takakna Nú shuar ataksha patatnastatui tura ampiniartatui. Antsu ishichik takakna nusha ishichik takakuitiat jurunkittiawai. ^30Ju umichu shuarsha aa kiritniunam ajapatarum. Nui ti Wáitiak ti uuttiatui" timiai". Tu áujmatsamiayi Jesus. ^31 Jesus áujmatuk Tímiayi `Aents Ajasuitjiana nu Ashí akupin ajasan Yusa suntari énkekma winittiajai. Tura Uunt Akupin asan shiir pujutairui pujustatjai. ^32Túramtai Ashí nunkanmaya aents Winia irunturartatui. Túrunawarmatai akantrartatjai. Murikiu Wáinin kachurtinian tura kachurtichujai akanea Nútisanak Shuáran akantrattajai. ^33Tura kachurtichunka, pénkera nuna, untsuuruini awajsartatjai. Tura kachurtinniaka, yajauchia nuna, menaaruini awajsartatjai. ^34Túran nekas Uunt Akupin asan untsuuruini wajainian Títiatjai "Atumniaka winia Apar shiir awajtamsaitrume. Wi akupeajna nui winitiarum. Yus nunkan najanamia Tímianaik átum nui warastinian tsankatramkamiarme. ^35Kame Wi Tsukamá wekai ayurtuamiarme. Kitiama wekaisha umartin surusmiarme. Wait Ajá wekaisha itiaararum ajamprusmiarme. ^36Pushir atsaisha átumka surusmiarme. Jaa tepaisha Iiráimiarme. Sepunam enketaisha tarum Iiráimiarme" Títiatjai. ^37Tutai untsuuruini wajainia turutiartatui "Uuntá, ¿urutia Tsukamá wekaamnisha ayuramaj~i. Urutiá iisha kitiama Wekáa wainkiarsha umartincha amasmaj~i. ^38Tura urutia wait Ajá wekaamnisha tura pushiram mamurmataisha iisha amasmaj~i. ^39Urutia iisha jaa tepamin tura sepunam enketmin wainkiarsha winitir iimiaj~i?" turutiartatui.' ^40`Turutainiakui Wi Uunt Akupin asan tiartatjai "Nekasan Tájarme, Ashí ju Wíi shuar péejchachisha waitnentramarum nu Winia anentakum Túraitrume" tiartatjai' Tímiayi. ^41`Wi Uunt Akupin asan menaaruini wajainian tiartatjai "Atumsha Yajá wetarum. Yajauchijiai yuminkramuitrume. Yus uunt iwianchi ni suntarijiai tuke kajinkiashtin jinium apeatniua nui wétatrume atumsha. ^42Atumka Wi tsukamai ayurtuachmarme. Kitiamaisha umartin suruschamarme. ^43Wait Ajá wekaisha ikiatrachmarme. Pushirun imiampraisha entsartin suruschamarme. Jaa tepaisha tura sepunam enketaisha iiraichmarme" tiartatjai.' ^44`Tutai niisha turutiartatui "¿Urutia, Uuntá, tsukamakmesha, kitiamakmesha, wait Ajaknísha, pushiram imiampramsha, Jáakmesha, tura sepunam wait Ajá pujamnisha iisha winitir Yáinchamaj~i?" turutiartatui.' ^45`Wi Uunt Akupin asan tiartatjai "Nekasan Tájarme, Ashí Wíi shuar, péejchachisha waitnentrachmarum nui Winiasha Túrutachuitrume" tiartatjai. ^46Nu shuarka tuke Wáitsatniunam weartatui. Tura Yus achikma ainia nusha tuke iwiaaku Yusjai pujustinnium weartatui" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 26 ^1 Jesus Ashí nuna tinia umik ni unuiniamurin tiarmiayi ^2"Atumsha nékarme, Paskua jisat jeatin jimiarchik tsawant ajasai. Nui Wi Aents Ajasu asamtai Krúsnum Máawarti tusar surutkartatui" Tímiayi. ^3Nuyá Israer-patri uuntrisha Israer-shuara jintinniurisha Israer-shuara uuntrisha Kaipiasa jeen áarin iruntrarmiayi. Kaipiassha Israer-patri uuntriyayi. ^4Nui anankatin chichamjai Jesus achikiar maatai tusar chichaman jurusarmiayi. ^5Tura tiarmiayi "Jístatin Túrachminiaiti aents téetet ajarain tusar." ^6 Jesus Petania péprunam pujus tunamaru Semunka jeen pujumiayi. ^7Nui pujai nuwa ti kuit Jeá kunkuinian Arapástru tutai kaya najanamunam piakun itiamiayi. Tura Jesus misanam Yurumátaj tusa pujan Tarí nu kunkuinian ukatramiayi. ^8Túramtai ni unuiniamuri nuna iisar kajerkar tiarmiayi "¿Urukamtai au kunkuin Imiá Kuítniasha aantrasha wasurea? ^9Antsu ti kuitjai suruk shuar Kuítrincha ainia nuna Yáitskesha" tiarmiayi. ^10Jesus tuinian anturak tiarmiayi "¿Urukamtai ju nuwa yajauch Enentáimtarum? Túrutana ju ti pénkeran Túrayi. ^11Kuítrincha tuke atumjai pujushtatuak. Antsu Wikia atumjai tuke pujushtatjai. ^12Ju nuwa kunkuinjai ukatrurai juka, Wi iwiarnastin asamtai aitkiarayi. ^13Nekasan Tájarme, Ashí nunkanam uwempratin chicham etsernakui tuke ju nuwa pachinias etsernaktatui. Túramtai ni Túramuri kajinmankishtatui" Tímiayi. ^14 Nuyá Jesus tuse (12) unuiniamunmaya chikichik ni naari Jútas Iskariúti Jesusan suruktaj tusa Israer-patri uuntriin wémiayi. ^15Tura jeari Tímiayi "Jesusan achikia amakui ¿Urutmá akirkaintrum?" Takui trainta (30) Kuítian akikiarmiayi. ^16Nu akikiam Jútas itiurak Jesusan Súsaraintiaj tu Enentáimias wekaimiayi. ^17 Wakapruachu tantan Yurumáinia Nú Námper yama nankamkui Jesusa unuiniamuri tariar aniasarmiayi "¿Tui paskua Námper iwiaarakrin Yurumáttam?" tiarmiayi. ^18Tuíniakui Jesus Tímiayi "Péprunam wetarum. Nui Chikichík shuara jeen jearum titiarum "Uunta chichaak "Winia tsawantur ishichik ajasai. Tuma asan paskua namperan winia unuiniamurjai ame jeemiin Yurumátjai" tawai" titiarum" Tímiayi. ^19Tutai ni unuiniamuri wear Jesus timia nuna umikiar paskua nampertin Yurumátniun iwiararmiayi. ^20Tura kashi Ajasái Jesus ni tuse (12) unuiniamurijiai misanam yurumuk pujumiayi. ^21Nui Yurumáiniai Jesus tiarmiayi "Nekasan Tájarme, átum pujarmena Juyá chikichik Winia surutkattawai." ^22Nuna takui ti Kúntuts Enentáimprar mai Aní awajiarmiayi "Uuntá, ¿Wiáshitiaj?" ^23Mai tu awajenam Jesus tiarmiayi "Wi Nú pininnuman jimiartukan yuajna ju Winia surutkattawai. ^24Wi Aents Ajasu asan Yus Chicham tana nujai métek Túrunattajai. Túrasha shuar Winia surutkattana nuka ti Asutniátin asa akiinmainchu ajakuiti" Tímiayi. ^25Nuyá Jútas suruktaj tana nu Niin Tímiayi "Uuntá nuikia ¿Wiáshitiaj?" Takui Jesus Tímiayi "Ee, nekas ámetme." ^26 Tura yurumuk pujuiniai Jesus yurumkan achik Yúsan yuminsamiayi. Tura puur ni unuiniamurin suiniak Tímiayi "Ju yuatarum. Juka winia ayashruiti." ^27Nuyá pininkian achik Yúsan yuminsamiayi. Tura suiniak tiarmiayi "Jusha Ashí umartarum. ^28Juka winia numparuiti. Tura winia numpar Puármatai, yamaram chicham nekas uminkiattawai tawai. Tura Puármatai Untsurí shuara tunaarin tsankurattawai. ^29Tura ataksha átum Yus akupea nui jeatsrumnin ju uwa yumirin umarchattajai. Tura tsawant jeamtai atumjai Yus akupeana nui yamarman umartatjai" Tímiayi Jesus. ^30Yús-kantan Kantamáwar umikiar Uriwiu Náinnium wearmiayi. ^31 Nui Jesus Tímiayi "Ju kashi átum Winia Ashí natsantrurtatrume. Kame Yus-Papinium aarmaiti "Murikiu Wáinniun mantuattajai Túram murik pisarartatui." Tu aarmaiti. ^32Tura nantakin Kariréa nunkanam Wi émkattajai átum wéatsrumin." ^33Takui Pítiur Tímiayi "Chíkich natsantramainakuisha wikia Túrashtatjai." ^34Tutai Jesus Tímiayi "Nekasan Tájame, ju kashi atash shiniatsain Menaintiú natsantrurtatme." ^35Pítiur Tímiayi "Maa, Amijiai métek Mántuiniakuisha penkesha natsantrashtatjame." Ashí ni unuiniamuri Núnisan tiarmiayi. ^36 Nuyá Jesus ni unuiniamurijiai Jitsemaní Náartin ajanam Jeá Tímiayi "Juí pujusrum Nákarsatarum. Aranta ai wena Yúsan áujsatjai." ^37Tinia Pítruncha tura mai Sepetéu Uchirí Jukí wémiayi. Nuisha ti Kúntuts Enentáimiuk wake mesekmiayi. ^38Nuyá Jesus Tímiayi "Ti Kúntuts jakamnia Enentáimjai. Atumsha jui pujusrum Wijiai métek Iwiáa pujutarum." ^39Tinia Jesus arantach we nui tikishmar tsuntsuma Yúsan áujeak Tímiayi "Winia Aparú, Wi Túrunatniua nu Nusháa iwiaramniaitkiuinkia ju Wáitsatniua nu tsankatrukaip. Tura Wi wakeraj Núniska áchati antsu Ame wakeram Núnis Atí" áujuk Tímiayi. ^40Nuyá ni menaintiu unuiniamuri pujuiniamunam waketki Kanúu pujuinian jeariar Pítrun Tímiayi "Atumka chikichik úraksha Wijiai Iwiáa pujutin ¿tujinkiarmek? ^41Iwiáa pujusrum Yus áujsatarum. Tunáa nupettamkairap. Enentáimin ti wakeriniaitrume Túrasha ayashim pimpiruiti." ^42Tinia ataksha we Yúsan áujeak Tímiayi "Winia Aparú, Wi Imiá nekasan Wáitsatniuitkiuinkia nuikia Ame wakeramna nu Atí." Tu áujsamiayi. ^43Nuyá ataksha taa ni menaintiu unuiniamuri tarimiayi. Tura kari ti nupeteam ataksha Kanúu pujuarmiayi. ^44Túmainiakui niin ikiukin ataksha áujmia Núnisan Yúsan áujsataj tusa waketkimiayi. ^45Aujas umik ni unuiniamuri pujamunman wémiayi. Tura tiarmiayi "Antsu yamaikia kanarum ayampratarum. Ura jeayi. Wi Aents Ajasu ain, tunaarintin shuarnum surunkatin jeayi. ^46Wari nantaktiarum. Wéartai. Súrutna nu winiawai" Tímiayi. ^47 Jesus tu chichai Jútas Támiayi. Nusha ni unuiniamuriyayi. Nujaisha Untsurí shuar puniajaisha tura numijiaisha winiarmiayi. Nu shuaran Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha akupka ármiayi. ^48Jútas, Jesusan sura, tuke Jesusai jeatsuk nu shuaran tiarmiayi "Wi miniakkan mukunattajna Núiti. Nu achiktarum." ^49Nu asamtai Jesusan Tarí "Winiajai Uuntá" tinia mukunamiayi. ^50Takui Jesus Tímiayi "Amikrú, ¿Warí winitiam?" Nuyá achikiar Jesusan Júkiarmiayi. ^51Nui chikichik Jesusa Tsaníakmari ni puniarin ukuiniak shuara kuishin tsupirkamiayi. Nu shuarsha Israer-patri uuntri takarniuriyayi. ^52Túramtai Jesus Tímiayi "Puniarum enkeata. Ashí puniajai Máanainia nusha puniajai mantamnashtatuak. ^53Wi wakeraknaka winia Aparun Timiá Untsurí suntarin seakui Páchitsuk akupturkainti. ¿Nu nékatsmek? ^54Tura nuna Túramtainkia Yus-Chichamnum tana nu uminkiachainti" Tímiayi. ^55Nuna tinia Jesus nu shuaran tiarmiayi "Atum Kasá achiktaj tawa Nútiksarum puniajaisha numijiaisha tarutniurme. Kame Ashí tsawantai Yusa Jeen atumjai pujusan Yus-Chichaman etsermiajai. Nuisha achirkachmarme. ^56Antsu yamaikia yaunchu Yúsnan etserin aararmia nu Umínkiatí tusarum Jútikrarme." Tu Tímiayi Jesus. Nuyá ni unuiniamuri Jesusan Níniak ikiuiniak pisararmiayi. ^57 Shuar Jesusan achikiarmia nusha Kaipiasai Júkiarmiayi. Nusha Israer-patri Uuntríyayi. Nuisha Israer-shuara jintinniurisha Israer-shuara uuntri armia nusha irunar matsamarmiayi. ^58Tura Pítiur árantak Jesusan nemarkin uuntri jeen aari jeamiayi. Tura suntarjai tsanin pujusmiayi Jesusan itiurkartin tusa. ^59Tura Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha tura Ashí naamka uunt armia nusha Jesusan wait-chichamjai Súmamtikiatai tusar áujmatiarmiayi. ^60Untsurí shuar ántar tsanumpruiniakuisha Máatin chichaman nekaracharmiayi. Nuyá Jimiará shuar tsanumpruiniak ^61tiarmiayi "Ju aishman chichaak "Yusa Uunt Jeen yumpuaran ataksha Menaintiú tsawantin jeamminiaitjai," tu chichamai" tiarmiayi. ^62Nuyá Israer-patri uuntri wajaki Jesusan Tímiayi "¿Aimtsumek. Turamainia nusha anturmammek?" ^63Túrasha Jesus tuke aimchamiayi. Túmakui Israer-patri uuntri chicharuk "Nekas iwiaaku Yusa Náariin Tájame nekasa nu Táchakminkia Yus iirmastatui. ¿Ame Krístukaitiam. Yusa Uchirínkaitiam? Paant Etsérkatá" Tímiayi. ^64Tutai Jesus Tímiayi "Ee, ame Támena Núitjai. Tura ataksha atumin Tájarme, wi Aents Ajasu asan ti kakaram Yusa untsuurini pujai Wáitkiáttarme. Tura yuranminiam winiaisha Wáitkiáttarme" Tímiayi. ^65Nuyá Patri uuntri nuna antuk ti kajek ni pushiri jaak Tímiayi "Ju aishman ni chichamejai Yúsan nekas yajauch chicharniuiti. Nuyásha ¿Warí atsumaj~i? Atumsha Yúsan yajauch chicharu antukcharumek. ^66¿Waritia Enentáimprum?" Tutai "Sumamayi. Mantamnati" tiarmiayi. ^67Tiar usukiawarmiayi yapiniam. Tura awattiarmiayi. Chikichcha yapiniam awati wishikiainiak tiarmiayi ^68"Ame Krístuchukaitiam. ¿Ya awattama? iitsuk nekaata." Tu chichariarmiayi. ^69 Nu Túmain Pítiur aa pujai nuwa chikichik jeari Tímiayi "Amesha ju Kariréanmaya Jesus tutaijiai wekaichamkam." ^70Tutai Pítiur Ashí ántuiniamunam Tímiayi "Nékatsjai. ¿Warittsuk chichaam?" ^71Nuna tinia Jíinkitiaj tusa wéai Chíkich shuar Wáiniak nui pujuinian tiarmiayi "Au aishmansha Nasarétnumia Jesusjai wekainiuiti." ^72Tutai Pítiur ataksha Tímiayi "Nekasan Tájarme, ju aishmankan penké nékatsjai." ^73Arusan nui pujuarmia nu Pítrun tariar tiarmiayi "Nekas amesha aujai wekaimiame. Warí, chichammijiai Páantaiti." ^74Tutai Pítiur "nekas Yus iirui" taku Tímiayi "Nu aishmankan penké nékatsjai." Nuna tai atash shiniukmiayi. ^75Túramtai Pítiur Jesus nuik Tímia nuna Enentáimpramiayi. "Atash shiniatsain Menaintiú natsantrurtatme" Tímiayi Jesus. Pítiur nuna Enentáimiar jiinki we ti uutmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 27 ^1 Kashin tsawarmatai Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha Jesus maatai tiarmiayi. ^2Tiar Jesusan jinkiawar apachi uuntrin Punsiu Piratui Júkiarmiayi. ^3Jútas Jesusan suruk tura Máatai Tuínian antuk Enentáimiar trainta Kuítian Israer-patri uuntrincha Israer-shuara uuntrincha awantukiarmiayi. ^4Tura Tímiayi "Nu aishman tunaarinchan Máatarum tusan surukan wi sumamajai." Takui tiarmiayi "Nusha iijiaisha Warí urukatin. Nuka amek iischatniukaitiam." ^5Tinia Jútas nui Yusa Uunt Jee Kuítian utsan ikiuak Nuyá we kajempramiayi. ^6Nuyá Israer-patri uuntri nu Kuítian Júukar tiarmiayi "Ju kuit shuar sumakma asamtai Yusa Kuítrijiai irurchamniaiti." ^7Tura nuamtak áujmatsar "nunka sumaktai" tiar Nuwe Najantai nunkan sumakarmiayi yajaya shuar nui iwiarsatniun. ^8Shuar sumakma kuitjai sumakma asamtai yamaisha Numpá Nunka tuke Tuíniawai. ^9 ^10Nujai yaunchu Yúsnan etserin Jeremías timia nu uminkiamiayi: "Uunt Yus turutmia Núnisan Túrawarmiayi. Israer-shuar trainta Kuítian seawarmatai nuna akantrar nujai Nuwe Najantai nunkan sumakarmiayi." Tu aarmiayi. ^11 Jesusan apachi uuntriin ejeniarmatai nii aniasmiayi "¿Nekasmek Israer-shuara uunt Akupniuríntiam?" Tutai Jesus "Ame Támena Núitjai' Tímiayi. ^12Nuyá Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha Súmamtikia Jesus pachischamiayi. ^13Nuyá Piratu Tímiayi "Ashí yajauch chichartamainia nu ¿anturmammek?" ^14Tútaisha Jesus penké aimkiachmiayi. Túmakui akupin ti Enentáimiar Títinian nekaachmiayi. ^15Jísat tsawantin apachi uuntri Israer-shuar shiir Enentáimprarat tusa sepunam enketun shuar wakeramun jiiki ankant akupniuyayi. ^16Nui sepunam Tunáa shuar Parapás Náartin pujumiayi. Ashí shuar nékarmiayi. ^17Tuma asamtai Piratu Israer-shuar iruntrarun aniasmiayi "¿Yana ankant akupkat tusarum wakerarum. Parapásnak akupkattaj; Kristu tutai Jesusnak akupkattaj?" Tímiayi. ^18Kame Israer-shuar ántar kajerainiak ni itiarmian nekaamiayi. ^19Tura Piratu nuna inintrak pujai ni Nuarí chichaman akuptukmiayi. "Ju pénker aishman Súmamtikiatniujai pachiinkiaip. Mesekranam nii aitkiatniun nekaan Wáitsan tsawarjai" Tímiayi. ^20Túrasha Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha "Parapás ankant Wetí, tura Jesus mantamnati" titiarum tusar Shuáran akatrarmiayi. ^21Apachi akupniuri ataksha aniasarmiayi "Ju Jimiará aentsun ¿yana ankant akupkat tusarum wakerarum?" Tutai "Parapás" tiarmiayi. ^22Tutai aniasarmiayi "Jesusnasha. Yusa Anaikiamuri Kristu tuinia nunasha, ¿Itiúrkáttaja?" Tutai Ashí "Krúsnum Máatá" tiarmiayi. ^23Tuíniakui Piratu tiarmiayi "¿Warí yajauchinia Túrait?" Tutai kakantar untsumuk "Krúsnum Máatá" tiarmiayi. ^24Tura Piratu Jesus uwemtikrachminiaitkiui antsu Ashí shuar charaatum ajainiakui entsa uturtitiarum tusa seamiayi. Tura Ashí iimiainiain ikijmiak Tímiayi "Ju pénker aishman Máatniunam wikia pachiintsujai. Antsu atumek iistarum." ^25Tutai Ashí shuar tiarmiayi "Iik ii shuarijiai ju aishman Máatin iistaji." ^26 Nuyá Piratu Parapásan ankant akupkamiayi. Tura Jesus Asutiárum Krúsnum Máatárum tusa akupkamiayi. ^27Nuyá akupin pujutai jeanam akupniu suntari Jesusan Júkiar Ashí suntaraim irunturarmiayi. ^28Tura pushiri aitkiar akupin entsatain kapaaku pushin aentsrarmiayi. ^29Múuknúmsha tawaspan janki najanamun etsemtikiarmiayi. Tura karisun akupniu numiria aaniun Untsuuríni ataksarmiayi. Túrawar wishikiainiak tikishmatrar tiarmiayi "Israer-shuara uunt akupniurinme." ^30Tiar usukiarmiayi. Tura karisun jurukiar Múuknum awatiarmiayi. ^31Tura Núkap wishikrar kapaaku pushin aitkiar ni pushirin aentsrarmiayi. Nuyá Krúsnum maatai tusar Júkiarmiayi. ^32Jesusan Jukí wésar Serini nunkanmaya shuaran, ni naari Semun, Jesusa Krúsrin jurukit tusar achikiarmiayi. ^33 Nuyá Kúrkutanam ejeniarmiayi. Kúrkutaka, shuar chichamjainkia, muuka ukunch Tútainti. ^34Nui Jesusan umutai Yapájai pachimpra najanamun aartaj tusar Súsarmiayi. Tura Jesus apas iis umarchamiayi. ^35Krúsnum ajintrurar suntar Yáki Jesusa pushirin jukit tusar nakurusar awakmakua nuna Súsarmiayi. Nújainkia yaunchu Yúsnan etserin aarmia nu uminkiamiayi: "Winia entsarmarun akantrarmiayi tura nakurusar awakmakua nuna winia pushirun Súsarmiayi." Tu aarmiayi. ^36Nuyá Wáinkiatai tusar pujursarmiayi. ^37Tura urukamtai Máamuit Ashí aents nekaawarti tusa aarman muuknumaani anujtukarmiayi. JUITI JESUS, ISRAERA UUNT AKUPNIURI Tu aarmauyayi. ^38Núnisan Niijiai métek Jimiará kasa chikichkin untsuurnumani tura chikichnasha menaanmani Krúsnum Máawarmiayi. ^39Shuar nui nankaamainiak muuke peatar wishikiainiak ^40tiarmiayi "Ame Yusa Uunt Jee Sáakim Menaintiú tsawantin jeamtatjai Tíchakaitiam. Nekas Yusa Uchirínkiumka Krúsnumia akaikim uwemprata" tiarmiayi. ^41Núnisan Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, Pariséusha, Israer-shuara uuntrisha, Jesusan wishikiainiak nuamtak tiarmiayi ^42"Chikichnaka uwemtikraiti tura Nínkikia uwemtsui. Israera Uunt Akupniuríntkiunka Krúsnumia akaikimtai nekas Enentáimtustatji. ^43"Yúsan nekas Enentáimtiniaitjai" tawai. Wátsek, Yus nekas Niin aneakka uwemtikrati. "Wi Yusa Uchiríntjai" turamchamkaj~i" tiarmiayi. ^44Kasá shuarsha Niijiai ajintruamu armia nusha Niin wishikrarmiayi. ^45Nuyá tutupin ai tee ajasmiayi. Túrunayat ataksha aanku Tsáapin ajasmiayi. ^46Nuni ai Jesus kakantar untsumkamiayi. "Erí, Erí, rama sapaktani' Tímiayi. Nusha shuar chichamjainkia "Yusrú, Yusrú, ¿urukamtai ajapa ikiurkiniam?" tawai. ^47Shuar nui wajarmia nusha nuna Enentáimtsuk antukar tiarmiayi "Yaunchu Yúsnan etserniun Eríasan untsuawai." ^48Tura chikichik tsékenki we uruchin itiamiayi. Tura churuinian ajamper sapapjai Ijiú mukunati tusa susamiayi. ^49Tura chikichcha Wíshikeak tiarmiayi "Iniáisatá, Erías Tarí uwemtikratpiash." ^50 Jesus ataksha kakantar untsumak Nuyá jakamiayi. ^51Nu chichamaik Yusa Uunt Jee tarach ajamu yakiiniya achik nunkaani tseu jaanakmiayi. Nunkasha úurkamiayi. Kayasha jakukarmiayi. ^52Núnisan iwiarsamusha uraniarmatai Untsurí Yus-shuar Jákarusha nantakiarmiayi. ^53Nusha emka Jesus nantakmiatai niisha nantakiar iwiarsamun ikiukiar Yusa péprurin Jerusarénnum wayawarmatai Untsurí shuar Wáinkiarmiayi. ^54Nuyá suntar Jesusan Wáinkiarmia nusha tura ni Kapitiántrisha nunka úurkamtai Nuyá chikichcha ashammai ajasmatai ti sapijmiakarmiayi. Tura tiarmiayi "Ju aishman nekas Yusa Uchirínti." ^55Nuisha nuwa Jesusan nemariarmia nu, arant wajasar, ii wajaarmiayi. Nusha Kariréanmaya pataatukiar Jesusan yainki ejeniarmiayi. ^56Nujai Máktaranmaya Marisha, Sepetéu nuwésha, tura Chíkich Marisha ármiayi. Chíkich Marikia Jakupuncha tura Jusencha Nukuríyayi. ^57 Kiarai shuar ti Kuítrintin Arimatéu péprunmaya ni naari Jusé Támiayi. Nusha Jesusan Enentáimtiniuyayi. ^58Nii Piratui we Jesusa ayashin seamiayi. Niin Súsarat tusa Piratu akupkamiayi. ^59Túram Jusé Jesusa ayashin krusnumia jusa ti pénker tarachjai penuarmiayi. ^60Tura kaya waa Táurmanum yamaram amia nui iwiarsamiayi. Ni iwiarsatin Táumtikramunam Jusé iwiarsamiayi. Iwiaras kaya uuntjai etektuk ikiuak wémiayi. ^61Nuisha Máktaranmaya Marísha tura Chíkich Marísha iwiarsamunam naka ii pujuarmiayi. ^62Nú Kíarain ayampratin tsawantna mash iwiarnakui Israer-patri uuntrisha Pariséusha Piratui wearmiayi. ^63Tura tiarmiayi "Uuntá, nu Wáitrin aishman iwiaaku pujus "Menaintiú tsawant jakan nantaktiatjai" Tíniuyi. ^64Nu asamtai iwiarsamunam menaintiu tsawant suntar Wáinkiarat tusa akuptukta. Ni unuiniamuri kashi tariar tura ni ayashin kasamkar "Pai, nantakni" Shuáran tiarain. Jujainkia nuna nankaamas Shuáran anankawarainti" tiarmiayi. ^65Tutai Piratu tiarmiayi "Nui suntar takakrume. Werum iwiarsamu urakchamnia pénker Wáinkiatárum." ^66Tutai wear iwiarsamun urankashti tusar etektukma inkiunmanum serajai yakarar ni aarmarin anujtukarmiayi. Tura suntarnasha awajtukiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 28 ^1 Ayampratin tsawant nankaamasmatai tumintin yama tsawaana ai Máktaranmaya Marisha Chíkich Marijiai iwiarsamu iyutai tusar wearmiayi. ^2Tumai Yusa suntari nayaimpinmaya iwiarsamun Tarí kaya atutkamun urak nui pujusmiayi. Túmakui nunka ti úurkamiayi. ^3Yusa suntarisha peemia Tímiatrus Wínchauyayi. Pushirisha ti puju áuyayi. ^4Tura iwiarsamun Wáiniarmia Nú suntarsha nuna Wáinkiar ashamainiak ti kurankarmiayi. Jaká ainis ajasarmiayi. ^5Nuyá nayaimpinmaya suntar nuwan Tímiayi "Ashamkairap. Jesus Krúsnum Máawarmia nu eatsrumek. ^6Juinkia pujatsui. Nii timia Núnisan nantakniuiti. Pai, aepsarma nu iitiarum. ^7Wárik wérum ni unuiniamuri "Jesus jakamunmaya nantakni tura wari Kariréanam wétatui. Nui werirum Wáinkiáttarme" titiarum. Wats, nunak Tájai" Tímiayi. ^8Tutai nu nuwa iwiarsamunmaya Wárik Jíinkiar ashamainiayat ti warasar tseke waketkiarmiayi ni unuiniamurin ujaktai tusar. ^9Tumai Jesus wantintiukarmiayi. Tura "pujarmek" takui Jesusan tariar tikishmatrar nawencha miniakrusar shiir awajsarmiayi. ^10Túram Jesus tiarmiayi "Ashamprukairap. Werum winia yatsur ujatruktarum. Kariréanam Weartí. Nui wear Wáitkiartatui. Tu ujaktarum" Tímiayi. ^11 Nuwa wéarmatai iwiarsamu Wáinin suntarsha péprunam wéar Israer-patri uuntrin Ashí Túrunamun ujakarmiayi. ^12Niisha nuna antukar Israer-shuara uuntrijiai áujmatsatai tusar wearmiayi. Aujmatsar suntaran ti Kuít akikiar ^13tiarmiayi "Atumsha étserkuram "Kashi kanararin ni unuiniamuri taar Jesusa ayashin kasamkarmai" titiarum. ^14Tura akupin átum kanarman nekamtaisha niijiai ii iwiarattaji atumin yajauch awajtamsain tusar" tiarmiayi. ^15Nuyá suntarsha Kuítian achikiar tiarmia nuna Tímiatrusan Titiái tusar wéarmiayi. Tura tuke yamaisha Israer-shuar tu Túrunaiti Tuíniawai. ^16 Nuyá ni auntse (11) unuiniamuri Kariréanam wéarmiayi. Tura Jesus timia Nú nainnium jeawar ^17nui Jesusan Wáinkiar tikishmatrarmiayi. Kame Chíkichka Jesusashit Tuíniayat Niin Wáinkiar tikishmatrarmiayi. ^18Nuyá Jesus Tíjiuch Tantá Tímiayi "Ashí nayaimpinmasha nunkasha akupkatniun kakarman surusuiti. ^19Tuma asamtai Ashí nunkanam werum Ashí shuar jintintiarum Wíi shuar awajsatarum. Túrarum Yus Apa Náarijiai, Yus Uchi Náarijiai, tura Yus Wakani Náarijiai imiaitiarum. ^20Ashí atumin Wi akatramajrum nu Nútiksarmek umiktin unuiniartarum. Tura ju nekaatarum: Tuke tsawantai ikiutsuk atumjai pujuttajai" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Mark __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Jui Jesukrístunu shiir chicham Nánkameawai. Jesukrístu Yusa Uchirínti. ^2Yuska imiakratin Juankan pachis ni etserniurin Isayasan ti yaunchu ni Papiriin juna aamtikramiayi: "Iisiana, ame wéamurmin emka Wetí tusan winia akatramurun akupeajai. Niisha ame jintimin iwiarattawai. ^3Niisha aents atsamunam untsumuk juna Títiatui: "Uunta jinti iwiarturtarum; naka awajsatarum." Nuke aarmaiti. ^4Wats, aents atsamunam imiakratin Juan imiaittsa pujus étseruk, ""tunaarun Yus asakatrurat" tusarum, Enentáim Yapajiárum imiantiarum" Tímiayi. ^5Anturkatai tusar Ashí Jutía nunkanmaya shuar tura Jerusarén peprunmaya shuarsha Niin tariarmiayi. Taar, ni tunaarin ujakarmatai, Juan Jurtan entsanam imiainiarmiayi. ^6Juansha kamiriu ure najantramun entsauyayi. Emenmamkesha nuapeyayi. Tura chinijiai yutai-Títikriatsnasha yuuyayi. ^7Niisha aentsun ujaak Tímiayi "Wíjiainkia nankaamas ana nu winia ukurui winittiawai. Niisha nekas ii Uuntri asamtai, wikia tsuntsumpruan ni sapatri jinkiamurinkisha atitrachminiaitjai. ^8Wikia entsajain aya ayashmin imiaajrume, antsu Ninkia imiantinia aanis Yusa Wakani atumi Enentáin enketramprattarme" Tímiayi. ^9 Juan aentsun imiak pujurainiai, Jesuska Nasarét pepru Kariréa nunkanam ana Nuyá jiinki Juankan tarimiayi. Tura Juan Jurtan entsanam Jesusan imiaimiayi. ^10Nuin, Jesus entsaya jiiniuk, nayaimpin uranniun Wáinkiamiayi. Tura Yusa Wakanín Yámpitsa Núnin najanar Niin taarun Wáinkiamiayi. ^11Tura nayaimpinmaya chichaamun juna antukmiayi, "Ameka winia aneamu Uchiruitme. Amin shiir Enentáimtajme." ^12Nuyá Wárik Yusa Wakaní Jesusan atsamunam jukimiayi. ^13Tura nui, yajasma yujamunam, kuarenta tsawant pujumiayi. Nui pujai uunt iwianch Satanás naartin Jesusan nekapsataj tusa pujurmiayi. Túramtai Jesusan Wáinkiatai tusar nayaimpinmaya suntar tariarmiayi. ^14 Ukunam, Juankan sepunam enkeawarmatai, Jesuska Kariréa nunkanam Yusa akupeamurin pachis shiir chichaman etserki Támiayi. ^15"Tsawant jeayi. Shuarnum Yusa akupeamuri jeatemai. Tuma asamtai, yaunchu Enentáimsamuram Yapajiárum, Uwempratin Chicham umirkatarum" tu etserkamiayi. ^16Jesus Kariréa antumianka Kánmatkariin wekas, namakan achinian Semunnasha ni yachi Antresnasha nekan ajuntuk pujuinian Wáinkiamiayi. ^17Wáiniak "Nemartustarum, Tímiayi. Namak achiarmena Nútiksanak aentsun-eau Yusna arti tusan awajsatjarme" Tímiayi. ^18Tura nuyanka ni nekarin ajapa ikiuiniak Jesusan nemarsarmiayi. ^19Nuyasha Jesus ishichik arantach wesa, Sepetéu Uchirín Jakupun ni yachin Juánnasha kanunam ni nekarin Apáa pujuinian Wáinkiarmiayi. ^20Wáiniak, nemartusta tusa untsukarmiayi. Tutai ni Aparíncha, ni apari takarniurincha kanunam ikiuiniak Jesusan nemarsarmiayi. ^21Nuyá Kapernáum péprunam jeawarmiayi. Nui Israer-shuara ayampratin tsawantri jeakui Jesus Israer-shuar iruntainiam Wayá Yus-Chichaman unuiniamiayi. ^22Tura ni jintinniuri jintintiarmia nuna iniankas uunt chichamjai Jesus Jintíakui ni chichamen anturkar ti Enentáimprarmiayi. ^23 Nuisha nu iruntainiam aishman iwianchruku ámiayi. Niisha untsumuk ^24"¿Warí itiurtamkattsamea incha taum, Nasarétnumia Jesusa? Wikia nékajme. Ametme Tunaartichu Yúsaiya winiamna nu. Iin emestamprataj tusam Táchamek" Tímiayi. ^25Tutai, Jesus kakantar chicharuk "Takamátsatá. Ni Enentáiya Jíinkitia, Tájame" Tímiayi. ^26Tutai íwianch aishmankan ukurak ajakninkiar untsumak kakaar aa Jíinkimiayi. ^27Nuna Wáinkiar, ashamkar Nuámtak aniniaisarmiayi. "¿Ausha warinkit. Yamaram chicham Warí chichamait? Ju Jesuska Timiá kakaram asa ímia iwianchin akupeatsuk. Iisiana umirainiatsuk" tiarmiayi. ^28Tura ti Wárik nu Túrunamu Ashí Kariréa nunkanam antunkamiayi. ^29 Nuyá Israer-shuara iruntai jeenia jiinki Jesuska Jakupujai Juanjaisha we, Semun ni yachi Antresjai pujuarmia nui jeawarmiayi. ^30Semunka tsatsari tsuer peaknum jaa tepemiayi. Núnaka Wárik Jesusan ujakarmiayi. ^31Nuinkia Jesus Werí uwejnum achik iniantkimiayi. Tura nu chichamaik michatramiayi. Michatar, pénker ajas, Jesusnasha ni nemarniurincha ayurawarmiayi. ^32Nu tsawantai kiarai, Ashí Jáinian, iwianchrukuncha Jesusan itiariarmiayi. ^33Tura Ashí Nú péprunmaya shuar taar Wáitiniam Jesusan Káutkarmiayi. ^34Untsurí Shuáran Chíkich sunkuraim Jáinian Jesus tsuararmiayi. Tura iwianchruku armia nuna Enentáiyan iwianchin Jíirkiarmiayi. Jesuska íwianch nékamu asa, winia Náarun ántar pachisarain tusa suritkiarmiayi. ^35Nuyá kashin Káshik tsawaatsain Jesus nantaki Yúsan áujsataj tusa jiinki atsamunam wémiayi. ^36Tura Semun ni amikrijiai Jesus wemaanum wéarmiayi. ^37Niin Wáinkiar "Ashi shuar Amin eatmainiawai" tiarmiayi. ^38Tutai Jesus chichaak "Chíkich péprunmasha arantach wetai. Nui Yusa chichame etserkatai; nuna Túrattsan Táwitjai" Tímiayi. ^39Nuna ti Ashí Kariréa nunkanam Israer-shuar iruntai jeanam etseras wekaimiayi; tura Núnisan iwianchniasha jiiki akupkini wekaimiayi. ^40 Túramtai, ti tunamaru shuar Jesusan seatajtsa tarimiayi. Taa tikishmatar Tímiayi "Wakerutakmeka tsuaratin tujintratsme." ^41Jesus niin waitnentak uwejejai antinmiayi. Antin "Wakerajme. Pénker ajasta" Tímiayi. ^42Nu chichamaik, Jesus chichakmatai, ni sunkuri menkakamiayi. Tura pénker ajasmiayi. ^43Túrunamtai Jesus kakantar chicharuk ^44akupeak "Wáinkiatá, Nánkamsam etseraip, Tímiayi. Antsu weme, Israer-patrirmin iniakmamsata. Túram Ashí aents ame pénker ajasmarumin nekaawarat tusam, Muisais aar akupkamiania nu umikiam Súsatin ana nu susata" Tímiayi. ^45Tura etserkaip Támaitiat, jiinki ni Túrunamurin mash etseramiayi. Tura nuna etserka asamtai, péprunam, aents írunmanum wétinian Jesus nakitramiayi, antsu aa atsamunam pujumiayi. Tura Ashí nunkanmaya Jesusan tariarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Kapernáum péprunam Jesus ukunam ataksha wémiayi. Jeamtai, ni jeen pujan nekaawarmiayi. ^2Tuma asamtai shuar Wárik ti Untsurí Káutkarmiayi. Ti Untsurí asamtai, jea piakmiayi; Wáitinmasha ankantchauyayi. Jesuska Yus-Chichaman nu aentsun ujaak pujurmiayi. ^3Nuinkia ni amikrin emearun kuatru shuar tampumpruawar Júkiar Jesusan itiariarmiayi. ^4Tura jeawar, Untsurí shuar írunu ásamtai Jeá wayatniun tujinkiarmiayi. Tuma ásar, yakinini wakar jea urakar, aankawar, tampunam ni amikrin Jesus pujamunam awaintiuawar itiararmiayi. ^5Tura niisha Jesus nekas Tsuártatui tu Enentáimmiarin Jesus Nekáa emearun chicharuk, "Uchirú, ame tunaarumka tsankuramuiti" Tímiayi. ^6Israer-shuara jintinniurisha nuna Antúu pujuarmiayi. Tura ni Enentáijiai Enentáimsar, ^7"¿Jusha urukamtai emearun tu chichara? Yúsan Imiá yajauch chicharui. Warí, yaki tunaan asakarminiait; aya Yúsak tunaan asakarchamniakait" tu Enentáimsarmiayi. ^8Jesuska ni Enentáimmiarin nekarawar "¿Urukamtia átum tu Enentáimprum? Tímiayi. ^9Emearu, tunaarum tsankuramuiti Títinjai, emearu, wajakim tampuram entsakim wekasata Títinjai ¿Tuá Imiá Yúpichuchit? ^10Wats wi, Aents Ajasu asan Yusa kakarmarijiai shuara tunaari tsankuramniaitjiana nuna paant iwiaintiuktajrume" Tímiayi. Nuna tinia emearun chicharuk ^11"Wajaktia, Tájame; Túram tampuram jukim jéemiin Wetá" Tímiayi. ^12Nu chichamaik emearu wajaki, tampurin Jukí, Ashí íimiainiain Jíinkimiayi. Nuna Túrunamtai Ashí ashamkarmiayi. Tura "Jútikiamu penké Wáinchaitji" tiar Yusa Náarin uunt awajsarmiayi. ^13 Nuyá ukunam Jesus antumiannum waketkimiayi. Tura Ashí shuar Káunkarmatai jintintiawarmiayi. ^14Tura jintintiawar amuk, akupin akitiai jeanam nankaamak, Arpeu uchirin Riwin pujan Wáinkiamiayi. Wáiniak "Nemartusta" Tímiayi. Tutai Riwí wajaki Jesusan nemarsamiayi. ^15Chíkich tsawant, Riwisha Jesusan ni jeen itiaamiayi. Tura Untsurí Kuítian-juu shuarsha, yajauch shuarsha Jesusjai ni unuiniamurijiaisha ashi nuim misanam pujuarmiai. ^16Tura Kuítian-juu shuarsha yajauch shuarsha Jesusjai irunar Yurumáinian Wáinkiar, Pariséu jintinniurisha Israer-shuara jintinniurisha Jesusa unuiniamurin aniasarmiayi. "¿Urukamtai ame uuntrum Jesus, Kuítian-juu shuarjai tura yajauch shuarjaisha yuruma?" tiarmiayi. ^17Jesus nuna antuk Tímiayi "Jaachu shuar Tsuákratniun atsumainiatsui. Antsu jaa ana nu Tsuákratniun atsumainiawai. Wats, "pénkeraitjai" tuinia Nú shuaran untsuktajtsan Táchaitjai; antsu "tunaitjai" tuinia Nú shuaran Winia ajasat tusan untsuktajtsan Táwitjai" Tímiayi. ^18 Juanka unuiniamurisha Pariséu unuiniamurisha yurumtsuk Yúsan áujiarmiayi. Túmakui Chíkich shuar Jesusan tariar chicharainiak, "Juanka unuiniamurisha, Pariséu unuiniamurisha yurumtsuk Yúsan áujainiatsuk; ¿ame unuiniamurmeka urukamtai yurumtsuk áujainiatsu?" tiarmiayi. ^19Tutai Jesus chichaak, "¿Nuatma nampernum ipiaamu ainia nu ijiarmawartiniak ainia? Yama nuatu pujakui ni amikri warainiak ijiarmachartin ainiawai. Núnisan winia unuiniamur, Wi pujakui, warainiak yurumtsuk pujuschartin ainiawai. ^20Tura tsawant jeattawai, Winia jurukiartin. Nuinkia winia unuiniamur ijiarmawartatui' Tímiayi Jesus. ^21Tura Nuyá juna Tímiayi `Mamuru Pushí jaanakmatai yamaram tarach anujtukchatniuiti. Túramka nijiam yamaram tarach sumpeak mamushan Chinkiá nuna nankaamas Jáaktatui. ^22Nijiamanch Yamái nawar nuap najanamu arutnum yaraachminiaiti. Túramka wakaprua Karíak nuap najanamu ijiakratniuiti. Tura nijiamanch ukarattawai. Nuap najanamu yajauch ajastatui. Antsu yamaram nijiamanch yamaram nuap najanamunam yaraatniuiti" Tímiayi. ^23Chíkich ayampratin tsawantai Jesus ajanman ajapén nankaamarmiayi. Tura ni unuiniamuri trikiu neren majukiar wearmiayi. ^24Nuna Wáinkiar Pariséu Jesusan chicharainiak "¿Warí, urukamtai ame unuiniamuram ayampratin tsawant takastin surimkiamu aisha takainia?" tiarmiayi. ^25Tutai Jesus Tímiayi "Ii uuntri Tawitia Túramuri Yús-Papinium áujsachukaitrum. Niisha ni nemarniurisha tsukamainiak, ni yurumkari atsakui, Túrawarmia nu áujsachukaitrum. ^26Apiatár Yusnan pujurniu uuntri pujai Uunt Tawit Yusa Jeen wayamiayi. Tura Tawitkia, patri nankaamas uunt asa, Pátrichuitiat, iniaktusma tantan, aya patri Yútainiak, yuamiayi; tura ni nemarniurincha ajamsamiayi. Nu áujsachukaitrum, Tímiayi. ^27Ayampratin tsawantai Túrashtinian umirkashtimpiash tusa Yuska aentsun najanachmiayi. Antsu aents ayamprarat tusa Yus ayampratin tsawantan tesamiayi. ^28Wisha, Aents Ajasu asan imia ayampratin tsawantan Nerenniurintjai" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Ataksha Chíkich tsawantai Israer-shuar iruntainiam Jesus wayamiayi. Nui shuar ámiayi, ni uweje jaka. ^2Tura Tunáan Túrayi titiai tusar wakeruiniak "ayampratin tsawantai Tsuártimpiash" tusar, Pariséu shuarsha Jesusan ii pujuriarmiayi. ^3Nuinkia Jesus uweje jaka shuaran chicharuk "Ajapén wajasta" Tímiayi. ^4Nuinkia mamikmaun chicharuk "¿Ayampratin tsawantai pénker Túratin yajauch Túratniujai Tuá Imiá pénkerait. Shuar uwemtikratin Máatniujai Tuá Imiá pénkerait?" Tímiayi. Nuna takui niisha pachischarmiayi. ^5Tura Jesus kajek niin iiyarmiayi; tura ni Enentáin Kátsuram ásarmatai Kúntuts Enentáimsamiayi. Tura Shuáran chicharuk "Uwejem iniakmasta" Tímiayi. Iniakmasmatai ni uweje jaruku ataksha pénker ajatsamiayi. ^6Nuyá Pariséu shuar Jíinkiar, Jesus maami tusar Erutis shuarjai áujmatsarmiayi. ^7Nuyá Jesus ni unuiniamurijiai antumiannum wémiayi. Kariréa nunkanmaya Untsurí shuarsha Jesusan nemariarmiayi. ^8Untsurí nunkanmayasha Káunkarmiayi. Jutía nunkanmayasha, Jerusarén péprunmayasha, Itiumía nunkanmayasha, Jurtan entsa amainiasha, Tiru tura Setun pepru pujuinia Nú nunkanmayasha, Untsurí shuar ni Túramurin nekaawar, Jesusan Káutkarmiayi. ^9Untsurí Káunkar chanuntawarain tusa Jesus ni unuiniamurin kanuram Inianáastarum tusa seamiayi. ^10Kame Untsurí shuaran Jesus nuik tsuaru asamtai, jaa shuar nui Káunkarmiania nu Jesusan antintaj tusar shitianainiakui nuna seamiayi. ^11Tura iwianchrukusha Jesusan Wáinkiar tikishmatrarmiayi. Untsumainiak "Ame nekas Yusa Uchirínme" tiarmiayi. ^12Tura nuna etserkairap tusa Jesuska kakantramiayi. ^13 Nuyá Jesus Náinnium wakamiayi. Tura anaikiatniun wakerimia Nú shuaran untsukmiayi. Tura niisha Jesusan weriarmiayi. ^14Tura Niijiai wekasar Yus-Chichaman unuiniartinian tuse Shuáran anaikiarmiayi. ^15Tura sunkur Tsuártinian, iwianchcha jiiki akupkatniun ni kakarmarin Súsarmiayi Nú shuaran. ^16Ju Shuáran anaikiamu ármiayi: Semun, Jesus Chíkich naarin Pítiur apujtusmiania nu; ^17Sepetéu uchiri Jakupu, ni patai Juánsha; ipiamtajai métek kakaram ásarmatai nuna mai "Puanérjis" naari susamiayi. Nusha shuar chichamjainkia "ipiamta nuke" tawai. ^18Nuyá Antressha, Jiripi, Parturumí, Mateu, Tumas, Arpeu Uchirí Jakupu, Tateu, ásump Semun, ^19Jútas Iskariúti. Jesusan ukunam surukmia Nú Jútasauyayi. Anaik amukmatai Jeá waketrarmiayi. ^20Waketkiarmatai, ti Untsurí shuar taarmatai takatri ti akui, Yurumátniun jeacharmiayi. ^21Jesusa Shuárisha nuna nekaawar Jesus ti itiurchat pujus Wáurtsuash tu Enentáimsar jukitiai tusar nu jeanam jeariarmiayi. ^22 Nuyá Israer-shuara jintinniuri Jerusarénnumia Táarmiania nu, Jesusan áujmatainiak "Pirsepú enkea asa iwianchrukuiti. Tuma asa uunt iwianchi kakarmarijiai iwianchin jiiki akupeawai" tiarmiayi. ^23Tutai Jesus winitiarum tusa niin untsukmiayi. Tura Enentáimtikrataj tusa juna Tímiayi: "¿Iwianch Satanáskesha itiur ajapmamatin~ki? ^24Chikichik Nú nunkanmaya shuar Nuámtak kajernaiyakuinkia, nu nunka wari meserchattawak. ^25Nuámtak shuar ni shuarijiai kajernaiyakuinkia nu shuarsha amunaikchartatuak. ^26Núnisan ¿Satanáskesha ni suntarijiai Máaniakka itiurak tuke pujusarat? Amunaikiartatui. ^27Nánkamas shuar kakaram shuara jeen Wayá, nérenniun jinkiatsuk ni Kuítrin kasarkachminiaiti. Antsu nérenniun Jinkiá ni Kuítrin kasarkamniaiti. ^28Nekas Tájarme, shuar Tunáa Ashí Túruiniana nuka tsankuramniaiti. Winiasha winia Aparnasha yajauch áujmatusha tsankuramniaiti. ^29Antsu Yusa Wakanín yajauch áujmatna nuka tsankurachminiaiti; antsu nu shuar ninki tuke sumamattawai." ^30"Jesuska iwianchrukuiti" Tuíniakui Jesus Nuní Tímiayi. ^31 Nuyá ni yachi ni Nukuríjiai taar aa wajasar, Jesusan untsukat tusa akupkarmiayi. ^32Shuar Jesusan téntak pujuarmia nu tiarmiayi "Iis, nukusha, yatsumsha aa wajasar untsurmainiawai." ^33Tutai Jesus chichaak "Ya ainia winia nukursha yatsursha" Tímiayi. ^34Niin téntakar pujuarmia nuna iis "Júiti winia nukurka, yatsurka, Tímiayi. ^35Shuar Yusa wakeramurin uminiana nu winia yatsuruiti, winia umaruiti, winia nukuruiti" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Nuyá jiinki antumianka yantamen Jesus ataksha unuiniartinian juarkimiayi. Tura Untsurí shuar iruntrarmatai, kanunam enkempramiayi. Shuarsha antumianka Káanmatkarin pujuarmiayi. ^2Jesuska métek-taku chichamjai ti Jintintiármiayi. Jintintiuk juna Tímiayi: ^3"Antuktarum. Atsaamin atsaamprataj tusa Jíinkimiai. ^4Atsaamkui ni arakri Jintiá iniararmai. Chinki yakiya Káutkar yuawarmai. ^5Chikichcha kaya írunmanum iniararmai, nunka ishichik ámanum. Tura nunka ishichik asamtai Wárik tsapainiarmai. ^6Tura etsa etsantar Sukuám kankape Atsá asamtai Káararmai. ^7Chikichcha Jankí nupanam iniararmai. Jankisha tsapainiar kankar ajakrarmai; Túram nerekcharmai. ^8Chikichcha pénker nunkanam iniararmai. Tura tsapainiar nerekarmai, Chíkich trainta, Chíkich sesenta, Chíkich sian nerekarmai. ^9Kuíshim ákuinkia antuktarum" Tímiayi. ^10Untsurí wearmatai, ishichik Niijiai juakarmiania nu, ni tuse unuiniamurijiai aniasarmiayi "¿Ame jintintiamna nusha warimpiait?" tiarmiayi. ^11Tutai Jesus chichaak "Yuska ni akupeamurin atumin paant nekamtikramattsa wakerutmarme. Antsu Chíkich shuarka aya métek-taku chichamjai Jintintiáwartatui. ^12Iiniayatan Wáinkiacharat tusa, antukarsha nekaacharat tusa, umirtsuk ni tunaari tsankurnacharat tusa Túrattawai' Tímiayi. ^13Tura Tímiayi `Wi jintintiajrumna Nú métek-taku chicham nekaachurmek. Nu nékachkurmeka ¿itiurak Chíkich métek-taku chichamsha nekaatarum? ^14Atsaamniua nuka Yus-Chichaman étserna nuna nakumui. ^15Jinkiái Jintiá iniaarua nuna Chíkich shuar ántuiniamun nakumui. Nu shuar chichaman ántuiniawai. Tura antukarmatai Satanás Wárik Tarí ni Enentáin atsaampramun jurawai. ^16Chíkich shuar ántuiniamu kayanam atsaampramua Núniskete. Niisha chichaman antukar Wárik warainiak umiktasa wakeruiniawai. ^17Tura ni kankape atsakui, aya ishichik katsuiniawai. Tura ukunam, Yus-Chichaman wakeruiniakui shuar kajeram tura Chíkich itiurchatan Wáinkiar Yúsaiya kanainiawai. ^18Chíkich ántuiniamuka Jankí nupanam atsaampramua Núniskete. Nu shuar Yus-Chichaman ántuiniawai. ^19Antuiniayat ju nunkanam ana nuna ti Páchiniawai. Tuma ásar Kuítian tura shiirmachin ti takustinian wakeruiniawai. Nú wakeramu ni Enentáin Yus-Chicham ana nuna kankar emenkatui. Tuma asamtai nerektinian tujintiainiawai. ^20Tura Chíkich ántuiniamusha pénker Núnkanam atsaampramua Núniskete. Nú shuarsha Yus-Chichaman antukar umiiniawai. Tura nerenawai, Chíkich shuar trainta, Chíkich shuar sesenta Chíkich shuar siansha nerenawai.' ^21 Nuyá Jesus juna Tímiayi `¿Shuar shiripkin ekeemak Itiá pitiaknum enkeattawak. Peaknum wakenam ikiustatuak? Atsá. Antsu misanam ekentsashtinkiait. ^22Núnisan Ashí uukma ana nu ukunam paant nekanattawai. Tura Núnisan Yamái ishishmasa chichasmasha ukunam paant nekanattawai. ^23Kuíshim ákuinkia antuktarum.' ^24Tura Nuyá Tímiayi `Antarmena nu esetrarum Enentáimsarum antuktarum. Urutá pénkerak Enentáimsatarum, Núnisan Yuska ámin nekaatniun suramsattarme, tura Nú Núkap patatramsattarme. ^25Tuma asamtai shuar Núkap takakna nu patatnastatui. Antsu Chíkich shuar ishichik takakuk jurunkittiawai.' ^26Nuyá Jesus chichaak juna Tímiayi `Yusa akupeamuri Júnisaiti. Shuar jinkiain atsaampratniua Núniskete. ^27Jinkiáin atsaamar, Untsurí kanar, tsawar, uruksanpi tusa Nákawai. Tura itiura tsapainia Núnaka nékatsui. ^28Kame Jinkiái nunkanam init aku ninki tsapaatsuk; emka nukareawai, Nuyá tuyureawai tura nujamar katsuawai. ^29Túruna Káakmatai Júuktin tsawant jeayi tusar Juíniawai.' ^30Ataksha Jesus Tímiayi `¿Yusa akupeamuri warijiaink~i nakumkataj. Warijiaink~i métek-takuit? ^31Mustasa Jinkiaí araamua nujai métek-takuiti. Nu jinkiaisha Ashí nankaamas ishitiupchichiti. ^32Tura araam Tsapái Ashí nankaamas uunt ajawai; tura tsenkeakmarisha Kámpuram asamtai nui mikintranam chinkisha shiir ayamainiawai." ^33Núnisan Jesus Untsurí métek-taku chichamjai Yus-Chichaman ujaamiayi. Nii nekaatniun jearmia nunak ujaamiayi. ^34Chíkich shuaran aya métek-taku chichamjai ujaamiayi; antsu ni unuiniamurijiai Ninki pujus Ashí paant jintintrarmiayi. ^35 Nu tsawantai etsa akaikimtai Jesus ni unuiniamurin chicharainiak "Entsa amain katintai" Tímiayi. ^36Tutai kanunam enkemprarmiayi. Chíkich shuarnaka Káanmatkanam ikiukiar Jesusan kanunam pujan Júkiarmiayi. Chíkich kanunmayasha atampriarmiayi. ^37Tura nasesha ti nasenkatasa nankammiayi; Chíchimi kanunam Yaráná Piáktasa ajamiayi. ^38Jesuska Kanú senkarin atamprus Kanúu tepemiayi. Tura, ni unuiniamuri Jesusan ishintiak chicharuk "Uunta ii wayajnia juka pachitmatsmek" tiarmiayi. ^39Tutai Jesus nantaki nasen kakantramiayi. Entsancha chicharuk "Takamatsata. Miaku ajasta" Tímiayi. Tutai nasesha menkakamiayi, entsasha miaaku ajasmiayi. ^40Túrunamtai Jesus ni unuiniamurin chicharainiak "¿Urukamtai ashamarum? Itiura Yus nekas Enentáimtatsrum" Tímiayi. ^41Tura Imiá ashamainiak "¿Maa jusha yait? Nasesha entsasha niin umirainiatsuk" tunaiyarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Nuyá antumian amaini Jatara nunkanam jeawarmiayi. ^2Jesus kanunmaya jiinkimtai aishman iwianchruku, shuar Jakáa iwiartainiumia Wárik taa Jesusan inkiunmiayi. ^3Nu shuar iwiartainium tuke pujuyayi. Tura jirujainkia niin jinkiaatniun tujinkiarmiayi. ^4Jirujai nawenmasha, uwejnumsha tuke jinkiau ármiayi. Túramaitiat jinkiaarman tsuriar tepet-tepet awajmiayi. Tura ti kakaram asamtai niin nupetkachminiuyayi. ^5Tuke tsawaisha Káshisha, iwiartainiumsha murasha kayajai ijiumak untsumuu wekainiuyayi. ^6Tura yajayan Wáiniak Jesusan tseke tarimiayi; tura tikishmatramiayi. ^7 ^8Túrunamtai Jesus chicharuk "Iwianchiá, ni Enentáiya jiinkitia, Tájame" Tímiayi. Takui íwianch kakantar chichaak "¿Winiasha urukamtai tarutnium, Uunt Nankaamaku Yusa Uchiri Jesusá? Yus iirmanum Wáitkiarsaip, Tájame" Tímiayi. ^9Takui Jesus Tímiayi "¿Ame Náarmesha yait?" Tutai niisha ayak "Untsurí ásar wikia Untsurí-suntar tu anaikiamuitjai" Tímiayi. ^10Nuna ti amik, nu nunkanmaya akuptukain tusa Jesusan ti seamiayi. ^11Nuisha nainnium nuntumas Untsurí kuchi shushunmak matsamarmiayi. ^12Tuma asamtai, kuchiniam Enkemátin tsankatrukta tusar Jesusan seawarmiayi. ^13Tuiniakui Jesus "ayu" Tímiayi. Takui íwianch aishmankainia Jíinkiar kuchiniam Enkemáwarmiayi. Kuchisha ti Untsurí, Jimiará mir (2.000) áchiawash. Ashí mash Nánatanam iniaawar antumiannum iniankarmiayi. Nuisha Entsá kiakar jakerarmiayi. ^14Túrunamtai kuchin Wáinin pisarar péprunmasha shuarnumsha nuna etserarmiayi. Tuma asamtai iyutai tusar ashintiukarmiayi. ^15Túrawar Jesusai jeawarmiayi. Jeawar aishman yaunchu iwianchrukun yamaikia pénker ajasun pushirin entsar pujan Wáinkiarmiayi. Wáinkiar ashamkarmiayi. ^16Tura waketkiar kuchi Túrunamuncha iwianchruku pénker ajasmancha mash etserkarmiayi. ^17Tuma asamtai ni nunkeya jiinki Wetá tusa seawarmiayi. Jesus kanunam enkemamtai aishman nuik iwianchruku amia nu Jesusan chicharuk ^18"Wi Amijiai tuke tsaninkian wekasatjai" Tímiayi. ^19Tura Núnaka Jesus suritkiamiayi. "Antsu ame jeemiin, áminiurmiin weme, Ashí Uunt Yus Túrutma nu tura waitnentrampra nusha ujakarta" Tímiayi. ^20Tutai aishmansha wémiayi. Tura antsu Tekapuris nunkanam Jesus niin pénker awajsamia nuna Ashí shuaran ujakmiayi. Nu nunkanmaya shuarka nuna antukar ti Enentáimprarmiayi. ^21 Ataksha Jesus kanujai katinmatai, aents Untsurí Niin irunturarmiayi. Jesuska antumianka Káanmatkari wajamiayi. ^22Tura Israer-shuar iruntai jea Náampruku, ni naari Jairu, Támiayi. Taa, Jesusan Wáiniak, piniakum tepersamiayi. ^23Piniakumar ti seak, "Winia nawantur jarutui. Winitiá, Túram pénker ajasat tusam uwejmijiai antintrukta. Nuinkia jarutkashtatui" Tímiayi. ^24Tu Tímiatai Jesus niijiai wémiayi. Tura Untsurí shuar wena ásar Niin Chánuarmiayi. ^25Nui pachitkia nuwa ti jaa wémiayi. Niisha tuse Uwí numpan ajapeak Wáitias pujuyayi. ^26Ti Untsurí tsuakratin nincha iisu armiayi. Tura iyamsha ti Wáitias pujuyayi. Tura ni Kuítrincha Ashí ajapaitiat Tsuámarchauyayi; antsu tsuamsha nu arant ajauyayi. ^27Nu nuwasha, Jesus Túramun antuku asa, ni ukuurini amainian ni pushirin antinmiayi. ^28"Wi aya ni pushirin antinnaka pénkerapi ajasaintjia" tu Enentáimiar Túramiayi. ^29Tura Jesusa pushirin antin Nú chichamaik numpa ájapman menkakamiayi. Pénker ajasman ayashiin nekapramiayi. ^30Tura nuin Jesuska, ni kakarmarijiai tsuarman nekapmampramiayi. Tura nuna Nekáa, ayantar chichaak "¿Yaki winia pushirun antintruka?" Tímiayi. ^31Tutai ni unuiniamuri tiarmiayi, "Untsurí Amin antinmainiasha ¿urukamtai "yaki winia antintkia" tame?" ^32Tura Jesus, yaki Túruta tusa ashi iimpramiayi. ^33Nuinkia nuwasha, ni ayashin Túruna nuna Nekáa, ti ashamak kuraimiayi. Tura Jesusan jeari tikishmatramiayi. Tura ni Túrunamurin Ashí paant ujakmiayi. ^34Takui Jesus niin chicharuk "Nawantru, Winia nekas Enentáimtursa asakmin, pénker awajtamsaitme. Shiir Wetá, tura tuke pénker pujusta" Tímiayi. ^35 Tura Jesus nuna tuke chichas pujai, iruntai jea uuntri jeenia tariarmiayi. Tariar chicharainiak "Ame nawantrum jakayi. ¿Urukamtai Unuikiartin tuke itit awajsatam?" tiarmiayi. ^36Tura Jesuska, nii tiarmia nuna ántayat, Núnaka pachitsuk, iruntai jea uuntrin chicharuk "Ashamkaip; áyatik nekas Enentáimtursata' Tímiayi. ^37Tura Niijiai wétinian aya Pítruncha, Jakupuncha ni yachi Juanjai tsankatkarmiayi. ^38Iruntai jea uuntri jeen jeawar, aentsun charaatum ajainian, uutainian untsumuk ajainiancha Jesus Wáinkiamiayi. ^39Tura nuwach penké jakan nékayat, Wayá niin chicharuk "¿Urukamtai Timiá uutrum, tura wa wa ajarum? Nuwach Jákachai, antsu kanarai" Tímiayi. ^40Nuna takui wishikrarmiayi. Tura Jesus Ashí jiir akupkarmiayi. Ayatik nuwachi Aparín, Nukuríncha tura Niijiai Táaruncha nuwachi tepamurin jukimiayi. ^41Tura wayawar Jesuska nuwachi uwejen achik Tímiayi "Taritia kumi." Nusha shuar chichamjainkia "Nawantrú Nantáktiá" tawai. ^42Nuwach tuse Uwí takakuya nu, Nú chichamaik nantaki wekasamiayi. Túramtai nui pujuarmiania nu ti Enentáimprarmiayi. ^43Jesuska chichaak "Atumsha penké etserkairap" Tímiayi. Tura "nuwach ayuratarum" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Jesus Nuyá jiinki ni nunken waketkimiayi. Ni unuiniamurisha nemariarmiayi. ^2Nuisha ayampratin tsawant jeamtai Israer-shuar iruntainiam Wayá unuiniamiayi. Tura Jesusan anturkarmiania nu ti Enentáimsarmiayi. "¿Jusha tui unuimiaruit. Ni nekaatniurincha yaki susait. Tura aentsti tujintiajnia nuna Niisha itiurak tura? ^3Jusha Karpintíruchukait; Maríi Uchirínchukait. Ni yachisha Jakupusha, Jusesha, Jútassha, Semunsha nékatsjik. Tura ni umaisha jui iijiai pujuiniatsuk" tiarmiayi. Túrawar Niin nekas Enentáimtustinian tujinkiarmiayi. ^4Túrasha Jesus niin chicharuk "Yúsnan etserniun Chíkich nunkanmayanka shiir anturainiawai. Antsu Ní nunkeyanka, Ní shuarsha anturainiatsui" Tímiayi. ^5Tura nuisha, ni nunkenkikia aentsti tujintiamun Túratniun tujinkiamiayi. Antsu jaancha aya ishichik ni uwejejai antin Tsuármiayi. ^6Tura nekas Enentáimtacham "¿urukamtai nusha?" tu Enentáimsamiayi. Nuyasha Chíkich péprunam Wayá, Chíkich péprunam Wayá Yus-Chichaman Unuíniakní wekaimiayi. ^7 Tuse unuiniamurin untsuk Jímiarchik Jímiarchik werum Yus-Chicham etserkatarum tusa akupkarmiayi. Tura iwianchin nupetkarat tusa ni kakarmarin Súsarmiayi. ^8Tura chicharuk "Jintiá Yurumátniusha jukiirap, uyuntrumiincha kuitcha enkearum jukiirap. Antsu aya aanik mashtun jukiirum wetarum. ^9Sapat uwekatarum, tura entsartincha Jímiar jukiirap, Tímiayi. ^10Tura jea wayarmena nuin pujustarum; Pujá-pujakuarum Nuyá Chíkich peprunmasha wetarum. ^11Tura Nánkamas aents atumin awaintiamainiachkuisha, anturtamainiachkuisha, Nuyá Jíinkirum, nu shuar yajauch ainiawai tusarum, Atumí nawe nunka akakekrum ikiuktiarum. Kame Yus aentsun nekapsattana Nú tsawant jeamtai, nu shuarnaka asutiattawai. Sutuma péprunmaya shuarjai tura Kumura péprunmaya shuarjai nankaamas niin asutiattawai" Tímiayi Jesus. ^12Nuyá Jesusa unuiniamuri Jíinkiar Enentái yapajiar Yúsai Enentáimtumartinian etserkarmiayi. ^13Tura iwianchruku Enentáiya iwianchin jiirki akupkarmiayi, tura asuitijiai yakarar Untsurí Jáinian tsuararmiayi. ^14 Jesusa Náarin tura ni Túramurin Ashí aents áujmatin ásarmatai, uunt akupin Erutis nuna antukmiayi. Erutiska "Imiakratin Juan jakamunmaya nantakni. Tuma asa ti kakaram takaawai" Tímiayi. ^15Tura Chíkich shuar "Eríasaiti" tiarmiayi. Chikichcha "Yúsnan etserniuiti, yaunchu etserniuya Núkete" tiarmiayi. ^16Erutis nuna antuk "Nekas Juánkaiti. Ni muuken tsupiktinian akupkamiaj nu, jakamunmaya nantakniuiti" Tímiayi. ^17 ^18 ^19Kame Uunt akupin Erutis, ni yachi Jiripi nuarin nuatkamiayi. Nu nuwa naari Jirutíasaiti. Juansha uunt akupniun Erutisan chicharuk "Yatsumi Nuarí akintrukchatniuitme" Tímiayi. Tutai nuwa Jirutías Juánkan ti kajerkamiayi. Tura Juánkan Máataj tusa wakerimiayi. Túrasha uunt akupin Erutis nuna surimkiamiayi. Antsu Juan achikrum sepunam enkeatarum tusa akupkamiayi. ^20Juansha tuke Enentáijiai Yusa jintin wekainiuyayi. Erutis, ni esetar Enentáimniun neka asa Juánkan ashamak Jirutías wakeramurin Túrawain tusa suritkiamiayi. Kame Erutis Juan étserman nékachuitiat antuktinian wakerimiayi. ^21Jirutías, itiurak Máawaj tu pujai, uunt akupin Erutis, ni akiiniamu tsawantri jeamtai, ni suntarincha, Kariréa nunkanmaya uuntrincha, Kuítrintin armia nunasha untsukar, namperan najanamiayi. ^22Nuisha Jirutíasa nawantri Wayá Jantsemámtai Erutis tura niijiai nampernum matsamarmia nusha shiir Enentáimsarmiayi. Túramtai uunt akupin nuwachin chicharuk "Ame wakeram nu seattia. Wi amastatjai. ^23Nekas Tájame, Ashí ame seatmena Núnaka amastatjai. Wats, seatkumninkia takakjana nuna Jímiapetek nakakan, amastatjai" Tímiayi. ^24Tutai nuwach jiinki ni Nukurín Jirutíasan chicharuk "¿Wariniak seattaj?" Tímiayi. Tutai "Imiakratin Juanka muuke seata" Tímiayi. ^25Nu chichamaik nuwach wari Wayá Erutisan chicharuk "Yamaikia uunt amamkunam Juanka muuken wakerajai" Tímiayi. ^26Nuna takui uunt akupin ti kuntuts Enentáimpramiayi. Tura nii tiniu asa ni amikri matsatainia nu antukaru ásarmatai surimkiatniun tujinkiamiayi. ^27Tuma asa uunt akupin Juanka muuke itiata tusa ni suntarin Wárikmas akupkamiayi. ^28Túramtai suntar wari we, sepunam Juanka muuken tsupikmiayi. Tsupik, amamkunam Itiá, nuwan susamiayi. Túram achik ni Nukurín susamiayi. ^29Juan maamun antukar ni unuiniamuri ni ayashin iwiarsatai tusar Júkiarmiayi. ^30 Tura Jesusa unuiniamuri Nii akupkarma nu, ataksha waketki Káunak irunturarmiayi. Ashí nii Túrawarmia nuna, unuiniararmia nunasha ujakarmiayi. ^31Tura Untsurí shuar Táiniakui, niisha ankant ajastinniasha Yurumátniuncha tujinkiarmiayi. Tuma asamtai Jesus chichaak "Iijiai Wemí aents atsuiniamunam; nui ishichik ayamprarmi" Tímiayi. ^32Nuyá Jesus ni unuiniamurijiai kanunam enkemprar, aents atsuiniamunam jeatai tusar Jíinkiarmiayi. ^33Túrasha shuar ni wéenan Wáinkiarmiayi. Tura "Jesusaiti" tiarmiayi. Tuma ásar Ashí péprunmaya Untsurí shuar tseke ashintiukar, ni jeatniunam Nákakarmiayi. ^34Jesus kanunmaya jiinki ti Untsurí aents iruntrar matsatun Wáinkiamiayi. Murik pénker Wáinchataiya Núnisan matsatu ásarmatai Jesus niin Wáitnentrarmiayi. Tura Núkap unuiniararmiayi. ^35Nuyá kiakui ni unuiniamuri Jesusan tariar chicharainiak "Atsamunam pujatsjik; tura Yamái Kíatsuk. ^36Shuar wari akupkarta. Tíjiuch péprunmasha, shuarnumsha wearti, ni yurumkari sumarmakarat~i" tiarmiayi. ^37Tutai Jesus chichaak "Atumek ayuratarum" Tímiayi. Tutai "Iisha ju shuar ayuratai tusar, ¿Jimiará sian kuitjai yurumak sumaktai tusar wétinkiaitiaj~i?" tiarmiayi. ^38Tura Jesus ni unuiniamurin chicharainiak "Tanta takakrum nu iistarum ¿urutmak aa?" Tímiayi. Tutai nekapmarar chichainiak "Tántaka sénkuchikiiti, tura namaksha Jímiarchikiiti" tiarmiayi. ^39Tutai Jesus Tímiayi "Ju shuar Chírichriniam pujusarti tusar akupkatarum." ^40Ankant ankant sian siansha, senkuenta senkuenta iruntrar matsamsarmiayi. ^41Jesuska senku tantancha, Jímiar namaknasha jusa, Yakí nayaimpinmaani iimias Yúsan yuminsamiayi. Tura yurumkan Púurmiayi. Puur ni unuiniamurin Súsarmiayi. Namaknasha puur Súsarmiayi, Ashí Shuáran ajamsarat tusa. ^42Ashí Yurumáwar ejemararmatai, ^43puunaruncha, namak ampirmancha achikiar, tuse chankinian aimkiar Júkiarmiayi. ^44Nu yurumkan ti Untsurí Yurumáwarmiayi. Aya aishmankak senku mir (5.000) ármiayi. ^45 Nuyá Jesus ni unuiniamurin chicharainiak "Kanunam enkemprarum, katinkrum amain émaa ajatarum, Petsaitia péprunam. Wisha ju shuaran áujsan ikiuktiatjai" Tímiayi. ^46Shuáran áujas ikiuki Yusjai chichastaj tusa Náinnium wémiayi. ^47Tura kirit ajasmanum Kánuka antumiannum ajapén nanammiayi. Jesuska ninki juakmiayi. ^48Jesusa unuiniamurisha wia-wiantainiakua ti pimpikiarmiayi, nase tukumma ásar. Nuna Jesus Wáiniak tsawartin ishichik ajasmatai Entsá Pátatek wekas niin jeariarmiayi. Tura nankaamaktiasa wea Núnisan wémiayi. ^49Jesus Entsá wekaan ni unuiniamuri Wáinkiar, wakanchashit, tu Enentáimprarmiayi. Túrawar ti untsumkarmiayi. ^50Ashí Wáinkiar ti ashamkarmiayi. Tura Jesus Wárik niin chicharuk "Kakaram ajastarum, Wíitjai Jesus; ashamprukairap" Tímiayi. ^51 ^52Nuinkia entsaya kanunam waka enkempramiayi. Túramtai nasesha majaantmiayi. Ni unuiniamurinkia Enentái kiritia aintsan ásarmatai Jesus yurumkan Núkap awajsamia nuna paant nekaatniun tuke tujinkiarmiayi. Tuma ásar Yamái Túrunamu itiurak aankia tusar ti Enentáimprar sapijmiakarmiayi. ^53Nuyanka katinkiar, Jinisarít Núnkanam jeawarmiayi. Jeawar kanun ajuiniarmiayi. ^54Kanunmaya Jíintrarmatai, nu nunkanmaya shuar Jesusan nekaawarmiayi. ^55Tura "Jesus pujawai" Táman antukar, Ashí jeanmaya jaan ni peakrintiuk Jesus pujamunam itiaarmiayi. ^56Tura Jesus wekaak wémia nuisha, péprunmasha, shuar matsatmanumsha, ishichik matsatkamunmasha jaan itiariar Jintiá aeprusarmiayi. Túmainiak Jesusan pushirmin antintaj tusar seawarmiayi. Tura Ashí antinkiarmia nuka pénker ajasarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Pariséusha, Israer-shuara jintinniurisha Jerusarénnumia Jesusan tariarmiayi. ^2Tura Jesusa unuiniamurin ikijmiatsuk yurumun Wáinkiar "Israer-shuara Túrutairin Túruiniatsui" tiarmiayi. ^3(Kame Pariséusha, tura Ashí Israer-shuarsha, ni uuntri jintintiamurin umikiar ti Núkap ikijmiarar yurumin ármiayi. ^4Péprunmaya tari "ikijmiatsuk Yurumáshtiniaiti" tiniu ármiayi. Tura ti Untsurí ni uuntri Túrutairi Núnisan ármiayi. "Tsapancha, ichinnasha, jiruncha, peaknasha nijiakartiniaiti" tiniu ármiayi.) ^5Tuma asamtai Pariséusha, Israer-shuara jintinniurisha Jesusan chicharainiak "¿Urukamtai ame unuiniamuram ii uuntri jintintramniuitiaj nuna Túruiniatsu. Urukamtai ikijmiatskesha Yurumáinia?" tiarmiayi. ^6Tutai Jesus Tímiayi "Antar chichamtiniaitrume. Isayas yaunchu nekas atumin aartampramiayi juna: Ju aents ni wenejai Winia "ti pénkeraiti" turutainiawai, Tímiayi Yus, tura ni Enentáinkia jeachat pujuiniawai. ^7Tura tukeneas Winia shiir awajtuiniawai. Aentsu chichame jintiainiayat, "Yus-Chichamaiti" Tuíniawai." Tu aarmaiti. ^8Tura átum Yusa chichame iniaisarum, aentsu jintintiamuri umirkarum, ichinnasha, tsapancha nijiaktin, tura Chíkich Túrutaisha aintsarmek Untsurí Túrarme. ^9Túrákrum Yus-Chichamka tsukintiaani ikiusurme Atumí uuntri chichame umirkatai tusarum. ^10Kame Muisais yaunchu aar juna Tíchamka: Ame apa nukusha shiir Enentáimtustarum. Tura ataksha aarmiayi: Shuarsha ni Aparín, Nukuríncha yajauch chichareakka, nu shuar Jákatniuiti. ^11 ^12Túrasha átumka Pariséutirmeka, antsu ju Tárume: "Shuar ni Aparín ni Nukurín chicharuk "Wi Yáintinian takakjana nu Kurpanaiti" takuinkia, atumsha pénkeraiti, aparincha nukurincha Yáinchatí" tarume. (Kurpan tana nuka, Yus susamu, tawai.) ^13Nekaatarum, Pariséutiram. "Ií yaunchu uuntri chichame tuke umiki wétiniaitji" Tákurum, Yus-Chicham penké ántar chichama Núnin awajearme. Núnisrumek chikichcha Untsurí Túrarme." Tu timiayi Jesus. ^14Nuyá ataksha Jesus Ashí Shuáran untsukar "Mash anturtuktarum, Ashí nekaatarum, Tímiayi. ^15Aaya ayashnium wayaana nu, Shuáran yajauch awajsachminiaiti; tura antsu ni Enentáinia jiinia nu, yajauch awajsattawai. ^16Shuar nuna ántakka Enentáimprati" Tímiayi. ^17Nuyá aentsun ikuiak, jea wayamtai, ni unuiniamuri aniasarmiayi "¿Nu métek-taku chicham warintiua?" tiarmiayi. ^18Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha nékatsrumek. Páantchakait; yurumak Yúajnia nu, Enentáiniam wayachu asa, Shuáran yajauch awajsachminiaiti. ^19Antsu wakenam Wayá, nankaamas menkaatsuk" Tímiayi. Nuna taku, Ashí yurumak Páchitsuk yuamniaiti, Tímiayi. ^20Nuyá Tímiayi "Shuara Enentáinia jiinia nu, yajauch awajsamniaiti. ^21Shuara Enentáinia, initia, yajauch Enentáimsatniusha, tsanirmatniusha, natsa tsanirmatniusha, shuar Máatniusha, ^22kasamkatniusha, chikichna wakeruktincha, pénkercha Túratniusha, anankatniusha, natsantain átincha, yajauch Enentáimtustincha, tsanumpratniusha, waantu Enentáimtumastincha, netse Túratniusha, Ashí nuka initia wininiatsuk. ^23Ashí nu Tunáa ainia nu, shuara Enentáinia Jíiniu asa, Shuáran yajauch awajainiawai" Tímiayi. ^24 Tiru pepru, Setún péprusha Serupinísia nunkanam ámiayi. Nuka Israer-shuara nunkenchauyayi. Nu nunkanam Jesus wémiayi. Tura Jeá, Jeá Wayáa pujusmiayi. Tura nui pujamun nu nunkanmaya shuar nekarawarain tusa nakitmiayi; Túrasha uumkatniun tujinkiamiayi. ^25Wárik nu nunkanmaya nuwa Jesus pujan nekaamiayi. Nu Núwaka nawantri iwianchrukuyayi. Tuma asa Jesusan Tarí ni nawen piniakum tepersamiayi. ^26Nu nuwa Israer-shuarcha, Serupinísianmayauyayi. Túmaitiat, nawantru Enentáiya iwianchin jiirturkitia tusa Jesusan seamiayi. ^27Tutai Jesus nuwan chicharuk "Uchi emka Ejemarartí. Uchi apatkuri atankir yawach Súsatin pénkerchaiti" Tímiayi. ^28Tutai nuwa ayak "Nekas, Uunta, tame. Tura yawachisha misanam wakenam pujuinia nu, uchi apatkun yurumuk juyumak Kákeamun Yuíniatsuk" Tímiayi. ^29Tutai Jesus Tímiayi "Pénker tame. Tuma asam, shiir Wetá; ame nawantrumi Enentáiya iwianch Jíinkiyi" Tímiayi. ^30Takui niisha wémiayi. Tura ni jeen Jeá, ni nawantrin íwianch Jíinkimtai pénker ajas peaknum tepan Wáinkiamiayi. ^31 Jesus Tirunmaya jiinki Setún péprunam nankaamarkutak, Tekapuris nunkanmaani nankaamaki, Kariréa antumiannum ataksha jeamiayi. ^32Nui chichachu ámiayi, kuishin empeku. Nu Shuáran Jesusan itiariar, ni uwejejai antinkiat tusar seawarmiayi. ^33Shuar matsatmanumia Jesus niin akanki Jukí kuishin tsara uwejejai tsutsukruamiayi. Tura usukia, nu shuara iniain antintkiamiayi. ^34Tura nayaimpinmaani iimias Súkaska mayati "Epata" Tímiayi. Nuka, shuar chichamnumka "Chinkiatí" tawai. ^35Nu chichamaik ni kuishisha chinkiamiayi, iniaisha séermiayi. Tura paant chichasmiayi. ^36Tura Jesus chicharainiak "Penké etserkairap" Tímiayi. Jesuska Surí-suritiamaitiat, nu nankaamas etseriarmiayi. ^37Tura ti Enentáimprarmiayi. Enentáimprar, "Ju Jesus aya pénkeran Túrawai. Empekuncha ántumtikniaiti, tura chichachun chichamtikniaiti" tiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Nu Tsawantái shuar Timiá Untsurí iruntrarmiayi. Yurumkari atsakui Jesus ni unuiniamurin untsukar juna Tímiayi: ^2"Ju Shuáran waitnentajai. Menaintiú tsawant Wijiai pujuinia ásarmatai ni yurumkari amuukachaik. ^3Tura ni jeen ayurtsuk akupeamka, tsukariin Jintiá pimpikiartatui, yajaya Káunkaru ásar" Tímiayi. ^4Tutai ni unuiniamuri chichainiak "Túrasha jui atsamunam, ju aents ejemararat tusar ¿Tuyá yurumkak Wáinkiattaj~i?" tiarmiayi. ^5Tutai Jesus niin aniasmiayi "¿Urutmá tanta aa?" Tutai "siati awai" tiarmiayi. ^6Nuinkia Ashí aentsun "Nunká pujustarum" tiarmiayi. Tura tantan achik, Yúsan yuminsamiayi. Tura puuk, aentsun ajamsatarum tusa ni unuiniamurin susamiayi. ^7Tura uchich namaksha ishichik aan achik, Yúsan yuminkias, ni unuiniamurin chicharuk "Jusha shuar ajamsatarum" Tímiayi. ^8Turam Ashí Yurumáwar ejemararmiayi. Ampirma Púunaruncha siati chankinnium aimkiarmiayi. ^9Kuatru mir (4.000) shuar Yurumáwarmiayi. Yurumáwar amikiarmatai, Jesus niin áujas akupkarmiayi. ^10 Tura ni unuiniamurijiai kanunam enkemprar Tarmanúta nunkanam wearmiayi. ^11Pariséu Jesusjai áujmatsatai tusar tariarmiayi. Nekapsatai tusar wakeruiniak Niin chicharuk "Nayaimpinmaya kakaram iniakmasta" tiarmiayi. ^12Tuíniakui Jesus Kúntuts Enentáimias, Súkaska mayati "¿Urukamtai, yamaiya aentstiram, nayaimpinmaya kakarman iniakmasat tusarum wakerarum? Nuka penké sunaschattarme, paant Tájarme" Tímiayi. ^13Nuyá niin ikiukiar ataksha kanunam enkemar amain katinmiayi. ^14Tura ni unuiniamuri yurumak jukitiai Tukamá kajinmatkiarmiayi. Kanunmanka aya chikichik tantanak takaku ármiayi. ^15Jesussha ni unuiniamurin Enentáimtikiuk Tímiayi "Wáinkiatarum; Pariséusha Erutissha wakaprutain takakainia Nújaisha aneartarum" Tímiayi. ^16Tutai ni unuiniamurisha tunaiyarmiayi "Tanta kajinmatkin asakrin nuna Túramtsujiash" tiarmiayi. ^17Tura Jesus nuna Nekáa chichaak "¿Urukamtai aya yurumkak Enentáimtarum? Tuke nékatsrumek. Penké Enentáimtsurmek. Atumí Enentái tuke kiritkiait? Tímiayi. ^18Jimi aisha itiura Wáintsurmea. Kuíshim aisha itiura ántatsrum. Ashí kajinmatkintrumek. ^19Nekaatarum, nuik, senku tantan Púuran senku mir aishmankan ayurachmakaj. ¿Tura ampirma Urutmá chankinnium chumpiamarum?" Tímiayi. Niisha tiarmiayi "Tuse chankinnium chumpiamji." ^20Ataksha Jesus Tímiayi "Tura siati tantajai kuatru mir shuaran ayuramtai, ¿ampirmasha Urutmá chankinnium chumpiamarum?" Niisha "siati" tiarmiayi. ^21Tuma asamtai Jesus Tímiayi "¿Itiura Imiá nékatsrum?" ^22 Nuyá Petsaitia péprunam jeawarmiayi. Jeawarmatai, aishman jii kusurun Jesusan itiariarmiayi. Túrawar antinta tusar seawarmiayi. ^23Tuma asamtai Jesus uwejnum achik péprunam aani enkeki Jukí jiin usukijiai kuérmiayi. Tura uwejéjai antin "¿íimmek?" Tímiayi. ^24Tutai kusuru iimi Tímiayi "Aentsun iiyajai, Túrasha paantcha. Numi wekainian aaniun iiyajai" Tímiayi. ^25Nuyá ataksha Jesus ni uwejéjai kusuru jiin antinmiayi. Tura kusurusha úmamkes iis, pénker ajas, Ashí paant iimpramiayi. ^26Jesus chichaak "Jeemiin weakum péprunam wayawaip tura shuar ujakaip" Tímiayi. ^27 Jesus ni unuiniamurijiai uunt pepru Sesaria-jiripiunam jeatsuk, Tíjiuch uchich péprunam irasarmiayi. Jintiá wésar Jesus ni unuiniamurin chicharainiak, "¿Yaiti turutainiawa Winia?" Tímiayi. ^28Tutai niisha aimkiarmiayi "Chíkich chichainiak, imiakratin Juankaiti, turamainiawai. Chíkichcha, Eríasaiti, tura Chíkichkia, yaunchu Yúsnan etserin nantakniua Núiti, turamainiawai" tiarmiayi. ^29Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha, ¿waritrume. Yáitiaj?" Tímiayi. Tutai Pítiur Tímiayi "Ameka Krístuitme; Yúsaiya akupkamuitme." ^30Tutai Jesus chichaak "Penké etserkairap" Tímiayi. ^31Unuiniak: "Wi Aents Ajasuitjiana ju ti Wáitsatniuitjai. Israer-shuarti ii uuntrisha, Patri uuntrisha, ii jintinniurisha Winia nakitrurar mantuawartatui. Túrasha menaintiu tsawant nankaamasmatai nantaktiniaitjai" Tímiayi. ^32Nunasha paant ujakmiayi. Tura Pítrusha Jesusan arantach Jukí kakantramiayi. "Tu chichasaip" Tímiayi. ^33Tutai Jesus ayantmatar, ni Unuiniamurín iis, Pítrun kakantar chicharuk "Satanása, werumta. Ameka Yusna ana nu Enentáimtatsme, antsu aya aentsnak Enentáimtame" Tímiayi. ^34Nuna tuasua amik tura nui matsamarmia nunasha, ni unuiniamurincha untsuk Tímiayi, "Shuar Winia nekas nemartustasa wakerakka ni wakeramurinkia iniaisati; tura ni krusri yanaki Nemartustí. ^35Kame shuar ju nunkanam aya ninki anenmamkunka nu shuar ni iwiaakmarin emenkaktatui. Antsu Winia anentu asa tura winia chichamprun anea asa, shuar aya pénker pujustinniak Enentáimtsuna nu, nekas iwiaakman Wáinkiattawai. ^36Nekaata, shuar Ashí ju nunkanam írunna nuna sumaksha Túrasha ni wakani jinium wéakuisha, ¿itiurak pénker pujusaint? ^37Shuarka wakanin uwemtikrataj tusa wakerak ¿urutmak akikmakaint? ^38Antuktarum. Yamaiya aents Yúsan nakitiar ajapawaru yajauch ainia nu iimiainiamunam shuar Winia natsantrakuinkia tura winia chichampruncha natsantakuinkia, wi, Aents Ajasuitjiana ju, winia Aparu kakarmarijiai tura nayaimpinmaya pénker suntarjai atak taakun, Nú shuaran natsantrattajai Wisha.' Tu Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Ataksha Jesus niin chicharuk, `Nekas Tájarme, shuar Játsuk Yus ni kakarmarijiai aentsu Enentáin akupkattana Nú tsawantan Wáinkiartatna nu jui iijiai pujuiniawai" Tímiayi. ^2Nuyá sais tsawant nankaamasmatai, Jesus Pítruncha, Jakupuncha, Juánnasha uunt Náinnium Júkiarmiayi. Nuisha Jesus Nushá iira ajasmiayi. ^3Ni pushirisha ti puju Jíitsumir ajattsarmiayi. Nujai métek puju awajsatin ju nunkanam atsawai. ^4Túruna nui Erías, Muisaisjai wantinkiar Jesusjai chichainian Wáinkiarmiayi. ^5Nuyasha Pítiur Jesusan chicharuk "Uuntá, ii jui pujustin ti pénkeraiti. Menaintiú aakmaktai, Aminiu chikichik, Muisaisna chikichik, Eríasnasha chikichik" Tímiayi. ^6Jesusa unuiniamuri sapijmainiak, Pítiur wariniak titi nekaachmiayi. Nékachu asa nuna Tímiayi. ^7Tura yurankim tara mikintiu awajsamiayi. Yuranminmaya chichaak "Júiti winia aneamu Uchir. Nii anturkatarum" Tímiayi. ^8Nuyanka ni unuiniamuri ayantmar iiyaj tukamar aya Jesusnak Wáinkiarmiayi. Chíkichkia atsuarmiayi. ^9Nuyá Náinniumia akainiak Jesus niin chicharuk "Wáinkiarumna nu etserkairap. Wi, Aents Ajasuitjiana ju jakamunmaya nantaatsain nu etserkairap" Tímiayi. ^10Tutai ni Tímian ímiatrusan úukarmiayi. Tura "jakamunmaya nantaatsain tana nu, ¿wariniak ta?" nuamtak tunainiarmiayi. ^11Tura Jesusan aniasarmiayi "¿Urukamtai Israerti ii jintinniurisha, Erías emka Tátiniaiti, tuinia?" tiarmiayi. ^12Tutai Jesus Tímiayi "Nekas Erías Ashí iwiarattsa emka Tátiniaiti. ¿Tura Aents Ajasunun Yus-Papinium warintiua? "Ti Wáitsattawai; Niin nakitrartatui." Tu aarmaiti. ^13Wi Tájarme, Erías nekas Táwiti. Támatai, shuar Ashí ni wakeriarmia nuna niin Túrawarmiayi. Yusa Papiriin Eríasa Túrunatniuri aarma amia Tímiatrusan Túrawarmiayi" Tímiayi Jesus. ^14 Tura ni unuiniamuri matsatmanum atak Wáketuk, ti Untsurí aents Káutkar Israer-shuara jintinniurisha niijiai tunai pujuinian Wáinkiamiayi. ^15Tura aencha, Jesusan Wáinkiar warainiak, tsékenki weriar, áujsarmiayi. ^16Túrunawarmatai, Jesus chicharainiak, "Warí tunaiyarum?" Tímiayi. ^17Tutai chikichik ayak "Uuntá, winia uchirun Amin itiarjame. Iwianchruku asa chichachuiti. ^18Túmakui íwianch enkemtakun paat ajiar aepeawai; Túram uchisha saun kaput apak nain Kátetete awajeawai. Túram kakaakcha ame unuiniamurmin seamjai, Jíirtukti tusan, Túrasha tujintrutkarai" Tímiayi. ^19Tutai Jesus Tímiayi "Yúsan Enentáimtichutirmea Urutmá tsawantak pujustaj atumjai. Urutmá katsuntrataj! Uchi itiatarum" Tímiayi. ^20Takui uchin Jesusan itiariarmiayi. Tura íwianch uchin enkemta Jesusan Wáiniak uchin ajakramiayi. Uchisha chichiptur Nunká iniaan péper-péper ajakin wenunam saun apakmiayi. ^21Túrunamtai Jesus ni Aparín aniasmiayi "¿Urutá yaunchu ainkiait?" Tutai ni apari Tímiayi "úchichik ainkiaiti. ^22Tuma asa tuke Jutikiú pujurniuiti; jiniumsha apeawai, Entsá maataj tusa ajuaawai. Yaintrukminiaitkiumka waitneasam yaintrukta" Tímiayi. ^23Tutai Jesus chicharuk "¿Urukamtai, yaintrukminiaitkiumka, tame? Nekaata, shuar Winia nekas Enentáimturna nu Ashí Túramniaiti" Tímiayi. ^24Tutai uchi apari kakantar chichaak, "Uuntá, nekas Enentáimtajme. Nekas Enentáimtustinian Táasjana nu Yáintkiata" Tímiayi. ^25Tura shuar Untsurí Káunainian Jesus Wáiniak kakantuk "Empeku chichachu awajin iwianchi Jíinkitia, Tájame. Jíinkim ataksha wayawaipia" Tímiayi. ^26Tura íwianch jiiniuk untsumak uchin we-werkasa ajakar chichichiptu aepkimiayi. Túram uchi jaka ímianis tepemiayi. Túrunamtai Untsurí shuar "jakayi" tiarmiayi. ^27Támanak Jesus uwejen achik awajkimiayi, tura uchi nantaki wajakmiayi. ^28Tura Jesus Jeá wayamtai, ninki pujusar, ni unuiniamuri aniasar "¿Urukamtai iisha Jíiktin tujinkiamaj~i?" tiarmiayi. ^29Tutai Jesus Tímiayi "Ju iwianchkia ijiarmar Yus áujkur jiikminiaiti" Tímiayi. ^30 Nuyá Jíinkiar Kariréa nunkanmaani nankaamakarmiayi. Ni unuiniamurin unuinia asa nu nankaamamun nekaawarain tusa Jesus nakitmiayi. ^31Unuiniak juna Tímiayi: "Wi Aents Ajasuitiaj juna mantamnati tusar achirkar surutkartatui. Tura Máamuitiatnak, iwiarsamunmayan Menaintiú tsawantai nantaktiatjai" Tímiayi. ^32Tura nu chichaman nekaacharmiayi. Nékainiachiat, anintrustinian arantukarmiayi. ^33Nuyá Kapernáum péprunam jeawarmiayi. Tura Jesus Jeá pujus ni unuiniamurin aniniak, "¿Atumsha Jintiá winisrum Warí áujmatmiarum?" Tímiayi. ^34Tura natsarar pachischarmiayi. Kame Jintiá wésar "iijiai ¿yaki Imiá nankaamantu ajasat?" tunainiarmiayi. ^35Ni unuiniamuri pachischarmatai, Jesus pujus Ashí tuse unuiniamurin irur chichaak "Shuar nekas nankaamantu ajastajtsa wakerakka, peejchachia nuke Enentáimtumar shuara Yáintri Atí" Tímiayi. ^36Tura uchin Itiáa miniakas chichaak: ^37"Shuar uchin winia naarui shiir awajeakka Winia shiir awajtawai. Tura Winia akuptukua nunasha shiir awajeawai" Tímiayi. ^38Nuyá Juan Jesusan chicharuk "Uuntá, shuar ame Náarmin pachis iwianchin akupea wainkiamji. Tura iijiai írutkachu asamtai nu Túratin suritkiamji" Tímiayi. ^39Tutai Jesus Tímiayi "Antsu suritkiairap. Shuar winia Náarun pachis tujinkiamun Túrakka, nu shuar wari tsanumprutratniun tujinkiattawai. ^40Shuar iin nakitramachkunka, iin Páchitkiawai, Tímiayi. ^41 Winia nemarka asakrumin shuar yumiichinkesha ajampramkuka ántar Túratsui; akikma átatui' Tímiayi. ^42`Tura shuar ju uchin Winia umirtuinia nuna yajauchin Túrumtikiamtainkia, ti asutniattawai. Tuma asamtai uchin yajauchin Túrumtiktsain kuntujen kayajai jinkiar nayaantsanam ajunmaka maak ainti. ^43Ame uwejmek yajauchin Túrumtikkramamniaitkuinkia tsupikta. Mai uwejtuk Wáitsatniunam jeatniujainkia Chikichík uwejjai ju nunkanam pujusar tuke iwiaaku pujustinnium jeatin ti shiiraiti. Warí, Wáitsatniunmanka ji kajinkiashtin awai, ^44Jákaru akarisha Jáiniatsui tura jisha tuke kapaawai. ^45Nawemsha yajauchin Túrumtikkramamniaitkuinkia nusha tsupikta. Mai nawentuk Wáitsatniunam jeatniujainkia Chikichík nawejai ju nunkanam pujusar tuke iwiaaku pujustinnium jeatin ti shiiraiti. Wáitsatniunmanka ji kajinkiashtin awai, ^46Jákaru akarisha Jáiniatsui tura jisha tuke kapaawai. ^47Jimisha yajauchin Túrumtikkramamniaitkuinkia ukuinkiata. Mai jiintiuk Wáitsatniunam jeatniujainkia Chikichík jiijiai ju nunkanam pujusar Yus akupeana nui jeatin ti shiiraiti; ^48Wáitsatniunmanka Jákaru akarisha Jáiniatsui tura jisha tuke kapaawai. ^49Naman Yus susamu weaktinia aintsan aentstirmesha jijiai nekapnastatrume. ^50Weesha ti penkeraitiat michumarka, ¿itiurak jea-jeat átin~ki? Wats, wee jeakua aintsarmek atumek shiir Enentáimtunaistarum" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Jesus Kapernáumnumia jiinki, Jutía nunkanam nankaamaki, Jurtan entsa amain jeamiayi. Nui pujai, aents ataksha Niin irunturarmiayi. Iruntrarmatai tuke Túrin asa ataksha unuiniamiayi. ^2Tura Pariséu Jesusan nekapsatai tusar wakeruiniak, Niin chicharainiak "¿Aishman ni Nuarí ajapatin tsankamkamukait?" tiarmiayi. ^3Tutai Jesus Tímiayi "¿Muisais wariniak timia?" ^4Tutai "Papíjiai iin ajapatniun tsankatramkamiaji" tiarmiayi. ^5Tutai Jesus Tímiayi "Atumí enentai Kátsuram asamtai nu chichaman atumin tsankatramkamiarme. ^6Tura Yus Yámankamtaik Ashí najanamia nui, aishmannasha nuwancha najanamiayi. ^7Tuma asamtai aishman ni Aparíncha Nukuríncha kanaki ikiuki, ni nuarijiain~ki tsanintiniaiti. ^8Warí, aishman nuarijiai Jímiaraitiat chikichik ajasartatui. Tuma asamtai Yamái Jímiarchaiti, antsu chikichik ajasuiti. ^9Tuma asa, Yus atsankiania nuna, aents akankashtiniaiti" Tímiayi. ^10Tura urum Jeá wayawar, Jesusa unuiniamuri nu chichaman ataksha aniasarmiayi. ^11Tuiniakui Jesus Tímiayi "Shuar ni nuarin ajapa ikiuak chikichan Nuátkanka, emka nuarin yajauch awajas, ikiuak, tsanirmayi. ^12Nuwasha ni aishri ajapa ikiuak, chikichjai niiniurtukka, niisha tsanirmayi" Tímiayi. ^13 Antinkiarat tusar uchin Jesusan itiariarmiayi. Túruiniakui Jesusa unuiniamuri "itiairap" tiarmiayi. ^14Tura Jesus nuna Wáiniak, kajek juna Tímiayi "Uchi Winí winitin tsankatruktarum. Suritkiairap. Iis, shuar ju uchia Núnisan peejchach Enentáimtumainia nu Yusa akupeamurin pachiinkiamniaiti. ^15Nuní asamtai Tájarme, uchi umiana Núnisan Yusa akupkamurin shuar Umíachkunka nuna pachiinkiachminiaiti. ^16Nuyá uchin miniakas, "Yus Yáinmakarti" Tímiayi. ^17 Ukunam, Jesus Nuyá weai, shuar tseke Niin tarimiayi. Tarí tikishmatar chicharuk "¿Uuntá, Amesha ti pénkeraitme. Tuma asam, turuttia, ¿warinia Túrakna tuke iwiaaku átataj?" Tímiayi. ^18Tutai Jesus Tímiayi, "¿Urukamtai Winia, pénkeraitme, Túrutam? Shuarka chikichkisha pénkerka atsawai. Aya Yúsak pénkeraiti. ^19Yus akupkamu nékatsmek. Ju ainiawai: tsanirmawairap, mankartuawairap, kasamkairap, Chíkich shuar tsanumprurairap, anankartuawairap, apasha nukusha umirkatarum. Nu ainiawai" Tímiayi. ^20Tutai Kuítrintin chichaak "Uunta, Núnaka úchichik mash umiki tsakaruitjai" Tímiayi. ^21Tutai Jesus iis waitnenmai Tímiayi "Chikichik Táasume. Weme Ashí áminiu ana nu surukta. Túram nu kuit Kuítrincha susarta. Túrakum nayaimpiniam Kuítrum ikiaunkattme. Túram winitia, krus yanaktinia aintsamek itiurchatrum ain nemartusta" Tímiayi. ^22Tura Kuítrintin nu chichaman antuk, wake mesek, Kúntuts Enentáimiar wémiayi, ti kuitrintin asa. ^23Nii wématai, Jesus Ashí ni téntakmarin iis, ni unuiniamurin chicharuk, "Kuítrintin ainia nu Yusa akupeamurin pachiinkiatin ti itiurchataiti" Tímiayi. ^24Takui ni unuiniamuri nuna antukar Niisháa Enentáimprarmiayi. Túramtai Jesus Tímiayi "Uchiru antuktarum. Shuar Kuítriniak Enentáimtuinia nuka, Yusa akupeamurin pachiinkiatin penké itiurchataiti. ^25Uunt kamiriu auja jiin wayatin ana Nú nankaamas, Kuítrintin Yusa akupeamurin pachiinkiatin itiurchataiti" Tímiayi. ^26Nuna antukar Nú arant Niisháa Enentáimprarmiayi. "¿Nuinkia yaki uwempramniait?" tunaiyarmiayi. ^27Tura Jesus niin iisar chichainiak "Aents ninki Túrachminiaiti, antsu Yus Túramniaiti. Yuska Ashí Túramniaiti" Tímiayi. ^28Nuyá Pítiur Niin chicharuk "Iis, iikia Ashí ikiukir némartsujik" Tímiayi. ^29Tutai Jesussha Tímiayi, "Nekas Tájarme, shuar Winia nemartak Yus-Chichamnasha ipiampartasa wakerak ni jeencha, yachincha, umaincha, Aparíncha, Nukuríncha, nuarincha, Uchiríncha, nunkencha uyumatsuk ikiuakka, ^30nu shuar ju nunkanam sian patatnas jeencha, yachincha, umaincha, Nukuríncha, Uchiríncha, nunkencha, ju nunkanam Wáitiayat sunastatui. Tura ukunam, nunka amuukamtai, nu shuarsha Jáchatainium tuke pénker pujustatui. ^31Tura Untsurí shuar Yamái penkeri ainia nu, ukunam ukunmaani pujusartatui, tura iiksan Untsurí shuar Yamái ukunmaya ainia nu, ukunam eem pujusartatui" Tímiayi Jesus. ^32 Nuyá arak Jerusarénnum wéenak, jintiak wearmiayi. Jesuska émak wémiayi. Ni unuiniamurisha Niisháa Enentáimprarmiayi. Ashamainiayatan Jesusan nemarsarmiayi. Túmainiai atak ni nekas unuiniamurin akankiar, ni Túrunatniurin ujakmiayi. ^33Ujaak Tímiayi "Antuktarum, arak Jerusarénnum wéaji. Nui Winia, Aents Ajasuitjiana juna, Patri uuntriincha, jintinniunmasha surutkartatui. Niisha apachnium mantamnati tusar surutkartatui. ^34Nusha Winia wishikrurar, katsumprukar, usukruawar mantuawartatui. Túramaitiatnak Menaintiú tsawantai nantaktiatjai" Tímiayi. ^35Sepetéu Uchirí Jakupusha Juansha Jesusan taruntarmiayi. Taruntar "Uuntá, ii seattajnia nu Túrak tusar wakeraji" tiarmiayi. ^36Tutai Jesus Tímiayi "¿Warí itiurtukat tusam wakerutam?" ^37Tutai "Ame nupetmaktin tsawantrum jeamtai, iisha Amijiai pujustaitsar wakeraji, wi untsuurumini, winia yatsursha menaarmini. Nu tsankatrukta" Tíarmiayi. ^38Tura Jesus Tímiayi "Atum seatrumna nu nékatsrume. Wi umartatjana nu umarminkaitrum. Tura Wi imiantiatjana Núnisrum imianminkaitrum" Tímiayi. ^39Niisha tiarmiayi, "Túramniaitji, Páchitskea." Tuíniakui Jesus Tímiayi "Wats, Wi umartatjana nu umartatrume, tura Wi imiantiatjana Núnisrumek imiantiatrume. ^40Túrasha winia untsuuruini, menaruinisha átum pujustinian Wikia Súsashtiniaitjarme, antsu Yus wakerana nu nuin apujsattawai" Tímiayi. ^41Tura Chíkich tias unuiniamuri nuna anturkar Jakupuncha, Juánnasha ti kajerkarmiayi. ^42Tura Jesus ni unuiniamurin irur Tímiayi "Ju nékarme; Yus-shuarchanum akupniuitjai tuinia nu, waantu Enentáimtumas, ni Shuárin ti akupeawai; tura uunt ainia nusha Ashí shuar ti takamtikiainiawai. ^43Antsu atumjai Núnisan atsutniuiti. Atumka, wi unuiniamutiram, uunt ajastaj tusarum wakerakrumka, Ashí Yáimin ajastiniaitrume. ^44Shuar Atumí penkeri ajastajtsa wakerakka, takarniua nuke ajas, Umirtamkatí. ^45Wisha, Aents Ajasuitjiana ju, shuar takartusarat tusan Táchamjai, antsu Ashí Shuáran Yáintaj tusan Táwitjai. Wisha jarukan Shuáran uwemtikratajtsan Táwitjai" Tímiayi. ^46 Jesus ni unuiniamurijiai, tura Chíkich Untsurí aentsjai Jirikiú péprunam jeawarmiayi. Nuyá Jirikiúnmayasha Jíinkiar weenai, Timiasa Uchirí Partimiás, kusuru amia nu, Jintiá yantam Kuítian seamu pujumiayi. ^47Niisha, Nasarétnumia Jesusaiti Táman antuk, untsumuk "Uunt Jesusa, amesha Uunt Akupin Tawit weeachukaitiam, Yus anaikiachmakaitiam. Winiaja waitnentrurta" Tímiayi. ^48Tura Untsurí nui matsamarmia nu niin chicharainiak "Takamatsata" tiarmiayi. Niisha Nú nankaamas untsummiayi "Tawit Weeá Jesusá, winia waitnentrurta." ^49Nuna antuk Jesus wajatas, chichaak "Untsuktarum" Tímiayi. Takui shuar kusurun untsuiniak "Kakaram ajasta. Wajaktia; untsurmawai" tiarmiayi. ^50Tuiniakui niisha esekmatairin ajapa ikiuak wajaki Jesusan tseke tarimiayi. ^51Tura Jesus niin chicharuk "¿Winia itiurtukat tusamea wakerutam?" Tímiayi. Tutai kusuru chicharuk "Uunta, iimtiasan wakerajai" Tímiayi. ^52Tutai Jesus chichaak "Shiir Wetá. Winia nekas Enentáimtursa asam pénker ajasume" Tímiayi. Tura nu chichamaik iimpramiayi. Tura Jesusan nemarki wémiayi. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Wésar Jerusarénnum tura Petpajái péprusha Petania péprusha Uriwiu naint ínkiuasmak ámanum jeawar, Jesus Jimiará unuiniamurin ujuikimiayi. ^2Ujuiak Tímiayi "Aatunini pépruchiniam werum nuin umpuuru uchich jinkiamu Wáinkiattarme. Nu umpuuruka tuke entsamprukchamuiti. Nu atiarum utitiarum. ^3Tura "¿Urukamtia aitkiarum?" turamainiakuisha, "ii Uuntri wakerawai" titiarum" Tímiayi. ^4Tutai wearmiayi. Tura umpuurun Wáitiniam aani jinkiamun, Jintiá yantamnum wajan Wáinkiar atiawarmiayi. ^5Nui pujuarmia nu "¿Warí aitkiarum. Urukamtai umpuuru Atíarum?" tiarmiayi. ^6Takui, niisha Jesus timia nu ujakam suritkiacharmiayi. ^7Tura umpuurun Jesusan itiariar pushirin umpuurunam awantkarmiayi. Túram Jesus entsamkamiayi. ^8Tura Untsurí shuarsha pushirin jintianam ayapar ainkiarmiayi. Chíkichcha Jintiá yantamnumian nukan juuk jintianam aintrarmiayi. ^9Eem wearmia nusha, uku winiarmia nusha warainiak "Jusanna" untsumkarmiayi. "Yusa Náaríin winiana nu Imiá pénkeraiti. ^10Ii uuntri Tawitia akupeamuri Tátatna nu Imiá penker Atí. Ii Yusri naari shiir ati." Tu untsumki wearmiayi. ^11Tura Jesus Jerusarénnum jeamiayi. Jeá, Yusa Uunt Jeen wayamiayi. Tura Ashí iiyasua amik, kintiampraij tusa ni tuse unuiniamurijiai Tíjiuch Petania péprunam wearmiayi. ^12 Kashin tsawar, Petanianmaya jintia wesa, Jesus tsukammiayi. ^13Tura arant wajan iikiu numirin Núkenniun Wáiniak, nereatsuash tusa iyumiayi. Tura nereshtairin asamtai neren penké Wáinkiachmiayi. ^14Nuyá iikiu numin yuminkeak: "Ame nerem penké yunaashti" Tímiayi. Ni unuiniamurisha nuna Táman antukarmiayi. ^15Nuyá atak Jerusarénnum jeawarmiayi. Nui Jesus Yusa Uunt Jeen Wayá suruktai tusar pujuarmia nuna jiiki akupkatasa nankammiayi. Kuítian yapajin armia nuna misarin tura yampitsan Súrin armia nuna kutankrincha ayanturmiayi. ^16Tura Káarak entsaki Yusa Uunt Jeen nankaamaktinian suritkiarmiayi. ^17Nuyá "Yus áujsatai tusar Ashí shuar Yusa jeen wayamnia átatui" Tú aarchamukait Yusa Papiriin. Antsu átumka Yusa jee kasa matsamtaiya Nútikiarme" Tímiayi. ^18Aents nui matsamarmia nu Jesusa chichamen antukar ti Enentáimprarmiayi. Tuma asamtai Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, nuna nekaawar, Jesusan ashamainiak mantamnati tusar chichaman jurusarmiayi. ^19Nuyá kiakui Jesus Jerusarénnumia jiinkimiayi. ^20Kashin Káshik nankaamainiak iikiu numin kankaptuk jaka wajan Wáinkiarmiayi. ^21Tura Pítiur Enentáimias Jesusan Tímiayi "Uunta, iista, iikiu Ame yuminkramam nu kankaptuk Káarchaik." ^22Tutai Jesus Tímiayi "Yus nekas Enentáimtustarum. ^23Iis, nekas Tátsujrumek, shuar "Yus nekas Túratpiash" Tútsuk, tura "wi Tájana nuna Yus nekas Túrattawai" tu Enentáimsar, ju Náintian "jiinki nayaantsanam Iniántí" Tákuinkia, Páchitsuk iniantatui, Tímiayi. ^24Tuma asamtai Tájarme, Ashí Yus áujkuram searmena nuna suramsattarme. "Wi seajna nuna Yamái takakjai" tu Enentáimkiurmeka, Wáinkiáttarme. ^25Tura Yus áujkuram pujarmena nu, kajernaiyamuram ákuinkia Tsankurnáiratarum. Atumí Aparí nayaimpiniam pujana nu Atumí tunaarin tsankurturti tusarum Túratarum. ^26Atumsha Tsankurnáiyachkurminkia, Núnisan Atumí Aparí nayaimpiniam pujana nu Atumí tunaarin Tsankurtámprashtatrume" Tímiayi Jesus. ^27 Ataksha Jerusarénnum waketkiarmiayi. Jesus Yusa Uunt Jeen wekai, Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, Israer-shuara iruntai-jee uuntrisha Niin Káutkarmiayi. ^28Káutkar Jesusan tiarmiayi "¿Yana kakarmarijiai ju Túram. Ame Túramna nuna ya tsankatrama?" tiarmiayi. ^29Tuiniakui Jesus Tímiayi, "Chikichkiniak aniastatjarme. Airkatarum. Túrakrumninkia Wisha winia takastinian tsankatrukmia nuna ujaktatjarme. ^30Wats, turutiarum, ¿ya Juan imiaitniun tsankatkama? ¿Shuar tsankatkamka? ¿Yus tsankatkamka? Airkatarum" Tímiayi. ^31Tura niisha Enentáimprar "Yus akupkaiti" Tákurninkia, "¿urukamtia umirkachuram?" turamchattajik. ^32Antsu "shuar tsankatkaiti" Tákurkia, Ashí shuar ashamaji" tunainiarmiayi. Ashí aents Juan nekas Yúsnan etserniuiti, tu Enentáimainiakui ashammiarmiayi. ^33Nuyá Jesusan tiarmiayi "Iikia nékatsji." Tutai Jesus Tímiayi "Wisha Núnisnak yana kakarmarijiai takaaj nuna ujakchattajrume." __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Jesus ju métek-taku chichaman unuiniamiayi: "Shuar uwa ajan ajam wenuimiai. Nuyá uwa nekeetain najanamai. Tura kumpin jean najanamai. Najana takartusti tusa Shuáran ikiuak ninkia jeachat wémai. ^2Neretai tsawant jeamtai, ni takarniurin Júukman akankat tusa akupkamai. ^3Tura ajanam takau arma nu, nu takarniun achik, katsumkar, áyatik awainkiarmai. ^4Ataksha Chíkich takarniun akupkamai, tura nunasha kayajai tukurar, Múuknum katsumkar, katsekar awainkiarmai. ^5Tuma ain ataksha Chíkichan akupkamai, tura nunasha Máawarmai. Ti Untsurín akupramai. Chikichnasha katsumkarmai, chikichan Máawarmai. ^6Tura niijiai chikichik tuke ámiayi, nuka ni aneamu uchiri. Nu uchincha ukunam akupkamai. Akupeak "Winia uchirnaka shiir awajsartatui" Tímiai. ^7Tura ni uchiri winian Wáinkiar, takau shuar Nuámtak chichainiak "Juka Ajá nérenniu Uchirínti. Wátsek, maatai; Túramka ájaka iiniu átatui" tiarmai. ^8Túsar achikiar Máawarmai. Ayashincha ajanmaya ajapawarmai" Tímiayi. ^9Tura Nuyá aniasmiayi, "¿Wats, Warí Enentáimsarum; Ajá nérenniuri itiurkattawa? Jeashtanmayá taa, Ajá takainia Nú shuaran amuktatui. Ni Ajaríncha chikichan ikiastatui. ^10Ju, Yus-Papinium aarma ana nu áujsachukaitrum: Kaya pénkernak, jeammin "yajauchiiti" tusar ajapawarmia nu Ashí kayajai nankaamas pénker apujsamuiti. ^11Nusha Yus Túramuiti. Iisha iisar ti Enentáimtaji. Nuke aarmaiti" Tímiayi. ^12Tura Nú metek-taku chichamjai niin áujmatma asa achiktai tusar chichaman jurusarmiayi. Túmainiayat Shuáran ashamainiak Jesusan ikiuiniak wearmiayi. ^13 Tura wear, imiaamtikiar Yajá chichakmatai Nújai yajauch Títiai tusar Pariséu shuarnasha, Erutisa nemarin shuarnasha akatar Jesusan akuptukarmiayi. ^14Túram Niin jeariar chicharainiak: "Uuntá, aents nakitiainiain tuke nekas chicham Páchitsuk chichaame, nu nékaji. Aents Pátatek iiyatsme, antsu nekas Yusa jinti unuiniame. ¿Waritia Enentáimiam, ii kuitri uunt Sesar Súsatin pénkerkait. Susattajik. Suritkiattajik? Nu nekaatai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^15Tura Jesus ni yajauch Enentáimmiarin nekara "¿Urukamtai Winia yajauch titi tusarum wakerutarum? Kuit itiatarum, Wi iistaj" Tímiayi. ^16Tutai Kuítian itiariarmiayi. Jesus nuna iis Tímiayi, "¿Juisha yana yapi tura yana naari aarmait?" Tímiayi. Tutai "Uunt Sésarna" tiarmiayi. ^17Nuyá Jesus Tímiayi "Uunt Sésarna ana nu susatarum; Túrarum Yúsnaka Yus susatarum" Tímiayi. Tura ni aimkiamurin antukar ti Enentáimprarmiayi. ^18 Nuisha Satuséu aents, jakamunmaya nantaktin penké atsawai tiniu armia nu, Jesusan tariarmiayi. Taar Jesusan chicharainiak: ^19"Uuntá, Muisais juna aatrampramiaji: "Aishman ni nuari Júreatsain jakamtainkia, yachin yajutmatrattsa, ni yachi nu wajen Nuátkatniuiti." ^20Wats, siati yachi ármiayi. Iwiairi nuwan nuatak yajutmatsuk jakamiayi. ^21Ni yachi wajen akinkiamiayi. Nusha Núnisan yajutmatsuk jakamiayi. Nuna yachisha Núnisan tura nuna yachisha Núnisan Túramiayi. ^22Tura Ashí siati patainman, patainman nu nuwan Nuátkarmiayi. Yajutmatsuk, yajutmatsuk Jíiniawarmiayi. Tura ukunam nuwasha jakamiayi. ^23Nuinkia nantaktin tsawantai, nantakiarmatai, ¿yana nuarin ati? Ashí siati Nuátkacharmaka" tiarmiayi. ^24Tutai Jesus Tímiayi ""Jakamunmaya nantaktin atsawai" Tátsurmek. Yusa chichame tura Yusa kakarmari nékachu asarum awajiarme, Tímiayi. ^25Iimiatarum, aents jakamunmaya nantakiarmatai, nuatnaikiatin atsuttawai, antsu nayaimpinmaya suntara Núnisaran pujusartatui. ^26Tura jakamunmaya nantaktiniapitia tusarum nu nekaatin nekas wakerakrumka Muisais aarmia nu Enentáimtustarum. Yuska numichinmaya Muisaisan chicharuk "Wikia Apraáma Isaaka tura Jakupu Yúsrintjai" Yus Tímiayi. ^27Yaunchu Jákaru ain, Yus nuna taku, ayashnium jakayat iwiaaku pujuinia nuna Yusrintjai, tawai. Nekas jaka ainia nuna Yusrinchuiti. Nantaktin atsawai tau asarum awajirurme" Tímiayi Jesus. ^28 Jesussha Satuséusha áujmatnainian Israer-shuara jintinniuri taa anturkamiayi. Anturak, Jesus ti penker aimkiui, niisha Jesusan juna aniasmiayi: "¿Yus akupkamu Tuá Imiá pénkerait?" Tímiayi. ^29Tutai Jesus Tímiayi "Júiti Yus akupkamu Imiá pénker: Antukta Israer Shuará. Ii Yusri uuntaiti, tura Ninki nekas Yúsaiti. ^30Tuma asamtai, tuke Enentáimjai ti Enentáimsam Uunt Yus aneeta. Túram ame iwiaakmarmesha, kakarmarmesha Yus iiktusta. Núiti nekas pénker akupkamu" Tímiayi. ^31Nuyasha chikichcha awai, "ame ayashim aneamna Tímiatrusmek ame írutramurmesha aneeta." Chíkich nu nankaamas pénker akupkamu atsawai' Tímiayi. ^32Tutai jintintin Tímiayi "Ee, pénkeraiti, Uunta. Nékasmek tame. Chikichík Yus awai, Chíkichkia atsawai. ^33Tura tuke Enentáijiai ti Enentáimsar, ii kakarmarisha Yus iiktusar Niin aneakrikia, ii ayashi aneajnia Núnik ii írutramurisha aneatniuitji. Nusha Ashí Yus sutai ana nujai nankaamas pénkeraiti' Tímiayi. ^34Nuna tiniu asamtai Jesus ni pénker aimkian Nekáa "Ameja Yus akupeamunam pachiinkiatin ishichik Táasume" Tímiayi. Tura Nuyá Chíkich shuar Jesusan aniastinian arantukarmiayi. ^35 Jesus Yusa Uunt Jeen unuiniak pujumiayi. Tura chichaak "¿Urukamtai ii jintinniuri "Yus anaikiamu Krístun Tawitia shuari" tuinia?" ^36Tawit, antsu, Yusa Wakaní aarta tutai, Yus-Papinium juna aarmiayi: Uunt winia uuntrun Tímiayi "Ame nemasrumin nupetkatin amuatsain winia untsuuruinini pujusta". ^37Kame Tawitkia, Krístun áujmatuk, "winia Uuntru" taisha, ¿itiura Ní shuarisha átin~ki?" Tímiayi Jesus. Tuma asamtai Untsurí shuar nui matsamarmia nu ti shiir antukarmiayi. ^38Jesus unuiniak Tímiayi, "Israer-shuara jintinniuri ainia nujai aneartarum. Niisha waantu Enentáimtumasar, esaram pushin entsarar wekasatajtsar wakeruiniawai. Péprunmasha shuar shiir áujtusarat tusa wakeruiniawai. ^39Israer-shuar iruntainiam penkeri pujutainium pujustinian wakeruiniawai. Nampernumsha penkeri pujutainium pujustinniasha wakeruiniawai. ^40Tura wajé jeencha atantainiawai. Túrawar aents nekaracharat tusar ti esaram chichamjai Yúsan áujainiawai. Nincha chikichjai nankaamas Yus asutiawartatui" Tímiayi. ^41 Jesus Yusa Uunt Jeen kuit enketainiam naka pujus aents Kuítrin chumpian Wáinkiamiayi. Untsurí Kúitrintin Núkap enkeawarmiayi. ^42Nuyá waje Kuítrincha taa Jimiará uchich Kuítian, reara aantsan, enkeamiayi. ^43Jesuska unuiniamurin untsuk "Nekas Tájarme, ju waje Kuítrinchaitiat, Ashí enkeena Nú nankaamas Núkap enkeayi. ^44Iis, Kuítrinniusha nii ampirma nuna enkeenawai, tura antsu ju nuwa Kuítrinchaitiat, ampirmatsuk ni yurumatniurin takurmakman Ashí enkeayi" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Yusa Uunt Jeenia Jesus jiinkimtai, unuiniamuri Niin Tímiayi "Iisia, Uunta, kayasha ti shiir ainiawai. Jeasha Imiá uuntchakait." ^2Tutai Jesus Tímiayi "Ju Imiá uunt jea Wáinmek. Kaya ekentramu au Ashí mash yumpuntrartatui" Tímiayi. ^3Nuyá Uriwiu Náinnium wakar, Yusa Uunt Jee naka pujusar, Pítrusha, Jakupusha, Juansha, Antressha, Nínkimias Jesusan aniiniak ^4"Uuntá, Tímiam nu, ¿Urutiá Túrunatta. Nu Túrunatin jeakuisha itiura nekaattajia? Paant ujatmakta" tiarmiayi. ^5 Tutai Jesus Tímiayi "Aneartarum, anankramawairap. ^6Nekaatarum, Untsurí winia naarun pachisar winiartatui. Chíkich Chíkich "Wiitjai Kristu" taku, Untsurín anankawartatui. ^7Tura meset chicham ántakrumka, yajaya meset chicham ántakrumsha sapijmiakairap. Nekas Túrunashtinkiait. Nujaisha amuukatin tsawantka tuke jeatsui, Tímiayi. ^8Shuar Chíkich shuarjai mesetan najanawartatui; apachcha Chíkich apachjai Núnisaran mesetan najanawartatui. Untsurí nunkanam úurkattawai. Tsukasha ártatui, charaatum ajamusha Núnisan átatui. Tura nujai itiurchatka aya yama nankamui.' ^9`Túmaitkui atumsha aneartarum. Akupin iruntainiumsha surutmakartatrume, tura ii shuar iruntainmasha katsumpramkartatrume. Wíi shuar asakrumin, Kapitiánnium, akupniunmasha juramkittiarme. Nui jearum, Winia chichastatrume. ^10Nu Túruntsain Ashí aentsnum Yus-Chicham etsernaktiniaiti. ^11Atumin surutmaktasar juramainiakuisha, warintiajak tusarum ti Enentáimsairap. Chichastin jeamtai, Yusa Wakaní jintintramattarmena nu titiarum. Iis, Atumí Enentáijiai Tíchattarme, antsu Yusa Wakaní jintintiam Títiatrume. ^12Nu tsawantin shuarsha ni yachin mantamnati tusa suruktatui. Apasha ni Uchirín suruktatui. Uchisha Aparíncha Nukuríncha kajerak, jakati tusa suruktatui. Núnisan Untsurí shuar Túrawartatui. ^13Nuinkia Wíi shuar asakrumin Ashí nakitramprartatui. Tura shuar yawetsuk katsuntranka uwemprattawai" Tímiayi. ^14 Nuyá Jesus Tímiayi "Shuar juna áujeana nu nekaati. Yúsnan etserin, ni naari Taniar, ti yajauch tuke emesin ana nuna yaunchu aar etserkamiayi. Nuka pujushtainiam pujan Wáinkiurmesha, Ashí Jutía nunkanam pujarmena nu, Náinnium pisartarum. ^15Jea yakiini pujana nu akaiki wariri achiktajtsa, jeen wayashti. ^16Ajanam pujana nusha ni pushirin jukitiajtsa waketkishti. ^17Tura ajamtin ainiana nusha, Kuírchin umuntsainia nusha, nu tsawantin Timiá itiurchatan Wáinkiartatui. ^18Tuma asamtai átum pisaarmena nui yumitin achati tusarum Yus seatarum. ^19Nu tsawantinkia ti Wáitsatin átatui. Yama nankamtaik Yus nunkan najanama nuisha, yamaisha ukunmasha timiu Wáitsatin penké atsuttawai. ^20Tura Uunt Yus Wáitsatin tsawantan ishichik awajsattajai Tíchaitkuinkia, uwempratin penké atsuinti. Tura ni shuarin anaikiamia nuna Yáintajtsa wakerak, nu tsawantan ishichik awajsattawai. ^21Nu tsawantai "Júiti Kristu" Túramkuinkia anturkairap. ^22Kame "Krístuitjai" ántar tuinia nu, tura "Yúsnan etserniuitjai" ántar tuinia nusha wantinkiartatui. Wantinkiar Yus anaikiamu Shuárnasha anankatai tusar wakeruiniak, ni kakarmarin iniakmainiak aentsti tujintiamun Túrartatui. ^23Tura átum aneartarum. Aetak, Túruntsain ujakchajrumek' Tímiayi Jesus. ^24 Jesus tuke unuiniak juna Tímiayi: `Tura nu Wáitsatin nankaamasmatai, etsaasha nantusha etsantrashtatui. ^25Yaasha nayaimpinmaya kakekartatui, tura nayaimpiniam kakaram ainia nu muchitrartatui. ^26Nuyasha Ashí aents Winia Wáitkiartatui. Wi, Aents Ajasuitjiana ju, ti kakaran, ti wincha ajasan, yuranminiam Winiái Wáitkiartatui. ^27Nui nayaimpinmaya suntarun akupkattajai, Wíi shuaran Ashí nunkanmayan irurarat tusan. Arakaaniya, nunkaaniya, Ashí nunka Nánkatkamunmayan Wíi shuaran irurartatui.' ^28 `Iikiu numi nakumea nu nekaatarum. Ni chinkimpri punkak nuke jeakui, "ju nunkanam esat jeatemai" Tátsurmek. ^29Núnisrumek Wi Tájarmena nu Wáinkiurmeka, ni tatintri jeatemai tu nekaattarme. ^30Nekas Tájarme, Yamaí aents pujuinia nu kajin amuiniatsain, Ashí Wi Tájana nu Túrunatniuiti. ^31Nayaimpisha nunkasha amuukatniuiti. Tura winia chichampruka amuukashtiniaiti. ^32Tura tsawantcha nekanachminiaiti. Nayaimpinmaya suntarsha nékainiatsui; Wisha Yusa Uchiríntiatan nékatsjai. Aya winia Aparuk nékawai. ^33Atumsha anearum Enentáimprarum Yus aujsa pujustarum, tsawant nékachu asarum.' ^34`Tura Wikia ju shuarjai méteketjai. Ju shuarsha jeachat weak, ni jeen ikiuawai. Ikiuak ni shuarin Wáitrukartí tusa apujas ikiuak Ashí shuaran takatrin Súawai. Tura Wáitin Wáinniun, "ameja pénker Wáinkiata" Tímiai. ^35Wikia nu jea nérenniua Núnisnak, urutai Tátataj nékachu asarum anearum pujustarum. Kíaraimpiash, tura ajapkeash, atash shiniukaimpiash, Káshikiash Tátatjai. ^36Nérentin aya aneachmak taa, Kanúu tepai Wáitkiai tusarum aneartarum. ^37Wi atumin Tájana nu, Ashí Shuáran tajai, anearum pujustarum" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Jímiarchikí tsawant ajasmiayi paskua tutai Námper jeatin. Paskua Námpertincha wakapruachu tantan yuatin Námpernasha métek najanin ármiayi. Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha Jesusan anankar achikiar maatai tusar wakeriarmiayi. ^2Túrasha "Jista tsawantin Túrachmi, aents charaatum ajarain tusar" tiarmiayi. ^3Jesussha Petania péprunam tunamaru Semunka jeen misanam pujan, nuwa tarimiayi. Nartu kunkuinian Arapástru tutai kaya najanamunam piakun itiamiayi. Nu kunkuin ti kuitiaiti. Mutí chuchuke kupik Jesusa muuken kunkuinian ukatramiayi. ^4Tura nui pujuarmia nu, kajerar tunaiyarmiayi "¿Urukamtai ju kunkuinian ántar wasurea? ^5Junasha Súrakka, Menaintiú sian Kuítnium surukminiuyi. Nu kuitcha Kuítrinchan Súsanka maak" tiarmiayi. Tusa nuwan kajerkarmiayi. ^6Antsu Jesus chicharainiak "Iniaisatarum. ¿Urukamtai au kajerarum? Winia shiir Túrutayi, Tímiayi. ^7Kuítrincha atumjai tuke íruntsuk. Wakerakrumka tuke pénker awajsatniuitrume. Antsu Wikia atumjai tuke pujushtatjai. ^8Ju nuwa Ashí nii Túramnia Núnaka umikiai. Wi Jákatin jeatsain, iwiarsatin kunkuinian shiir ukatrurai. ^9Nekas Tájarme, Ashí nunkanam Yus-Chicham etsernaktatna nui, ju nuwa Túramurisha etsernaktatui, niin kajinmatkiarain tusa" Tímiayi. ^10Nuyá Jútas Iskariúti, Jesusa unuiniamurintiat, Israer-patri uuntrin werimiayi, Jesusan suruktaj tusa. ^11Niisha nuna antukar, warasar "Kuit amastatji" tiarmiayi. Jútassha Jesusan itiurak Yúpichuch tsankamkattaj tusa Enentáimias wekaimiayi. ^12 Wakapruachu tantan yuatin Jísat nankama tsawant tsawarmatai, paskua Námpertin Yúatin murik Máatin jeamtai, Jesusa unuiniamuri iniasarmiayi "Paskuatin murikiu Yúatin iwiaratai tusar ¿tui wétataj~i. Tui yurumattam?" tiarmiayi. ^13Tutai Niisha Jimiará unuiniamurin akatar akupeak "Péprunam wetarum. Nui aishman yumin Jukí wéa Wáinkiattarme. Nu aishman nemarsatarum. ^14Wayana nui Jeá nérenniuri Títiarum "Uunt Túramui, ¿wisha, unuiniamurjai tui Yurumáttaj?" ^15Nu nérentin, Yakí Písunam uunt tesamunam Ashí iwiaramun iniakturmastatrume. Nui Jísat ii najanatin iwiaratarum" Tímiayi. ^16Ni unuiniamuri wear, péprunam jeawar, Jesus timia Núnisan Wáinkiarmiayi. Tuma ásar paskua Námperan iwiararmiayi. ^17Nuyá Kíakui Jesus ni tuse unuiniamurijiai wayawarmiayi. ^18Niisha misanam pekaamak, Yurumáiniak pujusar, Jesus Tímiayi. "Nekas Tájarme, Chikichík shuar Wijiai yurumna nu, surutkattawai." ^19Nujai Kúntuts Enentáimprarmiayi. Chíkich Chíkich Jesusan aniasar "Wíashitiaj" tiarmiayi. ^20Jesus Tímiayi "Ju misanam tuse irunar yurumprum nu, chikichik surutkattawai. Wijiai pininnum yurumkan ayak yuana Núiti. ^21Nekas Wi, Aents Ajasuitjiana ju, Jákatniunam wéajai, aarturma aintsanak. Tura aishman Súrutna nu ti Wáitsattawai. Niisha akiinmainchu ajakuiti" Tímiayi. ^22Yurumainiak Jesus Yúsan yuminkias, yurumkan achik, puuk, chicharainiak "Achiktarum, jusha winia ayashruiti" Tímiayi. ^23Pininnasha achik, Yúsan yuminkias, ni unuiniamurin Súsarmiayi. Ashí umararmiayi. ^24Umararmatai Jesus Tímiayi "Júiti winia numpar, Untsurín Yáintajtsa Puártinia nu. Nujai Yamaram Chichaman Yus najanaiti. ^25Nekas Tájarme, uwa yumiri ataksha jui umarchattajai. Tura tsawant jeamtai, ukunmasha, Yus akupeana nui yamarman umartatjai" Tímiayi. ^26Yus-kantan Kantámawar, Jíinkiar, Uriwiu Náinnium wearmiayi. ^27Nuinkia Jesus niin Tíarmiayi "Ju kashi átum natsantrurtatrume. "Murikiu Wáinniun Máattajai, Túramtai murik tsakinmakartatui" tu aarchamukait. ^28Tura ukunam Wi nantakin atumin Kariréanam émtuktiajrume" Tímiayi. ^29Tutai Pítiur chicharuk "Amin Ashí natsantramainiakuisha, wikia natsantrashtatjame" Tímiayi. ^30Tutai Jesus Tímiayi "Nekas Tájame, ju kashi atash Jimiará shiniatsain, natsantrurtatme. "Núnaka nékatsjai" Menaintiú turuttiatme" Tímiayi. ^31Tutai Pítiur kakaram chichaak "Amijiai métek Máantuiniakuisha, Núnaka penké Tíchattajai" Tímiayi. Ashí ni unuiniamuri Núnisan tiarmiayi. ^32 Nuyá Jitsemaní ajanam wearmiayi. Jeawar Jesus ni unuiniamurin Tímiayi "Jui pujustarum, Yúsan áujsatasa pujai". ^33Pítrun, Jakupuncha, Juánnasha jukimiayi. Tura Jesuska ti kuntuts Enentáimiar wake mesek nekapsatasa nankammiayi. ^34Tura niin chicharuk "Wi ti kuntuts Enentáimjai, tura jakamnia nekapeajai. Jui iimia pujutarum" Tímiayi. ^35Jesussha ishichik arantach we, Nunká piniakumar tepes Yúsan aujmiayi. "Ju Wáitsatin átatna nu, Túrutatniuitkuinkia iniaitiusta" tu seamiayi. ^36Tuke áujuk Tímiayi "Apawá, Ashí tujinchaitme. Pininnumia Ashí umartinia aantsan ti nekapsatajna Nú Wáitsatniun, jurutkitia. Antsu Wi wakeraj nucha, ame wakeramuram Túrunati." ^37Tura ni unuiniamurin tarin, Kanúu tepenan Wáinkiamiayi. Pítrun Tímiayi "¿Semunka Kánamek. Kanutsuk ishichkisha iimia pujustin tujinkiamek? ^38Anearum Yus áujsatarum, tunaanum iniaaraij tusarum. Atumí wakaniin kakarmaitrume, antsu Atumí ayashiin kakarmachuitrume" Tímiayi. ^39Ataksha we, nuik Yúsan áujsama Núnisan áujsamiayi. ^40Ataksha waketruki, ni unuiniamurin Kanúu tepenan tarimiayi. Kari ti Pujá asamtai, Jesusan áujsatniun tujinkiarmiayi. ^41Jesus ataksha we, Tarí Tímiayi "Kanarum ayampratarum. Máakete. Jeayi. Wi, Aents Ajasuitjiana ju, Tunáa shuarnum surukmaitjai. ^42Nantáktiárum, Wemí. Iis, Winia Súrutna nu nuntumsai" Tímiayi Jesus. ^43 Jesus nuna Chicháa Pujá unuiniamuri Jútas tarimiayi. Niijiai Untsurí aents Puniá takaku, tura numincha takaku Káutarmiayi. Israer-patri uuntri, Israer-shuara jintinniuri, tura Israer-shuara uuntri akupkarma asa Káutkarmiayi. ^44Káuntsain Jútas chicharainiak, "Wi mukunattaj áujkin Núiti Jesus. Achiirum, pénker emetarum jukitiarum" Tímiayi. ^45Tura Jesusan Tarí, mukunuk áujas "Uuntá, Uuntá" Tímiayi. ^46Túramtai aencha Jesusan achikiar emetawarmiayi. ^47Túruiniakui nui wajatusha puniari úkuitsan, patri uuntri takarniurin awati ni kuishin tsupirkamiayi. ^48Túram Jesus aentsun Tímiayi "Kasakaitiaj. Puniajai numijiai, Kasá Nútiksarmek achirkatai tusarum tarutniurme. ^49Ashí tsawant atumjai Yusa Uunt Jeen wayan unuiniakun pujuchmakaj. Túmai nui achirkachmarme. Tura Yus timia nu uminkiat tusa ju Túrunayi." ^50Nuinkia ni unuiniamuri Niniak ikiuiniak pisararmiayi. ^51Tura aishman Nátsaach aya tarachin penumas Jesusan atamprimiayi. Tura natsaach suntar achikiam ^52tarachrin ajapa ikiuak Misú tsékenkimiayi. ^53 Patri uuntriin Jesusan ejeniarmiayi. Nui Patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, Israer-shuara uuntrisha irunturarmiayi. ^54Tura Pítiur iikian nemarki Patri jeen aach Jeá, Patri suntarijiai jinia anamuk pujumiayi. ^55Patri uuntri Ashí naamka uunt armia nujai iruntrar maatai tusar wakeruiniak shuar Jesusan tsanumprurat tusar eatkarmiayi. Nu chichamjai mantamnati, tiarmiayi. Túrasha Wáinkiacharmiayi. ^56Túrasha Untsurí shuar Jesusan tsanumpruiniayatan Yapajiá Yapajiá chichainia ásarmatai Wáinkiacharmiayi. ^57Nuyá Chíkich wajakiar Wáitruiniak juna tiarmiayi ^58"Yusa Uunt Jeen, aents jeamarmia nuna yumpuntiatjai. Túran Menaintiú tsawantai, chikichan, aents jeamchamun jeamtatjai" tau antukmaji" tiarmiayi. ^59Tura tuke Yapajiáwar tiarmiayi. ^60Nuisha Patri uuntri ajapén wajaki Jesusan chicharuk "¿Aimsatin penké tujintiamek. Warinia turamainia?" Tímiayi. ^61Tura Jesus takamtak aimtsuk pujumiayi. Patri uuntri atak chicharuk "¿Ame nekas Yusa Anaikiamurinkaitiam. Ii Yusri Uunt tajinia nuna Uchirinkaitiam?" ^62Tutai Jesus Tímiayi "Ee, Núitjai. Winia, Aents Ajasu tutaintiajna nu Kakaram Yusa untsuurini pujai Wáitkiattarme. Tura nayaimpinmaya yuranminiam winiai Wáitkiattarme" Tímiayi. ^63Tutai Patri uuntri kajek, ni pushirin jaak Tímiayi "¿Chíkich Títincha Warí atsumaj~i? ^64Nii tana nujai Yúsan Kátsekeamu antukurme. ¿Warintia Enentáimprum?" Tímiayi. Takui "jakamniaiti" Ashí tiarmiayi. ^65Chíkich Chíkich Jesusan Usukiáwarmiayi. Jiin epetkar awatiar "¿Ya aitkiarma? etserkata" tiarmiayi. Patri suntarisha yapiniam awatiarmiayi. ^66 Núnaka Túruiniai Pítru Nunká, jea aani pujan, nuwa Patri uuntri takarniuriya nu tarimiayi. ^67Niisha Pitrun jinia anamu pujan Wáinkiamiayi. Wáiniak, "Amesha Nasaretnumia Jesusjai wekaichukaitiam" Tímiayi. ^68Tutai Pítiur chicharuk, "Nékatsjai. Ame Támena nuna nékatsjai" Tímiayi. Tura aa Wáitiainiam jiinkimiayi. Tumai atash shiniukmiayi. ^69Nu Núwasha Pitrun ataksha Wáiniak, Shuáran nui pujuinian Tímiayi "Júiti ni shuari." ^70Tura Ataksha"atsá" Tímiayi. Ishichik árusan, shuar nui pujuarmia nu ataksha Pitrun chicharuk "Nekas ni shuarinme. Kariréanmaya Shuárchakaitiam. Auya shuara Nuní chichaame" tiarmiayi. ^71Tutai Pítrusha kakantar chichaak, "Ju aishmannaka átum Tárumna Núnaka nékatsjai. Wáitrakuinkia Yus iirsati" Tímiayi. ^72Nuya ataksha atash shiniukmiayi. Pítrusha, Jesus nuik timian Enentáimmiayi. Iis, Jesus nuik Tíchamka "Atash jimiar shiniatsain, ame, Núnaka nékatsjai, menaintiu turuttiatme" Tíchamka. Pítru nuna Enentáimias ti uutmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Tura kashin Káshik Patri uuntri, Israer-shuara uuntrijiai, Israer-shuara jintinniurijiai, Ashí naamka armia nujai irunturar, chichaman jurusarmiayi. Túrawar Jesusan jinkiamun apach Kapitián Piratuiin ejeniarmiayi. ^2Ejeniarmatai Piratu aniasmiayi "¿Amesha Israer-shuara Uuntrinkáitiam?" Tutai Jesussha "Amek tame" Tímiayi. ^3Nuyá Patri uuntri ti tsanumprurarmiayi. ^4Ataksha Piratu aniasmiayi "¿Aimsatin penké tujintiamek? Ti Untsurí etserturmainiatsuk." ^5Tura Jesus nunasha aikchamiayi. Túmakui Piratu ti Enentáimpramiayi. ^6 ^7Shuar ámiayi, ni naari Parapás. Niisha ni shuarijiai meset ámanum, shuaran maa asamtai sepunam enkeamuyayi. Tura Námper tsawantai Piratu sepunmaya Chikichík shuarnak Jíiki akupniuyayi, aents seawarmia nuna. ^8Nuisha Untsurí shuar Piratun Káutkar tiarmiayi "Ame ju Námpertin tuke Túramna nu Túratá. ^9 ^10Patri uuntri Jesusan kajeraru ásar surukarmiayi. Piratusha, nuna Nekáa chicharainiak "Israer-shuartiram ¿Atumí akupniurin jiiki akupkattajak? ¿Nu wakerarmek?" Tímiayi. ^11Tutai Patri uuntri aentsun chichainiak ""Antsu Parapás Jíikim Akúpkatá" titiarum" tiarmiayi. ^12Tutai Parapásan seawarmatai Piratu ataksha chicharainiak "Jesusnasha, átum ii akupniuri tarumna nuna, ¿itiurkattaja?" Tímiayi. ^13Ataksha ni kakantar tiarmiayi "Krúsnum mantamnati." ^14Piratusha niin tiarmiayi "¿Warí tunaana Túriniait?" Tímiayi. Takui niisha Nú nankaamas kakantar Tíarmiayi "Krúsnum mantamnati." ^15 Tuma asamtai, aents shiir Enentáimprartí tusa, Piratu Tunáa shuaran, Parapásan jiiki akupkamiayi. Tura Jesusnasha katsumkarum krusnum ajintrurtarum tusa suntaran tsankatkamiayi. ^16Tiniu asamtai suntar Jesusan jukiar, Kapitiáni jeen awayawarmiayi. Nu jea naari Piritiúriuiti. Túrawar Untsurí suntaran untsukarmiayi. ^17Ashí Káunkar, pushin kapaanniun Jesusan aentsrarmiayi. Tawasap janki najanamun etsenkrumtikiarmiayi. ^18Nuisha Jesusan áujsar "Shíiraitme, Jesusá, Israer-shuara akupniuriya" wishikiainiak tiarmiayi. ^19Muuknumsha sapapjai awatiarmiayi; Nuyá usukiawarmiayi, Túrawar ántar tikishmatrarmiayi. ^20Tura Jesusan wishikrar amukar, kapaantin pushin aitkiar, ni pushirin aentsrarmiayi. Túrawar Krúsnum ajintrurtai tusar Jíikiarmiayi. ^21Semun Serini Núnkanmaya Shuárauyayi. Arijantruncha, Rupuncha Aparíyayi. Semunkan takatnumia winian suntar emetawarmiayi, Jesusa krusrin yanaki jukiti tusar. ^22 Jesusnasha Kúrkuta Náinnium Júkiarmiayi. Kúrkuta, shuar chichamjainkia, muuka ukunch naint, tutainti. ^23Jeawarmatai, Karía, mira kunkuinjai pachimprar aartaj tusa susarmiayi Jesusan. Túrasha umarchamiayi. ^24 ^25Nantu Yakí jatemsamtai Krúsnum ayapar ajintrurar ikiusarmiayi. Túrawar suntar yaki jukit tusar nakurutaijiai nakurusar Jesusa pushirin yaruakarmiayi. ^26Urukamtai Máamuit, Ashí aents nuna nekaawarat tusa, ni Krúsrin ju aarmauyayi: ISRAER SHUARA AKUPNIURI ^27Nu Náinnium Jimiará kasa shuaran Niijiai Máawarmiayi. Chikichik Jesusa untsuurini Krúsnum, chikichik ni menaarini Krúsnum Máawarmiayi. ^28Yus-Papinium aarma ana nujai uminkiauyayi. Nui "Tunáa shuarjai nekapmarmauyayi" tu aarmaiti. ^29Shuar nankaamainiak, muuke pearar, Jesusan katsekainiak tiarmiayi "Iisia, amesha, "Yusa Uunt Jeen yumpuntiatjai, tura Menaintiú tsawantai ataksha jeamkattajai" Tíchakaitiam, tiarmiayi. ^30Amek Krúsnumia akaikim uwemprata." ^31Núnisan Patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha Jesusan wishikrar chicharnaisarmiayi "Chikichan uwemtikraitiat, Ninki uwempratniun tujintiawai. ^32Yusa anaikiamuri Krístuashit, ii akupniuriniashit, tiarmiayi. Wats, Yamái Krúsnumia Akáikití, iisha nu iisar Yus-shuar ajastai" wishikiainiak ántar nuna tiarmiayi. Jesusjai Krúsnum ajintruamusha Niin wishikiarmiayi. ^33 Tutupin jeamtai ti kiritin ajasmiayi Ashí nunkanam. Tura, nantu nunkaach ajasmatai ataksha tsaapnirmiayi. ^34Nuin Jesus kakantar untsumuk Tímiayi "Iruí, Iruí, rama sapaktani." Nuka shuar chichamjainkia, "Yusrú, Yusrú, ¿urukamtai ajapa ikiurkiniam?" tawai. ^35Shuar nui pujuarmia nu, nu chichaman nékachu ásar, nuna antukar "Eríasan Untsúawai" Tíarmiayi. ^36Chikichik shuar churuinian uruchjai ajamper, sapapjai Ijiú mukunati tusa susamiayi. Tura Tímiayi "Wajastarum, Erías Niin jukitiaj tusa winishtimpiash. Iistai" Tímiayi. ^37Nuinkia Jesus kakaram untsumak jakamiayi. ^38Túramtai Yusa Uunt Jeen ejamu ninki jaanakmiayi, Yakíya Nunká. ^39Suntara Kapitiántrisha Jesusan ayamtus wajamia nu, Jesus kakaram untsumak jaamun iis Tímiayi "Nuka ti nekas Yusa Uchiriyayi." ^40Nuwasha arant ii pujuarmiayi. Nu nuwajai Máktara péprunmaya Marí, Chíkich Marisha, Sarumáisha pujuarmiayi. Chíkich Marisha uchich Jakupuncha Jusencha Nukuríyayi. ^41Nu Núwaka, Kariréa nunkanam Jesus wekaimia nui, Niin nemarsar Yáintaitsar wekasarmiayi. Untsurí Chíkich nuwasha Jesusjai Jerusarénnum wear, nu nuwajai arant ii pujuarmiayi. ^42 Kiatemamtai, ayampratin tsawant jeatsain, Námper iwiaratin tsawant asamtai, ^43Arimiatíanmaya Jusé arantutsuk, kakaram ajas, Piratuí Jeá Jesusa ayashin seatajtsa utuamiayi. Nu Jusencha Ashí irunin ainia nu anturin ármiayi. Niisha Yus ju nunkanam akupin ajasat tusa Nákasmiayi. ^44Tura Jesusa ayashin seam, Piratusha "Wárik jaka" Tímiayi. Tuma asa suntara Kapitiántrin untsurak "¿Nekas jakayik?" Tímiayi. ^45Tutai Kapitián "Ee" takui, Jesusa ayashin Jusen tsankatkamiayi. ^46Jusesha puju tarachin pénkeran sumarak, Jesusa ayashin itiar aepas penuarmiayi. Tura yamaram kaya Táurmanum ikiusmiayi. Ikius Wáitiniam kayan átutmiayi. ^47Tura Máktaranmaya Marí, Jusé Nukurí Marijiai ni ikiuamun ii wajarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Tura ayampratin tsawant nankaamasmatai, Máktaranmaya Marisha, Jakupu Nukurí Marisha, Sarumáisha, kunkuinian Jesusa ayashin kuertai tusar sumakarmiayi. ^2Tura kashin Tumintin, ti Káshik, nantu Yáma jiiniai, iwiarsamunam jeariarmiayi. ^3Wésar chichainiak "Iwiarsamu Wáitiri kayancha ¿yaki akanketramkattaj~i?" tiarmiayi. ^4Jear uunt kaya akankekman Wáinkiarmiayi. ^5Iwiarsamunam wayawar, natsan esaram puju pushin entsar, untsuurnumaani pujan Wáinkiar ti ashamkarmiayi. ^6Túmainiakui natsa Tímiayi "Ashamkairap. Nasarétnumia Jesus Krúsnum jakama nu éarme. Iniantkimiuiti. Jui pujatsui. Wátsek, ju ikiusmanum iistarum. ^7Túrarum werum Pítrusha, Chíkich unuiniamurisha ju ujaktarum. Kariréanam atumin émkiyi. Turammarumna Núnisan Túruna Wáinkiattarme" Tímiayi. ^8Niisha ti ashamainiak purushniarar iwiarsamunmaya tseke wearmiayi. Ti ashamainia ásar, chikichkinkesha ujakcharmiayi. ^9 émkaka Tumintin ti Káshik Jesus nantaki, Máktaranmaya Marin Wantintiúkmiayi. Nu María Enentáiya siati iwianchin Jesus yaunchu ajapruyayi. ^10 ^11Marisha Jesusa nemari Kúntuts uutu matsatainian Werí, "Jesus iwiaakui, imia wi wainkiajai" Tímiayi. Támaitiat anturkacharmiayi. ^12Tura urum jimiara shuar Jerusarénnumia tsanin weenan, Jesus Nusháa iira ajas tarimiayi. ^13Niisha Jesusan Wáinkiar waketkiar, unuiniamurin ujakarmiayi, tura ni chichamencha anturkacharmiayi. ^14 Nuyasha Jesusa auntse unuiniamuri misanam pekaamkar pujuinian Jesus tarimiayi. "¿Atumí Enentái urukamtai Kátsuram ainia, urukamtai Winia nekas Enentáimtursachuram?" Tímiayi. Ni nantakmiarin Wáinkiaru chichamen anturkacharu ásarmatai kakantramiayi. ^15Nuyá chichaak "Ashí nunkanam wetarum. Túrarum Ashí shuarnum Yusa shiir chichame etserkatarum. ^16Shuar anturak imiani uwemprartatui. Shuar antukcharka, tuke sumamawartatui. ^17Shuar winia Náarun pachis, Yúsan nekas Enentáimtakka, juna Túrawartatui, Yusa kakarmarin iniakmastaj tusa: iwianchin jiiki akupkartatui; Chíkich chichamjai chichasartatui; ^18napincha achiksha, tseasnasha úmaksha, jaa ajaschartatui. Jaa shuaran ni uwejejai antin, nu shuaran pénker awajsartatui." Tu Tímiayi. ^19 Jesus chichas amukmatai, Yus nayaimpiniam jukimiayi. Túruna Yusa untsuurini pujusmiayi. ^20Ni unuiniamurisha Jíinkiar, Ashí nunkanam Yus-Chichaman etserkarmiayi. Tura Uunt Yus niin Yáinmiayi. Tura etserainiakui, Ashí aents ni kakarmarin nekaawarat tusa, aentsti tujintiamun Túratniun susamiayi. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Luke __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Nekas Iiní Túramia nuna "ímiatrusan aartajai" Untsurí aents tiarmiayi. ^2Yámankamtaikniumian iisarmia Nú shuar, tura Yus-Chichaman etserkatniun Yáinkiarmia nusha iin unuitiamprarmia Nútiksaran aartinian wakeriarmiayi. ^3Wisha Núnisnak esetsaran Enentáimsan, Yámankamtaikniumia nuna nekaamjai. Tuma asan Túrunamia nuna ímiatrusnak amincha aatratajtsan wakerimjiame, winia uuntur Tiupiru. ^4Jintintramawarma Nú nankaamas nekaata tusan wakerakun aatjame. ^5 Jutía nunkanam uunt akupin Erutis akupkamia Nú tsawantin Israer-shuar Yúsnan pujurin ámiayi, ni naari Sakarías. Niisha Aptías weeauyayi. Ni nuwesha Irisapít Arun weeauyayi. Irisapítia uuntrisha Israer-shuar Yúsnan pujurin ármiayi. ^6Yúsjaisha Sakaríassha Irisapítcha Mái-metek pénker ármiayi. Yus akupkamia nunasha umirin ármiayi. Tuma asamtai penkesha Chíkich niin yajauch chicharkatin atsuarmiayi. ^7Yusjai pénker wekainiayat Irisapít Júrechuyayi. Túrasha mai uuntach ármiayi. ^8 ^9Israer-shuar Yúsnan pujurin Chíkich weeanmaya Nuyá Chíkich weeanam, ankant ankant Yusa jeen Takáu ármiayi. Chíkich tsawant, Sakarías Weeá takastin amia nui, Sakaríaska kunkuinian ekeemaktaj tusa init wayatniuyayi. ^10Init kunkuinian ekeemai Untsurí aents aani matsamsar Yúsan áujtak pujuarmiayi. ^11Sakarías init pujai kunkuin ekeematainiam untsuurnumaani aya aneachma nayaimpinmaya suntar wajamiayi. ^12Nuna wajan Wáiniak Sakaríaska purushnairmiayi. ^13Túrasha nayaimpinmaya suntar chicharuk Tímiayi "Sapijmiakaip Sakaríasa. Nekaata, Ame seamna nuna Yus Anturtamkayi.tura ame nuwem Irisapít uchin takustatui. Nii akiiniamtai, "Juan" anaikiat. ^14 ^15Ame uchiram akiiniattana nuka Yusjaisha nankaamantu átatui. Tuma asamtai akiiniamtai, amesha shiir Enentáimsam warastatme. Tura Chíkich aents Untsurí warasartatui. Ame uchirmesha Karía ainia nuna umarchattawai. Tura aetak akiinchanak Yusa Wakaní pimiutkattawai, Tímiayi. ^16Tura ni shuarin Israer-shuar ainiana nuna, ii Uuntri Yusjai ataksha nawamtikiartatui. ^17Uunt Yúsaiya akatramu átatui. Yaunchu Yúsnan etserin Erías kakaram etserkamia Núnisan niisha etserkattawai. Nujai shuaran ni Uchiríjiai nawamtikiartatui. Tura umichu ainia nuna eseer Enentáimtikrartatui. Ni Uuntri taakui ni Enentái iwiaramu arti tusa etserkattawai" Tímiayi nayaimpinmaya suntar. ^18Nuna takui Sakarías nayaimpinmaya suntaran Tímiayi "¿Nunasha warijiain paant nekaataj? Wisha nuarjai Mái-metek ti uuntchichukaitiaj" Tímiayi. ^19Tutai nayaimpinmaya suntar Tímiayi "Wikia Kapriiraitjai, Yusa suntarintjai. Nii akatturmatai Chichastájam tusan tura nu shiir chichaman Ujaktájam tusan tarijme, Tímiayi. ^20Túrasha wi Tájamna nu "nekasaiti" tu Enentáimprachume. Tura asam uchiram akiintsain muut ajastatme. Chichastin penké tujinkiattame. Tura wi tajana nu, tsawant jeamtai Túrunattawai." ^21Nuna tumai Yusa jeen aani pujusar, Sakaríasan Nákas pujuarmiayi. "¿Urukamtaik init we Imiá menkaka?" tu Enentáimprarmiayi. ^22Nuyá Sakarías jiinkimtai, áujsartaj Tukamá tujinkiarmiayi. Sakaríaska, muut ajasu asa, aya úwijmiasan chichamiayi. Túmakui, Sakarías init pujus Yúsai Wáimiakun nekaawarmiayi. ^23Yusa jeen takastin tsawantri amuukamtai Sakaríaska ni jeen waketkimiayi. ^24Nuyá ukunam ni nuari Irisapít ajaprukmiayi. Tura senku nantutin aya jean pujusmiayi. ^25Jeá pujus, "Aents wishikruiniakui natsantan jurutkitiaj tusa uchi takustinian Yus tsankatrukai" tu Enentáimpramiayi Irisapít. ^26 Nu senku nantu nankaamasmatai Yus ni suntarin Kapriiran Nasarét péprunam akupkamiayi. Nu pepru Kariréa nunkanam pujawai. ^27Nasarétnumia nuwan, naari Marí, Iyutí tusa akuptukmiayi. Nu Núwaka aishmanjai pujuchuyayi. Niisha Jusejai nuatnaikiatsa anajmanair pujumiayi. Juseka uunt Tawit weeauyayi. ^28Wats, nayaimpinmaya suntar Marí pujamunam Wayá Tímiayi "Yus pénker Enentáimturma asamtai, ámin winitjiame, Mariya. Yuska ámin nemartamuk Ashí nuwa nankaamas pénker awajtamui" Tímiayi. ^29Tura Marisha nayaimpinmaya suntaran Wáiniak, chichaamun nékatsuk "Urukamtaik tu Chicháa" tu Enentáimpramiayi. ^30Nuyá nayaimpinmaya suntar chicharuk Tímiayi "Mariya, sapijmiakaip. Yus shiir Enentáimturmawai. ^31Antukta. Amesha ajapruktatme. Túram Uchi takustatme. Nusha "Jesus" anaikiata. ^32 ^33Niisha uunt átatui. Nincha "Uunt Nankaamaku Yusa Uchiri" tiartatui. Tura Uunt Yuska yaunchu Tawitian uunt akupniuri awajsamia Núnisan ame Uchirmin ame Shuárumin Israer tutain Uunt akupin awajsattawai. Ni akupeamurisha Yus susamu asa penké amuukashtiniaiti" Tímiayi. ^34Nayaimpinmaya suntar nuna tutai Marí Tímiayi "Nusha winia aishur atsaisha, ¿itiurak Túrunataj?" ^35Tutai nayaimpinmaya suntar Marín Tímiayi "Yusa Wakaní tarutramtatui. Tura yuranmia Núnisan Uunt Yusa kakarmari ijirmattawai. Nu tuma asamtai Uchi akiiniattana nu Yúsaiya asamtai, "Yusa Uchirínti" tiartatui, Tímiayi. ^36Tura Irisapít ame Kaná kaimia nusha Núnisan weamtanam ajaprukai. Iis, "Júrechuiti" tiarmia nu, yamaikia sais nantu pujawai ajamtin. ^37Yúsjainkia itiurchatka penké atsawai" Tímiayi. ^38Tutai Marí Tímiayi "Yus wakeramun Túriniaitjai wikia. Ame tame nuna Yus wakerana nuna Túrutati, tajai" Tímiayi. Nuna Tímiatai nayaimpinmaya suntarka wémiayi. ^39 ^40Nu tsawant Marí Wárikmas muranam Jutía nunkanam ni Kaná kain Irisapítian iyutaj tusa wémiayi. Sakaríasai Jeá, ni jeen Wayá, Irisapítian áujsamiayi. ^41Marí áujeamun antukmatai Irisapítia ampujén uchiri muchitkiamiayi. Tumai Yusa Wakaní ni Enentáin pimiutkamiayi. ^42Nuinkia kakantar chichaak Marin Tímiayi "Yus amincha ti shiir awajtamsaiti. Tura Uchiram akiiniattana nusha Yus shiir awajsamuiti. ^43Kairua, ame winia Uuntru Nukurí áminin, Yus winia ti waitnentra asa, áujsata tusa ámin akuptamkachaik, Tímiayi. ^44Warí, wisha ame áujtamna nuna ántakui ampujrui uchi waras muchitrutkayi. ^45Amesha Yus Turámiania nu umikiu asam shiir pujame. Yus Tímia nu Túrunattawai auka" Tímiayi. ^46Nuna tinia iniaisamtai Marí juna Tímiayi: "Wikia tuke enentairjai "Yus Timiá uuntaiti" tajai. ^47Tura Uunt Yuska winia Uwemtikruru asamtai ti waraajai. ^48 ^49Wisha péejchach ain ni wakeramurin umiktajtsan wakerakui winia Enentáimturayi. Tuma asamtai Ashí aents, "Marincha Yus shiir awajsaiti" tuke turutiartatui. Yuska Imiá penker tura Imiá kakaram ana nu winia ti uuntan Túrutaiti. Tuma asamtai Ashí aents "Marincha Yus shiir awajsaiti" turutiartatui. Núnaka Yamái nankamamunak tuke Turutú ajartatui. ^50Tura Niin umirkatniun wakerana nunasha Yus tuke waitnentrartatui. ^51Ti itiurchatan Páchitsuk Túraiti Nii. "Nankaamantuitjai" tu Enentáimtumainia nuna nupetkaiti. ^52Ashí akupin ainia nuna awakkaruiti. Tura íksan péejchach ainia nuna uunt awajsaruiti. ^53Pénker ana nuna kitiamainiakui Yus pénkeran Súsaruiti. Tura antsu "Ashí takakjai" tuinia nuna aya Júnik awajsaruiti. ^54Israer-shuar Niiniu ájinia Núnaka waitnentratniun kajinmattsuk Yáinmákuitji. ^55Yaunchu ii Uuntri Apraáman tura Ní shuarnasha "Túrattajai" timia nuna ímiatrusan tuke Túraiti." Nuní Tímiayi Marí. ^56Marikia Irisapítjai Menaintiú nantu pujus ni jeen waketkimiayi. ^57 Nuyasha ni jurertin tsawantri jeamtai Irisapítcha uchin aishmankan takusmiayi. ^58Tura ni shuarisha, ni írutramurisha "Irisapítian Yus ti shiir Yáinmiayi" Tuíniak, niin iyuwearmiayi. Tura Mái-metek warasarmiayi. ^59Israer-shuar Túrutai Júnisaiti: uchi akiiniamuri uchu tsawant jeamtai, shunichiri nuapen tsupiktin awai, Sirkunsisiún tutai. Yus nuna Tú tiniu asamtai tuke Túrin ármiayi. Wats, Irisapítia uchiri akiiniamurinia uchu tsawant jeamtai tsupirkatai tusar ni jeen jearmiayi. Nuinkia ni apari naari Sakarías anaikiataitsar wakeriarmiayi. ^60Tura ni Nukurí Tímiayi "Atsá. Antsu ni naari Juan átatui." ^61Tutai tiarmiayi "¿Nusha urukamtia? Amée shuarumsha nu Náartincha áwak" tiarmiayi. ^62Nuinkia uchi Aparín "¿Warí anaikiatajtsam wakeram?" tusar aya úwejejain iniasarmiayi. ^63Tutai Uchí Aparísha "Nakash surusta; aartaj tusan wakerajai" tusa aya úwejejain iniakmamiayi. Takui nakash susam, ni naari Juánkaiti, tu aarmiayi. Nuna Wáinkiar "Ayawa urukakun ta" tu Enentáimprarmiayi. ^64Nú chichamaik Sakarías chichatsuk pujamun chichakmiayi. Tura nuin Yusa Náarincha shiir awajsamiayi. ^65Nuinkia ni írutramurisha ashamkarmiayi; tura Ashí Jutía nunka Murá amia nui nu Túrunamun ujakam Ashí nekaawarmiayi. ^66Nu Túrunamun antukar ti Enentáimsarmiayi. Tura "ju uchin Yus nekas pujurtsuk. Tuma asamtai uunt ajas ¿urukuk ati?" tu Enentáimprarmiayi. ^67 Uchí Aparí Sakarías, Yusa Wakaní pimiutkam tura Yus jintintiam, juna Tímiayi: ^68"Israer-Shuartí ii Yusri naari shiir awajsatniuitji. Ii Yúsrisha tarutmaitji. Tura uwemtikrampraitji. ^69Yaunchu ii uuntri Tawit Yusa wakeramurijiai uunt akupin áchamkia. Tura ni ukurin ti kakaram Uwemtikkiartinian suramsaitji. ^70 ^71 ^72Yuska ii nemasriya tura iin nakitramainiajnia Nuyá uwemtikrampratniun Enentáimsamia nuna, yaunchu ni etserniurin pénker armia nuna ujakmiayi. "Winia ti penker chichamprun Tájana nuna yapajitsuk umirkan tuke Wáitnentratajrume" yaunchu ii uuntrin Tímiania nunasha ni etserniurin ujakarmiayi. Yaunchu nu ujakma Yamái iisha wainji. ^73 ^74 ^75Nu ujakman Yuska Yámankamtaik Imiá yaunchu ii uuntri Apraáman Tíchamkia. Apraáman ujakmia nu Júiti: "Wi wakeraj Nútiksaran, Winia umirtukar pénker wekainia nuna ni nemasriya uwemtikrattajai. Sapijmiatsuk winia tuke takartusarat tusan Túrattajai" Yus Tímiayi Apraáman. Iisha ni shuari asakrin, nuna taku incha Túramaji. ^76Tura amincha, uchiru, "Uunt Yusna etserniuiti" turamartatui. Amesha ni Tátintri iwiarataj tusam Uuntai émkim wétatme. ^77Ni shuari, ni tunaari tsankurnar uwemprarat tusam Túrattame. ^78 ^79Yuska Ashí shuaran anea asa, incha Wáitnentramak ni pujamunmaya ni Tsáapnintrin suramsaitji. Ni Enentáin kiritniunam wekainia nuna, mesertinnium Jeatemá ásarmatai, ni Tsáapnintri jeat~i tusa Túraiti. Tura Ashí incha ii Enentáin imiatkinchanum Wekasarmí tusa Túraiti." Nuní Tímiayi Sakarías. ^80Uchisha tsakarmiayi. Tura Yúsan nekaki-nekaki wémiayi. Israer shuarnum etserkatin tsawantri jeatsainkia atsamunam pujuyayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Wats, Juan akiiniamia Nú uwitin uunt akupin Akustu Ashí nunkanam aentsun Nekapmarartí tu chichakmiayi. ^2Nu nekapmartinian yaunchu Túrushtain Yamái Túriarmiayi. Siria nunkanam Seriniu akupin Pujái Túrawarmiayi. ^3Ni naari aartaj tusa Ashí shuar ni nunkenin wétin ármiayi. ^4Tuma asamtai Jusé Nasarét péprunmaya Kariréa nunkanam amia Nuyá jiinki Pirin péprunam Jutía nunkanam amia nui wémiayi. Juseka Tawit weeanam akiinia asa, ni nekas nunkenka Pirinkauyayi. ^5Nu asamtai, ni Náarin aartaj tusa Jusé wémiayi Marijiai. Marisha Jusé Núweyayi. Tura tsanincharuyayi. Túmaitiat Marisha Yusa Wakaní kakarmarijiai ajamtiniuyayi. ^6Tura nui Pirinnum pujuiniai Marí takustintri jeamiayi. ^7Nui iwiairin uchin aishmankan takusmiayi. Tura uchi penutaijiai penuar, waaka yurumtainiam aepsamiayi. Irar kanutainiam pujustin ankant Atsá asamtai Túrawarmiayi. ^8 Tura Pirinnum Tíjiuch murikiun Wáinin kashi murikrin Wáiniuk pujuarmiayi. ^9Túmainiai nayaimpinmaya suntar murikiun Wáinin matsatainian wantintiukmiayi. Tura Yúsnumia Tsáapnin ni matsatainiamunam etsantramiayi. Túrunamtai murikiun Wáinniuka ti ashamkarmiayi. ^10Túrasha nayaimpinmaya suntar Tímiayi "Ashamprukairap. Ashí aentsnum ti warastin Atí tusan ti penker chichaman itiarjiarme. ^11Júiti: Yamái tsawantai uunt Tawitia péprurin Pirinnum yaunchu Yus anaikiamu KRISTU tutai, uwemtikramprataj tusa akiintiurmarme. Nu Uchisha Ashí aentsun akupniuiti, Tímiayi. ^12Tura jujai nekaattarme: uchi penutaijiai penuarma waaka yurumtainiam Tepá Wáinkiattarme. Nu Wáinkiarum nekas Júiti, tu nekaattarme." ^13Nu chichamaik nayaimpinmaya suntar ti Untsurí, nayaimpinmaya Káunkarmiayi. Túrawar Yusa naarin shiir awajainiak juna tiarmiayi: ^14"Nayaimpinmasha Yus nankaamantuiti tu Enentáimtusarti. Tura ju nunkanmasha Yusjai nawamnaikiaru ainia nu imiatkinchanum pujusarti." Tu tiarmiayi. ^15Tura Yusa suntari nayaimpiniam waketkiarmatai murikiun Wáinin tiarmiayi "Wats, Pirinnum Wárik Wetái. Nu Túrunamu Yus turamajnia nu iyumi" tiarmiayi. ^16Nuna tiar Wárik wearmiayi. Tura Marincha Jusencha Wáinkiarmiayi. Tura uchincha waaka yurumtainiam tepan Wáinkiarmiayi. ^17Wear nuna Wáinkiar, nayaimpinmaya suntar uchi Túrunamurin timia nuna etserkarmiayi. ^18Tura murikiun Wáinin tiarmia nuna antukaruka ti Enentáimtusarmiayi. ^19Túrasha Marikia Ashí Túrunamia nuna ni Enentáijiainkia Enentáimtu pujumiayi. ^20Tura murikiun Wáinniuka antukarmia nuna Enentáimtusar, tura iisarmia nunasha Enentáimtusar "Nayaimpinmaya suntar ujatmakmajnia Tímiatrusan Túrunayi" tiarmiayi. Tuma ásar Yusa Náarin shiir awajsar kantampruawar waketkiarmiayi. ^21 Tura uchi akiiniamu uchu tsawant jeamtai, ni Túrutairin Túrin ásar, ni shunichiri nuapen tsupirkarmiayi. Túrawar Marí ajapratsain nayaimpinmaya suntar Tímia Nútiksan "Jesus" anaikiarmiayi. ^22Tura Muisais akiiniatniunam akupkamia Núnisan, tsawantri jeamtai, Yusa Uunt Jeen Jerusarénnum uchin Yus iiktustai tusar Júkiarmiayi. ^23Kame Yus-Papinium ju aarma awai: "Ashí uchi iwiairi aishman akiinkiunka Yusna átatui." ^24Tuma asamtai, Marí Yusa Uunt Jeen Wáitsuk pujamu wayatniuri jeamtai, uchin Yus Iistí tusa Yusa Uunt Jeen Jerusarénnum pujana nui itiarmiayi. Tura yampitsan Jímiaran Súsarmiayi. Muisáis akupkamun umiiniak nuna Túrawarmiayi. ^25 Nu Túmai Semeún naartin aishman Jerusarénnum pujumiayi. Semeúnsha Yusa Wakaní pujurma asa pénker aishmankauyayi. Yúsan nekas Enentáimtiniuyayi. Yusa anaikiamurijiai Israer-shuar ankant ajastin jeati tusa Nákauyayi. ^26"Winia anaikiamur KRISTU tutai Wáintsuk Jákashtatme" uunt Yusa Wakaní tu jintintiamiayi. ^27Nú Semeún Yusa Wakani "Wetá" tutai, Yusa Uunt Jeen wémiayi. Tura Nú tsawantai Muisáis Tímia Núnisan umirkatai tusar Marisha Jusesha uchin Jesusan Yusa Uunt Jeen itiariarmiayi. ^28Itiariarmatai Semeún uchin jusa miniakas Yúsan áujuk juna Tímiayi: ^29"Yamaikia, Uunta, Amiin wi jeatin ankant Atí. Turutmiamna nu ímiatrusmek umikiume. ^30 ^31Ju Uchi Ashí aents Uwemtikrartá tusam susamna nuna Yamái imia winia jiirujai Wáinkiajai. ^32Israer-shuarcha ainia nu Tsáapninium wekasarat tusa akuptukmaiti ju Uchi. Tura Israer-shuar Aminiuram ájinia nuna Ashí aents shiir Enentáimtikrartí tusam ju Uchi akuptukmaitji. Nuna Wáinkian shiir Enentáimsan Jákatniuitjai." ^33Tura Semeún Uchiniun tu chicharkui Jusesha Jesusa Nukurísha ti Enentáimprarmiayi. ^34Semeúnsha chichaak "Yus shiir Enentáimturmasartí" niin Tímiayi. Nuyasha Marin chicharuk Tímiayi "Nekaata. Ju Uchin Israer-shuartisha Untsurí nakitrar iniarartatji. Tura Chíkich Israer-shuartikia ju Uchin shiir Enentáimtusar ti wararsartatji. Tura Uchiram Yusa kakarmarin ti paant iniakmastatui. Tuma ain Untsurí Aun yajauch chichariartatui. ^35Nujai shuar ni Enentáin warinia Enentáimia nu, paant átatui. Maaj, Ashí nu Túmakui, ijiumua Núnismek ame Enentáimin ti Wáitsattame, Mariya." Tu chichasmiayi Semeún. ^36Nuwasha Ana naartin nui Yusa Uunt Jeen pujumiayi. Niisha Yúsnan etserniuyayi. Ni Aparísha Panuíruyayi tura Aser shuarauyayi nu nuwa. Niisha ti uuntchiyayi. Niisha yama nuatnaikiamujai siati uwi ni aishrijiai tsanin pujusarmiayi. ^37Tura wajemamiayi. Tura uchenta kuatru uwi takakuyayi. Tura ninkia Yusa Uunt Jeenia Jíintsuk Káshisha tsawaisha tuke Yúsan áujniuyayi. Tura yurumtsuk Yúsan áujniuyayi. ^38Semeún tuasua amikmatai Anasha taa, Uchin Wáiniak Yúsan yuminsamiayi. Tura Jerusarénnum Yus uwemtikrampratai tusa Nákarmia nuna áujkunka uchin áujmat wémiayi. ^39Nuyá Yus Tímia nuna Ashí Túrawar amikiar Kariréa nunkanam, kame nii pujumia Nú peprunam Nasarétnum Jusesha Marisha Uchisha waketkiarmiayi. ^40Uchi Jesus tsakaki, kakaram ajaki tura Nú nankaamas nekaki wémiayi. Tura Yus Niin ti shiir awajsamiayi. ^41 Jusesha, Jesusa Nukurísha tuke uwitin paskua Námper jeakui Jerusarénnum weu ármiayi. ^42Ni Túrutairi Túruiniak, Jerusarénnum weak Jesusan tuse Uwí jeamtai Júkiarmiayi. ^43Námper amuukamtai ni Nukurísha Jusesha nékachmanum Jesuska Jerusarénnum Juákmiayi. ^44Marisha Jusesha "Wíi shuarjai winiawai" tusa, Núnaka eatsuk Chikichík tsawant wekasarmiayi. Nuyá Wáinkiataj Tukamá, ni shuariin tura ni nékamunam eakarsha, ^45Wáinkiacharmiayi. Nuinkia Jerusarénnum ataksha waketrukiarmiayi, eaktai tusar. ^46Tura Menaintiú tsawant eakar Yusa Uunt Jeen Yus akupkamun jintinnian anturak Anintrú pujan Wáinkiarmiayi. ^47Tura nui Ashí Jesusan anturkarmiania nu, niisha ti nékakui tura aimtanash ti pénker aimkiui, ti Enentáimturarmiayi. ^48Ni Aparísha Nukurísha Tumáa pujan Wáinkiar, ti Enentáimprarmiayi. Tura ni nukuri chichaak Tímiayi "Uchiru, ¿ausha urukamtai itiurchat Enentáimtikrurmam? Ame apasha wisha urukayik tusar ti eakjame" Tímiayi. ^49Tutai Jesus Tímiayi "¿Urukamtai eatrum? Winia Aparnan Túratniuitjiana nuka nékatsrumek" Tímiayi. ^50Tura timia Núnaka penké nekaacharmiayi. ^51Nuyá Jesus niijiai Nasarétnum waketkimiayi. Ninkia tuke umiriarmiayi. Ashí nu Túrunamun Marikia tuke Enentáimtu pujumiayi. ^52Jesuska tsakaki, tura nekaki wémiayi. Yussha tura aencha Niin shiir Enentáimtiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Tipiriu uunt akupin pujamu kinse Uwí jeamtai, Jutía nunkanam Punseu Piratu akupin pujumiayi. Tura Kariréa nunkanam Erutis akupin pujumiayi. Itiurea nunkanmasha Trakuniti nunkanmasha ni yachi Jiripi akupin pujumiayi. Tura Apirinia nunkanam Risanias akupin pujumiayi. ^2Tura nu uwitin Anassha Kaipiássha Israer-patri uuntri pujuarmiayi. Nu uwitin Sakaríasa Uchirí Juan atsamunam pujan Yúsaiya chichaman antukmiayi. ^3Nuyá Jurtan entsanam supichik matsamarma nuna Juan wekaatusar juna Tímiayi "Winia tunaarun Yus tsankurturat tusarum, enentai Yapajiárum imiantiarum." Tu ujakmiayi. ^4Nu ujakman Isayas yaunchu juna aarmiayi: Atsamunam wekaana nu untsumun ántuiniawai. Nii untsumuk juna tawai: Atumí Enentái Uunta jinti iwiarturtarum; naka awajsatarum. ^5Jápaaka ainia nusha aimkiamu arti. Naint ainia nusha paka awajsamu arti. Jintia apijiaru ainia nusha naka jiikmia arti. Tura pujutrin ainia nusha métekrak paka awajsamu arti. ^6Túrunamtai Ashí nunkanmaya aents Yúsaiya uwempratin aan nekaawartatui. ^7Untsurí aents imiatit tusar tariarmia nuna Juan chicharainiak Tímiayi "Napia aaniutirmincha, ti Asutniátin Jeatemáttana Nuyá uwempratarum tusa ¿ya ujatmakuram? Tímiayi. ^8"Iikia Apraám weeaitji, tuma asakrin Yus shiir Enentáimturmaji" tu Enentáimtumasairap. Antsu Enentáim Yapajiámuitkiuinkia pénker wekaamurmijiai paant iniakmastarum. Warí, Yus wakerakka, ju kayan Apraáma shuarin Páchitsuk najankainti, Tímiayi. ^9Aneartarum. Numi ajaktinian Kampuwárin jacha atuttsamuiti. Numi pénker nereatsna nuka ajakar jinium apeamu ártatui" Tímiayi. ^10Tutai aentska Enentáimprar "¿Nuinkia itiurkatjik?" tiarmiayi. ^11Tutai Juan Tímiayi "Jimiará pushin takakna nu, takaktsuna nuna chikichan Súsatniuiti. Yurumkan takakna nusha takaktsuna nuna ajamsatniuiti" Tímiayi. ^12Uunt akupniu Kuítrin juu armia Nú shuar imiantiaj tusar Juánkan weriar aniasarmiayi. "Uunta, ¿iisha Warí itiurkatjik?" tiarmiayi. ^13Tutai Juan Tímiayi "Kuit uunt akupin tana nu iniankasrum achikiairap." ^14Suntarsha aniasarmiayi "Uunta, ¿iisha Warí itiurkatjik?" Juansha Tímiayi "Ame kakarmarmijiai chikichna jurukip. Tura niin tsanumpruraip. Tura uunt akupin akirmana Nújain warasta" Tímiayi. ^15 "Ju Juan Yusa anaikiamurinchuashit" tu Enentáimsar paant nekaataitsar Nákarmiayi. ^16Tumai Juan Tímiayi "Wikia aya ayashmin entsanam imiajrume. Tura wijiai nankaamas ana nu Tátatui. Ni sapatri jinkiamurinkisha atitrachminiaitjai. Niisha taa, imiantinia aanis tura Jíiya aanis Yusa Wakanin enketramprattarme. ^17Shuar aruusan awajtia Núnisan, nusha yajauch ana nuna ajapa aya pénkernak Júuktatui. Neren ikiustatui tura yajauchinkia ji tuke kajinchatainiam apeattawai" Tímiayi. ^18Juan nu arant shiir chichaman aentsun ti Núkap ujakarmiayi. ^19Tura nuyasha akupin Erutisan chicharkamiayi. Ni yachi Jiripi nuarin Jirutíasan kasarak nuatkui tura Chíkich yajauchincha Túrakui chicharkamiayi. ^20Tura Erutis Núnaka ántutsuk Chíkich yajauchin Túramiayi. Juánkan achik sepunam enkeamiayi. ^21 Nu Túruntsain, Juansha Ashí Nú nunkanmaya aentsun imiak pujurainai Jesussha imianmiayi. Niisha Yúsan áujuk pujai nayaimpisha uranmiayi. ^22Tura Yusa Wakaní Yámpits najanar paant tarurmiayi. Tura Yus nayaimpinmaya chicharuk "Amek winia aneamur Uchiruitme; Amin ti wararjame" Tímiayi. ^23Jesus trainta (30) Uwí takaku asa ni takatrin nankamamiayi. "Jusé Uchirínti" tiniu armiayi. Jusésha Iría Uchiríyayi. ^24Irísha Matata Uchiríyayi; Matat Riwí Uchiríyayi; Riwí Mirkía Uchiríyayi; Mirki Jana Uchiríyayi. Jana Jusé Uchiríyayi; ^25Jusé Matatíasa Uchiríyayi; Matatías Amusa Uchiríyayi; Amus Najuma Uchiríyayi; Najum Esrí Uchiríyayi; Esri Nakaia Uchiríyayi; ^26Nakai Maata Uchiríyayi; Maat Matatíasa Uchiríyayi; Matatías Semái Uchiríyayi; Semái Jusé Uchiríyayi; Jusé Jutáa Uchiríyayi; ^27Jutá Juana Uchiríyayi; Juana Resa Uchiríyayi; Resa Surupapira Uchiríyayi; Surupapir Saratiira Uchiríyayi; Saratiir Nerí Uchiríyayi; ^28Neri Mirkí Uchiríyayi; Mirki Atí Uchiríyayi; Atí Kusama Uchiríyayi; Kusam Irmutama Uchiríyayi; Irmutam Ira Uchiríyayi; ^29Ir Jusué Uchiríyayi; Jusué Irieséra Uchiríyayi; Iriesér Jurema Uchiríyayi; Jurem Matata Uchiríyayi; ^30Matat Riwi uchiriyayi; Riwí Semeúnka Uchiríyayi; Semeún Jutáa Uchiríyayi; Jutá Jusé Uchiríyayi; Jusé Junanka Uchiríyayi; Junan Iriakímia Uchiríyayi; ^31Iriakím Mirea Uchiríyayi; Mirea Mainiánka Uchiríyayi; Mainián Matata Uchiríyayi; Matata Natanka Uchiríyayi; ^32Natan Tawitia Uchiríyayi; Tawit Isaí Uchiríyayi; Isaí Upitia Uchiríyayi; Upit Puusa Uchiríyayi; Puus Saramúnka Uchiríyayi; Saramún Naasunka Uchiríyayi; ^33Naasun Aminiatapa Uchiríyayi; Aminiatap Arama Uchiríyayi; Aram Esruma Uchiríyayi; Esrum Paresa Uchiríyayi; Páres Jutáa Uchiríyayi; ^34Jutá Jakupa Uchiríyayi; Jakup Isaka Uchiríyayi; Isak Apraáma Uchiríyayi; Apraám Tarea Uchiríyayi; Taré Nakura Uchiríyayi; ^35Nakur Seruka Uchiríyayi; Seruk Rakaua Uchiríyayi; Rakau Pirikia Uchiríyayi; Pirik Epera Uchiríyayi; Eper Sará Uchiríyayi; ^36Sara Kainiánka Uchiríyayi; Kainián Arpaksata Uchiríyayi; Arpaksat Sema Uchiríyayi; Sem Nuaia Uchiríyayi; Nuai Ramikia Uchiríyayi; ^37Ramik Matusarínkia Uchiríyayi; Matusarín Enuka Uchiríyayi; Enuk Jaritia Uchiríyayi; Jarit Maararíira Uchiríyayi; Maararíir Kainianka Uchiríyayi; ^38Kainian Enusa Uchiríyayi; Enus Seta Uchiríyayi; Set Atanka Uchiríyayi; tura Atan Yus najanamuyayi. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Jesusa Enentáin Yusa Wakaní pimiutkamiayi. Jesussha Jurtan entsanmaya waketkimtai Yusa Wakaní aents atsamunam jukimiayi. ^2Tura nuisha kuarenta tsawant pujusmiayi. Tura íwianch Niin tunaanum ajuaraintiajtai tusa pujurmiayi. Nu kuarenta tsawantin Jesus yurumtsuk Pujá asa ti tsukammiayi. ^3Nuinkia íwianch chicharuk "Amesha nekas Yusa Uchiríntkiumka ju kaya apatuk najanata" Tímiayi. ^4Tutai Jesus Tímiayi "Yus-Papí tawai: "Aya apatkujain shuar iwiaaku pujuschamniaiti. Antsu Ashí Yus-Chicham tana nujai nekas iwiaaku pujusminiaiti," tawai" Tímiayi. ^5Tura Nuyá íwianch naint Yakí Wájakmanum Jukí, Ashí nunka ainia nuna ju chichamaik iniaktusmiayi. ^6 ^7Tura chicharuk Tímiayi "Ashí ju nunka Wáinmena nu Wíniaiti. Tura wi wakerajna Nú shuaran Súsatniuitjai. Tuma asamtai tikishmatrurakminkia ju nunkanam Ashí akupkatniun susattajme. Tura nui ni wariri ainia nusha áminiu átatui" Tímiayi. ^8Tutai Jesus Tímiayi "Yus-Papí tawai: "Aya Ninki Yus ame Uuntrum tikishmatram Enentáimtustiniaitme." Tau asamtai, werumta, iwianchi" Tímiayi. ^9Ataksha íwianch Jesusan Jerusarén péprunam jukimiayi. Tura Yusa Uunt Jee yakiini iwiak Tímiayi: ^10"Yus-Papí tatsuk: "Yuska ni suntarin Wáinkiatá tusa akupturmaktatui. ^11Kayanam ajintrain tusa wenkurmaktatui." Tuma asamtai nekas Yusa Uchirinkiumka Juyá akaikim iniaata" Tímiayi. ^12Tutai Jesus aimiuk Tímiayi "Yus-Papí junasha tawai: Yus ame Uuntrum nekapsataj tiip." ^13Tuma asamtai íwianch penké tujintiak ishichik tsawant Jesusan iniaisamiayi. ^14 Jesus ni Enentáin Yusa Wakaní kakarmari pimiutkamu ajas Kariréa nunkanam waketkimiayi. Nu nunkanam nankaamantu Túramurin áujmatiarmiayi. ^15Nu nunkanam Ashí péprunam Israer-shuar iruntai jea armia nui unuiniarmiayi. Tura anturkarmia nuka ni Náarin shiir awajsarmiayi. ^16Ni tsakarmariin Nasarétnum Jesus wémiayi. Tura Israer-shuar ayampratin tsawantin iruntai jeanam wayamiayi, tuke turin asa. Tura Wayá Yus-Papin áujsataj tusa wajakmiayi. ^17Nuinkia Yúsnan etserin Isayasa aarmarin Súsarmiayi. Nuna urak, nui juna aarman Wáinkiamiayi: ^18Yusa Wakaní Winí pujurtawai. Shuar warainiachun shiir chichaman ujaktinian anaitiukuiti. Kúntuts Enentáimiar wake mesek pujuinian Tsuártinian akuptukuiti. Tura jii kusuruncha iimtiktinian, tura yajauch awajsamu ainia nuna pénker awajsatniuncha, ^19tura Uunt Yus, Shuáran yaintin tsawantri Jeán etserkatniuncha akuptukuiti. ^20Nu aarman aujsua amik papin nukukmiayi. Tura iruntai jeanam Yáimin pujan susa iniais Ninkia etserkataj tusa pujusmiayi. Tura Ashí shuar pujuarmia nu émamkes ii pujuarmiayi. ^21Jesussha chicharuk Tímiayi "Yus-Chicham Yamái antukurmena nu Yamái tsawantin Túrunayi." ^22Jesusan Ashí pénker áujmatiarmiayi. Tura Jesus ti shiir chichaakui ti Enentáimprar "Juka Jusé Uchirínchukait" tiarmiayi. ^23Tu Enentáimiainiakui, Jesus chicharuk "Atumsha shuar tuke tuinia Núnisrumek, "Tsuákratniuitkiumka amek Tsuámarta," turuttiatrume. Kapernáum péprunam aentsti Túrachmin Túramamna Núnismek juisha Túrata tusarum nu turuttiatrume. ^24Túrasha nekas Tájarme, Yúsnan etserniun ni nunkenkikia nii tana nuna anturainiatsui. ^25Nuyasha Tájarme, Irías pujumia Nú tsawantin, Menaintiú Uwí nankaamas yumi yutukcha asamtai Ashí Israer Núnkanam ti tsuka amia nui ti Untsurí waje irunmiayi. ^26Tuma ain nu wajen yainti tusa Yus Iríasan akuptukchamiayi. Antsu Chíkich nunkanmaya wajen Sarepta péprunam pujumia nuna yainti tusa akuptukmiayi. Sarepta pepru Sitiún péprunam Tíjiuch pujawai. ^27Núnisan ii nunkesha Iriséu pujumia nu tsawantin ti Untsurí tunamaru iruniarmiayi. Tura Núnaka Tsuárcharmiayi. Antsu Chíkich nunka, Sírianmaya Naamankan Tsuármiayi" Tímiayi Jesus. ^28Israer-shuarsha iruntai jeen pujuarmia nu, nuna antukar ti kajerkarmiayi. ^29Tura wajatkiar Jesusan jiiki péprunmaya akupkarmiayi. Tura pepru amia nui naint Yakí Nánkatkamunam, Nuyá akaki ajuatai tusar Júkiarmiayi. ^30Túrasha Jesuska irunar matsatainiamunman etempraktak jiinki wémiayi. ^31 Nuyá Jesus Kariréa nunkanam Kapernáum pepru amia nui wémiayi. Tura Israer-shuara ayampratin tsawantriin tuke etserki wémiayi. ^32Yusa kakarmarin takaku asa nujai etserkamiayi. Tuma asamtai "Yusa kakarmarijiai unuitiamtsujik" tiar ti Enentáimprarmiayi. ^33Chíkich tsawantai aishman iwianchruku Israer-shuar iruntai jeanam pujumia nu untsumuk Tímiayi, ^34"Inikiartusta. Iikia Aminkia pachistin nakitiaji. ¿Warí, incha amukratkataj tusam Táchamek? Wikia nékajme. Ameka ti penker Tunaarincha Núitme" Tímiayi. ^35Tutai Jesus iwianchin kakantar chicharuk "Takamatsata. Ju aishman ikiuktia" Tímiayi. Tutai nu chichamaik íwianch aishmannumia jiinki weak Nunká ajuant ikiukmiayi. Túrasha nekas yajauch awajtsuk ikiukmiayi. ^36Ashí pujuarmiania nu ti Enentáimiar mai tunai ajarmiayi. "¿Jusha Warí chichamait? Ju aishman Yusa kakarmarijiai iwianchin jiiki awematsuk" tiarmiayi. ^37Tura Ashí Nú nunkanam Jesusa Túramurin áujmatiarmiayi. ^38Jesussha Israer-shuara iruntai jeenia jiinki Semunka jeen wémiayi. Semunka tsatsari tsuer ti Jáamiayi. Ti jaakui Jesusan "Tsuárturtá" tiarmiayi. ^39Jesussha jaa tepan tsuntsumprua tsuemun "michatrata" Tímiayi. Tutai Nú chichamaik nuwasha michatramiayi. Nú chichamaik nantaki nincha ayurawarmiayi. ^40Etsa akaikin ai ni shuari Nánkamas sunkurjai jaarmia nuna Jesusan ikiaatkarmiayi. Jesussha Jáinian chikichkiniak chikichkiniak uwejéjai antinkiar Tsuárarmiayi. ^41Ti Untsurí iwianchruku armia nunasha iwianchrin Jíirkiarmiayi. Jíinkiar íwianchkia untsumainiak "Ameka Yusa Uchirínme" Jesusan tiarmiayi. Tura niisha "Jesuska Yusa anaikiamurinti" tu nékainiakui Jesus kakantar chicharak itiatmamtikiarmiayi. ^42Kashin Káshik tsawaak Jesus péprunmaya jiinki atsamunam Ninki wémiayi. Tura shuarsha eakiar ni pujamunam jeariarmiayi. Tura iijiai tuke pujusat tusar emetataitsar wakeriarmiayi. ^43Túmain Jesus Tímiayi "Yus ii Enentáin akupkatajtsa wakera Nú shiir chichaman Chíkich péprunam matsatainia nunasha ujaktiniaitjai. Nu Túrata tusa akupkamuitjai" Tímiayi. ^44Tuma asamtai Kariréa nunkanam Israer-shuar iruntai jeanam Jesus tuke etserki wémiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Chíkich tsawantai Jesus Jinisarít antumianka tutainium Káanmatkari pujai ti Untsurí shuar, Yusa chichamen antuktai tusar wakeruiniak Jesusai Káunkarmiayi. Antuktai tusar wakeruiniak kae ajattsarmiayi. ^2Tura Jimiará kanun antumiankan Káanmatkariin tepan Wáinkiarmiayi. Ni nérenniurinkia Jíinkiar ni nekarin Nijiá pujuinia asamtai Kánuka ankant ármiayi. ^3Tuma asamtai Jesus Semunka Kanuríin enkempramiayi. Tura Semunkan chicharuk "Ishichik ajapén Juruktía" Tímiayi. Nuinkia kanunam enkemas aentsun Káanmatkanam pujuinian unuiniamiayi. ^4Unuiniasua amik Semunkan chicharuk "Kanu kunanam jukim neka ai ajunkatarum" Tímiayi. ^5Tutai Semun Tímiayi "Túrasha, Uuntá, Káshisha tuke aju-junkuar tsawarji. Túrasha penké achikchaji. Kame aankisha Ame Támajai ajunkatjai" Tímiayi. ^6Tura ajunkar namakan ti Untsurín achikiarmiayi. Túram nekasha jaanaki wémiayi. ^7Tuma asamtai ni írutkamurin Chíkich kanunam pujuinian uwejéjai "winitia, Yáintkiamniuram" tusar untsukarmiayi. Niisha Táarmiayi. Túrawar Jimiará kanunam métej awajsarmiayi. Tura kanusha init wayastatuk ajamiayi. ^8Nuna Túramtai Semun Pítiur Jesusan tikishmatar Tímiayi "Uuntá, wikia ti tunaitjai. ¿Wíjiaisha itiurak pujustam?" ^9Semunsha ni írutkamurijiai namakan Timiá Untsurín Wáinkiar ashamkarmiayi. Tuma asa Semunsha Nuní Tímiayi. ^10Tura Sepetéu uchiri Jakupusha Juansha Semunjai pujuarmia nusha ashamkarmiayi. Tura Jesus Semunkan Tímiayi "Ashamkaip. Yamaikia namaka-achinia aintsamek aents-eau ajastatme." ^11Nuyasha kanurin kukar Júkiar, Ashí takakmarincha ikiukiar Jesusan nemarki wearmiayi. ^12 Ukunam Jesus Chíkich péprunam pujai tunamaru aishman taa Jesusan Wáiniak tikishmatar Nunká shushuma Pankái Jesusan Tímiayi "Uuntá, wakerutakmeka Páchitsuk Tsuáramniaitme." ^13Nuna tutai Jesus antin Tímiayi "Wakerajai. Tsuaajme." Tura Nú chichamaik tunamarusha pénker ajasmiayi. ^14Túrasha Jesus chicharuk "Ameka nu etserkaip, Tímiayi. Antsu Israer-shuar Patrii werim ame pénker ajasmanum Muisáis akupkamia Núnismek susata. Nujai Ashí shuar ame pénker ajasmarmin nekaawartatui" Tímiayi. ^15Tura Jesusa Túramuri ti etsernamiayi. Túmakui Untsurí aents anturkataj tusar Káutkarmiayi. Tura ni sunkurincha Tsuámartaj tusar Káutiarmiayi. ^16Núnisan Jesuska aents atsuiniamunam we ni Aparin áujmiayi. ^17 Chíkich tsawantai Jesus unuiniak pujai Pariséu aents tura Israer-shuara jintinniurisha Kariréa péprunmayasha, Jutía péprunmayasha tura Jerusarénnumiasha Káunkarmia nu Antúu pujuarmiayi. Jaa Tsuártinian Yusa kakarmarin takakuyayi Jesus. ^18Nuinkia emearun tampumprua kuatru shuar itiariarmiayi. Jesus pujamunam init awayattsar wakeriarmiayi. ^19Tura shuar ti Untsurí piaku asamtai wayamnia atsumiayi. Túmaitkui yakiini wear jean urakar, aents kae ajas matsatmanum Jesus pujamunam emearun tampunam Nená itiararmiayi. ^20Niin itiarmiania nu, Jesus Yusa kakarmarin takakui, Tú Enentáimtamun Jesus Nekáa emearun Tímiayi "Ame tunaarum tsankuramuitme." ^21Nuinkia Israer-shuara jintinniurisha, Pariséusha ni Enentáin Enentáimsar "¿Jusha yait Yúsa Náarin yajauch awajtin? Warí, aya Yúsak tunaan tsankurachminkiait" tu Enentáimsarmiayi. ^22Tura Jesus ni Enentáimsamurin Nekáa Tímiayi "¿Urukamtai Tú Enentáimprarum átum? ^23Nuinkia ¿Warí Imiá Yúpichuchit, Tsuártiniak, ni tunaari tsankuratniuk? ^24Wats, Aents Ajasu tutai Wisha tunaan tsankuratniun Yusa kakarmarin takakjai. Jujai nekaatarum tusan wats itiurchat Tárumna nuna Túrattajai." Nuyá emearun chicharuk Tímiayi "Amesha wajakim, tampuram achikiam ame jeemiin Wetá." ^25Nú chichamaik emearu niisha iimiainiamunman tampurin achik wajaki ni jeen Yúsan wararki wémiayi. ^26Túmakui Ashí shuar ti Enentáimprar Yusa Náarin shiir awajsarmiayi. Tura ashamainiak "aentsti tujinkiamu Yamái Wáinkiaji" tiarmiayi. ^27 Ukunam Jesus wekas akupniu Kuítrin-juu, naari Riwí, ni Chíkich naari Mateu, akupin akitiai jeanam pujan Wáinkiamiayi. Wáiniak "nemartusta" Tímiayi. ^28Tutai Riwí wajaki takakmarinkia ikiuak Jesusan nemarsamiayi. ^29Nuyá ukunam Riwí namperan Jesusan najatamiayi. Tura Untsurí akupniu Kuítrin-juu tura Chíkich shuarsha Káunkar misanam pujuarmiayi. ^30Tura Pariséusha Israer-shuara jintinniurisha Jesusan tsanumpruiniak Jesusa unuiniamurin tiarmiayi "¿Maaj, urukamtai atumsha akupniu Kuítrin-juu ainia Nújaisha tura Chíkich yajauch shuarjaisha iruntrarum yurumprum?" ^31Tutai Jesus aimkiamiayi "Shuar jaachu pénker ainiana nu ¿Tsuákratniun atsumainiawak? Antsu jaa ainia nu Tsuákratniun atsumainiawai. ^32"Wikia pénkeraitjai" tuinia nuna untsuktajtsan Táchaitjai. Antsu yajauch shuar ni Enentáin Yapajiá Winia ajasat tusan untsuajai" Tímiayi. ^33Nuyá Jesusan Aníak tiarmiayi "Juanka unuiniamurisha, Pariséu unuiniamurisha yurumtsuk Yúsan áujainiatsuk. Tura ame unuiniamurmeka ¿urukamtai ijiarma Yúsan áujainiatsu?" tiarmiayi. ^34Tutai Jesus Tímiayi "Nuatma nampernum, ¿ipiaamu ainia nu ijiarmamniakait, Yamái-nuatu pujai? ^35Atsá. Wats Wisha ukunam junaktiatjai; nuinkia ijiarmatin átatui" Tímiayi. ^36Tura junasha nujai métek-taku unuiniamiayi: "¿Yamaram Pushí tsupikiar nujai arut pushiniam anujtukminkiait? Nu Túramka yamaram Pushí yajauch ajasaintiui; Túrasha shiir anujkamu arut pushijiai mai metek yamaram Wáinkiachminiaiti. ^37Núnisan nijiamanch Yamái nawamu nuap najanamu arutnum yaraachminiaiti. Túramka nijiamanch Karíak ijiakratniuiti; Túmak nijiamchisha nuap najanamusha mai metek menkainiawai. ^38Tuma asamtai nijiamanch Yamái nawamu yamaram nuap najanamunam yaraatniuiti. Nu Túramka mai metek pénker átiniaiti. ^39Yaunchu nawamu úmana nuka yamarman nakitrattui. "Yaunchu nawamu Imiá penkeraiti" Tiártatui" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Ayampratin tsawantai Jesussha unuiniamurijiai araamunam wekasar, unuiniamurisha trikiu neren majurkutak wekainiarmiayi; tura tishisar neren yuawarmiayi. ^2Nuna Túruiniakui Pariséu tiarmiayi "Maaj, atumsha ayampratin tsawantai takaschatniua nui, ¿urukamtai takaarum?" ^3Takui Jesus ayak Tímiayi "Yaunchu uunt akupin Tawitcha tura nemarniusha tsukamainiak Túrawarmia nu ántichukaitrum. ^4Tawit Yusa Jeen Wayá, Yus iniaktusma tantan Yuámiayi; tura nemarniuncha ajamsamiayi. Tura nu tantancha aya Israer-shuara Pátriri Yúatin ármiayi. Tuma ain Tawitcha yajauchin Túrutsuk achikmiayi, Tímiayi. ^5Wisha Aents Ajasuitkiun ayampratin tsawantan Nérenniurintjai" Tímiayi Jesus. ^6Chíkich ayampratin tsawantai Israer-shuar iruntai jeanam Jesus Wayá unuiniartasa nankamamiayi. Nui shuar uweje untsuuria nu jakaa pujumiayi. ^7Tura Israer-shuara jintinniurisha, Pariséusha Jesusan "yajauch Túrayi" titiai tusar wakeruiniak, "ju ayampratin tsawantai nu shuaran tsuartimpiash" tusar ii pujuarmiayi. ^8Túrasha Jesuska ni Enentáimmiarin nekariarmiayi. Túmayat uweje jakaan chicharuk "Jui ajapén wajasta" Tímiayi. Tutai aishman ajapén wajasmiayi. ^9Nuinkia iruniarmiania nuna Jesus Tímiayi "Enentáimpratarum. Ayampratin tsawantai yajauch Túratin, pénker Túratniujai ¿Tuá pénkerait? ¿Uwemtikratin, Máatniujaisha Tuá pénkerait?" Tímiayi. ^10Nuyá téntakarmia nuna iis aishmankan Tímiayi "Uwejem takuitia." Aishmansha uwején takuimtai Nú chichamaik pénker ajasmiayi. ^11Tura Chíkichkia ti kajerkarmiayi. Túrawar "Jesus Warí itiurkamniakit" tusar aniniaisarmiayi. ^12 Nuyá Jesus Yúsan áujsataj tusa Náinnium wakamiayi. Tura nu kashi Yúsan au-aujkua tsawarmiayi. ^13Tsawarmatai unuiniamurin ikiankar tuse anaikiamiayi. "Winia akatramuruitrume" Tímiayi. ^14Ju ármiayi: Emka, Semun Chíkich naari Pítiur apujtusmia nu; tura Nuyá ni yachi Antres, Jakupusha, Juansha, Jiripisha, Parturumísha, ^15Mateusha, Tumassha, Arpeu uchiri Jakupusha, Asump Semunsha, ^16Jakupu yachi Jútassha, tura Jútas Iskariúti Jesusan ukunam surukmia nu. Nu tuse achikma ármiayi. ^17Niijiai Jesus Náinniumia pakanam taawarmiayi. Nui pujusarmiayi. Nuisha Untsurí unuiniamurisha, tura Jutía nunkanmaya, tura Jerusarénnumia tura nayaantsanam ayamach Tiru, tura Setun péprunmaya ti Untsurí aents antuktaitsar pujuarmiayi. Jesus tsuarati tusar Káunkarmiayi. ^18Iwianchrukusha Tsuámararmiayi. ^19Jesus Tsuártinian tujinkiachu asamtai ashi shuar antintaj tusar wakeriarmiayi. ^20 Ni unuiniamurin Jesus iis juna Tímiayi: ""Yusan atsumajai" Tárumna nu, Yus akupeamunam Páchitkiaitrume; tuma asamtai warasminiaitrume.' ^21`Yamái tsukamarmena nu ukunam ejemartatrume. Tuma asamtai warasminiaitrume. Yamái uutrumna nu, ukunmanka wishirtatrume. Tuma asamtai warasminiaitrume.' ^22`Atumin nakitramprarmatai, ajapramawarmataisha, tura Winia Aents Ajasu tutaiya Nú shuar ajasuiti tusar tsanumprutmak katsekkramkarmataisha warasminiaitrume.' ^23`Túramtai nayaimpiniam ti shiir ana nu Núkap sunastin átatui tu Enentáimsarum ti warastarum. Warí, ju shuara uuntri yaunchu Yúsnan etserniun Nútiksaran yajauch awajsacharmakia.' ^24`Tura Kuítrinniutiram atumsha Atumí waratairi aya yamaik waintrume. Ukunmanka waraschattarme.' ^25`Atsumatsjai, tu Enentáimprumna nu, ukunmanka atsumattarme. Nuinkia waraschattarme. Yamái Wishíarmena nu, ukunmanka Wáitiakrum uuttiatrume. Nuinkia waraschattarme.' ^26`Ashí aents atumin shiir awajtamkurmin aneartarum. Nujai waraschatniuitrume. Warí nuna uuntri ántar-yusnan etserin armia nuna Nútiksaran yaunchu shiir awajsarmiayi.' ^27 `Winia anturtarmena nuna juna Tájarme: Ame nemasrum aneata, nakitramainia nusha shiir awajsata; ^28yajauch chichartamainia nusha shiir Enentáimtusarta; katsekramainia nusha Yus áujtusarta. ^29Ame yapimin ijiutmamtai Aatú yapiruisha ijiuti tusam iniaktusta; ame pushirmin jurutramkitiaj Tuíniakuisha Sákurmencha jukiti tusam iniaisata. ^30Seatmana nu susata, tura áminiun jurutramainiakuisha ataksha awanturkitia tiip. ^31Chíkich winia Túrutati tusam wakeramna Nútiksamek chikichcha Túrata.' ^32`Iista, aya atumin anenmainia nuke aneakmesha, ¿nusha Warí pénkera Túrarum? Yajauch shuarsha nuna Túrin ainiawai. ^33Tura atumniasha pénker awajtamainia nuke pénker awajkurmesha ¿nusha Warí pénkera Túrarum? Yajauch shuarsha nuna Túrin ainiawai. ^34Awanturkimniaiti tu Enentáimtarum nuke íkiakrumsha ¿nusha Warí pénkera Túrarum? Yajauch shuar nuamtak yajauch shuarjai awanturkimniaiti tu Enentáimsar ikianainiawai. ^35Tura atumsha nemasrum aneatniuitrume, tura pénker Túratniuitrume, tura awanturkittiawai tu Enentáimtsuk ikiastiniaitrume. Túrakrumninkia Uunt Yus pénker akirmaktatrume; tura ni Uchiríntjai tu iniakmastatrume. Yuska, "yuminsajme" ticha nunasha tura yajauch shuarnasha shiir awajeawai. ^36Ii Aparí waitnentramniua Nútiksarmek atumsha waitnentratarum.' ^37 `Chikicha Túramuri ti Enentáimtusairap. Núnisan Yuska Atumí tunaarin iirtamsashtatui. Chikicha tunaarin "nuke asutniatniuiti" tiirap. Núnisan Yus atumin sumamtikramashtatrume. Tsankurnairatarum. Núnisan Yus tsankurtamprattawai. ^38Chikichcha susata. Núnisan Yus atumin suramsattarme. Niisha pénker nekapma, tura Núkap ati tusa teeka awajas tura patas Núkap enkea emetsai amastatui. Atum Chíkich Túrarmena Nútiksan atumniasha Túrutmattarme." ^39Tura nuyasha juna métek-taku chichaman ujakarmiayi: "Jii kusurusha ¿itiurak Chíkich kusuruncha jukimniait. Mai metek waanam iniaashtatuak? ^40Unuiniamua nu unuiniana nuna nankaamas áchatniuiti. Túrasha niisha ti unuimiatar unuiniana nujai métek nekaamniaiti.' ^41`¿Itiurtsuk atumi jiin numi enketna auk iitskesha Atumí Yachí jiin tsuat enketusha iiyarum? ^42Ame jiimiin numi tuke enketaisha ¿itiurtsuk ame yatsumi jiiya Tsuátan jurustajme tame? ¡Antraitrume! Emka ame jiimiin numi enketna nu jusata. Nuinkia paant Wáinkiattame yatsumi jiin tsuat enketna nu jurustin.' ^43`Pénker numi yajauchin nereatsui; tura yajauch numi pénkeran nereatsui. ^44Numisha ni neren nékanui. Tsachikniumiasha kushinkiap Júukchamniaiti. Tura naranmaya shuinia Júukchamniaiti. ^45Núnisan pénker shuar ni Enentái pénker asamtai pénkeran chichaawai; tura yajauch shuar, Enentái yajauch asamtai yajauchin chichaawai. Páantchakait. Enentáin pimiutkamu ana nuyan ni wenejai chichaawai.' ^46`Wi Tájana nu Túrachiatrumsha ¿urukamtai Winia, Uunta, Túrutrum? ^47Shuar winia chichamprun ántuinia nu jea jeammajai métekete. Winia anturtuk Umíana nu jujai métekete: ^48Shuar jean jeamuk emka init taur kayanam ukurmai. Tura yumi ti yutuk, entsa nujankrua tukummaitiat pukukachmai kayanam ukuamu asa. ^49Antsu Winia anturtukiat umiatsna nuka jujai métekete: Shuar jean jeamuk aya naikminiam jeammai. Tura entsa nujankrua tukumpram nu jeaka pukukamai. Tura mash Sáantramai." Tu unuiniamiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Jesus aentsun unuiniasua amik Kapernáum péprunam wémiayi. ^2Nui Rúmanmaya suntara Kapitiántri pujumiayi. Nu Kapitiáni takarniuri, ti aneamuri, jakamnia jaamiayi. ^3Tura Jesusan pachis áujmatainian antuk, ame shuarum Jesusan itiartiti tura winia takarniun Tsuárturti tusa Israer-shuara uuntrin akupkamiayi. ^4Niisha Jesusan weriar, umirtukat tusa ti seainiak tiarmiayi "Ju Kapitián nekas Yáintin pénkeraiti. ^5Niisha yajaya apachitiat iin shiir Enentáimturmaji. Tura iruntai jean jeamtinniasha ninki chicharkaiti, tura yayawai." ^6Nuyá Jesus niijiai wémiayi. Tura ni jeen jeastatuk jatemsamtai Kapitiáncha ni amikrin akatar ju titiarum tusa Jesusan akuptukarmiayi. Niisha Jesusan chicharuk juna tiarmiayi "Uuntá, ántram wayataj tu Enentáimsaip. Ame ti nankaamaku asam winia jearui wayachminiaitme. ^7Tuma asakmin imia wiki Amiin jeatniun arantukjame. Ayatik "pénker Ajastí" Tákumin winia takarniusha pénker ajatrustatui. ^8Wi nékajai. Winia uuntur winia akuptuiniawai. Tura wisha suntaran akupenajai. Nunasha wi "Wetá" takui wéawai. Tura chikichnasha "Winitiá" tutai winiawai. Tura winia takartinian "ju Túratá" tutai Umíawai." Tu Tímiayi. ^9Jesus nuna antuk ti Enentáimias ni nemarainian Tímiayi "Nekas Tájarme Israer-shuar Yúsan Tímiatrus Enentáimtinian Wáinchaitjai." ^10Tura kapitiani akatramuri Jeá waketkiar, takarniuri pénker ajasun Wáinkiarmiayi. ^11 Nuyá ukunam Chíkich pepru Naín tutainium ni unuiniamurijiai tura Chíkich Untsurí aentsjai Jesus wémiayi. ^12Tura péprunam nuntumas jakaan iwiarsatai tusar Juínian Wáinkiamiayi. Jakáa nukuri Wájeyayi, tura uchiri jakamia Núchikiiyayi. Tura ti Untsurí nu peprunmaya niin nemarsarmiayi. ^13Jesus nu wajen Wáiniak tura waitnentar "úutip" Tímiayi. ^14Nuinkia Jesus jakaa enkerman tarunt antinmiayi; nuna Juíniasha wajasarmiayi. Nuinkia Jesus jakaan chicharuk "Umpa nantaktia, Tájame" Tímiayi. ^15Tutai niisha nantaki pujus chichaamiayi. Tura Jesus ni nukurin "Jujú uchiram" Tímiayi. ^16Tura matsamiarmia nu, nuna Wáinkiar ashamkarmiayi. Tura Yusa Náarin shiir awajsarmiayi. Tura chichainiak, "Yúsnan etserniuchukait Niisha. Ataksha Yúsnan etserin uunt ana nu tarutramji" tiarmiayi. Tura "Israer-shuarti Niiniu ájinia nuna Yáinmaktai tusa Yus tarutramji" tiarmiayi. ^17Tura Ashí Jutía nunkanmayasha tura ni írutkamu nunka ármia nuyasha Jesus Túramia nuna nekaawarmiayi. ^18Juan ni írutkamuri ujakam Jesus Túramun nekaamiayi. Nekáa ni írutkamurín Jímiaran untsukmiayi. ^19 Tura Jesusai akupkarmiayi. "Atumsha Jesus aniastarum. ¿Amesha nekas Kristu Yus akupkamu Tátinia Núkaitiam. Kame chikichak Nákastataj~i? titiarum. Nu Nekáa ikiuutarum' Tímiayi. ^20Tutai niisha Jesusan Werí jeariar tiarmiayi "Incha imiakratin Juan akatar akuptamkaji. ¿Amesha nekas Tátinia Núkaitiam. Chikichak Nákastataj~i? Nu nekaatai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^21Wats, nii jeawarmia nui Jesus Untsurí jaan Tsuártasa pujurmiayi. Iwianchrukuncha iwianchrin jiirki akupkatasa pujurmiayi. Tura kusuruncha iimtikmiayi. ^22Tuma asa Jesus akatramun juna Tímiayi: "Waketkirum Ashí átum antukurmena nusha, Wáinkiarumna nusha ujaktarum. Kusurusha Wáinmainiawai; shutuap ainia nu pénker wekainiawai; tunamarusha Tsuámainiawai; empekusha ántuiniawai; jakaasha atak iwiaaku ajainiawai; tura Kuítrinchanumsha uwempratin chicham ujakmaiti. Juan nu ujaktarum. ^23Yawetsuk Winia tuke shiir Enentáimturna Nú shuar shiir átatui" Tímiayi Jesus. ^24Waketkiarmatai Jesus Juánkan pachis áujmatman antuk shuar matsamarmia nui juna Tímiayi: "Shuar atsamunmasha ¿Warí werimiarum. Pintiu nase Umpúam Atúu we Juní we ajana nu iistai tusarmek wémarum? Juan Núnischaiti. ^25Nuikia ¿Warí werimiarum. Shuar pénker iwiarmampra iistai tusarmek wémarum? Warí, pénker iwiarmampraka uunt akupniu jeen pujuiniatsuk. ^26Nuinkia ¿Warí werimiarum. Yúsnan etserniuk werimiarum? Maa, Nú nankaamas Wáinkiarme. ^27Yaunchu Yus-Chichamnum ju aarmaiti: "Winia akatramurun amiini emka akupeajai ame jintimin iwiarat tusan." Juan nu akatramuiti. ^28Nekasan Tájarme, Yúsnan etserin imiakratin Juanjai nankaamas uunt atsuwiti. Túmaitiat Yus akupeamunam Páchinia nu shuarka nekas imianchaitiat, Juanjai nankaamas átatui" Tímiayi. ^29Penké shuarsha, Kuítian-juusha, Juan imiaimiujai imianiarmia nu, Jesus timian antukar Yusa Náarin shiir awajsarmiayi. ^30Túrasha Pariséusha Israer-shuara jintinniurisha Yus Yáintaj Támaitiat Juan imiaamujai imiancha ásar nakitrarmiayi. ^31Nuinkia Uunt Jesus Tímiayi "Yamaiya aentstiram, warijiain métek árum nuna paant Títiatjarme. ^32Uchijiai métek árume. Ni aijiai iruntrar nakurustaj Tukamá Tuíniawai "Námpera ainis nakurustaitsar peem umpuarji, Túrasha Jantsemáchurme. Nuyá iwiarsatniua ainis nakurustaitsar íwiareakur kantamtai Kantamáaji, Túrasha átum uutcharme." Tu Tuíniawai. ^33Atumsha Núnisaitrume. Kame Juan Núkap yurumtsuk úmutsuk wekaimiayi. Túmakui átumka "iwianchrukuiti" Tímiarme. ^34Nuyá Wisha Aents Ajasan Támajai. Tura Yurumá úmakuisha "ti yurumin tura ti nampenaiti; kame Ashí yajauch shuaran tura Kuítian-juu amikrinti" Túrutrume. ^35Wats, nekas neka ainia nu, Yusa nekatairin iniakmainiawai." Tu Tímiayi. ^36 "Winí Yurumáitia" tusa Pariséu Jesusan ipiaamiayi. Tutai Jesus ni jeen Werí misanam pujusmiayi. ^37Nuinkia nu péprunmaya yajauch nuwa, Jesus Pariséu jeen Yurumáttsa weyi Táman antuk, Kayá mutinium kunkuin asuiti aimkiamun Takukí jearmiayi. ^38Tura uutki Jesusa nawen pujuras neajkijiai nijiarmiayi. Tura intiashijiai japirmiayi; Nuyá nawenam mukuta kunkuinian ni nawen ukatramiayi. ^39Pariséu Jesusan ipiaamia nu, nuna Wáiniak juna Enentáimsamiayi: "Ju nekas Yúsnan etserniuitkiunka, ju yajauch nuwa ántiana nuna nekaawainti. Warí, niisha netse nuwachukait" tu Enentáimsamiayi. ^40Nuinkia Jesus Pariséun chicharuk Tímiayi "Semunká, ámin titiaj tusan wakerajai." Tutai Pariséu chichaak "Turuttiá, Uuntá" Tímiayi. ^41Tutai Jesus Tímiayi "Kuítian ikiamniun Jimiará aishman tumashmakarmiayi. Chíkich kiniantus (500) tura Chíkichka aya senkuentak tumashmakmiayi. ^42Akiktin tsawant jeamtai Mái-metek takakcha ármiayi. Tuma asamtai Kuítian ikiamin ni tumashrin Mái-metek Asakátrarmiayi. Wats, Turuttiá ¿Tú aishmanka ikiamniun nekas aneamia?" Tímiayi. ^43Tutai Semun Tímiayi "Enta, Núkap tumashrin tsankuramia nu." ^44Tutai Jesus Tímiayi "Nekas tame." Nuinkia nu nuwan iis Semunkan Tímiayi "Ju nuwa Wáintsumek. Ame jeemiin wayamtai winia nawer nijiartin entsa suruschamame; antsu ju nuwaka nawerun neajkijiai nijiarturai, tura intiashijiai japirturai. ^45Mukutam áujtuschamame; antsu ninkia nawerun tuke mukutui. ^46Winia muukaruisha asuiti ikiurtuschamame; antsu ninkia nawerui kunkuin asuitin ukatrurai. ^47Nu tuma asamtai Tájame, niisha Winia ti anentu asamtai ni tunaari Untsurí ana nu tsankuramuiti. Tura tunaar ishichik awai tau tsankuramu ana nuka ishichik anenkratniuiti." Tu Tímiayi Jesus. ^48Nuinkia nuwan Tímiayi "Ame tunaarum tsankuramuitme." ^49Tura Chíkich ipiaamu Jesusjai misanam pujuarmiania nu "¿Jusha ya asan tunaancha tsankurea?" nuamtak tunainiarmiayi. ^50Tura Jesus nuwan chicharuk""Uwemtikiartiniaiti" tu Enentáimturu asam uwempraitme. Shiir Wetá" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Nuyá Untsurí péprunam Jesus Wekaráktak Yus akupeana nuna shiir chichaman etserkini wekaimiayi. Tura ni unuiniamuri tuse ármia nu nemarsarmiayi. ^2Yaunchu Untsurí nuwa jaa armia nuna tura iwianchruku armia nunasha Jesus Tsuárarmiayi. Nu nuwasha Niin nemarsarmiayi. Nusha ju ármiayi: Maktaranmaya Marí, siati íwianch Jíirkimiuyania nusha ^3tura uunt akupin Erutisa takarniuri Chusa nuwé Juancha, tura Susancha; tura Chíkich Untsurí ni takakmarin Súsar Jesusan Yáinkiarmiayi. ^4 Untsurí péprunmaya Jesusan iistai tusar Jíinkiarmiayi. Tura Untsurí Káunkarmatai ju métek-taku chichaman Jesus unuiniamiayi: ^5"Atsaamin atsaamprataj tusa Jíinkimiayi. Atsaamki wesa Jinkiái Jintiá iniaararmiayi. Túrunamtai weenak najakarmiayi. Nuyá chinki tariar yuawarmiayi. ^6Chíkich Jinkiái kaya írunmanum iniaararmiayi. Nu Jinkiái tsapainiar, Wárik nantu sukuam Kárarmiayi. ^7Chíkich Jinkiái jankiniam iniaararmiayi. Tura jankisha Jinkiáisha Mái-metek tsapainiar, janki kankar ajakramiayi. ^8Tura Chíkich Jinkiáisha pénker nunkanam iniaararmiayi. Tura tsapainiar, pénker nerekar Chíkichkia siansha (100) nerekarmiayi." Tuasua amik kakantar chichaak Jesus Tímiayi "Kuishim ákuinkia antuktarum." ^9Nuyá ni unuiniamuri Jesusan aniak tiarmiayi "Ju métek-taku chicham tamena nu ¿warintkumea tame?" ^10Tutai Jesus Tímiayi "Atumnia Yus ni akuptairin nekaachma ana nuna nekamtikramprume. Tura chikichnaka, Wáiniainiayat kusurua Núnin ártí tusan, tura ántuiniayat nekaacharat tusan aya métek-taku chichamjai jintintiatjai," Tímiayi. ^11`Wats, ju nekaatarum, Tímiayi. Jinkiáisha Yusa chichamen nakumui. ^12Jintiá iniaaru tana nuka shuar aya ántana nuna nakumui. Yúsan nekas Enentáimtus uwempracharti tusa íwianch Wárik taa nu chichaman ni Enentáiyan Júawai. ^13Kayanam iniaaru tana nuka shuar antuk waras umiana nuna nakumui. Tura Nú shuar kankape Atsá asamtai, ishichik tsawantinin umikiar itiurchatan Wáinkiar Wárik kanainiawai. ^14Jankiniam iniaaru tana nuka tuke Enentáijiai Umíatsna nuna nakumui. Nu shuarsha ántuiniawai, Túrasha ni wakeramurijiai wekainiawai. Ju nunkanman ana nuna ti Páchiniakui, tura Kuítian ti wakeruiniakui, warastinniak Enentáimtuiniakui, Yus-Chicham ni Enentáin takaatsui. Nujai kankarma ásar nerektinian tujintiainiawai. ^15Tura Jinkiái pénker nunkanam iniaaru tana nuka shuar antuk umiinia nuna nakumui. Niisha antukarmia nuna pénker Enentáimtusar, yawetsuk umirkar ti pénker nerenawai.' ^16`¿Shiripkin ekeemak nukuktinkiait? Peaknum waaptak ikiuschatniuiti. Antsu jeanam Wáiniana nu paant Wáinkiarat tusa Yakí ekentsatniuiti. ^17Núnisan Ashí nekaachma ana nu paant átatui. Tura úukma ana nu nekanattawai. Tura iwiainiakma átatui. ^18Tuma asamtai anearum pénker antuktarum. Shuar takakna nu patatsamnia átatui. Túrasha takaktsuna nu, takakjai tu Enentáimtumana nuka Jurunkíttiawai." Tu timiayi. ^19Jesus pujamunam Nukurí ni yachisha tariarmiayi. ^20Turamtai Jesusan tiarmiayi "Ame nukusha yatsumsha aa wajasar untsurmainiawai." ^21Tutai Jesus Tímiayi "Ee, nukuruiti, yatsuruiti, tura Yus tana nuna antuk Umíana nusha winia nukuruiti, winia yatsuruiti." ^22 Chíkich tsawantai Jesus ni unuiniamurijiai kanunam enkemprar "Antumian amaini wetai" Tímiayi. ^23Entsanam wesar Jesus kanarmiayi. Tura aya aneachma nase ti kakaram Násentkui Chíchimi Tampá tukumar kanun init awayastatuk awajmiayi. ^24Túram nuinkia Jesusan ishintiainiak "Uuntá, iisha Entsá wayaaji" tiarmiayi. Nuinkia Jesus nantaki nasencha entsancha chicharkamiayi. Nú chichamaik nasesha menkakamiayi, tura entsasha miaaku ajasmiayi. ^25Nuyá ni unuiniamurin chicharuk "¿Urukamtai Winia Enentáimtursachuram?" Tímiayi. Tura niisha ashamainiak, ti Enentáimprar "¿Ausha Warí aishmankait? Nasesha entsasha Nii chicharkam umirainiatsuk" tiarmiayi. ^26Kariréa nunka amaini Jatara nunkanam jeawarmiayi. ^27Kanunmaya Jesus jiinkimtai nu péprunmaya aishman Niin taruntamiayi. Nu aishmansha yaunchu iwianchrukuyayi. Misú wekas, Jeá pujutsuk aents iwiarsamunam pujuyayi. ^28 ^29Iwianchkia nu aishmankan ti kakaram nupet wémiayi. Tura emetatai tusar uwejencha nawencha jirujai Jinkiá wearmiayi. Túrasha tujinkiarmiayi. Niisha jiruncha Tsurí wémiayi. Tura íwianch aents atsamunam útsuk awemamiayi. Nu aishman Jesusan Wáiniak tikishmatar kakantar chicharuk "¿Urukamtai winiisha tarutnium, Uunt Nankaamaku Yusa Uchiri Jesusa? Winia Wáitkiarsaip tusan seajme" Tímiayi. Iwianch niin pujurun Jesus jiiki akupeam tu Tímiayi. ^30Jesus nu aishmankan anias "¿Yáitiam?" Tímiayi. Tútai nii chichaak "Wikia Untsuríntjai" Tímiayi. Untsurí íwianch niin pujurma asa nuna Tímiayi. ^31"Iin uunt Wáanam ii jiinkimiaj nuin akuptukam amutkaip" íwianch seawarmiayi Jesusan. ^32Nui ishichik arantach Náinnium Untsurí kuchi shushunmak yujaarmiayi. Tura íwianch chichainiak, "Antsu kuchiniam wayatin tsankatrukta" tiarmiayi. Tutai Jesuska "Ayu, wetarum" Tímiayi. ^33Nuna takui íwianch aishmannumia Jíinkiar kuchiniam wayawarmiayi. Túram kuchisha Nánatanam akaiki iniaawar entsanam utsanawarmiayi. Túrunawar jakekarmiayi. ^34Kuchin Wáinniusha Túrunan Wáinkiar, ashamkar, péprunmasha tura arantcha etserkatai tusar tseke wearmiayi. ^35Etserkarmatai, iyutai tusar Untsurí shuar wearmiayi. Tura Jesus pujamunam jeawar, íwianch Jíintiukiarmia Nú aishmankan pénker ajas Pushí entsar Jesusa nawen pujan Wáinkiarmiayi. Tura ashamkarmiayi. ^36Iwianchruku aishman Tsuárman Wáinkiarmia nu yama taan ujakarmiayi. ^37Tura ti ashamainiak Jatara nunkanmaya aents Ashí Jesusan "Wetá" tiarmiayi. Tutai Jesus kanunam enkemar wémiayi. ^38Iwianch Jíintiukiarmia Nú aishman Jesusan, wisha ame wéamunam winitiaj tusa seamiayi. Tutai Jesus nuna suritiak, ^39"Antsu ame jeemiin weme Yus ámin Túrutma nu Ashí etserkata" Tímiayi. Tutai aishman we Jesus niin Túramia nuna Ashí nu péprunam etserkamiayi. ^40 Tura Jesus katinki Kariréanam Tatí tusar Nákas pujuarmiayi. Tuma ásar Nii waketki katinki Támatai nu aencha warasar áujsarmiayi. ^41Tumai Israer-shuara iruntai Jeá uuntri Jairu naartin Támiayi. Nii taa, Jesusa nawen tikishmatar "Winia jearui waitneasam Winítrítiá" Tímiayi. ^42Ni nawantri chikichik amia nu, tuse Uwí takaku, jakatasa pujakui nuna Tímiayi. Jesus "ayu" tinia weakui ti Untsurí aents nemariarmiayi. Tura Untsurí shuar kae ajas weena ásar chanuawarmiayi. ^43Nui nuwa Páchitkia wémiayi. Niisha tuse Uwí numpa ajapeak Wáitias pujuyayi. Tsuákratniua nuisha ni Kuítrin Ashí ajapaitiat Tsuámarchauyayi. ^44Jesusa úkuriini Winiá weantuk ni Pushirí Nánkatramurin antinmiayi. Nuna tura Nú chichamaik numpé ájapeamuncha pénker ajasmiayi. ^45Nuinkia Jesus chichaak "¿Ya Winia antintkia?" Tímiayi. Tura "penkesha antinchajme" Tuíniakui Pítiur ni tsaniakmarijiai Jesusan chicharuk "Uuntá, ti Untsurí antinmasha, tura ti Untsurí chanunmainiasha ¿itiura "ya Winia antintkia" tame?" Tíarmiayi. ^46Tútaisha Jesus Tímiayi "Nekas Winia antintkiayi. Winia kakarmarjai Tsuárajna nuna nékajai" Tímiayi. ^47Nuyá nu nuwasha, nekarayapi tusa kuranki taa Jesusa nawen tikishmatramiayi. Tura Ashí aents ántuiniamunam urukaku antinkia tura itiura Wárik pénker ajasmia nuna ujakmiayi. ^48Nuinkia Jesus nuwan Tímiayi "Nawantrú, shiir Wetá. Winia nekas Enentáimtursa asam pénker ajasume." ^49Jesus tuke chichas pujai uunt Jairu jeenia taa, Jáirun Tímiayi "Ame nawantrum jakayi. Unuikiartin tuke itit awajipia" Tímiayi. ^50Tura Jesus nuna antuk Tímiayi "Ashamkaip. Ayatik Winia nekas Enentáimtursata. Túrakmin nawantrum pénker ajastatui" Tímiayi. ^51Jeá jeawar Jesussha Niijiai Untsurí wayatniun surimkiamiayi. Antsu aya Pítrun, Jakupun, Juánnasha tura nuwachi Aparín Nukuríncha wayatniun tsankatkamiayi. ^52Ashí uutainiak atakka Wáinkiashtatjapi tu uutiarmiayi. Túmainiakui Jesus penké jakaan nékayat Tímiayi "Uutirpa. Nuwachkia Jákachai, antsu kanarai" Tímiayi. ^53Jakaancha urukaku ta tusar wishikrarmiayi. ^54Nuyá Jesus nuwachi uwején achik, Kákantar chicharuk "Nawantru nantaktia" Tímiayi. ^55Túram niisha jakayat atak iwiaaku ajasmiayi. Tura Nú chichamaik nantakmiayi; Túrunamtai Jesus "ayuratarum" Tímiayi. ^56Nuwachi Aparí Nukurísha ti Enentáimprarmiayi. Tura Jesus "Ju Túramu penké etserkairap" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Ni tuse unuiniamurin ikiaanak ni chichamejai iwianchrukun Enentáiyan iwianchin jiirki akupkatniun tura sunkurjai jaa Tsuártinniasha ni kakarmarin Súsarmiayi. ^2"Yus akupin ajastin ujaktarum, tura jaa Tsuártarum" tinia akupkarmiayi Jesus. ^3Nuyá Tímiayi "Wéakrum áyatik wetarum. Ushukrustincha, uyuncha, yurumkasha, kuitcha penké jukiirap. Aya Chikichík Pushí jukitiarum. ^4Nánkamas jeanam jearum wayarmeka nuin pujustarum. Nuin pujusrumek Chíkich péprunam wéakrum Jíinkitiarum, Tímiayi. ^5Tura atumin awaintiamatniun nakitiana Nú péprunmaya jiinkirum nawemiya nunka akakekrum ikiuktiarum. Awaintiamachma paant ati tusarum nu Túratarum" Tímiayi. ^6Nuyá Jíinkiar Ashí péprunam uwempratin chichaman ujakiar wearmiayi; tura Ashí péprunam Jáiniancha Tsuákiar wearmiayi. ^7 ^8Uunt akupin Erutis Jesus Túramun antukmiayi. Nu Túramun Chíkich shuarka "Juan jakamunmaya nantaki Túrawai" tu wearmiayi. Chíkichkia, "yaunchu Yúsnan etserin Erías wantiniak Túrawai" tu wearmiayi. Chíkichkia, "Chíkich yaunchu etserin nantaki Túrawai" tiarmiayi. Tuma asamtai Erutis penké nekaachmiayi. ^9Tura Tímiayi "Wiki, Juanka muuke tsupirkatarum, Tíchamkaj. Tuma aisha, ¿ju shuar, ni Túramuri Ashí shuar chichainia nusha Yátsukait?" Tu Enentáimiuk "iistaj" Tímiayi. ^10 Atak Jesusa akatramuri waketki taar ni Túramurin Jesusan ujakarmiayi. Nuinkia aents atsamunam Petsaitia péprunam Tíjiuch weak nui Júkiarmiayi. ^11Tura penké shuar nuna nekaawar nemariarmiayi. Túram Jesus niin shiir áujsamiayi. Tura Yusa akuptairi pachis unuiniamiayi. Tura jaa armia nuna Tsuárarmiayi. ^12Tura Kíakui, tuse unuiniamu Jesusan wériar tiarmiayi "Uuntá, shuar akupkachminiashit. Tíjiuch péprunmasha, Shúarnumkesha wear ni Yurumátniurin sumarmakarti, tura kanartintrin Wáinkiarti. Jui pujajnia juinkia penké atsawai" tiarmiayi. ^13Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha ayuratarum." Tutai chichainiak "Iisha aya senku tanta tura namaksha Jímiarchik takakji. Ju shuar ayuratin sumaktai tusar wétiniaitji" tiarmiayi. ^14Aishmansha ti Untsurí senku mir (5000) Jeeá ámiayi. Tura Jesus ni unuiniamurin chicharainak""senkuenta senkuenta kanaarum ankant ankant pujustarum," titiarum" Tímiayi. ^15Túrawarmatai Ashí pujusarmiayi. ^16Nuyá senku tantan tura Jimiará namaknasha Jesus achik, yakiini iimias Yúsan yuminsamiayi. Nuyá ajamsarat tusa ni unuiniamurin Súsarmiayi. ^17Ashí Yurumáwar ejemararmiayi. Tura ampirman tuse chankinnium aimkiarmiayi. ^18 Jesus ni unuiniamurijiai aentsnumia kanaki pujuarmiayi. Jesus Yúsan aujsua umik ni unuiniamurin tiarmiayi "¿Yáiti turutainia Winia?" ^19Niisha aimkiarmiayi, "Chíkich "Imiakratin Juánkaiti" turamainiawai; chikichcha "Iríasaiti" tura Chíkichkia "yaunchu Yúsnan etserin nantakniua Núiti" turamainiawai" tiarmiayi. ^20Tutai "Tura atumsha ¿Yáiti Túrutrum?" tiarmiayi. Takui Pítiur chichaak "Ameka Yusa Anaikiamuri, Kristu tutai, Núitme" Tímiayi. ^21Tutai Jesus "Penké etserkairap" Tímiayi. ^22Nuyá Jesus Tímiayi "Wi Aents Ajasuitjiana ju ti waitsatniuitjai. Wíi shuara uuntri, tura ni Pátriri uuntrisha tura ni jintinniurisha nakitrurar Maantuáwartatui. Túrasha iwiartusarmatai menaintiu tsawant jeamtai nantaktiatjai." ^23Nuyá Ashí aentsun chicharuk juna Tímiayi "Shuar Winia nekas nemartustajtsa wakerakka ni wakeramurinkia iniaisati. Tuke tsawant ni krusri yanaki nemartusti. ^24Kame shuar ju nunkanam aya pénker pujustaj Tákunka nu shuar uwemtsuk jakattawai. Antsu Winia anentu asa pénker pujustinniak Enentáimtsuna Nú shuarka nekas iwiaakman Wáinkiattawai. ^25Iimiata, shuar Ashí ju nunkanam ana nuna Súmakui tura jinium wétin ákuisha ¿itiurak pénker pujusat? ^26Wi Aents Ajasuitjiana ju Winiasha tura winia chichampruncha shuar natsantraitkuinkia, winia wincharujai, winia Aparu wincharijiai tura nayaimpinmaya pénker suntara wincharijiai atak Táakun shuar natsantrurmia nuna natsantrattajai Wi. ^27Tura shuar Yusa akuptairin Wáintsuk Jákachartatna nu jui pujuiniawai. Nuna nekas Tájarme" Tímiayi. ^28 Nuna tuasua amik Nuyá Chíkich semanatin Yúsan áujsataj tusa Jesus Náinnium wakamiayi. Pítiur, Jakupu, Juanjai nemariarmiayi. ^29Jesus auju pujus Nusháa iira ajattsarmiayi. Ni pushirisha ti puju Jíitsumir ajasmiayi. ^30Nuinkia Jimiará aishman Niijiai Chicháa wajarmiayi. Nuka Muisáis Eríasjai ármiayi. ^31Níincha wincha Jíitsumir téntakarmiayi. Tura Jesus Wáitias Jerusarénnum Jákatniurin amia nuna áujmatiarmiayi. ^32Pítiur ni tsaniakmarijiai kari ti pujainiain Iwiáa pujuarmiayi. Tuma ásar Jesusan tura Jimiará aishmanjai Jíitsumir ajas wajainian Wáinkiarmiayi. ^33Tura nu aishman Jesusan ikiuki weenai Pítiur Jesusan chicharuk "Uuntá, iisha ti shiir pujatsjik. Menaintiu aakmaktai, Aminiusha, Muisaisnasha, Eríasnasha aakmaktai" Tímiayi. Tura Pítrusha Enentáimtsuk nuna Tímiayi. ^34Nuna Chicháa pujai yurankim Tarí kaput amuawarmiayi. Tura yurankim amuam ti ashamkarmiayi. ^35Nuinkia yuranminmaya ju chichaamun antukarmiayi: "Juka winia aneamu Uchiruiti. Nii anturkatarum." ^36Chichaamun antasua amikiar Jesus ninki wajan Wáinkiarmiayi. Nuinkia takamtak pujuarmiayi. Tura Wáinkiarmia nuna penké etserkacharmiayi. ^37 Kashin tsawantai, Náinniumia Táarmatai, ti Untsurí shuar Jesus inkiuntai tusar wearmiayi. ^38Nu shuarnumia chikichik aishman Jesusan untsuak Tímiayi "Uuntá, waitneasam uchir Iirtústá. Uchirsha Júchikiiti. ^39Iwianch achik Núpeteam niisha Nánkamas untsumui. Tura chichichiptu ajas wenunmasha saun kaput apaawai. Iwianch niin tuke yajauch awajas ankant awajsatniun nakitiawai. ^40Túmakui ame unuiniamurmin iwianchin Jíirtukit tusan seamjai. Túrasha tujinkiarmai" Tímiayi. ^41Tutai Jesus Tímiayi "Yus Enentáimtichutirmin, tutupnik wekaichatirmin ¿Urutmá tsawanttsuk atumjai pujustaj. Urutmá katsuntratjatsuk? Uchiram jui itiata" Tímiayi. ^42Tura uchi winiai íwianch Nunká ajuant chichichiptu aepsamiayi. Tura Jesus iwianchin kakantar chicharkamiayi. Tura uchin pénker awajas ni aparin awantuki susamiayi. ^43 Tura Ashí pujuarmia nu ti Enentáimprar "Yuska Imiá uuntchakait" tiarmiayi. Jesus Túramun ti Enentáimtu pujuiniai Jesus ni unuiniamurin Tímiayi ^44"Wi Tájarmena ju pénker antuktarum. Winia Aents Ajasu Tútain surutkartatui." ^45Tura Nii timia nuna unuiniamuri nekaacharmiayi. Nekaawarain tusa paantcha awajsamuyayi. Tura warinkit tusa anintrustinniasha arantukarmiayi. ^46Nuyá ni unuiniamuri, yaki Imiá nankaamaku ati tusa, nuamtak mai tunai ajarmiayi. ^47Tura ni Enentáimsamurin Jesus nekaamiayi. Tuma asa uchin achik ni pujamunam itiamiayi. ^48Itiá Tímiayi "Winia anentuk ju uchin shiir awajeana nuka Winiasha shiir awajtawai. Tura Winia shiir awajtana nuka Winia akuptana nunasha shiir awajeawai. Kame átum nankaamantuchu Tárumna nu ti nekas nankaamantuiti' Tímiayi. ^49Nuyá Juan Tímiayi "Uuntá, shuar ame Náarmin pachis iwianchin jiiki akupea nu Wáinkiámji. Tura iin Páchitkiachu asamtai nuka suritkiamji." ^50Tutai Jesus Tímiayi "Antsu suritkiairap. Shuar iin nakitramachkunka iin Páchitkiawai." ^51 Jesus, nayaimpiniam waketkitniuri jeatemamtai, Enentáimmia ímiatrusan Jerusarénnum we-wémiayi. ^52Wesa, kanartinian Wáinkiarat tusa akatar émtikiarmiayi. Tura niisha Samaria péprunam jeawarmiayi. ^53Tura Samarianmaya aentska, Jerusarénnum wéenan nekaawaru ásar itiaatniun nakitrarmiayi. ^54Jesusa unuiniamuri Jakupusha Juansha nuna nekaawar, Jesusan tiarmiayi "¿Uuntá, Erías yaunchu Túramia Núnisrik iisha Túrat tusam wakeramek. Nayaimpinmaya ji tara Samarianmaya aentsun amukarti, Títiatjik?" ^55Tutai Jesus niin iisar kakantar chicharuk Tímiayi "Atumsha atumi Enentái urukukit nuka nekamatsrume. ^56Wi Aents Ajasu aentsun emesrattsan Táchaitjai. Antsu uwemtikratajtsan Táwitjai" Tímiayi. Nuyá Chíkich péprunam wearmiayi. ^57 Jintiá weenai, Chíkich aishman Jesusan chicharuk "Uuntá, Tuí wétatam nuisha nemarsatjame" Tímiayi. ^58Tutai Jesus Tímiayi "Kujanchmasha ni Wáarin takaktsuk. Chinkisha pasunken takaktsuk. Tura Wi Yusa Uchiríntiatan tepesan ayampratniur atsawai." ^59Chíkich aishmankan Jesus "Nemartusta" Tímiayi. Tutai nii chichaak "Antsu, Uuntá, winia apar jakamtai, iwiarsa ikiuakun nemarsatjame. Nu Tsankátrúktá" Tímiayi. ^60Tutai Jesus Tímiayi "Jakaa ainia nu ni shuarin iwiarsatniunka Enentáimtusarti. Tura ámeka weme Yus-shuar átin urukukit nu etserkata" Tímiayi. ^61Nuyá Chíkich Tímiayi "Uuntá, nemarsataj tusan wakerajme. Túrasha Wíi shuaran emka áujsan ikiuweartaj Tsankátrúktá" Tímiayi. ^62Tutai Jesus Tímiayi "Shuar arayat ukunmaani apajas iimna nu, Yus akupeana nui takaschamniaiti." __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Nuyá ukunam Chíkich unuiniamurin setenta anaikiarmiayi Jesus. Tura Jímiar Jímiaran apatak émkitiarum tusa Ashí péprunam Ashí nunkanam ni wétin amia nui akupkamiayi. ^2Akupeak Tímiayi "Nekas Tájarme, Yus-Chicham étserkum, Júuktinia Núnisan, aents Yus-shuar awajsatin ti awai. Tura ¿yaki Júukat, aya ishichik takainiasha? Tuma asamtai ni takarniuri akupkat tusarum Nerentin seatarum. ^3Wetarum. Atumka murikiua Núninaitrume. Uunt yawa yujamua Núninnium tsuumai ámunam akupeajrume. ^4Yurumkasha, kuitcha, sapatcha Júkiirap; shuarjai Jintiá áujmamsatai tusarum wajasairap. ^5Jea wayakrum emka ju titiarum: "Ju jeanam pujuinia nuna Yus shiir awajsarti." ^6Nérentin "Ee, nuna wakerajai" Tákuinkia Túrunattawai. Tura "Atsá, wakeratsjai" Tákuinkia, "nuinkia Túrunashti" titiarum. ^7Jeá wayattarmena Nú jeanman pujustarum. Tura ajampramsattarmena nu yuatarum. Warí, takaana nu akinkiashtinkiait. Chíkich jeanam nui werum nui werum ajairap. ^8Awaintiamawartatna Nú peprunam jearmeka ajampramsartatna nu yuatarum. ^9Jaa ainia nu Tsuártarum. Túrarum "Yus ju nunkanam akupin ajastin ishichik ajatemsai" nu peprunmaya shuar titiarum. ^10Iksarmek itiaarmachartatna Nú peprunam jearum, Jintiá wajasrum ju titiarum, ^11"Yusna nakitra asakrumin, atumi péprurinia nunka ii nawen peema japirar akakekji. Túrasha ju paant nekaatarum: Yus ju nunkanam akupkatin ishichik ajatemsai." ^12Yusa nekapsatin tsawantri jeamtai nu peprunmaya shuaran ti Asutiáttawai. Yaunchu Sutumanmaya shuaran Asutiámia nujai nankaamas Asutiáttawai. Núnaka paant Tájarme Tímiayi. ^13`Wáinkiatá, Kurasín péprunmayatiram. Wáinkiatá Petsaitia péprunmayatirmesha. Atumí pépruriin aents tujintiamun ti Túraitjai. Warí, yaunchu Tiru péprunmasha, Setun péprunmasha nu tujintiamu Túramuitkuinkia yaunchu ni Enentáin Yapajiáwaraayi. Túrawar Kúntuts pujutai pushin entsarar yunkunim ajakiaraayi. ^14Tura atumsha aents tujintiamu Túramu Wáiniatrum yapajiachu asakrumin Tirunmaya tura Setunnumia aentsjai nankaamas Asutniáttarme. ^15Tura atumsha Kapernáumnumiatirmesha, "ti nankaamantu ajasar nayaimpiniam jeattaji" tu Enentáimtsurmek. Maaj, antsu jaka matsamtainium jeattarme, auka" Tímiayi. ^16Tura Jesus ni unuiniamurin junasha Tímiayi: "Atumin anturtamainiakka Winiasha anturtuiniawai; atumin nakitramainiakka Winiasha nakitruiniawai; tura Nú arant, Winia nakitrakka Winia akuptukua nunasha nakitiawai." Tú áujas Jesus niin akupkarmiayi. ^17 Ukunam nu setenta unuiniamu warasar waketki Táarmiayi. Tura chichainiak "Uuntá, ame Náarmiin íwianch jiiki akupeam umirtamkamji" tiarmiayi. ^18Tutai Jesus Tímiayi "Ee, Wisha nayaimpinmaya peem peetna Núnisan, uunt iwianch Satanásan akaiki iniaan Wáinkiamjai. ^19Atumniaka winia kakarmarun susamjarme, napi najarmasha titin najarmasha yajauch awajtamsairum tusan; tura ii nemasri kakarmari nupetkatniuncha susamjarme. ^20Túrasha íwianch umirtamkui nu Enentáimsam warasairap. Antsu Atumí naari nayaimpiniam aarma aa asamtai warastarum" Tímiayi Jesus. ^21Nuinkia ni Enentáin Yusa Wakaní waramtiksam Jesus juna Tímiayi: "Aparú, Ashí nayaimpijiai nunka Uuntrinme; tuma asam ju Túrunamu ti unuimiaru Enentáimtumainia Nuyá úukuitme; antsu uchichia Núnis nankaamantuchu Enentáimtumainia Nú shuar paant awajtusuitme. Ee, Aparú, Núnik wakerichmakum. Tuma asamtai shiir Enentáimtajme, Aparú" Tímiayi. ^22"Winia Apar Ashí surusuiti. Wisha ni Uchiri asamtai Winia nékarui. Tura Chíkich Winia nekas nekarainiatsui. Yus Apancha Wiki nékajai. Tura Wi wakeraj Nú shuaran winia Aparun paant awajtajai. Nú shuarsha winia Aparun nékainiawai." Tu Tímiayi Jesus. ^23 ^24Nuyá ni unuiniamurin iis Tímiayi "Wi Tájarme, Untsurí Yúsnan etserniusha tura uunt akupniusha átum Yamái Wáintrum nuna Wáinkiatniun wakeruiniayatan Wáinkiacharmiayi. Tura átum Yamái ántarme nuna antuktinian wakeruiniayatan antukcharmiayi. Tura Yus achirmaku asakrumin, Wáintrumna nu ti pénkeraiti" Tímiayi. ^25 Nuyá akupkamun jintinkiartin Jesus warintiak chichakat tusa wajatki werimiayi. Werí iniimiayi "Uuntá, wi tuke iwiaaku átaj takun ¿warinia Túratniuitiaj?" Tímiayi. ^26Tutai Jesus ayak "¿Yús-Papinium Muisáis aarmanum waritia aarmait. Waritia Enentáimiam?" Tímiayi. ^27Akupkamun jintinkiartin ayak Tímiayi "Juna tawai: Ti Enentáimsam, tuke Enentáimjai Uunt Yus aneeta. Ame kakarmaram, iwiaakmarmesha Yus iiktusta. Tura ame ayashim aneamna Núnismek ame írutramurmesha aneeta. Núchakait" Tímiayi. ^28Tutai Jesus Tímiayi "Pénker aimsame. Nu Túrakmeka tuke iwiaaku átatme." ^29Tutai akupkamun jintinkiartin ni anintramun Kíishtumaktajtsa wakerak "Winia írutramursha ¿ya ainia?" Tímiayi. ^30Takui Jesus Tímiayi "Jerusarénnumia jintia Jirikiú péprunam jeana Nú jintianam aishman wean, kasa aishman tariar ni waririn, pushirincha kasarkarmiayi. Tura katsumkar Mayái ashirak ajuantar ikiukiarmiayi. ^31Tura Israer-shuar Patri ukunman winis nu aishmankan Wáiniak aya iikian iis ikiukmiayi. ^32Nuyá ukunam Patri Yáintrisha nu jintianam wesa, nu aishmankan Wáiniak, áyatik iis ikiuak wémiayi. ^33Tura Nuyá Samaria nunkanmaya aishmansha nu jintianman wesa, nu aishmankan Wáiniak Ní Shuárinchunak Wáitnéntramiayi. ^34Nuyá nu aishmankan weantuk ni numpamnamurin asuitijiai tura Wíniujai tsuar jaanchjiai penuarmiayi. Tura ni kawairiin ekenak jukimiayi. Tura írar kanutainiam Jukí ejé nu aishmankan pénker Wáinkiamiayi. ^35Tura kashin tsawarmatai Samarianmaya aishman weak Jimiará Kuítian jusa Jeá nérenniurin susamiayi. Susa Tímiayi "Ju aishman pénker Wáitrukta. Tura wi amaajna ju Táasmataisha wi Wáketkun akiktajme" Tímiayi. ^36Ayu, ámijiaisha, nu menaintiu ainiana nu, ¿Tuá Imiá nekas katsumkamun waitnentramia?" Tímiayi Jesus. ^37Takui akupkamun jintinkiartin chichaak "Entá, katsumkamun Wáitnentramia Núa" Tímiayi. Tutai Jesus Tímiayi "Amesha weme Núnismek Túrata." ^38 Nuyá Jesus Jintiá wesa Chíkich péprunam jeamiayi. Nu péprunmaya nuwa naari Marta ni jeen itiaamiayi. ^39Marta kai ámiayi ni naari Marí. Marisha unuiniamun anturkataj tusa Jesusa nawen pujursamiayi. ^40Tura Mártaka ni takatrin ti Enentáimtak Jesusan weantuk Tímiayi "Uuntá Jesusá, ¿winia kair takatan winiak iiktursainia nuka Enentáimtsumek? Winia Yáintá turuttia" Tímiayi. ^41Tutai Jesus Tímiayi "Maaj Martá, Untsurí Túratin ana nu ti Enentáimsam itit awajtamui. ^42Tura aya chikichik nekas Túratniuiti. Marikia nekas pénker ana nuna achikiai. Nusha penké jurunkishtatui" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Chíkich tsawantai Jesus Yúsan áujsataj tusa atsamunam pujumiayi. Aujsua amikmatai ni unuiniamuri chikichik Niin Tímiayi "Uuntá, imiakratin Juan ni unuiniamurin unuiniamia Núnismek Yus áujsatin unuitiurta." ^2Tutai Jesus Tímiayi "Yus áujkuram ju titiarum: Aparu Yus, nayaimpiniam pujamna nu, ii Aparínme. Ame Náarmincha shuar ántar pachischarti. Ashí aentsnum ame akupkatin tsawantrum wari jeati. Ame wakeramuram nayaimpiniam umikma ana Núnisan ju nunkanmasha Uminkiatí. ^3Aparú, ii yurumkari Ashí tsawant amasta. ^4Tura winia nemasrun tsankurajna Núnismek, Aparú, winia tunaaru tumashrisha tsankurturta. Tunáa wakeruktin tsankatrukaip. Antsu Ashí tunaanumia uwemtikrurta." ^5 ^6Nuyá Jesus juna Tímiayi. "Wats, ju Titiái. Kashi ajapén amikrum werishtameash. Tura "Winia amikiur yajaya winia jearui yama tayi. Tura ajamsatniun penké takaktsujai. Tuma asamtai amikru, menaintiu apatuk Ajamprustá" Tíchatameash. ^7Tura nii init pujusan chichaak "Warí, Wáitisha epenmiaiti, tura winia uchirsha wijiai Ashí tepeenawai. Itiur nantakniak amastaj. Itit awajtipia" turamchanpiash. ^8Wats, paant Tájarme, niisha amikrum asa, nantaki ikiatmastinian nakitiayat, itit awajtin tusa nantaki Ashí wakeramna nuna suramsattawai. ^9Tuma asamtai Tájarme: Yus seatarum; Túrakrumin suramsattarme. Eakrumka Wáinkiattarme. "Winiajai" Tákurmin awaintiamattarme. ^10Seana Núnaka Suíniatsuk. Eana nuka Wáintsuk. "Winiajai" tuinia Núnaka awainiatsuk.' ^11`Wats, átum uchirtintiram, ame uchiram apatkun seatmakui ¿kayaash Súsaintiam? Namakan seatmakui ¿Napíash Súsaintiam? ^12Nujintian seatmakuisha ¿titinkiash Súsaintiam? ^13Warí, átum Imiá yajauchitirmesha Atumí uchiri pénker ana nu tuke Súchakaitrum. Atumí Apari nayaimpiniam pujana nu, seakrumninkia Nú nankaamas ni Wakanin suramsattawai." Tu unuiniamiayi. ^14 Shuar iwianchruku asa chichachu ámiayi. Nuna Enentáiyan nu iwianchin Jesus jiiki akupkamiayi. Iwianch jiinkimtai chichachu chichasmiayi. Túramtai shuar nui pujuarmia nu ti Enentáimprarmiayi. ^15Tura Chíkich tiarmiayi "Juka iwianchi Kapitiántri Satanásan, ni Chíkich naari Pirsepún umirniuiti. Tuma asa nuna kakarmarijiai iwianchin jiiki akupeawai." ^16Tura Chíkichkia, nekas Yúsnumia taawashit tusar "Nayaimpinmaya kakaram ana nu iniakmasam aents tujintiamu Túrata" Jesusan tiarmiayi. ^17Tura Jesus tu Enentáimiainian neka asa Tímiayi "Núu nunkanmayan shuar nuamtak kajernaiyakuinkia Nú nunka Wárik meserchattawak; nuamtak shuarsha ni shuarijiai kajernaiyaksha amunaikchartatuak. ^18Wíniaka "Pirsepú iwianchi kakarmarijiai iwianchin jiiki akupeawai" Túruttsurmek. Tuma asamtai Tájarme, uunt iwianch Satanás naartin, ni suntarijiai kajernaiyaksha ¿itiur tuke kakaram átin~ki? ^19Tura Wi Pirsepú kakarmarijiai iwianchin jiiki akupeakuinkia, atumi shuarisha ¿yana kakarmarijiain iwianchin jiiki akupena? Niisha "iwianchi kakarmarijiai Túrichuitji" tuiniaisha ¿itiura Winiasha, "iwianchi kakarmarijiai Túraiti" turutminiaitrum? ^20Wikia Yusa kakarmarijiai iwianchin jiikin akupeajai. Nu nekaarum Yus atumi Enentáin akupin ajasuana nu nékarme.' ^21`Kakaram aishman Kíishtumaktajtsa iwiarnar wajas jeen Wáinkiui, ni wariri init ana nusha Tímiatrusan ainiawai. ^22Antsu niijiai nankaamas kakaram ana nu winiakka nupetkashtatuak. Tura Kíishtumaktinian iwiar takakman jurawai. Tura Kasamkámun ni amikrin Súawai. Kakaram aishman iwianchin nakumeawai. Tura nujai nankaamas kakaram aishman Winia nakumprawai. ^23Iista. Winia nemartatsna nu winia nemasruiti. Núnisan Winia Yáintsuna nuka aya itiurchat Nájateawai.' ^24Nuyá Jesus juna Tímiayi: `Shuara Enentáiya íwianch jiinki ayamprataj tusa yumi penké Yútatsna nui wéawai. Tura ayampratniun Wáincha asa ataksha waketkitniun Enentáimui. "Wi Jíinkimiaj nuin waketkitjai" tawai. ^25Tura waketki pénker iwiaramun tura ankant aan Wáiniui. ^26Nuna Wáiniak, ni ain siati iwianchin niijiai nankaamas yajaunchin Itiá Enkemáwartatui. Túrunamtai nu shuar nuiki nuna nankaamas yajauch ajastatui." Tu Tímiayi Jesus. ^27 Shuar iruniarmia nui Jesus nuna chichaa pujai, nuwa untsumuk "Ame nukun Yus ti Yáinkiai. Ni ampujén ame pujuschamkam. Amin amuntstamachmakam" Tímiayi. ^28Tutai Jesus Tímiayi "Antsu ni chichamen antukar umirainia nuna, nukurjai nankaamas Yus ti Yáinkiaru ainiawai, tajai" Tímiayi. ^29 Shuar Untsurí Niin Káunkarmatai Jesus Tímiayi "Yamaiya shuarka yajauch ainiawai. Yajauch ásar, chichartuiniak "Nekas Yúsnumiaitkiumka aents tujintiamua nu Túram Yusa kakarmari iniakmasta" turutainiawai. Túrasha áyatik yaunchu Junas Túrunamujai iniakmasmia nujain nekaatin ainiawai. ^30Kame Junas Túrunamujai Níniwi péprunmaya shuaran yaunchu Yus ni kakarmarin iniakmasmia Núnisan yamaisha Aents Ajasu tutainjiana nu Wi Túrunamujai Yuska ni kakarmarin iniakturmastatrume. ^31Yaunchu Sarumún uunt akupin pujai Sepa Núnkanmaya nuwa akupin Sarumunka chichamen nekaataj tusa ti jeashtanmaya Támiayi. Tura yamaikia Sarumunjai nankaamas pujai átumka anturtatsrume. Tuma asamtai Wi Tájarme, Yus Ashí shuaran nekapsattana nu tsawant jeamtai nu nuwa, akupniun pénker anturka asamtai, Yus iimianum pénker átatui. Antsu atumsha Winia anturtukcha asakrumin Yus iimianum yajauch átatrume. ^32Tura Yúsnan etserin Junas Níniwi péprunmaya shuarnum Yus Chichaman etserkamtai nu shuar ni tunaarin Enentáimtusar Enentáin Yapajiáwarmiayi. Tura jui Yamái Junasjai nankaamas etserin pujajai. ¡Tuma asamtai nekapsatin tsawant jeamtai Níniwinmaya shuar yamaiya shuar árumna nuna sumamtikramattarme!' ^33`¿Shirikip ekeemakar úuktinkiait? Pitiaknumsha enkeashtiniaiti. Antsu shuar Jeá wayana nu paant iimsat tusar Yakí ekensatniuiti. ^34Ame Jíimijiai Wáinkiam nujai wekasatin nekaattame. Tuma asamtai ame jiimijiai pénker ana nu Wáinkiumka pénker wekasattame; antsu ame jiimijiai yajauch ana nu Wáinkiumka, kiritniunam wekasatniua Núnisan yajauchiniam wekasattame. ^35Anearta. Enentáimin Tsáapin ana nu kiritin ajaschati tusam anearam wekasata. ^36Ame ayashmiin kirit ajatsuk aya Tsáapniniaitkiuinkia, shirikip paant awajea Núnisan Ashí paant Wáinkiattame" Tímiayi. ^37 Jesus chichasua amikmatai Pariséu shuar, winia jearui Yurumáitia tusa untsukmiayi. Tutai Jesus Wayá misanam pujusmiayi. ^38Tura Israer-shuar ikijmiartin ana nuna Túrutsuk aya pujakui Pariséusha nuna Wáiniak "maa ¿urukamtia tura?" tu Enentáimsamiayi. ^39Tura Uunt Jesus Tímiayi "Pariséutirmeka Atumí yurumtairi aya Pátatek nijiaktin ti wakeriniaitrume. Atumsha nu yurumtaijiai méteketrume. Pátatek pénker Túrarme. Tura Atumí Enentáinkia kasamkatniusha tura yajauchia nusha piakuiti. ^40¡Enentáimcha! Warí, Ashí Pátatek Wáiniaj~i nuna Yus najanachmakia; tura init paantcha ana nunasha Yúsak najanachmakia. ^41 ^42Aneartarum, Pariséutirmesha. Aya nuka méntasha, anissha tura aya apatkusha Yus Súsatin ti Enentáimprume. Nukasha tsuriasrum apatkusha tias ana Nuyá chikichik achikrum, Yúsnaiti Tátsurmek. Tura antsu nu Túratin iniaitsuk pénker wekasatniusha, Yus anenmarmena nusha pénker Enentáimsatniuitrume. Wats init, Enentáimin ana Nútiksarmek jusam susarta. Nuinkia Ashí chamir átatui.' ^43`Tura aneartarum Pariséutirmesha. Yus áujtai jeanam penkeri pujutainium pujustin wakerarme. Tura Jintiá aents iimiainiamunam ti shiir áujtusarat tusarum wakerarme.' ^44`Jintinniutirmesha, Pariséutirmesha Mái-metek aneartarum. ¡Antar shiir chichamtinia! Iwiarsamu paantcha Núniniaitrume. Shuar nu nankaamaksha Nájamiat nékatsui. Núnisan shuar atumi chichame antukar yajauchia nuna nekartamtsurme." ^45Nuikia Israer-shuara jintinniuri chikichik Jesusan chicharuk Tímiayi "Uuntá, nu Tákum incha yajauch chichareame." ^46Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha jintinniutiram aneartarum. Atumi akupkamurijiai Káarak ti kijin entsakchamnia Súarme. Tura átumka Yáintaj tusarum Atumí uwejejaisha penké ántiatsrume.' ^47`Aneartarum Tájarme. Yaunchu Atumí uuntri Yúsnan étserniun Máawarmia nuna iwiarsamuri átum jeamniuitrume nu etserin ti pénker ásarmatai kajinmatkishtin. ^48Nu Túrakrum Atumí uuntri Túrawarmia nu, "yajauchichuiti" tarume. Warí, niisha Máawarmiayi, tura atumsha Máawarai Táyatrum niijiai méteketrume. Warí, Yúsnan etserniu iwiarsamurin jeamkuram atumek sumamarme.' ^49`Atumí Túramurin Nekáa Yus juna yaunchu Tímiayi: "Winia etserturniun tura winia akatramurnasha niin akuptukartatjai. Túramtai chikichnaka Máawartatui, tura chikichnaka pataatukartatui." ^50Tuma asamtai Ashí ni etserniurin maamu ainia nuna, yamaiya aentstirmin Yus sumamtikramattarme. Nunka najanamunmaya Jukí ^51Yamái ímiajai maamu ainia nuna, kame Apir maamunmaya Jukí Yamái Sakarías maamua Tímiajai anintrustatui. Naman maar Yus sutai ámanum tura Yus-jea ámanum ajapén atenkamunam Máawarmia Nú Sakaríasan tajai. Nu tuma asamtai Tájarme, ni etserniuri maantamnawarmia nuna Yamái matsatrumna Nútirmin aninmasartatui.' ^52`Jintinniutiram aneartarum. Waiti asakatniua Núnisrumek nekas nekaatin surimiarme. Atumkesha nékatsrume. Tura nekaataj tana nusha suritiarme" Tímiayi. ^53 ^54Jesus nuna takui Pariséusha, jintinniusha ti kajerkarmiayi. Tura nii tana nujai "yajauch Túrame" titiai tusar wakeruiniak Untsurí anintriarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Nu tumai shuar ti Untsurí Káunkarmiayi. Ti kaunka ásar nawen mai-najatnai ajarmiayi. Tura Jesus ni unuiniamurin Tútan juarkimiayi. "Pariséu ántar chichamtin ainiawai. Nuka wakaprutaiya Núnisaiti. Wakaprutaikia nijiamanch yumirnium yama enkeam Páantchaiti. Tura ukunam nekaamniaiti. ^2Núnisan Ashí paantcha ana nu iwiainiakma átatui. Uukma ana nusha nekaamu átatui. ^3Nu tuma asamtai, kiritniunam Tímiarmena nusha Tsawái Tsáapin ajasmanum antunkattawai. Tura jea init pujusrum ishishmasrum Tímiarmena nusha áa ti paant etsernaktatui.' ^4`Amikrutiram, aya ayashmin main ainia nu ashamkairap, Tájarme. Ayashmin maa Nú arantka Máashtatui. ^5Tura ya nekas ashamkatniuitrum, nuna paant jintintiattajrume. Ame ayashmi maa, Nuyá ámin jinium akuptamkatniun tujintiatsna nu ashamkatarum. Ee, Yus ashamkatarum, Tájarme.' ^6`Jimiará chinki Ishitiúpchich ishichik kuitjai surukchatniukait. Túrasha Yussha nu chinkin penké kajinmatkishtatui. ^7Wats, ashamkairap. Untsurí chinkijiai nankaamas Yuska atumin Enentáimturmarme. Warí, ame intiashmin mash Yus nekapmaruiti.' ^8`Ashí shuar Ashí iimiainiamunam Winia Aents Ajasu tutain, Winia natsantruiniatsna Núnaka, Wisha Yusa suntari iimiainiamunam natsantrashtatjai; ^9antsu shuar iimiainiamunam Winia natsantrana Núnaka Wisha Yusa suntari iimiainiamunam natsantrattajai.' ^10`Winia, Aents Ajasu tutain, shuar yajauch chichartakuinkia nusha tsankuramniaiti, tura Yusa Wakaníncha yajauch chicharkuinkia nuka penké tsankurachminiaiti.' ^11`Wats, Israer-shuar iruntai jeanmasha, tura Israer-shuar Kapitiánniumsha, uuntnumsha juramainiakui, aninmainiakuisha warintiajak tusam ti Enentáimsáip. ^12Ame aimkiatin jeamtai, Yusa Wakani ame Títiatmena nuna jintintramattawai," tu timiayi. ^13 Chíkich aishman Jesusan Tímiayi "Uuntá, ii Aparí ikiurtamkimiaj nuna yatsur winiasha nakak Surustí, titia" Tímiayi. ^14Tutai Jesus Tímiayi "Aishmanka, atumin nu Túratin anaikiamukaitiaj." ^15Nuyá Tímiayi "Pénker Enentáimsatarum. Nii takakna Nújain shuar iwiaaku áchatniuiti. Tuma asamtai Kuítrintin ajastin aya nuke Enentáimsaip." ^16Nuyá juna métek-taku chichaman unuiniak Tímiayi: "Kuítrintin aishman ni ajariyan arakan ti nukap juukmai. ^17Tura "¿Ti nukap asamtai tuin ikiustaj. Itiurkatjak?" tu Enentáimsamiai. ^18Wats, wi nékajai. Winia Ikiutái-jearun ashiran Nú nankaamas uuntan najanatjai. Tura nui Ashí ikiustajai. ^19Nuinkia Untsurí uwitin shiir pujustinian ikiusman takustatjai. Tuma asamtai, ayampran, Yurumán, umaran shiir pujustatjai" timiai.' ^20`Tura Yus niin chicharuk timiai "Netse. Yamái kashi jakattame. Nuinkia Imiá Núkap ikiusumna nusha ¿yana átata?" timiai" Tímiayi. ^21Nuyá Jesus Tímiayi "Shuar ninki Kuítrin ikiauntumna nu, Núnisaiti. Túrasha Yusjai iismaka Kuítrinchaiti." ^22 Nuyá ni unuiniamurin Jesus juna Tímiayi: "Warí yuarik pujustaj~i tura warin entsartaj~i tusarum nuke ti Enentáimsairap. ^23Yus iwiaaku átinian amasu asa yurumkancha amastatui. Tura ju ayashniasha najana asa entsataincha amastatui. ^24Chinkisha Enentáimsatarum. Niisha arakmainiatsui. Juuk yurumkan ikiuiniatsui. Tuma ain Yuska ni Yurumátniurin tuke Súawai. Atumsha chinkia Nú nankaamaschakaitrum. ^25Tura ya shuarak, ti Enentáimtana nujai Nú naya ajasminiait. ^26Kame Yúpichuch ana nusha Túrachminiaitiatrumsha, ¿urukamtai Chíkich ainia nusha ti Enentáimtarum?' ^27`Iistá, kukujsha takaachitiat tura Nájanchitiat ti Shíirmach ainiawai. Yaunchu akupin Sarumún ti shiir iwiarmamniuitiat kukujia Tímianchauyayi. ^28Iis, nupa Yamái tsakaawai tura kashin aents tsupikiar jinium Apeánáwai. Tuma ain Yus ti shiir awajeatsuk. Nuna tura asa atumniasha Nú pénker Wáitmakchattawak. ¿Urukamtai Yus nekas Enentáimtatsrum? ^29 ^30Ju nunkanam ana nu ti pachiirap. Chíkich shuar, Yúsan nékainiatsna nu, warin yuataj~i, warin umartaj~i nuna ti pachiiniawai. Tura atumsha tu Enentáimsairap. Urukatjak, tiirap. Ame Apa nayaimpiniam pujana nu, Ashí atsumarmena nuna nékawai. ^31Antsu emka Yusna nu Enentáimtustarum. Túrakrumninkia atsumamna nuna Yus suramsattawai.' ^32`Winia murikrutiram ashamkairap. Untsuríchuitrume. Túrasha Atumí Apari ni akuptairiin pachitmaktasa ti wakerutmarme. ^33 ^34Kuítrum tui aa, nui tuke Enentáimtittiarme. Tume asamtai takakrumna nu surukrum atsumainia nu susatarum. Nuka enketai arut ajatsna nui enkeatniua Núniskete. Túrakrum nayaimpinmaya kuit amuatsna nu íkiauwearme. Nuisha kasa nu kuitian kasamkataj tusa wayachminiaiti, tura kayaasha nu kuitian Yúatniun tujintiawai.' ^35 ^36`Ju Enentáimsatarum. Ni uuntri nuatnaikiatin Námpernumia taa, "uraitia" takui, takarniuri jinia ekeemakar Wárik urattiai tusar Nakáa pujuiniawai. Atumsha Núnisrumek Wi atumi Uuntri Támatai, shiir itiaatai tusarum anearum wekasatarum. ^37Ni uuntri taak Iwiáa pujuinian Wáinkiarai nuka shiir pujuiniawai. Nu uuntak iwiar, "misanam pujustarum" ni takarniurin Títiatui tura yurumkan Súsartatui. ^38Kashi ajapén taaksha tura tsawaana ai taaksha ni takarniurin Iwiáa pujuinian Wáinkiuinka, nu takarin shiir pujuiniawai. ^39Tura jusha nekaatarum. Jeenniua nu, kasa Tátinian nékaitkiunka, Iwiáa pujusaayi. Kasa Wayá kasamkatniun suritkiaayi. ^40Atumsha Núnisrumek, anearum pujustarum. Wi Aents Ajasu tutai aya aneachmanum Tátatjai" Tímiayi. ^41 Nuyá Pítiur aniasmiayi "¿Aya ínkik unuiniartaj tusam nu métek-taku chicham Támek. Kame Ashí nekaawarat tusamek tame?' Tímiayi. ^42Tutai Jesus Tímiayi "Atumsha pénker takatan Wáinniua Núnisketrume. Takatan Wáinin ni uuntri takatrin takainia nuna, Yurumátin jeamtai, ayurkamna Núiti ni uuntrin shiir umirna nu, tura pénker Enentáimtana nu. ^43Ni uuntri taa, takatrin Tímiatrusan Túran Wáinkiuinkia nu Wáinniusha shiir Enentáimsamniaiti. ^44Umirin asamtai, ni uuntri Ashí ni waririn Wáitrukat tusa apujsattawai. Nuna paant Tájarme. ^45Tura nu takatan Wáinniusha "úuntur wau Táchattawai" tu Enentáimias, ni uuntri takarniurin yajauch awajeakuinkia tura ninki ti Yurumá, ti umar nampeakuinkia, ^46nuinkia ni uuntri ni Nákachmanum aya aneachma taa ti Asutiáttawai. Umichu pujuinia nui akupkattawai.' ^47`Takarin ni uuntri wakera nuna nékayat, iwiartsuk umitsuk pujakka ti awatramu átatui. ^48Túrasha takarin nékachu asa, Asutniámnia Túrakka, ishichik awatnartatui. Núkap susamu ana Núnaka Núkap seawartatui. Núkap ataksamu ana Núnaka Núnisan nankaamas seawartatui.' ^49`Jijiai nekapsatniua Nútiksanak nunkanam jinia ikiapartaj tusan tamajai. Tura Túrunat tusan ti wakerajai. ^50Imiantinia Núnisan itiurchat ukatruktatui. Nusha Wárik amuukat tusan ti wakerajai. ^51"Ashí shuar shiir pujusarat tusa Táwiti" tu Enentáimturumek. Núchaiti. Antsu shuar tesanairat tusan Táwitjai. ^52Yamái jukimiutak Chikichík shuarnum senku ainia nu akannakartatui; menaintiu shuar ni shuarin Jímiaran nakitrartatui. Jímiarsha ni shuarin menaintiun nakitrartatui. ^53Apasha ni Uchirín nakitrattawai. Núnisan uchisha ni Aparín nakitrattawai. Nukusha ni nawantrin nakitrattawai, nawantrisha Nukurín nakitrattawai. Tsatsarisha ni najatin nakitrattawai; najatisha tsatsarin nakitrattawai." ^54 Jesus aentsun chicharuk junasha Tímiayi "Atumsha nantu akaatainmaani kiarmatai "yutuktatui" Tátsurmek. Nusha nekas Tárume. ^55Tura anaarania nase Násenkamtai "séejik átatui" Tárume. Tura nekas Tárume. ^56Yuranminmasha nunkanmasha Túruna nu nékarme. Túmaitiatrumsha ju tsawantai Túrunattana nusha ¿itiura nékatsrum? ¡Maaj, ántraitrume!" ^57`Túrasha pénker ana nusha ¿urukamtai atumek Enentáimsarum Wáintsuram? ^58Irutramuram uuntnum Júramkuinkia jintia wésamek "nuamtak iwiarartai" Titiá. Túrachkumninkia akupniunam juramkittiame. Tura niisha suntarnum akuptamkattame. Tura niisha sepunam enketmattawai. ^59Tura nekas tajai, nui enkemamka Ashí rearchisha akikmachkumka Jíinkishtatme" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Nu tsawantin Chícham ujaktai tusar Jesusan tariarmiayi. Kariréa nunkanam Israer-shuar ni waakarin Máawar Yus susatai tusar pujuiniai, Piratu niin maa, nuna numpen waaka numpejai pachimpramun ujakarmiayi. ^2Tura Jesus Tímiayi "¿Warí Enentáimsarum? Kariréanmaya aishman Tárumna nu, Chíkich Kariréanmaya aishmanjai nankaamas yajauch ásar Túrunawarai ¿tu Enentáimprumek? ^3Atsá; Atumí Enentái Yapajiáchkurmeka Núnisrumek atumsha jakattarme. Nuna paant Tájarme, Tímiayi. ^4Tura Tiasiúchu aishman Yakí jea Seruí kupiniak iniaak nekenkarmiania nu, ¿Warí Enentáimtarum? Chíkich Jerusarénnumia shuarjai nankaamas Tunáa ásar Túrunawarai ¿tu Enentáimprumek? ^5Atsá, Tájarme. Atumí Enentái Yapajiáchkurmeka Núnisrumek atumsha jakattarme." ^6 Junasha Jesus métek-taku chichaman Tímiauyi. Júiti: Shuar ni ajariin iikiu numin araamun takakuyi. Nerekchiash tusa iyumai. Túrasha nere atsumai. ^7Nuinkia ni ajarin Wáinniun timiai "Antukta, Menaintiú uwitin juna nere átai tusan Waketrú pujajai; Túrasha penké Wáinkiachjai. Ajakta. ¿Urukamtai ántrash wajastata?" ^8Tutai Ajá Wáinin timiai "Atsá, Uuntá; ju uwitin Wajastí. Wajamurin takarsatjai tura pénker nunkan matsatkatjai. ^9Nujai nerekchampiash. Tura tuke nereachkuinkia nuinkia ajakta" timiai", Tímiayi. ^10 Ayampratin tsawantai Israer-shuar iruntai jeanam Jesus unuiniak pujumiayi. ^11Nuisha nuwa pujumiayi. Nu nuwasha Tiasiúchu uwitin tuke jaa pujumiayi. Iwianch niin yajauch awajas apuna tuke ikiaramiayi. Túramu asa Pankái nakuenkataj Tukamá penké tujinmiayi. ^12Jesus nuna Wáiniak, chicharuk "Nawantrú, ame jaamurmiya ankant ajasume" Tímiayi. ^13Nuna tinia ni uwejejai antinmiayi. Tura Nú chichamaik nuwasha Pankái nakuenkamiayi. Tura Yusa Náarin uunt awajsamiayi. ^14Tura Jesus ayampratin tsawantai tsuaru asamtai, iruntai jea uuntri kajek iruntrarmia nuna Tímiayi "Sais tsawantin takaschatniukait; ayampratin tsawantai Tsuámartaj tusarum Táchatniuitrume. Sais tsawant ana nui Tátiniaitrume." ^15Tura Jesus Tímiayi, "¡Antar chichamtinia! ¿atumi waakarisha atumi umpuururisha yumi aartai tusarum ayampratin tsawantin Atíarum Júatsrumek? ^16Tura ju nuwasha, atumi shuari Apraám shuarnumia akiiniaiti. Nii Tiasiúchu Uwí Satanás yajauch awajsamujai jinkiamuyayi. Nincha ayampratin tsawant ain yajauch awajsamunmaya Atíachminkiait" Tímiayi. ^17Jesus nuna takui ni nemasrisha natsaararmiayi. Tura penké shuar ni pénker Túramurin Wáinkiar warasarmiayi. ^18 Nuyá Jesus Tímiayi "¿Yusa akupeamuri warijiain métek-takuit? ^19Mustasa Jinkiáijiai métek-takuiti. Mustasa jinkiaincha shuar ni ajariin araamiayi. Tsapái, tsakaak, uunt numi ajasmiayi. Ti uunt asamtai chinki ni kanawen pasunmarmiayi." ^20Tura junasha Tímiayi: "¿Yusa akupeamuri warijiain métek-takuit? ^21Tanta wakaprutaia métek-takuiti. Arinia Núkap ana nui nuwa wakaprutain ishichik Enkeámiayi. Túram Ashí wakapruamiayi." Tu Tímiayi. ^22Jesus Jerusarénnum jeattsa weak Untsurí peprunam Wayá unuiniarkutak wémiayi. ^23 Weai Chíkich shuar aniasmiayi "Uuntá, ¿uwemainia nu ishichkikiait?" ^24Tutai Jesus Tímiayi "Yupikiach Wáitiniam wayataj tusam ti wakeritiarum. Kame Untsurí wayataj tusar wakeriartatui, Túrasha tujinkiartatui, Tájarme. ^25Jeá nérenniuri Wáitin epenmiatai, atumsha aa wajarum nu, Wáitiniam wajasrum Untsúakrum "Uuntá, uratritia" Títiatrume. Túrasha "Nékatsjarme. ¿Tuyantskaitrum?" turamtatrume. ^26Nuyá átum Títiatrume "Túrasha, Uuntá, iisha ámijiai Yurumámji, ámijiai umarmaji. Tura ii péprurincha unuiniamame." ^27Túrasha nii Títiatui "Tuyantskaitrum, nékatsjarme, Tátsujrumek. Yajauch Túrintirmeka winiyanka kanaktiarum." ' ^28`Nuyá Apraámsha, Isaksha, Jakupsha tura Ashí Yúsnan etserin Yus akupeana nui wayawaru Wáinkiarum tura aa ajapam pujusrum ti uutkuram naim Tásarara ajattarme. ^29Tura Yus akupeana nui, nantu tatainmaaniyasha nantu akaatainmaaniyasha, arakiasha, nunkaaniasha taar, imia Israer-shuarchaitiat Yurumátai tusar pujusartatui. Tura atumsha, "Apraám Shuáraitjai" Táyatrum, wayashtatrume. ^30Nuisha Yamái ukunmaani ainia nusha emka ártatui; tura Yamái emka ainia nusha nuisha ukunmaani ártatui." ^31 Nu tsawantai Pariséu aents Jesusan tariar tiarmiayi "Erutis mantamattsa wakerutmawai. Tuma asamtai juyanka Wetá." ^32Tutai Jesus Tímiayi "Werum nu kujancham ju titiarum: "Iistá. Yamaisha ishichik tsawant iwianchin Jíikin akupkartajai; Túran jaancha Tsuárartajai. Tura ukunam amuktatjai." ^33Tura Jerusarénnumaani ishichik tsawant tuke wétiniaitjai. Yúsnan etserin aya Jerusarénnuman Jákatniuiti.' ^34`¡Jerusarénnumiatiram, Yúsnan etserin Máiniaitrume; tura Yus akatar akupturmakmania nusha kayajai tukurum Máiniaitrume! Tuma ain atash ni shiamprin etektana Núnisnak Wisha weaktasan wakerimjiarme, Túrasha nakitramarme. ^35Iistarum. Atumniasha Yus ajapramaitrume. Tura "Yusa Náariin winiana nu, shiir Atí" Títiatrumna Nú tsawant jeatsain penké Wáitkiashtatrume. Nuna Tájarme" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Ayampratin tsawantai Pariséu uuntri jeen Jesus Yurumáttsa wémiayi. Tura Chíkich Pariséu wariniak Túrat tusar ii pujuarmiayi. ^2Nui aishman eaak-jaa Jesus pujamunam naka pujumiayi. ^3Jintinniuncha Pariséuncha Jesus aniasmiayi "¿Warí Tárum? ¿Ayampratin tsawantai jaa Tsuárminkiait. Tsuárchamniakait?" Tímiayi. ^4Tura niisha aimtsuk pujuarmiayi. Nuinkia jaan antin Tsuármiayi. Tura "shiir Wetá" Tímiayi. ^5Nuyá Pariséun chicharuk, "Atumí umpuurarisha, waakarisha waa Táurmanum akaiki iniamtai, ayampratin tsawant ain nu chichamaik Júatsrumek" Tímiayi. ^6Takui aimkiatniun penké tujinkiarmiayi. ^7 Ipiaamusha penkeri pujutainium pujustaitsar ti wakeruiniakui, Jesus nuna Wáiniak juna jintintramiayi: ^8"Nuátnaikiatin nampernum penkeri pujutainium pujusaip. Nui pujakminkia, Chíkich ámijiai nankaamas penkéri Táchatpiash.' ^9`Tura ipiatmania nu chichartamuk "Chikich iiktusta" turamchatpiash. Nuinkia Chíkich Nánkatkamu pujutainium wéakum natsartatme. ^10Antsu ipiatmakmin, Nánkatkamu pujutainium Pujustá. Nuinkia ipiatmamnia nu chichartamuk "Amikru, ámeka jui penkeri pujutainium Pujustá" turamtatui. Nujai Chíkich ipiaamu ainia nu, "nekas penkerinti" turamartatui. ^11Iimiata, "penkerintjai" tu Enentáimtuma nuka péejchach awajnastatui. Tura ímianchach Enentáimtúmana nuka waantu ajastiniaiti." ^12Nuyá Niin ipiaamua nuna chicharuk Tímiayi "Amesha Yurumáití tusam untsuktajtsam wakerakmeka, ame amikrumsha, yatsumsha, ame shuarumsha, írutramuram Kuítrintin ainia nusha ipiaawaip. Nii ipiaamka, ataksha íksan ámin ipiatmashtatuak. Nujai akikma átatme. ^13Antsu Yurumáití tusam untsuktajtsam wakerakmeka, Kuítrincha, wekaicha, shutuapsha, kusurusha ipiaawarta. ^14Niisha akirmaktinian tujintiainiawai. Pénker shuar nantakiartatna nui akinkiattame. Nu tuma asamtai warastatme" Tímiayi. ^15 Nu misanam pujuarmia nuya, chikichik Jesus chichaamun antuk, Jesusan Tímiayi "Yus akupeamunam pachiiniak, yurumkunka ti shiir ainti." ^16Nuna takui Jesus juna jintintiamiayi: "Aishman namperan Nájanuk, Untsurí shuaran Taartí tusa akatar akupkamai. ^17Yurumátin jeamtai "Winitiarum, Yurumátin jeayi" tu tiarta tusa ni takarniurin akupkamai. ^18Tura winichminiaitji tusar Ashí ujakarmai. Chíkich timiai "Nunkan Yamái sumarmakjai. Iyutaj tusa wéakun winishtatjai. Tsankurturti" timiai. ^19Tura Chíkich chichaak "Wisha tias waakan sumarmakjai. Nekapsatsan wakerajai. Tuma asan winishtatjai. Tsankurturti" timiai. ^20Tura Chíkich chichaak "Yamái nuatnaikiajai. Tuma asan winishtatjai" timiai. ^21Takarin waketki ni uuntrin Ashí nuna ujakmai. Nuna antuk niisha kajekmiayi. Tura ni takarniurin timiai "Ju péprunam pénker jintianmasha tura uchich jintiachinmasha weme, Kuítrincha tura wekaichasha, shutuapsha, kusurusha itiaarta." ^22Nuyá ukunam ni takarniuri taa chicharuk "Uuntá, ame turutmiamna Nútiksanak Túramjai; Túrasha tuke ankant awai" timiai.' ^23`Tutai ni uuntri chichaak "Jintianam weme, Chíkich jintiachiniam weme, Wáinmena nu Ashí awayawarta. Winia jearui piakat tusan wakerajai. ^24Emka ipiaawarmajnia nuka penké Chikichkíksha wininkia Yurumáchartatui, tajarme' Tímiayi." ^25 Untsurí aents Jesusjai irunki wearmiayi. Niisha nuna apajas iis juna Tímiayi: ^26"Shuar ni Aparíncha, ni Nukuríncha, Nuaríncha Uchiríncha, yachincha, umaincha Wijiai nankaamas Enentáimtakka, tura shiir pujustinian wakerak Winí winitniun nakitiakka winia unuiniamur ajaschamniaiti. ^27Ni wakeramurin ajakeak ni krusri yanaki nemartatsna nu winia unuiniamur ajaschamniaiti.' ^28`Jea Yakí jeamtaj tusam wakerakmeka, Kuítian urutmak ajapawaintiaj tusam tura urutmajain~ki amukaintiaj tusam emka Enentáimsashtatmek. ^29Túrutsuk aya ukura iniaisam amuktin tujinkiakminkia, nuna Wáiniainia nu, wishikiainiak juna tiartatui: ^30"Iiskua. Nu shuar jeamtinian nankamamiayi. Túrasha amuktinian tujinkiamiayi." ' ^31`Tura uunt Kapitián Chíkich Kapitiánjai mesetan najanatin áchatpiash. Emka, niisha pujus, tias mir (10.000) suntarjai painti mir (20.000) suntar winiana nuna nupetkaintjash tusa Enentáimsashtatuak. ^32Tujintiakka, Chíkich Kapitián jeachat pujaanak, nawamnaikiatai tusa akatar akupkashtatuak. ^33Wats, "Kristu unuiniamuri ajastinjai, wi takakjana juna Warí winia itiurtawa" tu Enentáimsatniuitrume. Túrachkurmeka winia unuiniamur ajastin tujinkiarme.' ^34`Weeka jeaku pénkeraiti. Tura michumarka ¿itiurak atak pénker ati? ^35Wee michumarka araakmatniunmasha yayaatsui. Tura tsuatnum ikiusmasha ántraiti. Aya ajapatniukete. Kuishim ákuinkia antuktarum" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Akupniu Kuítrin-juu tura yajauch shuarsha Jesusan anturkatai tusar Tarú wearmiayi. ^2Tuma asamtai Pariséusha, Israer-shuara jintinniurisha Jesusan áujmatainiak "Jusha Tunáa shuaran itiaawai tura niijiai Yurumáiniawai" tiarmiayi. ^3Nuna tuiniakui Jesus ju métek-taku chichaman jintintiawarmiayi: ^4"Shuar sian (100) murikiun takuschampiash. Nu Siánnumia chikichik menkakamtai nuwintia Nuíwinkia ni matsatmariin ikiuak, menkaka nuna ti eakchattawak. Wáintsuk iniaisashtatui. ^5Tura Wáiniak yakainium awankek waras jeen Wáketui. ^6Tura jeen Jeá ni amikrin, írutramurincha ikiaanak "Wijiai warastarum. Murikiur menkaka nuna Wáinkiajai" tawai. ^7Wats, nuwintia nuiwi pénker shuar akui nayaimpiniam warastin awai. Tura antsu Chikichík yajauch shuar ni Enentáin Yapajiámtainkia, Nú nankaamas warastin átatui, Tájarme' Tímiayi. ^8`Nuyá Chíkich Enentáimsatai. Nuwa tias Kuítian takakna nuna chikichik menkakamtai, Wáinkiataj tusa jinia ekeemak, jean japimiak émamkes eakchattawak. ^9Tura Wáiniak ni amikrin, írutramurincha ikiaanak, "Wijiai warastarum. Kuit menkakamia nuna Wáinkiajai" tawai. ^10Núnisan yajauch shuar ni Enentáin Yapajiámtai, Yusa suntari matsatmanum ti warastin awai" Tímiayi. ^11 Nuyá Jesus juna unuiniamiayi: "Aishman Jimiará uchin takakuyi. ^12Tura Pátatka uchi ni Aparín timiai "Apawá, surustiniaitmena nu Yamái surusta." '`Tutai ni Aparí ni Kuítrin Jímiapetek nakak mai uchin susamai. ^13Ishichik tsawant nankaamasai Pátatka uchi ni waririn irur Jukí jeachat Chíkich Núnkanam wémai. Nuisha Nánkamas yajauchin Túrak Kuítrin Ashí ajapamai. ^14Ni kuitri Ashí amuuka ain nu nunkanam ti tsuka ámai. Niisha Núnisan tsukariin Wáitsamai. ^15Túmak takatan eaktajtsa nu nunkanmaya apachiin werimiai. Nu aishmansha kuchirin Wáitrukta tusa akupkamai. ^16Uchi ti tsukamak kuchi ukatramun niisha Yuátajtsa ti wakerimiai. Túrasha penké Súcharmai. ^17Tumáa pujus nuinkia Enentáimpramai. "Winia Aparuí takau shuar pénkeran ti Yurumáiniawai. Tura wikia jui tsukarui Wáitiajai. ^18Wats, Aparuí waketkitjai. Tura aparun chicharkun "Apawá Yúsjaisha ámijiaisha tunaan Túrajai, titiajai. ^19Ame uchiram áchamniaitjai yamaikia. Ame takarniurmea aantsanak átaj tusan wakerajai" titiajai" tu Enentáimsamai. ^20Tura wajaki ni apariin waketkimiai' Tímiayi. `Tura ni Aparísha jeachat winian Wáiniak waitnentramai. Aparí tsékenki inkiun miniakak Mukunámai. ^21Nuinkia Uchirísha timiai "Apawá, Yúsjaisha ámijiaisha Tunáan Túrajai. Ame uchiram áchamniaitjai." ' ^22`Túrasha ni Aparínkia ni takarniurin chicharuk "Ti penker Pushí itiarum aentsratarum, timiai. Tura uwejnum aweetaisha aweemtikiatarum. Tura sapatcha aweemtikiatarum. ^23Túrarum waaka nueram ana nu maatarum. Námper Nájankur shiir Enentáimsar Yurumámi. ^24Warí, ju winia uchir jakaapitia tu Enentáimsamjai. Túrasha iwiaakui. Menkakama nuna Wáinkiajai." Nuinkia ti warasarmai' Tímiayi. ^25`Tumai Iwiái úchikia takatnum pujumai. Tura Wáketuk, Jeá nuntumas Jantsemáiniak Túntuiyamun antukmai. ^26Nuinkia yaintri matsatun chikichkiniak untsuk "¿Warimpait?" timiai.' ^27`Tura nii chichaak "Ame Yátsum tayi. Túramtai ame apa waaka nueram maatai tawai, ame yatsum pénker tau asamtai" timiai.' ^28`Tura iwiai uchi kajek wayatniun nakitramai.' `Tuma asamtai ni Aparí jiintiuki "wayata" timiai.' ^29`Tura uchisha Aparín chicharuk "Wisha ámin umirkun Untsurí uwitin ame takatrumin Túraitjai. Nu nékame. Túrasha winia amikrujai Námper najanatin chiipiuksha penké surichuitme. ^30Tura ju ame uchiram nuwajai yajauchin Túrak ame Kuítrumin wasurkania nu Támatai, waaka nueram Máachumek" timiai.' ^31`Takui Aparí chicharuk "Uchirú, ámeka wijiai tuke pujame. Tura wi takakjana nusha Ashí áminuiti. ^32Tura ame yatsum Jákaiti tu Enentáimsamiaj nu iwiaakuiti. Menkaka nu yamaikia Wáinkiaji. Tuma asamtai Námper najanar waraschatniukaitiaj~i" timiai" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Ju métek-taku chichamnasha Jesus ni unuiniamurin unuiniamiayi. "Kuítrintin aishmanka takatrin Wáinniuri ámai. Tura nérenniun ujainiak "Ame Wáinniuram ame Kuítrumin Nánkamas ajapeawai" tiarmai.' ^2`Nuna antuk ni Wáinniurin untsuk "¿Warinia jusha turamainia? timiai. Yamaikia winia Wáinniur áchattame. Tuma asamtai winia Kuítrujai itiurkamea nu iniaktursata" timiai.' ^3`Tutai takatan Wáinin Enentáimsamai. "Maaj, wisha itiurkatjak, timiai. Nunka Táurtinniasha jeatsjai. "Kuit surusta" Títinniasha natsamajai. ^4Winia takatur atsakui yurumkan ajamprusarat tusan Túratajna nuna nekajai" tu Enentáimsamai. ^5Nuyá nérenniun tumashmaku armia nuna ankant ankant untsukarmai. Emka tamia nuna chicharuk "¿Winia uuntur urutma tumashmakuitiam?" timiai.' ^6`Niisha aimiuk "Asuitin sian taru tumashiitjai" timiai.' `Tutai takata Wáinin chicharuk "Pai. Papinium tumashrum ana nu Juá: Wárikmasmek pujusam, nu Papí jaakam, Chíkich papinium aya senkuentachik aarta" timiai.' ^7`Nuyá Chíkich tumashmaku Támatai "¿Amesha Urutmá tumashiitiam?" timiai.' `Tutai nii chichaak "Shana sian taru tumashiitjai" timiai.' `Tutai "Pai. Papinium tumashrum ana nu Júiti. Chíkich papinium aya uchentak aarta" timiai.' ^8`Nuyá takata Wáinniu uuntri nuna Nekáa "Nii yajauch Túriniaitiat Imiá Enentáimniuiti" timiai' Tímiayi. Nuyá Jesus Tímiayi `Yus-shuarjai nankaamas Yus-shuarcha aijiai ni Túratniuriniak takainiak Imiá Enentáimkia ainiawai.' ^9`Ju nunkanam anankatin átsuk. Tura kuitsha aya ju nunkanmayankete. Tuma asamtai atumsha kuitrumjai "shuaran yaintaj" tu Enentáimsatarum. Kuitjai yaintin amuukamtai atumsha amuicha jeanam ipiaamu átaj tusarum Túratarum." ^10`Shuar ishichik takakna nujai pénker Túrakka, Núkap takakna nujaisha pénker Túrattawai. Tura ishichik takakna nujai pénker Túrachkunka, Núkap takakna nujaisha pénker Túrashtatui. ^11Tuma asamtai ju nunkanmaya anankartin kuitjai pénker Túrachkurmeka, tuke átin ana nujai takastincha ¿itiur takastarumek? ^12Takakme nuna Yus ikiatmasuiti. Nujai pénker Túrachkurminkia, atumnia átinia nuna ¿itiurak suramsat~i?' ^13`Takarniuri Jimiará uuntrintin ajastinian tujintiawai. Warí, chikichnaka aneak chikichnaka nakitrashtatuak. Chikichan umiruk chikichnaka umirkashtatui. Yussha kuitcha Mái-metek Enentáimtuschamniaitrume" Tímiayi Jesus. ^14Pariséusha Kuítian anen armia nu, Ashí ni Táman antukar Jesusan wishikrarmiayi. ^15Túmakui Jesus niin Tímiayi "Atumsha aents iimmianum pénker awajmamprume. Túrasha Atumí Enentáincha Yus pénker nékawai. Kame winia "nankaamantuiti" turutit tusa wakera nuna Yuska nakitiawai.' ^16`Juan étsertsain Muisáis aar akupkamia nunasha tura Yúsnan etserin unuiniarmia nunasha antuktin ármiayi. Tura yamaisha Tímianiai ti shiir chicham awai. Yus akupeana nui urukukit nuka paant etserkamuiti. Tura Ashí shuar nui pachiinkiataj tusar ni kakarmarijiain ti takainiawai.' ^17`Túrasha yaunchu akupkamu Ashí chicham uminkiatniuiti. Nu chicham uminkiashtinkia nayaimpisha nunkasha amukatniujai nankaamas itiurchataiti.' ^18`Aishman nuarin ajapa chikichan Nuátkunka tsanirmawai. Tura nuwa ajapamu niiniurtakka nusha Núnisan tsanirmawai.' ^19 `Aishman Kuítrintin ámai. Niisha Imiá shiir pushin ti kuit ainia nujai iwiarmamniuyi. Tura tuke tsawant yurumak ti kuit amia nujai namperan najanniuyi. ^20Tura Kuítrincha ámai ni naari Rásaru. Niisha kuchapruku tunamaruyi. Tuke tsawant Kuítrinniu Wáitiriin pujuyi. ^21Ti tsukamak Kuítrinniu misarinia kakekan yuattsa wakerimiai. Tura yawasha ni kuchaprin nukatiarmai. ^22Kuítrincha jakamai. Jakamtai jaka shiir pujutainium, Apraám pujumia nui nayaimpinmaya suntar Júkiarmai. Kuítrinniusha jakamai. Jakamtai iwiarsarmai. ^23Jaka pujutainium Wáitias pujus, Pankái iimias, Rásarun Apraámjai pujuinian Wáinkiamai. ^24Wáiniak untsumuk "Apawá Apraamá Wáitnentrurta, timiai. Rásaruka tsara uwejejai entsan uchupir winia iniairun imichturat akupturkata. Wisha jui jinium pujusan ti waitiajai" timiai.' ^25`Tutai Apraám timiai "Uchirú Enentáimpratá. Ame Nunká iwiaaku pujusam ti shiir pujumame. Antsu Rásaruka nui ti yajauch pujumai. Tura niisha yamaikia jui áyamui tura ámeka Wáitiame. ^26Tura Nú arant Nánata ti uunt awai. Tuma asamtai Juyá ai wétinian wakeruiniayat tujintiainiawai. Tura aiya jui Tátinian wakeruinia nusha tujintiainiawai." ' ^27`Nuinkia Kuítrintin timiai "Nuinkia Apawá Apraamá, juna seajme. Winia aparu jeen Rasaru akupturkata. ^28Nuisha winia yatsur senku matsatainiawai. Niisha ju Wáitsatniunam Tácharat tusa Ujákartí, Tájame" timiai.' ^29`Tutai Apraám timiai "Muisáis aarman tura Yúsnan etserin aarman takakainiawai. Nuna umikiarti." ' ^30`Tutai Kuítrintin aimkiamai "Túrasha apawa Apraamá, antsu jakamunmaya nantaki, shuar we ujakam Enentáin Yapajiáwarainti." ' ^31`Tura Apraám timiai "Muisáis aarman tura Yúsnan etserin aarman anturainiachkunka jaka nantaki we ujakmasha antukchartatui" timiai." Tu áujmatsamiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 17 ^1 Jesus ni unuiniamurin juna Tímiayi, "Aentsun yajauchin Túrumtikiattana nu tuke átatui. Tura shuar ni ain tunaan wakerumtikna nu Aneartí. ^2Ju shuar uchich ainia nuna yajauchinium Túrumtikna nuna Yus Imiá Asutiáttawai. Tuma asamtai nuna Túratsain uunt kayajai kuntujnum Jinkiá nayaantsanam ajunkam maak ainti. ^3Túrasha atumek iimiastarum. Ame yatsum ámin Tunáa Túrutmamtainkia chicharkata; tura niisha "tsankurturta" Túramkuinkia tsankurata. ^4Chikichík tsawantinin siati Túrutmamtai, tura "tsankurturta, atakka Túrashtatjai," siati Túramkuinkia, tuke tsankurata." ^5Jesusa unuiniamuri Niin chicharuk "Yus Enentáimtajnia Nú nankaamas Enentáimtustin Yáinmaktá" tiarmiayi. ^6Tutai Jesus Tímiayi "Mustasa Jinkiái ti Ishitiúpchich ana Núnisan ishichkisha Yus Enentáimtaitkiurmeka, sikiumuru numi wajana nu, "Wajamurmiyanka ukuiniakam nayaantsanam wajasta" Tákurmin Nú numi umirtamkainti.' ^7`Atumí takarniuri arakmasua amik, waakancha iis Támatai, ¿Nú chichamaik amesha, "Winitiá, Yurumáitiá" Tíintmek? ^8Atsá. Antsu, "yurumak iwiarturata. Wi Yurumátin tura umartincha surusminiam iwiarnarta. Nuyá ame Yurumátá." Nu Tíchaintmek. ^9Nii Túratin ana nunak Túratsuk. Tuma asamtai yuminsashtatme. ^10Atumsha Núnisrumek Yus Túramna nu Ashí umikiam "ti penker Túraitjai" Tíchatniuitme. Antsu "aya ii Túratniuri ana nuke tura asar iikia ántraitji" Títiniaitme." Tu Tímiayi Jesus. ^11 Jesus Jerusarénnum wesa Kariréa nunka ikiuki Samaria nunkanam nankaamakmiayi. ^12Tura péprunam jeamtai, tias aishman ripra sunkurjai tunamaru armia nu, arant wajasarmiayi. ^13Tura untsumainiak "Uunt Jesusá, waitnentrurta" tiarmiayi. ^14Jesus niin Wáiniak, "Pátrii werirum iniaktumastarum" Tímiayi. Tura wésar pénker ajasarmiayi. ^15Nuyá chikichik ni tsuamarman Nekáa kakantar chichaki Yusa Náarin uunt awajki waketki Jesusan tarimiayi. ^16Yuminsataj tusa Jesusan tikishmatar piniakumar tepesmiayi. Nu aishmanka Samarianmayauyayi. ^17Nuna Wáiniak Jesus Tímiayi "Tsuámaru Tiáschakait. ¿Chíkich nuiwisha tui pujuinia? ^18¿Ju yajaya aishman Nínkik Yusa naari uunt awajsataj tusa waketki tai?" ^19Nuyá aishmankan Tímiayi, "Winia nekas Enentáimtursa asam pénker ajasume. Wajakim shiir weta" Tímiayi Jesus. ^20 Pariséu aents Jesusan Aníak "¿Yusa akupeamuri urutaik ati?" tiarmiayi. Tutai Jesus Tímiayi, "Yusa akupeamuri paant Wáinkiachminiaiti. "Yamaí nankamnayi" tichamniaiti. ^21"Jui awai, nuisha awai" Tíchamniaiti. Warí, Yusa akupeamurinkia atumiin pujawai" Tímiayi. ^22Nuyá ni unuiniamurin chicharuk juna Tímiayi: "Tsawant jeattawai atumsha Winia Aents Ajasu tutain "aya Chikichík tsawantkesha Nii Wáinkiarkia mak" turuttiatrume. Túrasha tujinkiattarme. ^23Aents Ajasu tutai "jui pujawai, nuisha pujawai" Tuíniakui weriirap. Tana nu nemariirap. ^24Wi, Aents Ajasuitjiana nu Tátinian tsawantur jeamtai paant Wáitkiattarme. Peem péetuk Ashí nayaimpin Tsáapnin awajna Núnisan wi taamu paant átatui. ^25Tura nu Túruntsain yamai pujuinia nu Winia nakitruiniakui ti Wáitsatniuitjai. ^26Winia atak Tátiniur jeamtai, yaunchu Nuái pujumia Nú tsawantin Túrunamia Núnisan Túrunattawai. ^27Yurumáwarmiayi, umararmiayi, nuatnaikiarmiayi, ni nawantri nuatnakat tusa surukarmiayi. Tumáa pujuiniai Nuái uunt kanunam enkempramtai, amaarak nu aentsnasha mash amuukarmiayi. ^28Tura Sutuma péprunmasha Rauta írutramurisha Núnisaran Yusa Asutiátniuri Enentáimtutsuk pujuarmiayi. Yurumáwarmiayi, umararmiayi, sumakarmiayi, surukarmiayi, ajancha ajamarmiayi, jeancha jeammarmiayi. ^29Tura Raut Sutuma péprunmaya jiinkimtai asupri tutai kaya keek Yútana aintsan nayaimpinmaya kakeetuk nu aentsun mash Máawarmiayi. ^30Núnisan winia atak Tátiniur jeamtai Enentáimtsuk pujusartatui.' ^31`Nu tsawant jeamtai jea yakiini pujana Nú shuar ni waririn achiktaj tusa akaikishti. Jeá wayashti. Tura kampunniunam wekaana Nú shuar ni jeen waketkishti. ^32Rauta Nuarí Túrunamu Enentáimpratarum. ^33Aya ju nunkanmayan Enentáimias "iwiaaku átaj" tana nu ni iwiaakmarin Emenkáktatui. Tura ju nunkanam ni iwiaakmarin emenkana nu nekas iwiaakma ana nuna Wáinkiáttawai. ^34Paant Tájarme. Nú Káshitin Jimiará aishman nuu peaknuman Kanúu tepeartatui. Chikichik junaktiatui, Chíkichkia ikiunkittiawai. ^35Jimiará nuwa Mái-metek nekée pujuartatui. Chikichik junaktiatui, Chíkichkia ikiunkittiawai. ^36Jimiará aishman kampuniunam wekainiartatui. Chikichik junaktiatui, Chíkichkia ikiunkittiawai." Tu Tímiayi. ^37Nuna antukar "Uunta ¿tui Túrunatta?" tiarmiayi. Tutai ni chichaak "Jaka tepana nui chuan Káutkartatui." __________________________________________________________________ Chapter 18 ^1 Shuar yawetsuk Yúsan tuke áujsatniua nuna unuiniartaj tusa Jesus ju métek-taku chichaman Tímiayi: ^2"Chíkich péprunam shuaran akupin amai. Nú aishman Yúsnasha ashamchauyi; Shuárnasha pénker Enentáimtichuyi. ^3Tura Nú péprunam waje amai. Niisha Shuáran akupniun chicharuk "Aishman winia yajauch awajtusmania nu iirtusta" tusa tuke Waketrú pujuyi. ^4Yámankamtaikkia niin anturkatniun nakitmiai. Tura ukunam Enentáimias "Wisha Yúsan ashamachiatnak Shuárnasha pénker Enentáimtichuitiatnak ju waje tana nuna Túrattajai. ^5Warí niisha tuke taa itit awajtatsuk. Tuma asamtai niin kajerkaij tusan Wárik Túrattajai" timiai" Tímiayi. ^6Nuyá uunt Jesus Tímiayi "Shuaran akupin yajauchiitiat nuna timiai. ^7Tura Yus ti pénker asa, ni achikmarin tsawaisha, Káshisha untsuamka Nú nankaamas anturkashtatuak. ¿Yaitsuk menkakatuak? ^8Atsá, Wárik Yáinkiartatui, Tájarme. Tura Wi Aents Ajasuitjiana ju atak Támatai, ¿shuaran tuke Winia nekas Enentáimturainia nuna Wáinkiatjash?" Tímiayi Jesus. ^9 "Pénkeraitjai" tu Enentáimtumainiak chikichnaka yajauch Enentáimtiarmia nuna Jesus Nekapmá chichasmiayi. Juna Tímiayi: ^10"Jimiará aishman Yusa Uunt Jeen Yus áujsatai tusar wearmai. Chíkichkia Pariséuuyi, Chíkichkia Kuítian-juuyi. ^11Pariséusha wajaki Yúsan áujuk Júnis Tímiayi: "Yusrú, Chíkich aishman kasa, yajauch, tsanirmau ainia nujai métekcha asan yuminsajme. Tura ju Kuítian-juu wajana Jújaisha métekchaitjai. ^12Warí, Ame akupkamna nuna iniankasan wisha Chikichík semanatinin Jimiará tsawant ijiarman áujeajai; tura wi achiajna nuna Tiásnumia chikichkiniak Yúsnaiti tusan akankan Súajai." Tu Tímiai.' ^13`Tura Kuítian-juusha arant wajas, nayaimpinmaani Pankái iimsatniunkesha natsaamak, tsuntsuma, ni netsepen Awatí "Yusá, ti tunaitjai. Waitnéntrurtá" timiai.' ^14`Wats Tájarme, nu Kuítian-juu shuar Yus iimmianum ni Enentái pénker awajnas ni jeen waketkimiai. Tura Pariséuka tamia Núnisan waketkimiai. Nekaatarum. Shuar nankaamantu Enentáimtumana nuka péejchach awajnastatui. Tura antsu péejchach Enentáimtumana nu, nankaamantu awajnastatui" Tímiayi Jesus. ^15 Jesus antinkiarat tusar uchin itiariarmiayi. Tura Jesusa unuiniamurisha nuna Wáinkiar suritkiarmiayi. ^16Tura Jesus niin untsukar Tímiayi "Uchi Winí winitin tsankamkatarum, surimkiairap. Enentáimsatarum. Uchichia aintsan Enentáimtumana Nú Shuárak Yus ni Enentáin akupin ajasminiaiti. ^17Uchi ni uuntrin umira Núnisan shuar Yúsan Umíachkunka Yus ni Enentáin akupin ajaschamniaiti." Tu Tímiayi Jesus. ^18 Shuara uuntri Jesusan Tarí áujsamiayi. "Uuntá, amesha pénkeraitme. Tuma asam, turuttia, ¿warinia Túrakna tuke iwiaaku átataj?" Tímiayi. ^19Tutai Jesus, "¿Urukamtia Winia, pénkeraitme, Túrutam? Aents pénkerka atsawai. Aya Yusak pénkeraiti. ^20Tura Yus akupkamu ana nu pénker nékame. Tsanirmawairap, mankartuawairap, kasamkairap, tsanumprurairap, ame apasha, nukusha shiir Enentáimtustarum. Nusha nékame" Tímiayi. ^21Tutai aishman Tímiayi "Uuntá, úchichik mash umiki tsakaruitjai." ^22Jesus nuna antuk "Chikichik taatramsai, Tímiayi. Ame takakmena nu Ashí surukam Kuítrincha ainia nu susarta. Nuinkia nayaimpiniam Kuítrum átatui. Túram nemartustaj tusam winitia." ^23Tura nuna antuk, nu aishman ti Kuítrintin asa ti kuntuts Enentáimpramiayi. ^24Tura Kúntuts Enentáimpramtai Jesus nuna Nekáa "Kuítrintin ainia nu Yus akupeamunam pachiinkiatin ti iturchataiti, Tímiayi. ^25Kamiriuka, uunt ana nu, auja jiin wayatin itiurchataiti. Tura shuar Kuítrin ti Enentáimtana nu Yus akupeamunam pachiinkiatin Nú nankaamas itiurchataiti." Tu Tímiayi. ^26Tura nuna antukarmia nu tiarmiayi "¿Nuinkia yaki uwempramniait?" ^27Tutai Jesus Tímiayi "Aents tujintiainia nuna Yuska Páchitsuk Túramniaiti." ^28Nuyá Pítiur Niin chicharuk Tímiayi "Uuntá, iikia Amin nemarsataj tusar ii takakmaaka ikiukji." ^29 ^30Tutai Jesus Tímiayi "Shuar Yus akupeana nuna Túrataj tusa ni jeen ikiuakka tura Núnisan ni Aparíncha, Nukuríncha, yachinkisha, nuwenkesha, Uchirínkisha ikiuakka ju nunkanmasha Núkap Wáinkiattawai nu shuar. Tura tuke iwiaaku pujustinniasha Wáinkiattawai." ^31 Jesus ni tuse unuiniamurin akanki ikiaanak juna Tímiayi: "Jerusarénnum jeatemaji. Juisha Jerusarénnum Winia, Aents Ajasu tutain, Túrunatniurun Yúsnan etserin yaunchu aatrurarmia nu uminkiattawai. ^32Apachnium surutkartatui. Túrawar wishikrurar, katsekrukar usukruawartatui. ^33Awatiar Mantuáwartatui. Túramaitiatnak Menaintiú tsawantai nantaktiatjai" Tímiayi. ^34Tura Nii Tímiania nuna nekas Túrunattawai, Tícharmiayi. Wariniak ta tusar nekaacharmiayi. ^35 Jesus Jirikiú péprunam nuntumsai, nui aishman jii kusuru, Kuítian surusarat tusa Jintiá pujumiayi. ^36Untsurí aents nankaamainian antuk "¿warinkit?" Tímiayi. ^37Tutai, "Nasarétnumia Jesus nankaamawai" tiarmiayi. ^38Kusurusha nuna antuk untsumuk "Jesusá, Uunt Kapitián Tawit weeachukaitiam. Tátiniuya Núchakaitiam. Winiaja waitnentrurta" Tímiayi. ^39Eemak wearmiania nu chicharainiak "takamatsata" tiarmiayi. Tutaisha Nú arant untsumuk "Tawit weeachukaitiam; winiaja waitnentrurta" Tímiayi. ^40Nuinkia Jesus wajas "itiatarum" Tímiayi. Tura nii Támatai, ^41"¿Warí itiurtukat tusamea wakerutam?" Tímiayi. Tutai kusuru aimiuk "Uuntá, iimtiasan wakerajai" Tímiayi. ^42Tutai Jesus chichaak "Iimtia. Winia nekas Enentáimtursa asam pénker ajasume" Tímiayi. ^43Nu chichamaik kusuru iimmiayi. Tura Yusa naari uunt awajki Jesusan nemarmiayi. Tura Ashí aents nuna Wáinkiarmia nusha Yusa Náarin uunt awajsarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 19 ^1 Nuyá Jirikiú péprunam Wayá nui wekaikini ajamiayi. ^2Nui Kuítrintin aishman ni naari Sakíu pujumiayi. Nu Sakíu Kuítian-juu uuntriyayi. ^3Aents ti Káunkámtai, Sakíu ti Sútarach asa, Jesusan iistaj Tukamá tujinkiamiayi. ^4Tuma asa Jesus nuke nankaamaktin asamtai, eemki tsékinki sikiumuru numi wajamunam wakamiayi iistaj tusa. ^5Jesus nui nankaamak Pankái iimias chicharuk "Sakíu Wárik Akáikitiá. Ame jeemiin Yamái kanartiniaitjai" Tímiayi. ^6Tutai Sakíusha Wárik akaiki, shiir Enentáimias Jesusan itiaamiayi. ^7Ashí aents nuna Wáinkiar "Maaj, Jesus Tunáa aishmanka jeen pujawai" tusa mai tunaim ajarmiayi. ^8Nuyá Sakíu wajaki Jesusan chicharuk "Iistá Uuntá, wi takakjana juna Jímiapetek nakakan Kuítrincha ainia nuna susartatjai. Tura Wáitruan chikichan kasarkaitkiuncha menaintiu patatsan awainkittiajai" Tímiayi. ^9Tutai Jesus Tímiayi "Ju aishman Apraáma Shuárintiat Yamái niisha Níiniujai uwempra asa nekas Apraáma shuari ajasuiti. ^10Wisha Aents Ajasu asan menkakaru ainia nuna eakan uwemtikrartaj tusan Táwitjai." Tu Tímiayi. ^11 Nu aents Jesusan anturkarmia nu "Jerusarénnum jeawakrin Nii, Yus anaikiamu asa, Wárik akupin ajastatui" tu Enentáimsarmiayi. Tuma asamtai wésar Jerusarénnum nuntumsarai, nuna Enentáimsaráin tusa Jesus juna métek-takun chichasmiayi: ^12"Aishman penkeri amai. Nu aishmansha jeachat Chíkich Núnkanam Kapitián Náamkan Tátaj tusa wemai. ^13Tura wétsuk ni takarniurin tias armia nuna untsukarmai. Tura ankant ankant kuit kurijiai nankaamas pénker armia nuna Suíniak "Ju kuitjai wi Táatsain Takakmá ajatarum" timiai.' ^14`Tura ni nunkénia shuarka nakitiarmai. Túmainiak "nu aishman ii Kapitiántri ajasain tusar nakitiaji" nu Titiá tusar aishmankan akatrar akuptukarmai.' ^15`Tuma ain Kapitián Náamak ni nunkén waketki tamai. Taa "winia Kuítrujai Warí Túrarum" Títiaj tusa ni takarniurin kuitia Súsarmia nuna untsukarmai.' ^16`Ni takarniuri emka chikichik taa "ame Kuítrumjai takakmasan tias patasan achikmajai" timiai.' ^17`Tutai Kapitián chichaak "Pénker Túrame. Ishichik susamjamna Nújaink~i wi Tímiajna Tímiatrusmek Túrame. Tuma asakmin tias péprun akupin awajsattajme" timiai.' ^18`Chíkich taa "Iistá Uuntá, ame Kuítrumjai takakmasan senku patasan achikjai" timiai.' ^19`Nunasha chicharuk "Amincha senku péprun akupin awajsattajme" timiai.' ^20`Nuyá Chíkich taa "Uuntá, ame Kuítrumin paniijiai ijian ikiusmajai. ^21Amesha kakaram chichau asakmin, ikiuschiatam achin asakmin tura arakmachiatam juu asakmin ashamkamjame" timiai.' ^22`Tutai Kapitián timiai "Maaj, amesha ti yajauchiitme. Ame Támena nuke makurmawai. Wi kakaram chichau aisha, ikiuschiatan achin aisha tura araknasha arakmachiatan juu aisha, ^23nuinkia ¿urukamtia kuit-ikiutainiam ikiuschamam? Nuinkia wi atak Táakun patasan achikiaajna" timiai. ^24Tura nui wajarmia nuna chicharuk "Kuítian takakmari juruktiarum; Túrarum tias takakna Nú shuar susatarum" timiai.' ^25`Tura niisha chichainiak "Túrasha Uuntá, tias takakja" tiarmai.' ^26`Tutai Kapitián chichaak "Takakna nujai takaakuinkia patatnastatui Tájarme. Tura takakna nujai takaachkuinkia ishichik takakkuisha jurunkittiawai. ^27Tura winia nemasur Kapitián ajasain tusar nakitrurarmania nu itiatarum. Tura wisha iimiain Máatárum" timiai." Tu Tímiayi Jesus. ^28 Nuna tuasua amik Jesus Jerusarénnumaani wémiayi. ^29Petpajái pepru tura Petania péprusha Uriwiu Náinnium Tíjiuchiyi; nui jeastatuk ajatemas ni unuiniamurin Jímiaran chicharuk, ^30"Tíjiuch péprunam wetarum. Túrarum nui umpuuruch ekemtukchamu jinkiamu Wajá Wáinkiattarme. Nu Atíarum itiatarum. ^31Tura "¿urukamtai Atíarum?" turamainiakuisha, "ii uuntri wakerawai" Títiarum" Tímiayi. ^32Tutai unuiniamuri wear, Jesus timia ímiatrusan Wáinkiarmiayi ^33Tura umpuuruchin Atíakui nérentin chichainiak "¿Urukamtai umpuuruchsha Atíarum?" tiarmiayi. ^34Tutai unuiniamusha "Ii uuntri wakerawai" tiarmiayi. ^35Tura umpuuruchin Jesusan itiariarmiayi. Túrawar ni pushirin umpuuruchiniam awantkar Jesusan ekenkarmiayi. ^36Tura Jesus wétinnium ni pushirin jintianam ayaparar aintrarmiayi. ^37Tura Uriwiu naint awankénamunam Tíjiuch ajasarmatai Untsurí aents Jesusan nemariarmia nu warainiak kakantar untsumainiak aents tujintiamun Untsurí Túran Wáinkiaru ásar Yusa Náarin uunt awajsarmiayi. ^38"Yusa Náaríin winiana ju ii uunt Akupniuiti. Nincha Yus shiir awajsati. Nayaimpiniam pujuinia nu shiir Enentáimsar Yusa Náarin uunt awajsarti" tiarmiayi. ^39Tura Pariséu aents nui Páchitra pujuarmia nu Jesusan chicharainiak "Uuntá, nemartamainia nu "takamatsata" tiarta" tiarmiayi. ^40Tutai Jesus Tímiayi "Nuinkia ju takamatsarmatainkia, kayasha untsumkarainti. Nuna paant Tájarme" Tímiayi. ^41 Jerusarénnum Tíjiuch ajatemas péprun Wáiniak uutuk Júnis Tímiayi: ^42"Jerusarénnumia Shuártiram, ju tsawantinkesha shiir pujustintrum nekaarmeka maak. Túrasha yamaikia nekaatin nankaamasai. ^43Kame ti itiurchat tsawant jeartamtatrume. Atumí nemasri nunkajai aa-tanishan tanishmarar téntatramkattarme. Mesetan najatramattarme, tura aatusha junisha mash árenmaktatrume. ^44Túrutma Nunká ajunmartatrume. Tura atumiin pujuinia nuna Máawartatui. Tura Ashí emesrarmatai ishichkisha kaya irumpramusha penké atsuttawai. Wi Yusa anaikiamurin tarijrumna nu nekaachu asakrumin Túrutmattarme." Tu Tímiayi. ^45Nuyá Jesus Yusa Uunt Jeen Wayá suruktasa pujuarmia nuna sumaktasa pujuarmia nunasha jiiki awemarmiayi. ^46Túrak juna Tímiayi: "Yús-Papinium yaunchu aarma awai: "Winia jearka Yus áujsatin jeaiti" tu aarmaiti. Túrasha átumka Kasáa matsamtaiya Nútikiarme" Tímiayi. ^47Tuke tsawantin Yusa Uunt Jeen Jesus uwempratin chichaman unuiniak pujai Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, tura pepru uuntrisha, itiur Máamniakit tusar ti Enentáimsarmiayi. ^48Túrasha Ashí aents émamkes anturainiakui Máatniun tujinkiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 20 ^1 Yusa Uunt Jeen Jesus uwempratin chichaman unuiniak pujai Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha, Israer-shuara uuntrisha Táarmiayi. ^2Taar Jesusan chicharainiak "¿Yana chichamejai ju Túram? ¿Ya ju Túratniuncha akuptamkait?" tiarmiayi. ^3Tutai Jesus Tímiayi "Wisha aniastajrum tusan wakerajrume. ^4¿Ya Juánnasha imiakrattia tusa akupkamia? ¿Yusak? ¿Aentsuk? Turuttiarum" Tímiayi. ^5Tútaisha niisha nuamtak warintiajik mai tunai ajarmiayi. ""Yus akupkaiti" Tákurninkia, "¿urukamtai Enentáimtuscharum?" turamtatji. ^6Túrasha "aents akupkaiti" Tákurnisha Ashí aents kayajai tukurmar mantamattaji. Warí "Juan Yúsnan etserniuiti" Tuíniatsuk" tiarmiayi. ^7Nuinkia Jesusan ainiak "Iisha nékatsji, Juan imiakratinniasha Yátsuk akupkamia" tiarmiayi. ^8Tutai Jesus Tímiayi "Wisha Núnisnak winia akuptukua nuna Tíchattajrume" Tímiayi. ^9 Nuyá Jesus ju métek-taku chichamjai aentsun jintintiamiayi: "Aishman ni ajariin uwa araa amuk, shuaran takartusti tusa ikiukmiai. Tura ninkia wau Táchataj tusa jeachat wémai. ^10Tura Júuktin tsawant jeamtai juukman akanak jurumkit tusa takarniurin takau shuariin akuptukmai. Tura takarniurincha katsumkar áyatik awainkiarmai. ^11Nuyá nérentin Chíkich takarniurin akupkamai; tura nunasha Núnisan katsekkar, awatiar, Sútsuk akupkarmai. ^12Nuyá ataksha chikichan akupkamai. Tura nunasha takau shuar katsumkar akupkarmai.' ^13`Nuyá ukunam Ajá nérenniuri "Itiurkatjak, timiai. Winia aneamu uchirun akupkattajai. Niin Wáinkiar shiir Enentáimtuschartimpiash" timiai.' ^14`Túrasha takau shuar nuna Wáinkiar, nuamtak chichainiak "Juka Ajá nérenniuri ajastatui. Maatai. Nuikia aja iiniu átatui" tiarmai. ^15Nuna Tuíniak ajanmaya jiiki Máawarmai.' Nuyá Jesus aniasmiayi `Wats ¿Warí Enentáimsarum, Ajá nérenniuri itiurkattawa? ^16Niisha taa, nu takau Shuáran Máawartatui. Tura Núnkanka chikichan susattawai" Tímiayi. Nuna anturkar "Yus Núnaka tsankatkashti" tiarmiayi. ^17Tura Jesus niin émamkes iisar Tímiayi "¿Nuikia Yus-Papinium aarma nu warintiua? Ju aarmaiti: Kayan pénkernak jea jeamin "yajauchiiti" tusar ajapawarmia nu Ashí kayajai nankaamas pénker apujsamuiti. ^18Nu kayan tukumainia nuka kupintrattawai. Tura nu kaya shuarnum iniarka nu shuaran tsai tsai awajsattawai. Tu aarmaiti. ^19Israer-patri uuntri tura Israer-shuara jintinniurisha "nu métek-taku chichamjai iin Túramji" tu nekaawar nuik~i Jesusan achikiar emetatai tusar wakeriarmiayi. Tura Untsurí shuar Jesusan wakeruiniakui, ashamainiak Túracharmiayi. ^20 Tura Kapitiánnium suruktai tusar wakeruiniak mamikmau shuaran Jesusan akuptukarmiayi. Nu shuar pénker shuara Núnisan jeariar, Jesus nékatsuk yajauch chichakat tusar, aniastaj tusar wearmiayi. Ni chichakmarijiai uuntnum suruktai tusar Túrawarmiayi. ^21Tu Enentáimsar Tíarmiayi "Uuntá, ame tuke nekas chicham chichaame, nu nékaji. Aents Pátatek iiyatsme, antsu nekas Yusa jinti jintintiame. ^22Wats turuttia, ¿Rúmanmaya uunt akupin ii kuitri akiktin pénkerkait? ¿Akiktinkiait? ¿Suritkiatniukait? Nu nekaatai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^23Tura Jesuska ni yajauch Enentáimsamurin Nekáa chicharainiak, ^24"Kuit itiatarum. ¿Yana yapi tura yana naari jui aarmait?" Tímiayi. Tutai nii tiarmiayi "uunt akupniunu." ^25Tutai Jesus Tímiayi "uunt akupniunu átinia nu uunt akupin susatarum. Tura Yusna átinia nu, Yus susatarum." ^26Aents ántamunam ni chichakmarijiai achiktinian penké tujinkiarmiayi. Antsu aya iimprarmiayi tura takamtak pujusarmiayi. ^27 Nuyá Satuséu "jakamunmaya penké nantakchamniaiti" tuinia nu, Jesusan aniastai tusar tariarmiayi. ^28Aniiniak tiarmiayi "Uuntá, Muisáis juna aartampramiaji: "Aishman ni Nuarí Júreatsain jakamtainkia ni yachi nu wajen Nuátkatí, yachin yajutmatratsa." Tu aarmaiti, tiarmiayi. ^29Wats, siati yachi ármai, tiarmiayi. Iwiairi nuwan nuatak yajutmatsuk jakamai. ^30Ni yachi wajen akintiak, Nuátak, niisha yajutmatsuk jakamai. ^31Nuna yachisha Núnisan nu wajen Nuátkamai; tura Núnisan Ashí siati nuna pataink~i Nuátkarmai. Yajutmatsuk yajutmatsuk kajinkiarmai. ^32Tura ukunam nuwasha jakamai. ^33Nantaktin tsawantai, nantakiarmatai, ¿yana nuarin ati? Ashí siati Nuátkacharmaka" tiarmiayi. ^34Tutai Jesus Tímiayi "Ju nunkanman nuatnaikiatin awai. ^35Tura nantakiar atak iwiaaku ámin ainia nuka nuatnaikiachartatui. ^36Warí, Jákashtin ainiatsuk. Nayaimpinmaya suntara aintsan ajasartatui. Tura nantakiaru ásar Yusa uchiri ajasartatui. ^37Tura Jákaru nantakiartin ainia nuna imia Muisáis Jintíamiayi. Warí, numichiniam ji Wajái keamunan Yus niijiai chichaamun, Yus-Papinium Muisaiska aarmiayi. Nú aarmanum Uunt Yus Apraáma, Isaka tura Jakupu Yúsrinti, Tímiayi. Nú aishman yaunchu Jákaru ain "ni Yúsrinti" Tímiayi. Nuna taku nantaktin awai tu Jintíamiayi. ^38Kame jaka menkakatniunam pujuinia nuna Yúsrinchuiti. Tuma asamtai Jakáa Yúsrinti Tíchamniaiti. Antsu iwiaaku ainia nuna Yúsrinti. Ashi Niiniun iwiaarkainiawai" Tímiayi. ^39 Nuna antukar Israer-shuara jintinniuri "pénker tame, Uuntá" tiarmiayi. ^40Tura Nuyánka aniastinian arantukarmiayi. ^41Nuyá Jesus Tímiayi "Yus anaikiamu Kristu tutaisha, ¿itiura "Aya Tawit weeaiti" Tárum? ^42Warí, Sarmu papinium Tawit ninki juna Tátsuk: "Uunt winia Uuntrun "Akupin pujutainium Winia untsuuruini Pujustá, Tímiayi. ^43Ame nemasrumin Núpeteatsain nui Pujustá" Tímiayi." Tú aarmaiti. ^44Kame Tawitkia, Krístun chicharuk, "winia Uuntur" taisha, ¿itiurak Kristu tutai Tawitia Pampanmarí átin~ki?" Tú Tímiayi Jesus. ^45Ashí aents Niin anturkatasa pujuiniai ni unuiniamurin Jesus juna Tímiayi: ^46"Israer-shuaran jintintin ainia Nuyá aneartarum. Niisha esaram pushin entsarar wekasataitsar wakeruiniawai. Tura Jintiá ti shiir áujtusarat tusar wakeruiniawai; tura iruntai jeanam penkeri pujutainium pujustinian wakeruiniawai. Tura nampernumsha uunt pujutainium pujustaj tusa wakeruiniawai. ^47Túrasha wajé jeencha atantainiawai. Túrawar aents nekaracharat tusar ti esaram chichamjai Yúsan áujainiawai. Nincha Chíkichjai nankaamas Yus Asutiáwartatui." __________________________________________________________________ Chapter 21 ^1 Yusa Uunt Jeen Kuítrintin kuit enketainiam Kuítian enkeenan Jesus Wáinkiamiayi. ^2Tura waje Kuítrincha Jimiará uchich Kuítian, reara aaniun, enkean Wáinkiamiayi. ^3Wáiniak Tímiayi "Nekas Tájarme, ju waje Kuítrinchaitiat, Ashí enkeena Nú nankaamas Núkap enkeayi. ^4Warí, chikichcha ampirma nuna enkeenawai. Tura niisha aya Núchiniak takurmakman ampirmatsuk Ashí enkeayi." ^5 Yusa Uunt Jeen kaya Shíirmach armia nuna tura Chíkich Shíirmach susamu armia nunasha Chíkich shuar áujmatuk pujuarmiayi. Nuyá Jesus Tímiayi: ^6"Atum Yamái shiir Wáintrumna nu Ashí emesnartatui. Kaya ekentramusha mash yumpuuntrartatui" Tímiayi. ^7Nuyá Jesusan chicharainiak "Uuntá, nusha ¿urutaik Túrunat~i? ¿Kame ju Túrunatin jeatemamtaisha warijiain nekaattaj~i?" tiarmiayi. ^8Tutai Jesus Tímiayi "Aneartarum; anannawairap. Nekaatarum. Winia Náarun pachisar, "wi Krístuitjai" tau ti Untsurí Jíintrartatui. "Nunka amuukatin jeayi" tu etserkartatui. Tuíniakui anturkarum nemariirap. ^9Tura meset chichamsha, Kapitián mesetan Nájanmasha antukrum sapijmiakairap. Nusha emka Túrunatniuiti. Túrasha Nú chichamaik amuukatin tsawant jeashtatui.' ^10Nuyá tuke chicharuk Tímiayi `Shuar Chíkich nunkanmaya shuarjai mesetnum ti nekas maaniawartatui. ^11Ti uurkattawai; Untsurí nunkanam tsukasha, sunkursha ti átatui. Nayaimpinmasha ti ashammai Nánkamas Túrunattawai. Nujai Yus ni kakarmarin iniakmastatui.' ^12`Tura ju Túruntsain atumin pataaturmakar achirmakartatui. Iruntai jeanmasha makurmartai tusar juramkiartatui. Sepunmasha enketmattarme. Tura winia naar Páchia asakrumin, akupniunmasha, uuntnumsha juramkiartatui. ^13Nuinkia atumin Túrutmakrumin wi Túramu etserkatin arutmattarme. ^14 ^15Tura atumi nemasri nakitramainiak "Wáitiaiti" titinian tujinkiarat tusan, winia nekatairjai chichastinian amastatjarme. Tuma asamtai "Jurakuisha warinia tiniak Kíishtumaktaj tusan aetak Enentáimsashtatjai" titiarum.' ^16`Tura imia Atumí aparisha surutmakartatui. Atumí yachisha, Atumí shuarisha amikrumsha Núnisaran surutmakartatui. Tura Máamunka Máawartatui. ^17Tura Winia ajasaru asakrumin Ashí aents nakitramprartatui. ^18Tura penké ishichkisha yajauch awajtamsachartatui. ^19Katsuntrarmeka iwiaaku átin Wáinkiattarme.' ^20 `Ju pepru Jerusarénka aa tanishriin suntar téntakar matsatu Wáinkiurmeka, emesratin Jeá nekaattarme. ^21Nuikia jui Jutía nunkanam pujuinia nu, Náinnium pisartin ainiawai; tura jui Jerusarénnum pujuinia nusha juyanka jiinki wétin ainiawai. Tura ajanam pujuinia nusha, péprunam waketkishtin ainiawai. ^22Nu tsawantincha Yus Asutiámun Wáinkiartatui. Yús-Papinium nu Túrunatin yaunchu aarma nu uminkiattawai nu tsawantin. ^23Nunkanam ti Wáitsatin átatui. Tura ju aents ti asutniawartatui. Tuma asamtai nuwa ajamtin ainia nusha, tura uchi Kuírchin takakainia nusha Imiá itiurchatan Wáinkiartatui. ^24Tura Juyá aents mesetnum Jákartatui. Tura chikichnaka Ashí nunkanam misaawar Júkiartatui; tura yajaya apach, Yúsnan Enentáimtuiniatsna nu, jui Jerusarénnum wayawar najakartatui. Nu Túratniunka Yus tsankatkana nuin Túrawartatui.' ^25`Nuinkia etsanmasha, nantunmasha, Yáanmasha Yuska ni kakarmarin iniakmak Nusháa Túrattawai. Nunkanmasha Ashí aents Páchim Enentáimprartatui. Tura nayaantsanam Chíchimi ti aku Tantáa ajakui ti ashamkartatui. ^26Tura Túrunatin ana nuna Enentáimsar Mayái ashinkiartatui. Warí, nayaimpiniam kakaram ainia nusha peantrartatui. ^27Nuyá Winia, Aents Ajasu tutain, yuranminiam ti shiir ajasan winiai Wáitkiartatui. ^28Nu Túrunatin Nánkamkui uwempratin jeatemayi tusarum kakaarum shiir Enentáimsatarum.' ^29 Tura ju chichamnasha nekapmamiayi. `Ikiu numi tura Nánkamas numisha Enentáimsatarum. ^30Ju nunkanam ni nuké yama punkakmatai "esat jeatemayi" Tátsurmek. ^31Núnisan Wi Tájana nu Wáinkiurmeka, Wi ju nunkanam akupin ajastin jeatema nu nekaatarum.' ^32`Tura aents Yamaí pujuinia nu Jáatsain nusha Ashí Túrunattawai. Núnaka paant Tájarme. ^33Nayaimpisha nunkasha amuukartatui. Tura winia chichampruka amuukachminiaiti. ^34 ^35Nu tsawant aya aneachma jeattawai. Ashí aents ju nunkanam pujuinia nu, nuna Enentáimtsuk pujuiniai jeattawai. Tuma asamtai atumsha anearum wekasatarum. Yajauchiniam emetnarum, aya Yurumátniuk, aya umartiniak Enentáimtusrum, ju nunkanam ana nu ti wakerakrumninkia pénker Enentáimsatin tujinkiattarme. Nu Atsutí tusarum tura nu tsawant aya áwaktamkaij tusarum pénker wekasatarum. ^36Anearum wekasatarum. Túrunattana nui katsuntrataj tusarum Yus aujsa pujustarum. Túrarum Aents Ajasu tutai iimmianum pénker átaj tusarum Túratarum." ^37Tuke tsawant tsawaisha Yusa Uunt Jeen Jesus unuiniamiayi. Tura Káshikia Uriwiu Náinnium we-wémiayi. ^38Tura tuke tsawant Yusa Uunt Jeen Jesus chichaamun anturkatai tusar Káshik tariarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 22 ^1 Wakaprutai enketaachma tanta yuatin Námper, paskua tutai, jeatemamiayi. ^2Israer-shuara Pátririsha Israer-shuara jintinniurisha aentsun ashamainia ásar, itiurak Máawaintiaj~i tusar ti Enentáimsarmiayi. ^3Nuinkia Iskariúti Jútasan Enentáin íwianch Wáintiamiayi. Nú Jútaska Jesusa unuiniamuriin Páchitkiauyayi. ^4Israer-patri uuntrin tura Yusa Uunt Jee Kapitián pujuarmia nuna werimiayi. Tura Jesusan tu surukminiaiti tusa niijiai chichasarmiayi. ^5Niisha nuna antukar warasar "kuit amastatji" Jútasan tiarmiayi. ^6Niisha "ayu" tinia, aents nékachmanum suruktaj tu Enentáimsamiayi. ^7 Wats, wakaprutai enketaachma tanta Yúatin Námper jeamiayi. Paskua tutainium murikchin Máatin ármiayi. ^8Tura Jesus Pitruncha, Juánnasha akupeak "Paskua tutai Námper iwiaratarum" Tímiayi. ^9Tutai niisha chichainiak "¿Tuí iwiarat tusamea wakeram?" tiarmiayi. ^10Tutai Jesus juna Tímiayi "Péprunam wetarum. Jearum aishman yumin takaku Wekáa Wáinkiattarme. Nú aishman nemarsatarum. Tura Jeá wayaakui, ^11Nú jea nérenniuri chichareakrum "Uunt chichartamuk unuiniamurjai paskua Yurumátin ¿tui aa? turamui" titiarum, Tímiayi. ^12Tákurmin nu nérentin Yakí Písunam uunt Kuártun Ashí iwiaramun iniakturmastatrume. Nui ii Yurumátin iwiaratarum" Tímiayi. ^13Tutai niisha wear Jesus Tímiania Tímiatrusan Wáinkiarmiayi. Tura paskua namperan nui iwiararmiayi. ^14Yurumátin jeamtai ni unuiniamurijiai Jesus misanam pujusarmiayi. ^15Pujusarmatai, Jesus chichaak "Wisha Játsuk atumjai ju paskua najanatniun ti wakerimjai, ^16atakka ju nunkanam atumjai najanashtin asan. Tura antsu Yus akupeana nui jear atak najanattaji" Tímiayi. ^17Nuyá pininkian achik, Yúsan yuminkias, ni unuiniamurin Tímiayi "Ju pinin achikrum sunaisatarum. ^18Atakka ju nunkanam uwa yumirin atumjai umarchattajai, tajarme. Tura antsu Yus akupin ajastin jeamtai atak iijiai umartatji" Tímiayi. ^19Nuyasha yurumkan achik, Yúsan yuminkias puuk susarmiayi. Tura chicharainiak "Juka winia ayashruiti. Winia ayashur atum pénker pujustinnium surunkattana Núiti. Winia Enentáimtursarum yuatarum" Tímiayi. ^20Tura yurumsua amikiarmatai pininkian achik, "Ju pinin winia numparun nakumea asa uwempratin yamaram chicham najanamun nakumeawai. Winia numpar atumnian puartamprattawai' Tímiayi. ^21 `Túrasha winia surutkattana nu Wijiai métek ju misanam pujawai. ^22Kame Wi, Aents Ajasuitjiana ju, Yus iwiaramua Nútiksanak jakattajai. Túrasha Winia surutkana nu Nekaatí. Ti asutniattawai" Tímiayi. ^23Nuna antukar "Wíashitiaj, Yákit" tunaim ajarmiayi. ^24"¿Iijiai yaki Imiá nankaamantu aint?" tunaim ajarmiayi. ^25Tura Jesus Tímiayi "Ju nunkanam akupin ainia nu, waantu Enentáimtumasar akupenawai. Tura akupenakui "pénker Túrin ainiawai" Tuíniawai. ^26Tura atumjainkia nuka Atsutí. Antsu nankaamantu ana nu, uchichia Núnik ajastiniaiti; akupeana nusha takarniua Núnik ajastiniaiti. ^27Enentáimsatarum. Misanam pujus yurumna nu, yurumkan ajamana nujai ¿Tuá Imiá nekas nankaamantuit? ¿Yurumna nu nekas nankaamantuchukait? Tura Wisha atumin yurumkan ajamna Núnisnak pujajai.' ^28`Winia itiurchatrun Wáinmiaj nui atumsha Wijiai tuke pujumarme. ^29Tuma asakrumin akupin ajastinian winia Apar surusu asamtai Wisha Nútiksanak akupkatniun Súajrume. Wi akupkatjana nui atumsha Wijiai Yurumáttarme, tura Wijiai umartatrume, Tájarme. ^30Tura akupin pujutainium pujusrum, Israer-shuar tuse írutkamu akupkattarme tajai." Tu Tímiayi. ^31Nuyá Uunt Jesus Tímiayi, "Nekaatá, Semunká. Trikiu neré Tsatsamátniua aintsan Satanás atumi Enentáin Páchim Enentáimtikramprataj tusa seayi. ^32Tuma ain Yus Enentáimtustinian kajinmatkiin tusan Wisha Yúsan seamjai. Tura Yúsnum waketkim ame yatsum Ikiakárarta" Tímiayi. ^33Tutai Semun Tímiayi "Uuntá, sepunam enketmainiakuisha wisha nemarsatajme. Tura mantamainiakuisha métek jakatjai" Tímiayi. ^34Tutai Jesus Tímiayi "Pitrú, nekas Tájame, yamaik atash shiniatsain ame Menaintiú natsantrurtatme" Tímiayi. ^35Nuyá Jesus Tímiayi "Wisha yurumkajainchu, Kuítjainchu, sapatjainchu akupkamjarmena nui ¿Táatramsamkarum?" Niisha "Atsá penké Táatramsachmaji" tiarmiayi. ^36Tutai Nii Tímiayi "Antsu yamaikia yurumkan takakkunka Takustí, Kuítniasha Núnisan; tura puniancha takakchakka ni pushirin suruk punian sumakti. ^37Nekaatarum. Yus-Papinium yaunchu aarma ana nu wi Túrunamujai uminkiattawai. Juiti aarma: Yajauch shuarnum pachikiarmiayi. Warí, Yus-Papinium Ashí Winia aarma ana nu uminkiatniuiti." ^38Tutai ni unuiniamuri tiarmiayi "Uuntá, jui Jimiará Puniá awai." Tutai Niisha "Asati" Tímiayi. ^39 Nuyá Jesus Jíinkimiayi. Tura tuke Túrin asa Uriwiu Náinnium wémiayi. Ni unuiniamurisha nemariarmiayi. ^40Ai Jeá niin chicharuk "Itiurchat winiakui iniaraij tusarum Yus áujsatarum" Tímiayi. ^41Tuasua amik arantach, kaya nankimiam jeana Núnik Jesus wémiayi. Tura Yúsan áujsataj tusa tikishmarmiayi. ^42Tikishmar juna Tímiayi "Apawá, pininnum Yapá umartinia ántsan Wi Wáitsattajna nu wakerakmeka jurutkitia. Tura Wi wakerajna nucha antsu Ame wakeramna nu Atí, tajai" Tímiayi. ^43Nuyá, Ikiakártaj tusa Yusa suntari nayaimpinmaya tarimiayi. ^44Tura Jesus Imiá Wáitias pujak Nú kakaram Yúsan áujsamiayi. Tura ni searmarisha Numpá ántsan Nunká kitiawarmiayi. ^45Yúsan aujsua amik wajaki ni unuiniamurin werimiayi. Tura Kúntuts Enentáimmiarijiai ti pimpiki Kanúu tepenan tarimiayi. ^46Nuinkia chicharainiak "¿Urukamtai Kanúu teparum? Itiurchat winiakui iniaraij tusarum nantakrum Yus áujsatarum' Tímiayi. ^47 Jesus tuke chichaa pujai, Untsurí shuar Táarmiayi. Tura Nuní eemka Jesusa unuiniamuri Jútas naartin winimiayi. Tura Jesusan mukunatajtsa tarunmiayi. ^48Támatai Jesus chicharuk "Jútasá, ¿Aents Ajasu tutai mukunamek surutkattam?" Tímiayi. ^49Jesusjai pujuarmia nu, Túmamun Wáinkiar "¿Uunt puniajai íjiuartatjik?" tiarmiayi. ^50Tura chikichik Patri uuntri Takarniurí kuishin untsuurin tsupirkamiayi. ^51Tura Jesus Tímiayi "Iniaisatarum." Nuna tinia ni kuishin antin Tsuármiayi. ^52Nuyá Israer-patri uuntrin, Yus-jea uuntrincha, tura pepru uuntrincha, Niin achiktaj tusa tariarmia nuna chicharuk "¿Wisha kasakaitiaj. Urukamtai puniajaisha numijiaisha tarutniuram? ^53Nuik Yusa Uunt Jeen tuke tsawant atumjai pujumaj nui achirkachmarme. Túrasha átum kiritniumia kakarmajai nupetkatin Yamái tsawantin tsankatkamuitrume" Tímiayi Jesus. ^54 Nuinkia Jesusan achikiar emetawar Israer-patri uuntri jeen Júkiarmiayi. Tura Pítrusha íkian nemarki wémiayi. ^55Tura aach jinia Ikiapárarmiayi. Túrawar anamuk pujuarmiayi. Pítrusha niijiai pujusmiayi. ^56Tura nuwa, Patri takarniuri amia nu, Pítiur jinia anamuk pujan Wáiniak "Ju aishmansha Niijiai pujumiayi" Tímiayi. ^57Tutai Pítiur chichaak "Nuwá, Niin nékatsjai" Tímiayi. ^58Tura árusan Chíkich niin Wáiniak "Amesha Niin Páchitkiaitme" Tímiayi. Tutai Pítiur Tímiayi "Atsá. Wikia ainkia Páchitkiatsjai" Tímiayi. ^59Chikichik ura nankaamasmatai Chíkich apach chichaak "Nekas ju aishmansha Niijiai pujumiayi. Warí, niisha Kariréanmayanchakait" Tímiayi. ^60Tutai Pítiur chichaak "Ame Támena Núnaka nékatsjai" Tímiayi. Nú chichamaik Pítiur Chicháa pujain~ki atash shiniukmiayi. ^61Tura nuinkia Uunt Jesus Pítrun apajas iismiayi. Túra "atash shiniatsain ame menaintiu natsantrurtatme" Uunt Jesus timia nuna Enentáimpramiayi. ^62Nuyá Pítiur jiinki ti uutmiayi. ^63 Aishman Jesusan Wáiniarmiania nu ti wishikiainiak awattiarmiayi. ^64Jiin epetkar yapiniam awattiar chicharainiak "Nekamata, ya awatama" tiarmiayi. ^65Tura katsekainiak ti Untsurí chikichnasha Nánkamas tiarmiayi. ^66Tsawarmatai, Israer-shuara uuntrisha, Israer-patri uuntrisha, Israer-shuara jintinniurisha iruntrar ni iruntairiin ejeniarmiayi. Nui chicharainiak ^67"Paant Titiá. ¿Yus anaikiamu Kristu tutaia Núkaitiam?" tiarmiayi. Tutai Jesus Tímiayi "Wi "ee" Tákuisha, "nekasaiti" Tíchattarme. ^68Tura Wi Aníamsha airkashtatrume, Túrasha akuptukchattarme. ^69Tura Wárik Wisha Aents Ajasuitjiana nu, Ashí nankaamaku ajasan, Yusa untsuurini pujustatjai" Tímiayi. ^70Tutai niisha tiarmiayi "¿Nuinkia amesha Yusa Uchirínkaitiam?" Tutai Jesus Tímiayi "Ee, Wíitjai, átum Winia Túrutrum Núnisnak." ^71Tutai niisha tiarmiayi "Warí, ¿iisha Chíkich ujatkat tusar atsumajik? Imia ninki chichaamu antukchajik" tiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 23 ^1 Nuyá Ashí Uunt iruntrarmia nu wajatkiar Rúmanmaya akupin Piratuí Jesusan Júkiarmiayi. ^2Nui jeawar, Piratun chicharainiak "Ju aishman ii shuaran awajimtikiar Enentáimtikiainia nu nekaamji. Rúmanmaya uunt akupin Sésaran kuit akiktinian suritramaji. Tura nu arant Ninki, akupin Kristu tutaintjai, tawai" tiarmiayi. ^3Tutai Piratu Jesusan chicharuk "¿Ame Israer-shuara Akupniurinkáitiam?" Tímiayi. Tutai Jesus Tímiayi "Ee, Núitjai, ame Támena Núnisnak." ^4Nuyá Israer-patri uuntrincha tura aents nui iruntrarmia nunasha Piratu chicharainiak "Ju aishman tunaan Túran penké Wáinkiachuitjai, tajai" Tímiayi. ^5Túrasha niisha Nú kakantar chicharainiak "Antsu nekas Ashí Jutía nunkanmaya aentsun ni unuiniana nujai akajenawai. Kariréa nunkanmaya nankaamas ímiajaisha tayi" Tímiayi. ^6Piratusha nuna antuk "Nu aishman ¿Kariréanmayankáit?" Tímiayi. ^7"Ee" tuiniakui, Erutisan akuptukarmiayi. Erutiska Kariréanmaya aentsun akupniuyayi. Túmaitiat nu tsawantin Jerusarénnum ishichik tsawant pujusmiayi. ^8Erutiska Jesusan iistaj tusa ti wakerimiayi. Jesusa Túramurin áujmatman ti antukmiayi. Tuma asa, "Wi iimiai aents tujintiamun Túrashtimpiash" tusa Jesusan Wáiniak warasmiayi. ^9Jesusan ti nukap aniasmiayi; Túramsha penké aimkiachmiayi. ^10Nuisha Israer-patri uuntrisha, tura Israer-shuara jintinniurisha yajauchiiti tusar charaatum awajiarmiayi. ^11Tura Erutissha ni suntarijiai Jesusan yajauch Enentáimtuiniak Niin wishikiainiak ti penker pushin, akupniu entsatairiya ánniun, aentsrarmiayi. Nuyasha Erutis ataksha Piratuíin akupkamiayi. ^12Túram nu tsawant Piratu Erutisjai nawamnaikiarmiayi. Kame Yáunchuka nemasnaikiau ármiayi. ^13 Nuyá Israer-patri uuntrin aentsu uuntrijiai tura penké aentsjai Piratu ikiaanak Tímiayi ^14"Ju aishman aentsu awajimtikiui tusarum itiartintrume. Túrasha átum iimprumnin anintrusan yajauch átum Tárumna nuna penké nekarachjai. ^15Erutissha Núnisan yajauchin nekaachai. Warí, jui awainkichmaka. Nuikia Páantchakait Jú aishman jakamnia tunaanka Túrichuiti" Tímiayi. ^16 ^17Túraitiat tuke Túrutai asamtai, Jísat jeakui sepunmaya Chikichík aishmankan Piratu ankant akupkatin ámiayi. Tuma asamtai, nii chichaak "juna Asutián awematjai" Tímiayi. ^18Tura aencha iruntrar ti untsumainiak "Atsá; jucha. Ju nakitiaji. Antsu Parapás akupkata" tiarmiayi. ^19Nu Parapássha akupniun nakitiak mesetan najana asa tura mankartin asa sepunam enkeamuyayi. ^20Piratuka Jesusan akupkattsa wakerak ataksha aentsun áujsarmiayi. ^21Túrasha Nú arant untsumainiak "Atsá. Krúsnum mantamnati" tiarmiayi. ^22Tura ataksha Piratu chicharainiak "¿Urukamtai. Warí tunaan Túrait? Jakamnia tunaan Túrachiash tusan, aniasan penké nekarachjai. Asutián akupkatjai" Tímiayi. ^23Tura niisha kakaram untsumainiak "Jesus mantamnati" tiarmiayi. Kame aencha tura Patri uuntrisha ti untsumaina ásarmatai ni wakeramuri tsankatnakarmiayi. ^24Nii wakeriarmia nuna Piratu "Túrattajai" Tímiayi. ^25Tuma asa Parapásan, mesetan najanin tura mankartin amia nuna akupkamiayi. Tura Jesusnaka ni wakeramun Túrawarti tusa iiktusarmiayi. ^26 Jesusan jukitiasa pujuiniai Serini nunkanmaya Semun ni pépruriya Jerusarénnum yama jeamiayi. Niin achikiar, Jesusa krusri ayantkar "ni ukuri Wetá" tiarmiayi. ^27Untsurí aents Jesusan nemariarmiayi. Tura Untsurí nuwasha ti kuntuts Enentáimiainiak uutkiar tura wa-wa ajakiar wearmiayi. ^28Túmainiakui Jesus niin iis, "Jerusarénnumia nuwatiram Winia Enentáimtursarum uuttiirap. Antsu atumniak tura atumi uchiri Enentáimtusrum uuttiarum. ^29Warí, ti iturchat tsawant jeawartatui. Tuma asamtai "Uchirtichu ainia nu, ajaprukchana nu tura amuntsachu ainia nu, Chíkich aentsjai nankaamas pénker pujuiniawai" tiartatui. ^30Nu tsawantai aents chicharainiak "Náint iin nekentmak yuturmaartai" tiartatui. ^31Warí, numi sameka ainis yajauch aya Nánkamna ainsha ju itiurchat átsuk. Tura numi kukaru ainkiamtai itiurak Nú yajauch Túrunachat~i." Tu timiayi Jesus. ^32 Tura Jesusjai Krúsnum maatai tusar Jímiar yajauch aishmankan Júkiarmiayi. ^33Karawír nain tutainium jeawar Jesusan Krúsnum ajintrurarmiayi. Tura Jesusa untsuurini Chikichík yajauch aishmankan tura ni menaarini Chíkich yajauch aishmankan Núnisan Krúsnum ajintrurarmiayi. ^34Tura Jesus Krúsnum ajintraku pujuram, chichaak "Apawá, tsankurarta. Nii aitkiainia nuna nékainiatsui" Tímiayi. Tura suntar pujuarmiania nu, yaki Jesusa pushiri jukit tusar nakurusarmiayi. ^35Péprunmaya aents ii wajatiarmiayi. Tura uunt armia nusha Niin wishikiainiak "Chikichnaka uwemtikniuiti. Wats, Yamái nekas Yusa anaikiamuri Kristu Tútainkiunka imia Ninki Uwémpratí" tiarmiayi. ^36Suntarsha Niin wishikrarmiayi. Tariar Churuínian aartai tusar awajiarmiayi. ^37Tura chicharainiak "Amesha nekas Israer-shuara uunt akupniurinkiumka amek uwemprata" tiarmiayi. ^38Tura muuknumaani, Kriaku chichamjai, Rúmanmaya apach chichamjaisha tura Israer chichamjaisha ju aarar anujkamu ámiayi: JUITI ISRAER-SHUARA UUNT AKUPIN ^39Chikichík yajauch aishman nui ajintruamu amia nu Kátsekeak chicharuk "Amesha nekas Yusa anaikiamurintkiumka amek uwemprata tura incha uwemtikramprata" Tímiayi. ^40Tura Chíkich ni tsaniakmarin kakantar chicharuk "¿Amesha Niijiai métek Asutniátasa pujayatam, Yus ashamatsmek? Tímiayi. ^41Iikia yajauch asar Wáitsatniuitji; ii tunaari akikmakur Wáitiaji. Antsu ju aishmanka yajauchin Túrichuiti" Tímiayi. ^42Nuyá Jesusan chicharuk "Amesha akupin ajasam winiasha Enentáimtursata" Tímiayi. ^43Tutai Jesus chicharuk "Nekas Tájame, jakar shiir pujutainium Yamái tsawant Wijiai pujustatme" Tímiayi. ^44 Tutupin ai Ashí nunkanam ti kirit ajasmiayi. Tura Menaintiú ura nankaamasu ain, nantu nunkaach ajassha tuke kirit ámiayi. ^45Tsawái nantusha mushatmarmiayi. Tura Jerusarénnum Yusa Uunt Jeencha tarach ajamu aa Jímiapetek nakaakamiayi. ^46Nuyá Jesus untsumuk "Apawá, winia wakantrun Amiin ikiuajai" Tímiayi. Nuna tinia jakamiayi. ^47Suntara Kapitiántri nu Túrunamun Wáiniak, Yusa Náarin shiir awajeak "Jusha Imiá nekas pénker aishmankuyi" Tímiayi. ^48Tura Untsurí aents pujuarmia nu, nu Túrunamun Wáinkiar ti kuntuts Enentáimiainiak ni netsepen paat awatiar waketkiarmiayi. ^49Tura Jesusa amikrisha tura nuwa Kariréanmaya Niin nemariarmia nusha íkian wajasar ii wajarmiayi. ^50 Naka Enentáimin pénker aishman ámiayi ni naari Jusé. Arimatéa pepru Jutía Núnkanam ana nuyauyayi. Israer-shuara Uunt Iruntairin Páchitkiauyayi. ^51Yus ju nunkanam akupin ajasat tusa Jusé nakas pujumiayi. Tuma asa Uunt Iruntainium Jesusan Túrawarmia nuna nakitmiayi. ^52Tuma asamtai Piratui we Jesusa ayashin seamiayi. ^53Piratu "ayu" takui, Jesusa ayashin Krúsnumia jusa tarachjai penuar kaya Táurmanum iwiarsamiayi. Nu Táurmanum Chíkich iwiarsachmauyayi. ^54Iwiaratin tsawantai, ayampratin tsawant tsawastatuk ajasmatai Túrunamiayi. ^55Tura nuwa Kariréanmaya jukiniutak Jesusan nemarsarmia nusha iwiarsamunam weriar, Jesusa ayashi itiur ikiusmait nuna iisarmiayi. ^56Iisar ikiuak ni jeen waketkiarmiayi. Tura Jesusa ayashi mejeenin tusar kunkuinian iwiararmiayi. Tura ayampratin tsawantai, Israer-shuar akupkamun umikiar ayamprarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 24 ^1 Tumintin Káshik kunkuinian iwiaramun Júkiar nu nuwa Jesus iwiarsamunam weriarmiayi. Tura Chíkich nuwasha atampriarmiayi. ^2Tura iwiarsamu kaya atutkamu urani aan Wáinkiarmiayi. ^3Tura wayawar uunt Jesusa ayashin Wáinkiacharmiayi. ^4Wáinkiachu ásar ashamkarmiayi. Tura "itiurkatjik" tiarmiayi. Tumai Jimiará aishmankan pushin wincharpatniun entsaru niin ayaamach wajainian Wáinkiarmiayi. ^5Nuna Wáinkiar ti sapijmiainiak tsuntsumawarmiayi. Túmakui nu aishman chicharainiak "¿Iwiaakusha urukamtai jakaanumsha earum? tiarmiayi. ^6Jui pujatsui. Antsu nantakni. Nékatsrumek. Niisha Kariréanam tuke pujus ^7"Wi, Aents Ajasuitjiana nu, yajauch aentsnum surunkattajai. Túran Krúsnum mantamnattajai. Tura Menaintiú tsawantai nantaktiatjai" turamchamkarum" Tímiayi. ^8Nuna takui Jesus timian Enentáimprarmiayi. ^9Tura iwiarsamunmaya waketki taar, Jesusa unuiniamurin auntse armia nuna tura chikichnasha Ashí nu Túrunamun ujakarmiayi. ^10Jesusa unuiniamurin ujakarmia nu ju ainiawai: Maktaranmaya Marí, Juánasha, Jakupu Nukurí Marisha, tura Chíkich nuwajai. ^11Tura Jesusa unuiniamurisha nuwa Tuíniakuisha nekasaiti tu Enentáimtsuk "Wáuruk Tuíniawai" tiarmiayi. ^12Túrasha Pítrusha jiinki Jesus iwiarsamunam tsékenki werimiayi. Jeá, init iis, aya Tárachik tepenan Wáinkiamiayi. Tura Túrunamia nuna ti Enentáimiar ni jeen waketkimiayi. ^13 Nu tsawantaik Jesusa nemarniuri Jímiar Emaús péprunam wéarmiayi. Emaúska Jerusarénnumia auntse kirumitru Jeá pujawai. ^14Túrunamia nuna chichaki wearmiayi. ^15"Itiurkit" tu aujmatki weenai imia Jesus taa nui Páchiniak niijiai wearmiayi. ^16Tura Wáinkiariat nekaashtin asamtai yait nekaacharmiayi. ^17We-wénakua Jesus chicharainiak "Jintiasha ¿Warí áujmatkirum wéarum? ¿Urukamtai Kúntuts Enentáimprum?" Tímiayi. ^18Chikichik, Kreupas Náartin chicharuk "Jerusarénnum Túruna nuna Ashí nékainiawai. ¿Ameka amekek Túrunamia nu nékachu Páchitkiam?" Tímiayi. ^19Tutai Jesus Tímiayi "¿Warí urukait?" Tutai tiarmiayi "Entá, Nasarétnumia Jesusa Túrunamuri taji. Niisha Yúsnan etserin asa Yusa kakarmarijiai chichasmiayi tura nuna kakarmarijiai takasmiayi. Núnaka Ashí aents nékainiawai. ^20Tura ii Pátriri uuntri tura ii pépruri uuntri "Tunáa jakamnia Túrayi" tusar "Krúsnum mantamnati" tiarmiayi. ^21Tura ii Israer-aentstin uwemtikrampratin tu Enentáimsamji. Tura ni maamusha Menaintiú tsawant nankaamasai. ^22 ^23Túrasha ii nuwa ni iwiarsamunam Yamaí Káshik weriar ni ayashin Wáinkiacharmai. Tura "Yusa suntari Wáinkiaji tura "Jesus iwiaakuiti" Túramji" tiarmai. Nuna tu ujatmakakrin ti Enentáimpraji. ^24Nuyá ii shuar iwiarsamun weriar, nuwa tiarmia Tímiatrusan Wáinkiarmiayi. Tura Jesusnaka Wáinkiacharmai." Tu ujakarmai Jesusan. ^25Nuyá Jesus niin chicharainiak "Enentáimchaitrume. Ashí Yúsnan etserin tiarmia nu wau Enentáimtatsrume. ^26¿Yusa anaikiamuri, Kristu tutai, shiir awajnatsuk ti Wáitsashtinkiait?" Tímiayi. ^27Tura Nuyá Yus-Papinium Muisáis aarmia Nuyá jukin Ashí Yúsnan etserin ni Túrunatniurin aararmia nuna jintintiatasa nankamamiayi. ^28Ayu, nii wearmia Nú peprunam jeawarmiayi. Tura Jesuska nui nankaamaki wétaj tau ajamiayi. ^29Tura niisha chicharainiak "Weep. Iijiai Pujustá. Warí, nantu akaikiyi, kirit ajatemsai" tiarmiayi. Tutai Jesus niijiai pujustaj tusa wayamiayi. ^30Tura niijiai irunar misanam pujus, yurumkan achik, Yúsan yuminkias nincha puuk Súsarmiayi. ^31Nu chichamaik, ni jii uranniua Núnikiarmatai Jesusan nekaawarmiayi. Tura Niisha Nú chichamaik menkakamiayi. ^32Tura nu shuarsha mai tunai ajainiak "Jintia winis Niisha Yus-Papin jintintramuk nekas ii Enentáin shiir Enentáimtikramprachmakaj~i" tiarmiayi. ^33Nuyá, Emaúsnumia Wárik Jíinkiar Jerusarénnum waketkiarmiayi. Nui Jesusa unuiniamurin auntse armia nuna tura Chíkich shuar Jesusan nemariarmia nunasha iruntrar pujuinian Wáinkiarmiayi. ^34Auntse armia nusha tiarmiayi "Uunt Jesus nekas nantakni. Semun Niin Wáinkiaiti." ^35Tutai niisha Jintiá Túrunamun ujakarmiayi. "Jesus yurumkan ajaamakui nui nekaamji" tiarmiayi. ^36 Nuna áujmatuk pujuiniai Jesus aya aneachma ajapén wajas "Shiir Enentáimsatarum" Tímiayi. ^37Nuna antukar, ti sapijmiakar, wakanchashit, Enentáimsarmiayi. ^38Tura Jesus chicharainiak "¿Urukamtai sapijmiakrum wakanchashit, tu Enentáimsarum? ^39Winia uwejrusha, nawersha iirtustarum. Wíkiitjai. Takarsa iirsatarum. Warí, wakancha ayashtinkiait, ukunchtinkiait" Tímiayi. ^40Nuna tinia ni uwejéncha nawencha iniaktusarmiayi. ^41Warainiayat sapijmiainia ásar, Niimpiashit tu Enentáimtusarmiayi. Tuma asamtai, niin chicharainiak "¿yurumak takakrumek?" Tímiayi. ^42Takui, namaknasha, Míshkincha Súsarmiayi. ^43Tura Jesus nuna achik niisha iimiainiamunman yuamiayi. ^44Tura niin tiarmiayi "Winia Túrutawarma nuna, Wi atumjai nuik pujusan Tímiajrume. Nekas uminkiatniuyayi. Iis, wi Túrunatniurun Muisáis aarmia nusha, Yúsnan etserin aarmia nusha, tura Sarmu papinium aarma ana nusha Ashí uminkiatniuyayi" Tímiayi. ^45Nuyá Yus-Papinium aarman jintintiawarmiayi. ^46Jintintiuk juna Tímiayi: "Yusa anaikiamuri Kristu tutai jaka Menaintiú tsawantai jakamunmaya nantaktinia nu Yáunchuk áarmauyayi. Tura Wi Nú Krístuchukaitiaj. ^47Winia Náarun pachisar, Jerusarénnumia nankama Ashí nunkanam nu chicham etsernaktinia nu aarmauyayi. Shuar ni tunaari tsankurnarat tusar Enentáin Yapajiátniuiti. Tura tu etserkatniua nusha yaunchu aarmauyayi. ^48Tura wi Túrunamu neka asarum etserkatniuitrume, Tímiayi. ^49Tura winia Apar, winia Wakantrun susartatjai, turammarumna nuna akuptuktatjarme. Tura nayaimpinmaya Táatsain jui Jerusarén péprunam Pujústárum. Taa ni kakarmarin suramsattarme." Tu Tímiayi. ^50 Nuyá Jesus Jerusarén péprunmaya Júkiar Petania péprunam ejeniarmiayi. Tura nui ni uweje Takuí, "Yus Yáinmakarti" Tímiayi. ^51Nuna tu pujus, niiya kanakmiayi. Tura nayaimpiniam junakmiayi. ^52Ni unuiniamurisha Niin Imiá shiir Enentáimtusarmiayi. Tura Nuyá ti warasar Jerusarénnum waketkiarmiayi. ^53Tura Yusa Uunt Jeen pujusar Yusa Náarin shiir Awajú pujuarmiayi. Aukete. __________________________________________________________________ John __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Ashí nankamamia Nú yaunchu Yusa Uchirí tuke pujuyayi. Niisha Yúsan ti paant awajeakui, Chícham Tíminiaiti. Chichamsha Yusjai pujuyayi. Chichamsha Yúsauyayi. ^2Yámankamtaik Niisha pujuyayi Yusjai. ^3Ashí najanamu ainia nu Niijiai najanamuiti. Nii najanachmaka penké atsawai. ^4Niisha iwiaaku átinia nérenniuti. Nu iwiaaku atincha Tsáapninia ainis Yusna ana nuna Ashí shuaran paant nekamtikiamniaiti. ^5 Nu Tsáapnin kiritniunam Tsáapniawai. Tura kiritniusha Tsáapninian ikiajniaktinian tujinkiaiti. ^6Aishman ámiayi, Yus akupkamu, ni naari Juan. ^7Niisha Tsáapnin chichaman etserkatajtsa Támiayi. Nuna étseruk Ashí umirkarat tusa Támiayi. ^8Juansha nu Tsáapninchauyayi. Ayatik akupkamuyayi Tsáapnin chichaman etserkat tusa. ^9Nu Tsáapninkia nekas tsaapniniaiti. Ju nunkanam taa Ashí shuaran Enentáin Tsáapniartiniaiti. ^10Chichamsha taramiayi ju nunkanam. Tura nunkasha ni najanamu ain, nunkaya aents Niin nekaacharmiayi. ^11Támiayi ni nunkén tura ni shuarsha ni Enentáin itiaacharmiayi. ^12Tuma ain Chíkich shuar Niin Enentáimtuiniak ni Enentáin itiaawarua nuna Yusa Uchirí ajastinian Yus tsankatkamiayi. ^13Niisha Yusa Uchirí ajasar ataksha Númpentin Ayashímkiacharmai. Aentsnúmia akiiniachu ainiawai niisha. Aishman wakeramujaisha akiiniacharmai. Antsu Yúsnumia akiiniawaru ásar Yusa Uchirí ainiawai. ^14Nú Chichamsha ayashtin ajas iijiai Núkap tsawant pujumiayi. Yusa anenkratairijiai piakuyi. Aya nekasa nunak chichaamiayi. Núnisan ni pénkerin, aya Yusa Uchiri chikichkia nu takusminia nuna iniakmamiayi. Nusha iisha paant Wáinkiaitji. ^15 Juansha Niin neka asa, étseruk Tímiayi "Júiti wi Tímiaj nu: "Winia ukuruini winittiana nu Wíjiainkia émkaiti. Maa, wi atsaisha tuke pujuyayi" tiniujai." Tu etserkamiayi. ^16Chichamsha ti anenkartin asa Ashí pénker ana nuna iniaitsuk Súramji. ^17Yusa akupeamurin Muisais yaunchu jintintraiti, antsu aneatniuncha tura Ashí nekas ana nunasha Jesukrístu jintintraiti. ^18Chikichkisha Yúsan penké Wáinkiachuiti. Tura ni Uchirí chikichkia nu tuke Niijiai Tsaníaku asa Yúsan paant awajturmasuitji. ^19 Jerusarénnumia Israer-shuar ni Pátririncha Riwí-shuarjai Juankai akupkarmiayi Yákit tusar. ^20Inintruiniakui paant ujakmiayi. "Wikia Krístuchuitjai" Tímiayi. ^21Takui ataksha aniasarmiayi "¿Nuikia Yáitiam. Yúsnan etserin yaunchu amia Nú Eríaskaitiam?" tiarmiayi. Juansha "Atsá, Núchaitjai" Tímiayi. Nuyá ataksha aniasarmiayi "Nuikia ¿Yúsnan etserin Tátinia Núkáitiam?" tiarmiayi. Niisha "Atsá" Tímiayi. ^22Takui "¿Nu arantcha Yáitiam. Iin akuptamkajnia nusha Warí Títiataj~i. Warintia Enentáimiam?" tiarmiayi. ^23Juansha Tímiayi "Yúsnan etserin Isayas yaunchu timia Núitjai. Niisha aarmiayi "Aents atsamu nunkanam shuar untsumui "Ii uuntri Jintí naka awajsatarum," tu untsumui." Núnaka Isayas aaruiti. Tura wikia untsumna Nú shuaraitjai" Tímiayi. ^24Juanjai chichainiakka Pariséu akupkarma ármiayi. ^25Niisha tiarmiayi "Nuikia Krístuchuitiatmesha, Eríaschaitiatmesha, Yúsnan etserin Tátinia Núchaitiatmesha ¿urukamtai imiakratam?" tiarmiayi. ^26Juansha Tímiayi "Wikia entsajain imiakratjai. Tura átum írutramunam shuar átum nékatsrumna nu wajaawai. ^27Niisha winia ukuruini winiayat Wíjiainkia ti nankaamantuiti. Nii ti pénker asamtai wisha ni sapatri jinkiamurincha atitrachminiaitjai" Tímiayi. ^28Nuka Petapara peprunam Túrunamiayi. Petaparasha Juan imiakratmia nui Jurtan entsa amain amai. ^29 Nuyá kashin Juan Jesusan winian Wáiniak Tímiayi "Iistarum. Núiti Yusa Murikri Ashí aentsu tunaarin Júana nu. ^30Núiti wi timiaj nu, "Winia ukurui winiana nu Wíjiainkia nankaamantuiti. Tura wi atsaisha tuke pujuyayi" Tímiajai. ^31Wisha Niin nekaachmajai. Tura Ashí Israer-shuar Niin nekaawarat tusan imiakin Támajai" Tímiayi. ^32Nuyá Tímiayi "Yusa Wakanin Yámpitsa Núnin nayaimpinmayan Táarun Wáinkiámjai. Tura ekemsamai. ^33Nu Túruntsain tuke Niin nekaachmajai. Tura Yuska winia imiakrattinian akuptak turutmiai "Chikichik shuarnum Yusa Wakaní tara ekemsa Wáinkiam, nujai nekaattame. Yusa Pénker Wakaníjiai imiakratniua Núiti" Túrutmiayi. Tura nujai Niin nekaamjai. ^34Yamaikia wainkia asan ti paant nékajai Tí nekas Yusa Uchirínti" Tímiayi Juan. ^35Kashincha ataksha Juan nui wajasmiayi ni unuiniamuri Jímiarjai. ^36Jesussha nui nankaamakui Juan Tímiayi "Iistarum, Yusa Murikrí áuwiti." ^37 Juanka unuiniamuri nuna antukar mai Jesusan pataatukarmiayi. ^38Jesussha úkumur iimias nu Jímiaran wininian Wáinkiámiayi. Tura Tímiayi "¿Ya earum?" Niisha "Uuntá, ¿tui pujam?" tiarmiayi. ^39Jesussha Tímiayi "Wats, iitiarum." Niisha wear ni pujutairin Wáinkiarmiayi. Tura Aankú ajasmatai nu tsawantai nui kintiamprarmiayi. ^40Juanka chichamen antukar Jesusan pataatukaruka Jímiar ármiayi. Chikichik Antresauyayi. Niisha Semun Pitru yachiiyayi. ^41Antressha Wárik ni yachi Semunkan eaktajtsa wémiayi. Tura Wáiniak "Misías Wáinkiaji" Tímiayi. Misíaska ni chichamen "Kristu" tawai. Krístuka Israer-shuaran yainkiarat tusa Yus anaikiamuiti. ^42Nuyá Antres ni yachi Semunkan Jesus pujamunam jukimiayi. Jesussha Wáiniak Tímiayi "Ametme Semun, Junasa Uchirí. Túrasha Sépas átatme." Sépaska Israer-shuar chichamnum kaya tawai. Tura Kriaku chichamnum nuka Pítruiti. ^43 Kashincha Jesus Kariréa nunkanam wétajtsa pujumiayi. Tura Jiripin Wáiniak "Nemartusta" Tímiayi. ^44Jiripisha Petsaitia péprunmayauyayi. Antressha Pítrusha nu péprunmayauyayi. ^45Nuyá Jiripi Natanaéran eakmiayi. Tura Wáiniak Tímiayi "Muisais Yus akupkamu papinium "Anaikiamu Tátatui" tu aarchamkia. Yaunchu Yúsnan etserniusha ujakcharmakia. Nu shuar Wáinkiaji. Jesusaiti, Jusé Uchirí. Nasarét péprunmayaiti." ^46Natanaérsha Tímiayi "¿Nasarétnumia pénker shuar áminkiait?" Jiripisha "Winim Iitiá" Tímiayi. ^47Jesussha Natanaéran Tíjiuch winian Wáiniak Tímiayi "Ju shuar iistarum. Ti pénker Israer-shuaraiti. Penké anankartichuiti." ^48Natanaérsha Tímiayi "¿Itiur nékaram?" Jesussha Tímiayi "Jiripi tuke untsurmatsain Wáinkiájme ikiu numirin ejamkam wajamin." ^49Natanaér nuikia Tímiayi, "Uunta, nekas Yusa Uchirínme. Israer-shuar akupniuitme" Tímiayi. ^50Tura Jesus Tímiayi "¿Aya wi "Ikiu numirin ajamkam wajamin Wáinkiájme" takui Winia Enentáimturamek? Antsu nuna nankaamas nekaachmin ana nusha Wáinkiáttame" Tímiayi. ^51Nuyasha Jesus Tímiayi "Wi nekas Tájarme, Aents Ajasu asan atumsha nayaim uranmianum Yusa suntari Winin tara waka ajainia Wáinkiáttarme." Tu Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Menaintiu tsawant nankaamasmatai nuatnaikiatin Jísat Kaná péprunam ámiayi. Kaná péprusha Kariréa nunkanmauyayi. Jesusa Nukurísha nui pujumiayi. ^2Jesussha ni unuiniamurisha nu nuatnaiyamunam ipiaamu ármiayi. ^3Umutai amuukamtai Jesusa Nukurí Tímiayi "Umutai amuukai. Penké takakainiatsui." ^4Tura Jesus Tímiayi "Nukuá, ¿urukamtai Winia Túrutam? Iniáitiústá. Winia kakarmar iniakmastin jeaatsui." ^5Nuyá umutain Wáinmainia nuna ni Nukurí Tímiayi "Ashí ni tana nu Umiktárum." ^6Nui kayajai najanamu yumi-yaraatai sais (6) ámiayi. Nu yaraatainmaya Israer-shuar ni ewejéncha ni nawencha nijiamau ármiayi Yus shiir Enentáimtursatí tusar. Chíkich Chíkich yaraatainium uchenta (80) Rítrusha, sian (100) Rítrusha yumi wayamniauyayi. ^7Nuyá Jesus umutain Wáinmaun "Ju yaraatai aimpratarum" Tímiayi. Takui mete aimprarmiayi. ^8Aimprarmatai Jesus Tímiayi "Pai, ishichik shikikrum Námper chicharu suutarum." Tutai Nútiksan Túrawarmiayi. ^9Jista chicharusha nu umutai ajasun Nekáprámiayi. Yaraatainmaya yumi jusamun nekaachmai niisha tura umutai ajamau jusaru ásar nékarmai. Jista chicharusha nuwatun untsuk ^10Tímiayi "Jístanmanka pénker umutain emka Suíniatsuk. Tura jémararmatainkia Tímianchan suiniatsuk. Túrasha ámeka pénker umutai ikiusam Yamái Jíikchamek" Tímiayi. ^11Jesus Túramu Kananum Kariréa nunkanam Túrunamiayi. Nújainkia Jesus emka ni kakarmarin paant iniaktusmiayi. Nuna iisar ni unuiniamurisha Niin Enentáimtusarmiayi. ^12 Nuyá Kapernáum péprunam wémiayi. Ni Nukurísha ni yachisha ni unuiniamurisha nemariarmiayi. Nuisha Untsurí tsawant pujusarmiayi. ^13Israer-shuara namperi, paskua tutai, ishichik ajasmatai Jesus Jerusarénnum wémiayi. ^14Nui Jeá Yusa Uunt Jeen Súruinian Wáinkiámiayi. Turuncha murikniasha yampitsnasha Súrin ármiayi. Chikichcha ni misarin pujusar Kuítian Yapajíniancha Wáinkiámiayi. ^15Nuna Wáiniak yaranken chapikmar asutkiartutain najana nujai Ashí waakartiuk murikrintiuk aa Jíirmiayi. Kuítian yapajniu misarincha ayantar ni Kuítrin Nunká utsankarmiayi. ^16Yampitsan Súrinniasha Tímiayi "Nuka Juyá Jíitiarum. Winia Aparu Jeen surutai jea najanawairap" Tímiayi. ^17Nuna iisar ni unuiniamuri yaunchu Yus-Papinium aarman Enentáimprarmiayi. Ju aarmaiti: "Ame Jeem shiir Atí tusan ti wakerukuitjai." ^18Nuikia Israer-shuara uuntri Jesusan aniasarmiayi "Juna Túramniaitjai tusam ¿Warí kakarmak iniakmastatam?" ^19Jesussha Tímiayi "Ju Jea Sáakiakrumin Menaintiú Tsawantaí iniantaittiajai Wikia." ^20Israer-shuarsha tiarmiayi "Kuarentisáis (46) uwitin juna jeamtinian pujursarmiayi. Amesha Menaintiú tsawantai Jeamtámeash." ^21Kame Jesus "Jea" chichayat ni ayashin Tímiayi. ^22Tuma asamtai Jesus ukunam jakamunmaya nantakmiatai ni unuiniamuri ni timian Enentáimprar ni chichamencha tura yaunchu Yus-Papinium aarmancha "Nekasaiti" tu Enentáimtusarmiayi. ^23 Paskua Námpertin ti Untsurí Jerusarénnum pujuarmia nu, Jesus aents tujintiamun Túramtai, nuna Wáinkiar Niin nekas Enentáimtusarmiayi. ^24Tuma ain Jesus Ashí neka asa ninkia Enentáimtuscharmiayi. ^25Ninki Ashí shuara Enentáin neka asa Chíkich ujatkat tusa atsumchamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Shuar ámiayi ni naari Nikiutému. Niisha Pariséu asa nii tuinia aintsan Yúsnan takauyayi. Niisha Israer-shuara uuntriyayi. ^2Niisha kashi Jesusai irastajtsa wé Tímiayi "Uuntá, Shuáran unuiniarat tusa Yus Akúptámkaiti. Nu paant nékaji. Yúsaiyanchuitkiumka aentsti tujintiamu Túramna nu tujinkiaintme' Tímiayi. ^3Jesussha Tímiayi "Tí nekas Tájame. Atak yamaram akiiniachuka Yus akupeamunam pachiinkiashtatui." ^4Tutai Nikiutému aniasmiayi "¿Itiurak shuar uunta nu ataksha akiiniat. Ataksha ni Nukurí ampujén enkempramniakait atak akiiniatniuna?" ^5Ataksha Jesus Tímiayi "Ti nekas Tájame. Shuar entsayasha tura Wakanniumiasha akiiniachuka Yus akupeamunam penké pachiinkiashtatui. ^6Ayashniumia akiinia nuka ayashchakait. Núnisan Wakanniúmia akiinia nuka wakanchakait. ^7Wi "atak yamaram akiiniatniuiti" takui itiurchat Enentáimpraip. ^8Nase Enentáimpratá. Nase Nánkamsan Umpúawai. Amesha ántame tura tuyan Winiá Túrasha tuin weti nékatsme. Núniskete Ashí Wakanniúmia akiinia nu." ^9Tuma asamtai Nikiutémusha atak anias "¿Jusha itiurak áminiait?" Tímiayi. ^10Jesus aikmiayi "Ame Israer-shuara jintinniurintiatmesha ¿itiura nékatsmea? ^11Ti nekasan Tájame. Nekas nékakur chichaaji. Iismajnia nusha ujaaji. Tuma ain ii chichame ántatsrume. ^12Aya ju nunkanmaya Túramu ujaam ántachkurmeka ¿itiurak nayaimpinmaya Túramusha antuktarum?' ^13`Shuar chikichkisha nayaimpiniam waka atsawai. Aya Wiki, nayaimpinmaya taran Aents Ajasu asan, Túraitjai. Tura Wikia nayaimpinmayaitjai. ^14Tura Winiasha, Aents Ajasu ain, mantuawartatui. Iis, yaunchu Israer-shuar atsamunam wekainiak napijiai ti Jáiniakui tuke tsuamarti tusa Muisais napin Jirú najana Yakí numiniam awajaimiayi. Núnisnak Wisha awajnitniuitjai. ^15Nújainkia Ashí Winia Enentáimturna nuka jinium wétsuk Yusai tuke iwiaaku pujustatui." ^16Yuska Ashí shuaran ti anea asa, ni Uchirin chikichik ana nuna Shuáran uwemtikrarat tusa tsankatkamiayi. Ashí shuar Niin Enentáimtana nu, jinium wécharat tusa, antsu Yúsnum tuke iwiaaku pujusarat tusa ni Uchirín Akúpturmakmiaji. ^17Yus aentsun kajerak jinium surukat tusa ni Uchirín akupkachmiayi. Antsu uwemtikrarat tusa akupkamiayi. ^18Yusa Uchirín Enentáimtana nuka jinium penké surunkashtiniaiti. Tura Niin Enentáimtatsna nuka, Yusa Uchirín chikichik ana nuna Enentáimtachu asa, Páchitsuk jinium surukmaiti. ^19Yusa Uchiri Tsáapninia aintsan ii tunaari paant awajturmaji. Nu Tsáapnisha ju nunkanam Táraiti. Shuar Tunáa ti tura ásar Tsáapninian nakitrar kiritniun wakeriarmai. Nuna tura ásar jinium surunkaruiti. ^20Ashí tunaan Túruinia nuka Tsáapninian Muíjiainiawai. Túrawar yupitiainiawai ni Tunáa Túramu paant ajasai tusa. ^21Antsu Ashí nekas Túratniun umiiniana nuka Tsáapninian weantainiawai. Yus ni Enentái pujuram Tsáapninium takainiawai. Nuka ti paantaiti. ^22 Nuyá Jesussha ni unuiniamurijiaisha Jutía nunkanam wear nui pujusar imiakratiarmiayi. ^23Juansha Enun nunkanam, Sarim Tíjiuchia nui, imiakratuk pujumiayi entsa nui Núkap aa asamtai. Tura aents Táarmatai imiainiarmiayi. ^24Nusha Juánkan sepunam enkenatsain Túrunamiayi. ^25Tura Juanka unuiniamuri Israer-shuarjai jianaiktinian nankamawarmiayi. "¿Ya imiakratma Imiá pénkerait?" tusar áujmatiarmiayi. ^26Juánkai inintrustai tusar wéarmiayi. "Uunta, ame nuik Jurtan entsa amain pujakum shuar nui Pujá "Núiti Yusa Murikri" Tíchamkum. Yamaikia imiakratui tura Ashí shuar Niin nemarainiawai" tiarmiayi. ^27Tutai Juan Tímiayi "Ashí kakarmaka aya Yúsaiyanchakait. ^28Wisha paant Tímiajai "Wikia Krístuchuitjai antsu ni jintin iwiarat tusan emka akupkamuitjai." Nusha antukmarme. ^29Kame shuar nuwan nuatna nuna aishrinti. Nuatnaiyak aishman nuwejai áujnainiakui, ni amikrisha nuna antuk ti waraatsuk. Wisha Núnisnak aents Jesusai wénakui ti waraajai. ^30Niisha tuke nankaamaku uunt ajastiniaiti antsu wikia tuke Tímiancha ajastiniaitjai." Juan tu chichasmiayi. ^31Nayaimpinmaya tara nuka Ashí nankaamakuiti. Nunkaya nuka, nunkaya asa Jú nunkanmayanak áujmatui. Nayaimpinmaya tara nuka Ashí nankaamakuiti ^32tura nui antukmancha iismancha áujmatui. Túrasha ni chichamen ántuiniatsui. ^33Antsu ni chichamen ántana nuka "Yusa chichame Imiá nekasaiti" tawai. ^34Yus akupkamuka Yusa chichamen étserui. Yuska ni Wakanín ementutsuk susa asamtai tu étserui. ^35Yus Apa ni Uchirín anea asa Ashí ana nuna Iistí tusa ataksaiti. ^36Shuar Yusa Uchirín Enentáimta nuka yamaram iwiaakmanum akiinia asa tuke Yusai shiir pujustiniaiti. Antsu Yusa Uchirín Enentáimtatsna nuka nu iwiaakmanum akiiniachuiti antsu Yus tuke niin kajerkaiti. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 "Jesus Untsurí shuaran ni nemarin awajeawai; kame Juanjai nankaamas Untsurí imiaawai" taman Pariseu shuar antukarmiayi. ^2Nekaska Jesus imiakratchamiayi, antsu ni unuiniamuri Túrawarmiayi. ^3Pariséu nu chichaman antukarman Jesussha Nekáa Jutía nunkanmaya jiinki Kariréa nunkanam waketkimiayi. ^4 Wáketuk Samaria nunkanmaani nankaamaktiniuyayi. ^5Samaria nunkanam wéak Sekar péprunam jeamiayi. Nu pepru jeastatuk Jakupa nunke ámiayi. Jakupsha nu nunkan ni Uchirín Jusen Tí yaunchu susamiayi. ^6Nuisha yumirmat ámiayi. Jakup taurma asamtai "Jakupa yumirmatri" tiarmiayi. Tutupin jeamtai Jesussha pimpiki winis yumirmat ayamach pujusmiayi. ^7Nui pujai Samarianmaya nuwa Yumí shikiktajtsa Támiayi. Tura Jesus "Entsa surusta" Tímiayi. ^8Jesusa unuiniamurisha yurumkan péprunam sumaktajtsa wéaru asamtai aya Jesusak pujumiayi. ^9Samarianmaya nuwa Jesusan Tímiayi "¿Itiura Israer-shuaraitiatmesha Samarianmaya nuwa aisha entsa seatam?" Kame Israer-shuar Samarianmaya shuarjainkia penké chichachu ásar nuna Tímiayi. ^10Jesussha Tímiayi "Yus Súamu nékakmeka tura entsa surusta Tájam nusha nékakmeka ame antsu Seattínme tura Wikia iwiaaku entsan amasaintjai." ^11Nuwasha Tímiayi "Uunta, entsasha ti initiaiti tura shikiktincha takaktsume. ¿Tuyan iwiaaku entsasha surustam? ^12Ii uuntri Jakup ju yumirmatan taur juyanak niisha ni Uchirísha ni Waakarísha umararmiayi. Nuyá ikiurtamkimiaji. ¿Amesha Jakupjai nankaamas kakarmakaitiam?" ^13Jesussha Tímiayi "Ashí shuar ju entsan umarka ataksha kitiamtiatui. ^14Antsu Wi Súajna Nú entsan umarka penké kitiamchattawai. Antsu nu entsa Wi susamuka ni Enentáin Púkunia aintsan tuke pajamtiatui nujai tuke iwaaku Pujustí tusa. ^15Tutai nuwa Tímiayi "Uuntá, winiasha nu entsa surusta. Wisha kitiamcha átaj. Tura ju entsancha shikiktinian Táchataj" Tímiayi. ^16Nuyasha Jesus Tímiayi "Aishrum untsukam utitia, turam jui Tatá." ^17Nuwasha "Winia aishur atsawai" Tímiayi. Tutai Jesus Tímiayi "Maa, nekas tame. Aishrum atsawai. ^18Kame ame aishrum senku (5) takusuitme. Yamái takakmena nusha ame aishrumchaiti. Nekas tame." ^19Nuna antuk nuwasha Tímiayi "Uunta, ame Yúsnan etserniuchukaitiam. ^20Ii uuntrinkia tuke Samarianam pujuarmia nu Jú nainnium Yúsan tikishmatrarmiayi. Antsu átum Israer-shuar árumna nu aya Jerusarénnum Yus Tikíshmátratniuiti Tárume." ^21Jesus Tímiayi "Nuwá, Enentáimsata. Tsawant jeattawai átum Jú Náinniumsha Tátsuk tura Jerusarénnumsha wétsuk Yus Apa tikishmatratin. ^22Atum tikishmatrum nuka nékatsrume. Iikia tikishmatrajnia nu nékaji. Israer-shuarnumia Uwemtikkiartin winiakui nékaji. ^23Tsawant winittiana nu Yamái jeayi. Ashí shuar Yus Apan nekas tikishmatainiakka tuke wakanjai tuke Enentáijiaisha awajitsuk tikishmatrartatui. Núnisan tikishmatrurat tusa wakerawai Yus Apa. ^24Yuska Wakaniiti tura Ashí Niin tikishmatainia nuka tuke Wakaníjiai tura tuke Enentáijiai awajitsuk tikishmatratin ainiawai." ^25Nuwasha Tímiayi "Anaikiamua nu Tátiniaiti. Nusha Krístuiti. Niisha taa Ashí jintintramattaji." ^26Jesus Tímiayi "Wiitjai. Amin chichaajmena Nú Kristuitjai." ^27 Nuin ni unuiniamuri Táarmiayi tura nuwajai chichaa pujan Wáinkiar ti Enentáimprurarmiayi. Tumaitiat "¿Warí wakerakmea nuwajai chichaam?" Títinian arantukarmiayi. ^28Nuyanka nuwa ni yumirin ikiuki péprunam we Ashí aentsun Tímiayi ^29"Winiirum iitiarum, shuar Ashí wi Túramun Túruta nu. ¿Juka Krístuittiya?" ^30Tutai péprunmaya Jíinkiar Jesus pujamunam wearmiayi. ^31Jeainiatsain ni unuiniamuri seak tiarmiayi "Uunta, Yurumáta." ^32Tura Jesus Tímiayi "Wi Yúatniunka takakjai átum nékachman." ^33Ni uniuniamurisha Nuámtak anniasarmiayi "¿Chíkich shuar yurumak Itiarím Tátsuash?" tiarmiayi. ^34Tura Jesus Tímiayi "Winia akuptukua nuna wakeramuri Túrakun tura ni takatrin takaakun Wíjiainkia Yurumátniua aintsan Ikiakáatui. ^35Atumka "Tuke kuatru nantu árak Júuktin taasai" Tátsurmek. Túrasha Wi Tájarme, shuar wininia nu iistarum. Yus-Chicham ni Enentáin araamuiti. Tura Júuktin tsawant jeayi. ^36Arakan Júaka akinkiatniuiti. Júukmataisha nu shuar uwemprar tuke iwiaaku pujusartatui. Núnisan arakan araana nusha Júana nusha mai metek warasartatui. ^37Tiniu armia nuka nekasaiti: "Chikichik araawai Chíkichcha Júawai." ^38Iis, Chíkich araakmamu Júuktinian akupkaitjarme. Atum araachiatrumek Chíkich takasmanum atumsha pachiintiukuitrume" Tímiayi. ^39Tura Núwaka péprunam Jeá "Ashí wi Túramun ujatkayi" takui Untsurí shuar Jesusan ti shiir Enentáimtusarmiayi. Niisha Samarianmaya shuar ármiayi. ^40Nu asamtai Ashí Jesusai taar niijiai Pujusát tusa seawarmiayi. Tutai Jesus Jimiará tsawant nui pujusmiayi. ^41Nú shuar Untsurí ni chichamen antukar Jesusan ti shiir Enentáimturarmiayi. ^42Nuyá nuwan tiarmiayi "Yamaikia aya ame chichammijiain Jesus Enentáimtatsji antsu imia iisha ni chichamen anturkaji. Tura nékaji nekas Krístuiti, Ashí shuaran Uwemtikin." ^43 Jimiará tsawant nankaamasmatai Jesus Samaria nunkanmaya jiinki Kariréa nunkanam wémiayi. ^44Kariréasha Jesusa nunke asamtai, ainsha Jesus timia aintsan ámiayi: "Yúsnan etserniun Ashí shuar pénker anturainiawai antsu nuna nunkeyanka niin anturainiatsui." ^45Tuma ain Kariréa nunkanam jeamtai auya shuarsha Jerusarénnum paskua Námpernum wearu ásar tura Ashí ni Túramun nui wainkia ásar ti shiir awajsarmiayi. ^46Nuyá Jesus Kaná péprunam atak Támiayi. Nu péprunmasha nuik Jesus yumin umutai awajsamiayi. Jesussha nui pujai Yajá péprunam Kapernáumnum akupniu takarin ámiayi. Ni Uchirísha jaa tepemiayi. ^47Niisha Jesus Jutíanmaya Kariréa nunkanam taman antuk Jesusai wémiayi. Tura ni Uchirí Jákatin tepakui ni jeen we ni Uchirín tsuarat tusa Jesusan seamiayi. ^48Jesussha Tímiayi "Aya aents Túrachminian Túrakui iisrum aya Nújain Winia Enentáimtarme." ^49Tura takarin Tímiayi "Uunta, winia uchir Jáatsain wari winitia." ^50Nuinkia Jesus Tímiayi "Jeemiin waketkitia. Yamaikia ame uchiram pénker ajasai." Tutai Nú aishman Jesus Táman antuk wémiayi. ^51Ni jeen Jeátemámtai ni takarniuri inkiun tiarmiayi "Yamaikia uchiram pénker ajasai." ^52Apasha inintrusmiayi nantu urukaim pénker ajasma. Niisha tiarmiayi "Yau, nantu pukuntamtai, tsuemun michatramai" tiarmiayi. Nuna antuk Uchí Aparísha Enentáimsamai. ^53Nantu pukunta ai Jesus "Ame uchiram pénker ajasai" timia Nuní ain michatraiti. Tuma asamtai niisha Ashí ni shuarisha Jesusan nekas Enentáimturarmiayi. ^54Jesus nu Túramujai ni kakarmarin Jimiará iniakmasmiayi. Nunasha Jutíanmaya jiinki Kariréa nunkanam Jeá Túramiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Nu nankaamasmatai, Israer-shuar namperan najanainiakui Jesus ataksha Jerusarénnum waketkimiayi. ^2Jerusarén yama wayamunam murik wayatin waiti Tíjiuch amia nui entsa pajamtai jeammauyayi. Nu pajamtain Petesta tiarmiayi. Nuna Wáitirisha senku (5) ármiayi. ^3Nui Untsurí Jáiniak nunkanam tepearmiayi. Kusurusha shutuapsha tampemakusha tepesar entsa miartukat tusa Nákasarmiayi. ^4Kame ni Tátaj taku Yusa suntari Táuyayi entsan umuchkiattsa. Nuyanka emka shuar Entsá Wayá nu ni Jáamuriya Tsuámarmiayi. ^5Aishman Traintiúchu (38) uwi jaa Tepá nui ámiayi. ^6Jesussha nu shuaran nui tepan Wáinkiámiayi. Tura Untsurí uwitin jaa tepan Nekáa aniasmiayi "¿Shiir ajastiniak wakeram?" ^7Tutai jaasha Tímiayi "Uunta, entsa muchitkiui ¿winia yaki Enkétát? Kame wi Enkemátaj tai Chíkich emka Enkemáiniawai." ^8Nuyá Jesus Tímiayi "Nantaktia. Ame peakrum jukim Wetá." ^9Nu chichamtaik aishman shiir ajasmiayi. Tura ni peakrin Jukí wémiayi. Nusha ayampratin tsawantai Túrunamiayi. ^10Tuma asamtai Israer-shuar shiir ajasun tiarmiayi "Yamái ayampratin tsawantaiti. Peakrum Júkishtiniaitme" tiarmiayi. ^11Aishmansha Tímiayi "Winia tsuara nu "Peakrum jukim Wetá" turutni" Tímiayi. ^12Nuinkia aniasarmiayi "¿Ya "Peakrum jukim Wetá" Túramam?" tiarmiayi. ^13Tura aishmansha Niin Tsuárun nékachmiayi. Untsurí shuar nui aa asamtai tura Jesus weu asamtai niin nekaachmiayi. ^14Atak Jesus Yusa Uunt Jeen aishmankan Wáiniak Tímiayi "Antukta. Yamaikia shiir ajasume. Atak Tunáa Túrawaip; nu arant Ajasáim" Tímiayi. ^15Nuinkia aishman Jesus niin Tsuárman Nekáa Israer-shuaran ujakmiayi. ^16Tuma asamtai ayampratin tsawantai Túramtai Israer-shuar Jesusan maatai tusar aintrarmiayi. ^17 Tura Jesus Tímiayi "Wina Apar tuke yamaisha takawiti. Núnisnak Wisha takaajai." ^18Tutai Israer-shuar nuna nankaamas maatai tusa wakeriarmiayi. Ayampratin tsawantai takaakui kajerkarmiayi. Tura nu arantcha "Yus winia Aparuiti" takui Yusjai métek Enentáimtumawai tusar nu arant kajerkarmiayi. ^19Nuyá Jesus Tímiayi "Ti nekas Tájarme, Yusa Uchirínkia ni Enentáijiain takaatsui. Antsu aya winia Apar takaana nuna iisan métek takaajai. Ashí winia Apar Túramun Wisha ni Uchirí asan métek takaajai. ^20Ni Uchirí asamtai winia Apar anentui tura Ashí tura nuna iniakturui. Tura nuna nankaamas tujinkiamnian iniaktursattawai Wisha Túratniun. Tura nuna Túrakui ashamkattarme. ^21Winia Apar jakamunmayan iwiaaku ajasat tusa Ni wakerana nuna inianteatsuk. Núnisnak, ni Uchirí asan, Wi wakeraj nuna iwiaaku Awájsámniaitjai. ^22Winia Aparka Súmamtiktsui antsu shuar Súmamtikiatniun ni Uchirín Súsaiti. ^23Tuma asamtai Ashí shuar Yus Apan shiir awajainia aintsan ni Uchiríncha métek shiir awajsatin ainiawai. Yus Apa ni Uchirín akupka asamtai, Uchin shiir awajeatsna nuka Yus Apancha shiir awajeatsui' Tímiayi. ^24`Ti nekasaiti. Winia chichamprun ántana Nú shuarka Winia Akuptukun Enentáimtak ni iwiaakmarin tuke amuukashtinian takakui. Nu shuarsha Ayashí iwiaakuitiat Jákauyi antsu Yamái nekas iwiaakuiti. Tuma asa sumamashtatui. ^25Ti nekasaiti. Tsawant winittiana nu jeayi. Nu tsawant jaka ainia nu Wi untsumman antukar umirkarka iwiaaku ajasartatui. ^26Iis, winia Apar iwiaaku awajsatniun takakui. Tura Winiasha, ni Uchirí asamtai, iwiaaku awajsatniun surusuiti. ^27Nu arantcha wi Aents Ajasu asamtai, shuaran Súmamtikiatniun surusuiti. ^28"Ju chicham itiurchataiti" Enentáimprairap. Atak tsawantai wi untsumman Ashí Jákaru ainia nu antukartatui. ^29Tura Ashí iwiarsamunmaya Jíinkiartatui. Pénker Túrawarusha nantakiar tuke iwiaaku pujusartatui. Antsu Tunáa Túrawarusha nantakiar jinium surunkartatui' Tímiayi. ^30`Imia Wíki takaatsjai. Antsu Yus tana Núnisnak Súmamtikeajai. Wi wakeraj nuna Enentáimtsuk antsu winia Apar wakera nuna wakerukan, Nii akupta asamtai, awajitsuk Súmamtikjai. ^31 Aya Wiki "Yúsaiyaitjai" Tákunka winia chichamur ántar ainti. ^32Chikichcha awai. Niisha "Yúsaiyaiti" Túrutui. Ni chichamesha Imiá nekasaiti. ^33Atumsha Juankai wi Túramu inintrusmarme tura nii timia nu nekasaiti. ^34Tuma ain aents Táman atsumatsjai. Antsu Juanka chichame Enentáimkiuram uwempratarum tusan Tájarme. ^35Juansha jiya Núnis keemai. Atumsha ishichik tsawantin Nú Tsáapninnium warastin Enentáimpramarme. ^36Tura Winia "Yúsaiyaiti" Túrutna nu, Juanjai nankaamas pénkeran takakjai. Wi takasma Núiti. Winia Apar takastinian surusma nuna takaakun nujai Páantaiti Yus Apa akupkamuitjai. ^37Winia Aparsha, akuptuku asa, ayamprutui. Túrasha átumka ni chichamesha antukchaitrume tura Wáintiash Wáinkiachuitrume. ^38Yus Apa akuptukuiti. Tuma asamtai Winia Enentáimturchakrum winia Aparu chichamesha atumi Enentáin wayachuiti. ^39Atumka Yus-Chicham yaunchu aarma nui iwiaaku átinian Wáinkiataj tusarum ti unuimiaruitrume. Nu chichamsha Wínian áujmatui. ^40Tuma ain nekas iwiaaku átaj tusarum Winí Tátin nakitiarme" Tímiayi. ^41"Shuar Winia "Shíiraiti" Túrutainiakuisha nuna Páchiatsjai. ^42Maa, Wi nékajrume. Atumka Yus aneatsrume. ^43Winia Apar akuptukmatai Táwitjai Túrasha nakitrarme. Antsu Chíkichka Ní Enentáijiain jeartamkuinkia nuka átum wakerarme. ^44Atumka Nuámtak "Shiir Enentáimtursatí" tu Enentáimtunaiyarme. Tura Yus Enentáimturma nuka Páchiatsrume. Nújainkia ¿itiurak Yus Enentáimtustam? ^45"Ii tunaarin Yusai etserturmaktatji" turutiirap. "Muisais akupkamun umirkan uwemprattajai" Tátsurmek. Antsu Muisais aarma nujai Atumí tunaari etsernaktatui. ^46Iis, Muisais Winia aatrurmiayi. Atumsha ni timia Enentáimtakrumka Winiasha Enentáimturaintrume. ^47Tura ni aarma Enentáimtachkurmeka ¿itiurak wi tama Enentáimtustarum?" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Nu nankaamasmatai Jesus Kariréa antumiannum amain katinmiayi. Nu antumiansha Tipirias antumian tuiniawai. Jimiará Náartiniaiti. ^2Untsurí shuar Jesus ti Jáinian Timiá Wárik tsuan Wáinkiaru ásar Niin nemariarmiayi. ^3 ^4Israer-shuara paskuanamperi ishichik ajasmatai Jesussha ni unuiniamurijiai Náinnium waka nui pujusmiayi. ^5Jesussha Untsurí aents wininian Wáiniak Jiripin Tímiayi "Timiá Untsurí shuar ayuratniusha ¿tuyan yurumak sumaktaj~i?' Tímiayi. ^6Kame Jesuska Nii Túrattana nuna neka asa Jiripi warittin tusa Tímiayi. ^7Jiripisha Nuyá Tímiayi "Timiá nukap kuitjai tanta sumakmesha Ashí ishichik susamsha jeachaintjia" Tímiayi. ^8Nuyá Chíkich unuiniamuri Antres, Pitru yachi, Tímiayi ^9"Uchi jui senku (5) tantan Jimiará namakjai takakui. Ausha Timiá Untsurínmasha jeatpiash" Tímiayi. ^10Nuyanka ""Ashí pujustarum" titiarum" Tímiayi Jesus. Aishmansha nuwasha uchisha irunmiayi. Tura Chírichri Núkap aa asamtai nuisha senku mir (5.000) aishman pujusarmiayi. ^11Jesussha nu tantan achik Yúsan yuminkias ni unuiniamurin susamiayi. Niisha Ashí nui pujuinian Súsarmiayi. Namaknasha Núnisan Ashí ni wakeriarmiania nuna Súsarmiayi. ^12Jémararmataisha Jesus ni unuiniamurin Tímiayi "Ampirma Júukrum chankinnium chumpiatarum. Wasúrnákain." ^13Niisha senku (5) tantanmaya ampirman Júukar tuse (12) chankinnium aimkiarmiayi. ^14Nu shuarsha Jesus Túramun iisar tiarmiayi "Ju nekas Yúsnan etserin Tátinia Núchakait." ^15 Shuar Jesusan uunt akupin awajsataj tutai Jesus Nekáa Ninki Náinnium wémiayi. ^16Kíakui Jesusa unuiniamuri antumiannum wearmiayi. ^17Káshisha Jesus tuke Táchamtai uunt kanunam Enkemáwar Kapernáum péprunam wéenak Jíinkiarmiayi. ^18Tura nase ti Umpúakui Chíchimi ti wajaimiayi. ^19Ajapén ajasar Jesus Entsá Pátatek nanamas Tíjiuch winian Wáinkiar ashamkarmiayi. ^20Tura Jesus "Wiitjai. Ashamprukairap" Tímiayi. ^21Nújainkia ti shiir warasar kanunam itiaawarmiayi. Tura nu chichamtaik ni wéamunam jeawarmiayi. ^22 Kashincha Chíkich shuar amain ayuramunam kanararu nekaawarmai. Jesusa unuiniamuri Jesusjainchu chikichik kanu amia nujai wéarun nekaawarmai. ^23Nui chichak matsatai Tipirias péprunmaya Chíkich kanu Táarmiayi. Yau Jesus Yúsan yuminkias tantan ayuramunam Tíjiuch Táarmatai ^24nu shuar, Jesussha ni unuiniamurisha nui atsuiniakui, nu kanunam Enkemáwar Kapernáum péprunam Jesusan Eáktajtsa wearmiayi. ^25Entsa amain Jesusan Wáinkiar aniasarmiayi "Uunta, ¿Urutía juisha Támam?" ^26Jesussha Tímiayi "Ti nekas Tájarme. Aents tujintiamu Nekáa asarum éatsurme. Antsu tanta yuarum jémaru asarum éatrume. ^27Juyá yurumak amuukatin asamtai ti pachisairap. Antsu amuukashtin yurumak tuke iwiaaku pujustinian amaana nu takarsatniuiti. Nú yurumkanka Wi, Aents Ajasu asan, susattajrume. Yus Apa nuna Túratniun surus "Juka Shuáran Yáinkiartiniaiti" Túrutui" Tímiayi. ^28 Tutai inintrusarmiayi "¿Warí Túratniuitiaj~i Yus wakerana nu umiktin?" ^29Jesussha Tímiayi "Yus akupta asa Winia Enentáimtursarat tusa wakerawai." ^30Tutai aniasarmiayi "¿Aentsti tujintiamuka Warí Túrattam ii iisar Amin nekas Enentáimtustin? Chikichcha Túratá. ^31Yaunchu ii uuntri aents atsamunam Maná yurumkan nayaimpinmaya susamun Yurumáwarmiayi. Yus-Chichamnum Núnik aarmaiti: "Nayaimpinmaya yurumkan Yus susamiayi." Tu aarmaiti" tiarmiayi. ^32Jesussha Tímiayi "Wi Tájana nu nekasaiti. Muisais Atumí uuntrin nayaimpinmaya yurumkan Súsachmiayi. Antsu winia Apar Yamái nekas apatkun nayaimpinmaya Súramui. ^33Iis, Yusaiya apatkunka, nayaimpinmaya Tára nu Súramui tura nekas apatuk asa Ashí shuaran nekas iwiaakman Súawai." ^34Tutai "Uunta, nu apatuk tuke amasta" tiarmiayi. ^35Tura Jesussha Tímiayi "Wiitjai nu apatuk nekas iwiaakman Súana nu. Winí winiana Nú shuar penké tsukamashtatui, tura Winia Enentáimturna nusha tuke kitiaarchattawai. ^36Túrasha wi Túramu Wáinkiurmesha winia chichamur Enentáimtatsrume. ^37Ashí shuaran winia Apar tsankatrukarmiania nu, Wíi shuar ajasartatui. Winin winiana Núnaka penké nakitrashtatjai. ^38Wi wakeraj nuna Túratniun Táchaitjai antsu Winia akuptukmia nuna umirkatniun Táwitjai. ^39Winia Apar akuptukuiti tura juna wakerawai. Ashí winia tsankatrukman Emenkátsuk amuukatin tsawantai iniantkiarat tusa wakerawai. ^40Yus Apa wakerana nu Júiti. Ashí shuar Winia "Yusa Uchirinti" tu Enentáimturkui yamaram iwiaakman tuke takusat tusa wakerawai. Nú shuarnaka amuukatin tsawantai iniantkittiajai" Tímiayi Jesus. ^41Tura Jesus "Wiitjai, nayaimpinmaya apatuk akupkamu" takui Israer-shuar Jesusan áujmatiarmiayi. ^42Tura tiarmiayi "Ju Jesuschakait, Jusé Uchiríya nu. Iikia ni Aparísha Nukurísha nékatsjik. ¿Itiurak "Nayaimpinmaya Táraitjai" ta?" tiarmiayi. ^43Jesussha Tímiayi "Tu áujmatrukairap. ^44Shuáran winia Apar Akúpturkachuitkiuinkia penké weanturkachainti. Tura Winia akupturna nuna amuukatin tsawantai Iniántkíttiajai. ^45Yúsnan etserniu aarmarin tawai "Ashí Yus jintintiamu ártatui". Núnisan Ashí Yusa chichamen antukar unuimiatainiakka Winí Táiniawai' Tímiayi. ^46`Aya Wiki Yúsaiya tau asan Yúsan Wáinkiaitjai. Chíkichka penké Wáinkiachuiti. ^47Ti nekas Tájarme. Winia Enentáimturna Nú shuarka yamaram iwiaakman amuukashtinian takakui. ^48Wikia iwiaakman Súana Nú apatkuitjai. ^49Iis, Atumí uuntri aents atsamunam Maná yurumkan Yúawariatcha Ashí Jákarmiayi. ^50Antsu Wi Tájana Nú apatkun shuar Yúakka Jákachartatui. ^51Wikia nayaimpinmaya iwiaaku apatkuitjai. Nu apatkun shuar yuakka tuke iwiaaku átiniaiti. Nu apatkun Wi susattaj nusha winia ayashruiti. Ashí shuar Yusai iwiaaku pujusarti tusan winia ayashrun susattajai" Tímiayi Jesus. ^52Nuyá Nuámtak áujmattsar tiarmiayi "¿Itiurak ni ayashinkesha ayurtamattaj~i?" tiarmiayi. ^53Jesussha Tímiayi "Ti nekas Tájarme, Wi Aents Ajasu asamtai winia ayashur Yúatniuitrume. Winia ayashur Yúachmeka tura winia numpar umarchamka nekas iwiaaku pujatsrume. ^54Winia ayashrun Yúana nuka tura winia numparun úmakka yamaram iwiaakman amuukashtinian takakui. Tura nu shuaran amuukatin tsawantai Iniántkíttiajai. ^55Winia ayashruka nekas yurumkaiti tura winia numparsha nekas umutainti. ^56Winia ayashruncha Yúaka tura winia numparnasha úmaka Wijiai tsanin pujawai tura Wisha nu shuarjai tsaninkian pujajai. ^57Yus Apa, Winia akuptukuka, nu iwiaakma nérenniuiti. Tuma asamtai ni iwiaakmariin iwiaaku pujajai. Núnisan Winia yurakka winia iwiaakmarui iwiaaku pujustatui. ^58Nayaimpinmaya apatkun tajai. Ju apatuk Maná yurumka aintsachuiti. Atumí uuntri Maná yurumkan yuawarsha Ashí Jákarmiayi. Antsu ju apatkun shuar Yúakka tuke iwiaaku pujustatui" Tímiayi Jesus. ^59Núnaka Jesus Israer-shuar iruntainiam unuiniarmiayi. ^60 Nu chichaman antukar Jesusa unuiniamuri chicharainiak "Nii tana nu ti itiurchat asamtai ¿yaki antukminiait?" tiarmiayi. ^61Jesussha ni áujmatman Nekáa Tímiayi "Atum "ju chicham itiurchataiti" Tárumek. ^62Wátsek, Wi nayaimpiniam pujumiaj nui waketkimtaisha ¿urukawaintrumek? ^63Warí, aya wakanik iwiaakman Súwaiti. Ayashkia penké aantraiti nekas iwiaaku awajsatniun. Wi Tájana nujai Imiá nekas wakankia iwiaaku awajsamniaiti" Tímiayi Jesus. ^64Tura Jesus Niin Enentáimtachun tura Niin suruktatna nunasha yaunchu neka asa ni unuiniamurin Tímiayi "Atumíincha winia chichamprun Enentáimtachu tuke awai. ^65Nu asamtai Tímiajrume "Shuáran winia Apar akupturkachmaitkiuinkia penké weanturkachainti" Tímiajai" Tímiayi Jesus. ^66Nuyasha ni nemarniuri Untsurí armia nu Jesusan ikiukiar atakka Niijiai wekasacharmiayi. ^67Nuyá Jesus ni tuse (12) unuiniamurin chicharainiak "¿Atumsha wétin wakerarmek?" Tímiayi. ^68Semun Pítrusha áikmiayi "Uunta, ¿Yáinin wetaj~i? Ame chichammijiain nekas iwiaaku áminiaiti. ^69Ame Kristu asam nekas iwiaaku Yusa Uchirínme. Nuka Enentáimtusar ti paant nékaji" Tímiayi. ^70Jesussha Tímiayi "Ashí tuse (12) árumna nu achikiuitjiarme nekas Wíi shuar ajastin. Tuma ain Atumíin chikichik iwianchiiti" Tímiayi. ^71Nuna taku Jútas Iskariútin, Semunka Uchirín, Enentáimtus Tímiayi. Jútassha ni unuiniamurintiat Jesusan ukunam surukmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Nu nankaamasmatai Jesus Kariréa nunkanam wekaimiayi. Jutía nunkanam wéchamiayi Israer-shuara uuntri nui Máataj tutai. ^2Tura Israer-shuar aak aakmatai namperi jeatemamtai ^3Jesusa yachi wishikiainiak tiarmiayi "¿Urukamtai juisha pujam? Jutía nunkanam Wetá, aisha ame unuiniamuram Túram nuna iisarat. ^4Ashí shuar nekaawarat Tákumka úukam Túrawaip. Ti tujintiamu Túriniaitkiumka Ashí shuar iimmianum Túratá" tiarmiayi. ^5Ni yachisha ishichkisha Niin Enentáimtachu ásar tiarmiayi. ^6Tura Jesus Tímiayi "Winia tsawantur nampernum wétin jeatsui. Atumjainkia Nánkamas tsawant wétin pénkeraiti. ^7Ju nunkanmaya aents atumniaka kajertamatsrume. Antsu ni tunaarin etsertin asamtai Wíniaka kajertuiniawai. ^8Atumka nampernum wetarum. Wikia tsawantur jeachkui wéatsjai." ^9Juna tinia Jesuska Kariréa nunkanam Juákmiayi. ^10Ni yachi wearmatai Jesussha nampernum wémiayi. Tura nekarawarain tusa úumak wémiayi. ^11Israer-shuara uuntrisha Námper irunturmanum eakar "Nu aishmansha ¿tuin Pujá?" tiarmiayi. ^12Ashí shuarsha Niin áujmatiarmiayi. Chíkich "pénkeraiti" tiarmiayi. Tura chikichcha "Pénkerchaiti. Aya anankartawai" tiarmiayi. ^13Tura Israer-shuara uuntrin ashamainiak uuk áujmatiarmiayi. ^14 Nampersha ajapén ajasmatai Jesus Yusa Uunt Jeen Wayá Shuáran unuiniamiayi. ^15Israer-shuara uuntrisha nuna iisar ti Enentáimsar chichaak "Jusha Unuimiátrachiatcha ¿itiurak Imiá neka?" tiarmiayi. ^16Jesussha Tímiayi "Wi unuiniajna nu winia chichampruchuiti antsu Winia akuptukua Núnan unuiniajai. ^17Yus wakerana nuna shuar nekas umiktinian wakerakka winia chichamprun nekaattawai. Nekas Yúsnaitkiuinkia, nuna nekaattawai. Aya wi Enentáimmiajain chichaakuisha, nuna nekaattawai. ^18Ni Enentáimmiajai chichaana nuka Ashí shiir Enentáimtursarti tusa chichaawai. Antsu niin akupka nuna shiir awajsarti tusa wakerak, nekas Wáitratsuk tawai. ^19Muisais Yusa akupkamurin Atumí uuntrin amaschamka. Tuma ain nu umitsuk mantuatin wakerutarme" Tímiayi Jesus. ^20Nu shuarsha tiarmiayi "Wáurtsumek. ¿Ya mantamataj tusa wakera?" ^21Jesussha Tímiayi "Ayampratin tsawantai Chikichkí Túramtai ti Enentáimtsurmek. ^22Muisais Ashí tsupirnaktinian akupkachmiayi. Antsu ni uuntrinkia nuna akupka ainiawai. Tuma ain átumka Muisais akupkamu umiktai tusarum ayampratin tsawantaisha uchi aishman Tsúpirnaitrume. ^23Wátsek, Muisais akupkamu uminkiati tusarum ayampratin tsawantaisha uchi aishman Tsúpirkurmekaka ¿urukamtai Wi ayampratin tsawantai aishmanka Ayashí takamtsuk Tsuármatai kajertarum? ^24Shuar Túrana nu iisam Wárik Súmamtikiawaip. Antsu Inintrúsam paant nekaam, nekasa nu Enentáimtusta" Tímiayi Jesus. ^25Nuyá Jerusarénnumia shuar tiarmiayi "Maatai tuinia Núchakait. ^26Tura nui Ashí ántamunam étserui tura suntar Páchiniatsui. ¿Ii uuntrisha "Nekas Krístuiti" tu Enentáimtuiniawash? ^27Antsu nekas Kristu taa tuyan Winiá nekanashtatui tura ju pujamuka Ashí nékaji" tiarmiayi. ^28Jesus nuna antuk, Yusa Uunt Jeen Wajá kakaram chichaak Tímiayi "Winia nekararum Tuyá winiaj nu nékarme. Kame Núnisrum Enentáimprume. Tura winia Enentáirjai Táchaitjai antsu winia Apar akuptukuiti. Niisha ti nekas akupniusha átumka nékatsrume. ^29Antsu Winia akuptukuitkiui aiya tau asan Wikia nékajai" Tímiayi. ^30Nuyá sepunam enkeataj Táyat achikcharmiayi ni tsawantri jeachu asamtai. ^31Tura Untsurí shuar Niin Enentáimtusar "Kristu ta ¿nuna nankaamas aentsti tujintiamun Túratpiash?" tiarmiayi. ^32Pariséusha Israer-patri uuntrisha Jesusnan timian antukar suntaran akupkarmiayi Jesusan achikiar sepunam enkeawarat tusar. ^33Nuyá Jesussha Tímiayi "Aya ishichik tsawant atumjai pujustatjai. Nuyá ataksha Winia akuptuku pujana nui waketkittiajai. ^34Atumka Eátkáttarme tura Wi wéajna nui wéchamniaitkiuram Wáitkiashtatrume." ^35Israer-shuarsha nuamtak aniniaisarmiayi "¿Jusha tui wéakuin iisha Wáinkiashtataj~i. Israer-shuar apachnium pujuinia nui we apachin unuiniartatuak. ^36Nii timia nu itiurkit. "Atumka Eátkáttarme tura Wi wéajna nui wéchamniaitkiuram Wáitkiashtatrume" tana nu itiurkit?" tiarmiayi. ^37 Jista Amúamunam ti shiir najanawarmia nu tsawantai Jesus wajaki kakaram chichaak Tímiayi "Shuar ni Enentáin kitiamakka Winin taa umar kitiakén Imíkráti. ^38Winia Enentáimturna nuka ni Enentáiya entsa wa aintsan yamaram iwiaakman Súana Nú entsa jiinkittiawai." ^39Nuna taku Jesus "Ashí Yúsan Enentáimtusarun Yusa Shiir Wakaní Súsatniuiti" Tímiayi. Tura Núnisan Yus-Papiniumsha aarmaiti. Antsu Jesus tuke nayaimpiniam wéatsain Yusa Wakaní shuar Súsachmauyayi. ^40Chíkich shuarsha nuna antukar "Ju nekas Yúsnan etserin Tátinia Núiti" tiarmiayi. ^41Chikichcha "Juka nekas Krístuiti" tiarmiayi. Tura Chíkichkia Jesus Kariréanmayaiti tu Enentáimiainiak tiarmiayi "Warí, ¿Kariréa nunkanmaya Kristu áminkiait? ^42Yus-Papinium paant tawai "Krístuka yaunchu uunt akupin Tawit weeanmaya akiiniatniuiti, tawai. Tura Tawitia pépruriya Pirinnumia átiniaiti" tawai" tiarmiayi. ^43Tuma asamtai shuar Niisháa Niisháa Enentáimprar kanakiarmiayi. ^44Chíkich aiya nuka "sepunam enkeatai" tiarmiayi Túrasha Túracharmiayi. ^45 Suntarsha waketkiarmiayi. Tura Pariséusha Israer-patri uuntrisha "¿Urukamtai itiachuram?" tiarmiayi. ^46Suntarsha tiarmiayi "Chikichkisha ju aishman chichaa aanis chichaschaiti" tiarmiayi. ^47Nuyá Pariséu tiarmiayi "Atumsha anannarume. ^48Pariséutisha uuntcha nuna Enentáimtuiniawash. ^49Penké shuarka yaunchu akupkamun nékachua nuka yajauchiniam yuminkramu ainiawai" tiarmiayi. ^50Nikiutémusha, kashi Jesusan tarimia nu, Pariséuitiat Tímiayi ^51"Ii shuartikia, shuar ni Túramun etserkamu ántutsuk Súmamtikiachminiaiti" Tímiayi. ^52Nuinkia niisha tiarmiayi "Wats, amesha Kariréanmayanchuashitiam. Yus-Chicham áujsam nekaattame. Kariréanmaya Yúsnan etserin penké Táiniatsui" tiarmiayi. ^53Nuyá Ashí ni jeen waketkiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Tura Jesuska Uriwiu Náinnium wémiayi. ^2Tura kashin tsawar Yusa Uunt Jeen atak Támatai Ashí shuar Niin Káutkarmiayi. Túrawarmatai Jesus pujus unuiniarmiayi. ^3Nuyá Israer-shuara jintinniurisha Pariséusha nuwan Wáinmakman Jesusan itiariarmiayi. Tura Ashí iruntramunam ajapén awajsarmiayi. ^4Tura Jesusan tiarmiayi "Uunta, ju nuwa tsanirma Pujá achinkiayi. ^5Muisais akupkamunmasha nuna Túraka "kayajai tukurar Máatniuiti" tawai. ¿Amesha warintmea?" tiarmiayi. ^6Aya mamikmar nekapsatai tusar tiarmiayi. Niin sumamtikiatniun wakeriarmiayi. Nuyá Jesus Tsuntsumá ni uwejéjai Nunká aarmiayi. ^7Tura tuke Iníam wajaki Tímiayi "Ayu, atumiiya Tunáa Túrichu ákunka kayan achik niin emka tukuti" Tímiayi. ^8Tura nuna ti, ataksha Tsuntsumá Nunká aimiayi. ^9Tura ni chichamen antukar ni Enentáin sumamawar uuntnumia Jukí chikichik chikichik jiinki wéarmiayi. Ashí wéarmatai Jesus Ninki Nuwájai Juákmiayi. ^10Jesussha wajaki aya nuwanak Wáiniak Tímiayi "¿Amin Súmamtikramainia nusha tuin pujuinia. Chikichkisha áwak?" Tímiayi. ^11Niisha "Atsá, Uunta. Chikichkisha atsawai" Tímiayi. Nuyá Jesus Tímiayi. "Ayu. Wisha Súmamtikiatsjame. Yamaikia weme atakka Tunáa Túrawaip" Tímiayi. ^12 Ataksha Jesus Yusa Uunt Jeen iruntrarun Tímiayi "Ju nunkanam Wi Tsáapninia aintsan shuara Enentáin Tsáapniajai. Ashí Wijiai tsanin wekaana Nú shuar ni Enentáin kiritniunam wekasashtatui antsu Tsáapnin yamaram iwiaakman Súana nujai wekasattawai." ^13Pariséu nuikia tiarmiayi "Ame pénkerum tau asam Támena nu aantraiti." ^14Jesus Tímiayi "Tuyá winiaj tura tui weaj nu nékatsrume, tura Wikia nékajai. Tuma asan winia pénkerun Táyatnak Tájana nu pénkeraiti. ^15Ju nunkanmaya aents Enentáimmiajai Enentáimtakrum ti Súmamtikrume. Tura Wikia chikichkinkesha Súmamtiktsujai. ^16Tura Súmamtikkiunka awajitsuk Túrajai. Iis, Wiki shuar Túramun pénkerashit tusan Enentáimtsujai antsu winia Apar Winia akuptukua nusha Wijiai métek shuar Túramun nékawai. ^17Atumí akupkamuriin aarmaiti: "Jimiará shuar mai Nú chichamnak Tákuinkia nu chicham nekasaiti." ^18Wátsek Wisha winia Aparsha mai métek taji. Winia Aparsha akuptukuiti" Tímiayi. ^19Tutai "¿Ame apasha tui Pujá?" tiarmiayi. Jesussha Tímiayi "Atumka Winiasha winia Aparsha nékatsrume. Winia nékarkurmeka winia Aparsha nekaawaintrume." ^20Nuna Yusa Uunt Jeen Yusa Kuítrin suinia nui Tímiayi. Tuma ain sepunam enkeatniun achikcharmiayi ni tsawantri jeachu asamtai. ^21 Jesus ataksha Tímiayi "Wikia wéajai. Atumsha Eátkáttarme tura wi wéamunam wéchamniaitkiuram Atumí tunaarijiain jakattarme." ^22Israer-shuarsha tiarmiayi "Wi wéamunam wéchamniaitrume" tutai, nuinkia Máamatpiash" tiarmiayi. ^23Nuinkia Jesus Tímiayi "Atumka nunkayaitrume antsu Wikia nayaimpinmayaitjai. Ju nunkayaitrume tura Wikia juyanchuitjai. ^24Tuma asamtai Tájarme "Atumi tunaarijiai jakattarme." Nekas Wi Tájana Núitjai. Tura nu Enentáimtachkurmeka atumi tunaarijiai jakattarme" Tímiayi. ^25Niisha aniasarmiayi "¿Amesha Yáitiam?" Jesussha Tímiayi "Yaunchu Tájarme. ^26Nu arantcha atumin Súmamtikiatjarum tusan ti Tíminiaitjai. Winia Apar akuptukua nuka tuke nekasa nuna tawai. Tura aya ni taman antukan Ashí shuaran nunak tajai" Tímiayi. ^27Tuma ain ni Aparin áujmatman penké nekaacharmiayi. ^28Tuma asamtai Tímiayi "Aents Ajasuitjiana ju, numiniam ajintruarum Yakí takuriakrumin Nújainkia nekarattarme. Wi Tájana Núitjai tura winia Enentáirjain takatsuk aya winia Apar unuitiurmanak Tájai. ^29Winia akuptukua nuka tuke Wíjiain pujawai. Winia Apar wakeramun tuke shiir Túrakui ikiurkichuiti" Tímiayi. ^30Tutai Untsurí shuar Niin nekas Enentáimtusarmiayi. ^31 Israer-shuaran Niin shiir Enentáimtusarmia nuna Jesus Tímiayi "Wi Tájarmena nu yawetsuk Túrakrumka nekas winia unuiniamur átatrume. ^32Nújaisha Timiá nekas ana nu nekaattarme tura nekas ankant ajastatrume" Tímiayi. ^33Niisha tiarmiayi "Iisha Apraám weeaitji. Chikicha takarniur átai tusar penké emetachmaitji. ¿Urukamtai "Ankant ajastatrume" tame?" tiarmiayi. ^34Jesus Tímiayi "Timiá nekasaiti, Ashí shuar tunaan Túruinia nuka nu tunaajai emetamuiti. Tuma asa takarniua Núnisan ajasuiti. ^35Takarniusha ajapnamnia asamtai Yus atumin ajapramamniaitrume. Tura Akupniu Uchirínkia ni Aparíjiai tuke pujawai. ^36Tuma asamtai Akupniu Uchirí ankant awajtamsamtainkia Imiá nekas ankant pujustatrume. ^37Atum Apraám weeaitrume nékajai. Túmaitiatrum winia chichamur ántachu asarum mantuataj Tárume. ^38 Winia Apar iniaktursamun áujmatjai. Atumka Atumí uuntri timia Túrarme" Tímiayi. ^39Tutai niisha tiarmiayi "Iikia Israer-shuar asakrin ii uuntrinkia Apraámaiti" tiarmiayi. Tura Jesus Tímiayi "Nekas Enentáimin Apraám weeaitkiurmeka Níiya Núnis Túrawaintrume. ^40Nekas ana nuna Yus iniaktursamtai nuna ujakjarme, tuma ain mantuataj tarume. Apraámka Nuní Túrachmiayi. ^41Antsu Atumí uuntri Túrana aintsarum Túrarme" Tímiayi. Tutai niisha tiarmiayi "Warí, tsanirnumia akiiniachuitji. Ii uuntri Yúskete. Niisha ii Aparínti." ^42Tura Jesus Tímiayi "Yus nekas atumi Aparíntkiuinkia Winiasha Anentíntrume Yúsnumia tau asamtai. Wisha winia Enentáimmiarjai jui Táchaitjai antsu Yus akuptukuiti. ^43¿Urukamtai Wi Tájana nu Imiá nékatsrum? Wi Tájana nu nakitia asarum winia chichamur ántatsrume. ^44Atumí Aparínkia uunt iwianchiiti. Tura niiniu asarum nii wakera nu Túrarme. Yámankamtaiksha uunt iwianchkia tuke mankartiniaiti. Nekas ana nunasha nakitiawai tuke Wáitrin asa. Wáitraksha Níiniunak chichaawai. Iis, waitia uuntri asa tuke Wáitriniaiti. ^45Tura Wikia nekas takui átum Enentáimturtsurme. ^46 ¿Yaki Chikichkí tunaajai Súmamtikruamniait? Nuikia Wi nekasa nuna tau aisha ¿urukamtai Enentáimturtsuram? ^47Yús-shuarka Yus timian ántawai tura átum Yúsnachu asarum Wi Tájana nu nakitiarme" Tímiayi. ^48Nuikia Israer-shuar tiarmiayi "Maa, ti nekas Tátsujik "Ame Samarianmaya Shuáraitme. Tuke yajauch ainiawai nusha. Nu arantcha iwianchrukuitme amesha" nekas taji" tiarmiayi. ^49Jesussha Tímiayi "Iwianchrukchaitjai. Ayatik winia Aparun shiir Enentáimtikiajai. Tura átumka yajauch chichartarme. ^50Wikia "shiir Enentáimturarti" Tátsujai Túrasha Yuska Ashí shuar Winia shiir Enentáimturat tusa wakerawai. Niisha Yus asa Ashí shuar Túramun pénkerashit tusa nekaattawai. ^51 Ti nekasaiti. Wi Tájana nuna Enentáimta Nú shuarka penké Jákashtiniaiti" Tímiayi. ^52Nuinkia Israer-shuar tiarmiayi "Pai, yamaikia ti paant íwianch takakme. Apraámsha Ashí Yúsnan etserniusha Jákaruiti tura Ame "Wi Tájana nuna Enentáimtaka penké Jákashtiniaiti" Tátsumek tiarmiayi. ^53¿Nuinkia ii uuntri Apraám nankaamaskaitiam. Niisha tura Yúsnan etserniusha Jákacharuk ainia. Itiurak Imiá nankaamantu Enentáimtumam?" tiarmiayi. ^54Jesussha Tímiayi "Wiki shiir Enentáimtumaknaka penké aantraiti. Antsu Winia shiir Enentáimturna nu winia Aparuiti. Nusha átumka "winia Yúsruiti" Tárumna Núiti. ^55Nusha Táyatrum Niin nékatsrume. Wikia Niin nékajai. "Niin nékatsjai" Tákunka atumjai métek Wáitrin aintjai. Tura Niin neka asan Nii tana nuna tuke Túriniaitjai. ^56Apraámka, Atumí uuntri, Imiá yaunchu Jákaitiat Wi ju nunkanam Tátinian wararas Nákasmiayi. Tura Wáitiak ti shiir warartusmiayi" Tímiayi. ^57Nuyá Israer-shuar Jesusan tiarmiayi "Warí, senkuenta (50) Uwí takaktsume Túmaitiatam Apraáman Wáinkiámjai tame." ^58Jesussha Tímiayi "Ti nekas Tájarme, Apraámka pujatsain Wikia pujajai" Tímiayi Jesus. ^59Nuna takui kayan achikiar "Jesusan tukutai" tiarmiayi. Tura Jesus úumak ni matsatmanum ajapénin weak Yusa Uunt Jeenia jiinki wémiayi. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Jesus ni unuiniamurijiai wesa aishmankan kusuru akiinian Wáinkiamiayi. ^2Ni unuiniamurisha aniasarmiayi "Uunta, jusha ¿urukamtai kusuru akiiniawit. Yana tunaarijiain kusuru akiiniait. Niiniujaimpiash, Aparíniujaimpiash Túrunawit?" tiarmiayi. ^3Jesus Tímiayi "Ni tunaarijiainchusha ni Aparíniujainchusha Túrunaiti. Antsu Yus ni Ayashín Túratniua nu paant Atí tusa Túrunaiti. ^4Tsawaikia takastiniaiti. Yamaikia Winia akuptukua nuna Takatrín Túratniuitjai. Kashi ajasmatai takastin atsuttawai. ^5Jú nunkanam pujakun shuara Enentáin Tsáapnimtikratniuitjai" Tímiayi. ^6Nuna chichas Nunká usukmi nunkajai pachimiar kusuru jiin yakarmiayi. ^7Nuyá chichaak "Siruí pajamtai entsanam nijiamauta" Tímiayi. Siruísha nu chichamnum "akupkamu" tawai. Kusurusha we nijiamar pénker iimiar Támiayi. ^8 Nuyá ni írutkamurisha nuik Wáinin ármia nusha tiarmiayi "Juka pujus tuke Kuítian seamniuya Núchakait." ^9Chíkich "Ee, Núkete" tiarmiayi. Chikichcha "Atsá, Núchaiti; kame nuash tumainti" tiarmiayi. Tura ninki "Ee, wiitjai" Tímiayi. ^10Tutai aniiniak "¿Itiurak yamaikia iimiam?" tiarmiayi. ^11Niisha Tímiayi "Aishman Jesusa nu tsakusan Jíirun yakartur "Siruí pajamtai entsanam nijiamauta" turutmiai. Takui wena nijiamaran paant iimpramjai" Tímiayi. ^12Tutai "Nu aishmansha tuin Pujá" tiarmiayi. Niisha "Cha, nékatsjai" Tímiayi. ^13 Nuyá kusuru Tsuárman Pariséunam Júkiarmiayi. ^14Kame Jesus kusurun tsuarmia nui ayampratin tsawantauyayi. ^15Tuma asamtai Pariséusha itiurak iimnium tusar aniasarmiayi. Niisha Tímiayi "Jiiruin tsakusan Yakaarámtai, nijiamaran paant iimjiai." ^16Nuyá Chíkich Pariséu shuarnumia nuamtak tunaiyar "Juna Tsuáruka Yúsaiyanchuiti. Kame ayampratin tsawantai Túraiti" tiarmiayi. Tura chikichcha "Tunáa shuaraitkiuinkia Júnisan Túratniun tujinkiaayi" tiarmiayi. Nujai akannaikiarmiayi. ^17Tsuármancha ataksha aniasarmiayi "Amin Tsuármarua nu ¿Warí Enentáimtam?" tiarmiayi. Tutai "Wikia "Yúsnan etserniuiti" tajai" Tímiayi. ^18Tura Israer-shuar nekas kusuruitiat Yamái iimiui tu Enentáimtuscharmiayi Pariseu. Tuma ásar ni Aparíncha untsukar ^19inintrusarmiayi "¿Ame uchiram kusuru akiinia Tárumna nukait. Itiurak yamaikia iimia?" tiarmiayi. ^20Ni Aparísha tiarmiayi "Ii Uchirínkia kusuru akiiniama nu nékaji. ^21Tura iisha nékatsji itiurak yamaikia iimia. ¿Yátsuk pénker Tsuáruit? Niisha uuntchakait, nii aniastarum. Ninki ujatmakarti" tiarmiayi. ^22Sapijmiak tiarmiayi. Israer-shuara uuntrinkia "Jesus Yus akupkamu asa nekas Krístuiti" tuinia Núnaka Israer-shuara iruntainmaya jiiki akupnakti tiniu ásarmatai tsuarma Aparí ashamkarmiayi. ^23Nu asamtai ni Aparí "Niisha uuntchakait, nii aniastarum" tiarmiayi. ^24Nuinkia Israer-shuara uuntri kusuru Tsuárman ataksha untsuk tiarmiayi "Yus iimmianum nekasa nu Titiá, ju aishmankka tunaarinniuiti nékaji" tiarmiayi. ^25Tutai Tímiayi "Kame tunaarinchashit. Nékatsjai. Antsu junak nékajai. Yaunchu kusuruitiatan yamaikia iimjiai." ^26Ataksha aniiniak "¿Itiurtámkama. Itiur iimtikrammia?" tiarmiayi. ^27Niisha Tímiayi "Yaunchu Tájarme tura anturtatsrume. ¿Urukamtai ataksha titi tusa wakerarum. Niiniu ajastin Enentáimprurmek?" Tímiayi. ^28Nuinkia katsekkar "Ameka Ní shuarinme. Tura iikia Muisaisa Shuárintji, tiarmiayi. ^29Yus Muisaisan akupkaiti iikia nékaji antsu nu aishman nékatsji. ¿Tuyantskait?" tiarmiayi. ^30Aishman tsuarma Tímiayi "¿Ausha itiurtsuk áminiait? Winia iimtikrurma nu átumka nékatsrume tuyankit. ^31Paant nékaji tunaarinniun Yus anturtsui. Tikishmatar ni wakeramun Túruinia nunak anturui. ^32Yáunchusha kusuru akiinian Tsuáruka tuke atsuwaiti. ^33Ju aishman Yúsaiyanchuitkiunka penké Túrachaayi" Tímiayi. ^34Nuinkia tiarmiayi "Ameka tunaarintin akiiniaitiatmesha ¿in jintintin átaj tamek?" Nuna tiar jiiki awemarmiayi. ^35 Kusuru Tsuárman jiiki awemarma nuna Jesus nekaamiayi. Tura Wáiniak "Yusa Uchiría nu Enentáimtamek" Tímiayi. ^36Tsuarma Tímiayi "Uunta, turuttia wisha nekaan Enentáimtustaj." ^37Jesussha Tímiayi "Wainme. Wiitjai ámijiai chichaajna nu." ^38Tutai, tikishmatar "Uunta, Enentáimtajme" Jesusan Tímiayi. ^39 Nuyá Jesus Tímiayi "Shuara Enentáin nekaan, akantratajtsan Táwitjai. Ni Enentáin kusuru ain iimtiktinian tura ananmamuk "Yusnan nekaan paant iimjiai" tana nuna ukusturtinian Táwitjai" Tímiayi. ^40Tutai Pariséu shuar nui pujuarmia nu nuna antukar "¿Nuinkia iikia kusurukaitiaj~i?" tiarmiayi. ^41Jesussha Tímiayi "Atum kusuruitkiurmeka Atumí tunaari Wáinchakrum sumamachu aintrume. Tura "paant iimjiai" tau asarum sumamaitrume" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Jesus Tímiayi "Wi Tájana nu ti nekasaiti. Shuar murikiun takakna nu ni murikrin wenuimiunam kashi ikiuawai. Tura murik wenuimiunam pujuiniakui yajauch shuar murikiun kasamkatniun wakerakka Wáitiniam wayachmin asa tanishnum waruk Yajá wayawainti. ^2Antsu murikiu Wáinniuka Wáitiniam wayaawai. ^3Waiti Wáinniuka nekas murikiun Wáinniun Wáitin uratui. Muriksha ni Wáinniuri chichamen nékainiawai. Niisha Ashí ni murikrin chikichik chikichik Náarin anaitius Untsúawai. Tura tsawaikia ni murikrin jiiki ayurtainiam yarumui. ^4Tura Ashí ni murikrin jiir émtuki wéawai. Muriksha ni chichamen ántuiniak untsuam nemarainiawai. ^5Chíkich Shuárnaka nékachu ásar nemarainiatsui. Antsu ni chichamen nékainiachu ásar pisainiawai." ^6Nu métek-taku chichamnaka Jesus áujmatsamiayi tura shuar antukar nekaacharmiayi. ^7Nuyá Jesus Tímiayi "Ti nekasan Tájarme. Wenuimiu Wáitiri murik wainia nuka Wiitjai. Shuarsha murikiu aintsar Winí wayamin ainiawai. ^8Wi Táatsain Ashí Táaruka kasa ainiak winia shuarun kasamkatai tusa wakeriarmiayi. Tura winia murikiur Wíi shuar ainiak nu shuaran anturkacharmiayi. ^9Wikia Wáititjai. Ashí Winin wayaaka uwemprattawai. Tura murikiua aintsan wenuimiunmaya jiinki pénker Yurumáttawai tura atak Wayá ayamprattawai' Tímiayi. ^10`Kásaka aya kasamkatniuncha Máatniuncha emesratniuncha wakerawai. Antsu Wikia yamaram iwiaakman tuke shiir atsumtsuk takusarti tusan Táwitjai. ^11Wikia pénker Wáinniuitjai. Pénker Wáinniuka ni murikrin uwemtikrartaj tusa jakattawai. ^12Antsu aya kuitjai takauka ni murikrichu ainiakui tura nekas Wáinniuchu asa pénker Wáintsui. Kame uunt Yawá winiakui murikiun ikiuki pisaawai. Uunt yawasha murikiun achik tsakinmawai. ^13Nu shuarsha akikiam Takáa asa murikiun Enentáimtatsui. Nu asamtai aya pisaawai' Tímiayi. ^14 ^15`Wikia pénker Wáinniuitjai. Winia Aparsha nékarui. Wisha Aparun nékajai. Núnisnak murikrun nékajai tura winia murikrusha nékarui. Wisha murikiun uwemtikrataj tusan jakattajai. ^16Chíkich muriknasha takakjai. Nusha ju wenuimiunmayanchu ainiawai. Nunasha itiattajai. Nu muriksha Winia umirtukar Ashí métek matsamsar Chikichík wenuimiunmaya ajasartatui tura chikichik Wáinin átatui' Tímiayi. ^17`Winia murikrun uwemtikrataj tusan jakattajai turan atak nantaktiatjai. Nu asamtai winia Apar anentui. ^18Wi wakerakun jakattajai. Wi wakerachkuinkia Chíkichkia mantuachminiaiti. Jákatniuncha tura nantaktinniasha winia Apar surusuiti" Tímiayi Jesus. ^19 Israer-shuarsha nuna antukar Niisháa Enentáimprar kanakiarmiayi. ^20Untsurí tiarmiayi "¿Urukamtai ántarum Wáuruk tausha. Yajauch wakanin takaktsuk?" ^21Tura chikichcha tiarmiayi "¿Yajauch wakantrinniusha Núnisan chichasminkiait. Yajauch wakantrinniusha kusurun iimtikramniashit?" tiarmiayi. ^22 Micha nantutin Israer-shuar Jerusarénnum namperan najanainiawai. Nu nampernumsha Yusa Uunt Jee atak jeamman Enentáimtuiniawai. ^23Jesussha Yusa Uunt Jee áachiniam wekasamiayi Sarumúnka Wáitiria nui. ^24Israer-shuarsha Niin téntakar tiarmiayi "¿Ame nekas Krístukaitiam? Ju chichamaik etserkata. ¿Urukamtia nekas paant Tátsum?" tiarmiayi. ^25Tutai Jesus Tímiayi "Yaunchu tiniu ain Enentáimturachmarme. Winia Apar akupkamun takaajna nu ti paant awajtawai. ^26Tura átumka winia murikruchu asarum Enentáimturtsurme. ^27Wisha winia murikrun untsuam anturtuiniak nemartuiniawai. Wisha Wínianak mash nékajai. ^28Tura yamaram iwiaakman tuke Jákashtinian Súajai. Nu asamtai niisha menkakachartatui antsu Wi wainkia asamtai ¿yaki jurutkit? ^29Winia Apar murikiun surusuiti. Niisha Ashí nankaamas kakaram asamtai ¿yaki uwejéyan atankit? ^30Wisha winia Aparjai iisha aya chikichkiitji" Tímiayi Jesus. ^31Tutai Israer-shuarsha atak kayan achikiar tukutaj tiarmiayi. ^32Jesussha Tímiayi "Winia Aparu kakarmarijiai ti untsuri pénkera nuna takasuitjai. ¿Tújaimpia mantuattarum?" ^33Israer-shuarsha Niin tiarmiayi "Pénker Túra asakmin Máataj Tátsuji antsu Yus yajauch chicharkumin Túrattaji. Ameka Shuáraitiatam Yusa nuke Enentáimtumame" tiarmiayi. ^34Nuyá Jesussha Tímiayi "Atumí akupeamuriin Yus timia nu aarmaiti: "Atum Yúsaitrume" tawai. ^35Kame Yus-Papinium aarma nu tuke nekaschakait. Tuma asamtai ni chichamen antukarun Yuska "Yúsaitrume" takui nuikia ti nekaschakait. ^36Niisha Yúsaitkiuinkia nuikia Yus Apa anaikia ju nunkanam akupkamu asan ti nekas Yúschakaitiaj. Nújainkia wi "Yusa Uchiríntjai" takui ¿itiurak "Yusan yajauch chicharui" Túrutrum? ^37Winia Apar Túramu Túrachkuinkia Enentáimtursairap. ^38Tura nekas Túrakuinkia Enentáimtursatarum. Tura Winia nakitrakrumsha nuikia wi Túramu Enentáimtustarum. Nujainkia winia Apar Winin pujamu Ashí nekaattarme. Núnisnak Wisha Niin pujajai. Iisha chikichkiitji." ^39 Tutai ataksha sepunam enkeatai tiarmiayi. Túrasha Jesus uwempramiayi. ^40Nuyá Jesus Jurtan entsa amain wé yaunchu Juan imiakrattainium pujusmiayi. ^41Ti Untsurí shuar iyuwar tiarmiayi "Nekas Juanka aentsti tujintiamun Túrachiat Ashí Jesusnan Tímia nu nekasaiti" tu tiarmiayi. ^42Nuisha Untsurí Jesusan Enentáimtusarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Petania péprunam aishman, ni naari Rásaru, jaa pujumiayi. Nu péprunam Marí ni kaijiai Mártajai pujumiayi. ^2Niisha Rásaru umai ármiayi. Nu Marisha ukunmanka kunkuinian sumak Jesusan kuer ni Intiashíjiai japirmiayi. ^3Tura Rásaru jaakui ni umai Jesusan chichaman akuptuiniak tiarmiayi "Uunta, ame amikrum jaawai." ^4Jesussha nuna antuk Tímiayi "Tuke jakataj tusa jaatsui. Antsu Yusa kakarmarisha tura ni Uchirí kakarmarisha Jú sunkur Tsuármanum paant Atí tusa jaawai." ^5Jesus Mártancha ni kaincha tura ni umai Rásaruncha nekas aneemiayi. ^6Túmaitiat Rásaru jaawai taman antukiat ni pujamunam Jimiará tsawant pujusmiayi. ^7Nuyá ni unuiniamurin "Ataksha Jutía nunkanam Wetái" Tímiayi. ^8Tura ni unuiniamurisha tiarmiayi "Uunta, nuiksha Israer-shuar kayajai tukurmar mantamatai Tícharmaka. ¿Nui ataksha wétai Támek?" ^9Jesussha ju métek-taku chichaman Tímiayi "Tsawaikia Páantchakait. Tsawai wekaana nu paant asamtai tukumkashtatui. ^10Tura kashi wekaana nusha kirit asamtai Tukumkáttawai. Núnisan Wíi tuke pujakun winia takatrun takastiniaitjai. Túraknasha itiurchatan Wáinkiashtatjai." ^11Nuyásha Jesus atak Tímiayi "Ii amikri Rásaru kanarai. Wi ishintiartatjai." ^12Tutai ni unuiniamuri tiarmiayi "Uunta, aya kanarka nuinkia pénker ajastatui." ^13Jesuska Rásaru jakamu nékayat "kanarai" Tímiayi. Tura ni unuiniamuri Rásaru kajinmakua aintsan kanarai Enentáimprarmiayi. ^14Jesus nuikia ti paant Tímiayi "Rásaru yamaikia jakayi. ^15Tura nui pujuscha asan Kúntuts pujatsjai. Jean Túrattajna nu iisrum ti nekas Enentáimtursattarme. Nuna nekaan shiir Enentáimjai. Wátsek, iyutai." ^16Nuyá Jimiampramu Tumas Chíkich unuiniamuri nui armia nuna "Iisha weri Niijiai métek jakatai" Tímiayi. ^17 Nui taa, Rásarun kuatru tsawant ikiusman Wáinkiamiayi. ^18Petania pépruka Jerusarénnumia Menaintiú kirumitru ainis Tíjiuchiiti. ^19Tuma asamtai untsuri Israer-shuar Mártasha Marísha, ni umai jakamtai uutkui atsankrataj tusa weriarmiayi. ^20Mártasha Jesus Tíjiuch ajasun Nekáa inkiuntajtsa wémiayi. Antsu Marikia Jeá pujumiayi. ^21Tura Marta Jesusan inkiun Tímiayi "Uunta, Ame pujakminkia winia umar Jákachaayi. ^22Tura tuke nékajai Ashí Yus seamna nuna Súramui." ^23Jesussha Tímiayi "Ame umaimisha nantaktiatui." ^24Mártasha Tímiayi "Nekas, Ashí amuamunam Jákaru nantaktin tsawantai nantaktiatui. Nuna nékajai." ^25Nuyá Jesus Tímiayi "Iwiaaku átinia nérentin asan Wikia iniantkartiniaitjai. Winia Enentáimturna nuka jakasha nantaktiatui. ^26Tura Ashí iwiaaku pujana nusha Winia Enentáimturaka penke Jákashtatui. ¿Nu nekasaiti tu Enentáimtamek?" ^27Niisha "Ee, Uunta, ame Yusa Uchirínme. Krístuitme, uwemtikkiartin Jú nunkanam Tátinia nu" Tímiayi. ^28Mártasha nuna ti, ni kai Marin untsuk úukan Tímiayi "Uunt jui taa untsurmawai." ^29Marisha nuna antuk Wárik wajaki Jesusa iyuttsa wémiayi. ^30Jesussha péprunam jeatsuk Marta inkiunmanum pujumiayi. ^31Marí wari wajaki wématai Israer-shuar nu jeanam atsankrattsa pujuiniasha nuna iisar weriarmiayi. Iwiarsamunam uuttiasa wéatsuash tusa weriarmiayi. ^32Marisha Jesus pujamunam Jeá tikishmatar Tímiayi "Uunta, Ame pujakminkia winia umar Jákachaayi." ^33 Jesussha Marincha tura niijiai uutuncha Wáiniak Wáitnentaimta asa ti Kúntuts pujusmiayi. ^34Tura "Tui iwiarsamarum" Tímiayi. Niisha "Uunta, iitia" tiarmiayi. ^35Jesussha uutmiayi. ^36Israer-shuarsha "Ti aneatsuk" tiarmiayi. ^37Tura Chíkich "Kusuru Tsuáruchukait. Nii pujakuisha Rásaru Jákaampiash" tiarmiayi. ^38Jesussha ti kuntuts Enentáimiar iwiarsamunam Weankámiayi. Náinnium asa paka taurma áuyayi. Tura kaya atutkamuyayi. ^39Tura Jesus "Kaya jurustarum" Tímiayi. Rásaru umai Marta Tímiayi "Uunta, kuatru tsawant Jákaiti. Mejeatsuk' Tímiayi. ^40Tura Jesus Tímiayi "Yus Enentáimtakmeka Yusa kakarmari Wáinkiattame Tíchamkajam." ^41Nuikia kayarin uratiarmatai Jesus nayaimpin iis Tímiayi "Aparu, Winia anturtakmin yuminsajme. ^42Winiasha tuke anturtame tura ju shuaran pénker Enentáimtikrataj tusan tajai. Ame akuptukuitmena nuna nekarmawarti." ^43Nuna tinia kakaram untsuak "Rásaru Jíinkitia" Tímiayi. ^44Nujainkia penuarmartiuk jiinkimiayi. Yapinmasha jaanchjiai ijiamuyayi. Tura Jesus "Atirtarum. Wéti" Tímiayi. ^45 Untsurí Israer-shuar Marin nemariaru Jesus Túramun iisar Enentáimtusarmiayi. ^46Tura Chíkichkia Pariséunam wear Jesus Túramun ujakarmiayi. ^47Nuna antukar Pariséusha Israer-patri uuntrisha Ashí naamka uunt armia nujai iruntrar tiarmiayi "¿Warí itiurkamniait? Nu shuarka aentsti tujintiamun ti Túratsuk. ^48Aya Júnik iniaiyakrinkia Ashí shuar Niin Enentáimtuschartatuak. Nuyá Rúmanmaya apach taar mesetan najanawartatui tura iin amutmakar Yusa Uunt Jeencha emesrartatui." ^49Nu uwitin Kaipias Israer-patri uuntriyayi. Niisha Tímiayi "Atumka nékatsrume. ^50¿Ashí Israer-shuar mesertin pénkerkait. Antsu aya chikichik shuar Jákatin pénkerchakait?" Tímiayi. ^51Kaipiaska aya ni Enentáimmiajain Tíchamiayi. Antsu nu uwitin Israer-patri uuntri asamtai Yus nuna Enentáimtikramiayi. Nújainkia Israer-shuar Jesus jaruktinian ujakmiayi. ^52Tura aya Israer-shuarnakcha antsu niijiaisha Ashí nunkanam Yus-shuar ajasarun irurtajtsa Jákatniuyi. ^53Tuma asamtai nu tsawantinin Israer-shuara uuntri Jesus Máatai tusar áujmatsarmiayi. ^54Nu asamtai Jesus paant wantiniak Israer-shuarnum wekaichmiayi. Antsu Jutía nunkanmaya jiinki atsamu nunkanam Eprain pepru Tíjiuch wémiayi. Tura nui pujusmiayi ni unuiniamurijiai. ^55Israer-shuara namperi paskua ishichik jatemsamtai Untsurí shuar Yajá péprunmaya Jerusarénnum Káunkarmiayi. Kame paskua jeatsain Muisais timia Núnisan ni Ayashísha Enentáisha iwiarnarat tusa wakeriarmiayi. ^56Jesusnasha eak yujarmiayi. Tura Yusa Uunt Jeen pujusar nuamtak aniniaisar "¿Warí Enentáimiam. Jístanam tatimpiash?" tiarmiayi. ^57Pariséusha Israer-patri uuntrisha akupainiak "Jesus Pujá nekaamka ujatkata" tiarmiayi. Jesusan sepunam enkeatai tusar tiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Paskua Jísat jeatin sais tsawant ajasmatai Jesus Petania péprunam wémiayi. Jesus jakamunmaya iniantkimia Nú Rásaru nuin pujumiayi. ^2Jesus jeamtai ayurawarmiayi. Rásarusha niijiai Yurumámiayi. Mártasha yurumkan iwiasmakmiayi. ^3Tura Marikia kunkuinian ti kuitjai ritru ajapén sumak itiamiayi. Tura Jesusa nawen kuer ni intiashijiai japirmiayi. Jeasha nu kunkuinjai ti shiir kunkunmiayi. ^4Jútas Iskariúti, Semunka Uchirí, nui pujumiayi. Niisha Jesusa unuiniamurintiat ukunam Jesusan surukmiayi Máawarat tusa. Niisha Tímiayi ^5"¿Urukamtai nu kunkuinian ti kuitjai surukchama Kuítrinchan Súsatniun?" ^6Kame Kuítrinchan Enentáimtak Tíchamiayi. Antsu unuiniamu Kuítrin wainkia asa Yúpichuch kasamkamniuyayi. Tuma asa nuna Tímiayi. ^7Tura Jesus Tímiayi "Iniaisata. Wi iwiarnakui kuératniun sumak ikiurtusuiti. ^8Kuítrincha tuke atumjai íruntsuk. Antsu Wikia atumjai tuke pujuschattajai" Tímiayi. ^9Israer-shuarsha Jesus Petania péprunam pujan antukar Jesus iistaitsar weriarmiayi. Rásaruncha Jesus jakamunmaya iniantkimiua nusha iyutai tusar wearmiayi. ^10Túramtai Israer-patri uuntrinkia chichaman jurusarmiayi Rásaru maatai tusar. ^11Untsurí Israer-shuar Rásaru iniantkimiun nekaawar Israer-patrin ikiukiar Jesusan Enentáimtusarmiayi. Túrawarmatai Rásaruncha Máatniun wakerukarmiayi. ^12 Paskua namperan pachiintiuktajtsa ti Untsurí shuar Jerusarénnum wearmiayi. Kashin tsawar Jesus Nú peprunam Tátinian nekaawarmiayi. ^13Niisha tintiuki nuké ainis nukan Júurar Jesusan inkiuntai tusar Jíinkiarmiayi. Túrawar untsumainiak "Shiir tati, tiarmiayi. Yusa kakarmarijiai winiana nu Tí pénkeraiti. Israer-shuara uuntri asa shiir Atí" tu untsumiarmiayi. ^14Jesussha umpuurun Wáiniak entsamkamai. Núnisan aarmaiti Yus-Chichamnum: ^15"Seun péprunmaya shuara, ashamkairap. Atumí Akupniuri umpuurunam entsamak winiawai." ^16Nu chichamaik Jesusa unuiniamuri nu Túrunamun nekaacharmiayi. Tura ukunam Jesus nayaimpiniam shiir waketkimtai Enentáimprarmiayi. Ashí Jesusna aarma Núnisan Túrunamiayi. ^17Jesus Rásarun iwiarsamunmaya iniantkimiun Wáinkiarua Nú shuar nuna áujmatiarmiayi. ^18Tuma asamtai shuar Jesus nu tujintiamun Túramtai nekaawar Jesusan inkiunktaj tusar Jíinkiarmiayi. ^19Tura Pariséusha nuamtak tiarmiayi "Iis, penké tujinkiaji. Maa iista, Ashí shuar Niin nemarainiatsuk." ^20 Paskua nampernum Yus shiir awajsatniun Jerusarénnum weriaruka Untsurí nunkanmaya shuar ármiayi. Kriaku apachcha ármiayi. ^21Niisha Jiripin weantukarmiayi. Kame nu Jiripi Petsaitia péprunmayauyayi. Petsaitia péprusha Kariréa nunkanam awai. Nincha Kriaku apach seainiak "Uunta, Jesusjai chichastaitsar wakeraji" tiarmiayi. ^22Jiripisha Antresan Werí ujakmiayi. Nuyá niijiai métek tsaninkiar Jesusan weriar ujakarmiayi. ^23Jesussha Tímiayi "Wi Aents Ajasuitjiana ju tsawantur jeayi. Túramtai shiir Awájnástatjai. ^24Wi Tájana nu ti nekasaiti. Jinkiaia ántsanketjai. Araachmaka ninki pujatsuk. Antsu araamka tsapain jinkiaichiri kaushmariat nerek ti Untsurí ajatsuk. Núnisnak Wi jakamtai ti Untsurí shuar yamaram iwiaakman takusartatui. ^25Shuarsha jinkiaia nuke aya ju nunkanam pénker pujustinian Enentáimkiunka ántar pujak nekas iwiaakmarin emenkaktatui. Tura ju nunkanam pénker pujustinian Enentáimtsuk Jákatniuncha ashamchaa Nú shuarka nekas iwiaakman Wáiniak tuke iwiaaku átatui. ^26Shuar winia átaj takunka nemartusti. Túranka Wi pujajna nui Wíi shuar tuke átatui. Núnisan Wíi shuar winia takatrun Takáa nuna winia Aparsha shiir Enentáimtustatui' Tímiayi. ^27 `Yamaikia Enentáirui ti itiurchat pujajai. ¿Warittiajak. "Aparu, ju Túrunatniunmaya uwemtikrurta" titiajash? Antsu Jú Túrunatniun Táwitjai. ^28Aparu, wi Túramujai Ashí shuar ame Náarmin shiir Enentáimturarti" Tímiayi Jesus. Tutai nayaimpinmaya chichaman antukarmiayi. "Winia Náarun shiir awajsaitjai tura ataksha shiir awajsattajai" Tímiayi. ^29Shuarsha nui pujuinia "ipiamtachuashit" tiarmiayi. Tura chikichcha "Nayaimpinmaya suntar Niin chichasai" tiarmiayi. ^30Jesussha Tímiayi "Wi antuktinian chichaschayi antsu átum nekaatarum tusa chichasai. ^31Yamaikia nunkanam makumatin jeayi. Tura íwianch ju nunkanam akupniua nu nupetnak ajapnattawai. ^32Tura numiniam awajnaintai Ashí nunkanmayanka shuar Enentáimturartatui" Tímiayi. ^33Juna taku Krúsnum Jákatniun ujakmiayi. ^34Shuarsha awajirar tiarmiayi "Yaunchu Yus akupkamu papiniumia áujsar nékaji. Kristu tutai tuke Jáatsuk iwiaaku pujustiniaiti. ¿Itiurak nuikia "Aents Ajasu numiniam awajnaitniuiti" tame? Aents Ajasuka Krístuchukait, Yus anaikiamu. Núchaitkiuinkia Aents Ajasuka yait?" tiarmiayi. ^35Nuinkia Jesus Tímiayi "Wi Tsáapninia aintsanketjai. Tsáapnisha Atumíin aya ishichik tsawantin Tsáapniartatui. Tsáapin ana juik wekasatarum kirit ajatsain. Kame kiritniunam wekaana nusha nékatsui itiuranimpia wea. ^36Tsáapnin Wáinkiuram niin Enentáimtustarum. Túrakrum winia Tsáapnintrui wekasattarme." Jesussha nuna ti wémiayi uumak pujustaj tusa. ^37 Jesus aentsti tujintiamun ti Untsurí Túramtaisha Niin Enentáimtuscharmiayi. ^38Yúsnan etserin Isayas yaunchu aarma uminkiatniuyi: "Uunta, ¿ya ii ujam antukuit. Yusa kakarmarisha yana iniaktusuit?" tu aarmaiti. ^39Nuna uminiak Jesusan Enentáimtuscharmiayi. Tura nu arantcha Isayas aarmiayi: ^40"Yus niin kusuru awajsaiti tura ni Enentáincha Kátsuram awajsaiti. Ni jiijiai iimsain tusa tura ni Enentáijiai nekaawain tusa Túraiti. Kame ni tunaari iisar Enentáimtuiniakui Yus niin Tsuárainti" tu aarmaiti. ^41Isayas yaunchu Jesusan nayaimpiniam ti shiir pujan Wáiniak nuna Tímiayi. ^42 Tuma ain Untsurí Israer-shuarsha tura ni uuntrinmayasha Jesusan nekas Enentáimtusarmiayi. Tura niisha Pariséun ashamainiak paant Tícharmiayi. Israer-shuara iruntairiya jiiki awetamaij tusa ashammiarmiayi. ^43Yus shiir Enentáimtursati tutsuk antsu shuar shiir Enentáimtursati tusar Túrawarmiayi. ^44 Jesus kakantar untsumuk Tímiayi "Winia Enentáimturuk aya Winiak Enentáimturtsui antsu winia Aparun Winia akuptukua nunasha Enentáimtawai. ^45Winia Wáitkiusha Winia Aparnasha Wáinui. ^46Wikia Tsáapnin asan Winia Enentáimturainia nuka kiritniunam wekasain tusan ju nunkanam Táwitjai. ^47Shuáran sumamtikiatniun Táchaitjai antsu uwemtikratniun Táwitjai. Tuma asamtai shuar winia chichamprun antuk Umíachkunka sumamaiti. Tura Wikia sumamtikiachuitjai. ^48Winia nakitrur chichampruncha Enentáimtachuka sumamtikiamuiti. Wi timiaj nuka amuukatin tsawantai niin sumamtikiattawai. ^49Wi Enentáimmiajain chichaatsjai. Winia Apar akattur akuptukuiti. Tura chichastinia nuna surusuiti. ^50Wisha nékajai, Ashí winia Apar akupeamuka yamaram iwiaakman tuke amuukashtinian Súawai. Tuma asamtai winia Apar Túrutmia Núnisnak tajai" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Paskua Jísat jeatin Chikichík tsawant ajasmatai Jesusa tsawantri jeatemayi. Túramtai ju nunkan ikiuki ni Aparíin wétiniuyi. Jesussha nuna nekaamiayi. Ashí Níiniun ju nunkanam pujuinian tuke anea asa Amúamunmasha yapajitsuk tuke aneemiayi. ^2Nu tsawantaisha murikiun Yúatin ármiayi. Tura Yurumátin jeatsain, uunt iwianch Semunka Uchirí Jútas Iskariúti Enentáin Jesusan surukat tusa Enentáimtikramiayi. ^3Tura Jesus Yusaiya tau asa waketkitniuyi. Tura Yus Apa Ashí mash susamiayi akupin Atí tusa. Jesussha nuna Nekáa ^4Chíkich yurumuk pujuiniai wajakmiayi. Tura pushirin aimiak awankéman emenmamamiayi. ^5Nuyá nijiaamatainium entsan Yará ni unuiniamuri nawen nijiatramiayi. Tura awankémjai japirmiayi. ^6Semun Pítrunam jeamtai Pítiur Tímiayi "Uunta, ¿Winia nawer nijiartaj tamek?" ^7Jesussha Tímiayi "Wi Túrajna nu Yamái nékatsme tura ukunam nekaattame." ^8Tura Pítiur Tímiayi "Penké winia nawer nijiarchattame." Jesussha Tímiayi "Wi nijiaachkuinkia Wijiai tsaninkia pujuschamniaitme." ^9Tutai Semun Pítiur Tímiayi "Nuinkia, Uunta, aya nawerkechu antsu uwejrusha tura muukarsha nijiatrurta." ^10Tura Jesus Tímiayi "Yamái mainkia Ayashí shiir asamtai aya nawenin Nijiamártiniaiti. Atumí Enentáin Ashí pénkeraitrume. Túrasha Ashí shuarcha" Tímiayi. ^11Kame Jútas Niin suruktinian Nekáa "Ashí shuarcha" Tímiayi. ^12Jesussha nijiar umik ni pushirin entsarmiayi. Tura atak pujus Tímiayi "¿Atumsha Wi Túrajna nu nekaarmek? ^13Wi Atumí Uuntri asamtai nekas "Uunta" Túrutrume. Nusha pénkeraiti. ^14Tura Jintinniuitiatan tura Uuntaitiatan Atumí nawen nijiarchajak. Atumsha Núnisrumek nuamtak Náwem nijiatnairatarum. ^15Atumin nekapruatsan Túramjai. Atumsha Núnisrumek Túratarum. ^16Ti nekasan tajai. Takarniuka ni uuntri nankaamaschaiti. Akupkamusha akupea nuna nankaamaschaiti. ^17Nu nekaarum Túrakrumka shiir átatrume.' ^18 `Tura Tájana nuna Ashí Tátsujrume. Anaikiaitiaj Núnaka Wi nékajai. Tura Yus-Chicham uminkiatniuiti, nékajai. Ju aarmaiti: "Wijiai yurumna nu winia nemasur ajasai." ^19Nuka Túmatsain ujaajrume. Nuyá Túrunamtai Yusa Uchiríntjai nusha paant nekaattarme. ^20Wi Tájana nu nekasaiti. Shuar Wi akupeaj nuna shiir itiaakka Winiasha shiir itiaarui. Tura Winia shiir itiaarna nusha Winia Akuptukuncha itiaawai" Tímiayi. ^21Nuna ti, Jesus ni Enentáin ti itiurchat Enentáimpramiayi. Tura paant Tímiayi "Nekas tajai, chikichik jui atumjai pujana nu Winia surutkattawai." ^22Tutai ni unuiniamuri nuamtak iiniaisar "¿Yanak ta?" tiarmiayi. ^23Chikichík unuiniamuri, Jesus ti aneamu, Niijiai tsanin yurumuk pujumiayi. ^24Tuma asamtai Semun Pítiur ni uwejéjai iniakmas "Aniasta, ¿yanak áujmata?" Tímiayi. ^25Tutai Jesusan áyanmatsan aniasmiayi. "¿Yait, Uunta?" Tímiayi. ^26Jesussha ayak "Tantan Túumnium ajunkan susattaj Núiti" Tímiayi. Nújain tantan Túumnium ajun Semunka Uchirín Jútas Iskariútin susamiayi. ^27Tura Wárik Jútas tantan achikmatai íwianch ni Enentáin wayamiayi. Nuyá Jesus Tímiayi "Túrattamna nu Wárik Túrata." ^28Tura Ashí nui yurumainiak pujuarmia nusha wariniak ta tusa nekaacharmiayi. ^29"Kuítrincha kuit Súsarta" Tátsuash tu Enentáimprarmiayi. Tura chikichcha "nampernum Yurumátin atsumajnia nu sumakta" Tátsuash, tu Enentáimprarmiayi. Jútas Kuítian Wáinin asamtai tu Enentáimprarmiayi. ^30Jútas tantan yua kashi ajasmanum Jíinkimiayi. ^31 Jútas Jíinkimtai Jesus Tímiayi "Wi Aents Ajasu asamtai winia kakarmar yamaikia paant átatui. Tura wi Túramujai Yusa kakarmarisha ti paant átatui. ^32Wi Yusa kakarmarin paant awajeakui Wisha ni Uchirí asamtai winia kakarmarnasha Yuska Wárik paant awajsattawai. ^33Uchichiru, atumjai ti Untsurí tsawant pujuschattajai yamaikia. Wi Israer-shuaran Tímiaj Nútiksanak atumin Tájarme. Atumsha Winia Eátkáttarme tura wi wéamunam winishtatrume. ^34Ju yamaram akupeamun amaajai nuamtak mai anenai ajatarum tusan. Wi atumin aneajrumna Núnisrumek atumsha nuamtak mai anenai ajatniuitrume. ^35Anenaiyakrumninkia nujai Ashí shuar "Kristu unuiniamuri ainiawai" Túramartatui. ^36 Semun Pítiur Jesusan aniasmiayi "Uunta, ¿tua wéam?" Jesussha Tímiayi "Wi wéajna nui yamaikia winichminiaitrume. Tura ukunam winittiarme." ^37Nuyá Pítiur Tímiayi "Uunta, ¿urukamtai yamaikia winichminiaitiaj? Amin Yáintajtsan jakataj tajai." ^38Jesussha Tímiayi "¿Nekasmek Táme? Ti nekas Tájame, atash shiniatsain Winia Menáintiú natsantrurtatme" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 "Kúntuts pujusairap. Yus Enentáimtustarum, Winiasha Enentáimtursatarum. ^2Winia Aparuí átum pujustin ti ankant awai. Tura nuna iwiarataj tusan Aparuí wéajai, nekasaiti. Nekaschaitkiuinkia ¿itiurak ujakaajrum? ^3Tura iwiaaran amukan ataksha Tátatjai. Tura tana yaruaktatjarme, wi pujamunam atumsha Pujusúk tusan. ^4 Wi wéaj nu nékarme tura jintiasha nékarme" Tímiayi Jesus. ^5Tumas Tímiayi "Uunta, Ame weam nu nékatsji. ¿Jintiasha itiurak nekaattaj~i?" ^6Jesussha Tímiayi "Wi nekas Jíntiaitjai. Wíjiainchu wekaana nuka winia Aparuí jeatniun penké tujintiawai. Tura Wisha tuke nekas tiniu asan nekas ana nuna Shuáran nékamtikiajai. Wisha Shuáran yamaram iwiaakman tuke amuukashtinian Súwitjai. ^7Winia nékarkurmeka winia Aparsha nekaawaintrume. Yamaisha Nii Wáinkia asarum nékarme" Tímiayi. ^8Nuinkia Jiripisha Tímiayi "Uunta, Apasha Wáinkiarka maak." ^9Jesussha Tímiayi "Jiripi, atumjai ti pujusu aisha ¿tuke nékartsumek? Winia Wáitkia nuka Winia Aparnasha Wáinkiaiti. ¿Itiurak, nuikia, "Apasha Wáinkiarka maak" tame? ^10Winia Aparjai tsaninkian pujakun tura winia Aparsha Wijiai pujakui tuke chikichkiitji. ¿Nu nékatsrumek? Wi Tájarmena nu Winia chichampruchuiti. Yus Apa Winí pujak ni wakeramun takaawai. ^11Nekaatarum. Wisha winia Aparjai tsaninkia pujakur nekas chikichkiitji. "Nu chicham itiurchataiti" Enentáimkiurmeka wi Túramu nuikia Enentáimpratarum. Wi Túramujai chikichik ájinia nu Páantchakait. ^12 Wi Tájarmena nu ti nekasaiti. Winia Enentáimturna nu Wi Túrajna nuna Túrattawai. Tura winia Aparuí wéakui nuna nankaamas tujintiamun Túrattawai. ^13Ashí Winia Enentáimtursarum seatrumna nuna amastatjai. Nújainkia winia Apar shiir awajnastatui. ^14Winia Enentáimtursarum seakrumninkia Ashí Túrattajai' Tímiayi. ^15 `Atumsha anentkurmeka winia chichamur umiktarum. ^16Tura wéakun winia Aparun chikichan akupturmakti tusan seattajai. Niisha atumjai tuke pujak atsantamprartatui. ^17Nusha Yusa Wakaníinti. Yus-shuarcha Niin nekaachmin ainiawai. Tuma asamtai ni Enentáin wayachminiaiti. Antsu átumka atumi Enentáin pujakui Nii nékarme. Niisha Atumí Enentáin tuke pujustatui. ^18 Mitiaikia aitkiasnak ikiukchattajrume. Atumíin atak Tátatjai. ^19Ishichik tsawant nankaamasmatai Chíkich shuar irunna nu Wáitkiachartatui. Tura Wi iwiaaku asamtai átumka nu iwiaakmajai pujustatrume. Tuma asarum Wáitkiattarme. ^20Tura nu tsawantai ju nekaattarme. Wisha winia Aparjai tsaninkia pujakur chikichkiitji. Núnisnak Wisha atumjai tsaninkian pujajai. Tura atumsha Wijiai tsaninkia pujarme. ^21Shuar Winia anentuka wi akupkamun Nekáa Umíawai. Nú shuarnaka winia Aparsha aneawai. Wisha niin aneajai tura nekarati tusan iniaktustatjai." Jesus nuna Tímiayi. ^22Chíkich Jútas, Iskariútichu, Tímiayi "Uunta, ¿urukamtai Ashí shuarnum iniaktutskesha aya iin iniaktustatam?" ^23Jesus Tímiayi "Winia anentuka Tájana nuna Enentáimtawai. Winia Aparsha nu shuaran aneattawai. Tura Wisha winia Aparnum nu shuarjai tsaninkia pujustatji. ^24Antsu Winia anentchaka Tájana nuna Enentáimtatsui. Atum ántarmena Nú chichamka Wíniachuiti, antsu Yus Apa Winia akuptukua Núnaiti' Tímiayi. ^25 `Atumjai tuke pujakun nuna Tájarme. ^26Yus Apa ni Shiir Wakanin atumin Yáinmak atsantamprarat tusa akupturmaktatrume. Wi seam Túrattawai. Nu Wakancha Ashí Wi ujakjarmena nuna atak Enentáimtikramprar Ashí unuitiamprartatui' Tímiayi. ^27`Imiatkinchanum pujustarum. Imiatkinchanum pujajna Núnisrumek pujustarum tusan amaajai. Jú nunkanmanka warastin Wáinkiashtatrume. Antsu itiurchatnum pujayatrumkesha Wijiai imiatkinchanum pujustatrume. Ashamtsuk pujustarum. Itiurchat Enentáimprairap. ^28 Nuik timiaj nu antukmarme. Aparuí wena atak Atumiín Tátatjai. Winia Aparka Wijiai nankaamas uuntaiti. Tuma asamtai ti nekas anentkurmeka "Aparuí wéajai" takui Ashí warasaarme. ^29Nuka Túmatsain ujaajrume. Túrunamtai Nuyá Winia Enentáimtursattarme" Tímiayi. ^30`Jú nunkanmayan akupin winiakui atumjai Núkap chichaschattajai yamaikia. Wíniaka nupettukchamniaiti. ^31Tura Wikia winia Aparun aneajai tura Nii akupturkama nuna tuke Túrajai. Ashí shuar nuna nekaawarti tusa Ashí Túrunatniuiti. Wajaktiarum. Juyá Wetái' Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 `Winia iwiaakmarun amaakun numi arakma aintsanketjai. Wikia kampuintjai atumsha kanawentrume. Winia Aparsha arakan Wáiniua Núnisaiti. ^2Winia kanawernasha nereatsna Núnaka tsupik ájapeawai. Tura nereana Núnaka Púruawai Nú nukap nerekat tusa. ^3Wi ujakjarmena nujai puruarmaitrume. ^4Numí kanawesha kampuin áchitkiachkunka ninki nerekchamniaiti. Núnisrumek atumsha Winí áchitkiachkurmeka nerekchamniaitrume. Wi atumjai áchitkiaj Núnisrumek atumsha Winí tuke áchitkia atarum' Tímiayi. ^5`Wikia kampuintjai atumsha kanawentrume. Kampuinkia kanawen áchitkia Núnisnak achiakjarme. Tura kanawe ni kampuinin áchitkia Núnisrum Winí áchitkia atarum. Túrakrumka Núkap nerektatrume. Antsu Wíjiainchuka pénker Túratin penké tujintiarme. ^6Winí áchitkiachuka ajapam kukartatui. Kanawesha kukarmatai shuar irumkar aesawartatui' Tímiayi. ^7`Tuke Winí áchitkiaitkiurmeka tura winia chichamprusha kajinmattsuk emetarmeka átum wakerarmena nu seakrumin amastatjai. ^8Atum Núkap nereakrumninkia Ashí shuar "Nekas Jesusa unuiniamurinti" Túramartatui tura winia Aparnasha shiir awajsartatui. ^9 Winia Apar anenna Nútiksanak Wisha atumin aneajrume. Winia aneamur tuke atarum. ^10Winia Aparu akupkamurin umiakun tuke ni aneamurintjai. Núnisrumek winia akupkamur umiakrumka tuke winia aneamur átatrume' Tímiayi. ^11`Wi waraajna aintsarmek warastarum tusan nuna Tájarme. Tura ti shiir warastatrume. ^12Wi akupkamu Júiti: "Wi aneajrumna Nútiksarmek Ashí anenaitiarum." ^13Shuar ni amikrin Yáintaj tusa jakanka ti anenkartichukait. ^14Wi akupeamu takaakrumka atumsha winia amikruitrume. ^15Takarniuka ni uuntri takaana nuna nékatsui. Tuma asamtai "winia takarniuruitrume" Tátsujrume. Antsu Ashí winia Apar Táman ujaku asan "winia amikruitrume" Tájarme. ^16Aya Atumí Enentáimsamurijiain Wíi shuar ajaschamarme. Antsu akatramur ajastarum tusan atumniaka achikjarme Wi. Winia takatur takastiniaitrume. Túrarum pénker Túratniuitrume nerektinia aintsarmek. Tura nu nere amuutsuk tuke átiniaiti. Tuma asamtai winia Apar searmena nuna amastatui. ^17Júnaka akupeajrume: Nuamtak mai anenai ajatarum' Tímiayi. ^18 `Ju nunkanmaya shuar Winia emka nakitrurar atumniasha nakitramarme. ^19Atumsha ju nunkanmaya shuaraitkiurminkia niiniua Nútiksan anenmaintrume. Antsu Wíi shuar ajastarum tusan ju nunkanmaya achikmajrume. Túramtai nekas ju nunkanmayanchuitrume yamaikia. Nu asamtai nu shuar nakitramainiawai. ^20"Takarniuka ni uuntri nankaamaschaiti" Tíchamkajrum. Shuar Winia yajauch awajtusaru ásar atumniasha yajauch awajtamsartatui. Chikichcha umirtukaru ásar atumniasha umirtamkartatui. ^21Winia Akuptukun nékachu ásar Winia Enentáimturkurmin yajauch awajtamsartatui' Tímiayi. ^22`Wi tana Yus-Chichaman niin ujakchamtainkia tunaanum sumamacharaayi. Antsu ujakma ásar "Nékachkun Túraitjai" Tíchamin ainiawai. ^23Winia nakitruinia nuka winia Aparnasha nakitiainiawai. ^24Aents penké Túrachman Túrachuitkiuinkia tunaanum sumamacharainti. Antsu wi Túramun Wáinkiaru ainiayat Winiasha tura winia Aparnasha nakitiainiawai. ^25Yaunchu Yus akupkamunam aarmaiti: "Penké ántar nakitrurarmai." Nu chicham uminkiati tusa Túrunaiti' Tímiayi. ^26 `Tura atsantamprattsa Yáinmana nuna winia Aparuiya akuptuktatjarme. Niisha tuke nekas tiniu Wakaniiti. Niisha Yusaiya taa atumin nekamtikramprattarme. ^27Atumsha yaunchu Wijiai pujusu asarum nekamtikiattarme' Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 `Atum kanartukairum tusan Júnaka Tájarme. ^2Israer-shuar iruntainiumia jiiki akuptamkattarme. Nu arantcha mantamainiaksha "Yúsan shiir awajsattsan Túrajai" Tiártatui. ^3Nu shuar Winiasha tura winia Aparnasha nékachu ásar Túrutmawartatui. ^4Núnaka Yamái Tájame. Tura Túrunamtai "Núnisan átiniaiti" timiaj nu nekaarum itiurchat Enentáimprairap' Tímiayi. `Atumjai tuke Pujá asan Núnaka yaunchu ujakchamajrume. ^5Antsu yamaikia Wáketjai winia Akuptukmia nujai pujustaj tusan. Tuma ain wéajna nu inintratsrume. ^6Antsu nuna takui ti kuntuts Enentáimprarme. ^7 Tura Wi wématai atumjainkia nuna nankaamas pénker átatui. Iis, Wi wéaknaka atumin yainmaktinia nuna akupkattajai tura wéachkuinkia Táchattawai. Nuka ti nekasaiti. ^8Yusa Wakaní taa Ashí Jú nunkanmaya aentsun ju menaintiun nekamtikiattawai. Ni tunaari aan nekamtikiattawai. Pénker tunaajainchu wekasamniana nunasha nekamtikiattawai. Tura Yus tunaanum Súmamtikiamniana nunasha nekamtikiattawai. ^9Winia Enentáimturainiachu Tunáarintin ainiawai. ^10Winia Aparuí Wáketkui Wáitkiashtatrume. Tuma asamtai Ashí shuar wi pénker tunaajainchu wekaamun nekaawartatui. ^11Tura ju nunkanam akupniunka Yus tunaanum Súmamtikia asa shuarnasha Súmamtikiamniaiti. Nuna paant nekaawartatui' Tímiayi. ^12`Nu arantcha Núkap Tíintjiarme Túrasha átumka nekaachaintrume. ^13Yusa Wakaní Ashí nekas tiniu asa Ashí nekasa nuna unuitiamprattarme. Ni Enentáimmiajai Tíchattawai antsu winia Aparuí antukma nuna ujatmaktatui. Ukunam átatna nunasha ujatmaktatui. ^14Ashí Wínian ujatmak Winia shiir awajtustatui. ^15Ashí winia Apar takakna nusha Wíniaiti. Nu asamtai "Ashí Wínian ujatmaktatui" tajai' Tímiayi. ^16 `Ishichik pujusrum Winia Wáitkiashtatrume. Nuyá ataksha ishichik pujusrum ataksha Wáitkiattarme. Wisha winia Aparuí wéajai" Tímiayi. ^17Nuyá ni unuiniamuri nuamtak aniniaisarmiayi "¿Jú chichamsha warimpait? "Ishichik pujusrum Wáitkiashtatrume tura ataksha ishichik pujusrum Wáitkiattarme tura Aparuí wéajai" Tátsuk. ^18"Ishichik pujusrum" tana nusha ¿warimpait? Nii tana nu ántatsji" tiarmiayi. ^19Jesussha niin aniastai Táman Nekáa Tímiayi "Ishichik pujusrum Wáitkiashtatrume Nuyá ataksha ishichik pujusrum Wáitkiattarme" Tímiajai. ¿Núchakait átum inintrustin wakerarmena nu? ^20Ti nekas Tájarme: Atumka Kúntuts pujusrum uuttiatrume tura Yus-shuarcha Warásártatui. Tuma ain~ki átum Kúntuts pujayatrumek ukunam warastatrume. ^21Iis, nuwasha jurertin tsawant jeamtai najaimiak Wáitiatsuk. Tura uchin jurerka ti waraak Wáitsamunka Enentáimtsui. ^22Atumsha Núnisrumek yamaik Kúntuts pujarme. Tura atak iitjiarum tusan winiakui ti shiir Atumí Enentáin warastatrume. Nu warastinian jurutramkichminia ainiawai.' ^23 `Nu tsawantinkia penké ininsashtatrume. Ti nekas Tájarme Winia Enentáimtursarum winia Apar searum nuna Ashí amastatui. ^24Yamaisha Winia Enentáimtursarum winia Apar seachurme. Seakrumninkia amastatui ti shiir warasaruk tusa' Tímiayi. ^25`Métek-taku chichamjai nakumkan nuna Tímiajai. Tura ukunmanka nujai chichatsuk winia Aparnan paant ujaktatjarme. ^26 ^27Nu tsawantai átumka Winia Enentáimtursarum winia Apar seattarme. Winia Aparsha atumin anea asamtai Wi Niin áujsatin atsumashtatrume. Winia anentu asarum tura winia Aparuíya taman Enentáimtakrumin Niisha anenmawai. ^28 Winia Aparuíya Jíinkin Jú nunkanam Táwitjai. Yamaikia Jú nunkanmaya Jíinkin ataksha Aparuí Wáketjai" Tímiayi. ^29Nuyá ni unuiniamuri tiarmiayi "Yamaikia métek-taku chichamjainchu chichaame. ^30Mash nékaitme. Shuar Amin ininmatsain pénker aimkiatin nékame. Nu nekaar Ame nekas Yúsnumiaitme tu Enentáimtaji" tiarmiayi. ^31Tura Jesus Tímiayi "¿Nekasash Enentáimtarum? ^32Ti warik átumka ashamkarum Niisháa tsakinmaktatrume tura Winiak ikiurkittiarme. Antsu winia Apar pujakui Wiki pujatsjai. ^33Winia Enentáimturkuram imiatkinchanum pujusarat tusan Tájarme. Jú nunkanam ti Wáitsattarme. Tura Wi Jú nunkanmayan nupetka asamtai warastarum" Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 17 ^1 Nuna ti Jesus nayaimpinmaani iimias Tímiayi "Aparu, Yamái jeayi ame Uchiram shiir awajsatin. Núnisan ame Uchirmisha pénker awajtamsattawai. ^2Ashí shuara Akupniuri najataitme. Nujainkia Winia surusumna Nú shuaran yamaram iwiaakman tuke amuukashtinian Súsaitjai. ^3Aparu, Chíkich atsawai. Amek nekas Yúsaitme. Wisha Jesuskrístuitjai Ame akuptukmamna nu. Nu asamtai Ashí shuar nuna Enentáimtak yamaram iwiaakman tuke amuukashtinian takakui.' ^4`Ashí Túratniun akuptukmamna nuna amukuitjai. Túran ju nunkanam shiir awajsaitjame. ^5Nuna Túramtai, Aparu, ti yaunchu Jú nunka atsaisha Amijiai pujakui shiir awajtusmamna Núnismek yamaisha shiir awajtusta.' ^6 `Ashí Jú nunkanmaya surusmamna Nú shuaran Amin nekamtikiamjai. Aminiu ainiakui surusmame. Niisha ame chichammin Umirtámkaruiti. ^7Ashí Wi takaajna nu Amek surusuitme. Niisha nuna nékainiawai. ^8Ame chichamem surusmam nuna ujakam niisha Umirtámkaruiti. Ame akuptukakmin Amiiníya Táwitjai. Nu nekasaiti tu Enentáimtuiniawai.' ^9`Niin yainkiarta tusan seajme. Jú nunkanmaya shuaran Amin Enentáimturmainiatsna nuna seattsujai. Antsu Ame surusmam nuna, Aminiu ajasarmatai, Yáinkiarta tusan seajme. ^10Ashí Winia ainia nuka Aminiuiti. Tura Ashí Aminiu ainia nuka Winia ainiawai. Winia pénkerusha ni Túramunam paant awajsaiti.' ^11 `Wikia yamaikia Jú nunkanam pujuschattajai. Tura nu shuarka jui pujuartatui. Antsu Amijiai pujustajtsan winiakui Ashí surusumna nuka, Aparu, ti shiir asam ame kakarmarmijiai Wáinkiata. Wisha Amijiai chikichik ájinia Núnisan niisha Ashí iruntrar chikichik ajasarti. ^12Jui niijiai pujakun ame kakarmarmijiai ti pénker Wáinkiamjai. Antsu Yus-Chichamnum aarma uminkiati tusa aya chikichik menkakaiti. Niisha tuke emesnartinia Núiti.' ^13`Yamaikia Amiini winiajai. Tura jui tuke pujakun juna Tájame. Niisha Wi waraajna Núnisar ti shiir warasarat tusan tajai. ^14Wi Jú nunkanmayanchuitjai. Niisha Núnisan Jú nunkanmayanchu ainiawai. Tuma asamtai ame chichammin Wi susamtai Jú nunkanmaya shuarka niin nakitiainiawai. ^15Jú nunkanmaya Jíiki tusan seatsjame. Antsu íwianch niin nupetkain tusan seajme. ^16Wi juyanchuitiaj aintsan niisha juyanchu ainiawai. ^17 Ame chichammin ti nekasa nuna ántuiniakui pénker awajsata. ^18Juya shuarnum akuptukmam aintsan Wisha niin Chíkich shuarnum akupeajai. ^19Aya Aminiunak takastaj tusan Enentáimtimjai. Túra asamtai niisha aya Aminiunak takastinian Enentáimpratin ainiawai' áujtak Tímiayi. ^20 `Aya Níiniunkeka seatsjame antsu Ashí ni chichamen antukar Winia Enentáimtursartatna nusha ame Yáinkiarta tusan seajme. ^21Ashí niisha chikichkiniak Enentáimtusarti tusan seajme. Wisha Amesha, Aparu, chikichik ájinia Núnisan niisha Iijiai iruntrar chikichik ajastai tusar seajme. Wíi shuar chikichik najanata tusan seajme. Nuyá ju nunkanmaya shuar akuptukuitmena nuna nekaawartatui. ^22Ame shiir awajtursamna Núnisnak Wisha niin shiir awajsaitjai. Iikia chikichik ájinia Núnisan niisha chikichik ajasarti tusan Túraitjai. ^23Wi ni Enentáin pujakui Amesha Winin pujakmin penké chikichik ajasarti. Túramtai Ashí shuar juna nekaawartatui: Ame akuptukuitme, tura Winia anenmena aintsam nu shuarsha aneame. Wíi shuar chikichik ajasmajai Ashí shuar nuna nekaawartatui.' ^24 `Aparu, shuar surusmam nu, Wi pujustatjana nui pujusarti tusan seajme. Tura ti shiir awajtusmamna nuna iisarti tusan nuna seajme. Ju nunka najanchamunman tuke anentin asam ti shiir awajtusuitme. ^25Aparu, ti pénker áminin ju nunkanmaya shuar nekarmainiatsui. Antsu Wi nékajme. Ju shuarsha ame akuptukman nékainiawai. ^26Nú shuaran Amin nekarmawarti tusan jintintiaitjai. Tura nu arantcha jintintiattajai. Nújainkia Wisha ni Enentáin pujurkui Winia anenmena aintsan niisha anenkratin ajasartatui" áujtak Tímiayi Jesus. __________________________________________________________________ Chapter 18 ^1 Jesussha nuna tinia amuk ni unuiniamurijiai Setrun Entsá katin numi arakmanum wémiayi. ^2Jútassha Niin suruktajtsa pujumia nuka nu ajan nekaamiayi. Untsurí tsawant Jesus ni unuiniamurijiai nui iruntramtai Jútas Jesusan nui Wáinkiatniun Enentáimpramiayi. ^3Tura Untsurí suntarjaisha Jesusan tariarmiayi. Pariséusha Israer-shuar Patri uuntrisha suntarnasha Yusa Jeen Wáiniuncha Jesusan achikiarat tusa akupkarmiayi. Niisha machitniasha nankincha Rámparancha jiniasha Júkiar weriarmiayi. ^4Jesussha Ashí átinia nuna neka asa jiintiuki "¿Ya eaarum?" Tímiayi. ^5Niisha "Nasarétnumia Jesus" tiarmiayi. Jesussha "Wiitjai" Tímiayi. Jútassha Jesusan surukua nu niijiai pujuarmiayi. ^6Tura Jesus "Wiitjai" takui ti ashamkar úkumur waketainiak iniaararmiayi. ^7Ataksha Jesus "¿Ya eaarum?" Tímiayi. Niisha "Nasarétnumia Jesus" tiarmiayi. ^8Nuinkia Jesus Tímiayi "Wiitjai, Tájarme. Winia eatkurmeka Wíi shuar ainia juka waketkiarti" Tímiayi. ^9Jesus nuik aujuk "Winia Apar surusma nu menkakacharai" timia nu uminkiati tusa Jesus "waketkiarti" Tímiayi. ^10Nuyá Semun Pítiur machitian jusa Marku Kuíshin untsuurnumaani tsupirkamiayi. Markusha Israer-patri Uuntrí takarniuriyayi. ^11Túramtai Jesus Pítrun Tímiayi "Machitrumka awainki ikiusta. Winia Apar Wáitsatniun surakuinkia ¿Wáitsashtinkaitiaj?" ^12Nuinkia apach suntarsha ni Kapitiántrisha Yusa Jeen wainniusha Jesusan achikiar jinkiawarmiayi. ^13 Nuyá Anasa jeen Júkiarmiayi. Anassha Kaipiasa Wearíyayi. Tura Kaipias nu uwitin Israer-patri uuntriyayi. ^14Kaipiaska nuik "¿Ashí Israer-shuar mesertin pénkerkait. Antsu aya chikichik shuar Jákatin pénkerchakait?" timia Núiti. ^15Semun Pítiur Chíkich unuiniamujai Jesusa uku weriarmiayi. Israer-patri uuntri Nú unuiniamunka nékauyayi. Tuma asamtai ni jeen jeawar, suntar Jesusjai aa tanishnum Wáiniakui niisha wayamiayi. ^16Tura Pítiur aa Wáitiniam wajaamiayi. Túramtai Chíkich unuiniamu jiinki Wáitin Wáinia Nú nuwajai chichas Pítrun Awayámiayi. Nui nékanu asa Yúpichuch Awayámiayi. ^17Waiti Wáinniusha Pítrun aniasmiayi "¿Amesha nuna unuiniamurinchukaitiam?" Pítrusha "Atsá, Núchaitjai" Tímiayi. ^18Tsetsek asamtai suntarsha tura nui takarniusha jinia Ikiapárar ni nawen anaak pujuarmiayi. Pítrusha nui pachiiniak anamuk pujumiayi. ^19Israer-patri uuntri Jesusan aniasmiayi "Ame unuiniamurmesha ¿ya ainia. Tura Warí niin jintintiaitiam?" ^20Jesussha Tímiayi "Ashí iimiainiain tuke etserniuitjai. Israer-shuar iruntainmasha Yusa Uunt Jeencha Israer-shuar irunainia nui arantutsuk tuke etserkaitjai. ^21¿Urukamtai Winia inintiam? Winia chichamprun antukua nu aniastarum. Wi timian nii ujatmakarti. Wi timiancha niisha nékainiatsuk." ^22Jesus nuna takui Yusa Jeen Wáiniua nu nui Pujá Jesusan yapiniam awati Tímiayi "¿Núnisan nekas uuntnum chichastinkait?" ^23Jesussha Tímiayi "¿Warinmampa yajauch aa? Turuttia. Tura Tájana nu pénkeraitkiuinkia ¿urukamtai awattiniam?" ^24Nuyá Anas Jesusan Jinkiá Kaipias takaamunam akupkamiayi Kaipias Patri uuntri asamtai. ^25Tuke Anasa jeen chichainiai Pítiur jinia anamuk Puján shuar aniak "¿Amesha Jesusa unuiniamurinchukaitiam?" tiarmiayi. Pítrusha "Atsá, Wíchaitjai" Tímiayi. ^26Chíkich takarin, Marku shuari, nui pujumiayi. Pítiur Marku Kuíshin tsupirkamia nuna shuari asa Tímiayi "¿Ajanam Jesusjai wekaamin Wáinkiachmakajam?" ^27Pítrusha ataksha "Atsá" tain atash shiniukmiayi. ^28 Nuyá Kaipiasaiya Jesusan Júkiar tsawant tsawaamunam apach Kapitián Piratu takatai jeanam ejeniarmiayi. Israer-shuarsha ni uuntri akupkamia nunisar wapik ajasaij tusar nu jeanam wayacharmiayi. Wayawarka paskua nampernum Yurumáchmin ármiayi. ^29Nu asamtai Piratu niijiai chichastaj tusa Jíinki Tímiayi "¿Jú aishmansha Warí Tunáa Túrait?" ^30Niisha "Tunaarinchaitkiuinkia amiini itiachaaji" tiarmiayi. ^31Tutai Piratu Tímiayi "Atumek Júkirum Atumí akuptammarijiai ni tunaari nekaatarum." Israer-shuarsha tiarmiayi "Antsu iikia Israer-shuartikia Tunáa shuarsha Máachminiaitji." ^32Yaunchu Jesus ni Jákatniurin Enentáimtus "Wi awajnaitniuitjai" Tímiayi. Niisha Krúsnum awajnain asamtai apach Máataijiai Nii timia nu uminkiammiayi. ^33Piratusha atak Jeá Wayá Jesusan untsuk "¿Ameka Israera Uunt Akupniurinkaitiam?" Tímiayi. ^34Jesussha Tímiayi "¿Amekek nu inintram. Kame Chíkich Túramainiatsuash?" ^35Piratusha Tímiayi "¿Wi Israer-shuarkaitiaj? Amee shuarak Israer-patri uuntrijiai winin itiarmarai. ¿Warí Tunáa Túraitiam?" ^36Nuinkia Jesus Tímiayi "Wi Jú nunkanam akupniuchuitjai. Juyaitkiuinkia Winia nemartuiniana nu Máanaikiaraayi. Túrawarmatai Israer-shuarnum surutkacharaayi. Antsu juyan akupniuchuitjai." ^37Piratusha "¿Nuikia ame nekas uunt akupniukaitiam?" Tímiayi. Jesussha Tímiayi "Ee, ame Támena nu nekasaiti. Jú nunkanam akiinian Ashí shuaran nekas ana nuna ujaktinian Táwitjai. Ashí shuar nekas ana nuna umirniuka Wi Táman ántawai." ^38Tura Piratu "¿Nekasa nusha warimpiait?" Tímiayi. Piratusha nuna ti, atak Israer-shuarjai chichastajtsa jiinki Tímiayi "Jú aishmanka tunaarin penké Wáittsujai. ^39Tura Ashí uwitin paskua nampernum sepunmaya shuar ankant akupkatniuiti. Núnisrum tuke searme. Tuma asamtai, ¿yamaikia Israera Uunt Akupniurin ankant akupkattajak?" Tímiayi. ^40Nuinkia Ashí kakantar untsumainiak "Ju akupkaip; antsu Parapás Akupkatá" tiarmiayi. Nu Parapássha Kásauyayi. __________________________________________________________________ Chapter 19 ^1 Nuyá Piratu suntaran akupkamiayi Jesusan Asutiáwarat tusa. ^2Suntarsha Jesusan wishikrar tawasap janki najanamun etsenkrumtikiarmiayi. Yamakai pushincha uunt akupniua aintsan aentsrarmiayi. ^3Nuyá "Israera Uuntria, kakaram ajasta" tiar yapiniam awatiarmiayi. ^4Nuyá Piratu atak jiinki Tímiayi "Atum Wáinkiarum nekaatarum tusan Jesusan Jíiktiatjai. Wikia tunaarinkia penké Wáittsujai." ^5Tímiatai Jesussha jankin etsenkruku tura pushin yamakairman entsaru Jíinkimiayi. Tura Piratu nui Káunkarun tiarmiayi "Pai juiti, iistarum." ^6Israer-patri uuntrisha suntarsha Jesusan iisar ataksha ataksha kakantar untsumainiak "Krúsnum jakati" tiarmiayi. Piratusha "Atum Júkiirum Máatarum. Ni tunaarin penké Wáittsujai" Tímiayi. ^7Tura Israer-shuar tiarmiayi "Nu shuar "Yusa Uchiríntjai" takui Jákatniuiti. Iiniu akupeamu aarma nui Núniskete" tiarmiayi. ^8Nuna antuk Piratusha nu nankaamas ashamkamiayi. ^9Ataksha init Wayá Jesusan aniasmiayi "¿Tuyampaitiam?" Tura Jesussha penké áikchamiayi. ^10Nuyá Piratu Tímiayi "¿Urukamtia winia airtsum. Wi jeajna nu nékatsmek? Wakeraknaka Krúsnum Máatniuncha tura ankant akupkatniuncha jeajai." ^11Tutai Jesussha Tímiayi "Yus nuna amaschaitkiuinkia penké tujinkiaintme. Nu asamtai amiin surutka nu ámin nankaamas tunaarinniuiti." ^12Piratusha Nú chichamtaik Jesusan ankant akupkattsa wakerimiayi. Antsu Israer-shuar untsumainiak tiarmiayi "Ju ankant Iníakmeka ame uunt akupniu amikrinchuitme. Juka "úunt akupniuitjai" taku Atumí uunt Akupníuri nemasrinti" tu untsumkarmiayi. ^13Piratusha taman antuk akupin pujutainium pujus Jesusan untsukmiayi. Nui kaya ukatkamu asamtai Israer-shuara chichamen Kapata anaikiarmiayi. ^14Paskua jisat jeatsain nantu tutupin ajatsain Piratu Israer-shuaran Tímiayi "Uunt akupniuram iistarum." ^15Tura Ashí "Jakati, jakati, Krúsnum Máatá" tu untsumkarmiayi. Tura Piratu "¿Atumí uunt akupniurin Krúsnum Máattajak?" Tímiayi. Tura Israer-patri uuntri tiarmiayi "Atumí uunt Kapitiántrumek iin akuptamji. Chíkichka atsawai." ^16 Tutai Piratu Jesusan krusnum mantamnati tusa tsankatkarmiayi. Tutai niisha Jesusan Júkiar wearmiayi. ^17Jesussha ni krusri yanaki Kúrkuta Náinnium wémiayi. Kúrkuta naarisha Israer-shuara chichamen "muuka ukunch" tawai. ^18Nui Krúsnum ajintrurar awajainiarmiayi. Tura mai pae Jimiará shuaran chikichik chikichik awajainiarmiayi. Tura Jesus ajapén ámiayi. ^19 Piratusha Jesusa Krúsrin uunt aarman anujkamiayi. NASARETNUMIA JESUS, ISRAERA UUNT AKUPNIURI Tu aarmauyayi. ^20Israer chichamjaisha Kriaku chichamjaisha Rúmanmaya chichamjaisha aarmauyayi. Menaintiu chichamnum aarma asamtai tura Jesusarén pepru Tíjiuch asamtai Israer-shuar ti Untsurí áujiarmiayi. ^21Nu asamtai Israer-patri uuntri Piratun jeariar "Israera Uunt Akupniuri" aaraip. Antsu "Israera Uunt Akupniurintjai tawai" tu aarta" tiarmiayi. ^22Tura Piratu nincha áikiar "Wi aaraj nuke átatui" Tímiayi. ^23Suntarsha Jesusan Krúsnum awajainiar ni entsarmarin Kuátru akankar ankant ankant Júkiarmiayi. Tura ni pushirin apatsuk najanamu asamtai Jáaktinian nakitrarmiayi. Kame Yakíya nunkaani apaiyiachma takamtsukuyi. ^24Tuma asamtai suntar tiarmiayi "Juka Jáakchatai. Antsu nakurakrin Yának ati nu jukiti." Nújainkia yaunchu Yus-Chichamnum aarma nu uminkiamiayi: "Winia entsarmarun akantrarmiayi tura nakurusar awakmakua nuna winia pushirun Súsarmiayi" aarmaiti. ^25Krúsnumsha Jesusa Nukurísha Kriúpasa Nuarí Marisha tura Máktaranmaya Marisha wajaarmiayi. ^26Jesus ni Nukuríncha tura ni ti aneamu unuiniamurincha nui wajan Wáiniak ni Nukurín Tímiayi "Nukuru, ju ame uchirmea aintsan Atí." ^27Nuyá ni unuiniamurincha Tímiayi "Ju ame nukua aintsan Atí." Nu tsawantaik nu unuiniamuri ni jeen Jukí Awayámiayi. ^28Nuyá Ashí uminkiamtai Jesus nuna Nekáa yaunchu Yus-Papinium aarma uminkiati tusa "kitiamajai" Tímiayi. ^29Nuisha pininnum Churuín ámiayi. Tura shuar nuna uruchjai ejampar sapapjai ijiu mukunaati tusa susamiayi. ^30Jesussha Churuínian najekaa "Ashí Túrunatniua nu mash uminkiai" Tímiayi. Nuna ti, muuken Nená jakamiayi. ^31 Nu tsawantai, kashinkia paskua Námper uunt tsawantri asamtai tura ayampratin tsawant aa asamtai, Israer-shuar jaka Ayashí nui paant ain tusa nakitrarmiayi. Nu asamtai Piratun seainiak "Krúsnum ajintrurma ainia nuna kankajin suntar kupirkarti. Nuyá wari Jákarmatai Krúsnumia Júkiarti" tiarmiayi. ^32Nuyá suntarsha weriar emka Krúsnum amia nuna kankajin kupirkarmiayi. Nuyá chikichnasha Jesusjai atsankiar ajintrurma nuna kankajincha kupirkarmiayi. ^33Tura Jesusan weantuk yaunchu Jákaiti tusa kankajin kupirtsuk ^34suntar aya paenam ijiumiayi. Ijiumtaisha nu chichamtaik numpa yumijiai puarmiayi. ^35Wi, Juan, nuna wainkia asan nekas tajai. Atumsha Yus Enentáimtustarum tusan Tí nekas tajai. Wi aarajna nu nekasaiti nékajai. ^36Yaunchu Yus-Chichamnum aarma uminkiati tusa Túrunaiti: "Ni ukunchin kupirkachartatui" tu aarmaiti. ^37Tura chikichcha: "Ijiuarmiania nuna Wáinkiartatui" tu aarmaiti. ^38 Nuyá Arimatéanmaya Jusé Jesusa Ayashín jukitiaj tusa Piratun seamiayi. Nu Jusé Jesusan Enentáimtaitiat Israer-shuara uuntrin ashamak paant nemarsachmiayi. Niisha seamtai Piratu "Jukitia" Tímiayi. Tutai Jusé Jesusa Ayashín jukimiayi. ^39Nikiutémusha Jesusjai chichastaj tusa kashi tarimia nu Jimiará kunkuin pachimpramun ti nukap sumak itiamiayi. Mira kunkuinniasha Aruí kunkuinniasha sumakmiayi. ^40Nuyá Jusé Nikiutémujai Jesusa Ayashín Júkiar kunkuinian kuérar jaanch esarmajai penuararmiayi. Israer-shuar tuke nunisar Ikiúu ármiayi. ^41Jesus Krúsnum maamua nui aja Tíjiuch ámiayi. Nu ajanmasha waa Náinnium paka taurma ámiayi. Nusha yama taurma asamtai jaka nui ikiuschamuyayi. ^42Nu waasha Tíjiuch asamtai tura Israer-shuara ayampratin tsawantri jeatemamtai Jesusa Ayashín nui iwiarsarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 20 ^1 Tumintincha Káshik kirit ain Máktaranmaya Marí Jesus iwiarsamunam iistajtsa wémiayi. Jesusan iwiarsar kaya uuntjai waan atutkarmiayi. Tura Marí nui Jeá nu kaya uraimiun Wáinkiamiayi. ^2Nuna Wáiniak Semun Pítiur pujamunam tsékenki wémiayi. Chíkich unuiniamuri Jesus ti anemia nusha nuisha pujumiayi. Tura Marí Tímiayi "Iwiarsamunmaya ii Uuntrin Júkiarai. Tura ¿Tuíntsuk ikiusara?" ^3Pítrusha Chíkich unuiniamurijiai Jíinkiar iwiarsamunam iyuwarmiayi. ^4Mai métek tsékenkiar Pítiur jeatsain Chíkich unuiniamuri iwiarsamunam emka jeamiayi. ^5Niisha wayatsuk Tsuntsumá iis penuarmarinkia nui tepan Wáinkiamiayi. ^6Nuyá Semun Pítiur ukunam Jeá iwiarsamunam Wayá penuarmari nui tepan Wáinkiamiayi. ^7Chíkich jaanchcha Jesusa muuken penuarma nusha nanerma Niisháa tepan Wáinkiamiayi. ^8Nuyá Chíkich unuiniamuri emka tamia nusha iwiarsamunam wayamiayi. Niisha Túruna Wáiniak "Jesus nekas nantakni" tu Enentáimpramiayi. ^9Nuna Wáintsuk Yus-Chichamnum "Jesus jakamunmaya nantaktiniaiti" aarman áujsariat nekaacharmiayi. ^10Nuyá mai ni jeen waketkiarmiayi. ^11 Tura Marikia iwiarsamunam juak uutu pujumiayi. Niisha uutiatan Tsuntsumá iwiarsamunam iimsamiayi. ^12Tura Jesusa Ayashí nuik tepesmanum nayaimpinmaya suntar puju entsaru Jímiar pujan Wáinkiamiayi. Chikichik Múuknumaani tura Chíkichka nawenmaani pujumiayi. ^13Nayaimpinmaya suntarsha "¿Urukamtai uutam?" tiarmiayi. Marísha Tímiayi "Winia Uuntrun jurutkiarai tura ¿tuintsuk ikiusara?" ^14Nuna ti ayanmar Jesusan Wáiniak Niin nekaachmiayi. ^15Jesus aniak "¿Urukamtai uutam. Ya eaam?" Tímiayi. Marisha ajan Wáinniua nuiti tusa Tímiayi "Uunta, ame ni ayashi jukimkia, tui ikiusmam ujatkata wi jurumkitiaj" Tímiayi. ^16Nuyá Jesus "Mariya" Tímiayi. Tutai niisha ayanmar "Rapuni" Tímiayi. Nusha Israer-chichamnum "Uuntá" tawai. ^17Jesussha Tímiayi "Emetruawaip. Winia Aparui Wáatsjai. Antsu weme Wíi shuar Titiá "Winia Aparuí nayaimpiniam wéajai. Niisha Atumí Aparínti. Winia Yúsruiti tura Atumí Yúsrinti" tawai Titiá" Tímiayi. ^18Nuyá Máktaranmaya Marisha Jesusa unuiniamurin Wáiniak "Wi Uuntan Wáinkiajai, Tímiayi. Niisha juna mash Túrutui" tu ujakarmiayi. ^19 Nu tsawantai, tumintin, ni unuiniamuri Israer-shuara uuntrin ashamainiak kashi iruntrar waiti epeni pujuarmiayi. Túrasha Jesus áyatik wayamiayi. Tura ajapén wajas "shiir pujustarum" Tímiayi. ^20Nuna ti, Nuyá ni uwejen ajintruamuncha ni paen ijiumuncha iniakmasmiayi. Ni unuiniamurisha Uuntrin Wáinkiar shiir warasarmiayi. ^21Ataksha Jesus "Shiir pujustarum, Tímiayi. Winia Apar akatar akuptukma Núnisnak Wisha akatran akupeajrume" Tímiayi. ^22Nuyá ni matsatmanumaani Umpuí Tímiayi "Yusa Shiir Wakaní Atumí Enentáin wayati. ^23Shuara tunaarinkia átum "Asakártí" Tákurminkia tsankurnartatui. Tura nu shuar "sumamati" Tákurminkia tuke sumama pujawai" Tímiayi Jesus. ^24Tura chikichik unuiniamu, Jímiampramu Tumas, Jesus tamia nui pujuchmiayi. ^25Tura ukunam chikich unuiniamuri ujainiak "Ii Uuntri Wáinkiaji" tiarmiayi. Tura Tumas Tímiayi "Ajintruamuri Wáinkian uwejrun awaintiuatniuitjai. Tura paenumsha awaintiuatniuitjai. Penké jaka asamtai aya nujai iniantkimiun Enentáimtustatjai" Tímiayi. ^26 Chíkich tumintin ataksha Jesusa unuiniamuri iruntrarmiayi. Nuinkia Tumassha niijiai pujuarmiayi. Tura waiti epenmianuman Jesus Wayá ajapén wajas "Shiir pujustarum" Tímiayi. ^27Nuyá Tumasan Tímiayi "Winia uwejur iisam ame uwejem awaintiuata. Núnismek winia paerui uwejem awaintiuam Iistá. Tura arantutsuk nekas Enentáimtursata." ^28Nuyá Tumas "Winia Uuntrua, nekas winia Yúsruitme" Tímiayi. ^29Jesussha Tímiayi "Winia Wáitkiam nuin Enentáimtursame. Antsu Winia Wáittsuk Enentáimturaru nekas shiir ainiawai" Tímiayi. ^30Aentsti tujintiamuncha Jesus Túramu ti Untsurí ju papinium aarchamu ainiawai. Tura ni unuiniamuri mash Wáinkiarmai. ^31Antsu Jesuska Kristu asa Yusa Uchirínti tu Enentáimtustarum tusan Júnaka aarmajai. Tura Enentáimtakmin Jesus ni iwiaakmarin yamarma nuna amastatui. __________________________________________________________________ Chapter 21 ^1 Tipirias antumianka Káanmatkariin Jesus ni Unuiniamurín wantintiukmiayi. Júnisan ámiayi. ^2Semun Pítrusha Jímiampramu Tumassha Kananmaya Natanaérsha Sepetéu Uchirísha tura Chíkich Jímiar unuiniamurisha métek iruntrar pujuarmiayi. ^3Semun Pítrusha "Namakan nekajai nankiattsan wéajai" Tímiayi. Chíkich mash "Iisha winittiaji" tiarmiayi. Wéar uunt kanunam enkemprar nu kashi achitsuk tsawararmiayi. ^4Káshik ain Jesus Entsá Káanmatkaríin wantinkiamiayi tura ni unuiniamurisha Jesusan nekaacharmiayi. ^5Jesussha Tímiayi "Uchiru, ¿namak achikiurmek?" Niisha "Atsá" tiarmiayi. ^6Tutai Jesus Tímiayi "Neka untsuurnumaani ajunkatarum. Nui achiktatrume." Nii timia Núnisan Túrawar namakan ti achikiar nekan Júsatniun tujinkiarmiayi. ^7Nújainkia Jesusa unuiniamuri Jesus ti aneemia nu Pítrun Tímiayi "Ii Uuntrinti." Takui Pítrusha aimiaku asa ni pushirin entsar Entsá inianmiayi yukuak jeataj tusa. ^8Chíkich unuiniamurisha jeachat pujuiniachuk nekan japiki kanujai Káanmatkanam jeawarmiayi. ^9Káanmatkanam jeawar ji kaiir ámanum namakan Jiámun Wáinkiarmiayi. Tantancha Wáinkiarmiayi. ^10Jesussha "Atum achikiurmena Nuyá Jiátin itiatarum" Tímiayi. ^11Tutai Semun Pítiur kanunam we nekan nekartiuk Káanmatak japiki itiamiayi. Itiar namaknasha siantu senkuenta Nuyá tres (153) nekapmararmiayi. Ti Untsurí áyat nekasha Jáankachmiayi. ^12Nuyá Jesussha "Yurumáitiarum" Tímiayi. Ni unuiniamurisha "aya ii Uuntri áminiaiti" tusar inintrustinian natsantiarmiayi. ^13Nuyá Jesus wajaki tantan Jukí Súsarmiayi. Núnisan namaknasha Súsarmiayi. ^14Jesus jakamunmaya nantaki jujai menaintiu ni unuiniamurin wantintiukarmiayi. ^15 Nuyá Yurumáwar Jesus Semun Pítrun aniasmiayi "Junasa Uchirí Semunka, ¿ju shuar nankaamas anentmek?" Pítrusha Tímiayi "Ee, Uunta, wi wakerajam nu Ame nékame." Jesussha "Nuinkia winia murikiur ayuratniua aintsam Winia Enentáimturainia nu Yaintá" Tímiayi. ^16Ataksha aniasmiayi "Junasa Uchirí Semunka, ¿Winia anentmek?" Pítrusha "Ee, Uunta, wi wakerajam nu Ame nékame" Tímiayi. Jesussha "Winia murikiur Wáinkiatá" Tímiayi. ^17Nú ataksha aniasmiayi "Junasa Uchirí Semunka, ¿winia wakerutamek?" Pítrusha menaintiu Iníam Kúntuts Enentáimiar Tímiayi "Uunta, Ashí nékame. Wi wakerajam nu Ame nékame." Jesussha Tímiayi "Winia murikiur ayurata. ^18Maa, nekas Tájame. Natsa asamka iwiarmampram ame wakeramunam wéuyame. Tura uuntach ajasmeka ame kunturam ayaparakmin Chíkich aentstamprattawai tura ame wétin nakitiam nui juramkiartatui." ^19Jesus Nújainkia Pítiur Máatniun ujakmiayi. Tura Núnisan jakamtai shuar Yúsan shiir awajsatniun ujakmiayi. Nuyá Pítrun "Nemartusta" Tímiayi. ^20 Pítrusha ayanmar Chíkich unuiniamurin Jesus ti anea nuna némarun Wáinkiamiayi. Kame nu unuiniamuka nuik Jesus Jáatsain Yurumáiniakui "Uunta, ¿ya surutmaktata?" timia Núiti. ^21Nincha Pítiur Wáiniak Jesusan aniasmiayi "Uunta, ¿jusha Warí urukatniuit?" ^22Jesussha ayak "Wi wakeraknaka iwiaaku pujain Tátatjai Tíminiaitjai. Nuna Tákuisha ¿Warí itiurtama? Ameka nemartusta" Tímiayi. ^23Nújainkia "Nu Unuiniamurí Jákashtatui' tusa Yus-shuarnum áujmatiarmiayi. Túrasha Jesus "Jákashtatui' Tíchamiayi antsu áyatik "Wi wakeraknaka iwiaaku pujain Tátatjai takuisha ¿Warí itiurtama?" Tímiayi. ^24Wikia Nú unuiniamurintjai. Ju papincha aaru asan "mash nekasaiti' tajai. Ashí shuarsha Núnisaran Tuíniawai. ^25Nu arantcha jui aarchamusha ti awai. Kame Ashí aamka ti Untsurí Papí asa Ashí nunkanam ikiuschamnia ainti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Acts __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Amikiur Tiúpiru: Nuik akupkamiaj Nú papinium Ashí Jesus Túramia nuna aatramiajme. Tura unuitiampramiaj nunasha aatramiajme. Yámankamtaiknumia, ^2nayaimpiniam wétsuk, Ashí Nii Túramia nuna Tímiajme. Jesuska, nayaimpiniam wakettsuk Yusa Wakaní kakarmarijiai Túratniua nuna ni akatramurin jintintiawarmiayi. ^3Tura jaka nantaki, Jesus Tímiajaik wantintiukmiayi ni akatramurin. Tura kuarenta (40) tsawant niin wantintiukarmiayi. Nuna tura nekas iwiaakjai tusa iniakmasmiayi, nekaawarat tusa. Tura Yusa akupeamuri urukukit nuna mash ujakmiayi. ^4Jesuska ni akatramurijiai tuke pujus, niin chicharuk "Jerusarénnumia wéerap, Tímiayi. Winia Apar "amastatjai" Tímia nuna, paant ujakchamkajrum. Nu Túrunat tusarum Jerusarénnum Nákastarum, Tímiayi. ^5Tuke Enentáimsatarum. Juan entsajai Atumí ayashin imiatmimiarme. Túrasha Wárik Yusa Wakanísha atumniasha tarutmar, Atumí Enentáin enkemprutmattarme. Nusha Enentái imiantin aintsankete" Tímiayi. ^6 Tura Jesusjai irunar matsamas anintriarmiayi "Uunta, Israer-shuar ájinia nu, ankant ajasakrin iiniuk Akupin atak naamkatin Yamaí jeayash" tiarmiayi. ^7Jesus aimiuk Tímiayi "Winia Apar Túrattana nu Warí tsawantinik Túrunatí nu nekaatniusha atumniachuiti. Apar Ninki neka asa ni kakarmarijiain Túrattawai. ^8Tura atumsha Yusa Wakaní kakarmarin sunastatrume. Nii taa enkemprutmamtai kakaram ajasrum, Wíi Túramu etserkattarme. Emka jui Jerusarén péprunam etserkattarme. Nuyá Ashí Jutía Núnkanam, tura arant Samaria nunkanmasha, tura Nú arant Ashí Núnkanam werum, Wíi Túramu etserkattarme" Tímiayi Jesus. ^9Nuyá chichas amir, Ashí ni akatramuri ii wajainiai, Jesus nayaimpinmaani junakmiayi. Wéa-wéakui yurankim mash Niin Amuámiayi. Tuma asamtai ni akatramuri Niin Wáinkiacharmiayi. ^10Tura Jesus waakkui ni akatramurisha Yakí ii wajainiai, Jimiará aishman puju entsaru nui wantintiukarmiayi. Tura ayamach wajattsarmiayi. ^11Nu aishmansha Jesusa akatramurin tiarmiayi "Kariréanmaya aishmanka, ¿urukamtai nayaimpinmaani Imiá iimprum? Ju Jesusak Atumíya nayaimpiniam wea Wáinkiarumna Núnisan ataksha winittiawai" tiarmiayi. ^12 Tuasua amikmatai Jesusa akatramuri Uriwiu Náinniumia akaikiar Jerusarénnum waketkiarmiayi. Uriwiu naincha Jerusarénnumsha Tíjiuchiiti, Chikichík kirumitrua Núnisan. ^13Tura Jerusarénnum jeawarmiayi. Nui jeawar, Jeá wayawar Yakí Wákararmiayi. Nui Pítrusha, Jakupusha, Juansha, Antressha, Jiripisha, Tumassha, Parturumísha, Mateusha, tura Arpeu Uchirí Jakupusha, Nuyá ásump Semunsha, Jakupu yachi Jútassha, Tímian wayawarmiayi. ^14Jusha mash tuke iruniarmiayi Jesusa yachijiai. Tura Jesusa Nukurí Marijiai, Nuyá Chíkich nuwajaisha tuke iruniarmiayi, Yus áujsatai tusar. ^15 Nui Siántu painti (120) aents iruntrarmia nui Pítiur chichastaj tusa wajakmiayi. ^16Pítiur juna Tímiayi "Yatsurtírmesha, Umarutírmesha antuktarum. Yuska yaunchu ni Papiriin Jutasnan aamtikramiayi. Jútas akiintsain Tawitkia, Yusa Wakani jintintiam Jutasnan aarmiayi. Jesusan achik surukarmia Nú shuaran nekapruamia Núiti. Kame Tawitia aarmari Yus-Chicham asa Tímianak uminkiatniuyi. ^17Nú Jutaska ii írutramuitiat, ii takaamurin Páchitkiaitiat, ^18Tunáa tura nujai Kuítian achik nunkan sumakmiayi. Tura piniakum iniaan tantane Páttimiayi. ^19Tuma asamtai Ashí Jerusarénnum pujuarmia nu, nuna nekaawar Nú nunkan "Numpa Nunka" anaikiarmiayi. ^20Kame Sarmu papinium Tawitkia juna aarchamkia: "Ni jeesha itiarak Atí. Nu jeanmanka penké Pujuschartí." Tura "Ni takatri Chíkich atankiti." Tu aarmaiti' Tímiayi. ^21`Tuma asamtai yamaikia Chíkich anaikiatniuitji. Tura Nánkamas achikchatniuitji. Antsu ii nemartamkau Atí. Uunt Jesus iijiai pujumia nui tuke Niin nemarsamia nu Atí. ^22Juan Jesusan imiaimiania Nú tsawantnumia Jukí, Jesus nayaimpiniam wémiania Nú tsawantan Tímianu ejé tuke Niijiai wekaimia nu Atí. Nu shuar Enentáimtusar, chikichik achiktai. Iisha iruntrar Jesusa nantakmiari Etserkamí tusar Túramí" Tímiayi Pítiur. ^23Tura Nuyá Jimiará shuaran anaikiarmiayi. Matíasan anaikiarmiayi. Tura chikichnasha Jusen, ni Chíkich naari Parsapas, tura apach Náarinkia Justu, nunasha anaikiarmiayi. ^24 ^25Tura Nuyá Yus-shuar Yúsan áujainiak juna tiarmiayi "Ii Uuntri, Amesha Ashí shuara Enentái nékame. Jui awai Jimiará aishman. Jútas Tunáa Túrak Jákatniunam wéak akatramu takatan ikiukmiayi. Yamaikia Jútasa takatri achikiat tusam, ¿Tuá achikium, Uunta? Paant iniakmasta." Tu aujsarmiayi. ^26Tura Israer-shuara Túrutairi Núnisan, wats yaki nupetmakat tusar Túrawarmiayi. Tura Matías nupetmakmiayi. Túrunamtai Matíasnak pachikiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Pintikiustís Náartin Jísat jeamtai, Chikichík jeanman nuin Yus-shuar tuakarmiayi. ^2Tumai aya aneachma nayaimpinmaya nasea aintsan téter ajaki winian antukarmiayi. Ashí mash Jeá pujuarmia nuka antukarmiayi. ^3Tura nui pujuiniai ji wajai kea aaniun Wáinkiarmiayi. Túruna ankant ankant puunak tarurarmiayi. ^4Tuma asamtai Yusa Wakaní Ashí ni Enentáin pimiutkarmiayi. Túram chichasarat tusa Yusa Wakaní ni nekatairi Súsarmiayi. Tuma asamtai nujai niisha Chíkich chichaman chichasarmiayi. ^5 Nui Jerusarénnum Yus Táman umirin Israer-aents ármiayi. Ashí nunkanmaya Jerusarénnum taar matsamarmiayi. ^6Tura Túrunamia nuna antukar Káunkarmiayi. Tura Ashí shuar ni chichamejain chichaamun antukarmiayi. Tuma ásar, warinkit, tu Enentáimsarmiayi. ^7Nekaachar ashamkarmiayi. "Warinkit, tunaim ajarmiayi. Ju aents Chíkich Chíkich chichaman chichainia nu, Ashí Kariréanmayanchukait, tiarmiayi. ^8Tura iisha ankant ankant ii chichamenka ántatsjik. Ausha urukainiakua, nunak chichainiawa, tiarmiayi. ^9Jui Ashí nunkanmaya aents pujuiniatsjik. Partianmaya, Eramnumiasha, Misiuputámianmayasha, Puntanmayasha, tura Asia nunkanmayasha, ^10Príjianmayasha, Pampirianmayasha, Ejiptunmaya tura Aprikianmaya Serinia Nú nankaamasnumiasha pujuiniatsjik, tiarmiayi. Nuyasha ii shuarsha Ruma péprunmaya yaunchu taar jui matsatainiawai. Chikichcha tuke Israer-shuar ainiawai. Tura chikichcha Israer-shuar ajastaj tusa Israer Túrutairin mash Túruiniawai. ^11Kritianmayasha Arapianmaya pujuiniaji. Tura Ashí mash ii chichamejaisha Yusa pénker Túramuri ántaji" tiarmiayi. ^12Ashí aents nuna nékachu ásar ashamkarmiayi. Tura Nuámtak aniniaisarmiayi "¿Warinminiait ju?" ^13Tura chikichcha wishikiarmiayi. "Nampeku ainiatsuash" tiarmiayi. ^14 Nuinkia Pítiur, Chíkich áuntse Jesusa akatramurijiai wajaki, kakantar chichasmiayi. Chichaak Tímiayi "Jutíanmaya shuartiram, Jerusarénnumiatirmesha antuktarum. Wi Títiatjana nu antukrum pénker Enentáimpratarum. ^15Ju aishman, nampekarai, Tárumna nu, nampekcharai. Warí, nantu Imiá ishichik takuni. ¿Aisha itiurak? ^16Antsu Yúsnan etserin, ni naari Juér, yaunchu aarmia nu, Yamái Túrunayi, Tímiayi. ^17Juna aarmiayi: "Yus tawai "Jú nunka amuukatin jeatemamtai, winia Wakantrun Ashí aentsnum akupkattajai, yumi yaraanua aintsan. Atumí uchiri, Atumí nawantrisha Yusa chichamen áujmatiartatui. Tura Nátsaka iimiarartatui. Tura uuntka mesekramiartatui. ^18Tura aishmansha nuwasha winia takartin ainia Núnaka winia Wakantrun akuptukartatjai. Túram niisha Wíi Túramun áujmatiartatui. ^19Yakí nayaimpiniam, aents Túrachminian iniakmastatjai. Tura nunkanmasha winia kakarmarun iniakmastaj tusan numpancha, jiniasha, mukuintiuncha yuranmia aintsan akupkattajai. ^20Tura Tsawái nantusha kajinkiattawai. Tura nantusha mushatmar numpa Núniktatui. Uunt tsawant achikmiajna nu jeatsain, Túrunattawai. Nú tsawantcha Imiá nekas uunt átatui. ^21Nuinkia Ashí shuar nekas winia kakarmarun seana nuka uwemprartatui" Tímiayi Yus." Núnis Juér aarmiayi' Tímiayi Pítiur. ^22Tuke chichaak: `Israernumia shuartiram, wi Títiatjana nu antuktarum. Nasarétnumia Jesusnan tajai. Nú Jesusan Yus shiir Enentáimtawai. Yuska, átum ti Enentáimprarum ni kakarmarin paant nekaatarum tusa, Nú Jesusan ti Ikiakármiayi. Tura Jesusjai aentsti Túrachminian Yuska Túramiayi, átum iimmianum. Nuka ti paant nékarme, Tímiayi. ^23Tura Jesus surunkamia nuna Yuska yaunchu, Túruntsain, paant nekaamiayi. Túrasha Yus Enentáimmia nujai métek Túrawarmiayi. Tura atumek emetarum Jesus jukimiarme. Nú arant, Krúsnum Máatarum, Tunáa shuar Tímiarme. ^24Túramunak Yus Jesusan Jákatniun nupetmamtik iniantkimiayi, tuke Jákachmin asamtai. ^25Iimiata, ii uuntri Tawit Jesusnan kantamprua juna aarmiayi: Uuntan tuke pujurtan Wáinmiajai. Winia pujurtakui awajkamu áchattajai. ^26Tuma asamtai winia Enentáirjaisha Niin shiir Enentáimtusmiajai. Tura wenurjaisha shiir chichaman chichamiajai. Jáaknasha shiir Enentáimsan jakattajai, aneantiniapitjia tusan. ^27Winia wakaniur, Yusru, Jákatniunam ikiurtuschattame. Wi ame Uchirmetjai, Tunaarincha. Túmaitkui anentu asam ayashur Káurtin tsankatrukchattame. ^28Tura iwiaaku átin jintia jintintrutamame. Tura tuke pujurtakum waramtikrustatme. Tu aarmiayi Tawit' Tímiayi. ^29Pítiur tuke chichaak: `Páantchakait. Ii uuntri Tawit yaunchu Jákaiti. Tura iwiarsamuiti. Ni iwiarsamuri iini pujatsuk. ^30Túrasha Tawitkia Yúsnan etserniuyayi. Tuma asa Yus Tímia nuna nekaamiayi. Yus Tawitian chicharuk Tímiayi "Ame akupniuitme. Nekas Tájame, ukunam ame iniannamurminian Kristu akiiniattawai. Niisha Akupin anainiaktatui, amea aintsan." Nuna Yus Táman Tawit nekaamiayi. ^31Neka asa, Túruntsain Tawit, wainkia Nútiksan, Kristu nantaktintrin aarmiayi. Kristu Túrunatniurin chicharuk Tímiayi "ni Wakaníncha Jákatniunam ikiukchatniuyi. Ayashíncha Káurtinian tsankatkashtiniuyi." ^32Au Krístun Tímia nu Jesusaiti. Nu Jesusnak Yus iniantkimiayi. Nuka iisha neka asar étsereaji. ^33Yuska, Jesus nankaamantuiti tusa ni untsuurini apujsaiti. Tura ni Wakanín Jesusan Súsaiti, Nii yaunchu Tímia Nútiksan. Tuma asamtai jusha átum antukurmena nuna, tura iisurmena nunasha Yus suramsaiti. ^34Tawitkia ayashtiuk nayaimpiniam Wákachmiayi. Tura Nú Tawitiak juna aarmiayi: "Uunt Yus winia Uuntrun Tímiayi "akupin pujutainium, winia untsuuruini Pujustá. ^35Ame nemasrumin nupetkattajai. Nu Túruntsain jui Pujustá' Tímiayi." Nuní aarmaiti Jesusnan, Tímiayi. ^36Tura ii, Israer aentsti, Jesus Krúsnum maaitji, Tímiayi. Jú Jesus Máamjinia nuna Yuska Uunt Akupin anaikiamiayi. Túrasha Jesussha iin uwemtikkiartin Krístuiti. Ashí Aentstíram nu pénker nekaatarum" Tímiayi Pítiur. ^37 Nuna antukar wake mesekarmiayi. Tura Pitruncha Chíkich akatramuncha aniasarmiayi "Yatsuru, ¿nuinkia itiurkatjik?" tiarmiayi. ^38Tutai Pítrusha chichaak "Atumí tunaari ikiuktiaj tusarum Yus nekas Enentáimtustarum. Tura Ashí shuartiram Jesukrístu naari pachisrum imiantiarum. Nuinkia Atumí tunaarin Yus tsankurtamprattarme. Túrunawakrumin Yuska ni Wakanin suramsattarme, Tímiayi. ^39Yus Tímia nuka atumin Túramprume. Atumí Uchiríncha tura Ashí arant matsatainia nunasha tawai. Kame ii Yusri aentsun untsuktaj tusa wakerana nuna tawai" Tímiayi. ^40Nú chichamjai tura nuyasha Pítiur tuke jintintiuk Tímiayi "Yajauch shuara Asutiátniuri átatna Nuyá uwempratarum" Tímiayi. ^41Tuma asamtai nuna antukarmia nuka imianiarmiayi. Nú tsawantai Menaintiú mir (3000) aents Yus-shuar ajasarmiayi. ^42 Ashí nu shuar Jesusa akatramuri jintintiarmia nuna Tímiatrusan antukarmiayi. Tura irunar shiir Enentáimtunaisar yurumin ármiayi. Túrawar, Kristu Enentáimtustin namperin najanin ármiayi. Túrawar Yúsan áujiarmiayi. ^43Tura Yuska aentsti Túrachminian Jesusa akatramurijiai Túramiayi ni kakarmarin iniakmastaj tusa. Tuma asamtai Ashí aents nuna Wáinkiar ashamkarmiayi. ^44Yúsan umirkaruka Ashí métekrak pujuarmiayi. Tura Ashí niiniu armia nuna sunaisarmiayi. ^45Ni nunken surukar, ni takakmarincha surukar, atsumainia nuna Súarmiayi. ^46Tuke tsawantak Yusa Uunt Jeen Káuniarmiayi. Tura ni jeencha iruntrar warainiak Kristu Enentáimtustin Námper najanin ármiayi. Tura nankaamantu Enentáimtumatsuk, yurumkan ajamnainiarmiayi. ^47Túrawar, Yuska ti uuntaiti, tu wearmiayi. Tura Ashí aents niin shiir Enentáimtiarmiayi. Tura Uunt Yus tuke tsawant shuaran uwemtikiar Yus-shuar írunmanum íkiaunki wémiayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Chíkich tsawantai, nantu nunkaach ajasmatai, Pítiur Juanjai, Yusa Uunt Jeen Yus áujsatai tusar wearmiayi, Israer-shuar tuke turin armia Nútiksaran. ^2Tura aishman, ni akiiniamurinia wekaicha amia nu, nui aa Wáitiniam tuke tsawant pujumiayi. Nu aishmannasha ni shuari Entsakí Júkiar Nú Wáitiniam apujin ármiayi, nui shuar wayan Kuítian seat tusar. Nú Wáitisha, Shiir Waiti, tutaiyayi. ^3Tura Nú shutuapsha Pitrun Juanjai wayan Wáinkiamiayi. Wáiniak Kuítian seamiayi. ^4Tura Pítiur Juanjai apajas iisarmiayi. Tura Nú aishmannasha chicharuk "Iirsata" Tímiayi. ^5Aishmansha, surustatuapi, tu Enentáimias, iimsamiayi. ^6Nuyá Pítiur chichaak "Kuítrusha atsawai, Tímiayi. Kurisha atsawai. Antsu Kuítjai nankaamas takakjana nuna amastajai. Wats, Nasarétnumia Jesukrístu kakarmarijiai wajakim wekasata" Tímiayi. ^7Tinia iniais, Pítiur ni untsuurini achik awajkimiayi. Túram ni nawesha, wanusesha kakaram ajasmiayi. ^8Tura niisha wajaki nantent ajakmiayi. Nuyasha wekasamiayi. Tura Pítrujaisha Juánjaisha Yusa Uunt Jeen wayawarmiayi. Nuik shutuapka Wayá nantent nantent ajak Yusa Náarin shiir pachimiayi. ^9Ashí aents pujuarmia nu, niin wekaan Wáinkiarmiayi. Tura ni chichamen anturkarmiayi. ^10Tura chichainiak "Nuik Yusa Uunt Jeen Wáitirin, Shiir Waiti tutainium, nu aishman tuke pujuuya Núchakait" tiarmiayi. Tura ni Túrunamurin nekaawar, ti ashamkar Nusháa Enentáimsarmiayi. ^11Shutuapka pénker ajasu asa Pítrujai Juánjaisha penké tsurachmiayi. Tura aents nui pujuarmia nu, warinkit tusar, Jeáshkiri tsékenki wearmiayi. Nuka Sarumúnna tiniu ármiayi. ^12 Aents Káunkarun Pítiur Wáiniak, chicharuk "Israer-shuartiram, ¿urukamtai winiasha Imiá iirum? tiarmiayi. ¿Iisha pénker asarik~i tsuarmaj~i? ¿Ii kakarmarijiainkik~i ewekamsamaj~i? ^13Atsá. Antsu Yuska ni Uchirin Jesusan Ashí nankaamantu awajsaiti. Ii uuntri Apraamsha, Isaksha tura Jakupsha Enentáimtin armia Nú Yusan tajai. Atumka Jesus nakitrarum Kapitián Piratuí surukmarme. Tura Piratu akupkataj tau atumsha suritkiamarme. ^14Jesus pénker Nákak Enentáimniuyana nu "akupnakchati" Tímiarme. Antsu Shuáran main akupnakat tusarum wakerimiarme. ^15Túrarum iwiaaku átinian Amaana nu maamarme. Tuma ain Yuska Niin jakamunmaya iniantkimiayi. Nuka iisha neka asar étsereaji. ^16Tura ju aishman jui wajaana ju tura nékarmena ju, Yusa Uchiri naari Enentáimta asa kakaram ajasuiti. Jesus Enentáimtusu asa nekas pénker ajasuiti. Nusha Wáinniu asarum nékarme' Tímiayi. ^17`Wats, yatsurtiram, wi nékajai. Atumsha Atumí uuntrijiai Jesusan Túramarmena nu nékatsuk Túramarme. ^18Tura nu Túramurmijiai Yus yaunchu Tímia nu Tímianak umikiurme. Ni Krísturi Wáitsatniuya nuna Yuska Ashí ni etserniurin aamtikramiayi. ^19 ^20Wats, yamaikia tunaaruminia kanaktiarum. Túrarum Yúsnumaani Ayantártarum, tunaarun Asakárat tusarum. Túrunawakrumninkia, atumin uwemtikramprarat tusa Yus yaunchu anaikiamia nuna akupturmaktatrume. Nusha Jesukristuiti. Tura Niijiai Enentáimin ayampratin átatui. ^21Tura yamaikia Jesukrístu nayaimpiniam pujustiniaiti, Ashí iwiarnatsain. Yuska ukunam ataksha nunkan shiir awajsattawai. Nuna ni etserniurin Tsáapin Enentái takaku armia nuna yaunchu aamtikramiayi. ^22Tuma asa Muisais ii aparin Tímiayi: "Atumi Uunt Yusri ukunam etserniun akupturmaktatrume, winia akuptukmia Núnisan. Nuámtaktirminia achik akupturmaktatrume. Tura nii Títiatna nu umirkatarum" Tímiayi. ^23Nánkamas aents nu etserniun chichamen Umíachkunka emesnartatui. Tura Israer-shuarnum Páchitkia áchattawai. Núnisan aarmiayi Muisaissha' Tímiayi. ^24Pítiur tuke chichaak `Iimiata, Yúsnan etserin Samuer ju tsawantin Túratniuri etserkamiayi. Nuyá Ashí Yúsnan etserniusha tuke nuna etseriarmiayi. ^25Etseriarmia nuka atumin Túramprume. Tuma asa átum pénker pujustinian Yuska ii uuntri Apraáman ju chichaman susamiayi. "Nekas Tájame, ame shuarum akiiniattana nujai Ashí aentsnasha shiir awajsattajai' Tímiayi. Tura ii uuntrin Tímia Núnaka incha Túramji, Tímiayi. ^26Iimiata, Yus ni Uchirín iniantkimia nui, atumin emka akupturmakmiarme. Atumsha, Atumí tunaariya kanaktiarum tusa, tura atumin shiir awajtamsatniun wakerak Túramiayi." Nunak Tímiayi Pítiur. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 ^2Pítrusha Juanjai Yusa chichamen aentsun jintintiainiak pujuarmiayi. Jesus nantakin asamtai aencha nantaktin ainiawai, tiarmiayi. Tura chichaak pujuiniai Israer-patri Táarmiayi. Tura Yusa Uunt Jeen wainniu uuntrisha Satuséu aentcha Táarmiayi. Taar Pitruncha Juánnasha kajerkarmiayi, niisha Jesusa nantakmiari chichaman jintintinia asamtai. ^3Yamaikia Kíawai, kashin Iismí tusar achik sepunam enkea iniaisarmiayi. ^4Tura Pitrun nuik anturkarmia Nú aents Untsurí Yus-shuar ajasarmiayi. Nuik Yus-shuaraim tura yamaiyaim iruram ti Untsurí ajasarmiayi. Aya aishmankak, senku mir (5000) aents ármiayi. ^5 Kashin tsawarmatai Israer-shuara akupniuri, ni uuntrisha, tura ni jintinniurisha Jerusarénnum iruntrarmiayi. ^6Nuisha Anassha, Israer-patri uuntri anaikiamu amia nu, tura Kaipiassha, Juansha, Arejantrusha, tura Israer-patri Kapitiántri shuarisha Tímian iruntrarmiayi. ^7Iruntrar Pitruncha Juánnasha utitiarum tusar akupkarmiayi. Tura itiarmatai, ajapén awajsarmiayi. Tura aniasarmiayi "Kame ¿yana kakarmarijiai, yana chichamejai Túrarum?" tiarmiayi. ^8Tutai Nuyá Pítiur, ni Enentáin Yusa Wakaní pimiutkamu asa Tímiayi "Akupniutiram, tura uuntirmesha antuktarum. ^9Ju aishman nuik shutuap amia nu pénker ajasmari anintrarme. Kame itiurak pénker ajasuit Tátsurmek. ^10Urukamtia úuktataj. Anintrakrumin iisha paant Títiatji, Israernumia shuar Ashí nekaawarat tusar. Ju aishman Jesukrístu kakarmarijiai pénker ajasuiti. Nasarétnumia Jesukrístun, átum Máamurmena nuna, tura Yus jakamunmaya iniantkimiania nuna tajai, Tímiayi. ^11Nú Jesuska kayaa aintsankete. Atumsha jeamniutiram, Nú kaya yajauchiiti, Tímiarme Jesusna. Túrasha Túramaitiatan Niisha jeanam emka apujsamua Núnisan ajasuiti, Tímiayi. ^12Tura Chíkichjai uwempratin penké atsawai. Ju nunkanam ii chikicha naari pachisar uwempratin atsaji. Jesuskete ii uwemtikrampratniun Yus suramsamiaj nu" Tímiayi Pítiur. ^13Pítrusha Juansha Nánkamas shuara aintsan ármiayi. Núkap unuimiarcharu ármiayi. Tura unuimiarchaitiat, arantutsuk etseriarmiayi. Aentsu uuntri Núnaka nekaawar "Nékachuitiat, itiura sapijmiatskesha chichainia" tiarmiayi. Tura, jusha Jesusa nemarin ármia Núiti tiar nekaawarmiayi. ^14Nuyasha aishman pénker ajasmia nu niijiai nui wajamiayi. Tuma asamtai, niisha ai wajakui, Israer-shuara uuntrinkia, pénker ajaschaiti Títiai Tukamá tujinkiarmiayi. ^15 Tuma ásar, iik nuamtak áujmatsatai tusar, Pítrusha Juansha shutuapsha aa awemartai, tiarmiayi. ^16Tura áujmatainiak tiarmiayi "Ju Pítrusha ju Juansha itiurkatjik. Ju uunt Túrunamun Jerusarénnum matsatainia nu Ashí nékainiatsuk. Wáitiaiti titin tujintiaji, tiarmiayi. ^17Tura, Ashí aents nekaawarain tusar yamaik jiaktai. "Ju Jesusa naari pachisrum penké jintintiawarairap," titiai" tiarmiayi. ^18Tura árusan Pitruncha Juánnasha shutuapnasha ataksha untsukarmiayi. Tura chicharkarmiayi. "Jesusa naari penké áujmatsairap. Tura Jesusa Túramuri penké jintintiairap" tiarmiayi. ^19Tutai Pítiur Juanjai aimkiarmiayi "Enentáimpratarum. ¿Yus warinia wakera? ¿Iikia Yus umirtsuk Atumí chichamen umirkatniukaitiaj~i? tiarmiayi. ^20Nekaatarum. Iisha iisjinia nu, tura antukjinia nusha ii etsertsuk pujustin tujintiaji." Tu aimkiarmiayi. ^21 ^22Shutuáp pénker ajasmia nu kuarenta (40) Uwí nankaamas takakuyayi. Ni pénker ajasmarin aents nekaawar, "juka aentsti Túrachminiaitji" tusar Yusa naarin uunt awajsarmiayi. Tuma asamtai aentsu uuntri Pitruncha, Juannasha Asutiátai Tukamá aentsun ashamainiak áyatik chicharkar iniaisarmiayi. ^23 Pítiur Juanjai ankant ajasar ni írutramuriin waketkiarmiayi. Tura jeawar Israer-patri uuntri tura aentsu uuntrisha niin tiarmia nuna mash etserkarmiayi. ^24Nu ujakam antukar métekrak Yúsan áujuk tiarmiayi "Winia Uunt Yusru, Amesha nayaimpisha nunkasha najanaitme. Nayaantsasha tura jui írunna nusha najanamiame, tiarmiayi. ^25Tura Tawit ámin umirtamin amia nu ju aamtikramiame: "¿Urukamtai Ashí nunkanmaya aents charaatum ajainia? ¿Tura Israer-shuarsha urukamtai ántar chichaman Enentáimiainia? ^26Uunt Kapitián ármia nuka chichaman jurusarmiayi Uunt Yúsan. Tura pepru uuntrisha iruntrar Uunt Yúsan kajerkarmiayi. Ni anaikiamurin Krístun Nútiksan kajerkarmiayi." ^27Tu aarmaiti, Uunta, tura nekasaiti. Erutis apachi Kapitiántri Punsiu Piratujai Jú péprunam iruntrarmiayi. Niisha yajaya shuarjai tura Israernumia shuaraim nuim iruntrarmiayi. Ame Uchirmin Jesusan tunaarinchan kajerkarmiayi. Jesuska Ame anaikiamiame, winia takatrun Túrat tusam. ^28Tura ame Enentáimjai iwiaramamna nu uminkiatniuiti. Tura apachcha Jesusan kajerainia ásar, Ame iwiaramamna Tímianak umikiarmiayi. ^29Uunta, iisia kajertamainiaj nu. Jes, Aminiu asakrin áujmatramtsujik. Túmaitkuisha ame chichamem ii ashamtsuk etserkatin ame kakarmaram amasta. ^30Tura ame kakarmarmijiai jaasha Tsuártin amasta. Ame Uchiram Jesus tunaarincha nujai ii aentsti Túrachmin Túratniusha amasta. Aents Yusa kakarmarin nekaawarat tusam Túrata" tiarmiayi. ^31Tura Yúsan Tú áujas umikmatai nuin irunar pujuiniain úurkamiayi. Túrunamtai Ashí shuara Enentáin Yusa Wakaní pimiutkarmiayi. Túmaitkiui ashamtsuk Yusa chichamen etserkarmiayi. ^32 Yus-shuar ajasarmia nu, ti untsuritiat, Ashí Chikichík enentainiak Enentáimainiak, ni takaku armia nuna, aya Wíniakete Tútsuk, jusha Ashí iiniu ainiawai, tiarmiayi. ^33Tura Jesusa akatramurisha, Yus ti yayamu ásar, Yusa kakarmarijiai Uunt Jesusa nantakmiarin tuke etseras pujuarmiayi. ^34Tura Ashí Yus-shuarka nunkan takakusha jean takaku armia nusha, Núnaka surukar Kuítian itiariarmiayi. ^35Tura itiaar Jesusa akatramurin Súarmiayi. Akatramusha susam, niisha atsumainia nuna Súarmiayi. Tuma asamtai shuar atsumaka penké atsuarmiayi. ^36Chikichík shuar, ni naari Jusé, nunkan takakuyayi. Jesusa akatramurisha Jusen Chíkich Náarin apujtusarmiayi, Pirnapín. Nu Náarisha, shiir Enentáimtikkiartin tawai. Tura Pirnapísha Riwí aentsuyayi. Tura ni akiiniamuri Núnkenka Chípriiyayi. ^37Niisha ni nunken surukmiayi. Tura nu Kuítian Itiá Jesusa akatramurin Súsarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Tura Chíkich aishman, ni naari Ananías, ni nuwe Sapirjai ni nunken surukarmiayi. ^2Niisha nunkan suruk Kuítian emeenak akanak Jukí Jesusa akatramurin Werí takamtsukea Nútikias susamiayi. Ni nuwesha, Sapir, nuna Túran nekaamiayi. ^3Túramtai Pítiur chichaak "Ananíasa, ¿urukamtai uunt iwianch Enentáimin enkemturmatai, Yusa Wakanín anankataj tusam nunka surukam kuit achikiumna nu akankam ikiurmasam? Tímiayi. ^4Entá, nuinkia nunka áminiuchukait. Surukumna nu kuitcha áminiuchukait. Nusha, ¿urukataj tusamea tu Enentaímpram? Amesha aya aentsnum Wáitruachume. Antsu Yusnumsha Wáitruame" Tímiayi Pítiur. ^5Tutai Ananías nuna antuk Nú chichamaik jakamiayi. Tura Ashí shuar nuna antuk nekaawar ti ashamkarmiayi. ^6Nú turunamtai aishman tariar Ananías jakan penuararmiayi. Túrawar iwiarsatai tusar Júkiarmiayi. ^7Tura Ananíasa nuwe arur, Menaintiú ura nankaamasai Támiayi. Túrasha ni aishri jakanka nekaachmiayi. ^8Támatai Pítiur nuwan Tímiayi "Turuttia. Atum nunka surukurmena nui, ¿kuit itiarumna Núnikik surukuram?" Tímiayi. Tutai nuwa Tímiayi "Ee, Núnik surukji." ^9Tutai Pítiur Tímiayi "¿Urukamtai atumsha Uunt Yusa Wakaní nekapkamsatai tusarum Imiá Enentáimprarum? Pai, Iisiá. Ame aishrumin iwiarsatai tusar Júkiaria nu wininiawai. Tura yamaikia amincha juramkiartatui" Tímiayi. ^10Tutai nu chichamaik niisha imia Pitru wajamunam jaka iniaantmiayi. Aishman wayaj Tukamá jaka tepan Wáinkiarmiayi. Túramtai Júkiar ni aishrinin ayamach iwiarsarmiayi. ^11Tura Ashí Yus-shuar armia nu tura Ashí aencha nuna antukarmia nu ti ashamkarmiayi. ^12 ^13 ^14Tura Ashí Yus-shuar Yusa Uunt Jeen shikiriin irunin ármiayi. Nu shikirisha, Sarumúnna, tu anaikiamuiti. Tura Chíkichmamtinkia nuim iruntratniun ashamiarmiayi. Túmainiayatan, ti pénker ainiawai, tu wearmiayi. Tura Yus-shuar Yusa kakarmarin iniakmasarmiayi. Túra asamtai Imiá Untsurí aents Yus-shuar ajasarmiayi. ^15Tura Chíkich aents ni shuari jainia nuna Jintiá amamtikiarmiayi. Peakjai Júkiar, tampunmasha enkeawar Júkiar Jintiá ayamach aepsarmiayi. Pítiur nankaamak ni Wakanínsha enkemprutmawainti tusar nu shuar Túrawarmiayi. ^16Núnisan arantia shuarsha ti Untsurí ni shuari Jáinian tura iwianchrukuncha nui Jerusarénnum itiarmiayi. Tura Ashí nui Táaruka Tsuámararmiayi. ^17 Israer-patri uuntri, tura Satuséu aencha niijiai pujuarmia nu suiir iiniak ^18Jesusa akatramurin achikiar enkeawarmiayi. ^19Túrasha kashi Uunt Yusa suntari nayaimpinmaya tara Sepú Wáitirin uraimiayi. Tura Jesusa akatramurin aa Jíikiarmiayi. ^20Tura Tímiayi "Wetarum. Tura Yusa Uunt Jeen wajasrum Yusjai tuke iwiaaku átinia nu etserkatarum" Tímiayi. ^21Nuna antukar kashin tsawar Káshik Yusa Uunt Jeen wayawar jintintiawarmiayi. Nu Túmainiai Israer-patri uuntri, tura niijiai pujuarmia nusha iruntrarmiayi. Tura Israer-shuara uuntri, naamka armia nuna iruntrami tusa untsukarmiayi. Ashí iruntrar akatar akupkarmiayi, Jesusa akatramuri sepunmaya itiatarum tusar. ^22Tura suntarsha sepunam jeariar Jesusa akatramurin Wáinkiacharmiayi. Atsawai tukam Táarmiayi. ^23Taar chichainiak "Sepú waiti asakamua Tímianisan aa Wáinkiaji, tiarmiayi. Tura suntar Wáitin iimpru wajainia Wáinkiaji. Tura waiti urair wayaj~i tukamar Atsá Wáinkiaji" tiarmiayi. ^24Israer-patri uuntri, tura Yusa Uunt Jeen wainniu uuntrisha, nu chichaman antukar, "tsej ausha ¿urutiak nunasha iniaisarat?" tiarmiayi. ^25Nu chichamaik aishman taa Tímiayi "Aishman átum sepunam enkeamarmena nu, Yusa Uunt Jeen wajasar aentsun jintintiuk pujuiniawai" Tímiayi. ^26 Túrunamtai Yusa Uunt Jeen wainniu uuntri ni suntarijiai wear achik itiarmiayi. Túrasha penké aents kayajai tukurmaraij tusar, yajauch awajtsuk itiarmiayi. ^27Tura achik itiaar Israer-shuar naamka pujamunam naka awajsarmiayi. ^28Tura Israer-patri uuntri Tímiayi "Iisha atumin Chicháa chicharu awajsar, Jesusa naari pachisrum etserkairap tusar akupkachmakajrum. Túrasha, ¿antukurmek? Atsá. Mash Jerusarénnum átum etserkamu pampankai. Jes, átum, Jesusan Máawarai, iin Tátsurmek. Nusha iin makuutai tusarum Tárume" tiarmiayi. ^29Nuyá tutai Pítiur Chíkich Jesusa akatramurijiai chichainiak "Iikia aentsjainkia iniankasar Yus emka umirkatniuitji, tiarmiayi. ^30Jesus atumek Krúsnum Máamurmena nuna ii iwiaaku Yusri Niin iniantkimiayi. ^31Yus ni kakarmarijiai Niin nankaamantu awajsamiayi. Tura nekas Akupniuiti tusa ni untsuurini apujsamiayi. Tura aentsun Uwemtikniuiti. Israer-shuar Enentái Yapajiáwar tunaarinia uwemprarat tusa Yus Túraiti. ^32Nu tuma asamtai iisha nu nekaar étsereaji. Tura Yusa Wakanísha nuna étsereawai. Túrasha aya Yusa umirkarua nunak ni Wakanín Súsaruiti" Tímiayi Pítiur. ^33Tutai nuna antukar ti kajerkarmiayi. Túrawar, maatai tusar wakeriarmiayi. ^34Tura nui Israer-shuara uuntri pujumiayi, ni naari Kamarír. Niisha Pariséunam Páchitkiauyayi. Tura akupeamun jintinniuriyayi. Túmakui Ashí aents niin shiir Enentáimtin ármiayi. Tura niisha wajaki Tímiayi "Ju aishman aa ishichik wajasarti" Tímiayi. ^35Nuyásha irunar matsamarmia nuna chicharuk "Israer shuartiram, ju aishman Tú Túratai tu Enentáimsarumna nu aneartarum. ^36Enentáimsatarum. Nuik aishman Tiútas wantinkiachmakia. Niisha Kapitiániitjai takui, kuatru Siántu (400) shuar nemarkarmiayi. Tura ukunam niin maawarmatai, ni némarkamurisha pisararmiayi. Túrunawar Nuní amuukamiayi. ^37Ukunmasha, iruntrar nekapmartin tsawantincha Kariréanmaya Jútas wantinkiachmaka. Tura nincha Nútiksan ti Untsurí nemarkarmiayi. Túman Máawarmiayi. Nu Túrunamtai Nútiksan ni némarkamurisha pisararmiayi. ^38Jes, tuma asamtai nu aishman aa wajainia nu iniaisatarum. Auka pachisairap. Au tumainia nu aya aentsnaketkuinkia amuukattawai. ^39Tura antsu Yúsnaitkuinkia atumsha amuktai tukamarum tujinkiattarme. Aneartarum. Iniaiyachkurmeka nu Tumá pujusrum Yusjai Máanikchattarmeash" Tímiayi Kamarír. ^40Tú tutai Tímianak umikiarmiayi. Túrasha Jesusa akatramurin untsukar Asutiáwarmiayi. Tura chicharuk "Jesusa naari pachisrum penké ishichkisha etserkairap" tiarmiayi. Tú tiar akupkarmiayi. ^41Jesusa akatramurisha Israer-shuara uuntri pujamunmaya Jíinkiarmiayi. Tura Wáitsamniaitrume tusa Yuska Jesusa naari pachia asakrin ii natsantin Wáitsatniun tsankatramkaitji tusar ti shiir Enentáimsar wearmiayi. ^42Tura Jesukrístunun áujmatsatniun penké iniaisacharmiayi. Antsu tuke tsawant Yusa Uunt Jeencha tura Chíkich jeanmasha Páchitsuk etseriarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Nú tsawantin Yusan umirkaru ti kawenkar ármiayi. Tura tuke tsawant yurumak Súsatin ámiayi. Túmakui Yus-shuar Kriaku chichaman chicharmia nu, Israer-shuaran kajeriarmiayi. "Tuke tsawantin yurumak Súarmena nui Atumí waje ti nukap Súarme. Tura iiniuka ishichik Súarme" tiarmiayi. ^2Túruinia Jesusa tuse akatramuri Ashí Yus-shuaran irurar tiarmiayi "Iisha Yus-Chicham etserkatin iniaisar yurumak Súsachminiaitji. ^3Tuma asamtai yatsurtiram, Atumíinia siati aishman Eáktárum yurumkan Súsarat tusarum. Pénker wekainia nu, tura neka shuar, Yusa Wakaní pimiutkamu ainia nu achiktarum. ^4Iikia antsu Yus áujkir unuiniakratkir Yusa chichame etserkir wétatji" tiarmiayi. ^5Akatramu tiarmia nuna Ashí aents Enentáimsar pujuarmiayi. Túmainiak Estepankan anaikiarmiayi. Estepansha Yúsan tuke Enentáimtiniuyayi. Tura Yusa Wakanísha pimiutkamuyayi. Chíkich aishmankan anaikiarmiayi, niisha Jiripi, tura Nuyá Purukuru, Nikianúrsha, Nuyá Temun, Parmenassha, Nikiurássha. Nikiurássha Antiukía nunkanmayaitiat Israernancha Ashí umirniuyayi. ^6Tura nu siati aishmankan Jesusa akatramurin itiariarmiayi. Táarmatai, akatramusha, Yus áujtusar, anaikiaji tusar Múuknumsha ni uwejen awantsarmiayi. ^7Túrasha Yusa chichamenka tuke pampanki wémiayi. Nui Jerusarénnumsha Yus-shuar ti kawenkarmiayi. Tura imia Israer-patrisha Untsurí Yus-Chichaman umiriarmiayi. ^8 Estepansha Yusa waitnenkartutairi pimiutkamuyayi. Tura Yusa kakarmarisha pimiutkamuyayi. Tuma asa aentsti Túrachminian shuar írunmanum Túramiayi. Nu shuar Yusa kakarmarin nekaawarat tusa Túramiayi. ^9Israer-shuar iruntai jea, ni naari Ankantin, ámiayi. Nuyá aishmansha tura Serini nunkanmaya aishmansha, tura Chíkich nunka Arijiantrianmayasha, Serisianmayasha, Asianmayasha, Tímian Estepanjai áujmatsatai tusar Káutkarmiayi. ^10Estepan Yusa Wakaní nekatairijiai Tímianak Chicháa asamtai, nu aishman Estepanjai inkiunaikiar nupetkataj Tukamá tujinkiarmiayi. ^11Tuma asamtai suiir Enentáimtuiniak Chíkich aentsun Estepankan tsanumprurarat tusar Eákarmiayi. Estepan Muisaisnasha Yúsnasha yajauch áujmatui, titiarum tusar akikiarmiayi. ^12Penké aentsun, tura uunt ainia nunasha, jintintin ármia nujaisha chichaman Júsar yajauch Enentáimtikrarmiayi. Tura Estepankan Jintiá akirtuawar achikiarmiayi. Túrawar Israer-shuar naamka matsamarmia nui Júkiarmiayi. ^13Tura wait chichamtinian itiarmiayi. Niisha taar chicharainiak "Yusa Uunt Jeen ti pénker ana nu, tura Yusa akupkamurincha ju Estepan tuke yajauch chicharui, tiarmiayi. ^14Nú arantcha ju Estepan Tímia nu antukji, tiarmiayi. Estepan chichaak "Nasarétnumia Jesuska Yusa Uunt Jeen Sáaktiatui, tura Nuyá Muisais iin ikiurtamkimiaj nunasha Yapajiáttawai" Tímiayi. Nusha Estepan Tímia nu antukji" tiarmiayi. Tura nunasha penké ántar tsanumprurarmiayi. ^15Nuyasha Ashí Israer-shuar naamka iruntramunam pujuarmia nu Estepankan iiyaj Tukamá ni yapin nayaimpinmaya suntara yapiya Nuní iiran Wáinkiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Tuma Wáiniak Israer-patri uuntri Estepankan aniasmiayi "¿Ju tuinia nu nekaskait?" Tímiayi. ^2Tutai niisha aimkiamiayi "Winia uuntrutirmesha, yatsurtirmesha anturtuktarum. Ii Waantu Yusri ii Uuntrín Apraáman wantintiukmiayi. Apraámka Misiuputámia-Kartea nunkanam pujai, Aran nunkanam wéatsain, nui wantintiukmiayi. ^3Tura wantintiuk Tímiayi "Ame nunkemsha áminiurmesha ikiukim nunka Wi iniaktustatjamena nui Wetá" Tímiayi Yus. ^4Tutai Apraám Misiuputámia-Kartea nunkan ikiuki Aran nunkanam pujustaj tusa wémiayi. Nuyá ni Aparí jakamtai "Arant Wetá" Tímiayi Yus. Nuna taku ju nunkan ii pujajnia jui pujsamiayi. ^5Túrayat nunkan ishichkisha Súsachmiayi ju nunkanam. Antsu "Ukunam amastatjai. Ame jakakmin ame uchirmin susattajai" Tímiayi. Tura Apraama Uchirí penké atsan Nuní Tímiayi Yus. ^6Nuyasha Yus Tímiayi "Ame uchirmesha írara Núnisaran Chíkich nunkanam pujusartatui. Nuisha emetamu itit awajtai pujuartatui. Kuatru Siántu (400) Uwí, Tímianu Uwí Wáitsartatui, Tímiayi. ^7Túrasha, Wi Asutiáttajai ame Shuárumin Wáitkia Núnaka, Tímiayi. Túram Nuyá Nú nunkanmaya Shiákartatui. Tura Winia Enentáimtursartatui Jú nunkanam' Tímiayi. ^8Yus tuke Apraámnasha chicharuk `Yamaikia Wíi-shuar asarum tsupirnaktiniaitrume. Tuma asam amesha uchiram aishmankach akiiniamtai, Wi Tímiajna Núnismek, Sirkunsisiún tutai, shunichiri nuape tsupirkata, Tímiayi. Tura Chícham Wi yamaikia ámijiai najanaj nu nekas uminkatniuiti tusam nusha Túrata" Tímiayi Yus. Tuma asamtai ni Uchirí Isak akiiniamtai, uchu tsawant nankaamasmatai, Apraám niin tsupirkamiayi. Tura Isaksha ukunam ni tuse (12) uchirin ii uuntri armia nunasha Nútiksan Túramiayi. ^9Tura niisha ni yachin Jusen suiir iiyarmiayi. Túmainiak Ejiptu nunkanam Júkiarat tusar surukarmiayi. Túrasha Yus némarkauyayi. ^10Tuma asa, Ashí ni itiurchatriinia uwemtikramiayi. Tura waitnenkartutairincha nekatairincha susamiayi. Tuma asamtai Ejiptunam uunt akupin Paraún Ejiptu nunkaa akupniuri ajasat tura ni jeen Wáinniuri ajasat tusa anaikiamiayi." ^11`Tímiatam tsuka tura itiurchatcha ámiayi Ejiptu Núnkanam. Tura jui Kanaan nunkanmasha Núnisan ámiayi. Tuma asamtai ii uuntri yurumkan penké Wáincharmiayi. ^12Tura Jakup, Ejiptunam yurumak ikiusma awai taman antuk ni Uchirín akupkarmiayi. Túrasha wekaicha wearmiayi. Wats, ii uuntriniun ujaajrume. ^13Tura ii uuntri atak Ejiptunam wéenak Jusesha, Wíitjai takui ni yachi Jusen nekaawarmiayi. Tura Jusé "Yatsur ainiawai" takui Paraun, antuk "au shuarapitia" Tímiayi. ^14Nuyanka Jusé ni yachin chicharuk "Apar itiatarum uchirtuk" Tímiayi. Nu shuarsha Untsurí, setenta senku (75) matsamarmiayi. ^15Nuní tutai Jakupsha ni shuarijiai Ejiptunam pujustai tusar wearmiayi. Tura ukunam Nú nunkanman jakamiayi. Tura ni uchirisha ii uuntri ainia nu, Núnisaran Nú nunkanman Jákarmiayi. ^16Tura atak ukunam ni shuari Sikiam nunkanam ni ukunchin Júkiar iwiarsarmiayi. Kame Sikiam nunkanam Apraámka yaunchu Játsuk Amura Uchirí nunken sumakmiayi. Túramtai nui iwiarsarmiayi' Tímiayi. ^17 `Yus, Apraáman chicharuk "Nekas wi susattajme" Tímiania Nú tsawant jeatemamtai, Ejiptu nunkanam Israer-aents pampanki ti kawenkarmiayi. ^18Nu tsawantincha Ejiptunam Chíkich akupin naamka ámiayi, tura Jusen nekaachmiayi nii. ^19Nu akupin ii yaunchu uuntrin anankawar yajauch awajiarmiayi. "Atumí Uchirí Kuírchich ana nu ajapa ikiuktiarum" tu wémiayi. Pampankarain tusa Tímiayi. ^20Tiri iniaisamunam Muisais akiiniamiayi. Muisaisnaka Yus shiir Enentáimtimiai. Tura ni Nukurí menaintiu nantu takusmiayi. ^21Tura Nuyá ajapa ikiuktin jeamtai Entsá apujsamiayi. Uunt Paraunka nawantri Muisaisan wainiak jukimiayi. Achik, ni uchirinia Tímiatrusan Jukí tsakatmarmiayi. ^22Tuma asa Muisais Unuimiátrauyayi Ashí Ejiptu aents nékarmia nuna. Túramurisha chichamesha kakarmauyayi.' ^23Estepan tuke étseruk juna Tímiayi: `Nuyá Muisais kuarenta (40) Uwí takaku asa Israer aentsun iyutaj tusa wakerimiayi, ni shuari asamtai. ^24Nuyá we Ejiptunmaya aishman ni shuarin Máatasa pujurun Wáinkiamiayi. Tura Muisais ni shuarin ayamprak Ejiptunmaya aishmankan Máamiayi. ^25Wíi turamujai Yuska Israer-aentsun uwemtikrattawai, tu nekaamiayi Muisais, Yus timia asamtai. Tura Israer-aencha aintsaran nékainiawai tu Enentáimsamiayi. Túrasha ninkia nekaacharmiayi. ^26Kashin tsawar Muisais ni shuari Jímiar maani pujuinian Wáinkiamiayi. Tura nawamnaikiarat tusa "¿Urukamtai nuamtak yatsumjaisha yajauch awajniarum?" Tímiayi. ^27Tutai emka nankaama nu Muisaisan Kárut Shitiá "¿Ya amincha ii akuptamin tura ii chichartamin anaitiamkamam? ^28¿Winiasha Maantuátaj tusam wakeramek, yau Ejiptunmaya aishman Máamamna Nútiksamkea?" Tímiayi. ^29Nuna antuk Muisaiska Matian nunkanam pisar, Nú nunkanam kuarenta (40) Uwí yajaya aintsan pujumiayi. Nú nunkanam pujus, nuatak, Jimiará uchin yajutmarmiayi. ^30 `Kuarenta Uwí nankaamas, nu atsamu nunkanam Senai Náinnium Tíjiuch Yusa suntari nayaimpinmaya taa Muisaisan wantintiukmiayi. Numi uchich ukat-ukatin keamunam wantinkiamiayi. ^31Muisais, nuna kean wainiak ashamkamiayi. Tura weantuk iistaj Tukamá Uunt Yusa chichamen antukmiayi. ^32Yus Tímiayi "Wiitjai Yus. Ame uuntrumi Apraáma Isaka, Jakupa Yúsrintjai" Tímiayi. Tutai antuk Muisaiska ti kuraimiayi sapijin. Tura iistinian tujinmiayi. ^33Nuyá Uunt Yus Tímiayi "Uuntrun shiir awajsataj tusam, ame sapatrum ukuinkiam ikiuktia, wajamna nui Wi pujakui. ^34Nuyá nekaata, Tímiayi. Wíi-aents Ejiptunam Wáitias pujuinia nuna Wáinkiajai. Tura uutainia nunasha antukjai. Tuma asamtai uwemtikrataj tusan tarajai. Wats, akupkatjame ámin. Ejiptunam waketkitia" Yus Tímiayi Muisaisan.' ^35Estepan tuke étseruk: `Ju Muisaisan ni shuari "¿Ya amincha ii akuptamin tura ii chichartamin átinniasha anaitiamkamam?" tiarmia nuna Yuska akupniun anaik uwemtikrarat tusa awainki akupkamiayi. Numiniam ni suntari wantintiukmia nuna chichamejai Yuska Muisaisan akupkamiayi, Tímiayi. ^36Muisaisaiti Israer-aentsun Ejiptunmayan uwemtikramia nu. Yusa kakarmarin nekaawarat tusa, aentsti Túrachminian Untsurín Túramiayi Ejiptu nunkanam. Nuyá Kapaantin Nayaantsanmasha, tura Nuyá kuarenta (40) uwitin atsamunam pujuiniaisha ti kakarman iniaktusmiayi. ^37Jú Muisaisak Israer-shuaran chicharuk "Atumíinianak etserniun Yus ukunam anaikiattawai, winia anaitiukma aintsan. Tuma asamtai nu shuarsha umirkamniuram" Tímiayi. ^38Jú Muisais Israer-aentsjai atsamunam pujumiayi. Senái nainnium Yusa suntari Níijiaisha pujumiayi. Tura Muisaiska ii uuntrijiai pujumiayi. Níiyaiti iwiaaku pujustin chichaman sunasmia nu. Iin ujatmaktinian sunasmiayi.' ^39`Túrasha ii yaunchu uuntri Muisaisan umirkatniun nakitiarmiayi. Aaniuk Imiá umirtaint tusar Ejiptunam waketkitniun wakeriarmiayi. ^40Túmainiak Muisais Yusjai chichastajtsa Murá wématai nu shuar Muisaisa yachin Arunkan tiarmiayi "Ii yusri Najanatá, ii nemarsatin. Aaniusha Muisaissha Ejiptunmaya iin juramkiyatcha Tútsuk weruma" tiarmiayi. ^41Nuyá Wáakachia aaniun najanawarmiayi. Túrawar, Júiti ii yusri tusar, kuntinian maantuawarmiayi, nu susatai tusar. Tura ni uwejejai najanamun iisar ti wararsarmiayi. ^42 Nuna Túruinian Wáiniak Yus, iniaisajai taku, niiya kanakmiayi. Nii wakerak yaan tikishmatrarti, Tímiayi. Tuma asamtai, yaunchu Yusa etserniuri Juní aarmiayi: ""Israer-aentsu, kuarenta (40) uwitin atsamunam wekaimiarmena nui, ¿Winiak kuntin maanturtuamarum? Winia surustai tusarum penké Túrachurme, Tímiayi Yus. ^43Antsu, Muruk naartin ántar-yusa pujamurin jukimiarme. Tura Chíkich ántar-yussha, ni naari Rempan, yaa aanin najanarum nusha jukimiarme. Júkin asakrumin Atumí nunkeya jukin, Tímiai Papirúnia nunkan nankaiki akupkatjarme" Tímiayi Yus." Nuní aarmaiti' Tímiayi. ^44Estepan tuke étseruk: `Yus Muisaisan Tímiayi "Wi akupeamu chicham ikiunsatin Jeá aaniun Wi iniaktusjamna Tímiatrusmek atsamunam Najánatá" Tímiayi. Tutai Muisais Yus Tímianak umikmiayi. Nu jean ii uuntri yaunchu takaku ármiayi. ^45Nu jean ni uchiri akintkiar akintkiar wearmiayi. Ukunam, Jú nunka achiktin jeamtai, Yuska Kapitián Jusuejai Jú nunkanmaya aentsun jiiki akupkarmiayi. Tura ii uuntri Kapitián Jusuejai winiarmia nu, nu jeancha Jú nunkanam itiarmiayi. Tura Tawit uunt akupin Náamtsain, ii uuntrisha nu jean takaku ármiayi. ^46Kame Yus Tawitian Yájau Enentáimtichmiayi. Tuma asamtai Tawit Yus shiir pujustinian jean jeamtinian seamiayi. ^47Túrasha antsu Tawitia Uchirí Sarumún Yusa jeen jeammiayi. ^48Túrasha aents jeammanuman Uunt Yus pujuschamniaiti. Jes, yaunchu Yusa etserniuri Yus Tímia nuna aarchamkia. ^49Juna aarmiayi: "Nayaimpikia winia pujutairuiti. Nunkanmasha nawer tarimiui. ¿Warí jea najatruatai tusarmea tarum? Tímiayi Uunt Yus. Tura Wi ayampratniusha, ¿tui aa? ^50Wiki winia uwejrujain Ashí najanachmakiaj" Tímiayi.' ^51 Estepan tuke étseruk: `Tura átumka Israer-shuartirmeka Atumí Enentáijiai tuke umichuitrume. Atumí kuishisha weaktsui tura Yus nékachua Núniniaitrume. Yusa Wakaníjiaisha tuke nemasnaikiaitrume. Tura Atumí yaunchu uuntrijiai métek Túrarme' Tímiayi. ^52`Iisia, Atumí uuntrisha Yusa etserniurin tuke kajerin ármiayi, Tímiayi. Tura Nú arant Atumí uuntrisha Tunaarincha Tátatui tu etseru wekaan, Máacharmakia. Jes, Nútiksarmek yamaisha, Tunaarincha Támania nusha atumek anankarum Máachmakuram, Tímiayi. ^53Tura Yusa suntari nayaimpinmaya Yusa chichamen susamuitiatrum atumsha penké umikchamarme" Tímiayi Estepan. ^54 Israer-aencha Estepan tu chichaamu antukar Imiá kajerkar nain Kátetete awajiarmiayi. ^55Tura Estepansha Imiá Yusa Wakaní pimiutkamuyayi. Tuma asa nayaimpinmaani iimias, Yusa wincharin, tura Yusa untsuurinini Jesusan wajan Wáinkiamiayi. ^56Tumá Wáiniak Israer-aentsun Tímiayi "Núá iiskua, nayaimp uranniun Wáinjai. Tura Jesusan, Aents Ajasu tutaiya nuna Yusa untsuurinini wajan Wáinjai" Tímiayi. ^57Támaitiat niisha kuishin akiriarmiayi, tura achiktai tusar Charáa tiar Ashí wajatkiarmiayi. ^58Túrawar, péprunmaya arant Júkiarmiayi. Tura antuk etserkarmia nu pushirin aikiar, natsa Sauru wajamunam au iisti tusar aeprusarmiayi. Tura Máawartai tusar kayajai tukurarmiayi Estepankan. ^59Tura Estepanka tukamaitiat Yúsan áujsamiayi. Tura áujuk "Uuntru Jesusá, winia wakantrusha jurutkitia" Tímiayi. ^60Tura tikishmar aujuk "Uunta, ju winia Túrutainiana ju makuip" Tímiayi. Tura nuna ti iniais, jakamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 ^2Estepankan Máawarmatai Sauru, pénkeraiti, Tímiayi. Tura aishman Yúsan pénker Enentáimta armiania nu, Estepanka ayashincha iwiarsarmiayi, tura aneenak ti uutiarmiayi. Tura Nú tsawantai Yus-shuaran Jerusarénnum pujuarmia nuna ti kajerkatin nankamnamiayi. ^3Sáuruka Yus-shuaran kajerak ti pataat wémiayi. Túmak nui Jeá Wayá, nui Wayá aishmannasha nuwancha Wáinkianka japiki Jukí sepunam enkeataj tusa Túrimiayi. Tumakui Yus-shuar Jerusarénnumia pisarar Jutía nunkanam, tura Samaria nunkanmasha jeawarmiayi. Jesusa akatramurinkia antsu Jerusarénnuman juakarmiayi. ^4 Túrasha Jerusarénnumia aents pisararmia nu, arant wénaksha tuke Yusa chichamen etserkini yujarmiayi. ^5Tura Jiripi Jerusarénnumia we tura Chíkich péprunam Samaria Núnkanam ámiania nui Jeá, chichaak "Yus anaikiamu ana nu Jesusaiti" tu etsermiayi. ^6Túrakui aents iruntrar Chikichík Enentáijiai Jiripi étsereamun Titiú pujusar antukarmiayi. Yusa kakarmarin nekaawarat tusa aentsti Túrachminian Túrimia nunasha Wáiniarmiayi. ^7Ti Untsurí aents iwianchruku ármia nuna Jiripi nu iwianchin jiirki akuptiarmiayi. Tura íwianch Jíiniainiak kakantar Charáa tiar Jíiniarmiayi. Tura ti Untsurí emearusha shutuapsha pénker ajasarmiayi. ^8Tuma asamtai Nú péprunmayanka Ashí shuar ti warasar pujuarmiayi. ^9Tura Nú nunkanam uwishin Semun pujumiayi. Nuikkia wi ímianaitjai tusa Samarianmaya aentsun ananniuyayi. ^10Tuma asamtai Ashí aents úmamkesar uchichisha, uuntcha, niin anturiarmiayi. Tura tiarmiayi "Ju Semunsha Yusa kakarmarijiai aitkiawai." ^11Tura ti Untsurí Uwí wawekratmarijiai anankarta asamtai, umirkarmiayi nu aents. ^12Túrasha Jiripi Yusa akupeamurin, tura Jesukrístununcha shiir chichaman etserkamiayi. Tura, nuna antukar nuwasha aishmansha umikiar imian wearmiayi. ^13Semunsha imia uwishniuitiat Yus-Chichaman Enentáimtus imianmiayi. Tura Jiripijiai tsanin wekaimiayi. Yusa kakarmarin shuar nekaawarat tusa Jiripikia aentsti Túrachminian Túrimiayi. Nuna Wáiniak Semun ti Enentáimsamiayi. ^14 Tura Jesusa akatramurisha Jerusarénnum pujuarmia nui Samarianmaya aents Yusa chichamen umirainiawai taman nekaawarmiayi. Tuma asamtai Pitruncha Juánnasha Nekáa ikiuutarum tusa akupkarmiayi. ^15 ^16Tura Samarianmaya Yus-shuarsha aya Uunt Jesusa Náariin imianiarmiayi. Yusa Wakanínkia Tárachmiayi. Tuma asamtai Pítrusha Juanjai nui jeawar Samarianmaya Yus-shuara Enentáin Yusa Wakaní pimiutkarat tusan Yusan áujtusarmiayi. ^17Tura áujsua umikiar Pítiur Juanjai ni uwején Nú Yus-shuaran awantsarmiayi. Nuinkia Yusa Wakaní taramiayi. ^18Jesusa akatramuri uweje awasmanum Yusa Wakaní taramtai, Semunsha nuna Wáiniak, kuitjai nu kakarman sumaktaj, Tímiayi. ^19Tura Jesusa akatramurin chicharuk Tímiayi "Winiasha kuitjai surustarum nu kakaram. Wisha Nútiksanak Nánkamas aentsnum winia uwejur awantsam Yusa Wakaní tarurat tusan tajai" Tímiayi. ^20Tutai Pítiur Tímiayi Semunkan "Ameka Kuítrumjai métek menkakatniuitme. Warí, Yus amaana nu ¿kuitjai sumaktinkiait? ^21Yus esetram Enentáimtachu asam nu Túramu pachistincha penké tujinkiame, Tímiayi. ^22Enentáimprata. Túram Yus seata. Enentáimtamna nuna Yus tsankurtamprashtimpiash. ^23Nékajme, tsaankea aintsan Yapá Enentáimin pimiutramkaiti. Tura tunaarmiin Jinkiámua Núniniaitme" Tímiayi. ^24Tutai Semun aimkiamiayi "Uunt Yus aujtursatarum. Túrutrumna nuna Túrunawaij tusan tajai" Tímiayi. ^25Nuyasha Jesusa akatramuri Jesusa Túramurin Nú aentsun ujakarmiayi. Tura wésar Samaria nunkanam pepru ámunmanka Yus-Chichaman nui etserkiar, nui etserkiar Jerusarénnum waketkiarmiayi. ^26 Tura Yus ni suntarin nayaimpinmayan Jiripincha akuptukmiayi. Niisha chicharuk Tímiayi "Wátskea. Juya jiinkim Jerusarénnumia jintia Enkasa péprunam wea Nuní weme, anaraani Wetá. Nú Jíntiaka atsamu nunkanam nankaamawai' Tímiayi. ^27Tutai Jiripisha wémiayi. Jintiá wesa Itiupianmaya aishmankan Wáinkiamiayi. Nú aishmansha Itiupia nunka akupniurin, ni naari Kantasen takarniuyayi. Kantaseka Núwauyayi. Tura nu aishman ti neka asa nuna Kuítrin iirniuyayi. Nú aishmansha Yúsan áujsataj tusa Jerusarénnum wéu Wáketmiayi. ^28Karetanam enkemar wesa, Yusa etserniuri Isayas aarmia nuna aujki wémiayi. ^29Wats, Jiripi Nú jintianam wéakui, Yusa Wakaní niin Tímiayi "Nú kareta Amayánta." ^30Tura Jiripisha Amayán, Yusa etserniuri Isayasa aarmarin áujun antuk, chicharuk "¿Aujeamna nu nékamek?" Tímiayi. ^31Tutai Nú aishman Tímiayi "¿Itiurak nekaataj? ¿Yaki jintintruat?" Tímiayi. Tura antsu iijiai Wetái tusa, Jiripincha enker jukimiayi karetanam. ^32Nu Papí aarman áujmia nu Júuyayi: "Murikiua aitkiasan Jákatniunam Júkiarmiayi. Tura uchich murik, ure Tsúpiram chichaatsna Núnisan niisha chichakchamiayi. ^33Nincha Iniatsárarmiayi. Túrasha penké chichamnaka Tútsuk tsankamakmiayi. Niisha nunkanam iwiaaku Pujá maamu asamtai, ¿yaki nuna áujmatkat~i?" Nuní aarma ámiayi. ^34Kantase takarniuri Jiripin aniasmiayi "Waitneasam turuttia, tu aarma nusha, ¿yana ta? ¿Yusa etserniuri Nínkik Túmama? ¿Chikichnash ta?" Tímiayi. ^35Nuyá Jiripi nu aarman áujtus "Juka Jesusnan tawai" Tímiayi. Tura Nú arantcha Yus-Chichaman ujakmiayi. ^36Nuyá entsa ámanum nankaamak aishman Jiripin chicharuk "Jui Entsá jeaji. Wikia jui imianchamniakaitiaj" Tímiayi. ^37Tutai Jiripisha Tímiayi "Tuke Enentáimjai Jesus nekas Enentáimtakminkia Túramniaitjame." Tutai aishman chichaak "Ee nekasaiti, Jesukrístuka Yusa Uchirínti tajai" Tímiayi. ^38Tura, karetan awajas mai Jíinkiar Entsá wearmiayi. Nui Jiripikia Kantase takarniurin imiaimiayi. ^39Tura kukar Jíinkiarmatai Uunt Yusa Wakaní Jiripinkia jukimiayi. Tuma asamtai Kantase takarniurisha Jiripin Wáinkiachmiayi. Túrasha ninkia waras wémiayi. ^40Jiripisha jeachat Asutu péprunam wantinkiamiayi. Tura Nuyá jiinki péprunam Nuí Wayá, Nuí Wayá Yus-Chichaman etserki we, Sesaria peprunam jeamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Nuna tumai, Jerusarénnum Uunt Jesusan umirkarmia nuna Máataj tusa áujmattan Sáuruka penké iniaichamiayi. Tuma asa Israer-patri uuntri iyutaj tusa werimiayi. ^2Tura jeari Tímiayi "Papí ame naarmijiai aaram surusta. Wi nuna Papí jukin timiai Tamasku péprunam jean, Israer-shuar iruntainiam wayattajai. Túran Nú papijiai Jesusan umirkaru ainia nuna, Nánkamsan achikiartatjai. Túran aishmannasha nuwancha achikian jinkian, jui Jerusarénnum enkeataj tusan ikiaankattajai" Tímiayi. ^3Tura Papí susam Sauru Jintiá wéai, Tamasku péprunam nuntumsai nui aya aneachma nayaimpinmaya Tsáapin jiitsumir téntakmiayi niin. ^4Túrunamtai Sauru Nunká iniaarmiayi. Tura nayaimpinmaya chichaamun antukmiayi. "Sauru, Sauru, ¿Urukamtai yajauch awajtustaj tusam Imiá pataaturam?" Tímiayi. ^5Táman antuk "¿Amesha, Yáitiam, uunta?" Tímiayi Sauru. Tutai ataksha aimkiamiayi "Wikia Jesusaitjai. Ame pataaturmena Núitjai, Tímiayi. Wíi aents pataatamna nui, amek Enentáimin yajauch awajmamsame, waaka sankanmiak numin ijiuma Núnismek" Tímiayi. ^6Nuyanka Sauru sapijin kuranki Tímiayi "Nuinkia Uunta, ¿wi warinia itiurkat tusamea wakeram?" Tímiayi. Tutai Uunt chichaak "Wajakim weme péprunam Wayatá, Tímiayi. Nui jeawakmin ame Túratamna nuna turamiartatui" Tímiayi. ^7Tura Sáurujai irunar wearmia nu, chichaamun antukarmiayi. Tura aentsnaka penké Wáinkiacharmiayi. Tuma ásar ti ashamkarmiayi. ^8Nuyá Sauru Nunká Tepá nantakmiayi. Tura Wáinmaktaj Tukamá Wáinmakchamiayi. Tuma asamtai Chíkich shuar uwejnum enkekiar Júkiarmiayi Tamaskunam. ^9Nui Jeá menaintiu tsawant iimtsuk tura yurumtsuk penké úmutsuk pujumiayi. ^10 Nui Tamaskunam Yus-shuar Ananías ámiayi. Niin mesekranam Uunt Jesus Tímiayi "Ananíasa." Tutai "¿Warí wakeram, Uunta?" Tímiayi. ^11Nuyá Uunt Jesus Tímiayi "Wajakim jintia, Naka tutaiya nui Wetá. Nuisha Jutasa jeen jeam, Társunmaya Sáurun eaktaj tusan winijiai, Titiá, Tímiayi. Niisha Yúsan áujuk pujawai. ^12Tura juna mesekranam ipiatkamjai Sáurun. Aishman Wayá ni uwejéjai ántiawai, ataksha iimit tusa. Nú aishmanka ámetme, Ananíasa" Tímiayi Jesus. ^13Táman antuk Ananías chichaak "Túrasha Uunta, ju aishman ame aentsrumin Jerusarénnum ti yajauch awajchakait. Ni yajauch Túramurín ti Untsurí aents ujatainiawai, Tímiayi. ^14Tura yamaisha Israer-patri chicharniun Papirín takakui. Tura nujai ame Náarmin Páchiaj nuna achik jukitiaj tusa Tímiajaisha tarutramji" Tímiayi Ananías. ^15Tutai Uunt Jesus Tímiayi "Aankisha Wetá. Ju aishmankan winia etserniur Atí tusan achikjai Wi. Niisha Israer-shuarchancha tura Kapitiánniasha tura Israer-shuarnasha Wínian etserin átatui, Tímiayi. ^16Tura Sauru winia Náarun Páchia asa ti Wáitsattana Núnaka niin iniaktustatjai" Tímiayi Jesus. ^17Tura Jesus Táman umirak Ananías Sauru pujamunam wémiayi. Tura jeari Wayá uwején awantas Tímiayi "Yatsuru Sauru, Uunt Jesus Jintiá wantintiurmakmamna nusha ame ataksha iimiat tusa, tura Yusa Wakanísha Enentáimin pimiutramkat tusa winia akuptukai" Tímiayi. ^18Nu chichamaik ni jiiya Namaká saepeya aanin iniaarmiayi. Túrunamtai ataksha iimmiayi. Túruna wajaki we imianmiayi. ^19Nuyasha Yurumámiayi. Tura Yurumásha kakaram ajasmiayi. Tura Yus-shuarjai Tamaskunam Wárumchik tsawant pujusmiayi. ^20Nuyanka Sauru Israer-shuara iruntairin Wayá Jesusa Túramurin etserkamiayi. Etseruk Tímiayi "Nekasaiti, ju Jesus Yusa Uchirínti" Tímiayi. ^21Nuna Ashí Anturú pujuiniaka "¿Ausha urukakua aania? tiarmiayi. Entá ju aishmansha Jerusarénnum Jesusan Enentáimtuinian ti pataatimia Núchakait. Tura Tímiajaisha nuna achik Israer-patri akupniuriin jukitiaj tusa tamia Núchakait" tiarmiayi. ^22Tura Sáurusha sapijmiatsuk etsermiayi. "Ju Jesus nekas aentsun Uwemtikniuiti" tu etsermiayi. Tura ti paant étserkui, Tamaskunmaya Israer-aents, nekaschaiti titiaj Tukamá tujinkiarmiayi. ^23 Tura ukunam, Israer-aents Sáurun maatai tusar chichaman jurusarmiayi. ^24Tura Sáurusha nu chicham jurusman nekamamiayi. Israer-aents pepru Jíinmanum tuke tsawaisha, Káshisha achikiar maatai tusar jintian akirtiarmiayi. ^25Nuna antukar Yus-shuar Sáurun chiiknium kashi enkeawar itiararmiayi. Pepru tanishnum itiarar awemarmiayi. ^26Tura Sauru Jerusarénnum Jeá Yus-shuarjai iruntrattsa wakerimiayi Túrasha ninkia ashamiarmiayi. Sáurusha nekas Yus-shuar ajaschaiti tusar ashamiarmiayi. ^27Túmainiain Pirnapí Jesusa akatramuri matsatmanum jukimiayi Sáurun. Tura nui ejé Tímiayi "Ju Sauru Jintiá wesa Uunt Jesusan Wáinkiaiti. Tura Yus chicharkaiti. Tuma asa Sauru Tamaskunam sapijmiatsuk Jesusa Náarin etserkaiti" Tímiayi. ^28Tura Sauru Jerusarénnum Juákmiayi. Tura Yus-shuarjai irunar pujumiayi. ^29Nuyasha Yus, etserkata tutai, sapijmiatsuk Jesusa Túramurin etsermiayi. Tura Israer-shuar Kriaku chichaman chichau ármia nu, nui pujuarmiayi. Sáurusha nu shuarjai áujmatsarmiayi. Túrasha nu shuar Sáurun itiur Máatjik tusar chichaman juriarmiayi. ^30Tura Yusai yachi ármia nu, chicham jurusman nekaawarmiayi. Neka ásar Sáurun Sesaria peprunam Júkiarmiayi. Tura nuyasha Tarsu péprunam akupkarmiayi. ^31Tura Jutíanmaya, Kariréanmayasha, Samarianmayasha Yus-shuar shiir Tímiajnisan ajasar kakaram ajasarmiayi. Yúsan ashamainia ásar, tura Yusa Wakaní yayamu ásar kawenki kawenki wearmiayi. ^32 Tura Pítiur Yusai yachi armiania nui Iráa wekaimiayi. Wekaak Yus-shuar Rítianam matsamarmia nuisha iraumiayi. ^33Nuisha Rítianam Jeá aishmankan Eneas Náartinian Wáinkiamiayi. Niisha emearu asa wekaicha uchu Uwí aya tépenuyayi. ^34Tura Pítiur chicharuk "Eneasa, Jesukrístu Tsuármawai. Nantaktia. Tura esekmatairam iwiarata" Tímiayi. Tutai Eneas nu chichamaik nantakmiayi. ^35Nuna Túman Wáinkiar Rítianmaya aents tura Sarunmaya aencha Enentáimprar Uunt Yusan nemarsarmiayi. ^36 Túrasha Jupe péprunam nuwa Yus-shuar pujuyayi, ni naari Tapitia. Tura nusha Kriaku chichamjainkia Túrkas tuiniawai. Nu nuwasha nui pujus tuke pénker Túriniuyayi. Tura niisha Nútiksan yai wémiayi. ^37Nu tsawantinik Túrkas sunkuran jateemak jakamiayi. Túrunamtai ayashin nijiarar Yakí tesaamunam aepsarmiayi. ^38Jupe péprusha Rítianmaya Tíjiuch ámiayi. Júpenmaya Yus-shuar Rítianam Pítiur pujan nekaawar Jimiará aishmankan akatrar akupkarmiayi, Júpenam wari Winití tusar. ^39Nui tutai Pítiur niijiai wémiayi. Tura Támatai jaka tepemia nui Awayáwarmiayi. Nui wayamtai waje pujuarmia nu uutkiar Pítrun téntakarmiayi. Túrawar pushirin, Túrkas iwiaaku pujus najankamia nuna iniaktusarmiayi. ^40Nuyanka Pítiur aa akupkarmiayi Ashí. Tura niisha ninki tikishmar Yúsan áujsamiayi. Nuyasha nuwan jaka tepaan iis Tímiayi "Tapitia nantaktia." Tutai niisha iimi Pítiur wajaan Wáiniak nantaki pujusmiayi. ^41Tura Pítrusha nuwan uwejnum achik awajkimiayi. Tura iniais Yus-shuar ármia nuna tura wajencha untsukar Túrkas iwiaaku ajasun iniaktusarmiayi. ^42Nu Túrunamun Ashí aents Jupe péprunmaya nekaawarmiayi. Túrawar Untsurí aents Uunt Jesusan umirkarmiayi. ^43Tura Pítruka Jupe péprunam Untsurí tsawant nuapen-iwiarin Semunka jeen pujusmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Sesaria péprunam Kurniriu naartin suntara Kapitiántri pujumiayi. Ni suntari Itiaria nunkanmaya ármiayi. ^2Nu Kapitián Kurniriu ni shuarijiai, Yuska nankaamantuiti, tu Enentáimtiarmiayi. Tuma ásar Yúsan Enentáimtin ármiayi. Tura Nútiksan Kuítniasha takakchan Yáintaj tusa Israer-shuaran Súuyayi. Tura tuke tsawant Yúsan áujtiniuyayi. ^3Chíkich tsawantai, nantu aanku ajasai Kurniriu iimiarmiayi. Yusa suntari Yus nayaimpinmaya akupkamu, ni pujamunam Utuá "Kurniriuá" Tímiayi. ^4Kurniriuá tutai, Yusa suntarin ashamak iimia pujumiayi. Tura "¿Warimpiait, Uunta?" Tímiayi. Tutai Yusa suntari Tímiayi "Ame seamun Yus anturtamkai. Tura atsumainia nu yayakmin Yus shiir Enentáimturmawai' Tímiayi. ^5Tura Yusa suntari Kurniriun tuke chicharuk "Wats, áminiuram Júpenam akupkata. Semun, Chíkich naari Pítiur, Tatí tusam akuptukta, Tímiayi. ^6Nu Semunsha Chíkich Semunjai pujawai. Nuka nuapen-iwiarin Semunkaiti. Tura ni jeesha nayaantsanam ayaamach pujawai, Tímiayi. Nui jeawakmin, ame Túratamna nuna Semun Pítiur turamtatui" tinia ikiukmiayi. ^7Tura Yusa suntari waketkimtai, Kurniriuka ni takarniurin Jímiaran itiamiayi. Tura suntaran chikichkiniak nemarsat tusa itiamiayi. Nu suntar ni írutramuriyayi. Tura Yúsan Enentáimtiniuyayi. ^8Kurniriusha ni Túrunamurin Ashí Ujáa-Já awajas Jupe péprunam akupkarmiayi. ^9 Kashin tsawantai Kurniriu suntari Júpenam nuntumsarai, tutupin ai Pítiur jea Yakí Wáakunam Yúsan áujsatajtsa wakamiayi. ^10Pítrusha ti tsukamak Yurumátaj tusa wakerimiayi. Túrasha yurumkan iniarainiai Pítiur íkiajtiusmak, ^11nayaimp uranmianum wankaram tarachia aanin tura nuna tsakarin jinkiakman Tárun Wáinkiamiayi. ^12Nu tarachnium yajasma irunmiayi. Wekainiusha, nanamtincha, tura napisha enkemiarmiayi. ^13Tumai Yus Pitrun chicharuk "Pitru, wajakim maam yuata" Tímiayi. ^14Tutai Pítiur Tímiayi "Atsá Uunta. Ii Israer-shuartikia yajauch yajasma ainia nu tura Yúatin surimkiamu ana nuka penké Yúchaitji. Tuma asamtai Júnaka wikia yuashtatjai" Tímiayi. ^15Túrasha Pitrun atak Yus chicharuk "Wi, pénkeraiti, Tájana nu, yajauchiiti, tiip" Tímiayi. ^16Nuka Menaintiú Túrunamiayi. Tura nuyasha tarach ataksha nayaimpiniam wakamiayi. ^17Nuna Túrunan Wáiniak Pitiur wariniak aaniuncha Wáinkiaj tusa Enentáimia pujai Kapitián Kurniriu ayakma armia nu, anintruiniak jeawariayi. ^18Tura jeawar kakantar untsummiar "¿Semun, Pítiur, juin Pujá?" tiarmiayi. ^19 Tura Pítruka iimiarmarin tuke Enentáimia pujai Yusa Wakaní chichaak "Menaintiu aishman untsurmainiawai, Tímiayi. ^20Wajakim akaikim arantutsuk au nemariarta, Wi akupkamu asamtai" Tímiayi. ^21Nuna antuk Pítiur taramiayi. Tura aishmankan Kurniriu akupkamia nuna wajainian Wáiniak "Wiitjai Pítiur. Atum eatrumna Núitjai. ¿Warí tarintrum?" Tímiayi. ^22Tutai niisha tiarmiayi "Iisha Kapitián Kurniriu akupkamu taji. Kurniriuka aishman pénkeraiti. Yúsan Enentáimtiniaiti. Tura Israer-aencha niin shiir Enentáimtuiniawai. Níiya winiaji, tiarmiayi. Kame nuik, Yusa suntari, nayaimpinmaya akupkamu, ii Kapitiántrin Tímiayi "Pitrun Untsukát akupkata. Nii Tatí. Tura nii Títiatna nu pénker anturkata" Tímiayi. Nuna ii Kapitiántrin takui iisha winiji" tiarmiayi. ^23Tutai Pítiur Jeá Awayámiayi. Tura nu kashi nui kanararmiayi. Kashin tsawarar Pítiur niijiai wearmiayi. Túrasha Júpenmaya Yus-shuarsha niin nemariarmiayi. ^24Nuyá tsawarar Sesaria péprunam, Kurniriu Nákamun jeariarmiayi. Kurniriuka ni shuarin tura ni nekas amikrin, nekaatarum tusa untsuk ikiaankamiayi. ^25Tura Pítrusha jeamtai Kurniriu aa jiintiuki Pitrun tikishmatramiayi. ^26Túrasha Pítiur awajki Tímiayi "Wajaktia. Wisha aya aentsketjai. Amea Núnisketjai" Tímiayi. ^27Tura chichasar Jeá wayawarmiayi. Tura Wayá, Untsurí aents matsatun Wáinkiamiayi. ^28Nuyá Pítiur chichaak Tímiayi "Amikrua, atumsha nékarme. Iin Israer aentstinkia, Chíkich aentsjai pachiniarchatniuitrume, tura ni jeencha wayashtiniaitrume iin jintintramin turamainiaji, Tímiayi. Túrasha Yuska ni Enentáimsamurin Wíniaka paant iniaktursayi. Túmaitkiui wikia Nánkamas aentsun yajauchiiti, tura auka wapikiaiti, Tíchamniaitjai, Tímiayi. ^29Tuma asamtai, untsurkurmin, Páchitsuk winimjai. Túmaitkiui nekaataj tusan wakerajai. ¿Urukamtai untsurkamarum?" Tímiayi. ^30Tutai Kurniriu Tímiayi "Kuatru tsawant nankaamasai tura nantusha juni ai, wikia yurumtsuk Yúsan áujsamjai, kiarai áujsatin ana nuna. Túran chichai, aishman, ni entsatairi wincharpatniun, naka wajatran Wáinkiamjai, Tímiayi. ^31Niisha chichartak turutmiayi "Kurniriu, Yus ame áujman anturtamkayi. Tura shuar atsumainia Yáinmamna nunasha nekarmayi, turutmiai, Tímiayi. ^32Tuma asamtai, Jupe péprunam akatramuram akupkata. Semun Pítrun Itiatí. Nu Semun Pítrusha, Chíkich Semunjai pujawai. Nuapen-iwiarin Semunkaiti nuka. Tura ni jeesha nayaantsanam ayamach pujawai. Niisha taa ámin chichartamkattawai" turutmiai, Tímiayi. ^33Túrutkui, wi umikian aentsun Wárikmasan ámin akuptukjame utitia tusan. Tura nékasen taume. Tuma asamtai iisha jui Yus iimmianum pujuiniaji. Tuma asamtai, Ashí Uunt Yus ámin au ujakarta Túramna nu, iisha antuktai tusar pujaji" Tímiayi Kurniriu. ^34 Nuyá Pítiur chichaak "Ayu. Yus iimmianum Ashí aents métekrak ainiawai nekas nékajai, Tímiayi. ^35Antsu Ashí nunkanam Nánkamas aents Yúsan umirak pénker tura nuna, Yus Nú aentsun shiir Enentáimtawai, Tímiayi. ^36Yuska shiir chichaman Israer-aentsun akuptukmiayi. Nui chichaak "shuar Jesukrístu naarin Páchiakka, Yusjai nawamnaikiatin átiniaiti, Tímiayi. Nú Jesukristu Ashí shuara Uuntrinti' Tímiayi Yus. ^37Túrasha Kariréa nunkanam nankamak Ashí Israer nunkanam Túrunamia nu paant nékarme. Imiakratin Juan imiaak etserak amukmia Nú tsawantin nankamamiayi. ^38Tura jusha nékatsrumek, Tímiayi. Nasarétnumia Jesus, Yus Anaikiamu asa, Yusa Wakaní kakarmarijiai pénker Túriniuyayi. Iwianchruku Wáitias pujuarmia nuna pénker awajsamiayi. Yus Niin pujurma asa Ashí nuna Túriniuyayi. ^39Tura Israer-aents matsatkamunam tura imia Jerusarén péprunmasha Jesus Túramia nu, iisu asar, iisha étsereaji. Tura ayu, Niin achikiar Krúsnum Máacharmakia, Tímiayi. ^40Tura menainti tsawant jeamtai Yus Niin iniantkimiayi. Tura ataksha iwiaintiurtamkachmakaj~i, Tímiayi. ^41Ashí aentsnumka wantinkiachmiayi. Antsu íniak nuik, etserin atarum tusa Yus achirmakmiaj Nú aentstiniak wantintiurmakmiaji, Tímiayi. Au nekas jakamunmaya nantakmiatai iisha Niijiai tsaninkiar Yurumámji, Tímiayi. ^42Tura Jesussha iin akuptamkaitji. Jesuska "Wiitjai Yus Anaikiamun, Tímiayi. Ashí aentsun, juka makuumawai, Túrasha juka makuumatsui, Wiki Títiniaitjai. Kame Ashí aentsun, jaka ainia nuna tura iwiaaku ainia nunasha, Wíkiitjai nuna Títinian" Tímiayi Jesus. Nusha átum werum ujatruktarum, Jesus turammaji, Tímiayi. ^43Ya shuarak Jesusa Náarin pachia Nú shuarnaka tunaarin tsankurattawai, nuna Ashí Yúsnan etserniusha yaunchu etseriarmiayi" Tímiayi. ^44 Tura Pítiur tuke chichaak pujai, tura chikichcha Antúu pujuiniai Yusa Wakaní tarurarmiayi. ^45 ^46Tuma ásar ankant ankant Chíkich chichamjai chichasarmiayi. Túmainiak, Yus ti pénkeraiti, tiarmiayi. Tura Israer-shuar, Yus-shuar armia nuka Pítrujai Táarmia nu, nuna antukar ti Enentáimsarmiayi. Maa, Yusa Wakanísha Israer-shuarcha ainia nunasha tarurcharaik, tu Enentáimsarmiayi ^47Túmakui Pítiur chichaak "¿Yaki surimkiat ju aents imiantinian? Warí nincha ínia aintsan Yusa Wakaní tarurcharaik" Tímiayi. ^48Nuyá Pítiur, Jesukrístu Náariin imiantiarum tusa akupkarmiayi. Tura nuyasha Pitrunka, niijiai ishichik tsawant pujustinian seawarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Israer-shuarchasha Yusa chichamen umirkarai Táman Jesusa akatramurisha tura Jutíanmaya Yus-shuarsha antukarmiayi. ^2Túmainiak Pítiur Jerusarénnum jeamtai, Israer-shuar Yus-shuar ármia nu chichainiak ^3"¿Urukamtia Israer-aents ainiachusha iyumam? ¿Tura aujai tsaninkiam urukamtai Yurumámum?" tiarmiayi. ^4Tutai Pítiur Ashí Yámankamtaiknumia Túrunamun ujakmiayi. ^5Chichaak Tímiayi "Wikia Jupe péprunam pujumjai. Tura nui Yusan auju pujusan iimiarmajai. Tura wankaram tarachia aanin kuatru tsakarin jinkiakma, nayaimpinmaya Táarun Wáinkiamjai. Tura wi pujamunam jeartimiai, Tímiayi. ^6Tura nui iiyaj tukaman init yajasman, napincha, nanamtinniasha enketainian Wáinkiamjai, Tímiayi. ^7Tura chichaman antukmajai "Pitru wajakim maam yuata" Túrutun antukmajai, Tímiayi. ^8Túrutkui "Atsá, Uunta, aanin wapiknaka, Israer-aents yuatin surimkiamu ana Núnaka tuke Yúchaitjai" Tímiajai, Tímiayi. ^9Atak Nuyá Túrutuk "Wi, pénkeraiti, Tájana nu, ámeka, yajauchiiti, tiip" turutmiai, Tímiayi. ^10Nunasha Menaintiú Túrunan Wáinkiamjai. Túruna nayaimpiniam mash waketkimiai, Tímiayi. ^11Nui Túruna pujai Menaintiú aishman Sesarianmaya akupkamu, winia eatainiak wi pujamunam tarutiarmiai, Tímiayi. ^12Tura nui Yusa Wakaní chichartak "Arantutsuk aujai Wetá" Túrutkui, wémajai. Tura ju sais Yus-shuarjai wi wémajai. Túrunar ashinkiar Kurniriu jeen wayamji, Tímiayi. ^13Niisha chichaak "Jearui Yusa suntari nayaimpinmaya taa wajan Wáinkiamjai, Tímiayi. Tura niisha chichartak "Jupe péprunam Semun Pítiur Tatí tusam aishman akatram akupkata. ^14Pítrusha taa, itiura amesha tura áminiurmesha tunaarminia uwemprattam nuna turamtatui." Yusa suntari Nuní turutmiayi" tu ujatkamiayi Kurniriu' Tímiayi. ^15`Wi chichastasan Júarai, Yusa Wakaní tarurarmiayi, Yámankamtaik iin tarutrampramiaj Nútiksan, Tímiayi. ^16Nuinkia Uunt Jesus timian Enentáimpramjai. Niisha Tíchamka "Juan entsajain imiakratmiayi. Tura antsu Yusa Wakanínkia imiantinia aintsan Atumí Enentáin enkemprutmattarme." Nu timian Enentáimpramjai, Tímiayi. ^17Atumsha Enentáimpratarum. Uunt Jesukrístu umirkamiaj nui, incha Yuska ni Wakanín suramsamiaji. Tura iin suramsamiaj Núnisan Yus nincha ni Wakanín Súsarmiayi. Nuna tura asamtai, wikia, Túrashtiniaiti, Yúsan Títinkiaitiaj" Tímiayi Pítiur. ^18Tura Pítiur taman antukar mitiat Wáinkiar "Nekasaiti, Israer-shuarchancha ni Enentáin Yapajiáwarmatai tuke iwiaaku átinian Yuska niin Súsaruiti" tiarmiayi. Tusar Yusa Náarin ti shiir awajsarmiayi. ^19 Estepankan Máawarmia nui, Chíkich Yus-shuarnasha maatai tusar pataatiarmiayi. Túram Chíkichkia pisarar Pinisia nunkanam, Chipri nunkanmasha, tura Antiukía péprunmasha wearmiayi. Tura nui jeawar Yus-Chichaman chikichnaka ujatsuk aya Israer-aentsnak ujakarmiayi. ^20Tura niijiai Chipri nunkanmaya pisararmia nu Serini nunkanmayasha Yus-shuar ármiayi. Nuka Antiukíanam jeawar Israer-shuarchan Uunt Jesusa Túramurin ujakarmiayi. ^21Tura Uunt Jesus Ikiakárma ásar, Nú nunkanmaya aents ti Untsurí yaunchu Túrutairin iniaisar Jesusan Enentáimtuiniak Yus-shuar ajasarmiayi. ^22Tura nu chichaman antukar, Jerusarénnumia Yus-shuar, ame Iyutá tusar, Pirnapín Antiukíanam akupkarmiayi. ^23 ^24Pirnapísha Jeá, Yus Nú shuaran uwemtikrarma nuna Wáiniak warasmiayi. Pirnapísha pénker aishmankauyayi. Yusa Wakanísha pimiutkamuyayi. Tura Yúsan nekas umirkauyayi. Tuma asamtai nu shuaran mash jintintiainiak chicharuk "Tuke Enentáimjai umirkarum Yus nemarsatarum." Tu chicharak ikiukmiayi. Tura nuisha Nú arant Untsurí aents Yusai kawenkarmiayi. ^25Nuna turasua amik Pirnapí Tarsu péprunam wémiayi Sáurun Wáinkiataj tusa. Tura Wáiniak Antiukía péprunam jukimiayi. ^26Tura nui jeawar, Nú péprunmaya Yus-shuarjai iruntrar Chikichík Uwí pujusarmiayi. Yus-Chichaman Untsurí Shuáran ujaak pujuarmiayi. Tura nui Antiukía péprunmanka Yus-shuaran émkaka, Kristu shuari, tiarmiayi. ^27 Nuyá Yusnan etserin Jerusarénnumia Táarmiayi Antiukíanam. ^28 ^29 ^30Túmainiai Chikichík etserin, ni naari Akaapu, Yus-shuar matsatmanum ajapén wajaki chichasmiayi. Tura Yusa Wakaní nekatairijiai chichaak "Ti tsuka Ashí Núnkanam átatui" Tímiayi. Tuma asamtai Antiukíanmaya Yus-shuar chichainiak "Jutía nunkanmaya Yus-shuar ainia nu Yáintai" tiarmiayi. Ankant ankant ni wakeriarmia Núnik Súsarmiayi. Tura Nú Kuítniasha Jutíanmaya Yus-shuara uuntrin akuptukarmiayi. Pirnapísha Sáurusha Nú Kuítian Júkiarmiayi. Tura Akaapu Tímia Núnisan Túrunamiayi, akupin Krautiu pujai. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Nu tsawantai akupin Erutis Yus-shuaran Máataj tusa chichaman jurus aentsrin ishiakmiayi. ^2Tura Juanka yachin Jakupun suen tsupirkar Máawarmiayi. ^3Nuna tura Máawarmatai Israer-aents Wáinkiar "juka pénkeraiti" tiarmiayi. Erutissha nuna antuk, Pítrusha achikrum itiatarum tusa akupkarmiayi. Núnaka wakapruachu tanta yuatin nampertin Túrawarmiayi. ^4Pítruncha achik itiarmatai, Erutis sepunam enkeata tusa akupkamiayi. Tura sepunam suntarsha ankant ankant, kuatru kuatru, ashikia Tiasisáis (16) irunar Pitrun téntakarmiayi. Tura, ju Jísat nankaamasmatai, Mantamnatí tusan jiiktiatjai aents iruntramunam, tu Enentáimsamiayi Erutis. ^5 Túramu asa Pítruka sepunam pujumiayi. Tura suntarsha mijiatrutsuk iiyarmiayi. Túramunak Yus-shuarka, Pitrun Yáinkiat tusar iniaitsuk Yúsan ti áujiarmiayi. ^6Wats, Erutis, kashin Jíiktiajai takui, Nú kashi Pítruka Jimiará suntar wajamunam etema tepes kanarmiayi. Tura Jimiará jirujai jinkiamuyayi. Tura Chíkich suntarka Jíinmanum ii wajarmiayi. ^7Tumai aya aneachma Yusa suntari nayaimpinmaya taa ajapén wajasmiayi. Túrunamtai jeanmanka Tsáapin ajasmiayi. Tura Yusa suntarisha Pitrun Páenum antin ishintiarmiayi. Tura jirusha Pitru uwejéya sayat atiniamiayi. ^8Tura Yusa suntari Tímiayi "Kaki emenmamata. Túram sapatrumsha aweekata" Tímiayi. Tutai Pítiur Túramiayi. Nuyá chichaak "Pushiram entsarta. Túram nemartusta" Tímiayi. ^9Tutai Pítiur nemarsamiayi. Túrasha Pítruka, mesekranmaapi Júniaja, tu Enentáimsamiayi. ^10Túrasha emka suntar iimia wajan nankaikiarmiayi. Tura nuyasha Chíkich suntar iimia wajan nunasha nankaikiarmiayi. Tura nuyasha Jíintiainium jiru waiti ámanum jeawarmatai, Nú Wáitisha ímia-ninki kuat uranmiayi. Túrunamtai Jíinkiarmiayi. Tura Jintiá ishichik wésan, Yusa suntari Pitrun Níiniak ikiukmiayi. ^11Túram Pítiur Enentáimiar Tímiayi "Yamaikia nékajai. Mesekranmachuiti. Antsu Uunt Yus ni suntarin nekas akupturkayi. Erutis mantuataj tusan pujurtana Nuyá Yusa suntari winia uwemtikrurai. Tura Israer-aents Túrutatajtsa wakeriarmia nuyasha uwemtikrurai" Tímiayi. ^12Nuna tu Enentáimias Nekáa, Marí jeen wémiayi. Nú Marisha Juan Márkusan Nukuríyayi. Nú jeanam Untsurí aents irunar Yúsan auju matsatainiai Pítiur jeamiayi. ^13Tura Jeá aa Wáitin tuntuimiayi, wayataj tusa. Túmakui nuwa uchich, ni naari Ruti, Yákit tusa iyumiayi. ^14Tura jeari, Pitru chichamen anturak ti shiir Enentáimsamiayi. Túmak Wáitin urattsuk ikiuki, init matsatainian Werí "Pítiur taa Wáitiniam wajaawai" Tímiayi. ^15Tutai "Wáurtsumek" tiarmiayi. Tútaisha Núwaka "Atsá nekasaiti" Tímiayi. Tútaisha Nú arant "Níichuiti. Antsu ni Wakaní Túratsuash" tiarmiayi. ^16Tu chichainiain Pítruka tuke Tuntuí wajamiayi. Tura Wáitin uraj Tukamá Pitrun Wáinkiar ashamkarmiayi. ^17Ashamak chichainiakui Pítiur, uweje Takuí itiatmamtikiarmiayi. Tura Nuyá Uunt Yus sepunmayan uwemtikramun ujakmiayi. Tura "Ju chicham Jakupu tura Chíkich Yus-shuarsha ujaktarum" Tímiayi. Nuna ti iniais jiinki arant wémiayi. ^18Kashin tsawar suntarsha Pitrun Atsá Wáinkiar "Chuwa urukakua menkaka. Ayawa urukattajia" tiarmiayi. Pítiur Túrunamun nékachu ásar nuna tiarmiayi. ^19 ^20 Túrunamtai Erutis chichaak Pítiur eaktarum tusa akupkarmiayi, Túrasha Wáinkiacharmiayi. Túrunamtai Erutis suntaran untsukar, Pítrun iisarmia nuna aniasarmiayi "¿Pítiur itiura menkakama?" Tímiayi. Niisha aimiainiachkui, nu suntaran Mantámnatí tusa akupkamiayi. Erutissha Tirunmaya tura Setúnmaya aentsjaisha nemasnaikiarmiayi. Túmayatan Jutía nunkan ikiuki Sesaria péprunam pujustaj tusa Erutis wémiayi. Sesaria péprusha Tiru péprunam Tíjiuchiiti. Setúnmaya aents Tirunmaya aentsjai Erutisa nunkeyan yurumkan Súmainia ásar, Erutisjai nawamnaikiatniun wakeriarmiayi. Tuma asamtai métekrak Enentáimsar, Erutisa takarniuri penkeri, ni naari Parastu, niijiai emka amikmawar Nuyá Erutisan weriar shiir matsamsatniun seawarmiayi. ^21Tuma asamtai tsawant jeamtai Erutissha akupin entsatai pushin entsarmiayi. Tura akupin pujutainium pujus aentsun ikiaanak áujmatmiayi. ^22Nui pujus chichaakui aents untsumainiak tiarmiayi "Ju chichaa pujana juka aenchaiti. Antsu nekaska Yúsaiti" tiarmiayi. ^23Tumai nuyaik Yusa suntari nayaimpinmaya Tarí Erutisan jaa awajsamiayi. Tuma asamtai nusha aka yuam jakamiayi. Erutissha Yusan waantu awajtsuk ninki waantu Enentáimtuma asa Túruna jakamiayi. ^24Túrunamtaisha Yusa chichamenka Nú arant pampanki wémiayi. Túmaki Ashí Núnkanam anturamiayi. ^25Tura Pirnapísha Sáurusha ni takatrin amukar Jerusarénnumia Antiukíanam waketainiak Juan Márkusan Júkiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Antiukíanmaya Yus-shuarnum Yusnan etserin Páchitra ármiayi. Nútiksan Yus-Chichaman jintinniurisha ármiayi. Pirnapísha tura Mukusa Semunsha, Nuyá Chíkich, Serinianmaya Rúsiusha tura akupin Erutisa tsakatkesha, ni naari Manaen, Sáurusha Tímianu ármiayi. ^2Tura Chíkich tsawantai niisha yurumtsuk Yúsan áujeak pujuiniai Yusa Wakaní Tímiayi "Pirnapísha, Sáurusha akanturkitiarum, Tímiayi. Wi takatan Súsaitjiana nuna takasarat tusarum Túratarum" Tímiayi. ^3Tutai ijiarma Yusan aujsua amikiar, shiir wetarum tusar ni uwején Sáurun Pirnapíncha awantkarmiayi. Túrawar Antiukíanmaya akupkarmiayi. ^4 Tura nuyanka Yusa Wakaní akupkam Pirnapísha Sáurusha Jíinkiar Serusia péprunam jeawarmiayi. Tura Nuyá uunt kanunam enkemprar Chipri nunkanam jeawarmiayi. ^5Juansha Yáintaj tusa némarkauyayi. Nui Saraminia péprunam jeawar Israer-shuar iruntai jeanam wayawar Yus-Chichaman etseriarmiayi. ^6Tura Chipri nunkanam pepru ainia nui Wáirkutak Papus péprunam jeawarmiayi. Nui jeawar Israer-aents uwishin ni naari Parjesúsan Wáinkiarmiayi. Ni Chíkich Náarinkia Erimiasauyayi. Niisha uwishniuitiat, Yúsnan étsereajai, Tíniuyayi. ^7Akupin Serjiu Páurujai pujuyayi. Nu akupniusha ti pénker Enentáimniuyayi. Tura Pirnapín Sáuruncha chichaman akuptukmiayi, taarti tusa. Kame Yus-Chichaman antuktaj tusa wakerak untsukmiayi. ^8Tura uwishin Erimias nuna nakitiak "Auka pénkerchaiti" Tímiayi. Akupniusha Yúsan umirkain tusa nuna Tímiayi. ^9Nuyanka Sauru, ni Chíkich naari Papru, Yusa Wakaní pimiutkamu asa, nu uwishniun úmamkemas iis Tímiayi ^10"Ameka Wáitiaitme. Anankartiniaitme. Yajauchiitme. Maaj, iwianchiitme. Tura Ashí pénker ana nuka Imiá nakitniuitme. Tsej, ¿urukamtai Yusa jinti naka ana nu emeskim weam? ^11Paij, yamaikia Uunt Yus Asutiámattawai. Yamaikia amesha jiimi kusurmatai Untsurí tsawant Tsáapnin penké iischattame" Tímiayi. Tura Nú chichamaik jii kusurmatai kirit iimiuk chikichan eamiayi enkeki jurukit tusa. ^12Nu Túrunamtai akupin nuna Wáinak, ti Enentáimpramiayi. Túruna Uunt Yusa chichamen Enentáimtur umikmiayi. ^13Nuyá Juan waketki Jerusarénnum wémiayi. Tura antsu Pápruka ni tsaniakmarijiai kanunam enkemprar Pápus péprunka ikiukiar Pirji péprunam jeawarmiayi. Nusha amaini Pampiria nunkanam pujawai. ^14 Nuyá Pirji péprun nankaikiar Antiukía péprunam jeawarmiayi. Nú Antiukíasha Pisitia nunkanam pujawai. Nui jeawar Israer-shuar ayampratin tsawantin, nuka Sáwartin, Israer-shuar iruntai jeanam wayawar pujusarmiayi. ^15Tura nui Yus-Papinium yaunchu aarman áujas aminkiamtai, Israer-shuar iruntai jeanam iirniuri Páprun tiarmiayi "Yatsuru, Jintíatin chicham takakkurmeka yamaik titiarum. Antukarmí" tiarmiayi. ^16Tutai Papru wajaki uweje takuimiayi. Tura chichaak "Israer-shuartiram, tura Yúsan umirkataj tusa wakerarmena nu antuktarum, Tímiayi. ^17Ii Yusri ii yaunchu uuntrin Israer-shuartin achikmiayi. Tura niisha írara Núnik Ejiptunam matsatainiai Yuska niin Páchiniak uunt awajsarmiayi. Yus ni kakarmarijiai Nú nunkanmaya ii yaunchu uuntrin uwemtikrarmiayi. ^18Túrasha atsamu nunkanam ii uuntrin kuarenta (40) uwitin Yuska aya Kátsuntramiayi. ^19Tura nuyanka siati aentsun Mátsatkainian, Kanaan nunkanam matsamarmia nuna amukarmiayi. Nú nunkan ii yaunchu uuntrin susataj tusa Yus Túramiayi. ^20Nuyanka ii uuntri akupniurin, Juís Tútain, anaikiamiayi. Tura chikichan ukunam anaiki anaiki wémiayi. Nuna tura Túraakua kuatru Siántu senkuenta (450) Uwí ejemiayi. Samuersha Yúsnan etserin Náamtsáin nuna Túrimiayi Yus. ^21Tura nuyanka aencha Juísan nakitiainiak, uunt akupin Náamkat tusar Yúsan seawarmiayi. Tuíniakui Yuska Sesa Uchirín Saúran anaikiamiayi. Nú Saúra uuntrinkia Pinjamínkiauyayi. Tura Saúrsha kuarenta (40) Uwí Nú aentsun akupkat tusa Yus tsankatkamiayi. ^22Tura Saúr Náamkan ataksha Yus awainkimiayi. Tura Nuyá iiksan Nú nunkanam uunt akupin Atí tusa Tawitian anaikiamiayi. Tura Yuska juna Tawitnian Tímiayi "Isaí Uchirín Tawitian winia Enentáir jeamtai achirmakjai. Tura Winia umirtin átatui" Tímiayi. ^23Wats, Tawit weeanmaya Jesusaiti. Tura Yuska Israer-aentsun Uwemtikrartinian Jesusan anaitiukmiayi, yaunchu timiarin Uminkiát tusa. ^24Jesuska Táatsain Juan Ashí Israer-shuaran tunaarinia Enentáimtumar imiantinian ujakmiayi. ^25Tura Juansha ni Jákatniuri jeatemamtai, chichaak "Atum Enentáimtarmena Núchaitjai. Wikia Yusa anaikiamuri, Kristu tutai, Nákarmena Núchaitjai. Antsu Ninkia winia ukunmarui winittiawai. Tura Niisha Wíjiainkia ti nankaamantu asamtai wikia sapatrincha atitrataj Tíchamniaitjai" Tímiayi.' ^26`Pai, yatsurtiram, Apraám weeatiram, tura Ashí Yus ashamkarum umirkaitrumna nu, antuktarum. Ju uwempratin chichamka iiniuiti, Tímiayi. ^27Iis, Jesusa Túrunatniurin Yuska yaunchu ni etserniurin aamtikrachmakia. Tura ukunam Jerusarénnumia shuar ni akupniurijiai tuke Sáwartin nuna áujeatskesha penké nekaacharmiayi. Tuma ásar Jesuska Yusa Uchirinti Tícharmiayi. Tura, Jakatí, tiarmia nui, Jesusa Túrunatniurin, Yus yaunchu chichakmia nuna, Tímiatrusaran umikiarmiayi, Tímiayi. ^28Jesuska penké tunaamkachunak yamaikia Mantamnatí tusar Piratun seawarmiayi, Tímiayi. ^29Tura Yusa Papiriin Ashí Jesusnan Tímia nuna Tímiannak umikiarmiayi. Tura Nuyá Krúsnumia itiarar iwiarsarmiayi. ^30Túramunak Yus jakamunmayan iniantkimiayi. ^31Jesuska jakamunmaya nantaki, yaunchu Kariréanmaya Jerusarénnum Niijiai irutka wéarmia nuna Núkap tsawantin pujus wantintiukmiayi. Nú shuaraiti yamaikia Jesusa Túrunamurin etserainia nu' Tímiayi. ^32`Iisha Núnisrik shiir chichaman Yus yaunchu ii apachrin tiarmia nu étsereaji. ^33Iisha Israer-Weeá asakrin, Yuska Jesusan iniantkimia nujai ii apachrin anajmatramia nuna Yamái uminkiaiti. Kame Sarmu Jímiar papinium ju aarmaiti: "Ameka winia Uchiruitme. Túmaitkiui yamaikia winia iwiaakmar susamuitme." ^34Tura Yuska Jesusa nantakmiarin jintintiak, tura ni ayashi Káurchatniun jintintiak, Chíkich Sarmu papinium juna aamtikramiayi: "Nekas pénkeran Tawitian anajmatramaj nuna atumin amastatjai." ^35Tura Nú arant, Nú paant Atí tusa, Chíkich Sarmu papinium ju aarma awai: "Yusa, ame Uchiram aneamna nuna ayashi Káurtincha tsankatkashtatme." ' ^36`Nekaatarum, yatsurtiram, Yuska Tawitia ayashin Tíchamiayi nuna. Tawitkia Yus Tímian amuk jakamiayi. Túrasha ni ayashinkia Káurmiayi. ^37Tura antsu Yus iniantkimia nuna ayashinkia penké Káurchamiayi. ^38Tuma asamtai, yatsurtiram nekaatarum. Jesusjainkete Tunáa Asakártin. ^39Tura Muisais yaunchu akupkamia nujai Tunáa tsankurnarchamnia nu, yamaikia Jesusjai tsankurnartiniaiti. ^40 ^41Yúsnan etserin juna aarmiayi: "Enentáimpratarum wishikkiartintiram. Ashamkatarum. Túrarum menkatumpratarum. Wi Yus asan, átum pujarmena nui, aents Túrachminian Túratajna nusha penkesh nekaashtatrume, Chíkich ujatmainiakuisha." Tu aarmaiti. Tuma asamtai yatsurtiram, aneartarum atumin nuna Túrutmawairum, Yusnan etserin aarma tana Nútiksan." Nuna chichaak amukmiayi Papru. ^42 Tura Nuyá Papru Pirnapíjiai jiinki wéenakui aents chichainiak "Chíkich Sáwartincha Jútiksarmek etserkatarum" tiarmiayi. ^43Tura Nuyá iruntsua tsenkeenak Israer-shuarsha, tura Chíkichkia Israer ajasarusha, Yúsan umirkatajtsa wakeriarmia nuka, Páprun Pirnapíncha nemarsarmiayi. Niisha nu aentsun chicharuk "Yusa anenkrattairi Enentáimtusrum kakartarum" tiarmiayi. ^44Tura Chíkich Sáwartinkia nu péprunmaya ti Untsurí aents Yus-Chicham antuktai tusar tuakarmiayi. ^45Tura Israer-shuarka ti Untsurí aentsun tuakarun Wáinkiar, suir iiniak, ti kajerkarmiayi. Tuma asamtai Páprun katsekkar "Ju chichaana juka ántar tawai" tiarmiayi. ^46Támaitiat Pápruka Pirnapíjiai arantutsuk chichainiak tiarmiayi "Israer-aentstirmin, atumin emka Yus-Chicham ujaktiniuji. Túrasha átum Támaitiatrum nakitramarme. Tura atumsha nakitia asarum, Yúsnum tuke iwiaaku pujuschamnia ajasurme, Tímiayi. Tuma asamtai iikia yamaikia Israer-aencha ujaktai tusar weraji, tiarmiayi. ^47Nu Túratarum tusa, Uunt Yus akuptamtsujik. Jes, ni Papiriin juna tawai: "Israer-shuarcha Winia nekarawarat tusan anaitiukjame. Tura Ashí nunkanmaya aents uwemprarat tusan akuptajme." Tu aarmaiti" Tímiayi. ^48Nú chichaman antukar Israer-shuarcha ti wararsar "Uunt Yus tana nuka Imiá pénkeraiti" tiarmiayi. Tura, tuke iwiaaku pujusmin armia nu Yus-shuar ajasarmiayi. ^49Tú tumaki Yus-Chicham Nú nunkanam Ashí jamarmiayi. ^50Túrasha nuwan, Yúsan pénker Enentáimtuinian tura pénker wekainian, Israer-shuarka yajauch Enentáimtikrarmiayi. Aishman penkeri ármia nunasha, yajauch Enentáimtikrarmiayi. Túram Páprun Pirnapíncha katsekkar, chichaman irunturar najatawarmiayi. Tú-turukiar ni nunkeya jiiki awemarmiayi. ^51Túram Papru Pirnapíjiai, ju aentska yajauchiiti tusar, wéenak naweyan nunkan akakekiar ikiukiarmiayi. Túrawar Ikiuniu péprunam wearmiayi. ^52Yusa Wakanísha Pimiútkamu ásar Yus-shuarka ti warasarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Ikiuniu péprunam Papru Pirnapíjiai jeawar Israer-shuar iruntai jeanam wayawarmiayi. Túrunawar Yus-Chichaman etserkarmiayi. Túram ti Untsurí Israer-shuar ármia nu, Israer-shuarcha ármia nusha Yúsan umirkarmiayi. ^2Tura Chíkich Israer-shuar, Yúsan umirkacharu ármia nu, Yus-shuaran kajerkarat tusar Israer-shuarchan yajauch Enentáimtikrarmiayi. ^3Tuma asamtai Papru Pirnapíjiai Nú Núnkanam ti nukap tsawant pujusarmiayi. Tura Uunt Yúsan Enentáimtuinia ásar, arantutsuk Yusa waitnenkratairin etserkarmiayi. Tura, etserinia nu winia kakarmarjainti tusa, Yuska aents Túrachminian najanmamtikiawarmiayi. ^4Tura Ikiuniunmaya aentska Jímiar kanakarmiayi. Chíkichkia Israer-shuar tuinia nu nekasaiti, tiarmiayi tura Chíkichkia Jesusa akatramuri tuinia nu nekasaiti, tiarmiayi. ^5Tura Nuyá Israer-shuarchajai Israer-shuarka chichasar pepru uuntrijiai chichasarmiayi. Tura Papru Pirnapíjiai katsekkar tura kayajai tukurar, yajauch awajsatniun nankamawarmiayi. ^6Túrasha Papru Pirnapíjiai nuna anturmamkar, Ristra péprunam wearmiayi. Nuyasha Tirpi péprunam wearmiayi. Nu péprusha mai Rikiaunia nunkanam pujuiniawai. ^7Tura Yus-Chichaman etserkarmiayi. ^8 Ristra péprunam tunamaru aishman pujumiayi. Ni akiiniamuriya tuke wekaichauyayi. ^9Nú aishman Papru chichaamun Antúu pujumiayi. Túman Papru úmamkemas niin iismiayi. Niisha, Yusa kakarmarijiai tsuamartatjai, tu Enentáimiun Papru nekaamiayi. ^10Tura Pápruka kakantar chicharuk "Wajakim wewe ajasam wajasta" Tímiayi. Tutai aishman wiut kutsuar wajaki wekaimiayi. ^11Papru Túramia nuna aents Wáinkiar Rikiaunia chichamjai untsumainiak "Yuska aishmanka aanin ajasaru iin tarutramarji" tiarmiayi. ^12Pirnapínkia, Júpitir Náartin Yúsaiti, tiarmiayi. Tura Páprunka, Mirkiuriu Náartin Yúsaiti, tiarmiayi. Pápruka chichau asamtai tu anaikiarmiayi. ^13Nú pepru jeamunam Júpitir Náartin yusa jeen pujumiayi. Tura Júpitir Náartin yusa Pátriri kukujin iwiarkamun, Wáakajai itiamiayi. Tura niisha ni aentsrijiai Wáakan maatai tusar pujuarmiayi. Tura tikishmatrar ajamsatai, tiarmiayi. ^14Tura Jesusa akatramuri Pirnapísha Páprusha nuna nekaawar, auka nakitiaji tusar, ni pushirin jaararmiayi. Túrawar aents írunmanum pachiniawarmiayi. ^15Tura tiarmiayi "Shuara, ¿urukamtai aitkiarum? Iisha Yúschaitji. Atumea aankiitji, tiarmiayi. Penké ántrarum Túrarmena nu ikiukrum, nekas Yus nemarsatarum tusar iisha taji. Nekas Yuska nayaimpincha, nunkancha, nayaantsancha, tura Ashí nui írunna nunasha najanaiti, tiarmiayi. ^16Jes, aents ni Enentáimmiarijiain wekasarat tusa Yuska yaunchu tsankatkamiayi. ^17Tuma ain shuaran pénker awajsamujai Wiitjai Nekas Yus tusa paant awajmamsamiayi. Kame yumi yutuktinian nayaimpinmaya akupturmaji. Tura ejemarar Warasarmí tusa yurumak nerektinniasha Súramji" Tímiayi. ^18Túrasha Pápruka Tímianu Támaitiat, nuna anturtsuk Wáakan maawar niin tikishmatrar ajamsataitsa wakeriarma nuna suritkiachminiak suritkiarmiayi nu aentsun. ^19 Tura Nuyá Antiukíanmaya Ikiuniunmayasha Israer-shuar Táarmiayi. Taar Nuyá aentsun Páprun yajauch awajsatniun Enentáimtikrarmiayi. Tú tutai Páprun kayajai tukurarmiayi. Tura jakayi tiar péprunmaya japiki Júkiar arant aepsarmiayi. ^20Túrasha Yus-shuar Páprun tariar téntakarmiayi. Túram nuinkia Papru wajaki wé ataksha péprunam wayamiayi. Tura kashin tsawarar Papru Pirnapíjiai Tirpi péprunam wearmiayi. ^21Tírpinium pujusar uwempratin chichaman etserkarmatai Untsurí shuar Yúsan umirkarmiayi. Nú shuaran Yus-Chichaman jintintia amuukar Rístranam, Ikiuniunam, Antiukíanmasha waketkiarmiayi. ^22Waketainiak "Ashí Yus tana nu Tímiatrusrumek tuke umirkatarum" Tuíniak Yus-shuaran Ikiakárarmiayi. Tura niin tiarmiayi, "Yusa akupeamuriin pachiinkiataj Tákurkia ti Wáitsatniuitji." ^23Tura Yus-shuar írunmanum Yus-shuaran Wáinniun anaikiarmiayi. Yurumtsuk Yúsan áujsar chicharainiak, "umirkarumna Nú Yus iirmasarti" tiar ikiukiarmiayi. ^24Nuyá Pisitia nunkanam nankaamakiar Pampiria nunkanam jeawarmiayi. ^25Nui jeawar Pirji péprunam Yus-Chichaman etserkar Nuyá Ataria péprunam wearmiayi. ^26Nui kanunam enkemprar, yaunchu Jíinkiarmia Nú Antiukía péprunam waketkiarmiayi. Páprusha Pirnapísha tuke Jíintsain Nú Antiukíanmaya Yus-shuar chichainiak, Yusa takatri Túrattarmena nuna Yus waitnentramak Yáinmakarti, tiar akupkarmiayi nuik~i. ^27Nú Antiukíanam jeawar, Yus-shuaran irurar, Ashí Yus niin Yáinkiarmia nuna ujakarmiayi. Tura Nútiksan Israer-shuarchan Uunt Yus uwemtikrataj tusa untsukmia nunasha ujakarmiayi. ^28Tura Nuyá Yus-shuarjai Papru Pirnapíjiai Núkap tsawant pujusarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Nu tsawantin aishman Israer nunkanmaya wear, Antiukíanam jeawar Yus-shuaran jintintiainiak "Muisais Tímia Nútiksarmek tsupirnaktin ana nu Túrachkurmeka uwemprashtatrume" tiarmiayi. ^2Tuma asamtai Papru Pirnapíjiai, Núchaiti tusar, Nú aishmanjai ti kakaram chicharnaikiarmiayi. Túrasha nuu Enentáiniak Enentáimsatniun tujinkiarmiayi. Tuma asamtai Antiukíanmaya Yus-shuar Páprun Pirnapíncha, atumsha Chíkich aentsjai Jerusarénnum wétarum tusar akupkarmiayi. "Tura nui Jesusa akatramurisha Yus-shuaran Wáinniusha iniasrum itiurmainkit tusarum pénker nekaatarum" tiarmiayi. ^3Papru Pirnapísha akupkamu ásar wéenak Pinisia nunkanam, Samaria nunkanmasha nankaamainiak Israer-shuarcha Yus-shuar ajasman Yus-shuaran ujakarmiayi. Tura Yus-shuarsha nuna antukar ti warasarmiayi. ^4Tura Páprusha Pirnapísha Jerusarénnum jeawarmatai Jesusa akatramurisha Yus-shuara Wáinniurisha tura penké Yus-shuarsha itiawarmiayi. Tura niisha Túrunamia nuna mash etserkarmiayi. ^5Túrasha Pariséu aencha, Yus-shuar ajasarmiania nu, wajakiar chichainiak "Muisais tsupirnaktinian akupkamia nuna tura Nú arant Ashí Muisais Tímia nunasha Israer-shuarchasha umirkatin ainiawai" tiarmiayi. ^6 Nuyasha Jesusa akatramurisha Yus-shuaran Wáinniusha nu chichaman nekaatai tusar iruntrarmiayi. ^7Chichasua umikiarmatai Pítiur wajaki Tímiayi, "Yatsurtiram, Yus nuik winia chichartak "Israer-shuarchasha winia chichamprun antukar umikiarat ujakarta" tu anaitiukmia nu nékarme. ^8Tura Yus Ninki Ashí aentsu Enentáin neka asa, Wíi shuar ajasmin ainiawai tusa, ni Wakanin Israer-shuarchancha susamiayi, iin suramsamiaj Nútiksan. ^9Yus incha aushatka awajtamsachmaji, Tímiayi. Antsu métekraketji. Tuma asamtai niisha Yúsan Enentáimtuiniakui, Yuska Enentáiyan ni tunaarin japirarmai, Tímiayi. ^10 ^11Tura iikia nékaji niiya aantsarik Jesukrístu waitnenkartutairijiai uwempraitji. Nuinkia ¿urukamtia Yus uwempraru ainiawai taisha, átum Muisais yaunchu akupkamia nu umikiarat tusarum wakerarum? Nu Túrakrumka Yus Túrana nu jeatsui tarume. Tura nuka kaarka aintsanchakait. Warí, ii uuntrisha tura iisha Ashí Muisais Tímia nu umiktin tujinkiamji. Tuma asamtai, ¿urukamtai Nú Káarkasha Israer-shuarchasha aentskatin wakerarum?" Tímiayi Pítiur. ^12Pítiur nuna tutai Pirnapísha Páprusha chichainiak, "Israer-shuarchasha ni kakarmarin nekaawarat tusa aentsti Túrachminian Túratniun Yuska ti Yáinmakmaji" Tú ujuam mitiat Wáinkiar Antúu pujuarmiayi. ^13Nuna ujasua amikmatai, Jakupusha Tímiayi "Yatsurú, antuktarum. ^14Nuik Túrachman Yus Túramia nuna ii yachi Semun Pítiur ujatmakji. Júiti: Yuska Israer-shuarcha waitnentak Winia ajasarat tusa chikishtarchiniak achikiuiti" Tímiayi. ^15Jusha Yúsnan etserin yaunchu aarmia nu Tímiatrusan Túrunayi. Júiti aarma: ^16"Israer-aents meserar, jea Sáanakniua aintsan ainiawai. Tura ukunam ataksha tana, Tawitia jeen Sáanaki ana nuna, ataksha najanattajai. Juakai nuna achikian ataksha awajrattajai. ^17Ashí nunkanmaya aents, Israer-shuarcha ainia nu, winia Náarun pachinia nu, Winia eatkarat tusan Túrattajai. ^18Uunt Yus nuna yaunchu ujakmiayi." Tu aarmaiti' Tímiayi. ^19`Tuma asamtai, yatsurtiram, wi Tájarme: Israer-shuarcha Yus-shuar ajasaru ainiana nu, imiatik awajsachmi. ^20 ^21Iimiatarum, Ashí péprunam Israer-shuar iruntainiam Yáunchuyan tuke Sáwartin Muisaisa aarmarin jintintiainiatsuk. Tuma asamtai, áyatik aatratai ju "Antar-yus susamu ana nu iniaisatarum. Antar-yusan susamu asamtai yajauchiiti. Tura tsanirmawairap. Tura kajemtikramua nu yuawairap. Tura numpasha umarairap." Tu aatratai' Tímiayi Jakupu. ^22 Nuyá Jesusa akatramurisha Yus-shuaran Wáinniusha Nuyá Ashí Yus-shuaraim Enentáimsarmiayi. "Papru Pirnapíjiai wéakui, shuar niijiai nenakar Antiukíanam akupkatai" tiarmiayi. Tuma ásar Jútas Parsapasan, Sérasnasha anaikiarmiayi. Niisha mai uunt Yus-shuar ármiayi. ^23Tura niijiai ju papin aarman akupkarmiayi: "Iisha Jesusa akatramuri tura Yus-shuara wainniuri tura Ashí Yus-shuaraitjinia nu, atumin Israer-shuarcha árumna nu, Antiukíanam, Sírianam, tura Sirisianmasha, ju Papí akupeaji. ^24Juyá aents ii chichamejainchu atumiin jeartamarai. Túrawar, tsupirnaktin ana nu, tura Ashí Muisais akupkamia nu Túratarum, turammiarme. Nunasha ni chichamejain turamarmayi. Nu chicham atumsha antukrum Nushá Enentáimprarum "Entá nuyanka itiurkatjik" Tárume. ^25Tuma asamtai nu nekaar, iisha métekrak Enentáimsar, Jimiará aishman akupkatin anaikiamji. Ju aishman ii aneamu yachi Páprujai Pirnapíjiaisha atumin iirmasarat tusar akupeaji. ^26Papru tura Pirnapísha ii Uuntri Jesukrístunam surumakarmiayi, ni takatrisha tsuumai ain Túrami tusar. ^27Niijiai Jútassha tura Sérassha akupeaji. Ii chichaajnia nuna niisha ni wenejai atumin ujatmakartatui. ^28 ^29Kame Túratin asamtai iisha Yusa Wakaníjiai ju aartin Enentáimsaji. Naman ántar-yus susamu ana nu yuawairap. Tura numpasha umarairap. Kajemtikramu ana nusha yuawairap. Tura penké tsanirmawairap. Nuyasha Chíkichkia Nú nankaamas Tíchattaji. Tura antsu nu iniaisarmeka, pénker átatrume. Ayu, Yus Wáitmakarti." Tu aarman akupkarmiayi. ^30Tura Antiukíanam akupkam wearmiayi. Nui jeawar Yus-shuaran irurar, papin Súsarmiayi. ^31Tura Antiukíanmaya Yus-shuarsha nu papin áujsar, pénker Jintíamu chichaman aarman Wáinkiar, ti shiir Enentáimsarmiayi. ^32Tura Jútassha, Sérassha, ímia niisha Yus-Chichaman etserin ásar, Yus-Chichaman Núkap jintintiawar, Yus-shuaran Ikiakárarmiayi. ^33Tura nui ishichik tsawant pujusarmatai, Yus-shuarka, pénker waketkitiarum, tiar akupkarmiayi. ^34Tura Séras Juáktinian wakerukmiayi. ^35Páprusha Pirnapíjiai juakarmiayi Antiukíanam. Niisha Chíkich aentsjai Yus-Chichaman étseruk pujuarmiayi. ^36 Nuyá ukunam Papru Tímiayi Pirnapín "Ashí péprunam iisha Yus-Chicham etserkamaj nui Yusai ii yachi ainia nusha Urukák pujuinia iyutai" Tímiayi. ^37Pirnapíkia Juan Márkusan iijiai winiti tusa wakerimiayi. ^38Tura Pampiria nunkanam Juan Márkussha Niisháa weu asamtai tura Yusa takatrin iniaisa asamtai, Pápruka ayatniun nakitramiayi. ^39Papru Pirnapíjiai ti kakannairar kanakarmiayi. Tura Pirnapíkia Márkusan ayaki Chípriniam wémiayi. ^40Pápruka Sérasan ayaki wéakui Yús-shuar Yus Yáinmakarti tinia akupkarmiayi. ^41Tura Siria nunkanmaani Wekaráktak, Yus-shuaran Ikiakárkutak Sirisianam jeamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Papru Sérasjai Tirpi pepru iirkutak Ristra péprunam jeawarmiayi. Tura nui Rístranam Yus-shuaran Wáinkiarmiayi, ni naari Timiutéu. Ni Nukurínkia Israer-shuar Yus-shuarauyayi. Tura ni Aparínkia Kriaku aentsuyayi. ^2Tura Ristra péprunmaya Ikiuniu péprunmayasha Yus-shuar ármia nu, Timiutéu pénker wekaawai, tiarmiayi. ^3Kame Pápruka Timiutéun uyuuntusat tusa wakera asa, Timiutéu apari Kriaku-apachin nekaawarmatai Israer-shuar nui pujuarmia nu yajauch Enentáimprarain tusa tsupirmamtikiamiayi. ^4Tura Nuyá Papru Timiutéujai Ashí péprunam nui sétur nui sétur wéenak Jesusa akatramurisha Yus-shuaran Wáinniusha Jerusarénnum nuik jintintian umiktarum tusa ujarkutak wearmiayi. ^5Tu ujamu ásar Yus-shuar Nú arant Yúsan Enentáimturar kakararmiayi. Tura Ashí tsawant kawenki wearmiayi. ^6 Tura Yusa Wakaníkia Páprun Yus-Chichaman Asia nunkanam ujaktinian tsankatkachmiayi. Tuma asamtai Pirijia nunkanam tura Karasea nunkanam airkutak, ^7Misia nunka jeatniunam jeawarmiayi. Túrunawar "Pitinia nunkanam wetai" tiarmiayi. Túrasha Yusa Wakaní nuisha wétinian suritkiarmiayi. ^8Tuma asamtai Misia nunkanam menantki Truas péprunam pachiniawarmiayi. ^9Nui jeawar Papru kashi iimiarmiayi. Masetúnia nunkanmaya aishmankan wajan Wáinmiayi. Nu aishman Páprun chicharuk "Winitritia. Yáintkiamnium" Tímiayi. ^10Nuyanka tu iimiarmatai, wisha Páprujai wetai tusar iwiarnarmiaji. Tura Yus incha Nú nunkanam ni chichame etserkat tusa ti nekas untsurmakrin wéaji, Tímiaji. ^11Tura nuyanka kanunam enkemprar Truas péprunmaya Jíinkir Samutrásia nunkanam jeamiaji. Tura kashin tsawar nuyanka katiarar Niápuris péprunam jeamiaji. ^12Tura Niápurisnumia Náwek Jiripiusnum jeamiaji. Nui Jiripius péprunmanka Rúmanmaya aents matsamsa ármiayi. Tura Nú péprusha Masetúnia nunkanam nekas uunt pepruyayi. Tura nuisha seturmaji. ^13Nuyá Sáwartin tsawarmatai pepru ikiukir Entsá supichik wémiaji. Yus áujsatniun iruntrarmia nui pujusar, nuwa iruntrarmia nu Yus-Chicham ujakarmiaji. ^14Nui Tiatira péprunmaya nuwa, ni naari Ritia Wáinkiamiaji. Niisha tarach yamakain pénkeran Súriniuyayi. Yúsnasha shiir awajniuyayi. Yus-Chichaman Papru etserkamia nuna niisha pénker anturkamiayi. Túman, Uunt Yus Papru chichaamun umirkat tusa ni Enentáin takasmiayi. ^15Túruna Nú nuwa Níiniurijiai imianmiayi. Tura nuyasha chichaak "Yus-shuar nekas ajasai Túrutkurmeka winia jearui winitiarum" Tímiayi. Tura nui jeawakrin setumtikrampramiaji. ^16 Tura Nuyá ukunam Yus aujsatai tusar wekaamar nuwach nekaamin-iwianch enkemtuamu inkiunmakmiaji. Nu nuwachikia misatkauyayi. Niisha nékamkui nérenniurisha ti kuitriniawarmiayi. ^17Tura Nú nuwach incha Pápruncha pataaturmamiaji. Tura kakantar untsumuk "Ju aishmansha nekas Uunt Yúsan umirkaru ainiawai. Tuma asa niisha atumin uwempratin chichaman ujatmarme" Tímiayi. ^18Tura Nú nuwachisha ti Núkap tsawant tu wekaimiayi. Titmakui, Papru ayanmar iwianchin chicharuk "Jesukristu naarijiai Tájame: Jíinkitiá ni Enentáiya" Tímiayi. Tutai íwianchkia Nú chichamaik jiinkimiayi. ^19Tura nuwachi nérenniurisha, íwianch jiiki awematniun nekaawar, Páprun Sérasnasha kajerak achikiar pepru uuntri iisarat tusar ajapén Júkiarmiayi. ^20Tura pepru uuntriin ejeniar tiarmiayi "Ju aishman Israer-shuar ainiawai. Tura iin Páchim Enentáimtikramainiaji. ^21Tura iisha Rúmanmaya aents árin, ii Túrachminian, iikia asumprachman jintintramainiaji" tiarmiayi. ^22Tura nuyanka Ashí aents Páprun Sérasnasha kajerkarmiayi. Túramtai pepru uuntri chichainiak "Pushiri aitkiarum numijiai Asutiátarum" tiarmiayi. ^23Tura Nuyá ti asutsua amikiar sepunam enkeawarmiayi. Tura Sepú-iinian chicharuk "Ti pénker Iistá pisararain" tiarmiayi. ^24Nu chichaman antuk, Sepú-iin ti init Awayámiayi, tura nawen numi najanamujai tee chanuntamiayi. Tú tura ikiukmiayi. ^25 Tura kashi ajapén Papru Sérasjai Yusan áujainiak kantampriarmiayi. Tura Chíkich enkeamusha nuna Antúu pujuarmiayi. ^26Tu pujuiniai aya aneachma ti kakantar uurkamiayi. Tura sepusha muchitramiayi. Túrunamtai Sepú Wáitirisha Ashí urantrarmiayi. Tura aents jirujai enkekar jinkiamusha mash atiniakarmiayi. ^27Túrunamtai Sepú-iin shintiarmiayi. Tura Wáitisha mash uranar aan Wáiniak, enkeamusha jiiniar Shiákchariash tusa ni puniariniak ukuiniak Máamattsa pujumiayi. ^28Tura Papru untsuak "Amek yajauch awajmamsaip. Ashí pujuiniaji" Tímiayi. ^29Tutai Sepú-iincha jinia ekeemak tsékenki wayamiayi. Tura Papru Sérasjai pujamunam kuranki jearmiayi. ^30Tura aa jiiki aniasmiayi "Uunta, ¿Warí itiurkattaj uwemprataj tusana?" Tímiayi. ^31Tutai niisha tiarmiayi "Uunt Jesukrístu nekas Enentáimtustá. Túrakmeka amesha, tura áminiurmesha uwemprattarme" tiarmiayi. ^32Tura Nuyá Ashí ni jeen pujuarmia nunasha Yus-Chichaman ujakarmiayi. ^33Tura tsawant irankai Sepú-iincha Páprun Sérasjai numpamnamurin nijiararmiayi. Túramtai nuyasha Sepú-iincha nuarijiai uchirijiai imianiarmiayi. ^34Túramtai nuyasha ni jeen Júkiarmiayi. Tura nuisha ayurawarmiayi. Tura Sepú-iincha niiniurijiai Yus-shuar ajasu ásar ti shiir warasarmiayi. ^35 Kashin tsawar pepru uuntri, Páprun Sérasjai akupkata tusar suntaran Sepú-iinian akuptukarmiayi. ^36Tura nuyanka Sepú-iin Páprun Tímiayi "Yamaikia pepru uuntri chichaman akupturmakai, átum wétinian. Tuma asamtai yamaikia pénkerak Jíinkitiarum" Tímiayi. ^37Túrasha Papru suntaran chicharuk Tímiayi "Warí, iisha Ruma aents árinin, niisha chichaman iwiartsuk Ashí shuar iimiainiain Asutiámamji. Túrawar sepunam enketmamji. Tura ¿urukamtai yamaikia uuk akuptamkataj tusa wakeruinia? Atsá. Antsu uuntcha ninki taar jiirmaktiai" Tímiayi. ^38Tutai suntarsha waketkiar nuna ujakarmiayi pepru uuntrin. Tutai niisha ti ashamkarmiayi Ruma aentsun nekaawar. ^39Túmak ashamainiak Páprun Sérasan weriarmiayi tsankurturtarum titiai tusar. Nuyasha sepunmaya Jíikiar "Yamaikia Wáitneasrum wetarum" tiarmiayi. ^40Papru Sérasjai Nuyá Jíinkiar Ritia jeen wearmiayi. Tura Yus-shuaran Ikiakárar ikiukiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 17 ^1 Papru Sérassha wéenak Ampipuris péprunam Apurunia péprunmasha nankaamakutak Tisarúnikia péprunam jeawarmiayi. Nui Israer-shuara iruntai jee ámiayi. ^2Tura Pápruka nuna tuke Túrin asa nu jeanam wémiayi. Tura nuisha menaintiu Sáwartin Yus-Chichaman paant etsermiayi. ^3Tura Páprusha Yus-Chicham tana Tímiatrusan jintintiarmiayi. Tura Krístusha Wáitias Jákatniuyi, tura nuyasha jakayat nantaktiniuyi, Tímiayi. Tura nuyasha chicharuk "Wi Jesusnan atumin ujaajrumna nusha Yusa anaikiamurin Kristu Tútain Tájarme" Tímiayi Papru. ^4Nuna takui Israer-aents chikishtarchik umikiarmiayi. Túrawar Paprujai Sérasjaisha tsaninkiarmiayi. Tura Kriaku aencha ti Untsurí Yúsan umirkarmiayi. Tura nuwa penkeri armia nusha Nútiksaran umikiarmiayi. ^5Tura Israer-shuarka Yus-shuar ajascharmia nu, Páprun Sérasnasha suiir iisarmiayi. Túrawar Chíkich yajauch aishman naki Yujáu armia nujai chichasar nu peprunam Charáa Charáa ajarmiayi. Tura Páprun Sérasnasha achikiar aentsu uuntrin suruktai tusar Jasunka jeen árenkarmiayi. ^6Túrasha Páprun Sérasnasha awetrar, Jasunkan tura Chíkich Yus-shuarnasha achikiar japirkutak Júkiarmiayi. Tura pepru uuntriin Juíniak tiarmiayi "Ju aishmansha Ashí nunkanam charaatum Ajá wekarmia nu yamaikia Tímiajai tarutramarji. ^7Tura ju Jasun ni jeen itiaarmiayi. Tura niisha Ashí mash Rúmanmaya uunt akupniu chichamen nakitiainiawai, tiarmiayi. Tura jes, Chíkich akupin awai, tuiniawai. Niisha Jesusaiti, turamainiaji" tiarmiayi. ^8Nu chichaman antukar, aents nui pujuarmia nu, uuntrimiak charaatum ajarmiayi. ^9Tura Jasun Chíkich Yus-shuarjai Papru nekas awemattaji tusar, paij, kuit ikiuaji, tiarmiayi. Nuna takui pepru uuntri niin akupkarmiayi. ^10 Nuinkia Nú kashi Yus-shuar Páprun Sérasnasha Piría péprunam akupkarmiayi. Tura nui jeawar Israer-shuar iruntai jeanam wearmiayi. ^11Piríanmaya aentska Tisarúnikianmaya aentsjainkia nankaamas pénker Enentáimkia ármiayi. Tuke Enentáijiai Yus-Chichaman ántiarmiayi. Túrawar tuke tsawant imia ninkisha Papru tana nuna nekasashit tusar Yusa papirin ii wearmiayi. ^12Tuma ásar Untsurí shuar Yus-shuar ajasarmiayi. Tura Kriaku aents nuwa penkeri armia nusha aishmansha umikiarmiayi. ^13Túrasha Tisarúnikianmaya Israer-shuarka Papru Yus-Chichaman Piría péprunam étserun antukar nui weriar charaatum awajiarmiayi. ^14Túmainiakui Yus-shuar Páprun árutsuk nayaantsanam akupkarmiayi. Tura Séraska Timiutéujai nuin Piríanam juakarmiayi. ^15Tura Páprun nemariarmia nu Atenas péprunam niin ejeyarmiayi. Tura niisha waketainiakui, Papru chichaman akatar akupkamiayi, Sérassha Timiutéusha Wárik Winiartí tusa. ^16 Tura Papru Atenas péprunam pujus Sérasnasha Timiutéuncha Nákamiayi. Nui Nú péprunam ántar-yus ti írunkui Páprusha Kúntuts Enentáimmiayi. ^17Tuma asa Israer-shuar iruntai jeanam Israer-shuarjai tura Chíkich aents Yúsan Enentáimtiarmia nujai chichasmiayi. Tura tuke tsawant pepru ajapén aentsjai inkiunaikiar chichasarmiayi. ^18Nuyá chichaman jintin Chíkich naari, ipikiuriu, armia nu, tura chikichcha, ni naari, estuikiu, armia nusha Páprun áujmatsarmiayi. Chikichcha tiarmiayi "Imiá chichamtincha jusha waritramtajik." Tura chikichcha tiarmiayi "Yajaya yusnan etserniuchuashit." Páprusha Jesusa Túrunamurin tura aents jakamunmaya nantaktinian étserkui nuna tiarmiayi. ^19Nuyanka aents iruntainiam, naari Ariupaku Támanum Páprun Júkiarmiayi. Nuisha tuke irunin ármiayi. Nui Páprun aniasarmiayi "Iisha ame yamaram Támena nu nekaatai tusar wakeraji, tiarmiayi. ^20Amesha Nusháa chicham jintiniaitme. Túmaitkiui ju chichamsha warintiuak tusar nekaatai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^21(Atenasnumia aencha tura Chíkich nunkanmaya shuar nui pujuarmia nusha aya yamaram chicham amia nunak ántiarmiayi. Tura aya nunak áujmatiarmiayi.) ^22 Nuyanka Papru Ariupakunam ajapén wajaki Tímiayi "Atenasnumia aishmantiram, wi nékajai, atumsha atumi yusri ainia Nuyá tsurakchamniaitrume, Tímiayi. ^23Kame wi nuik Atumí yusri Enentáimtutainiam iistaj tukaman nui jeachin iwiaramun, JU NEKAACHMA YUSNAITI, tu aarman Wáinkiamjai. Wátsek, ju Yus átum nékachiatrum tikishmatrumna nuna ujaktajrume' Tímiai. ^24`Nekaatarum, nu Uunt Yuska Ashí nunkan tura nui írunna nuna najanaiti. Tura Niisha nayaimpin nunkancha nérenniurinti. Tura aents najanamu jeanam Nú Yuska pujuchuiti. ^25Niisha aents Yáinkiat tusa atsumatsui. Warí, imia-ninki Niisha ii iwiaakmarin, ii mayattairincha tura Ashí írunna nunasha Súramtsujik, Tímiayi. ^26Nekaatarum. Nuu numpanmayanak Ashí aentsun najanamiayi Ashí nunkanam matsamsarat tusa. Tura Yuska ii tsawantrin nekapmaiti; ii pujustinniasha Nútiksan nakakmiayi. ^27Winia Eátkar Wáitkiarat tusa Yus nuna Túrayi. Túrasha Yus jeashtaka pujurtamtsuji, Tímiayi. ^28Jes, iisha Yusjai iwiaakji. Yusjai muchitiaji. Tura Yusjai ii kakarmari takakji. Nútiksan Atumí Papí-aintri Tíchamka "Ashí incha Yus najatmaitji." ^29Tura iisha Yus najatma asakrin kuri najanamusha, Yúsaiti, tu Enentáimsashtiniaitji, Tímiayi. Tura kuit-yussha, kaya-yussha aents Enentáimsar najanamuka, Yúsaiti tu Enentáimsashtiniaitji, Tímiayi. ^30Aents Yúsan nékainiachuk Túrawarmiania nuna Yuska Yáunchuka pachischamiayi. Túrasha yamaikia Yus Ashí aentsun chicharuk "Tunaaruminia Enentáimpratarum" Túramji, Tímiayi. ^31Yuska aishmankan anaikiaiti. Nú aishman Ashí aentsti, Yáki pénkeran Túriniait, Yáki yajauchin Túriniait Núnaka nekarmattaji. Nú aishman Yus akupkamun tuke Enentáimtakui Yus niin anaikiaiti. Tura tsawant Nú Túrunatin átatna nuna Yus Ninki achikiuiti. Túrasha nekas anaikiajai tusa, tura Ashí aentstiram nekaatarum tusa Nú aishmankan jakamunmaya iniantkimiayi" Tímiayi Papru. ^32 Tura nuna jakamunmaya nantaktinian áujmatun antukar chikichcha wishikiarmiayi. Tura Chíkich "Yamaikia Máakete. Antsu Chíkichawantin Antukmí" tiarmiayi. ^33Tutai Papru iniaisamiayi. ^34Tura Chíkich aentska Papru Táman umikiar niin nemarsarmiayi. Nuisha Tiuníseu Páchitkiauyayi. Niisha Ariupaku aentsuyayi. Tura nuyasha nuwa, ni naari Támaris, tura Chíkich aencha Nútiksaran nemariarmiayi Páprun. __________________________________________________________________ Chapter 18 ^1 Nuyanka Papru Atenas péprun ikiuki Kurintiu péprunam wémiayi. ^2Tura nui Israer-shuaran ni naari Akiran Wáinkiamiayi. Akiraka Puntu nunkanam akiiniauyayi. Tura ukunam Itiaria nunkanam pujai uunt akupin Krautiu Ashí Israer-shuaran Ruma péprunmaya awemarmiayi. Rúmaka Itiaria nunkanmaiti. Nui awemamu ásar Akira Kurintiunam nuik Támiayi nuwe Pirisírajai. Tura Pápruka Akiran chichastaj tusa werimiayi. ^3Akirasha Páprusha mai juna takau ármiayi, tarach ti Núparman jea najantain najanin ármiayi. Tuma asamtai Papru Akirai seturmiayi nu takat Túrawartai tusa. ^4Tura tuke Sáwartin Papru Israer-shuar iruntai jean wéuyayi. Nuisha Israer-aentsun Kriaku-aentsnasha Nútiksaran Yus-Chichaman ujakar Enentáimtikrarmiayi. ^5Tura Nuyá Séras Timiutéujai Masetúnianmaya Táarmatai Pápruka mijiatrutsuk Yus-Chichaman étseruk "Yusa anaikiamuri Kristu, atum Nákarmena nu Jesusaiti" Tímiayi. ^6Tura Támaitiat Nú chichaman nakitiarmiayi. Túmainiak Páprun katsekkarmiayi. Tuma asamtai Papru, nuinkia ikiuajrume tusa, ni pushirin pear Tímiayi "Atumek makuumarme. Tura wikia Yusai makuumatsjai. Yamaikia Israer-shuarcha ainia nuna Yus-Chichaman ujakartaj tusan werajai" Tímiayi. ^7 Tura nuyanka Israer-shuar iruntai jeanmaya jiinki, Yúsan Enentáimtin aishman Justu jeen wémiayi. Ni jeenka Israer-shuara iruntai jeen ayamach pujumiayi. ^8Israer-shuar iruntai jea chicharniuri, Krispu, Uunt Jesusan nekas Enentáimturmiayi. Túruna nuarijiai uchirijiaisha Yúsan umirkamiayi. Tura Chíkich aencha Kurintiunmaya armia nu Nútiksaran Yus-Chichaman antukar, Jesusan Enentáimtusar imianiarmiayi. ^9 ^10Nuyá Uunt Yus Páprun mesekran ipiatkamiayi. Chicharuk "Penké ímiatik awajtamsachartatui Wi ámijiai pujakui. Ju péprunmasha Untsurí aents Winia ajasartin írunui. Tuma asamtai ashamtsuk winia chichamur tuke etserkata" Tímiayi Yus. ^11Tura nui Kurintiu peprunam Jimiará Uwí ejesattuk Yus-Chichaman étseruk pujumiayi. ^12 Tura Kariun, Akaya nunka akupniuri anaikiamu ai, Israer-aents Páprun kajerkarmiayi. Tura kajerainiak akupniunam irunturarmiayi. Túrawar Páprun Júkiar ejeniarmiayi. ^13Tu Túrawar akupniun chicharainiak "Ju aishman Yúsan umirkatniun Muisais akupkamia Núnaka iikias Ausháa Jintíawai" tiarmiayi. ^14Tura Páprusha chichastaj Táunak, Kariunka Israer-shuaran Tímiayi "Jusha nekas Tunáa Túrakuinkia, tura akupniun umirchakuinkia, Tárumna nuna anturkaintjarme. ^15Túrasha aya chichamnak tura aya Náariniak Atumí uuntri akupkamia nunak tau asamtai, atumek Nuámtak iistarum Tájarme. Wikia nu chichamnum pachinkiatniun nakitiajai" Tímiayi. ^16Taku aa Jíikmiayi. ^17Tura nuyanka Kriaku aents Israer-shuar iruntai jea uuntrin Sústinisian achikiar awatiarmiayi akupniusha iimmianuman. Túrasha akupin Kariunka Túranak penké pachischamiayi. ^18 Tura ni jeen waketkiarmatai, Papru nu péprunam Untsurí tsawant pujusmiayi. Tura nuyasha ukunam Yusai yachi ármiania nuna áujas ikiuak Pirisírajai ni aishri Akirajai Senkrea péprunam wearmiayi. Nui Israer-shuar Túrutain Umíak Papru ni intiashin awampramiayi, nuik Yúsan Tímiaj nuna Yamái Umíajai tusa. Nuinkia kanunam enkemprarmiayi Siria nunkanam waketkitiai tusar. ^19Tura Nuyá Ipisiu péprunam jeawar Pápruka Pirisíran tura Akiran ikiukmiayi. Tura Israer-shuar iruntai jeanam Wayá Israer-shuar irunar pujuarmia nujai chichasmiayi. ^20Tura niisha Páprun juin Pujustá tusar seawarmiayi. Túrasha Támaitiat, tujintiajai, Tímiayi. ^21Nuyanka áujas ikiuak "Wisha Jerusarénnum Námper átatna nuna pachiintiuktiniaitjai. Tura Yus akuptakuinkia atak tatajai atumin iistaj tusan" Tímiayi. Tura kanunam enkemar Ipisiunmaya Jíinkimiayi. ^22Nuyá Pápruka Sesaria péprunam Jeá, nuyanka Jerusarénnum wémiayi, Yus-shuaran nui áujsataj tusa. Tura Nuyá Antiukíanam wémiayi. ^23Tura Antiukíanam ishichik pujus ataksha weak Karasea nunkanam tura Pirijia nunkanmaani Wekaráktak wémiayi. Tura weak Yus-shuar matsamarmia nuna chicharak Ikiakárarmiayi. ^24 Tumáa pujai Arijiántria péprunmaya Israer-aents Apurus Ipisiu péprunam jeamiayi. Niisha Yusa yaunchu papirin ti pénker nekaamiayi. Etserkatniuncha ti nékauyayi. ^25Uunt Yus Tímia nunasha Unuimiátrauyayi. Tura tuke Enentáijiai chichasmiayi. Jesusa Túramurin pénker jintinniuyayi. Túrasha aya Juan imiakratmanak nekaamiayi. ^26Ju Apurus arantutsuk Israer-shuar iruntai jeanam chichamiayi. Tura Pirisíra Akirajai ni étserman anturkar, nincha akanki Júkiar Yusa chichamen ni nekaachmia nuna Núkap jintintrarmiayi. ^27Nuyá ukunam Apurus, Akaya nunkanam wétaj takui, Ipisiunmaya Yus-shuar Yáinkiar Papí aarar atakas akupkarmiayi. Nú aentsnum pénkerak jeat tusar Túrawarmiayi. Tura Akayanam Jeá, Nú aentsun Yusa waitnenkratairijiai uwempraru ármia nuna ti Yáinkiarmiayi. ^28Tura Apurus Israer-aentsjai paant chichasmiayi. Túrasha Yusa Papirijiai, Jesussha nekas Yusa anaikiamurinti tusa paant Jintíak nincha nupetkamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 19 ^1 Tura Apuruska Kurintiunam Pujái Pápruka Náinniumaani Wekaráktak, Ipisiunam jeamiayi. Tura nuisha Yus-shuaran Wáinkiamiayi. ^2Tura aniasmiayi "Atumsha Yus-shuar ajasmarmena nui, ¿Yusa Wakaní Atumí Enentáin enkemturmakaitrum?" Tutai niisha tiarmiayi "Atsá. Iikia nuka penke áyatkisha ántichuitji Yusa Wakaní awai Támaka" tiarmiayi. ^3Tutai Papru aniasmiayi "Entá, ¿nuikia atumsha Warí Enentáimsarmea imianmiarum?" Tímiayi. Tutai niisha tiarmiayi "Juan jintintramamiaj nu iisha Enentáimsar imianmiaji" tiarmiayi. ^4Tutai Papru Tímiayi "Juansha, tunaarminia Enentáimprarum imiantiarum, Tíchamka. Nuyá Tíchamka, winia ukurui winittiana nu nekas Enentáimtustarum. Niisha Jesus Yusa anaikiamurinti, tu ujatmakchamka" Tímiayi Papru. ^5Nuna antukar niisha Uunt Jesusa Náarin Enentáimtusar Ataksháa imianiarmiayi. ^6Tura Papru ni uwejejai niin antinmatai Yusa Wakaní tarurarmiayi. Túram Chíkich chichamjai chichasarmiayi. Túrunawar Yus-Chichaman etseriarmiayi. ^7Nusha tuse (12) aishman ármiayi. ^8 Tura nuisha menaintiu nantutin Papru Israer-shuar iruntai jeanam Werí Yusa akupeamurin pachis arantutsuk etsermiayi. Túrak Nú aentsun ujaak Yúsnan nekasaiti tu Enentáimtikrarmiayi. ^9Tura Chíkichka ni Enentáin ti Ikiatsuárarmiayi. Túrunawar umiktinian penké nakitiainia ásar aents ántamunam Yusa jintin penké yajauch chicharkarmiayi. Tuma asamtai Papru Yus-shuarnaka akanki yaruak Tiranu iskuirariin tuke tsawant Yus-Chichaman ujaarmiayi. ^10Nuna Túruki Jimiará Uwí etserkamiayi. Túramu asamtai Ashí Asia nunkanmaya aents Israer-shuar tura Israer-shuarcha Uunt Jesusa Túramurin antukarmiayi. ^11Tura aentsti Túrachminian Túrat tusa Yuska ni kakarmarin Páprun susamiayi. ^12Jáanchniasha pushincha Papru antinman Júkiar, Nánkamas jaa shuaran ejetim, Nú jaa shuarsha nuna antinkiar pénker ajaarmiayi. Iwianchrukusha nuna antinkiar, íwianch Jíinkimtai ankant ajaarmiayi. ^13 Tura Chíkich Israer-aents uwishin ármiayi. Tura niisha Chíkich Chíkich péprunam wear iwianchrukun iwianchrin jiirki akuptin ármiayi. Tuma asa niisha Jesusa Náarijiai iwianchin jiiktiai tusar, iwianchin chichartuiniak "Nu Jesus Papru ujaana nuna Náarijiai Jíinkitiarum Tájarme" tiarmiayi. ^14Tura Israer Patri uuntri Esewia Náartin, siati uchiri ármia nu, nuna Túriarmiayi. ^15Túrasha Jesusa Náarijiai Jíinkitia, tuiniakui, iwianchcha Tímiayi "Jesusnaka nékajai. Tura Pápruncha nékajai. Tura atumsha, ¿Yátsukaitrum?" Tímiayi. ^16Nuna tinia iwianchruku aishman tsékenki Nú aishmankan kakaram katsumak nupetkarmiayi. Túram ti katsumam niisha Misú tura numpamnawar Jíinkiar pisararmiayi. ^17Nusha Ipisiu péprunam Túrunamiayi. Túrunamtai Ipisiu péprunmaya Israer-shuarsha tura Israer-shuarchasha nuna Túrunamun nekaawar ti ashamkarmiayi. Tura Uunt Jesusa Náarin shiir awajsarmiayi. ^18Túmainiai Untsurí shuar Yúsan umirkaru Yus-shuar ajatsuk Tunáa Túrawarmia nuna paant ujakarmiayi. ^19Tura Untsurí uwishniumawarmia nu, wawekratai Papí ármia nuna itiarmiayi. Itiar, juka iniaiyaji tusar, Ashí iimiainiain aesawarmiayi. Nú Papí aesawarmia nuna Kuítrisha senkuenta mir (50.000) nankaamasauyayi. ^20Tu Túrunamtai Uunt Yusa chichame pampanki tura nupetmaki wémiayi. ^21 Tuma asamtai nuyasha Pápruka Masetúnia nunkanam Akaya nunkanmasha irautjai tu Enentáimsamiayi. Tura nuyasha Jerusarénnum waketkitjai, Tímiayi. Tura Nuyá ukunam Ruma péprunmasha wetajai, tu Enentáimsamiayi. ^22Masetúnia wétin asa Papru ni tsaniakmarin Masetúnia nunkanam emka akupkamiayi. Timiutéun Erastujai akupkarmiayi. Tura ninkia Asia nunkanam seturmiayi. ^23Pápruka tuke Ipisiunam Pujái, Nuyá aents Yus-Chichaman nakitiainiak charaatum ajarmiayi. ^24Iis, nui Ipisiunam kaya-yusa jee ámiayi. Nu yus Núwauyayi, Tiana naartin. Tura aishman, Timitriu naartin, Nú jean nakumak uchichin najanniuyayi kuitjai. Tura niisha Nú takatjai ti Kuítrintin ajasmiayi. Tura Chíkich aishman Nú takatan takarmia nunasha ti Kuítrintin awajsarmiayi. ^25Timitriusha niijiai takarmia nuna ikiaanak, chikichnasha niijiai métek-taku takarmia nunasha ikiaanak niijiai charaatum ajarmiayi. Timitriusha Tímiayi "Winia írutramutiram antuktarum. Iisha ju takat takaajnia jujai ti kuit Achíatsjik. ^26Tura atumsha ju Papru Wáintrumna nu tura ántarmena nu chichaak "Ashí aents najanamu yuska ántar ainiawai" tatsuk. Nuna tau asa, jui Ipisiunam, tura arant Ashí Asia nunkanam, ni Yúsrin iniaisarat tusa Enentáimtikrarai. Tuma asamtai Untsurí aents, ii yusri Tiánan ikiuiniak, Papru tana nuna umirainiatsuk. ^27Papru tu étserkui, iisha itiurchat pujuschattajik. Kuit ii achiaj nuka menkakashtatuak. Tura Nú arantcha ii yusri Tiana jeen shuar iniaisachartatuak. Tura Nuyá Asia nunkanmayasha tura Ashí nunkanmaya aencha, ii yusri Tiana shiir awajainia nuna Yapajiáwar aun nakitrachartatuak" Tímiayi Timitriu. ^28Nuna antukar aencha ti kajekar charaatum ajarmiayi. Túmainiak "Ipisiu shuartikia, aya Tianak wakeraji" tu untsummiarmiayi. ^29Nuinkia aents Páchim Enentáimprarmiayi. Túmainiak Masetúnianmaya Kayuncha Aristárkuncha Páprun nemarin ármia nuna achikiar japirkutak iruntai jeanam Júkiarmiayi. ^30Tura Pápruka iruntai jeanam Wayá chichastaj taun, Nuyá Yus-shuar ármia nu, nuna suritkiarmiayi. ^31Tura Asia nunkanmaya uuntri, Páprun amikri ásar, ainkia wayawain tusar chichaman akuptukarmiayi. ^32Túrasha irunar pujuarmia nu, Páchim Enentáimprar, Chíkichka Nusháa untsummiarmiayi. Tura chikichcha Nútiksaran Ausháa untsummiarmiayi. Tura Chíkichka ti Untsurí, nekaachar "wariniak irunturara" tiarmiayi. ^33Chíkich nui wajarmia nu charaatum amia nuna Israer-shuaran Arejántrun jintintrar eem shitiawarmiayi. Arejántrusha Kayun tura Aristárkuncha ayampruktinian wakerak takamatsatarum tusa uwején takuimiayi. ^34Túrasha aents iruntrarmia nu, juka Israer-shuaraiti tusa nekaawar, Nú arant charaatum ajainiak "Ipisiu shuartikia aya Tianak wakeraji" ímia-imiatainiakua Tí nukap pujursarmiayi. ^35Ipisiu pepru Papí-aintrisha aentsun itiatmamtik Tímiayi "Ipisiu Shuártiram antuktarum. Ii uunt yusri Tiana jee iistinia iichukaitiaj~i. Tura ni nakumkamurisha nayaimpinmaya iniarmiania nusha iischatniukaitiaj~i. Tura nunasha Ashí aents paant nékainiatsuk, Tímiayi. ^36Warí, Núnaka Ashí aents nékainia asamtai atumsha itiatkatarum. Túrarum Enentáimtsuk yajauch Túrawairap, Tímiayi. ^37Iimiatarum. Ju aishman átum itiarumna nu, ii Yúsrin yajauch chicharkacharai. Tura ni jeen yajauch awajsacharai. ^38Wats, Timitriu tura niijiai takainiana nu Tunáa Túramun ujaktai tusar wakeruiniakka pepru penkerin werishtinkiait. Nuinkia Máimtek Iwiainiakartí. ^39Tura Chíkich chicham ákuinkia pénker iruntrarum iwiaratarum. ^40Kame ju Yamái Túrunamun nekaawar Rúmanmaya Kapitián "Ii uunt Kapitiántri yajauch awajsatai tusarum Túrachurmeash" turamchatjiash. Warí, niisha "¿Urukamtai charaatum ajarum?" takuisha, aimkiatin penké tujinkiattaji" Tímiayi. ^41Tura Papí-aint nuna tuasua amik "Aukete. Wétarum" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 20 ^1 Charaatum ajasua amikiarmatai Papru Yus-shuaran untsuk Yusnan jintintrataj tusa ikiaankarmiayi. Tura áujas ikiuki Masetúnianam wémiayi. ^2Nú nunkanam Wekaráktak, Yus-shuaran jintintrar Ikiakárarmiayi. Tura nuyasha Krisia nunkanam jeamiayi. ^3Nui menaintiu Nántuk pujusmiayi. Tura nuyanka kanujai Siria nunkanam wétasa pujus Israer-shuar Chícham jurusman anturmamak "antsu nunkan Masetúnianmaani wetajai" Tímiayi. ^4Tura Piríanmaya aishman Súpater naartin Páprun atamprimiayi. Tura Tisarúnikianmaya Aristárkusha Sekuntusha Tírpinmaya Kayusha Timiutéusha Asianmaya Tíkikiusha, Trújimiusha Ashí nu shuar Jiripius peprunam Páprun atampriarmiayi. ^5Túrawar niisha emki wear Trúas péprunam jeawarmiayi. ^6Tura iisha wakapruachu tanta yutai jisat amuukamtai, iisha Jiripius péprunmaya Jíinkir, kanunam enkemprar Masetúnia nunkanmaya Jíinkimji. Tura senku tsawant nankaamasmanum emki wearmia nu amaiyankarmiaji Trúasnum. Tura nuisha siati tsawant pujusarmiaji. ^7 Tura tumintin Kíarai Jesukrístu Enentáimtusar Yurumátai tusar iruntrarmiaji. Tura Papru Yus-shuaran jintintramiayi. Kame Pápruka kashinkia wétin asa chichaa-chichaakua kashi ajapén ejemiayi. ^8Tura Yakí menaintiu Pátaranam, tesaamu ámia nui iruntrarmiaji. Nuisha ji ekemarma Untsurí irunmiayi. ^9Tura nuisha natsa Eutikiu, aankamunam ayamas pujusmiayi. Tura Papru ti esaram chichaakui nu Nátsasha kari pujumiayi. Tumáa pujus kanaki Yakí Pátanmaya akaiki iniaamiayi. Tura penké jakan Júsarmiayi. ^10Tura Papru akaatuki tsuntsumprua miniakkamiayi. Tura Yus-shuaran chicharainiak "Ashamkairap. Ataksha iwiaakui" Tímiayi. ^11Nuyá ataksha Papru wakamiayi. Tura tantan puukar Yurumáwarmatai, tuke chichaa-chichaakua tsawantmarmiayi Papru. ^12Eutikiuncha iwiaakun ni jeen Júkiarmiayi. Tura Ashí aents shiir Enentáimsarmiayi. ^13 Wats, Papru Asun péprunam nunkan we jeatajtsa wakerimiayi. Tura incha, átumka kanunam wétarum, turamkurin, iikia emkir wémaji Asunnum. ^14Nui Asunnum inkiunaikiar, Páprusha kanunam enkempramtai, Mitiríniniam jeamji. ^15Tura Nuyá Jíinkir, kashin tsawarar Sámus péprunam jeamji. Tura nuyanka Trujiriunam jear ayampramji. Nuyasha kashin tsawarar Miritiunam jeamji. ^16Pápruka Jerusarénnum wari wétajtsa wakerimiayi, Pintikiustís naartin Jístatin pachiinkiataj tusa. Tuma asamtai, Asia nunkanam ti Núkap pujustinian nakitiak "Ipisiunam wéchattajai" Tímiayi. ^17 Túrasha Papru tuke Miritiunam pujus, Ipisiunmaya Yus-shuara uuntrin winitiarum tusa untsukarmiayi. ^18Ni taarmatai Papru Tímiayi "Atumsha wi Asia nunkanam pujusan itiura Túraj nu nékarme. ^19Atumjai tuke tsawant pujumaj nui, nankaamantuchu Enentáimtumasan, uutchim winia Uuntrun takatrin takasmiajai. Tura Israer-shuar yajauch awajtustinian wakerutainiain tuke takasmiajai. ^20Ashí pénker ana nu nekaatarum tusan mijiatrutsuk jintintiamjarme. Iruntramarmena nui tura ankant ankant Atumí jeen pujumarmena nuisha Yus-Chichaman ujakmajrume, Tímiayi. ^21Tura Israer-shuarnasha Israer-shuarchancha Nútiksanak, enentai Yapajiárum Uunt Jesukrístu umirkatarum, Tímiajrume. ^22Tura Yamái Jerusarénnum wéajai, Yusa Wakaní Túrutkui. Nuisha Túrunatana nunasha nekamatsuk wéajai. ^23Tura Yusa Wakaní iniakturkui juna nékajai, Ashí pepru wi jeattajna nui Enketátai tusar Nákarainiawai. Tura ti Wáitsatniun nekapsattajai. ^24Kame wikia Jákashtajash. Túrasha Warí winia itiurtawa. Wikia Yusa jintiin warasan wekasataj tusan wakerajai. Yusai wea-wéakuan Jáakun iniaisataj tajai. Tura Nuyá takatan Uunt Jesus surusmia nuna pénker amuktaj tusan wakerajai. Jes, Jesus chichartak "Yus Wáitnenkartana Nú chicham etserkata" turutchamka' Tímiayi. ^25`Tura, yatsurtiram, Ashí Yúsnan atumin paant ujakjarme. Yamaikia Wíniaka atakka Wáitkiashtatrume. ^26 ^27Nekaatarum, Ashí Yusa wakeramurin wisha penké úurtsuk ujakjarme. Tuma asamtai atumin Títiajtsan wakerajrume, Chikichík shuara Wakaní jinium wéakuisha wikia penké makuumashtatjai. ^28Tuma asamtai emka atumek iimiastarum. Túrarum Nuyá Chíkich Yus-shuar iistarum. Yus-shuaran Wáinin ajastarum tusa, Yusa Wakaní achirmakurme. Yus-shuar ainia Núnaka ni numpejain Uunt Jesus sumakchakait. ^29Kame wi wématai, Chíkich Táartatui. Núnaka nékajai. Tura niisha, Yus-shuaran amukartajtsa wakeriartatui, uunt yawasha murikiun amuinia aintsan. ^30Túrasha nemartusarat tusar wakeruiniak atumiinian wait chichaman unuikiartin wantinkiartatui. ^31Tuma asamtai yatsurtiram, aneartarum. Wisha Menaintiú uwitin tsawaisha Káshisha uutchim ankant ankant unuiniamajrumna nu kajinmatkiirap' Tímiayi. ^32`Pai, yamaikia, yatsuru, Yus Yáinmakarti. Yusa anenkrattairi nékaitrumna Nú chichamsha kakarmaiti. Nú chicham átum katsuarar kakaram wekasatniun yainmakarti. Kame Nú chicham atumi Enentáin pujakui, Yus ni shuarin matsamsatniun anajmatramia nui pachiinkiattarme. ^33Wats, wisha Chikichkí shuara Kuítrin waririncha wakerutkachuitjai. ^34Antsu winia uwejrujai takasan wi atsummiaj nuna sumarmakmajai. Tura winia írutkamuru atsumamurincha wiki sumakmiajai. Nuka paant nékarme. ^35Kame átum takasrum, atsumainia nusha Yáintarum tusan jintintiajrume. Wats, Uunt Jesusa chichame Enentáimsami. "Achíana nujainkia nankaamas, Súana nuka shiir waraawai" Tíchamka" Tímiayi. ^36 Nuna tuasua amik Papru tikishmarmiayi. Tura Ashí niijiai iruntrarmia Nú shuar Yúsan áujsarmiayi. ^37 ^38Tura Papru nuik chichaak "Atakka Wáitkiashtatrume" tiniu asamtai, ti Kúntuts pujuiniak, uutchim Páprun miniaksarmiayi. Túrawar kanunam ejeniarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 21 ^1 Tura Nuyá Yus-shuar aujsa ikiukir kanunam enkempramji. Tura ínkiuasmak Kus péprunam jeamji. Tura kashin tsawarar Rútas péprunam jeamji. Tura nuyanka Patara péprunam jeamji. ^2Tura nui Pataranam pujusar, Chíkich kanu Pinisia péprunam wea Wáinkiamji. Túmakui nui enkemprar wémaji. ^3Nui wésar Chipri nunkaka Wáinkiamji. Chíprikia menanmaani aa ikiuakur Sírianam jeamji. Kánuka Tiru péprunam Jeá pujustiniuyi, Káarak Núkap ikiuktin akui. Tuma asamtai iisha Tírunam jear kanunmaya Jíinkir péprunam wayamji. ^4Nui Yus-shuar Wáinkiar nuin siati tsawant pujusmaji. Tura Yus-shuaran Yusa Wakaní ujakam Páprun chicharainiak "Jerusarénnumka wéchatniuitme" tiarmiayi. ^5Tura siati tsawant nankaamasmatai Jíinkimji. Ashí Yus-shuar ármia nu Núwentuk uchirtiuk nemartamkamji, péprunam iniankatmaktiai tusar. Káanmatkanam jear tikishmarar Yus áujsamji. ^6Tura nu amikiar nuinkia áujnaisar ikiukiarmaji. Tura iikia kanunam enkemprakrin ninkia ni jeen waketkiarmiayi. ^7Iisha Tirunmaya entsak wea-wéakuar Turumáitianam nuin Jíintramji. Tura nui jearsha Yusai yachi ármia nu chichasar nuin Chikichkí tsawant pujusmaji. ^8 Kashin tsawarar Nuyá Jíinkir nunkan weri Sesaria péprunam jeamji. Nui Jiripi jeen jear pujusmaji. Jiripikia Yus-Chichaman etserniuyayi. Nuik Jerusarénnum siati aishmankan Yusa takatrin Wáinkiarat tusar anaikiarmia Nú Jiripiiti. ^9Jiripisha kuatru nawantrin yarumkauyayi nuatnakchan. Niisha Yusa chichamen etserin ármiayi. ^10Tura iisha Jiripi jeen Wárum tsawantak pujarin Jutía nunkanmaya aents Yusa etserniuri, Akapu Náartin Támiayi. ^11Niisha taa Papru emenmamkarin achikmiayi. Tura achik ninki ni nawen tura uwejéncha jinkiamamiayi. Nuna tura Tímiayi "Yusa Wakaní tawai, juna emenmamka nérenniurin Israer-aents Jútikia Jinkiáwar Israer-shuarchanum surukartatui, tawai" Tímiayi. ^12Iisha nu antukar Papru Tímiaji "Jerusarénnumka weep." Sesarianmaya Yus-shuarsha Núnisan Páprun tiarmiayi. ^13Tutai Papru Tímiayi "¿Urukamtai uutkuram winia Enentáirui Kúntuts awajtarum? Tímiayi. Wi Jesusna asamtai Jerusarénnum jinkiatainiakuisha Mántuiniakuisha ashamatsjai" Tímiayi. ^14Tura iisha Papru emetatai tukamar tujinkiar "wats, nuinkia Uunt Yus wakera nu Tímianak Atí" tiarmaji. ^15 Nu tiri iniaisar iwiarnarar Jerusarénnum wémaji. ^16Chíprinmaya yaunchu Yus-shuar Manasun ni jeen Jerusarénnum takakuya nuna ikiatmastinian wakerimiayi. Tuma asamtai Sesarianmaya ishichik Yus-shuar nemartamainiak Manasunnasha Júkiarmiayi. ^17Tura iisha Jerusarénnum jeawakrin, nui warasar Yus-shuar ti shiir áujtamsarmiaji. ^18Tura kashin tsawar Papru iimiak Jakupu jeen wémiaji. Nuisha Yus-shuara uuntri matsamarmiayi. ^19Páprusha áujas amik, Israer-shuarchanum ni étsermajai Yus Túramia nuna Yámankamtaikniumia Jukí chikichkimias ujakar ujakar awajsamiayi. ^20Papru taman antukar "Yus ti pénkerchakait" tiarmiayi. Tura Páprun ju chichaman tiarmiayi "Támena nu pénkeraiti, Yatsurú, Túrasha Israer-shuar Timiá Untsurí Yus-shuar ajasu ainiayat, "Ashí Muisais akupkamia nu umiktiniaitji" tuiniawai. ^21Nú arant yajaya aents taar, chichartamainiak "Pápruka Nusháa jintintiui, turamainiawai. Israer-shuar Chíkich nunkanam pujuinia nuna Muisaisa akupkamuri umirkashtin Pápruka jintintiui, turamainiawai. Israer-shuarti tsupirnaktin ana nu Túrashtinian tura Ashí Israer-shuar Túrutai iniaisatniun Papru imia Israer-shuaran jintintui, turamainiawai." ^22Wátsek, yatsuru, nuinkia itiurmainkit. Ame Tátintrumin aents nekaawarka jui kajertamainiak Káutramkachartatuak. ^23Wats, antsu nuinkia, ju Túrata yatsuru. Jui kuatru aishman Yúsan yaunchu tiarmia nuna umiktasa pujuiniawai. ^24Nii Júkiarta. Túram niisha Muisais akupkamia nuna umikiar nijiaamainiakui, amesha nijiaamarta. Núnismek Kuítniasha ni susatin ana nu amesha akikmatkarta. Niisha Ashí umikiarmatai, ni intiashin awampratin áchattawak. Nu aishmanka intiashin awampran Israer-aents Wáinkiar, anturtamkarainia nu, nekaschaiti, turamartatui. Antsu, Pápruka Muisais akupkamia Tímianak Túrawai, turamartatui. ^25Túrasha yatsuru, nekaata, Israer-shuarcha Yus-shuarka Papí yaunchu akuptukmiaji. Israer-shuarti Túratin ana nu Ashí mash Túratarum Tátsuji, tu aatramji. Tura antsu namanken Máawar ántar-yusan susamu Yúashtiniaitrume, Tímiaji. Tura numpasha umarchatniuitrume, kajemtikramusha Yúashtiniaitrume. Tura tsanirmashtiniaitrume. Tu aatramji" tiarmiayi. ^26Nuyá tiniu asamtai Papru Nú kuatru aishmankan Júkiarmiayi. Tura kashin tsawarar Níimiak nijiaamararmiayi, Muisais timia Nútiksaran. Tura Yúsan tiarmia nuna Wárik umiktinian tura Muisais timia nuna Yus Súsatniun ujaktajtsa Papru Yusa Uunt Jeen wayamiayi. ^27 Túrasha nu siati tsawant amusattuk ajatemsai, Asianmaya Israer-aents Paprun Yusa Uunt Jeen pujan Wáinkiarmiayi. Túrawar charaatum ajakiar Páprun achikiarmiayi. ^28Achikiar untsumainiak "Israer-Shuártiram iin Yáinmaktarum. Ashí nunkanam Muisais akupkamurincha Israer-shuarti Túrutairincha, ju Yusa Uunt Jeencha yajauch chicharea nu achikji, tiarmiayi. Warí, Kriaku aentsun Awayáshtinia nuna Awayá nujai Yamái ju Jeancha yajauch awajturmaji" tiarmiayi. ^29Jes, nuik Ipisiunmaya Trúpimiu Páprujai péprunam wekaan Wáinkiaruyi. Wáinkiaru ásar, Yusa Uunt Jeen wayayi, tu Enentáimsar tiarmiayi. ^30Tuiniakui aents Ashí mash charaatum ajakiar tseke Táarmiayi. Túrawar Páprun achikiar japirkutak Yusa Uunt Jeeya Jíikiarmiayi. Túrawar Wáitincha Nú chichamaik epentrarmiayi. ^31Tura maatai tusar matsamtuiniai suntara Kapitiántri Jerusarénnumia aents Ashí charaatum ajainian antukmiayi. ^32Kapitiáncha ni suntarin tura sarjentuncha irur tseke weriarmiayi aents pujuarmia nui. Aencha suntaran tura Kapitiánin Wáinkiar, Páprun Asutíniayat iniaisarmiayi. ^33Kapitiánka Páprun jeari achikmiayi. Tura Jimiará jirujai jinkiamiayi. Nuyasha aniasmiayi "¿Niisha yait? ¿Warinia Túrait?" Tímiayi. ^34Túrasha aencha Untsurí chichaman untsummiarmiayi. Túmainiakui Kapitiáncha penké nekaachmiayi. Tuma asamtai Páprunka suntar pujamunam Júkiarmiayi. ^35Tura suntar pujamunam Wáitiniam jeawar Páprun entsaki Júkiarmiayi aents Imiá kajerainia asamtai. ^36Tura aencha ukunmaani pataakar, Mantamnatí, tu untsummiarmiayi. ^37Tura Papru suntarnum Awayám, Páprusha Kapitiánin Kriaku chichamjai chichaak "Wi ishichik chichasaintjame" Tímiayi. Tutai Kapitián chichaak "Warí, ¿amesha Kriaku chicham chichastin nékamek? Tímiayi. ^38Nuinkia amesha ¿Ejiptunmaya Shuárchakaitiam? ¿Nuik kuatru mir (4000) aents, mankartin tutai atsamunam yaruakchamkam? ¿Kapitiánjai meset najanataj tusa Túrachmakum?" Tímiayi. ^39Tutai Papru Tímiayi "Núchaitjai. Antsu wikia Israer aentsuitjai. Sirisia nunkanam uunt pepru Tarsu Náartin ana nui akiiniaitjai. Tura waitneasam ju aents chichastin tsankatrukta" Tímiayi. ^40Tura Kapitián, ayu, tutai, Papru watainium wajas, mitiat pujustarum tusa uwején takuimiayi. Tura aents itiatkarmatai Israer-chichamjai chichasmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 22 ^1 Papru chichaak juna Tímiayi: "Yatsurtiram, tura uuntur árumna nu antuktarum. Wikia Pápruitjai. Kíishtumaktaj tusan Títiatjana nu waitneasrum anturtuktarum" Tímiayi. ^2Tura Papru Israer chichaman chichaakui, aents nuna antukar Nú nankaamas itiatkarmiayi. ^3 Nui Papru chichaak "Wikia Israer-shuaraitjai. Tarsu pepru Sirisia nunkanam ana nui akiiniaitjai. Túmaitiatnak jui Jerusarénnum tsakaruitjai. Tura unuikiartin Kamaríran chichamen unuimiaruitjai. Tuma asan ii uuntri akupkarmia nuna Ashí umirkaitjai. Tura átum Yamái Túrarmena nuna wisha Nútiksanak Yusna ana nuna tuke Enentáijiai wakerukuitjai. ^4Tura Jesusan umirkaru ármia nuna Máataj tusan pataatukni wekaimiajai. Túran aishmankan nuwancha achikian sepunam enkeataj tusan Túrimiajai. ^5Israer-patri uuntrisha Israer-shuara uuntrisha Tamaskunam ii-shuar Susatá tusar papin ataktusar akuptukarmia nuna ninkia nékainiawai. Jesusan umirkarun achikia ikiaankan jui Jerusarénnum Asutniáwarat tusan werimjai' Tímiayi. ^6`Tura wi Jintiá wéai Tamaskunam jeastatuk ajasai nantu tutupin ai aya aneachma nayaimpinmaya newaat wajantruntmiayi. ^7Túrunamtai wisha Nunká iniaarmajai. Nuyanka chichaamun antukmajai. Chichartak "Sauru, Sauru, ¿urukamtia Imiá pataaturam?" turutmiai. ^8Takui wi aniasmajai "¿Amesha Yáitiam, Uunta?" Tutai "Wikia Nasarétnumia Jesusaitjai. Ame pataaturmena Núitjai" turutmiai. ^9Wijiai pujuarmia nu, newaat wajantun Wáinkiar ti ashamkarmai. Túrasha ninkia Túrutun antukcharmai. ^10Tura wi Tímiajai "¿Nuinkia, Uunta, Warí itiurkattaj?" Tímiajai. Tutai Uunt chichartak "Wajakim Tamaskunam Wetá. Nuisha ame Túrattamna nuna ujatmakartatui" turutmiai, Tímiayi. ^11Kame wikia Nú newaat ajakun iisan jiiru kusurmai. Tuma asamtai winia tsaniakmar enkeki jurukiar Tamaskunam ejetiarmai' Tímiayi. ^12Papru tuke aujmatki wéawai. `Tura nui Tamaskunam aishman Ananías pujumai. Niisha Yúsan aneak, Muisais akupkamia nuna umirkauyi. Tura Nú péprunmaya Israer-shuar ármia nu niin pénker Enentáimtiarmiai. ^13Nú Ananías winia iirsataj tusa Támai. Taa turutmai "Yatsuru Sauru, pénker iimtia." Túrutkui Nú chichamaik pénker iimmiajai. Túrunan Ananíasnasha Wáinkiamjai. ^14Tura Ananías chichaak "Iwiaaku Yus, winia wakeramurun nekartuat tusa winia Uchirnasha, tunaarinchaa nuna, iisat tusa, winia chichampruncha antukat tusa ámin yaunchu Yus anaitiamkaiti. ^15Amesha Papru, Yusna ana nu iisumna nusha antukumna nusha Ashí aents ujakartatme. ^16Tuma asamtai yamaisha ¿Warí Nákam? Tunaarun Asakátrurat tusam Uunt Jesus Enentáimtusam weme ni Náari pachisam imiantia" turutmai.' ^17`Tura Jerusarénnum waketkin Yusa Uunt Jeen wémajai Yúsan áujsataj tusan. Nui iimiarmajai. ^18Nui Jesus chichartak "Jui Jesusarénnum Wíi Túramur etserkattamna nuna antukchartatui. Tuma asamtai wari Jíinkim Wetá" turutmiai.' ^19`Túrutkui wi Tímiajai "Túrasha Uunta, Juyá aents wi Israer-shuara iruntai jeen wayan Amin umirtamkarmia nuna nui matsatun achikian awatin sepunam enkeawarmia nuna nékainiawai. ^20Tura Nuyá Aminiu etserniun Estepankan Máiniakuisha wisha wajamjai. Túruiniakui, "pénkeraiti" Tímiajai. Nú arantcha ni pushirin iirsamjai" Tímiajai.' ^21`Túrasha Uunt Jesus winia turutmai "Wetá. Israer-shuarcha matsatainia nui akupkatjame" turutmai" Tímiayi Papru. ^22 Nui matsamarmia nu, Núnaka antukarka untsumtan Juáriarmiayi. "Juka Mantamnatí. ¿Urukamtaik iwiaakusha pujusat?" tiarmiayi. ^23Tura aentska Paprun kajerainiak, ti untsumainiak pushirin tujaat ajapawar nunkancha nankimkiamaikia ajarmiayi. ^24Tura Kapitián nuna Wáiniak Páprun suntar pujamunam Awayámiayi. Tura suntaran chicharuk "Atum Asutiárum aimtikiatarum. ¿Urukamtaik aents niin kajerainiak Imiá untsumainia? Nekaatarum" Tímiayi. ^25Tura Páprun Asutiátai tusar Jinkiárar awajsam Pápruka Kapitiánin chicharuk "¿Rúmanmaya aents áyatik Asutiámniakait, ni Túramuri nekartsuk?" Tímiayi. ^26Nuna Táman antuk Kapitiáncha uunt Kapitiánin ujaktaj tusa Werí chichaak "Maaj, Túrataj tamena nu anearta. Ju aishman Rúmanam pachitkaiti" Tímiayi. ^27Nuna antuk uunt Kapitián Páprun Werí aniasmiayi "¿Amesha nekasmek Rumanam pachitkaitiam?" Tímiayi. Tutai Papru "Ee" Tímiayi. ^28Tutai "Wikia ti Kuítian akikmakmiajai Rúmanam pachiinkiatniun" uunt Kapitián Tímiayi. Tutai Papru Tímiayi "Túrasha winia aparka Rúmanam pachitkia asamtai, wisha Rúmanam pachiinkian akiiniaitjai" Tímiayi. ^29Nuna takui Páprun Asutiátaj tiarmia nuna Wárik iniaisar Jíiniar wearmiayi. Tura imia uunt Kapitiáncha Rúmanam pachitkian Jinkiá asa ashamkamiayi. ^30Tuma asa kashin tsawar uunt Kapitián, urukamtaik Páprun Imiá kajerainia, nekaataj tusa wakerak Paprun Werí Jinkiámun atirmiayi. Tura Israer-patri uuntrin Chíkich naamka armia Nújaisha ikiaankamiayi. Tura nuinkia ni matsatmanum Páprun itiar ajapén awajsamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 23 ^1 Papru Israer-patri naamkarin úmamkes iis "Wíi shuartiram antuktarum. Uchichik tuke yamaisha Yus iimmianum pénker wekainuitjai" Tímiayi. ^2Papru nuna takui Israer-patri uuntri Ananías, ni suntarin Paprui ayamas pujuarmia nuna "Wenunam awatiarum" Tímiayi. ^3Tutai Papru Tímiayi "Tsej, Jimiará chichamtinia Iimiatá, Yus amincha Asutiámattawai. Muisais akupeana nuna umiatsui tusam yajauch turutattsam pujame. Entá, ¿nuinkia urukamtia Muisais Tímia nuka iniaisam ame suntarum winia Asutiátarum tame?" Tímiayi. ^4Tura nuna takui nui wajarmia nu Páprun tiarmiayi "¿Maaj, amesha Patri uuntri Imiá yajauchisha chichaream?" ^5Tutai Papru Tímiayi "Yatsuru, wisha Patri uuntri áutskaitia Tíchamjai. Nékaitkiunka Núnaka Tíchaajai. Kame wisha nékajai, Yus-Chichamnum tawai "Atumí uuntri yajauch chicharkairap" tawai" Tímiayi. ^6 ^7 ^8Israer-aentsu uuntriya Jimiará írutka ármiayi. Satuséu aents tura Nuyá Pariséu aents Nusháa írutkan Pápruka nekaamiayi. Kame Satuséu aentska, jakamunmaya nantaktincha Yusa suntarisha aentsu Wakanísha tura iwianchcha atsawai, tiniu ármiayi. Antsu Pariséu aentska, nuka Ashí awai, tiniu ármiayi. Nuna Nekáa Papru kakantar chichaak "Wikia Pariséu aentsuitjai. Wíi shuarsha Pariséu ainiawai. Wikia Ashí shuar jakamunmaya ukunam nantaktin átatui tu jintiamun, nekaatai tusar itiariarmiayi" Tímiayi. Tura Papru nuna takui Pariséu aents tura Satuséu aencha Nuámtak kajernaikiarmiayi. Túrunawar Kánasaran Nusháa Nusháa Enentáimprarmiayi. ^9Nuinkia Ashí aents charaatum ajarmiayi. Tura Israer-shuara jintinniuri Pariséunam írutka armia nu wajakiar tiarmiayi "Ju aishman tunaan penké Túrichuiti. Yusa suntari Chíkich wakancha niin nekas chichaschamashi. ¿Ya neka?" tiarmiayi. ^10Ti charaatum ajainiakui suntara Kapitiántri Páprun achiarchartimpiash tusa suntaran untsuk, "Jiiktiarum, Túrarum suntar pujamunam Awayátarum" Tímiayi. ^11Nuyá kashi Papru Uuntri mesekra ipiatuk "Kakaram ajasta, Papru. Jui Jerusarénnum winia ujakarumna Núnismek Rúmanmasha ujaktatme" Tímiayi. ^12 Nuyá kashin tsawarmatai Israer-aents Páprun maatai tusar chichaman jurusarmiayi. "Papru Máachkurkia yurumtsuk tura penké úmutsuk matsamsattaji. Máachrikia yajauchiniam yuminkramu atai" tiarmiayi. ^13Nuna tiarmia nuka kuarenta (40) nankaamas ármiayi. ^14Tura Israer-patri uuntrin tura Israer-aentsu uuntrincha weriar "Papru Máachkurkia penké yurumtsuk pujustatji. Máachrikia yajauchiniam yuminkramu atai" taji. ^15Tuma asamtai Ashí Israer-patri naamkarijiai suntara Kapitiántri seatarum, Papru Tatí tusarum. "Kashin Papru itiata, titiarum. Papru tana nu iisha nekas nekaatai tusar wakeraji" titiarum. Túrawakrumin iisha maatai tusar ninkia Táatsain Nákaktatji" tiarmiayi. ^16Tura Papru awe Nú chichaman antuk suntar pujamunam taa Páprun ujakmiayi. ^17Tuma asamtai Pápruka suntara Kapitiántrin untsuk "Ju uchi uunt Kapitiánnium jukitia. Niisha chichaman takakui" Tímiayi. ^18Kapitiáncha uchin uunt Kapitiánnium ejé Tímiayi "Papru enkeamu pujana nu winia untsurak "Ju uchi uunt Kapitiánnium jukitia. Chichaman takakui" Túrutui" Tímiayi. ^19Uunt Kapitiáncha Nú uchin enkeki arantach Jukí chicharuk "¿Warí turuttiaj tame?" Tímiayi. ^20Tutai uchi Tímiayi "Israer-aents Páprun chichaman jurusarai. "Papru Túramuri ti paant nekaatai tusar kashin Israer-shuara uuntriin ejetarum" turamartatui. ^21Tura amesha nuna takui anturkaip. Kuarenta (40) nankaamas Jintiá akirtua pujurainiawai. Tura "Papru Máachkurkia yurumtsuk tura úmutsuk matsamsattaji" tuiniawai. Tuma asamtai yamaisha ámin Tití tusa Nákarmainiawai" Tímiayi uchi. ^22Tura uunt Kapitiáncha uchin chicharuk "Ame Túrutmena nu Chíkich aents penké ujakaraip' Tímiayi. Nuna ti, uchin akupkamiayi. ^23Nuyanka uunt Kapitiáncha Chíkich Kapitiánin Jímiaran Itiá chichaak "Urum, kashi ajapén ajastatuk ai, Untsurí suntar ikiaankarta. Jimiará Sián (200) aya Náwek, setenta (70) kawainium eketka, Nuyá Chíkich Jimiará Sián (200) Nánkijiain Sesaria nunkanam wétin iwiarata. ^24Páprusha kawainium ekemkatin iwiarturta. Túrarum pénkerak ejetarum akupin Piriksai" Tímiayi. ^25Tura niijiai ju chichaman aatrar akuptukmiayi: ^26"Ti pénker akupin Píriks, wikia Krautiu Rísias ju papin aatjame. ^27Israer-aents ju aishmankan maatai tusar wakeruiniak achikiarmiayi. Tura niisha Rúmanmaya aentsuitkui wikia nuna nekaan suntarjai werin jukimjai. ^28Wikia ¿urukamtaik achikiaruit? tusan Israer-patri naamkarin jukimjai niin. ^29Páprunka ii uuntri akupkamurin umiatsui tusar niin kajeriarmiayi. Pápruka yajauch Túrachu asa mantamnachminiuyayi. Sepunmasha enkemachminiuyayi. ^30Tura wisha Israer-aents niin Máatniun chichaman jurusman nekaan amiin akuptajme. Nuyasha niin kajerainia nunasha tajai "Atumsha Piriksai werum átum warinma kajerarum nu Títiarum" tajai. Ayu. Júchiniak Tájame." Nuna tu aatar akuptukmiayi. ^31Tura suntarsha ni uunt Kapitiántri Tímia Nútiksaran Páprun kashi Júkiarmiayi Antipatris péprunam. ^32Kashin tsawarar suntar aya Náwek wearmia nuka waketrarmiayi. Tura kawainium eketrainiaka Páprujai wearmiayi. ^33Sesaria péprunam jeawar papin Piriksan Súsarmiayi. Tura Pápruncha nui ejeniarmiayi. ^34Akupniusha Papí aujsua amik Páprun aniasmiayi "Amesha, ¿Tuí akiiniaitiam?" Tutai "Sirisia nunkanmayaitjai" Tímiayi. ^35Nuna takui akupin Tímiayi "Wátskea kajertamainia nu taar turamainiakui anturkatjame" Tímiayi. Tura nuyanka uunt akupin Erutisa jeen Awayá apujsamiayi, suntar iisarat tusa. __________________________________________________________________ Chapter 24 ^1 Tura senku tsawant nankaamasai Israer-patri uuntri, ni naari Ananías, Sesarianam Támiayi. Tura Israer-aentsu uuntri tura ti unuimiaru chichamtincha, ni naari Térturu nujai Táarmiayi. Ju aents Páprun kajerainia ásar akupniunam wearmiayi. ^2Nui Páprun itiarmatai Térturu chichatan Juármiayi. "Uunt akupin Píriks, amesha yaimiu asakmin iisha shiir matsatainiaji. Tura Imiá neka asakmin Ashí aents Tímiatrusrik matsatainiaji. ^3Tuma asakmin iisha Ashí matsatmanum tuke tsawant ti shiir yuminsamajme, uunta. ^4Tura amesha ti Núkap chicham antuktin nakitiatspash. Tuma asamtai antsu ishichik waitneasam anturtukta, Tímiayi. ^5Ju aishman Papru, sunkura utsukratniua Núniniaiti. Niisha Ashí nunkanam mesetan najanatniun Israer aentsun Ikiakáiniaiti. Tura Jesusa aentsri, Nasarénu tuinia nuna uuntrinti. ^6Nú arantcha Yusa Uunt Jeen yajauch awajsataj tusa pujuru Wáinkiar achikmaji. Ii uuntri tana nujai métek Asutiátai tusar wakerimji. ^7Túrarin nuyanka Kapitián Rísias taa tapit achik jurutramkimiaji. ^8Tura atumek akupin Piriksai werum nui aujmatkatarum, turamaji, Tímiayi. Tuma asamtai amesha Píriks, Papru aniasta. Nuinkia ii Tájinia nu nekasaiti, nu nekaattame" Tímiayi Térturu. ^9Tura Israer-aents pujuarmia nu "Nekasaiti Ashí ni tana nu" tiarmiayi. ^10 Nuyá Píriks, uwejejai, Papru chichasat tusa iniaktusmiayi. Túram Papru Tímiayi "Amesha uunta, ju aentsu akupniuri ti Untsurí uwitin pujusuitme. Tuma asamtai nuikia shiir Enentáimsan Páchitsuk chichastatjai. ^11Wats, wi Túramur nekartuata. Yúsan áujsataj tusan Jerusarénnum wi wémajna nu tuse (12) tsawant nankaamasai. ^12Nuisha yajauch áujmatki weai Wáitkiacharmai. Yusa Uunt Jeencha tura Israer-shuara aujtai jeencha tura pepru Jíntianmasha aentsnum Charáa Charáa Ajá wekaai penké Wáitkiacharmai, Tímiayi. ^13Ju aents jui matsatainia nu Wíniaka penké turutchamnia ainiawai. ^14Túrasha juna paant ujaajme. Jesus yamarman Jintíana nuna Umíajai. Kame Israer-aentska Wáitiaiti tuinia nuna wikia Umíajai. Túrasha nuna Túran ii uuntri Yusri akupkamia nunak umiktasan pujajai. Jes, Ashí Muisais aar akupkamia nuna tura Ashí Yúsnan yaunchu etserin aar akupkarmia nunasha uminiaitjai. ^15Tura jakaasha nantaktin átatui, tajai. Warí, pénker aents Nútiksan yajauch aencha nantakiartatui imia Israer-shuar tuiniatsuk. Tura wisha Nútiksanak Túrunatniuiti tajai. ^16Tura wisha tiniu asan, wikia winia Enentáirui Yus iimmianum makuumatsuk wekasataj tajai. Tura aentsnumsha Nútiksanak penké makuumatsuk wekaajai' Tímiayi. ^17`Tura, uunta, Untsurí uwitin Chíkich Chíkich nunkanam wekaasuan amikian winia shuarui Támajai. Kuítrinchan Kuítian susataj tusan tura Yusa Kuítrincha niin susataj tusan Támajai. ^18Túran wisha, Muisais jintinmia Nútiksanak nijiaamaran, Yusa Uunt Jeen pujumiajai. Untsurí aents charaatum ajainiasha atsumiayi. Nui wiki Pujái Asianmaya Israer-aents Wáitkiarmiayi. ^19Tura wi yajauch Túraitkuinkia winia Wáitkiarainia nu Táchatniukait ámin ujatmaktasa. ^20Túrachkuinkia jui pujuinia nu, Israer-patri naamkari matsatmanum wi pujumajna nui yajauch Túramun nékainiakka turutiarti. ^21Kame, ""jakamunmaya nantakminiaiti" tau asamtai makuurtiajtsarum pujarme" matsatmanum Tímiaj nujai turutchartimpiash. Nú arantka yajauch Túramun penké nekartuacharmai" Tímiayi Papru. ^22 Táman antuk Píriks, Kristu shuari Túramun paant Nekáa, aanik iniaisamiayi. "Antsu Kapitián Risias Támatai nuinkia nu chichaman nekaatjai" Tímiayi. ^23Tura Nuyá suntara Kapitiántrin chichaak "Ju Pápruka tuke emetnati. Tura ishichkikia ankant apujsatarum. Tura Nuyá ni amikri taa Yáintaj takui suritkiairap" Tímiayi. ^24Tura Nuyá Chíkich tsawantai ataksha Píriks ni nuwejai Tursirajai Támiayi. Núwenka Israer-shuarauyayi. Pírikska "Papru itiatarum" Tímiayi. Papru Jesukrístunun étserkui antimiayi. ^25Tura Pápruka yajauchiniam wekasashtincha naka wekasatniuncha, tura ukunam Yus Tunáa aentsnaka Asutiátniuiti takui Piríkska ashamak Tímiayi "Antsu yamaikia Máakete. Tura ataksha wi ankant pujakun untsukmijiam" Tímiayi. ^26Tura, ankant ajastaj tusa Papru Kuítian akirkashtimpiash, tu Enentáimias, Píriks tuke Untsúu wémiayi, chichastai tusa. ^27Tura nuyanka Jimiará Uwí nankaamasmatai Píriks akupin Náamkamu ajapnamiayi. Tura Chíkich aents, ni naari Pursiu Jistu akupin Náamkamiayi. Tura Pírikska, Israer-aents pénker Enentáimtursarat tusa wakerak, Páprun sepunam tuke ikiukmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 25 ^1 Jístusha akupkatin takatan nankaamataj tusa Sesaria péprunam Támiayi. Tura Menaintiú tsawant nankaamasmatai Nuyá we Jerusarénnum jeamiayi. ^2Nuisha Israer-patri uuntri tura Israer-aentsu penkerisha Páprun tsanumprurtai tusar Jístun weriarmiayi. ^3Tura tiarmiayi "Waitneasam Páprusha Jerusarénnum akupkata" tiarmiayi. Jintiá maatai tusar wakeruiniak nuna tiarmiayi. ^4Tutai Jistu Tímiayi "Atsá. Páprusha Sesaria péprunam sepunam enkeamu pujawai. Tura wikia nui Wárik waketkittiajai" Tímiayi. ^5Nuyá niin Tímiayi "Atumsha penkeri árumna nu, wijiai Sesarianam wétiniaitrume. Tura Nú aishmanka tunaari ákuinkia nuisha Títiniaitrume" Tímiayi. ^6Jístuka Jerusarénnum ishichik tsawant pujusmiayi. Kame uchu tsawant tura tias tsawantcha pujuschiawash. Nuyá ataksha Sesarianam waketkimiayi. Tura nui Jeá kashin tsawar, akupin pujutainium pujus "Papru itiatarum" Tímiayi. ^7Tura Papru wayamtai, Israer-aents Jerusarénnumia taarmia nu Káunkarmiayi. Túrawar ti nukap chichainiak "Tunáa Túraiti Pápruka" tu tiarmiayi. Túrasha penké uyumamtikiacharmiayi. ^8Pápruka chichamprumak Tímiayi "Wisha tunaan penké Túrachuitjai. Israera uuntri aarmarincha umirkaruitjai. Tura Yusa Uunt Jeencha yajauch awajsachuitjai. Tura uunt Kapitiánniasha yajauch penké chicharkachuitjai" Tímiayi. ^9Jístuka Israer-aents pénker Enentáimtursarat tusa wakerak, Páprun Tímiayi "Wakerakminkia Jerusarénnum Wemí. Wisha nui ame Túramurmin nekaatjai" Tímiayi. ^10Tutai Papru Tímiayi "Amesha paant nékame, Israer-aentsnum tunaan penké Túrachjai. Tuma asamtai Rúmanmaya uunt akupniun wisha winia Túramurun ujaktiniaitjai, nekartuati tusan. ^11Wisha jakamnia Tímianu Tunáa Túranka, Jákatniuncha ashamatsjai. Tura antsu turutainia nu nekaschaitkiuinkia Wíniaka Israer-shuarnum surunkachminiaitjai tajai. Tuma asamtai seajme, Wíi Túramun uunt akupin Sésar nekartuati" Tímiayi. ^12Tutai, Nuyá ni írutramurijiai chichasua amik, Jistu Páprun Tímiayi "Uunt akupniui wétaj tusam seame. Tuma asamtai nui wétatme" Tímiayi. ^13 Tura ishichik tsawant nankaamasmatai akupin Akripia ni nuwejai Pirinísejai Jístun áujsataj tusa Sesarianam wearmiayi. ^14Tura untsuri tsawant pujusarmiayi. Tura nui pujuiniai Jístuka Papru Túrunamun akupniun ujaak Tímiayi "Jui aishman pujawai. Píriks niin achik enkea ikiukmiayi, Tímiayi. ^15Kame wikia Jerusarénnum Pujái Israer-patri uuntri tura Israer-aentsu uuntrisha, Papru yajauchin Túraiti tusar Káutrukarmiayi, Tímiayi. Mantamnati tusam akupkata, tu seattiarmiayi. ^16Takui wi Tímiajai "Iisha Rúmanmaya aentstikia Chícham nékatsuk, mantamnati tusar akupeatsji. Tsanumpruinia nu, emka Táartin ainiawai. Tura Nuyá chichamprumatsain mantamnati tusar akupeatsji iisha" Tímiajai. ^17Tiniu asan, Táarmatai, wikia Nákatsuk kashin tsawaran akupin pujutainium pujusan, Papru itiatarum tusan akupkamjai. ^18Tura Páprun tsanumprurtai tusar taar chichainiaksha, wi Enentáimmiajna Núnaka Tícharmiayi. ^19Antsu áyatik Yus umirkar Túmatairin Papru nuna Túrachai, tiarmiayi. Tura nuyasha aishman Jesus naartin nantaki iwiaakui tawai Pápruka, tiarmiayi. Nunak tiarmiayi. ^20Tura wikia Nú chichaman Túratniun nékachu asan, Páprun aniasmajai "¿Amesha Jerusarénnum wétaj tusam wakeramek? Nui nu chichaman nekartamawarti" Tímiajai. ^21Túrasha "Atsá. Juin pujustajai. Rúmanmaya uunt akupin Akustu Sésar nekartuati" Tímiayi Papru. Takui, "nuinkia tuke sepunam Pujustá. Tura wi ukunam uunt akupniun akuptuktatjame" Tímiajai" Tímiayi Jistu. ^22Nuyá Akripia chichaak "Wisha itiursanak nu aishman chichaamun anturkaj" Tímiayi. Tutai Jistu Tímiayi "Amesha kashinkia anturkattame". ^23Tura kashin tsawar Akripia Pirinísejai taar, iwiaa-iwiarmamu ajas wayawarmiayi. Suntara uuntrijiai tura Nú péprunmaya uuntrijiai wayawarmiayi. Tura nui Jistu, "Papru itiatarum" Tímiayi. ^24Tura Papru Támatai Jistu Tímiayi "Uunt Akripia, tura Ashí aentstiram matsatrumna nu, pai, ju aishman iistarum. Ti Untsurí Israer-aents Jerusarénnumsha tura jui Sesarianmasha ju aishmankan Páprun kajerainiak yajauch chichartuiniawai. Tura tuke iniaitsuk, mantamnatniuiti, turutainiawai. ^25Túrasha Wíjiainkia Tunáa jakamnianka Túrachuiti. Kame niisha "uunt akupin Akustu Sésar nekartuati" takui, wisha niin akupkataj tusan wakerajai. ^26Tura wariniak uunt akupniun aatrataj nuna nékachu asan, Páprun atumin itiarjarme. Tura nekaska, Akripia, ame iniasta tusan itiarjame. Túrawakmin wi wariniak aartaj nuna nekaatjai. ^27Warí wisha, ni yajauch Túramurin aattsuk, uunt akupniunam akupkashtiniaitjai" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 26 ^1 Jistu nuna tutai Akripia Páprun Tímiayi "Wats, amesha tu timi chichamprumakta" Tímiayi. Tutai Papru uweje Takuí chichatan juarmiayi. ^2 ^3Chichaak Tímiayi "Uunt Akripia, ii Israer-shuarti Túrutai ainia nu amesha nékame. Tura Ashí ii chicharnaiyajnia nusha nékame. Tuma asamtai Yamái wisha ámin chichamprumaktaj tau asan shiir Enentáimjai. Israer-aents turutainia nuna mash ujaktatjame. Waitneasam pénker anturtukta' Tímiayi. ^4`Wi úchichik winia nunkarui tura Jerusarénnumsha pujusan wi Túramajna nuna Ashí Wíi aents Israer ainia nu nékainiawai. ^5Pariséu ajasan, ni akupeamurin itiurchat ain Ashí takamtsuk tuke umirniuitjai. Nunasha nékainiawai tura wakeruiniakka etserkamnia aintui. ^6Túrasha wikia, jakamunmaya nantaktin átatui, tiniu asamtai Wíniaka emetruawar itiariarmiayi. Túrasha Núnaka Yuska ii uuntrin yaunchu Tímiayi. Yus Tímia nuna Túrunattawai wisha tiniu asamtai itiariarmiayi, Tímiayi. ^7Tura Ashí mash Israer-shuarti, tuse (12) aents matsatka ájinia nu, ju nantaktin chichaman Yus Tímia nuna Túrunati tusar Nákainiaji. Tuma asar Yus áujkur~i, tsawaisha Káshisha Nú Enentáimtuiniaji. Tura wisha Nú chichamnak Enentáimta asamtai Wíniaka kajertuiniawai, uunt Akripia. ^8Warí, atumsha "Yus jakancha iniantkimniaiti" Tátsurmek' Tímiayi. ^9`Tura wisha Yáunchuka Nasarétnumia Jesusnan umirkaruka kajerkatniuiti, tu Enentáimniuyajai. ^10Tura Jerusarénnum Yus-shuar ármia nuna kajerkarmiajai. Israer-patri uuntri chichamejai Untsurí aentsun Jesusnan umirkarmia nuna sepunam enkeamiajai. Tura Nú shuaran Máiniakuisha wikia pénkeraiti tu wémiajai. ^11Tura Israer-shuara iruntai jeen wayan ti Asutiármiajai, Jesusnan umirkatniun iniaisarat tusan. Tura Imiá kajerkaran Chíkich nunkanmasha pataatu wearmiajai achiktaj tusan' Tímiayi. ^12 `Tura Israer-patri uuntri tsankatrukmatai, papin ni surusarmia nujai, Tamasku péprunam wétaj tusan Jíinkimiajai. ^13Tura, uunta, nantu tutupin ai, Jintiá wéai newaat ajaki ti Tsáapin, Tsawái nantujai nankaamas etsantrutramiayi. Tura wijiai wearmia nunasha Núnisaran etsantrurarmiayi. ^14Tura Túrunamtai Ashí Nunká tepetar Wáinkiarmiaji. Wiki Israer-chichamjai Túrutun antukmajai "Sauru, Sauru, ¿urukamtai Imiá pataaturam? Amek Enentáimin yajauch awajmamsame, Wáaka sankanmiak numin ijiuma Núnismek. Wíi aents kajera asam Túruname" turutmai.' ^15`Túrutkui wisha "¿Amesha Yáitiam, Uunta?" Tímiajai. Tutai Uunt turutmai "Wisha Jesusaitjai, ame pataatamna Núitjai. ^16Tura nantakim wajaktia. Winia takartusminiam tusan wantintiukjame. Tura ame Wáinkiamna nusha etserkattame. Tura ukunam wantintiuktatjame. Wáinkiatamna nusha etserkamnium, turutmai. ^17Tura nuyasha turutmai, Wats yamaisha Israer-shuarchanum akupkatjame. Tura Israer-shuar kajertamainiakuisha, tura Chíkich aents kajertamainiakuisha ayampruktatjame, turutmai. ^18Pénker jintintiata tusan akupeajme. Kame aencha kiritniumia Jíinkiar Tsáapninium wekasarat tusan, tura iwianchin umirtsuk Yúsan umirkarat tusan akupeajme. Tura Winia Enentáimtursarmatai Wisha ni tunaarin tsankurattajai. Nuna Túran Yusna ajasaru ainiana nujai apujsattajai." Nuna Jesus turutmai' Tímiayi. ^19`Tuma asamtai, uunt Akripia, Uunt Jesus nayaimpinmaya wantintiurak turutmia nuna umirkataj tusan pujajai. ^20Enentai Yapajiáwar Yus-shuar ajastinian, emka Tamaskunam pujuarmia nuna ujakarmiajai. Tura nuyasha Jerusarénnumian, Jutía nunkanmayancha tura Nútiksanak Israer-shuarchancha nuna ujakarmiajai. Tura ujainiakun "Yus-shuar ajasmarum paant ajasat tusarum, pénker Túratarum" Tímiajai Ashí shuaran. ^21Tura wi Yusa Uunt Jeen Pujái, Israer-shuar achirkar emetruawar Mántuatai Tukamá tujintrukarmiayi, Yus winia yaintiu asamtai. ^22Yus winia yaintiu asamtai, iniaitsuk tuke Yus-Chichaman ujainiajai. Uunt ainia nunasha, tura péejchach ainia nunasha ujainiajai. Tura Muisaissha, Yúsnan etserniusha tiarmia nunak étsereajai. Nú arantka Tátsujai. ^23Krístuka Wáitsatniuyayi, tura jakasha émak nantaktiniuyayi, ii uuntri tiniu ármiayi. Tura Krístuka nantaki Yusa chichamen ii aentsun tura Israer-shuarchancha Nútiksan ujaktiniuyayi. Nuna tu tiarmiayi. Tura Núnaka wisha tu ujainiajai" Tímiayi Papru. ^24 Tura nuna takui Jistu kakantar Tímiayi "Maaj, Papru, Wáurme. Imiá unuimiatu asam Wáurkame" Tímiayi. ^25Tutai Papru Tímiayi "Atsá uunt Jistu, Wáurtsujai. Antsu wi Tájana nuka ti nekasaiti. ^26Wi Tájana nuna, uunt Akripia jui pujana nuka nékawai. Tuma asamtai arantutsuk niin chichareajai. Kame ju Túrunamu ti paant asamtai niisha nékawai, tajai" Tímiayi. ^27Nuyá Akripian chicharuk "Yaunchu Yúsnan etserin aarmari, nekasapitia Tátsumek, uunt Akripia. Wikia nékajme. Nekasaiti, tame" Tímiayi. ^28Takui Akripia chichaak "Maaj, ishichik awajtame Papru, Yus-shuar ajastin" Tímiayi. ^29Tutai Papru Tímiayi "Tura Ishichík chichamjaisha Untsurí chichamjaisha, amesha uunt Akripia, tura Ashí winia anturtukurmena nu, wijiai métek Ajasúk tusan wakerajai. Tura antsu wia Núnisan Jinkiámua Núnaka wakeratsjai" Tímiayi. ^30Papru nuna tuasua amikmatai akupniusha, uunt Kapitiáncha, Pirinísesha, tura nui Ashí pujuarmia nu wajakiarmiayi. ^31Tura arant wear, Túrunamun chichasarmiayi. Tura tiarmiayi "Ju aishman mantamnamnian tunaamkachuiti tura penkesha sepunmasha enkeachminiaiti" tiarmiayi. ^32Tura Akripia Jístun Tímiayi "Ju aishman "uunt akupin nekarati" Tíchaitkuinkia akupmai makuitji" Tímiayi. __________________________________________________________________ Chapter 27 ^1 Tura Páprun Ruma péprunam akupkatniun Enentáimsarmiayi. Rúmaka Tímiai, Itiaria nunkanam pujawai. Wisha Páprujai wémiajai. Pápruncha tura chikichnasha achikma ármia nunasha Akustunu tutai suntara Kapitiántrijiai nenakar akupkarmiayi. Nú Kapitiáni naari Júriuiti. ^2Tura Atramitiunmaya kanu Asia nunkanam pepru ármia nui wétasa pujumia nu enkemprarmiaji. Tura Tisarúnikianmaya aishman, ni naari Aristárku, iin Páchitkiauyayi. Tisarúnikiasha Masetúnia nunkanmaiti. ^3Nui enkemprar kashin tsawarar Sitiun péprunam jeamiaji. Nui jeawakrin Kapitián Juriu, Páprun waitnentak Tímiayi "Ame amikrumiin Wetá. Au iirmasarti" Tímiayi. ^4Tura Sitiunnumia Jíinkir, kanujai wesar nase tukumpramprakrin Chipri Núnkaka menanmaani aa ikiukmiaji. ^5Tura nayaantsanam wesar Sirisia tura Pampiria nunkanam ayamchik nankamakir Mira péprunam jeamiaji. Nuka Risia nunkanmaiti. ^6Nui jear Nú kanu ikiukmiaji tura Chíkich kanu Arijiántrianmaya taa Itiaria nunkanam wétasa pujumiayi. Nú kanunam suntara Kapitiántri, enkempratarum, turammiaji. ^7Tura Untsurí tsawant Yáitmataik we-wémiaji tura ti Wiántkar Nítiunam jeastatuk ajasmiaji. Tura nuisha nase tuke tukumkarta asamtai Sarmun nunkanam ayamchik nankaamakir, Kritia nunkanam áawinini ayamchik wémiaji. ^8Tura Kritia nunkanam ayamchik wesar itiurchat akui Wáitsar wea-wéakuar "Shiir Pujutai" tutainium jeamiaji. Nusha Rasea péprunam Tíjiuchiiti. ^9Yáitmataik wea asar ti Táasmaji. Tura yumi yututai jeatema asa ti Tsúumainiuyayi nayaantsanam wétin. ^10Tura Papru chicharuk "Amikru antuktarum. Wi nékajai, Yamaí wéakrikia ti Tsúumainti. Kanusha tura Káarak kanunam enketainia nusha menkarattawai. Tura iisha Núnisrik kajinchatjiash" Tímiayi. ^11Suntara Kapitiántrinkia Páprunka anturtsuk, Kanú wianniurin Kapitiántrincha tura Kanú Kapitiántrincha chichamen anturkarmiayi. ^12 Tura nui Shiir Pujutai tutainium yumitin pujustin pénkerchaitkui "Nuinkia juyanka wéartai. Pinise péprunam jeamainchuashit" Ashí tiarmiayi. Nú péprusha Kritia nunkanam nayaants ayamach pujawai. Nú péprunam yumitin pujustinian wakeriarmiayi, arakia nunkaani kakaram nase Nú péprunam jeachu asamtai. ^13Tuma asamtai ukunam nase nunkaania Tápiriri ajakui, ii wétin yamaikia pénkeraiti, tu Enentáimsarmiayi. Túmakui kanu emetai jiru Júusar Jíinkir Krítianam ayamchik wearmiaji. ^14Túrasha árusan arakia kakaram nase, Nuristi tuinia nu tukumpramiayi. ^15Nase kanun tukumpra asamtai iisha atsantratin penké tujinkiamiaji. Túmakui, aankisha juramkitiai tusar iniaisamiaji. ^16Tura Kritia nunkanam áawinini nankaamakur nuinkia nase ishichik mijiantmatai, uchich kanu japikir wémiaj nu ti takasar uunt kanunam enkermiaji. ^17Tura enkerar chapikjai uunt kanun Jinkiárarmiayi wewe najanatai tusar. Tura Náikim mukutniunam, Serti tutainium nase juramkishtajiash tusar, kanunam Yakí tarach aan itiararmiayi. Nu tarach nase útsuktin tusar nenarma ármiayi. Túrawar áyatik nase juramkitiai, tiarmiayi. ^18Tura kashin tsawarmatai nasesha Chíchimisha Tímiatrusan kakaram aa asamtai kanunmayan Káarak irunmia nuna nayaantsanam ajapawarmiayi. ^19Menaintiú tsawant nankaamasmatai iisha ii uwejéjain kanunam Kárak iruniarmia nusha Entsá utsankarmiaji. ^20Tura Untsurí tsawant tsawaisha etsantrachmiayi tura Káshisha yaasha tsaparcharmiayi. Tura nasesha ti kakantar tukumpramkurin "Yamaikia uwempratin atsawai" tiarmiaji. ^21 Tura iisha ti Untsurí tsawant yurumtsuk matsatu asakrin, Papru ajapén wajaki Tímiayi "Amikru winia nuik Krítianmayanka Jíintsuk anturtukuitkiurminkia Yamái ju itiurchatnum pujutsuk tura emenkatmatsuk pujuaaji' Tímiayi.' ^22 ^23 ^24`Yamái kashi winia Yusru suntari nayaimpinmaya wantintiurkayi. Nú Yúsan umirkaitjiana nu akupturkayi. Tura nu taruti "Ashamkaipia Papru, turutui. Amesha Ruma péprunam uunt akupniunam jeattame. Tura chikichnasha ámijiai kanunam enketainia ásarmatai uwempratniun Yus tsankatkarai" turutui. Tuma asamtai, amikru, shiir Enentáimsatarum. Atumsha mash uwemprattarme. Túrasha Kánuka mesertatui. ^25Wisha winia Yúsrun nekas Enentáimtajai. Yusa suntari turutainia nuna nekas tu Túrunattawai, tajai. Tuma asamtai kakartarum. ^26Tura Chíchimisha nunka uchich Pújakmanum nui patatmittiaji" Tímiayi. ^27Ayu, katurse (14) tsawant nankaamasmatai Nú kashi Atria nayaantsanam jeamiaji. Nui nase Nánkamas juram wémiaji. Nuyanka kashi ajapén wiantin armia nu nunka ámunam jeateman nekaawarmiayi. ^28Tura Urutmá Kúnakit tusa nekapmamiayi. Túram Tráinta sais (36) Mítruuyayi. Nuyasha ékemsan ataksha nekapmamiayi. Nuinkia painti siati (27) Mítru nekapmamiayi. Tuma asa Nunká anumsatuk ajasun nekaawarmiayi. ^29Tura kayanam ijiukai tusar ashamainiak kuatru jirun kijinian chapikjai Kanú senkarin Jinkiáwar Entsá ajunkarmiayi. Kijin asamtai, init Tepeámtai nase juramkichmi tusar Túrawarmiayi. Tura wake mesekar, tsawarti tusar matsamarmiayi. ^30Tura matsatainiai wiantin armia nu, iikia uchich kanunam enkemprar pisarchatjiash tu Enentáimsarmiayi. Túmainiak Kanú nujinia Chíkich jirun ajuntai tawa Nútiksaran uchich kanun ajuntai tusar pujuarmiayi. ^31Tura tuma Wáiniak Papru suntara Kapitiántrin tura ni suntarincha ujakmiayi. "Ausha uunt kanunman enketainiachkuinkia atumsha uwemprashtatrume" Tímiayi. ^32Tutai suntarsha uchich Kanú chapikrin tsupirkar Entsá ajunkarmiayi. ^33Tura kashin Káshik Papru Ikiakártasa wakerak Tímiayi "Ishichkisha Yurumátarum. Atumsha katurse (14) tsawant Kánutsuk yurumtsuk pujarme. ^34Seajrume, ishichkisha Yurumárum kakaram ajastarum, uwemprataj tusarum. Iimiata, nekaatarum, imiatkisha Túmatsuk péemkattarme" Tímiayi. ^35Nuna tuasua amik Papru apatkun achik Yúsan yuminsamiayi Ashí iimmianuman. Tura puuk yuamiayi. ^36Tura apatkun yuan Wáinkiar, Ashí aents shiir Enentáimsar Yurumáwarmiayi. ^37Nusha Ashí aents irurmaka Jimiará Sián Nuyá ataksha setenta sais (276) ármiayi. ^38Yurumáwar ejemakar, yurumkanka Entsá utsankarmiayi, uunt kanu Wampú ajasat tusar. ^39Tura tsawarmatai wiantin armia nu, nunkan nekaacharmiayi. Túrasha énkentamunam Káanmatak aan Wáinkiar "Ai kanu anuntai" tiarmiayi. ^40Nuyá jiru Entsá ajunman chapikrin tsupirkar Entsá ikiukiarmiayi. Tura kanait Jinkiárma ármia nuna chapikrin tsupirkarmiayi. Tura tarach Kanú nujiin amia nuna nenakarmiayi. Túram kanu Káanmatkanam anumsatuk ajasmiayi. ^41Tura wainchi Jímiar ámunam Jeá kanu Entsá Wayá tepeamiayi. Tura Kanú senkarinkia Chíchimi Yakí takuir Ajíamu asa kupintramiayi. ^42Suntarsha, achik Júamu armia Nú shuaran Máataj tusa wakeriarmiayi, yukuak pisararain tusar. ^43Tura Kapitiáncha Páprun uwemtikrataj tau asa nuna Túratniun tsankatkachmiayi. Antsu chichaak "Emka yukuaktin nékarmena nu yukuakrum péemkatarum, Tímiayi. ^44Nuyá Chíkichkia kanunmaya numi, kame Nánkamas numi achikrum awamkarum péemkatarum" Tímiayi. Tu Túrawar Ashí iwiaakuk Jíintrarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 28 ^1 Tura Ashí iwiaakuk Jíintrar, nu nunka Marta naartin nekaamiaji. ^2Tura nui matsamin armia nu, shiir awajtamsarmiaji. Tuma asamtai iisha tsetsema asakrin, tura yumisha Yútakui, uunt jinia Ikiapárarmiayi. Tura "anamaitiarum" turammaji. ^3Pápruka jinia kukarun ikiaanak jinium pataamiayi. Túmawai napi tsuéran ashamak jiinki, Papru uwején nemaramiayi. ^4Tura Nú nunkanmaya aents, Papru uwején napi nemaran Wáinkiar "Ju aishmansha Shuáran maichuashit, tiarmiayi. Nayaantsanmaya uwempraitiatan ni yusri iwiaaku átinian suritiawai" tiarmiayi. ^5Páprusha ni uwején pear napin jinium awanmiayi. Tura penkesha yajauch ajaschamiayi. ^6Tura niisha Eárchatpiash tusar ii pujuarmiayi. "Túmatskesha jaka inianchatpiash" tiarmiayi. Túrasha ti Núkap pujussha penké najaweachmiayi. Túrunamtai, nuinkia Nusháa Enentáimprar "Pápruka Yúschashit" tiarmiayi. ^7Nú nunkanam aentsu penkeri ámiayi ni naari Pupriu. Nú Pupriu ni jeen iin itiaarmamiaji. Tura Menaintiú tsawant yurumkancha suramsarmiaji. ^8Tura nui pujarin Pupriu apari tsuer, numpajai ijiarki Jáamiayi. Túmakui Papru Werí iyumiayi. Tura Yúsan áujtus amik uwején niin awantkamiayi. Túram pénker ajasmiayi. ^9Nu Túramun nekaawar, Nú nunkanmaya aents jaa armia nu tariar, niisha pénker ajasarmiayi. ^10Túram incha ti shiir Enentáimturmasar Núkap ajampramsamiaji. Túram ukunam ii wétin jeamtai Ashí ii atsumamun suramsarmiaji. ^11 Ii wétsuk Nú nunkanam Menaintiú nantu pujusmiaji. Tura Nuyá Chíkich kanunam enkempramiaji. Nu kanusha Arijiántrianmaya yaunchu tau Menaintiú nantu yumi Yútakui nui pujumiayi. Nú kanu nujiin numi-yus najankamu Jímiar ekemiarmiayi, ni Náarinkia Kástur tura Púruks. ^12Iisha nui enkemprar weri Serakúsa péprunam jeamiaji. Nui Menaintiú tsawant pujusarmiaji. ^13Tura Jíinkir nuyanka nayaantsa ayamach weri Rijiu péprunam jeamiaji. Nui kanarmiaji. Tura kashin anaria nase suut umpuunti Támiayi. Tuma asamtai Nú kashinkia Putiuri péprunam jeamiaji. ^14Nui jeawakrin Yus-shuar pujuarmia nu, ni jeen juramkimiaji. Tuma asamtai nuin Chikichkí tumin pujusmiaji. Tura nuyanka nunkan Rúmanmaani wémiaji. ^15Tura Rúmanmaya Yus-shuar, ii jeatniurin neka ásar Jintiá inkiunmaktai tusar winiarmiayi. Chíkichkia Apiu pepru Támanum Táarmiayi, tura Chíkichkia, Menaintiu Jea tutainium Táarmiayi. Nuna Káunkan Wáiniak Papru shiir Enentáimias Yúsan yuminsamiayi. ^16Tura ii Rúmanam jeawakrin Kapitián Juriu achikia yarumman Rúmanmaya uunt Kapitiánin ejetimiayi. Túrasha, Pápruka jea ikiamas Niisháa Pujustí, tiarmiayi. Tura Páprun iisat tusa Chikichík suntarnak ni jeen apujtusarmiayi. ^17 Nuyá Menaintiú tsawant nankaamasmatai Pápruka Rúmanmaya Israer-aentsu penkerin untsuk ikiaanak "Yatsurtiram antuktarum. Wisha Israer-aentsun yajauchin penké Túrachmiajai. Tura ii uuntri akupkarmia nunasha yajauch chicharkachmiajai. Tuma ain Jerusarénnum winia achirkar Rúmanmaya aentsnum surutkarmiayi. ^18Tura nu aencha winia anintsar, akupkatai, turutiarmiayi, wisha penké yajauchin, mantamnamnia Tímianu Túrachu asamtai. ^19Túrasha Israer-shuarka "Atsá, akupkairap" turutiarmiayi. Nu tuma asamtai, "antsu uunt akupin nekarati" Tímiajai. Wikia Wíi shuara tunaarin Kapitiánin ujaktinian Táchaitjai. ^20Tuma asamtai, yatsurtirmin, atumin untsukjarme chichastaj tusan. Yusa anaikiamuri, Israer-shuarti Nákajnia nu Táwiti wi tu étserkui, jui achikiar Jinkiámu pujajai" Tímiayi Papru. ^21Tutai niisha tiarmiayi "Iisha Jutía nunkanmaya aentsti, ame yajauch Túramu Papí penké Wáinkiachuitji. Tura ii shuar Nuyá Táarainia nusha "au yajauch Túraiti" tu ujatmakcharmaji. ^22Túrasha Ashí nunkanam yamaram chichaman jintinian yajauch chicharainiawai tama antukji. Tuma asamtai amesha nu warintia Enentáimtam nekaatai tusar wakeraji" tiarmiayi. ^23 Nú tsawantai iruntrami tiarmia Nú tsawant jeamtai, ti untsuri aents Papru pujamunam iruntrarmiayi. Papru jintintiainiak Muisais yaunchu aar akupkamia nujai tura Chíkich Yúsnan etserniu aarmarijiaisha, Jesus nekas Yusa Anaikiamurinti tusa paant jintintiawarmiayi. Nuna tura Káshik nankaama Yus akupeamunam pachiinkiatniun étse-étserkua kiarai iniaisamiayi. ^24Tura Papru Táman antukarmia nu, Chíkichkia, nekasaiti tusar umikiarmiayi. Tura antsu Chíkichkia, nekaschaiti tusar umikcharmiayi. ^25Chikichkí enentaik~i Enentáimsatin Atsá asamtai, jiinki weartasa pujuarmiayi. Túmainiakui Papru chichaak "Nékasen Yusa Wakaní yaunchu Yúsnan etserniu, Isayas naartin aarmarijiai ii uuntrin chicharuk juna Tímiayi: ^26"Ame weme au aents ju titia: "Antutka ántakrumsha nekaashtatrume, Iitkia iyakrumsha Wáinkiashtatrume. ^27Warí, au shuara Enentái katsuarai; Kuishijiai ántaksha ántichua Núnin ainiawai, Jiisha epetkamua aanin ainiawai, Iyaksha Wáinkiain tusa, ántaksha antukain tusa Enentáimkiusha nekaawain tusa, Winí uwemprain tusa, tura Winí tsuamarain tusa Túrunayi". Nuní aarmaiti. ^28Tuma asamtai, nekaatarum. Yamaikia Yusai uwempratin ana nuna Israer-shuarsha susamuiti. Tura ninkia nekas umikiartatui" Tímiayi. ^29Tura Papru nuna ti iniaisamtai Israer-shuar nuamtak Núkap chicharnaiyasua wearmiayi. ^30 Tura Pápruka nuin jea ikiamsamunam Jimiará Uwí pujusmiayi. Tura Ashí aents niin iyutaj tusa wearmia nuna ni jeen itiaamiayi. ^31Tuma asamtai Papru arantutsuk urukuk Yus akupeamunam ati, Uunt Jesukrístu Túramurincha Ashí etserkamiayi. Nútiksan etserkatniuncha Páprun penké suritkiacharmiayi. __________________________________________________________________ Romans __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Papru Jesukrístu Takarniuitjai. Núnisan Yusachirak ni Shiir chichamen etserkat tusa akatar akuptukmiayi. ^2Nu Chichaman yus yaunchu "akupkattajai" Tímiayi. Núnaka Yúsnan etserin Yus-papinium paant ujakarmiayi. ^3Nu Chichamnum Yus ni Uchirin áujmatui. Ayashijiainkia Tawit weeanum akiiniamiayi. ^4Tura ni ti shiir Wakaníjiainkia Yusa Uchirínti. Tura ti kakarmaiti. Jakamunmaya nantakmiajai nekas Yusa Uchiría nu, paant nekanamiayi. Niisha ii Uuntri Jesukrístuiti. ^5Ni Túramujai Yus shiir Enentáimturuk nu Shiir Chichaman etserkat tusa akuptukmiayi. Núnisan Ashí nunkanmaya shuar nu chichaman umirkar Jesusa Náarin shiir awajsarat tusa akuptukmiayi. ^6Atumsha Nuyá shuaraitrume. Tura Jesukrístunu ajasarat tusa Yus achirmakuitrume. ^7Ashí Yus aneamutirmincha Rúmanam matsatrum nuna ju papin aateajrume. Yus ti pénker awajtamsatniun wakerutmarme. Ii Aparí Yussha ii Uuntri Jesukrístusha waitnentramainia ásar imiatkinchanum ti shiir pujustinian yainmakarti. ^8 Emkasha, átum Yus nekas Enentáimtamun Ashí nunkanam áujmatenan nekaan Jesukrístun pachisan Yúsan ti shiir yuminsajai. ^9Tuke Enentáirjai Yusa Uchirín Ashí shuarnum etsertajai. Túrakui wi atumin tuke áujtamun Yus nékarui. ^10Ashí tsawant ni wakerutakuinkia iitjarum tusan Yúsan seajai. ^11Nekas iitniun wakerajrume. Nui jean wakanmin yainkian Yusjai kanakchamin Ajasúk tusan wakerajrume. ^12Kame atumsha tura wisha Yus nekas Enentáimtuinia asar mai Ikiakánai ajatai tusan wakerajai. ^13Yatsurú, tuke iitjarum tusan wakerimjiarme. Túrasha iyatsjarme. Kame Yus-Chichaman ujaakun Chíkich shuarnuma aintsan Atumíincha Yus kakaram takasman Wáinkiatniun wakerajai. ^14Wikia Yus akuptuku asamtai Ashí shuaran Ujákártiniaitjai. Unuimiaruncha tura unuimiarchancha, ti nékainia nunasha tura nékachuncha, métekrak ujakartiniaitjai. ^15Tuma asan atumniasha Rúmanam pujarmena nunasha Uwempratin Chichaman ujaitjarum tusan pujajai. ^16 Nu Shiir Chicham Yusa kakarmarijiai ti kakaram asa Ashí shuaran uwemtikramniaiti. Tuma asamtai natsantatsjai. Nekas Israer-shuarnasha tura Chíkich shuarnasha Núnisan uwemtikramniaiti. ^17Nu chichamnum Yus Enentáimsamia nu Páantaiti. Júiti: Ayatik Yúsan nekas Enentáimtuiniakui Yuska "pénkeraitme" Tíminiaiti. Yus-Papiniumsha Núnisan tawai: "Yúsan nekas Enentáimta nuna Yus "pénkeraitme" tutai tuke Yusjai shiir wekasattawai." Tu aarmaiti. ^18Shuar nekas chichaman nakitrar yajauchin Túrataj tusar suriimiainiawai. Túrawar tuke tunaarintin ainiawai. Nu shuaran Yus ti kajerkar ti Asutiátniun nayaimpinmaya paant awajsaiti. ^19 Tura nu shuarka Ashí Yusna nekaamnia nuna Yus paant awajsa asamtai pénker nékainiawai. ^20Kame Yámankamtaikniumia Yus Wáinchataitiat ni najanamurijiai juka paant nekaamniaiti: Nekas Yus asa tuke kakarmaiti. Nusha ti paant asamtai nu shuar tsankurnarchartatui. ^21Yúsan nékainiayat shiir awajsacharmiayi tura yuminsacharmiayi. Tuma ásar aya ántra nunak Enentáimtuiniak ni Enentái tunaajai piakai. ^22Tura ti nekajai Tuíniayat Enentáimcha Núnin ajasarai. ^23Túmainiak Jákachmin Yus Imiá shiira nuna iniaisar shuar jakamnia nakumkamun shiir awajenawai. Tura nu arant nanamtinniasha napincha kuntinniasha yajasmancha nakumkar nuna shiir awajenawai. ^24Nu asamtai Imiá yajauch Enentáimiainiakui "áanik asati" Tímiayi Yus. Túramtai ti natsanmainian Túrunainiawai. ^25Yusna Imiá nekasa nuna nakitrar antsu wait-chichaman anturkar nuna Túrin ainiawai. Tuke Yúsak shiir awajsatniun iniaisar antsu ni najanamun tikishmatainiak shiir awajenawai. "Antsu tuke Yúsak shiir Awajnastí" tajai. ^26Nuna Túrin ásarmatai Yus natsanmainia nuna wakeruktinian tsankatkarmiayi. Túramtai nuwasha aishmanjai tsanintinian nakitrar nuamtak yajauch awajnainiawai. ^27Núnisan aishmansha nuwajai tsanintinian iniaisar nuamtak aishmankak tsanirmanainiawai. Ti wakerunainiak ti natsanmainia nuna yajauch Túrunainiawai. Tura yajauch Túruiniak ni ayashi Wáitsatniunak sumamawarmiayi. ^28Tura tuke Yúsan nakitiainia asamtai ti yajauch Enentáimiainiak penké Túrachminia nuna Túrawarti tusa Yus tsankatkarmiayi. ^29Nu shuar ti tunaajai piaku ainiawai. Tsanirmausha aya Kuítniak wakerincha tura yajauch awajin ainiawai. Nu arantcha awakmakun kajerniusha mankartincha tuke Máanaincha anankartincha pénkercha awajkartincha, tsanumniusha ainiawai. ^30Nu arantcha chikichnasha yajauch áujmatin ainiawai. Yúsnasha nakitiainiawai. Aimniusha ainiawai. Tura "pénkeraitjai" tiar nankaamantu Enentáimtumainiawai. Tunáa Túratniun eainiawai. Aparíncha Nukuríncha umirainiatsui. ^31Enentáincha ainiawai. Tana nuna umichu ainiawai. Anenkartichu ásar waitnenkartichu ainiawai. Tsankurcha ainiawai. ^32Yuska "Shuar nuna Túrinkia Jákatniuiti" taman nékainiayat tuke Túrukin wénawai. Tura nu arantcha Chíkich yajauch Túramtai ti shiir wararenawai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Amesha Enentáimtumastá. "Shuar nu yajauchin Túrana nu Imiá Tunáa shuaraiti" Tákumka amesha métek Túrakum Imiá nekas sumamame. ^2Yuska nu tunaan Túrin ainia nuna Súmamtikiashtinkiait. ^3Amesha nuna Túrin "Imiá yajauchiiti" Táyatam amesha métek Túrakminkia Yus sumamtikiattana Nuyá ¿itiurak uwemprattam? ^4Yus ti waitnentrama asa nu Tunáa ikiukim Niin Enentáimtustinian katsuntramuk Nákarmawai. Tura pénker asa Wárik Asutiámchakui sumamashtiniaitjai ¿tu Enentáimtumamek? Tu Enentáimkium ni waitnentrammari ántar awajsaitme. ^5Tura tunaarum Enentáimtutsuk tuke Túrakmeka Súmamtikiatin tsawantai ti Tunáa irutmampramujai ti Asutniáttame. ^6Nu tsawantai ni Túramujai métek Yus Ashí shuaran akirartatui. ^7Shuar tuke pénker Túrak Ashí shiira nunasha tura tuke amuukachmin ainia nunasha wakeruiniana nuna Yus tuke iwiaaku Niijiai shiir pujustinian Súsartatui. ^8Antsu pénkera nuna wakerutsuk antsu aya yajauchin wakeruiniak Yúsan nakitiainia nuna Yus ti kajerak Asutiáwartatui. ^9Nekas Israer-shuarsha tura Núnisan Israer-shuarchasha tunaan Túrin ainiakka ti Wáitsartatui. ^10Antsu nekas Israer-shuarnasha tura Núnisan Israer-shuarchancha pénker Túrin ainia Núnaka Yus ti shiir imiatkinchanum apujsartatui. ^11Yus Ashí shuaran akantsuk mai metek iyawai. ^12Shuar Muisais akupkamun nékatsuk tunaan Túraka aya Júnisan sumamawartatui. Tura shuar Muisais akupkamun nékayat tunaan Túranka nu akupkamujai sumamawartatui. ^13Akupkamun aya antukarua nuka Yusai pénker ainiatsui antsu antukar umirainia nuna Yuska "pénkeraiti" tawai. ^14Israer-shuarchaka Muisais akupkamun takakainiachkusha aya ni Enentáijiai nu akupkamun umirainiak ^15nu umireamujai Yus nu akupkamun ni Enentáin ikiursarua nuka paant nekaamniaiti. Nujai métek Túruiniak shiir Enentáimiainiawai. Tura métek Túruiniachkunka pénkercha Enentáimiainiawai. ^16Wi Uwempratin Chichaman étsereaj nui Ashí shuar uukrisha Túramun Ashí paant awajsartatui. Tura nuna etserkatniun Jesukrístun anaitiukmiayi. Nu tsawantai tunaan Túrin sumamawartatui. ^17 Ameka "Tura Israer-shuaraitjai. Muisais akupkamun takakkui winia Yúsruka ti shiir Enentáimturui, Tátsumeash. ^18Yus wakeramuncha nékajai. Tura akupkamun nekaan pénkera nuna wakerajai, Tátsumeash. ^19Wakannium kusuraru ainia nunasha jintintiamniaitjai. Tura Tsáapninian nekamtikiawarminiaitjai, Tátsumeash. ^20Akupkamu ti penker neka asan nekasa nuna unuimiaruitjai. Tuma asan nékachuncha ántuiniachuncha jintintiamniaitjai" Tátsumeash. ^21Pai, Chíkichka unuiniaitiatmesha ¿urukamtai imia ámeka unuimiatsum? "Kasamkashtiniaiti" tu étsereatsmek. Táyatmesha ¿urukamtai ámeka kasamam? ^22"Tsanirmashtiniaiti" Tátsumek. Enta, ¿urukamtai ámeka tsanirmam? "Antar-yusan nakitiajai" Tátsumek. ¿Urukamtai ámeka nu yusa jeenia kasamam? ^23Akupkamun takakjai tusam shiir Enentáimtumayatam nu akupkamu umireachkum Yus yajauch awajeatsmek. ^24Yus-Papiniumsha Núnis aarmaiti: "Atum pénker umirchamujai Israer-shuarcha Yúsan yajauch chicharainiawai." ^25Muisais akupkamia nu Ashí umireakmeka nii timia Núnismek tsupirnaktin pénkeraiti. Tura takamtsuk umireachkumka tsupirnakcha Núnisketme. ^26Chíkich shuarsha tsupirnakchaitiat Muisais akupkamun umireakka tsupirnatskesha tsupirnakua aintsankete. ^27Nu shuar tsupirnakchaitiat akupkamun Ashí umireak atumin tsupirnakutirmin akupkamu takakuitiatrum umircha asakrumin Súmamtikramawartatui. ^28 ^29Kame nekas Israer-shuarka aya Pátatkechu antsu tuke Enentáijiai Yúsnan wakera Núiti. Núnisan nekas tsupirnaktinkia aya Ayashíjiainchuiti antsu Enentáiniam shiir átinia Núiti. Nekas akupkamu aya aarchamuiti antsu nekas Enentáijiai umirkamua Núiti. Nekas Tú tura Núnaka aents shiir Enentáimtuiniachkuisha Yus shiir Enentáimtawai. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Núnis aisha Israer-shuar ainia nu ¿Warí pénkernak takakainia? Tura tsupirnaktincha ¿wariniak Yayá? ^2Ti pénkeraiti. Warí, émkaka, Yus ni chichamen Israer-shuaran Súsacharmakia. ^3Kame Chíkich Chíkich umichu ainiakui Yus tsankatkamia nuna Nú shuaran Súsachmatainkia nuikia "Yus umichuiti" ¿Títinkiait? ^4Pénkea. Antsu Yuska nekas Túratniua nujai métek Ashí Túriniaiti. Shuar umichu ainiakuisha ni Támarin mash umiktatui. Ni tamajai Shuáran Wáitrin awajeakka nusha pénkeraiti. Núnisan Atí. Yus-Papisha métek tawai: "Támena nuna "Imiá nekasaiti" tiartatui, tura Súmamtikramataj Tuíniakuisha nupetmaktatme" tawai. ^5Nu arantcha, "Wi tunaan Túramujai Yus Imiá pénkera nuna paant awajeakka ¿urukamtai winia asutiua? ¿Nuka pénkerkait?" Tíchatapash. (Kame aents chichainia Núnisnak tajai.) ^6Warí, Yus pénkerchaitkiunka ¿itiurak Ashí shuara tunaarin Súmamtikiawarat? Kame Imiá pénkeraiti. ^7Núnisan, "Wi umirkachmajai Yus tuke umiiniana nuna paant awajeaknaka nuikia nujai iin shiir awajsamtai ¿urukamtai "tunaitme" Túruta?" Tíchatapash. ^8Warí, "Tunáa Túramujai Yúsan pénker awajeajai," Tú nekas Enentáimpramniaitkiuinkia shuar nuikia "Wats, Ashí pénker áti tusar Tunáa Túratai" Tímin ainti. Kame Chíkich shuar iin kajertamainiak "nuna jintintiainiawai" Túramji. Nu shuar sumamawartin ainiawai. ^9Nuikia Israer-shuartikia chikichjai nankaamas ¿pénkerkaitiaj~i? Penkesha. Warí, Israer-shuartisha Israer-shuarchajaisha Ashí métekrak tunaan Túrin ainiawai. Núnaka Jú aarmajai paant awajsaitjai. ^10Yus-Papisha Núnisan tawai: "Pénkeran Túrin chikichkisha atsawai. ^11Yúsnan nekaatniun nakitiainiawai. Yusnasha eainiatsui. ^12Yusnumia kanakiar menkakatniunam wénawai. Chikichkisha pénkeran Túrin penké atsawai. ^13Ashí yajauch chichainiak iwiarsamu yama urainiua Núnisan ainiawai. Ni chichamejai tuke anankartin ainiawai. Chichame Napía aintsan najamin ainiawai. ^14Aya yajauchin kakaram áujmatin ainiawai. ^15Máataj tusa Wárik yujarin ainiawai. ^16Aya ti itiurchat ti yajauch awajin ainiawai. ^17Shiir pujustinian nékainiatsui. ^18Ishichkisha Yúsan ashamenatsui." ^19 Yaunchu akupkamun umirkatin ainia Nú shuar aya Tákamtak umirkatin ainiawai. Tuma asamtai Ashí shuar umirkachu ásarmatai Yus nujai Súmamtikiawartatui. Túrakui niisha pachischamin ainiawai. ^20Akupkamuka aya ii tunaarin paant awajturmaji. Tuma asamtai akupkamu pénker umirkatniujai Yus "pénkeraitme" turamchamniaitji. ^21Yus-Chicham yaunchu aarmanum itiura Yus iin "pénkeraitme" Túramminiaitiaj nuna paant tawai. Kame akupkamujainchuiti. ^22Antsu iisha Ashí shuarsha Núnisan aya Jesukrístu shiir Enentáimtakrin Yus "pénkeraitme" Túramminiaitji. ^23Kame Ashí shuarti Tunáa Túraitji. Tuma asar Yusjai métek pénker ajastin penké jeatsji. ^24Tura Yus iin waitnentrama asa Kuítchajai "pénkeraitme" Túramji. Jesukrístujai uwemtikrampra asa Túramji. ^25Tura Krístun akupkamiayi ni jakamujai Ashí tunaan Asakátratniun. Túramtai shuar Niin nekas Enentáimtuiniakui Yus tsankuramniaiti. Yaunchu Tunáa Túramun katsunteak Enentáimtuschamiayi. Yamái tsankuramnia nuna yaunchu Nekáa, nuna Túramniuyayi. ^26Tura yamaiya tunaancha tsankureak Ashí shuar Jesusan nekas Enentáimtuinia nuna "pénkeraitme" tuke Tíminiaiti. Kristu jakamujai nuka paant ajasai. ^27Nújainkia ii pénker ajasjinia nu "winia kakarmarjai Túrunajai" Tíchamnia asar ¿nankaamantu Enentáimtumarminkaitiaj~i? Penkesha. Warí, akupkamu umitsuk aya Kristu nekas Enentáimtakrin Yus "pénkeraitme" Túramji. ^28Nujai Páantaiti. Akupkamu umirtsuk aya Jesukrístu shiir Enentáimtakrin Yus "pénkeraitme" Túramminiaitji. ^29Warí, Yuska Israer-shuarnasha tura Núnisan Israer-shuarchancha mai ni Yúsrinchukait. ^30Kame aya chikichik Yúschakait. Tura tsupirnakuncha tsupirnakchancha mai metek aya Jesukrístun nekas Enentáimtuiniakui "pénkeraitme" Tíminiaiti. ^31Shuar Yúsan shiir Enentáimtamujai pénker ajastin ainiakui nujai ¿akupkamu ántar awajsamukait? Atsá. Antsu nuna nankaamas umirkatin awajsamuiti. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Ashí Israer-shuara uuntri Apraám Enentáimtustai. Niisha ¿itiurak Yusjai pénker ajasma? ^2 ^3Ni pénker takasmajai Yusjai pénker ajasuitkiunka nankaamantu Enentáimtumarainti. Antsu Yus-Papí tawai: "Apraám Yúsan shiir Enentáimtakui Yus "pénkeraitme" Tímiayi" tawai. Nu Túramu asa Apraámsha Yus iimmianum nankaamantu Enentáimprachminiaiti. ^4Shuar íniamna nu takasmatai ¿aya tsanka asam akiktatmek? Warí, ni takasmanum Páchitsuk akikchatniukait. ^5Antsu shuar ni pénker turamuri enentaimtsuk áyatik "Yus Tunáa shuaran pénker awajniuiti" tu Enentáimtakui Yuska tsanka asa "pénkeraitme" tawai. ^6Tura pénker Túrachunak Yus "pénkeraitme" takui nu shuar shiir warasminiaiti. Núnisan tawai uunt akupin Tawit: ^7"Shuar Ashí ni tunaarin Yus Asakátar tsankuramu ana nuka shiir Enentáimpramniaiti. ^8Uunt Yus ni tunaarin Enentáimtachma asa ti warasminiaiti." Tu Tímiayi Tawit. ^9 ¿Aya tsupirnakukeash warasminiait? Tura tsupirnakchasha waraschamniakait. Warí, Apraám Yúsan shiir Enentáimtakui Yus "pénkeraitme" Tímiayi. ^10Tura Apraám tuke tsupirnatsain Yus nuna Tímiayi. Emka Yus "pénkeraitme" timia Nú ukunam Apraám tsupirnakmiayi. ^11Apraám tsupirnatsuk Yúsan shiir Enentáimtusmatai Yus "pénkeraitme" tusa "tsupirnaktiniaitme" Tímiayi. Nújainkia Ashí Yúsan shiir Enentáimtuinia Nú shuar tsupirnatskesha Apraám Weeá ainiawai. Tura nu shuaran Yus "pénkeraitme" tawai. ^12Tsupirnakusha aya tsupirnaku asa Apraám Weeá ainiatsui antsu nu arant Apraámjai métek Yúsan shiir Enentáimtuinia nuka Apraám Weeá ainiawai. Kame Apraám tuke tsupirnatsuk Yúsan shiir Enentáimtusmiayi. ^13Yaunchu Apraáman Yus chicharuk "Amincha amée Weeá shuarnasha Jú nunkan susattajai" Tímiayi. Nunasha Apraám Yus akupkamun umireakui Tíchamiayi. Antsu Apraám Yúsan nekas Enentáimtakui Yus "pénkeraitme" taku nuna tsankatkamiayi. ^14Kame aya akupkamun umirniun Súsatniuitkiuinkia nuikia Yus Enentáimtustin ántraiti. Tura Yus Apraáman timia nusha ántraiti. ^15Akupkamu akui shuar umirkachka ti Asutniáshtatuak. Tura atsakuinkia ¿Asutniátniukait? ¿Itiurak umirtsuk ikiuktin? ^16Tuma asamtai Yus ti anenkartin asa Niin nekas Enentáimtuinian Ashí tsankatkaiti. Nújainkia Apraám weeasha Yus Apraáman timia nuna Páchitsuk Wáinkiártatui. Iisha Apraámjai métek Yus nekas Enentáimtakur Ní weeaitji. Tuma asamtai Muisais akupkamun umirniuncha tura umirniuchuncha mai metek Ashí iin Yus Ashí Apraáman timia nuna tsankatramkattaji. ^17 Kame Yus-Papinium Apraám aatramuiti: "Untsurí shuarsha amée Weeá ajasartatui." Nu asamtai iisha Apraámjai métek Yus shiir Enentáimtakrinkia Yus incha Apraám Weeá aintsan iirmaji. Nú Yuska ti kakaram asa jakancha iwiaaku awajniuiti; tura atsana nunasha ana Nútiksan Nájanui. ^18Yus "ti pampantatme" takui Apraám ti uuntach áyat Yus timian Enentáimtak yajutmartinian Nákasmiayi. Nujai Untsurí shuar Ní Weeá ajasarmiayi, Yus timia aintsan. ^19 ^20Apraámsha sian (100) Uwí takakuitiat tura ni nuwé Sarasha Júretsuk uunt ajasmataisha tuke iniaitsuk Yus Tímia nuna nekas Enentáimtusmiayi. "Yus nekasash ta" Tútsuk shiir awajsamiayi. Nujaisha nuna nankaamas kakaram ajasmiayi. ^21Tuma asa "nekas Yus tana nuna Páchitsuk umiktatui" tu Enentáimpramiayi. ^22Nu asamtai Yus "pénkeraitme" Tímiayi. ^23 Tura Yus nekas Enentáimtamunam Yus "pénkeraitme" tana nu aya Apraámnak aatrachmaiti. ^24 ^25Antsu incha Túramji. Iisha Núnisrik ii Uuntri Jesus nekas Enentáimtakrinkia Yus incha "pénkeraitme" turamtatji. Jesuska ii tunaarin jarutramkatniun surunkamiayi. Tura nujai Yus iin "pénkeraitrume" taku Jesusan ataksha iniantkimiayi. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Tuma asamtai Yus nekas Enentáimtakrin Yus "pénkeraitme" Túramji. Nujai iisha Yusjai shiir nawamnaikiar pujaji. Núnaka ii Uuntri Jesukrístu ni jakamujai sumartamkamiaji. ^2Tura Nii shiir Enentáimtakur Yusai weankaitji. Tura Kristu jarutramkakrin Yus ti anenmaji. Tura tuke anenma asakrin Niijiai métek shiir ajastin Nákakur waraaji. ^3Nu arantcha Yamái itiurchat pujayatrik nu itiurchatjai unuimiartatji tusar waraaji. Katsuntratniuncha unuitiamji. ^4Tura nu unuimiarar ii katsuntramu paant átatui. Tura Nuyá Yus ti shiir awajtamsattajnia nuka shiir Enentáijiai Nákastatji. ^5Nu ti shiir Enentáimsar Nákamujai ananmamtsuji. Yuska ni Shiir Wakanin ii Enentáin pujurtamuk ni anenkartutairin ti paant awajturmaji. Tuma asamtai Yus Túratin Nákajnia nu Imiá nekas wainkiattaji. ^6 Iikkia penké uwemprachmin asakrin tsawant jeamtai Kristu Ashí shuara tunaarin jarukmiayi. ^7Shuar Chíkich shuaran uwemtikratniun ¿jaruktatuak? Pénker shuar ain jarukchattawai. Kame ti penkeraitkiuinkia jarukchaintiash. ^8Antsu ii tuke Tunáa árinin Kristu jarutramkamiaji. Nujai iin ti anenmajnia nuna ti paant iniakturmaji. ^9Tura ni numpejai tunaarincha awajsamu asar Imiá nekas Yus Asutiámatniua Nuyá uwempraitji. ^10Yusa nemasri áyatar Yusa Uchirí jakamujai yamaikia Yusjai shiir nawamnaikiar pujaji. Nu arant nuikia Kristu tuke iwiaaku asa iijiai tsaninkiu asa Ashí yajauchinmaya uwemtikramar tuke shiir awajtamsattaji. ^11Ii Uuntri Jesukrístu jakamujai Yusjai shiir nawamnaikia asar ti waraaji. ^12Ayu. Yámankamtaik emka aishman Atan ninki tunaan Túramtai Nú tunaajai Ashí shuar tunaarintin ajasarmiayi. Tura Ashí tunaarintin ajasar mash Jákatin ainiawai. ^13Akupkamu atsakuinkia umirkachma nekaachminiaiti. Tuma ain Muisais akupkamu atsaisha tuke tunaan Túrin ármiayi. ^14Atan pujumia Nuyá Muisais tuke akupeatsain shuara tunaari paantcha ain Ashí shuar tunaan Túrawar Jákarmiayi. Kame ni tunaari Atanna aintsachauyayi. Atanka Yus akupkamu paant ujakman umirkachmiayi. Antsu nu shuar Yus akupkamu paant nékainiachiatan tunaan Túrin ainiak Jákarmiayi. Tura Atanka Krístujai apatkar Enentáimpratai. ^15Atan Tunáa Túramia nujai apatka iisam, Yus iin tsankatramaj nuka nankaamas pénkeraiti. Kame Atan ninki tunaan Túramujai Ashí aents Untsurí armia nu, tunaarintin ainiak, Jákarmiayi. Tura Yus iin ti anenma asa chikichik aishmanjai nuna nankaamas Tí shiiran tsankatramaji. Jesukrístujainkia Untsurí shuaran uwemtikrar ti shiiran tsankateawai. ^16Atanka tunaari Imiá yajauch ain nuna nankaamas pénkeran Yus tsankatramkaitji. Iis, aya chikichik tunaan Túramujai aents sumamawarmiayi. Antsu Yus uwempratniun tsankatramaj Nújainkia ti Untsurí tunaan Asakáruiti, tura "pénkeraitme" Túramji. ^17Chikichik aishman tunaan Túramujai aents Jákatin ainiawai. Tura nuna nankaamas chikichik aishman Jesukrístu Túramujai ti shiir pujustatji. Kame Yus ti anenma asa ii pénker Túratsrinin "pénkeraitrume" Túramji. Nu asamtai yamaram iwiaakmanum kakaram ajaji. ^18Atan tunaan Túramujai Ashí tunaarintin ajasar Jákarmiayi. Núnisan Jesukrístu pénker Túramujai Ashí shuar Yus "pénkeraitme" timia nuka yamaram iwiaakmajai tuke pujusartatui. ^19Núnisan chikichik aishman umirkachmajai Untsurí tunaarintin ajasarmiayi. Tura chikichik aishman umirkamujai Untsurí shuar pénker awajnasarmiayi. ^20Wats, Tunáa ti paant Atí tusa Yus ni akupkamurin susamiayi. Túrasha ti Tunáa pampaakui Yus nuna nankaamas waitnentramak nu tunaan Asakátramji. ^21Shuar tunaan Túrin ásar Jákatin ármiayi. Tura Núnisan ii Uuntri Jesukrístu Túramujai Yus iin "pénkeraitrume" Túramkurin iisha tuke iwiaaku pujustiniaitji. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Núnisaitkiuinkia Yus nankaamas waitnentrampratai tusar ¿Tunáa Túrattajik? ^2Pénkea. Warí, iikia Tunáa Túrashtin Jákaitji. Jákaka ¿itiurak tunaan Túramniait? ^3Imianniutikia Krístujai tsaninkiu asar imianir Niijiai métek jaka aintsar aji. ^4Tura imianir Krístujai jaka aintsar métek iwiarnasuitji. Tura Yus ti kakaram asa Krístun jakan iniantkimia Núnisan incha nu kakarmajai yamaram Enentáijiai pénker wekasatniun iniantamkimiaji. ^5Krístujai tsaninkiu asar Niijiai métek jaka aintsanketji. Tura Núnisan Niijiai métek nantaktiniaitji. ^6Yaunchu Enentáimtainkia Krístujai métek jaka asamtai ii yajauch wakerutain Emenkátrutmakuitji. Tuma asamtai yamaikia penké umirkashtiniaitji. ^7Kame ¿Jákaka itiurak tunaan Túrat? Yamaikia ankant ajasuitji. ^8Iisha nekas Krístujai Jákaitkiurkia Niijiai métek tuke iwiaaku pujustin Enentáimji. ^9Kame Krístuka Chikichkí jaka nantakin asa atakka Jákashtatui. Túmaitkiui atakka ajakrachminiaiti. ^10Kristu Chikichkí jaka asa Ashí tunaajai itit awajsachmin Ajasuíti. Tura yamaikia iwiaaku Pujá asa Yúsan shiir awajsatniun pujawai. ^11Atumsha Núnisrumek jaka aintsarum Tunáa Túrachmin Enentáimtumastarum. Antsu ii Uuntri Jesukrístujai tsaninkiu asarum iwiaaku pujakrum Yus shiir awajsatarum. ^12Nu asamtai tunaaka ayashmiin akuptamkashtiniaitrume. Ayashí wakeramuri umirkashtiniaitrume. Ankantaitrume. ^13Atumi Ayashí tunaan Túrat tusarum ikiasairap. Antsu jakamunmaya nantakin asarum Yus wakeramu Túratin surumaktarum. Tura ayashmisha aya pénkernak Túratí tusarum Yus iiktustarum. ^14Akupkamu umirkatniujai iwiaaku pujatsrume. Antsu atumin Yus ti anenma asa yamaram iwiaakman suramsaitrume. Tuma asamtai yamaikia tunaaka nupettamkachminiaiti. ^15Nuikia akupkamu umirtsuk antsu Yus ti anenma asakrin iwiaaku pujakur ¿"Páchitsuk tunaan Túramniaitjai" Títiatjik? Pénkea. ^16Tuke umireajnia nuna takarniurintji. Nuka nékatsrumek. Tura ni takarin ajasam umirkatniuitme. Tuma asamtai Tunáa umirkurkia ni takarniurintji tura umirkar jakattaji. Tura Yus umirkurkia pénker wekasattaji. ^17Atumsha Yáunchuka Tunáa umirniuitiatrum ikiukrum yamaikia nekas chicham antukurmena nu nekas Atumí Enentáijiai umirkaitrume. Tuma asamtai Yus ti yuminsatniuiti. ^18Yamaikia tunaanumia ankant ajasu asarum ti pénker wekasatniunam pachiinkiaitrume. ^19Paant nekaak tusan takarniun pachisan Tájarme. Wats, yaunchu Atumí ayashi Muíjmiainian tura Ashí yajauchin Túrat tusarum tsankamakmarme. Núnisrumek yamaikia Atumí ayashi pénkeran Túrat tusarum tura tuke Yusjai shiir wekasat tusarum tsankamaktarum. ^20Atumsha Tunáa umirniuyarme nuikia pénker wekaichauyarme. ^21Tura Nújaisha ¿Warí pénkerna Yáinmakmarum? Iista, Yamái natsanmainchakait. Nusha Jákatniunam Júawai. ^22Antsu yamaikia, tunaanumia uwempra asarum Yus umirniuitrume. Antsu juka Yusjai shiir wekasatniunam Júawai tura Nuyá tuke iwiaaku pujustatrume. ^23Tunáa takarkumka tuke Jákatniun akirmaktatui. Antsu Yuska iikia takaatsrinin penké ántar tuke iwiaaku pujustinian suramsattaji. Ii Uuntri Jesukrístujai tsaninkia Pujá asakrin nuna Túrutmattaji. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Enentáimpratarum yatsuru. Jákaka akupkachminiaiti. Aya iwiaakna nu akupkamniaiti. Nu paant nékatsrumek. ^2Wats, nuwa Nuátkamu ni aishri iwiaakkui niijiai tsanin pujustiniaiti. Tura aishri jakamtai ankant ajawai. ^3Tuma asamtai aishri iwiaakain Chíkich aishmanjai Tsaníakka tsanirmawai. Tura ni aishri jakamtai Chíkich aishmanjai Páchitsuk nuatnakminiaiti tura nuikia tsanirmatsui. ^4Núnisrumek atumsha, yatsuru, Kristu Ayashí muchitmari ajasu asarum akupkamu emettachmin jaka aintsarum ajasuitrume. Túrakrum Krístujai nuatnaikiatin aintsarum ankantaitrume. Niisha jakamunmaya nantakniuiti. Yamaikia Krístunu ajasu asar Niijiai tsaninkiar Yus wakeramu pénker Túratniuitji. ^5Yaunchu wakerutai umirniuyaj nui akupkamu Enentáimtusar nuna nankaamas yajauchia nu wakerimji tura Jákatniunam juramkimji. ^6Antsu yamaikia akupkamu emettachmin jaka asar ankant ajasuitji. Túrunar akupkamu yaunchu aarma nu iniaisar yamaikia Yusa Wakaníjiai Tsaníakur yamaram iwiaakmajai pénker wekasamniaitji. ^7 Núnisaitkiuinkia "Akupkamu yajauchiiti" ¿titiajiash? Atsá. Warí, akupkamuka tunaan ti paant awajeawai. Akupkamu "Chikichna wakerukaip" Táchakuinkia wakerukchaajai. ^8Tura nu akupkamun Enentáimtakui winia Enentáirui Tunáa ana nu Ashí yajauchin ti wakerumtikrimiayi. Kame akupkamu atsakui tunaan ti Enentáimtichaintjai. ^9Yaunchu akupkamun nékachkun Nánkamsanak Enentáimniuyajai. Tura akupkamun nekaan tunaan nekaamjai tura jaka aintsanak ajasjai. ^10Tuma asamtai akupkamujai pénker wekasatniuitiatan umirkatniun tujintiakui aya Jákatniunam jurukni. ^11Kame Tunáa wakerutainkia nu akupkamujai anankrua pénker iwiaaku pujustinian surutsuk nu akupkamujai Jákatniunam jurukmiayi. ^12Tuma asamtai akupkamuka Yusna asa ti penkeraiti. Yajauchichuiti. ^13Nuikia ¿pénkera nu Jákatniunam Júrawak? Atsá. Antsu Tunáa wakeruktin Jákatniunam jurukmiayi. Nuna tura asa Tunáa Imiá yajauchia nu nekaamniaiti. Tura Tunáa wakerutai pénker akupkamujai Jákatniunam jurukmiatai, nujai Yus "Tunáa wakerutai Imiá yajauchiiti" tusa paant awajsamiayi. ^14 Akupkamuka Yúsnaiti. Nu paant nékaji. Antsu wikia ayashna nuna wakerakun tunaan umireajai. ^15Kame Túrajna nuna itiurchat Enentáimtajai. Pénker Túratniun wakeraj nuna Túratsjai. Antsu nakitiaj nuna nekaska Túriniaitjai. ^16Akupkamu pénkeran nekaan umirkatniun wakerajai. Túrayatnak umirchaitjai. ^17Tuma asamtai Wíchaitjai tunaan wakerakun Túrajna nuka. Antsu winia Enentáirui Tunáa wakerutai Pujá asa nu Túrumtikriniaiti. ^18Yaunchu Enentáimtai winia Enentáirui pujana nu penké yajauchiiti. Nuna ti paant nékajai. Tuma asamtai pénker Túratniun wakerayatnak penké tujintiajai. ^19Pénker Túratniun wakerayatnak Túratsjai. Antsu tunaan nakitiaj nuna Túrajai. ^20Nu asamtai nakitiaj nuna Túrakun Wíchaitjai antsu winia Enentáirui Tunáa wakerutai pujana nu Túriniaiti. ^21Júnisaiti. Pénker Túratniun wakerakun aya tunaan ínkiuajai. ^22Nekas Enentáijiai Yusa akupkamurin wakerajai. ^23Tumai yaunchu Enentáimtai winia Enentáirui pujurtak nupettawai tura nekas wakeraj nuna akirturui. ^24Maa, ti waitiajai. Jú ayash wakeramujai Jákatniunmaya ¿yaki uwemtikrurat? ^25Yuska ii Uuntri Jesukrístujai Túrutmamniaitji. Tuma asamtai Yúsan ti yuminkiajai. Ayu. Winia Enentáirjai Yus akupkamun umirniuitjai. Antsu winia ayashrujai tunaan umireajai. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Jesukrístujai tsaninkiarun Yuska "tunaan Túrawar Jákatniunam wémin ainiawai" tatsui. Nu shuar ni ayashi wakerana nuna umirtsuk Yusa Wakaní wakerana nuna umirainiawai. ^2Jesukrístujai tsaninkiu asakrin Yusa Wakaní nekas iwiaaku awajtamsaitji. Tuma asamtai Tunáa Túratniunmaya tura Jákatniunmayasha ankant ajasuitji. ^3Ayash wakerutainkia, wi akupkamun Enentáimtakui, nuna nankaamas tunaan wakerumtikrimiayi. Tuma asamtai akupkamuka Yáinkiachminiuyi. Antsu akupkamu tujinkiamia nuna Yus Túraiti. Ni Uchirín ayashtin awajas tunaan jarukat tusa akupkamiayi. Tura nujai ayash Tunáa wakeramun nupetkamiayi. ^4Túramtai ii yamaikia ayash wakerana nu umirtsuk tura Yusa Wakaní wakeramu Túrar akupkamu tana nu umirniuitji. ^5Ayash wakeramun umirainia nu, ayashnia nunak Enentáimtuiniawai. Antsu Yusa Wakaní wakeramun Páchinia nuka Yúsnan Enentáimtuiniawai. ^6Ayashnia nuna Enentáimtuinia Nú shuar Jákatniunam wénawai. Antsu Yúsnan Enentáimtuinia nuka Yusjai shiir nawamnaikiar tuke pujusartatui. ^7Aya ayash wakeramun Enentáimtuinia Nú shuar Yusa nemasri ainiawai. Yus akupeamun nakitiainia ásar ni taman umirkatniun penké jeainiatsui. ^8Tuma asamtai shuar ni Ayashí wakeramuri warareakka Yúsan shiir awajsachminiaiti. ^9Tura átumka ayash wakeramu umirtsuk tura Yusa Wakaní pujurtamkurmin ni wakeramu Enentáimtiniaitrume. Ashí shuar Krísturtin ainia nu ni Wakanin takaku ainiawai. Takakchaitkiunka nuikia Krístunuchuiti. ^10 Tura Kristu atumin pujurtamkurminkia Atumí ayashi tunaajai jakamnia ain Yus "pénkeraitme" Túramu asamtai Atumí Wakanínkia nekas tuke iwiaakuiti. ^11Yus Jesukrístun jakan iniantkimiayi. Tuma asamtai ni Wakaní Atumí Enentáin pujurtamkurminkia Jesusan iniantkimia Núnisan nu Wakanjai yamaram iwiaakmajai iniantamkittiarme. ^12Tuma asamtai, yatsuru, ayash wakeramu penké umirkashtiniaitji. ^13Ayash wakeramu umirniuitkiurmeka jakattarme. Antsu Yusa Wakaní pujurtamkurmin ayash wakeramu nupetkarmeka pénker wekasarum nekas iwiaaku átatrume. ^14Ashí shuar Yusa Wakaní timiajai métek wekainia nu, nu shuar nekas Yusa Uchirínti. ^15Yusa Wakaní iin pujurtamkurin Yusa Uchirí ajasar sapijmiatsuk Yusai weamkar "Aparú" Tímimniaitji. ^16Nu Wakan "nekas Yusa Uchirínme" ii Enentáin Túramji. ^17 Tura ni Uchirí ajasu asakrin Yus Tímia Núnisan Ashí Níiniun suramsattaji. Krístun Ashí susattana Núnisan incha suramsattaji. Yamái Krístunu takaakur Wáitiakrikia ukunam Krístujai métek ti shiir awajnastatji. ^18Maa, Yamái ti Wáitiakrisha ukunmanka nayaimpiniam ti shiir pujakur nu Wáitsamu kajinmatkittiaji. ^19Tsawant jeamtai Yus Ashí ni shuarin Niijiai métek ti shiir awajsartatui. Nuin nekas Yusa Uchirí ainia nu ti paant nekanattawai. Nu tsawantan Wáinkiatniun Ashí Yus najanamu írunna nu ti Nákainiawai. ^20Ashí Yus najanamia nuna Yámankamtaik ti pénker najanamiayi. Túrasha yajauch ajasmiayi. Nusha Ní neaskeka Túrunachmiayi. Antsu Yus ukunam ataksha iwiarnartin Atí tusa Tunáa wayamunam yajauch ajasat tusa tsankatkamiayi. Tuma asamtai iwiarnartin tsawantan Nákawai. ^21Nu tsawantai Ashí Yus najanamu emesnartinniumia uwemprartatui. Tura Ashí Yus najanamuka shuar Yusa Uchirí ajasarua nujai métek shiir awajnasar ankant ajasartatui. ^22Yamaisha Ashí Yus najanamu ainia nu, nuwa jatema Wáitia nunis ti Wáitiainiawai. ^23Yus najanamuka Ashí Wáitiainiawai. Iisha Yusa Wakaní takakiatar ti Wáitiaji. Tura Yusa Wakaní takakkur Ashí Yus suramsattajnia nu nékaji achiktin. Tuma asar nekas Yusa Uchirí paant awajnastin tsawant Nákaji. Nuisha ii Ayashísha ankant awajnastatui. ^24Nu tuke Enentáimtuki wéakur takamtsuk uwemprattaji. Yamái nu Wáinchiatar tuke Nákaji. Warí, ¿Wáinjinia nu Nákajik? ^25Tuma asar tuke waincha asar katsuntrar Nákaji. ^26 Nu arantcha ii kakarmachu nekapeakrin Yusa Wakaní Yáinmaji. Kame Yus áujsatniusha nékachkurin iin Yáinmaji. ¿Warí seattaj~i tura itiur seatjik? Nu nékatsji. Tura itiurchat pujakur ti Wáitiakrincha Yusa Wakaní iin áujturmaji. ^27Tura Yus ii Enentáin Enentáimtaj nuna nékaiti. Tuma asa ni shuari asakrin ni Wakaní ni wakeramujai métek seatramkurin ántawai. ^28Yus anea asakrin Ashí nankaatamjinia nujai Yus pujurtamji. Tura nujai pénker awajtamji. Nu paant nékaji. Tura Ni wakerimia Núnisan Ní shuar awajtamsaitji. ^29 Yámankamtaiknumia iin nekarmak ni Uchirí Jesukrístujai métek ajasat tusa achirmakmiaji. Nujai Yusa Uchirí Untsurí ajasji. Tura Kristu ii iwiairinti. ^30Tura Yus achikmia nuna Niiniu awajsamiayi. Tura nu shuaran "pénkeraitrume" Tímiayi. Tura ti shiir awajsamiayi. ^31 Wats, nuikia Yus iin Yáinmakrin ¿yaki iin nupettamkattaj~i? ^32Ni Uchiríncha suritramkachmiaji antsu iin jarutramkat tusa akupturmakmiaji. Tura asa ni Uchiríjiai métek ti shiira nuna Ashí suramsashtatjik. ^33Yus achikmia Nú shuaran ¿yaki sumamtikiat? Yus Apaka "pénkeraitrume" tiniu asa penké Túrashtatui. ^34Tura ¿yaki "jinium Apenáti" titi? Warí, Kristu penké Túrashtatui. Antsu nu shuaran jarukmiayi. Tura nantaki Yusa untsuurini ekemas iin áujturmaji. ^35Kristu ti anenma asakrin iin akantamkitin atsawai. Wáitiakrisha, itiurchat ínkiuakrisha, shuar aintramkurnisha, tsukamakrisha, entsatai atsakuisha, Tsúumainjaisha, tura mantamnakrisha, nujai "Kristu anentsui" Tíchamniaitji. Nuka Kristu anenkrattairiya akantamkitin jeatsui. ^36Yus-Papniumsha Júnis aarmaiti: "Amée-shuar asar tuke mantamnatin pujaji. Murik Máatniua aintsan Enentáimturmaji." Tu aarmaiti. ^37Tuma ain Kristu iin anenma asakrin Niijiai ti nupetmakuitji. ^38Kristu anenkrattairiya akantamkitin penké atsawai. Nuna ti paant nékajai. Jákatniusha, iwiaakmasha, nayaimpinmaya suntarsha, Ashí nayaimpinmasha tura nunkanmasha akupin ainia nusha, Yamái írunna nusha, ukunam átatna nusha, ^39Yakí írunna nusha, Nunká írunna nusha, kame Ashí Yus najanmu írunna nusha Yusa anenkrattairiya penké akantamkichminiaitji. Yusa anenkrattaisha ii Uuntri Jesukrístu Túrunamujai paant wainji. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Yamái Tájana nu Kristu shuari asan Imiá nekasan Wáitrutsuk Tájai. Winia Enentáirsha tura Yusa Wakanísha "nekas tawai" turutainiawai. ^2Israer-shuaran waitnentakun ti kuntuts Enentáimjai. ^3Wíishuar ainiakui Krístunmaya kanakin yuminnaraintjai nujai Wíishuaran Yáinminiaitkiunka. ^4Israer Weeá shuar ainiawai. Tura ni Uchiría ainis Yus achikiaruiti. Yusa wincharisha niijiai pujumiayi. Yaunchu Chicham ni weatrijiai iwiaramuncha tura Muisais akupkamuncha susamiayi. Tura Yusa Jeen Niin shiir awajsatniun jintintiamiayi. Tura ukunam shiir tsankatkattana nunasha ujakmiayi. ^5Ni Weatríin Yúsan ti pénker Enentáimtin irunmiayi. Krístusha aents ajas Nú shuarnum akiiniamiayi. Krístuka Uunt Yus asa tura Ashí akupin asa Ninki tuke shiir Awájnastí. Núnisan Atí. ^6 Kame Yus Ashí Nii timia nuna Israer-shuaran Súsachmataisha nujai "Yus timia nu uminkiachuiti" Tíchamniaiti. Antsu junis Enentáimpratniuiti: Ashí Israer Weeá ainiayatan Yusjai iismaka Ashí nekas Israer-shuar ainiatsui. ^7Núnisan Apraám Weeá shuarsha Ashí nekas ni shuar ainiatsui. Iis, Yus Apraáman Tímiayi "Aya Isak pampanma amee shuarum ártatui." ^8Nujai Páantaiti. Shuar aya Apraam Weeá akiinia asa Yus timian Wáinkiashtiniaiti. Antsu Yus timiajai métek akiinia nu nekas Apraám Weeá shuar ainiak Yus timian wainkiattawai. ^9Kame Yus Apraáman Tímia nu Júiti: "Tsawant jeamtai jeartiatjame, tura ame nuwem Sara uchin takustatui." Tu Tímiayi. ^10Nu arantcha, ii weatri Isaka nuwe Ripikia jimiampramiayi. ^11 ^12 ^13Nu uchisha akiiniainiatsain pénkernasha tura yajauchincha Túruiniatsain Yus Ripikian Tímiayi: "Iwiairia nu ni patain umirkattawai." Ataksha Núnisan Yus ni Papiriin chichak "Jakupan aneakun Esaun nakitramjai" Tímiayi. Nujainkia Páantaiti. Yus wakerak aya ni Enentáijiain shuaran achikminiaiti. Nu shuar Túrunamu Enentáimtutsuk Túramniaiti. ^14 Túriniaitkiui "Yus pénkerchaiti" ¿titiajiash? Atsá. ^15Yus Muisaisan Júnis Tímiayi: "Wi wakerajna nunak waitnentrattajai." ^16Tuma asamtai shuar ti wakerakuisha tura kakaram takaakuisha aya nujai Yus waitnentatsui. Antsu aya Ní Enentáijiain wakerak waitnentawai. ^17Ataksha Yus-Papininum tawai "Yus Ejiptu nunka akupniurin Tímiayi "Amijiai Ashí nunkanam winia kakarmarun nekaawarat tusan uunt akupniun awajsamjame" Tímiayi" tawai. ^18Tuma asamtai Yus Nii wakera nuna waitnentawai. Túrasha Ejiptu akupniurin Túramia Núnisan Nii wakera Nú shuaran Enentáin Kátsuram awajtawai. ^19Tura "Núnisaitkiuinkia ¿urukamtai shuaran Yus Súmamtikia? turutchatapash. Nii wakerakuinkia ¿itiurkattajik?" turutchatapash. ^20Warí, aents asam Yusjai ¿tunaiminkiaitiam? Nuwa pininkian Nájankui Núweka "¿urukamtai Júnis najatam?" Tíminkiait. ^21Nuwa wakerakka nu nuwejai amamkuncha tura yukunnasha Nusháa takakmastinian mai najanachminkait. ^22Yajauch shuar ti Asutiátin ainiak emesnartinnium wétin ainiawai. Yus nu shuaran Asutiá ni kakarmarin iniaktustaj tayat ti katsuntramiayi. ^23Tura katsunteak ni anenkrattairin iniakmasmiayi. Nú arant nuikia iin waitnentramak Shíir enentaijiai pénker awajtamkur ni anenkrattairi ti paantchakait. Nekas Shíir enentaijiai pénker ajasat tusa yaunchu iwiartampramiaji. ^24Tura incha, Israer-shuarnumiasha Israer-shuarchanumiasha, ni shuari ajasat tusa achirmakmiaji. ^25 Núnisan yaunchu Yúsnan etserin Useas Yus-Papinium tawai: "Wíishuarchan Wíishuar awajsattajai. Aneachmancha aneamu awajsattajai. ^26Tura Yus "Wíishuarchaitrume" Tímia Nú shuaran "Nekas iwiaaku Yusa Uchiríniuitrume" ukunam Títiatui." Tu aarmaiti. ^27Antsu Isayas Israer-shuaran Páchis Tímiayi: "Israer Weeá ti nankaamas Untsurí ainiayat penké ishichik uwemprartatui. ^28Kame Yus yajauchin akupkataj timia nuna takamtsuk Wárik umiktatui." ^29Núnisan Isayas ataksha tawai: "Ashí akupeana Nú Yus iin waitnentramachkurninkia Sutuma péprusha Kumura péprusha takamtsuk Jákarmia Núnisan Jákaaji." ^30 Wátsek, Israer-shuarcha, Yus iisam ni Túramurijiai "pénkeraitji" tu Enentáimtumainiachunak, Yuska, Nii Enentáimtusam,"pénkeraitrume" Tímiayi. ^31Antsu Israer-shuarka pénker akupkamun umiktinian wakeruiniayatan tujintiainiakui nujai pénker ajastinian tujinkiarmiayi. ^32¿Urukamtai tujinkiarma? Yúsan Enentáimtutsuk aya ni pénker Túramujai pénker ajastinian Enentáimtuiniak tujinkiarmiayi. Krístun Enentáimtustinian nakitiainiak shuar kankapen awankemtuktinia Núnisan iniararmai. ^33Tura kaya tukumkar iniarchamniakait. Nu asamtai Yus-Papinium Krístun pachis Tímiayi: ""Seun péprunam kayan ikiuajai, tawai Yus. Nu kayanam Israer-shuar tukumkar iniarartatui. Antsu Niin shiir Enentáimtuinia Nú shuar natsaarchartatui" tawai." Tu aarmaiti. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Yatsuru, Israer-shuar uwemprarat tusan ti wakerakun Yúsan áujtajai. ^2Maa, uwempratniun nékachiatan Yúsan shiir awajsatniun ti wakeruiniawai. ^3Túmaitiat Shuáran Yus pénker awajsatniun nékachu ásar aya ni pénker Túramujain pénker ajastinian wakeruiniawai. Tuma ásar Yus pénker Enentáimtamujai pénker ajastinian jeacharai. ^4Aya Kristu Enentáimtamujai pénker ajastin asamtai akupkamu umirkatniujai pénker ajastin ántraiti. ^5Akupkamujai pénker ajastinian pachis Muisais Tímiayi: "Nuna takamtsuk umirniuka nujai pénker pujustatui." Tu aarmaiti. ^6Antsu Krístun Enentáimtus pénker pujustinian pachis shuar juna Tíminiaiti: "Ti itiurchata ainis "¿Yaki nayaimpiniam waka Krístun itiarat~i?" tiirap," tawai. ^7Tura ¿Yaki jakamunam we Krístun iniantkit?" tiirap" tawai. ^8Tura junasha tawai: "Yus-Chicham Yúpichuch umirkamniaiti. Aya Enentáimjai Enentáimtakum wenumjai ujaktiniaitme." Nu Chicham "Yus Enentáimtustiniaiti" tawai. Nu Chicham tuke étsereaj Núiti. ^9Yus Jesusan jakan iniantkimia nu Enentáimtakum tura wenumjai "Jesus winia Uuntruiti" takum uwemprattame. ^10Kame Kristu Enentáimtakmin Yus "pénkeraitme" turamtatui Nuyá wenumjai "Jesukrístun Enentáimtajai" Tákum uwemprattame. ^11Ataksha Yus-Papinium tawai: "Niin shiir Enentáimtuinia Nú shuar natsaarchartatui." ^12 Tuma asamtai Ashí shuar, Israertisha Israerchasha, mai metek Yúsan shiir Enentáimtuinia nuna Yus ti aneak Ashí pénkeran Súawai. Tura Ashí métek ni Uuntrinti. ^13Nu arantcha "Ashí shuar Uuntan áujea nu uwemprattawai" Yáunchu Krístunun tu aatramuiti. ^14Tura Krístun Enentáimtuiniachusha ¿itiurak Niin áujsarat? Tura Krístun nékainiachusha ¿itiurak Niin Enentáimtusarat? Tura Yus-Chicham ujaachmasha ¿itiurak nekaawarat? Shuar Yus-Chichaman ujaktiniaiti. ^15Tura akupkachmasha ¿itiurak Yus-Chichaman ujakarat? Tura shuar Yus-Chichaman etserkataj tusa wéana nuna Yus-Papinium tawai: "Shuar Yusa Shiir Chichamen etserki weana nu ti Shíirchakait." ^16Tura Ashí shuar uwempratin chichaman ántuiniayatan umirainiatsui. Isayassha yaunchu aak Tímiayi: "Uuntá, ¿yaki ii étserman antukaruit?" ^17Paantchakáit. Kristu Túramu ujakam antuktiniaiti. Tura antukar Krístun shiir Enentáimtustiniaiti. ^18Tura ¿Israer-shuar Yus-Chichaman antukcharu ásaran Yúsan Enentáimtuscharma? Atsá. Warí, Yus-Papí tawai: "Ashí nunkanam ni chichame antunkaiti." ^19Tura "Israer-shuar nu chichaman antukariat ¿paant nekaawarmaashi?" inintrusminiaiti. Tura nekas nekaawarmai. Tuma asamtai Muisais tawai: "Israer-shuarchan nékachu ainiana nuna shiir awajeakun akajkattajrume." ^20Nuyá Isayas ashamtsuk aarmiayi: "Eatkacharua nu Wáitkiarmiayi. Inintruiniatsain wantintiukmiajai." ^21Tura Israer-shuaran áujmatuk Tímiayi: "Tuke iniaitsuk Winin winiarti tusan nu shuaran Untsúajai. Tura nakitrurar umirtuiniatsui." __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Tura Israer-shuar Yúsan umiiniachkui ¿Yus niin iniaisaashit? Pénkea. Warí, wi Israer-shuarchakaitiaj. Wi Apraámsha tura Pinjamin Weeá akiiniachukaitiaj. ^2Yámankamtaikniumia Yus Israer-shuaran ni shuar arti tusa achikiu asa yamaikia iniaisashtatui. Ti yaunchu Yúsnan etserin Erías Israer-shuaran pachis Yúsan áujtak Tímiayi: ^3"Uuntrú, naman awasar Yus Sútaincha mash saakiarai. Aminiun etserniuncha mash Máawarai. Tura wiki juakjai. Tura winiasha "mantuatai" turutainiawai." Tu áujsamiayi. ^4Tura Yus ayak Tímiayi "Siati mir (7000) aishmankan Israer-shuarnumia apujtumsaruitjai. Nu shuar ántar-yus Páaran tikishmatrachu ainiawai" Tímiayi Yus. ^5Núnisan yamaisha Yus ti waitnentainia asa Ashí Israer-shuarnumia ni shuarin achikiuiti. ^6Yus ni Enentáijiain waitnentak Túraiti. Nú shuar pénker tura asamtai waitnentatsui. Yus aya pénkernak waitnentakka nuikia waitnenkratchainti. ^7Ayu. Nuikia Ashí Israer-shuar pénkeran eakaru ain aya Yus achikmia Nú shuar wainkiarmiayi. Antsu ni achikchamuka nuna nankaamas nekaachmin ajasar kusurua Núnin awajnasarmiayi. ^8Yus-Chichamsha Núnisan tawai: "Yus Enentáimchatai Enentáin Súsarmiayi. Wáinmashtai jiincha tura ántushtai Kuíshniasha Súsarmiayi. Yamaisha Núniskete." ^9Tawitcha yaunchu aak Tímiayi: "Tuke Tunáa Túrin ásar namperan najanainiaksha achinkiar ti Asutniáwarti. ^10Ni Enentáin kusurarti tura wainmakcharti. Itiurchat ana nusha, Káarak kijinia aintsan, tuke Aentskatá." Tu aarmiayi. ^11Watsek, Israer-shuar Kayá tukumkar ¿tuke iniaararuk ainia? Atsá. Antsu Israer-shuar umirkachmajai Israer-shuarcha yamaikia uwempratin jeainiawai. Nujai Israer-shuarsha nujai métek uwempratniun Enentáimsartatui. ^12Israer-shuar umirkachmajai Ashí shuar, Israercha ainia nusha, uwempramnia ajasarmiayi. Nuna nankaamas Israer-shuar atak Yúsan Enentáimtuiniak uwemprarmatai nujai Ashí shuar ti penker ajasartatui. ^13Israer-shuarchatirmea, atumin uwempratin chichaman etserkatniun Yus akupkamu asan nu takatan ti takaajai. ^14Nuna Túrakun átum uwemprarmena Núnisan niisha, Wíishuar ainia nu, nuna iisar uwemprarat tusan wakerajai. ^15Kame Israer-shuaran iniaisamujai Ashí shuar Yusjai shiir nawamnaikiarmatainkia nuikia atak niin achikmajai jakamunmaya nantaktinia aintsan ti shiir átatui. ^16Emka apatuk ana nu Yus Súakur yuminsamuitkiunka nuikia Ashí apatkunam Yus yuminsamuiti. Núnisan Numí kankapé pénkeraitkiunka numi takamtsuk pénkeraiti. ^17Yuska Chíkich Chíkich Israer-shuaran, Numí kanawen tsupik ajapniua ainis, iniaisamiayi. Tura Nuyá atumin Niisháa numinmaya árumnin nu numiniam anujtamkamarme. Nujai pénker numijiai Tsanínkrum nu kakarmajai iwiaakrume. ^18Tura kanawe tsupikmajai nankaamantu Enentáimtumasaip. Warí, ame kakarmarmijiai numi wajatsui antsu ni kakarmarijiai iwiaakme. ^19"Túrasha wi anujnaktinian kanawen tsupikchamka" Tíchainmeash. ^20Nekasaiti, Túmaitiat niisha Yúsan Enentáimtuiniachu ásar tsupinkiarmiayi. Atumsha aya Yus nekas Enentáimta asam anujnakuitme. Tuma asamtai nankaamantu Enentáimtumatsuk aya anearta. ^21Yus nekas kanawe pénkercha Túrawarun tsupikkia Páchitsuk amincha tsupirmakchamniakait. ^22Iista, Yus atumjai ti Tsánkaiti tura Israer-shuar umichua nuna ti wari asutiaiti. Tura pénker Wáinmamkata. Yus tuke nekas Enentáimtachkurminkia atumniasha Páchitsuk tsupirmaktatrume. ^23Núnisan Israer-shuar ataksha Yúsan Enentáimtuiniakui Páchitsuk ataksha anujkachminkait. Nekas Túrattawai. ^24Túram Israer-shuarcha asam Niisháa numinmaya tsupikiar penké numiniam anujnakuitrume. Nuna tura asa nekas ni kanawe tsupikia ajapamun Páchitsuk atak anujkamniaiti. ^25Yatsurú, nankaamantu Enentáimtumarairum tusan yaunchu nekaachman ujaajrume. Júiti: Israer-shuarnumianka Chíkich Chíkich Yúsan nekas Enentáimtustinian nakitiainiawai. Tura aya Israer-shuarchasha Yus-shuar ajasarat tusa Túrunamiayi. ^26Tura Israer-shuarchasha ti Untsurí Yus-shuar ajasarmatai Nuyá Israer-shuarsha Ashí uwemprartatui. Tuma asamtai Yus-Papí tawai: "Seúnnumia Uwemtikkiartin Tátatui. Israernumia tunaan Asakátrattawai. ^27Jú Chichamnasha niijiai najanattajai: ni tunaarin asakturtatjai." ^28Uwempratin chicham atumsha nekaatarum tusa Israer-shuaran Yus ni nemasri awajsaruiti. Tura yaunchu ni weatrin achikiu asa nincha tuke anenawai. ^29Kame Yus Amáa nuna ataksha ataatsui. Shuáran achiksha atak iniaiyatsui. ^30Atumka yaunchu Yus umirchauyarme. Tura yamaikia Israer-shuar umirainiachkui Yus atumin waitnentramarme. ^31Núnisan nii yamaikia Yúsan umirainiatsui. Tura atumin waitnentrampramarum Núnisan nincha waitnentrattawai. ^32Nujai Ashí métek sumamtikiak métek waitnentrar uwemtikrattawai. ^33 Maa, Yus Imiá shiirchakait. Tí nekachukait. Ni Túramu penké nekaachminiaitji. ^34"Uunt Yus Enentáimmian ¿yaki neka? Tura ¿ya Niin unuiniaruit. ^35Yaki Niin pénkeran susa shiira nujai yapajniuit?" Tu aarmaiti. ^36Ashí najanamu ainia nu Yus najanamu ainiak Niiniu ainiawai. Tura Niin shiir awajsatniun najanawarma ainiawai. Yus tuke iniaitsuk shiir Awájnástí. Núnisan Atí. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Atumsha Yus-shuar árumna nu, atumek Yusai surumaktarum. Yus ti anenma asakrumin nuna seajrume. Yaunchu Israer-shuar ni waakarin maa Yúsan suu ármiayi. Atumsha Núnisrumek iwiaaku árumna nuin Nii Túrutataj taku Túrutati tusarum tuke Enentáijiai Yusai tsankamaktarum. Yusai iisam ti shiir Atí tusarum Túratarum. Nu Túrakrumka Pátatkechu antsu ti nekas Enentáimjai Yus shiir awajin átatrume. ^2Chíkich shuar aya Jú nunkanmaya ana nuna Enentáimtusar wekainiawai. Tura átumka nu Túrawairap. Antsu Yus winia Enentáimmiarun yapajtiurat tusarum tsankatkatarum. Nu Túrakrumka Yus wakera nu nekaattarme. Ni wakeramusha yajauchichuiti antsu Imiá nekas pénkeraiti. ^3Yus winia waitnentrak akatar akuptuku asamtai juna Tájarme. Atumek Wíkitiajtai tu Enentáimtumatsuk jeamna nujai métek Enentáimtumasta. Yus Enentáimta asakmin takastinian suramsana nujai apatkam nekaamata. ^4Ii ayashi chikichkiitiat ii muchitmari Untsuríinti. Tura métekrak Muchitiáiniatsui. ^5Núnisrik iisha, Yus-shuarti, Ayashí muchitmariya aintsarik Untsuríitiatar chikichik ayashtinia aintsar takaaji. Nusha Krístujai tsaninkiu asar aitkiamuitji. Túramu asar nuamtak atsumnaiyaji. ^6Ii Túratniun Yus Nusháa Nusháa Súramji Nii wakera nujai métek. Wats, Yus ámin suramsamna nu Túratniuitme. Yus ni chichamen etserkatniun suramsaitkiuinkia Yus Enentáimtakum unuimiarmam nujai métek etserkata. ^7Chíkich shuar Yáintinian Yus suramsaitkiuinkia nekas Enentáimjai Yáintá. Unuiniartiniaitkiumka yawetsuk unuiniarta. ^8Chíkich shuar Ikiakártiniaitkiumka nekas pénker Ikiakárta. Súsatniuitkiumka shiir Enentáijiai ementutsuk Súsarta. Shuaran Wáinin Atí tusa Yus apujtamsaitkiuinkia ti Enentáimsam Túratá. Tura shuar itiurchat pujuinia nu Yáintinian Yus suramsaitkiuinkia shiir Enentáimsam Túratá. ^9Nekas Enentáijiai mai anenai ajatarum. Yajauch nakitrarum pénkera nu Túratarum. ^10Nuamtak yachi asarum Núnisrum mai anenai ajatarum. Chíkich wijiai nankaamas uuntaiti tu Enentáimtunaistarum. ^11Nakittsuk kakaram ajasrum Ashí Enentáimjai ii Uuntri wakera nu Túratarum. ^12Ukunam Yus tsankatramkattajnia nu Enentáimtusrum warastarum. Wáitiakrumsha katsuntratarum. Tuke iniaitsuk Ashí Túrunamujai Yus áujsatarum. ^13Yus-shuar atsumainia nujai Yáintarum. Irarsha pénker itiaatarum. ^14Yajauch awajtamainia nu shiir awajsatarum. Yus yajauch yumintsuk nu shuaran pénker Túrawarat tusarum seattiarum. ^15Warainia nujai warastarum. Kúntuts pujuinia nujaisha uuttiarum. ^16Chikichik Enentáijiai métekrak shiir Enentáimtunaitiarum. Nankaamantu Enentáimtumasairap. Antsu péejchach ajastarum. "Ti nekajai" tu Enentáimtumasairap. ^17Shuar ámin yajauch awajtamkuisha nincha yapajkiataj tu Enentáimsáip. Aents iisam pénker áminia nu amesha tuke Túratá. ^18Ame jeamna nujai Ashí shuarjai nawamnaikiam wekasata. ^19Yuska ni Papiriin juna aamtikramiayi: "Wíitjai tunaan Asutiátniun. Wisha yapajkiattajai" tawai Uunt Yus. Tuma asamtai yatsuru, kajertamkuisha atumsha yapajkiairap. Antsu yajauch awajtamkana nuna Yus Iistí. Yus Asutiáti. ^20Tura nu arantcha tawai: "Ame nemasrum tsukamakuisha ayurata. Kitiamakuisha umartin susata. Nu Túrakum pénker ajachua nu iniatsaartatme." ^21Yajauch nupettamkain. Antsu pénker Túrakum yajauchia nu nupetkata. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Akupniunka Ashí shuar umirkatniuiti. Akupniuka Yus apujsamuiti. Yus apujsachma akupin atsawai. ^2Tuma asamtai shuar akupniun umirtsuna nu, Yus apujsamun umireachu asa nekas Asutniátniuiti. ^3Kame akupniuka pénker shuar sapijmiakarat tusar apujsachma ainiawai. Antsu yajauch shuar ashamkarat tusar apujsamu ainiawai. Nii ashamtsuk pujustin wakerakmeka pénker Túratá. Túrakminkia akupin shiir Enentáimturmartatui. ^4Yainmakat tusa Yus apujsamuiti. Antsu yajauch Túrakmeka akupin nekas ashamkatniuitme. Warí, Yus ántar apujsachmaiti. Tunáa shuaran Asutiátniun Yus apujsaiti. ^5Nu asamtai akupin tuke umirkatniuiti. Aya Asutiuáwain tusar umirkashtiniaitji. Antsu shiir Enentáijiai wekasatin umirkatniuiti. ^6Tuma asamtai Núnisan akupniun kuit Súsatniua nu Páchitsuk susatarum. Nu takatan pujursarat tusa Yus apujsaruiti. ^7 Ashí Túratniua nu Túratarum. Akiktiniaitkiumka Páchitsuk akikta. Akupniusha uuntcha Ashí Núnisan írunna nusha shiir Enentáimtikratarum. ^8Kuitjai tumashrintin airap. Antsu mai anenai tuke ajatarum. Chíkich shuar aneakum niin pénker Túrattame. Túram Ashí akupkamu Páchitsuk umirkattame. ^9Akupkamusha tawai: "Tsanirmawaip, mankartuawaip, kasamkaip, Chíkich shuar tsanumpruraip, chikichna wakerutkaip" tawai. Tura nusha Ashí chikichik chichamjain Tíminiaiti: "Ame ayashim aneam Núnismek Ashí shuar aneata." ^10Shuar Chíkich shuaran aneakka yajauch awajsashtatui. Tuma asa akupkamun ti shiir umirkattawai. ^11 Ii Yámankamtaik Yus nekas Enentáimtusmiaj nui "Ii ti shiir ajasar tuke uwempratin ukunam átatui" tu Enentáimprachmashiaj~i. Antsu yamaikia nu tsawant yuntumsamtai Ashí Túrajnia nujai shintiarar Enentáimpratniuitji. ^12Tuke Káshiitiat tsawaatemprai. Ii Uuntri Kristu Jú Tunáa nunkanam Tátin ishichik ajasai. Tuma asamtai ii Túrutairi kiritniua Núnisan yajauch Túrutai ana nuka Túrutsuk Tsáapninium pénker wekasatin kakaram ajastai. ^13Túratniua nujai métek wekasatai. Tsawai wekaakur kiritniunam uumkar Tunáa Túrutai Túrashtai. Nampetsuk, yajauch warartsuk, tsanirmatsuk, jianaitsuk, tura kajernaitsuk aya pénker Túratai. ^14Ii Uuntri Jesukrístu Túramia Núnisrik Túratai. Tura ii Ayashí wakeramu umikiat tusar tsankatkashtiniaitji. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Shuar Yúsan ishichik Enentáimtana nu itiaatarum tura kakantrairap. ^2Iis, Chíkichka Ashí yuamniaiti tuiniawai. Tura chikichcha, Yúsnan awajirar, naman Yúashtiniaiti tuiniawai. ^3Tura Ashí Yúa nuka namanken Yúatsna nuna wishikrashtiniaiti. Núnisan Ashí yucha nu Ashí yuun kakantrashtiniaiti. Warí, Núnaka Yus ni shuarin awajsachukait. ^4¿Ameka timiataash pénkeraitiam Chíkich shuar kakantinia? Antsu ni uuntrin ni pénker Túramuncha tura yajauch Túramuncha iischatniukait. Enentáimpratá. Yus kakaram asa niin pénker awajsamniaiti. ^5Chikichcha Enentáimpratai. Chíkich shuar tsawantan achikiar "Jú tsawantai Yus nankaamas shiir awajsatniuiti" tuiniawai. Chikichcha Ashí tsawantan métek Enentáimtuiniawai. Ayu, tura ni Enentáimtamun nekas paant nekaatniuiti. ^6Chikichik tsawantan Enentáimtakka Yusan shiir awajsatniun Túrawai. Tura Ashí métekrak Enentáimtakka Yúsan shiir awajsataj tusa Túrawai. Yurumkajaisha Ashí Yúana nu Yúsan yuminkias shiir awajsataj tusa Túrawai. Núnisan Ashí Yúatsna nusha Yúsan yuminkias shiir awajsataj tusa Túrawai. ^7Iikkia ii Enentáijiain iwiaaktsuji. Tura Jáakrisha ii Enentáijiain jaatsji. ^8Kame iwiaaku pujakrisha ii Uuntri Kristu shiir awajsatai tusar pujurji. Tura Jáakrisha tuke Níiniuitji. Nu asamtai iwiaaku pujakrisha tura jakarsha tuke Krístunuitji. ^9Kame jakancha iwiaakuncha Ashí ni Uuntri ajastaj tusa Kristu jaka nantakmiayi. ^10Tura ¿urukamtai ame yatsum "yajauchiiti" tame. Urukamtai nakitiam? Warí, Ashí iikia ii Túramu paant awajnasat tusar Kristui naka wajastatji. ^11Nu asamtai Yus-Papinium tawai: "Wi nekas iwiaaku Pujá asan Ashí Winí tikishmatrurartatui. Tura Ashí "Yus asa tuke pénker Túriniaiti" Túrutiartatui" tawai." Tu aarmaiti. ^12Tuma asamtai iisha chikichik chikichik Ashí ii Túramu Yus paant ujakartatji. ^13Nu asamtai "yajauch Túriniaiti" tu áujmatnaisashtiniaitji. Antsu ii yachi tunaanum ajuarchatin ti Enentáimturtiniaitji. ^14Jesukrístu jintintiamu asan juna nékajai: Yus najanamuka pénkerchaka atsawai. Ashí Túramniaitjai. Túrasha shuar chichaak "Nu Túrushtainti" Táyat nuna Túrakka niijiai tunaiti. ^15Tuma asamtai shuar chichartamuk "Nu Yúakminkia Yusjai pénkerchaiti" tai, ame Yúakminkia nu shuar itiurchat Enentáimsashtatuak. Tura niisha tunaanum iniaar menkakamniaiti. Nu shuar aneakum Túratsme. Enentáimpratá. Aya ame yuamna nujain ame yatsum Kristu jarukmia nu Emenkákaip. ^16Tura "yuamniaitjai" Táyatam wi Yúakui yajauch áujmatrusarain tusam iniaisata. ^17Kame Yus umirkatin Yurumátniujaisha umartinjaisha Enentáimtuschatniuiti. Antsu Yusa Wakaníjiai shiir wekasar Yusjai tura shuarjai nawamnaikiar ti pénker wekasatniuitji. ^18Ashí shuar Krístun Núnis umireakui Yussha tura Chíkich shuarsha pénker Enentáimtuiniawai. ^19Nu asamtai tuke shiir pujusminia nu Túrakur Yusjai kakaram ajastin Yáiniaiktai. ^20Yus iisam Ashí yuamniaitji. Antsu ame yuamna nujai Chíkich shuar tunaanum ajuartin tunaiti. Tuma asamtai ame yuam nujai Yus nu shuara Enentáin takarsamu emesraip. ^21Nu Túrashtin nuikia naman Yúashtincha Karía umarchatniusha pénkeraiti. Warí, Túrushtaijiai ame Yátsum itiurchat Enentáimtikram tunaanum ajuarchatapash. Tura nu shuar Yúsan nekas Enentáimtuschamnia ajastatui. Nuka Atsutí. ^22Ame Yus nekas Enentáimtakum Ashí Túramniaitkiumka Yúsak wararsata. Shuar Yus iimmianum shiir Enentáijiai mash Túramnia nu nekas Shíiraiti. ^23Tura araantushim yua nuka Yúsan shiir Enentáimtutsuk yua asa sumamattawai. Kame Ashí Yus shiir Enentáimtutsuk Túramu tunaiti. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Yusjai katsuaru ájinia nu iik Enentáimtumatsuk kakarmachu ainia nu Yáintiniaitji. ^2Chíkich shuar wakeramu Enentáimtustiniaitji. Tura Yusjai nu nankaamas shiir wekasatniun Yáinminiaitkiui Túratniuitji. ^3Krístusha ni wakeramun Túrachmiayi. Antsu Yus-Chicham tana Núnisan chikichnan Enentáimtusmiayi. Nu asamtai Yúsan umirin asa Wáitiak timia nu aarmaiti: "Amin katsekramainiak Winiaja katsekrukarmiayi." ^4Núnisan Ashí yaunchu Yus-Papinium aarma iin jintintramatniun aararmiayi. Nujai atsantamkurin shiir Wáinkiattajnia nuka katsuntrar Nákastatji. ^5 Yus atsantamar katsuntratniun jintintramji. Tuma asa Jesukrístu Túramia aintsan atumniasha chikichik Enentáijiai Enentáimtunaisar pujustinian Yáinmakartí. ^6Nujai Ashí métekrak Yus shiir awajsattarme. Niisha ii Uuntri Jesukrístuncha Aparínti. ^7 Tuma asamtai Chíkich shuarjaisha shiir awajnaisatarum. Kristu Núnisan Yúsan shiir awajsat tusa incha shiir awajtamsamiaji. ^8Juna tajai. Kristu Israer-shuaran Yáintaj tusa Támiayi. Tura Yus ti yaunchu nuna weatrin "Túrataj" timia nu uminkiat tusa Támiayi. Nujai Yus timia nuna umikmia nu nekaamniaiti. ^9Tura nu arantcha Israer-shuarchasha Yus waitnentrartin ásarmatai niin shiir awajsarat tusa Támiayi. Tura Yus-Papisha tawai: "Amin kantamprakun Ashí shuarnum shiir awajsattajme." ^10Tura nu arantcha tawai: "Ashí nunkanmaya shuartiram Ashí Israer-shuar Yúsna ainia nujai warastarum." ^11Tura ataksha tawai: "Ashí aents ii Uuntrin shiir awajsarti. Tura Ashí shuarsha Niin "Ti uuntaiti" Tiartí" tawai. ^12Isayassha aarmiayi: "Tawitia Aparí Isai weatriya akupin akiinkiattawai. Niisha Ashí nunkan akupeakui Ashí shuar niiniak shiir Enentáimtusartatui." Tu aarmaiti. ^13 Yus Ashí Shíiran suramsattakrin nu shiir Nákaji. Tuma asamtai Nii nekas Enentáimtakrumin warasa shiir pujustinian Yamái suramsati. Nuyá Yusa Wakaní kakarmarijiai ti shiir Enentáijiai katsuntrarum, nu Nákastarum. ^14 Yatsurú, atumsha anenainiaitrume. Tura Ashí Yusna nekaarum nuamtak chicharnaikiatin nékarme. ^15Tuma ain kajinmatkiirum tusan ataksha ti paant aakun Jú Enentáimtikeajrume. Yus winia waitnentrak ni Chichamen etserkat tusa akuptakui nuna aatjarme. ^16Kame Jesukrístu Israer-shuarchanum Yusa shiir chichamen etserkat tusa akuptukuiti. Nuna Túrakun Israer-shuarchan Yusa Wakaníjiai shiir awajsamu ásarmatai Yusai juiniajai. Tura Yussha shiir Enentáijiai itiainiawai. ^17 Jesukrístu yaintiu asamtai Yusna takarsamaj nuna wararsamniaitjai. ^18Tura Chíkich shuarjai Kristu Túramun pachischattajai. Aya wi chichasmajaisha tura wi Túramujaisha Israer-shuarchan Kristu umimtikiamia nunak áujmatsattajai. ^19Yusa Shiir Wakaní kakarmarijiai aents tujintiamun Túran Ashí shuaran Jerusarén péprunam nankaman etserkin Iririkiu nunkanam ejekamjai. Kristu-chichaman Ashí nu nunkanam etserkaitjai. ^20Nuna Túrakun Chíkich shuar etserkachmanum Krístunun ántichu ainiamunam Uwempratin Chichaman etserkaitjai. Nujai Chíkich takasmanum takarsachuitjai. ^21Yus-Papisha Núnisan tawai: "Chichaman penké antukcharuka nekaawartatui. Niin áujmatman anturkacharusha unuimiarartatui." ^22 Nuna pujuru asan iitjarum Táyatan iichmajrume. ^23Tura yamaikia Juyá takatrun umikian tura Yáunchusha tuke iitjarum tiniu asan ^24Ispania nukanam wéakun iistatjarme. Tura Atumíin shiir irasan Ispanianam wéakui atumsha yaintkiarum shiir akuptukchattarpash. ^25Tura yamaikia kuitjai Jerusarénnumia Yus-shuaran Yáintaj tusan wéajai. ^26Masetúnianmaya shuarsha tura Akayanmaya shuarsha Kuítian irurar Jerusarénnumia Yus-shuaran atsumainia nuna akuptuktai tuiniawai. ^27Ti wakeruiniak Túrawarmiayi. Nu nekas Túrashtinkiait. Israer-shuarnumia Yus-Chichaman antukaru ásar yamaikia ni Kuítrijiai Páchitsuk Yáinchatniukait. ^28Tuma asamtai Jú kuitian Súsaran umiran nuikia Ispanianam wéakun iiktiatjarme. ^29Tura nui winiakun Kristu Shiir Chichamen nujai shiir Yáintajrum tusan ejeetittiajrume. ^30 Yatsurú, ii Uuntri Jesukrístunu asarum tura ni Wakaní pujurtamkurmin anenia asarum Yus áujtursatarum. Núnisrum wijiai métek Yusna takastin yaintkiattarme. ^31Jutia nunkanmaya Israer-shuarnumia uwemtikrat tusarum Yus áujtursatarum. Tura Jú kuitian Júajna nunasha Jerusarénnumia Yus-shuar shiir Achikiartí tusarum Yus áujtursatarum. ^32Nujai, Yus wakerakuinkia, pénker Wampú Enentáimsan warasan iittiajrume. ^33Yus ti shiir pujustinian Súana nu atumjai tsanin pujurtamsati. Núnisan Atí. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Ii umai Jépeka Senkrea péprunmaya Yus-shuaran Yáiniaiti. Ti penker Yus-shuaraiti. ^2Kristu Náariin shiir Wáinkiatarum. Nuamtak Yachí Wáinkiatniua Núnisrum Wáinkiatarum. Niisha chikichnasha tura winiasha ti pénker Wáitin asamtai atumsha ni atsumamusha yaintarum. ^3Pirisirasha Akirasha wijiai métek Jesukrístunun takasaru ásar amikmaatainiajai. ^4Niisha winia uwemtikrurtai tusar Jáninkiarmiayi. Tuma asamtai yuminkiniajai. Tura aya Wíkichu antsu Ashí Israer-shuarchanumia Yus-shuar ainia nusha yuminkiniawai. ^5Núnisan Ashí Yus-shuar Pirisiran tura Akira jeen irunainia nusha amikmaatarum. Tura winia aneamu amikiur Epenetu amikmaatruatarum. Niisha Akaya nunkanam emka Krístun nekas Enentáimtusmiayi. ^6Marisha, atumjai ti takasua nu amikmaatruatarum. ^7Tura Wíi shuarsha Antrunikiusha Júniassha amikmaatruatarum. Niisha wijiai sepunam pujusarmai. Wijiai emka Krístun shiir Enentáimtusar Chíkich akatramujai nankaamas takasaru ainiawai. ^8Ampriassha Krístunam winia aneamu amikiur asamtai amikmaatruatarum. ^9Urpanujaisha Jesukrístu Takatrí tsaninniuitji. Niisha tura aneamu Estakissha amikmaatruatarum. ^10Apirissha amikmaatruatarum. Niisha Krístun ti shiir Enentáimtamu ti Páantaiti. Núnisan Aristúpuru shuarsha amikmaatruatarum. ^11Wíishuar Erutiúnsha tura Narsisu shuarsha Kristu shuari ásarmatai amikmaatruawarta. ^12Tripiniasha tura Tripiusasha Yúsnan takainia ásarmatai amikmaatruatarum. Núnisan ii umai Pírsitia Yúsnan ti takasu asamtai amikmaatruatarum. ^13Rúpusha, nusha ti penker Yus-shuar, tura Nukurísha amikmaatruatarum. Niisha wijiai nekas winia nukurua Núnisaiti. ^14Asinkritiusha, Pirikiuntisha, Ermassha, Patrupassha, Ermessha, tura Ashí niijiai Yús-shuar ainia nu amikmaatruatarum. ^15Núnisan Jirurukusha, Júriasha, Néreusha, ni umaijiaisha, Urimpiassha, tura Ashí Yus-shuar niijiai pujuinia nu amikmaatruatarum. ^16Nuámtaksha shiir aujnaisatarum. Ashí Juyá Kristu shuari amikmaatmainiawai. ^17 Yatsurú, shuar Nusháa Enentáimtuiniak Yus-shuaran akanainiak itiurchat awajenawai. Nu shuar Wáinkiarum kanaktiarum. Ni yajauch Túramu átum pénker takastin unuimiarmena Núnischaiti. ^18Nu shuar ii Uuntri Jesukrístunun takainiatsui. Antsu ni wakeramun uminiawai. Tura ti shiir chichasar nékachun anankenawai. ^19Atum umirma Ashí shuar nékainiakur ti waraaji. Yajauch Túrutsuk aya pénker Túratin Enentáimsarum pujustarum. ^20Yus tuke shiir pujustinian amawa nu ti Wárik uunt iwianchin nupetturmaktatui. Tura ii Uuntri Jesukrístu shiir yainmakarti. ^21 Timiutéusha, wijiai takau, amikmaatmarme. Núnisan Rúsiusha, Jasunsha, Susipatresha, mash Wíishuar ainia nu amikmaatmarme. ^22Wi, Tersiu asan, Papru chichamen ju papinium aateakun Kristu Náariin amikmaajrume. ^23Káyusha amikmaatmarme. Ni jeen pujaji tura juisha Ashí Yus-shuar irunainiawai. Erastusha ju pepru Kuítrin Wáinniuiti. Niisha ii yachi Kuártujai amikmaatmarme. ^24Ii Uuntri Jesukrístu ti shiir yainmakarti. Núnisan Atí. ^25 Watsek, Yus shiir awajsatai. Ninki nekas kakaram awajtamsamniaiti. Wi Uwempratin Chichamnum Jesukrístunun étsereaj nujai ikiantamprattawai. Nu chicham Yámankamtaiknumia nekaachmanak Yus yamaikia paant awajsaiti. ^26Yaunchu Yúsnan etserin ni aarmanum nu chichaman etserkarmiayi. Tura yamaikia Yus wakerak Ashí nunkanmaya shuar Nii Enentáimtusar umirkarat tusa nu Chichaman yamaikia paant awajsaiti. Yus amuutsuk tuke pujuwiti. ^27Yúsak Ninki ti neka asa tura Jesukrístu ti penker tura asamtai Ninki tuke shiir Awájnástí. Nuke Atí. __________________________________________________________________ 1 Corinthians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Pápruitjai, Jesukrístu akatramu. Yus nuna wakerak, ni akatramuri Atí tusa anaitiukmai. Wi, ii yachi Sústinisjai, ju Papí akupeaji. ^2Ashí Yus-shuar Kurintiu péprunam iruntrumna nu ju Papí akupeaji. Atumka Jesukrístujai tsaninkiu asarum yusna árume. Atumsha tura Ashí shuar Jesukrístun Enentáimtuiniana nunasha Yus ti pénker awajsatniun Wakerawai.nincha incha Jesukrístu mai metek Uuntrinti. ^3Yus ii Aparí tura ii Uuntri Jesukrístusha waitnentramainia ásar yainmakarti imiatkinchanum tuke shiir pujustinian. ^4Yusan áujkun yuminsan atumin shiir Enentáimtajrume. Jesukrístujai tsaninkia pujakrumin Yus shiir Enentáimturmawai. ^5Jesukrístujai tsaninkia pujakrumin Yus atumin ti Yáinmawai Ashí pénker ana nu Enentáimtakrum tuke shiir chichastinian. ^6Kristu juna Túramniaiti Tíchamkaj~i. Ashí yamaikia uminkiayi. ^7Tuma asamtai Ashí Yus Súramna nu atsumatsrume. Nu Túrakrum ii Uuntri Jesukrístu tatin tuke Nákarme. ^8Tura iniaitsuk tuke emettamattawai ii Uuntri Jesukrístu Támatai atumi tunaarin pachischatin. ^9Jesukrístu ii Uuntrinti. Niijiai tsaninkia Pujusúk tusa Yus achirmakmarme. Tura Nii tana nuna tuke umiktatui. ^10 Yatsuru, ii Uuntri Jesukrístu naari pachisan, seajrume métek Enentáimpratarum tusan. Níisháa Níisháa Enentáimprairap antsu chikichik Enentáijiai métek Enentáimsa pujustarum. ^11Atum yajauch chicharnaisarum pujarme. Kruí shuari tu ujatkarmatai Tájarme. ^12Kame Júnis awai: Chíkich "Wi Páprunuitjai" tuiniawai. Chíkich "Apurusnaitjai" tuiniawai. Chikichcha "Wi Pítrunuitjai" tuiniawai. Chikichcha "Wi Kristu-shuaraitjai" tuiniawai. ^13¿Warí, nuinkia, Kristu akantramukait. Páprusha Krúsnum jarutramkamaashi. Tura Papru naari pachisa imiaimiukaitrum? ^14 Atumin Untsurí imiaichu asan shiir Enentáimjai. Aya Krispu Káyujai Jímiarchiniak imiaimjai. ^15Nújainkia shuar "Papru Náariin imiaimiuitjai" Tíchamniaiti. ^16Maa, nekas, Estepanasa shuarincha imiaimjai tura Chíkich wi imiaimiun nékatsjai. ^17 Kristu imiakrattia tusa akuptukchamai antsu uwempratin chichaman etserkat tusa akuptukmai. Tura ti neka chichainia Núnisan chichaatsjai shuar wi shiir chichaamun Enentáimprarain tusan. Antsu Yúpichuch chichaajai Kristu Krúsnum jakamuk paant Atí tusan. ^18Kristu Krúsnum jarutramkamu étsereaji. Antsu Yus-shuarchaka menkaakatniunam wéana nu, "ántraiti nu chicham" tu Enentáimainiawai. Antsu Yus-shuarti, uwempratniunam wéakur, "nu chichamjai Yusa kakarmari takusminiaiti" tu Enentáimji. ^19Núnisan tawai Yus-Chicham yaunchu aarma: "Ju nunkanmayan ti neka ainiana nuna chichamen emesrattajai; ti unuimiararu ainianak ántar awajsattajai" tawai Yus ni chichamen. ^20Iis, ju nunkanam uwempratin chicham íruntsuk. Nu chichaman Ashí mash Yus ántar awajsaiti. Ti neka ainiana nusha, jintinkiartin ainiana nusha, Ashí ju nunkanmayan unuimiar ti chichastinian nékana nusha, nu shuar mash "wi Tájana nujai pénker pujusam uwemprattame" tu Enentáimiainiawai. Tura Núnaka mash Yus penké ántar najanaiti. ^21Aya ni nékamujai aents Yúsan nekaacharmiayi. Núnisan Atí tusa Yus Túramiayi, Timiá neka asa. Antsu Ashí aentsun Yus ni chichamejai uwemtikratniun wakerimiayi. Chíkich "ántraiti" tuiniana nu chichamjain~ki Yus Niin Enentáimtuinia Núnaka uwemtikratniun wakerak Túramiayi. ^22Israer-shuar "aentsti Túrachminian iniakmasta, wi nekaataj" tuiniawai. Kriaku shuarsha "ti Enentáimsam, mash pénker Jíikim turuttia wisha métek Enentáimprataj" tuiniawai. ^23Iikia antsu Kristu Krúsnum jarutramkamuk étsereaji. Israer-shuarsha "ju chicham natsantaiti" tu Enentáimiainiawai. Israer-shuarchasha "ju chicham ántraiti" tu Enentáimiainiawai. ^24Tura Yus achikiarma, Niiniu ajasarat tusa, Israer-shuarsha Israer-shuarchasha mai metek "Kristu Krúsnum jarutramak Yusa kakarmarincha ni nekatairincha paant iniakmasmiayi" tu Enentáimji. ^25"Yusa nekatairi ántraiti" tuiniawai aents, Túrasha Imiá nekas pénkeraiti. "Yusa kakarmarisha jeatsui" tuiniawai aents, Túrasha Imiá nekas kakarmaiti. ^26Enentáimtumastarum yatsuru. Yus achirmakmarme Niiniu ajastinian, tura ju nunkanam ti neka ainia Núnisan Atumíin ti neka íruntsui. Ti akupniusha ti nankaamakusha Atumíin íruntsui. ^27Antsu ju nunkanam nékachua Núnis ana nuna Yus achikiuiti ti neka nuna Iniatsáartinian. Tura ju nunkanam kakarmachua Núnis ana nunasha Yus achikiuiti kakarma nuna Iniatsáartinian. ^28Péejchachincha, nakitsamuncha, ántrachincha, Yus achikiuiti Ashí nankaamantu írunna nuna amuktinian. ^29Nújainkia chikichkisha Yusjai waantu Enentáimprachminiaiti. ^30Tura Yus atumin Krístujai tsanin apujtamsaiti. Tura Kristu Enentáimtusar Yus nekas nekatainkia nekaattaji. Kristu Enentáimtakrin Yus shiir Enentáimturmaji, pénker awajtamji, tura uwemtikramji. ^31Yus-Papinium yaunchu aarma Núniskete: "Shuar nankaamantu Enentáimprataj Tákunka ii Uuntri Yus Túramun wararsati." __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Wisha, yatsuru, atumiin jeamaj nui Yus-chichaman ti neka chichainia aintsan tura íwiasanak ujakchamajrume. ^2Tura atumjai pujakun aya chikichkiniak nekaatniun Enentáimpramjai. Júiti: Jesukrístu, tura Jesukrístu Krúsnum jakamu. ^3Nékayatan kakarmachu Sapíjmiashím jearmiajrume. ^4Yus-Chichaman ujaakun ti neka chichainia aintsan nupetkataj tu Enentáimturchamajrume. Antsu Yusa kakarmarincha tura ni Wakanincha paant iniakmasan Yus-Chichaman ujakmajrume. ^5Aentsu nekatairijiai Yus Enentáimtuschatniuiti antsu Yusa kakarmari paant nekaarum Yus Enentáimtustiniaitrume. Nuní asamtai Yus-Chichaman tu ujakmajrume. ^6 Túmaitiat Yusa nekatairi átsuk. Yúsnan unuimiararujai Yusa nekatairin áujmatji. Tura Yusa nekatairinkia aentsu nekatairi aintsachuiti. Ju nunkanam akupin ainia nuna nekatairinchuiti Yúsnaka. Ju nunkanam akupniuka ishichik pujus amuukachartatuak. ^7Yaunchu ju nunka atsain Yus iin uwemtikrampratniun Enentáimpramiayi ti shiir pujusarmi tusa. Ju Yusa Enentáimmiari yaunchu nekanachmiayi, tura yamaikia nu nekaar áujmatji. ^8Ju nunkanam akupniuka nuna penké nekaacharmiayi. Nékainiakka ii Uuntri Timiá shiira nuna, Krúsnum Máacharu aayi. ^9Yaunchu Yus-Papinium aarchamukait: "Shuar Yúsan aneana nuna Yus ti Shíiran susattawai. Susattana nuka Timiá pénker asamtai shuar Wáinkiachman, antukchamuncha, Enentáimtachmancha Yus susattawai" tu aarmaiti. ^10Tura Yusa Wakaní ii Enentáin pujurtamuk Yus suramsattajnia nuna Yamái paant jintintramji. Nu Wakancha imia Yus Enentáimmiancha mash nékawai. ^11Shuar Enentáimna nuna Chíkich shuar nekaamniakait. Antsu aya Ní Enentáijiain nékatsuk. Núnisan aya Yusa Wakaní Yúsnan paant nékawai. ^12Ju nunkanmaya aents Enentáimiainia nujai Yusna nekaachminiaiti. Antsu Yusa Wakanin iin Súramaj nujai Yus shiir tsankatramajnia nu nekaamniaitji. ^13Yusa Wakaní jintintramji Yúsnan chichastinian Nii wakera aintsan. Ni chichamen Súramji. Túramtai ii nékamujai Yúsna étsertsuji. Tuma asamtai imia Yusna nuka Yusjai pénker wekainia nu Jintíaji. ^14Yus-shuarcha Yusa Wakaníniun ántatsui ántraiti tusa. Aya Yusa Wakaní jintintiamniaitkiui Yus-shuarcha nuna penké nekaachmin ainiawai. ^15Antsu Yusa Wakanin takaku Ashí mash iis, pénkera nuna nekaamniaiti. Nii Túrana nunasha Chíkich shuar Súmamtikiachminiaiti. ^16Yus-Papinium yaunchu aarmaiti: "¿Yusa Enentáimmiari ya neka. Tura Yúsan ya jintintiamniait?" tu aarmaiti. Tuma ain iikia Yus-shuar ájinia nu, Kristu Enentáimna Núnisrik Enentáimji. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Tura wikia, yatsuru, nuik ai atumjai pujakun Yusa Wakanín umirniun chichastinia aintsanak atumjai chichastinian tujinkiamjai. Antsu ayash wakeramu umirin asakrumin Krístunam katsuarcharujai chichastinia aintsanak atumjai chichasmajai. ^2Uchi Kuírach naman ayurachminiaiti antsu aya umuntsatniuiti. Núnisan aya Yúpichuchin ujakmajrume, itiurchat ana nu tujintiakrumin. Tura yamaisha itiurchat ana nu tuke tujintiarme. ^3Tuke ayash wakeramu umirniuitrume. Yajauch Enentáimtunaiyakrum tura katsumnaiyakrum akantramuitrume. Nujai Páantaiti átum ayash wakeramu umirniuitrume. Yúsnan Enentáimticharujai métek wekainiaitrume. ^4Atumíinkia shuar "wi Páprunuitjai" tuiniatsuk. Chikichcha "wi Apurusnaitjai" tuiniatsuk. Tu chichaakrum ayash wakeramu umirniuitrume. ^5 Wátsek. Wi Papru ti pénkeraashitiaj. Apurussha ti pénkeraashit. Antsu iisha aya Yusa takarniurintji. Yus-Chicham étserkurin ii Uuntri Enentáimtuschamkuram. Ii Uuntri takatan Chíkich Chíkich suramsamajnia nuke takasmaji. ^6Wi Yus-Chichaman étserkun arakan araktinia ainis takasmajai. Apurussha entsan ukatramai. Tura Yus nu arakan tsakatmarmai. ^7Arakan araana nusha, entsan ukatna nusha ántrachukait. Antsu Yusak arakan tsakatmaru asa Ashí Túrachukait. ^8Arakan araana nusha, entsan ukatna nusha métek ainiawai. Túmaitkiuisha takasmajai métek Yus akiktatui. Pénker takasmatainkia pénker akiktatui. ^9Wisha Apurussha Yusa takatri mai tsaninkiar takaaji. Tura Yus Atumí Enentáin takaakui atumsha Yusa Núnkea aintsaitrume. Jeasha Enentáimpramniaiti. Yus atumjai takaak Jeá jeamtinia aintsan takaawai. ^10 ^11 Jea jeamainiak, emka uunt kaya Nunká init ikiursar kaki awajsatin ainiawai. Tura nuyanka nu kayanam ekeniar Júkitniuiti jea wewe Atí tusa. Wikia Jeá jeammin ti unuiniamiarua aintsanak uunt kaya Nunká emka ikiustinian nekaan, Núnisnak Jesukrístunun emka ujakmajrume. Tura Jesukrístu uunt kaya kaki ikiusma ainis asa Nínkiti nui jea ekenkatin. Iis, Ashí Enentáimtustinia nankaamas Jesukrístu Enentáimtustiniaiti. Nu asamtai Jesukrístunun emka ujakmajrume. Yus nuna etserkatniun tsankatrukuiti. Wi emka, uunt kaya ikiursatniua aintsan, Jesukrístunun ujakmajrume. Tura nuyanka Chíkich shuar ekeniar jeammin ainiawai. Tura anearti pénker jeamtinian. ^12Tura jea jeamainiak nii wakerak pénker ana nujai jeamminiaiti. Nii pénker jeamtinian wakerak kurijiaisha, Kuítjaisha, Shíirmach kayajaisha jeamminiaiti. Chíkich jeamkuka numijiaisha, kenkujaisha, nukajaisha jeamminiaiti. Núnisan shuar Yúsnan takaak pénker takasminiaiti Túrasha Nánkamas takasminiaiti. ^13Tura amuukatin tsawant jeakui Ashí ni takatri paant átatui. Nu tsawantaisha Yúsaiya ji átatui tura nu jisha ni takatri pénkera nunasha tura yajauchia nunasha nekapsattawai. ^14Tura shiir jeamuka tura nu jeasha esaachmatainkia shiir akinkiattawai. ^15Antsu Nánkamas jeamuka imianinki jiniumia uwemprattawai, tura ni jeamma esaa penké atsuttawai. ^16 Enentáimpratarum. Yusa Wakaní Atumíin Pujá asamtai Yusa Jee ajasuram nu nékatsrumek. ^17Shuar Yusa Jeen émeseakuinkia Yus nu shuaran emesrattawai. Yusa Jeenka Timiá shiir asamtai Túrattawai. Nu Jea atumketrume. ^18 Ju nunkanmayan unuimiarua Núnisrum "ti nekaitjai" tu Enentáimtumasrum ananmamawairap. Antsu ju nunkanmayan nékachu ainis ajas Yúsnan ti shiir Unuimiártiniaiti. ^19Ju nunkanmaya aents nékainia nuna Yus "ántraiti" tawai. Yus-Papinium aarmaiti: "Ju nunkanmayan unuimiarun ni Enentáimmiajain Yus sumamtikiattawai." ^20Tura nu arantcha aarmaiti: "Uunt Yuska "unuimiaru Enentáimmiancha penké ántraiti" tawai." ^21 Tuma asamtai "Páprunuitjai Tárumna nusha, "Apurusnaitjai", tura "Pítrunuitjai" Tárumna nusha ántar Enentáimprume, nii aya aents ásarmatai. Tu Enentáimprarum warasairap. Antsu nekaatarum. Ashí írunna nu atumin yainmaktiniaiti. ^22Páprusha, Apurussha, Pítrusha, ju nunkanmayasha, iwiaakmasha, Jákatniusha, Yamái írunna nusha, ukunam átatna nusha, mash atumniaiti shiir yainmaktin. ^23Atumsha Krístunuitrume, tura Krístusha Yúsnaiti. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Júnisan Ashí shuar Enentáimturmastiniaitji. Iikia aya Kristu Yáintrintji. Kristu akatramurintji Yusna yaunchu nekaachma ana nu Yamái etserkatin. ^2Wátsek, akatramuka Tána nujai métek umiktiniaiti. ^3 ^4Wi umikmancha umikchamuncha ii Uuntri Kristu nékawai. Atum Enentáimturarmena nusha tura Chíkich aents Enentáimturainia nusha Wíjiainkia ántraiti. Imia Wíkisha nekamatsjai. Kame winia tunaarun penké Wáintsujai tura aya nujai "pénkeraitjai" Tíchamniaitjai. Ninki Yus iirui. ^5Tsawant jeamtai ii Uuntri Kristu atak Tátatui. Tura Ashí Yamái kiritniunam uukma nuna tura shuar Ashí Enentáimprarma nunasha paant awajsattawai. Nu tsawant jeatsain shuar umikiuashit tusarum Enentáimtusairap. Tura nu tsawantai Yus Ashí pénker umikiarun shiir awajsattawai. Pénker umikiuncha ishichik umikiuncha takasmajai métek Yus shiir awajsattawai. ^6Atum "Ju shuar pénkeraiti tura Chíkich pénkerchaiti" tu Akannáirarum penké Tíchatniuitrume, yatsuru. Nuka paant Atí tusan "Atum "Wi Páprunuitjai" tura "Wi Apurusnaitjai" Tíirap" tajai. Antsu aya Yus-Papinium aarmajai métek Enentáimsatarum. ^7 Ameka Chíkich shuarjai méteketme. Tura Ashí takakmena nusha Yus amasmaiti. Tura Yus amasu asamtai ¿itiurak áminiukea aintsam nujai nankaamantu ajai tu Enentáimtumam? ^8¿Ti Kuítrinniua aintsan tura Ashí takakua aintsan Enentáimtsurmek. Iin nankaakarum uunt Kapitián ajasua aintsan Enentáimtsurmek? Nekas uunt Kapitián ajasrumka maak. Nuinkia iisha atumjai akupkaintji. ^9Chíkich shuar mash nankaamantu ainis ainiakuisha Yus iin ni akatramurin Ashí Amúamunam apujtamsaitji. Tu Enentáimpramniaiti. "Yajauch ainiawai, Máatái" tu pujurtamji shuar. Tura Yusa suntarisha Ashí Juyá shuarsha iin iistai tusar Káutramkaitji. ^10Iikia atumjai jeatsji. Kristu shuari asakrin nékachua ainis Enentáimturmaji shuar. Atum antsu Krístunam Tí nékachuashitrum. Iikia kakarmachuitji. Atum Timiá kakarmaitrume. Atumka ti penkeraitrume. Antsu iikia Muíjtiaintji. ^11Tuke yamaisha tsukamaji, kitiamaji, entsartin atsumaji. Katsumpramji. Jeasha atsumaji. ^12Ii ewejéjai takaakur ti Pimpíaji. Shuar katsekramainiaji Túrasha iikia shiir chichamjai aiyaji. Itiurchat awajtamainiakuisha katsunteaji. ^13Tsanumprutmakrincha tuke shiir chichaaji. Tsuata aintsarik tuke yamaisha Ashí yajauchia Núnisan ajapramatniun Enentáimturmainiaji. ^14 Atumin aya iniatsaartajtsan Juní aattsujrume. Antsu winia aneamu uchirua aintsan jintintjarme. ^15Atumin Yus-Chichaman ujaakun Yus-shuar ajastinian unuiniamjarme. Nujai Jesukrístu Enentáimtakrumin Atumí Aparía aintsan ajasmajai. Chíkich shuar Krístunun Jintintrámatin Timiá Untsurí ákuisha aya wiki Atumí Aparíntjai. ^16Tuma asamtai wi wekaajna aintsan wekasatarum atumsha. ^17 Nu Túratarum tusan winia aneamu uchirun Timiutéun akuptukmajrume. Niisha ii Uuntri Krístun Enentáimtamunam winia uchiruiti tura Krístun Enentáimtak tuke shiir wekaawai. Túrasha wi Krístujai wekaamun ataksha Enentáimtikramprattawai. Núiti Ashí Yus-shuarnum wena Jintíajna nuka. ^18Papru yamaikia iraishtatui Enentáimturainiak Chíkich Chíkich nankaamantuitjai tu Enentáimtumainiawai. ^19Antsu Yus wakerakuinkia Wárik iitjam tusan wakerajai. Nuinkia nankaamantu chichamen antukchattajai antsu Wátskea, ni Túramurisha Iistái. ^20Yus akupeana Nú shuar aya Chíchainiatsui antsu Yusa kakarmarin iniaktuiniawai. ^21Wátsek, ¿Warí Enentáimprum? Atum tuke Núnisan Enentáimkiurminkia wi winin Asutiátniuitjarme. Tura pénker Enentáimkiurminkia, aneakun shiir chichasminiaitjarme. ¿Atumsha Túa wakerarum? __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Atumíin shuar ti Tunáa tura awai. Ju Yamái Ashí nekanaiti. Nu shuar ni Aparí nuwé achikiuiti. Timia tunaaka nu tsanirmamu Yus-shuarchanumsha atsawai. ^2¿Nu tunaajaisha tuke nankaamantu Enentáimprumek? Antsu uuttiniaitrume. Nu shuar Tunáa Túraka Atumíinia akankatniuiti. ^3Ayashur pujachkuisha wi nui Pujáa aintsan nuna tunaarin paant nekaamjai, tura Asutiátniuiti tajai. ^4Tuma asamtai átum Káunkakrumin ii Uuntri Jesukrístu kakarmarijiai tura wi nui Pujáa aintsanak, ii Uuntri Jesukrístu kakarmarijiai ^5nu shuar uunt iwianchnum surunkatniuiti ni ayashi wakeramuri amukati tusa. Nujai ni wakani uwemprattawai ii Uuntri Jesukrístu Támatai. ^6"Iikia pénkeraitji" Tárumna nu ántraiti, Tunáa Atumíin tuke akui. Iis, "Karía ishichik yuminnium enketam mash karimtiktsuk" tiniu ainiawai. Núnis átatui ju tunaajai. ^7 Tuma asamtai nu Karía ukartarum yajauch awajturmasaij tusarum. Núnisrum ju tunaanumia kanakrum pénker átatrume. Yaunchu Enentái Karía Núnis amuukatniuiti. Ashí yamarmak yuminia aintsan ajasuitrume. Tanta wakapruachusha Enentáimpratai. Israer-shuar paskua nampernum aya wakapruachu tantan yuu ainiawai. Atumí tunaari atsakui atumsha nu Námper-tantaa aintsar pénker ajasuitrume. Paskua nampertincha Israer-shuar murikiun main ainiawai. Núnisan Kristu jaka ii murikria ainis ajasuiti. ^8Tuma asamtai iisha paskua Námper Nájanku pujakur tuke Núnisan shiir wekasatniuitji. Tuma asamtai Ashí yajauch tunaasha írunna nuka Karía yaunchu nawamua aintsankete. Nuka atsutniuiti. Antsu nekas ana nuka shiir Enentáimsar wekasatniuitji. Nuka yuminia aintsankete. ^9 Nuik papin aatramajrumna nui "Tsanirma shuarjainkia iischatniuitrume" Tímiajrume. ^10Ju nunkanam Yus-shuarchaka aya tsanirma, aya kuitniak ikiauwin, aya kasak, aya ántar-yusan tikishmatin ainiatsuk. Nú shuarjainkia penké iischatniuitkiurmeka ju nunkanmaya Jíinkintrume. Núnaka Tátsujai. ^11Antsu wi Tájana nu Júiti, Shuar "Yus-shuaraitjai" Tákunka tura Tunáa Túriniaitkuinkia niijiai iischatniuitrume. Tsanirmasha, Kuítian ikiauwincha, ántar-yusan tikishmatniusha, tsanumniusha, nampencha, kasasha "Yus-shuaraitjai" Tákuinkia iischatniuitrume. Penké niijiai Yurumáshtiniaitrume. ^12 ^13Yus-shuarcha tunaari pachischatniuitjai. Yus Núnaka iistatui. Atumka antsu Atumíin Yus-shuar ainia nuna tunaari iistiniaitrume. Tuma asamtai nu shuar tunaarintin Atumíiya akankatarum. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Yus-shuarka Chíkich Yus-shuarjai itiurchat pujakka Kapitiánjai chichas iwiarashtiniaiti Yus-shuarcha asamtai. Antsu Yus-shuar írunna nujai iwiarati. ^2Enentáimpratarum. Amuukatin tsawantai Yus-shuarka Ashí ju nunkanmaya shuara tunaari mash nekaawartatui. Tura Ashí Tunáa nekaatniuitkiurmeka itiur Yúpichuchia nu nekaashtatrum. ^3Nu arantcha Yusa suntari Túramurisha nekaattaji pénkerashit tusar~i. Nayaimpiniam Túrawarma nekaatniuitkiurkia itiura ju nunkanmaya nu tujinkiattaj~i. ^4Pai, itiurchat ákuinkia Yus-shuar penké tujintiainiana nujai iwiaratarum antsu. ^5Natsaruk tusan nuna Tájarme. Warí, ¿Atumíini chikichkisha atsawak ni yachi itiurchatri pénker iwiaramnia? ^6¿Urukamtai Yus-shuar ni yachijiai itiurchat pujakka Yus-shuarchanum wea iwiaratniun? ^7Atumí itiurchatri kapitiannium jukirmeka nujainkia átum tujinkiamu Páantaiti. Natsantchakait. Itiurchat ana nusha ¿urukamtai antsu katsuntram Asakáatsum? Kasamkamusha ¿urukamtai katsuntram Asakáatsum? ^8Antsu átumka Nuámtak yachijiai itiurchat Awajnáiyarme tura Kasárnáiyarme. ^9 Tunáa Túrinkia Yus akupeamunam pachiinkiachmin ainia nu nékatsrumek. Anannawairap. Ashí tsanirma nusha, ántar-yusan tikishmatniusha, nuamtak aishmanjai tsanirmasha, ^10kasasha, Ashí Kuítian ikiauwincha, nampencha, tsanumniusha, yajauch chichainia nusha, Chíkich shuaran anankawar atantin ainia nusha Yus akupeamunma Nuí penké wayashtin ainiawai. ^11Atumíiyasha Chíkich Chíkich nuna Túrin armai. Tura yamaikia ii Uuntri Jesusa kakarmarijiaisha tura ii Yusri Wakani kakarmarijiai atumi Enentái shiir ajasuiti, atumsha Yusna ajasurme, tura tuke pénker ajasurme. ^12 "Ashí Túramniaitjai" tiniu ainiawai tura nekasaiti. Tuma ain mash Yáinkiashtatui pénker wekasatniun. Nekas Ashí Túramniaitjai tura Nánkamas Túratniujai nupetnakchattajai. ^13Junasha tiniu ainiawai: "Apatuk wakejainchu tura wake apatkujainchu mai ántraiti." Apatkujai wakesha nekas mai metek Enentáimpratin ainiawai tura Yus mai metek amuktatui. Núnisan ii ayashi ii Uuntri Krístunuiti tura Kristu ii ayashi nérenniuiti. Tuma asamtai ii Ayashíjiai tsanirmashtiniaiti. ^14Tura Yus ii Uuntri Jesusan iniantkimia Núnisan ii Ayashíncha nu kakarmarijiai iniantkittiawai. ^15Ashí ii ayashiin Kristu Ayashímkiaiti. ¿Nu átumka nékatsrumek? Winia ayashrusha Kristu Ayashíiya asamtai ¿itiurak nuna Tsanirí Ayashín najanattaj? Penké Túrachminiaitjai. ^16Kame ¿jusha nékatsrumek? Aishman tsanirijiai tsaninkiar chikichik ayashtinia ainis ajainiawai. Núnisan Yus-Papinium aarmaiti: Mai chikichik ayashtinia ainis ajasartatui. ^17Tura shuar ii Uuntri Krístujai tsaninkia mai Chikichík wakantin ajainiawai. ^18Tuma asamtai tsanirmatniunmaya Yajáyan wainkiarum tsékentiarum. Chíkich Tunáa írunna nu ii Ayashínkia ti yajauch awajeatsui. Túrasha shuar tsanirmakka Ní ayashiniak yajauch awajeawai. ^19Yusa Wakaní ame Enentáimin pujurtamu asamtai, ame ayashim ni jeente. Nu Wakanínkia Yus amasuiti. ¿Nuka nékatsrumek? Tuma asamtai ame ayashmi nérenchaitme. ^20Kristu numpejai sumakma asamtai, ayashmisha wakanmisha Yusna ainiawai. Yusna asamtai ayashmijiai pénker Túratniuitme, Yus shiir Awájnástí tusam. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Ayu. Atum aatrurmarmena nuna yamaikia ujaktajrume. Shuar nuatteachkusha pénkeraiti. ^2Tura ti tsanirmatniun Enentáimtuinia ásar Ashí aishman Ní nuwenak nuatkati tura Ashí nuwa Ní aishrinin iniumkati. ^3Aishmansha ni aishri asa nuwen Túratniua nuna umiktiniaiti. Núnisan nuwasha ni nuwe asa ni aishrin Túratniua nuna umiktiniaiti. ^4Núwaka ninki ni Ayashí nérenniuchuiti, antsu ni aishriniuiti. Núnisan aishmansha ninki ni Ayashí nérenniuchuiti, antsu ni nuwénuiti. ^5Ni ayashi suritnaikiashtin ainiawai. Tura mai itit awajnaitsuk Yus áujsatin wakeruiniak ishichik tsawant kanakmin ainiawai. Tura nuinkia atak tsanin pujustin ainiawai. Túracharmatainkia uunt iwianch, Satanás, tunaanum iniartinian útsutkattawai katsuntratniun tujintiakui. ^6Ayu. Tura nuna aarayatan Nújainkia "Ashí shuar Páchitsuk nuatkatniuiti" Tátsujai. Nuatkatniuitkiumka pénkeraiti. ^7Túramtai "Ashí wijiai métek nuatkachuitkiuinkia maak ainti" tajai. Tura Yus Ashí shuaran Imiá métek najanachuiti. Chikichan nuatkatniun Súsaiti, tura chikichan Yúpichuch katsuntratniun Súsaiti. ^8Natsancha wajencha juna Tájai, "Wijiai métek nuattsuk pujusrumka pénkeraiti." ^9Tura katsuntratniun tujinkiarka nuatkarti. Ti katsuntrachmin nekapeakum nuatkatin pénkeraiti. ^10 Nuatnaikiarun antsu Tájai, "Nuwa nuatkamuka ni aishrin ikiukchatniuiti" tajai. Núnaka ii Uuntri Kristu akupkaiti aya winia chichampruchuiti. ^11Túramtai ni aishrin ikiukkia ninki atak nuatnatsuk Pujustí tura tsanin pujustinian wakerakka ataksha ni aishriin waketkiti. Núnisan aishmansha ni nuwen ajapashtiniaiti. ^12Chíkich shuaran juna Tájai wikia, ii Uuntri Kristu juna akupkachuiti. Yus-shuara nuwenka Yus-shuarchaitkiunka tura ni aishrijiai pujustinian wakerakka pénkeraiti; ajapashtiniaiti, Tájai. ^13Núnisan Yus-shuara aishri Yus-shuarchaitkiunka tura ni nuwejai pujustinian wakerakka pénkeraiti; ikiukchatniuiti. ^14Nu nuwaka "Yus-shuarchajai tsanin pujakun Yusjai yajauch ajastatjai" tu Enentáimprashtiniaiti. Antsu nii Yus-shuar asamtai ni aishri niijiai Pujá asa pénker ajasminiaiti Yusjai. Núnisan Núwaka Yus-shuarchaitiat ni aishri Yus-shuaraitkiuinkia niijiai tsanin Pujá asa pénker ajasminiaiti Yusjai. Núnisan ni Uchirísha pénker ajasmin ainiawai Yusjai. Núnischaitkiuinkia ni Uchirí Yus-shuarcha Uchiría aintsar ainti. ^15Tura aishmansha nuwasha Yus-shuarcha ana nu kanaktinian wakerakka Túrati. Yus-shuar nujai ankantaiti. Núnisan asati. Tuke Máaniaktinian Yus nakitramaji. ^16¿Núwaka ni aishri Yus-shuar ajastatna nuna nekas nékawak. Tura aishmansha ni nuwe Yus-shuar ajastatna nuna nekas nékawak? Yus-shuarcha nuka wétinia wakerakka Wetí. ^17 Wátsek. Shuarka Yus-shuar ajaska Yus niin najanama aintsan tuke átiniaiti. Pujumia aintsan pujusminiaiti. Núnaka Ashí Yus-shuarnum akupeajai. ^18Iis, Yus-shuar ajasuka Israer-shuaraitkiunka tuke Israer-shuar Atí. Tura Israer-shuarchaitkiunka Israer-shuar ajastin Enentáimprashtiniaiti. ^19Israer-shuaraitkiumsha tura Israer-shuarchaitkiumsha nuka Enentáimtuschatniuiti. Aya Yus tana nu umirkatin nekas Enentáimtustiniaiti. ^20Yus-shuar ajasuka nuik pujumia aintsan pujusminiaiti. ^21Chíkich shuara takarniuri asam ti itiurchat pujakmesha itiurchat Enentáimpráip. Tura ankant Jíinkimniaitkiumka Jíinkitiá. ^22Ankantchaitkiumka ankantaitkiumsha ju Enentáimpratá. Takarniuka Yus-shuar ajas tuke Chíkich shuara takarniurinkiusha shiir Enentáimpratniuiti Kristu niin tunaanumia ankant awajsamtai. Tura shuar takarniuchua nu, Yus-shuar ajas Kristu takarin ajasuiti. ^23Ti Wáitsamiayi Kristu iin ankant awajtamsatniun. Ni numpejai sumakma asarum shuar emetamu airap. ^24Tuma asamtai shuar Yus-shuar ajas nuik pujumia aintsan yamaisha Pujústí tura Yusan Enentáimtus wekasati. ^25 Nuwa natsa Túratniua nuna yamaikia áujmatjai. Kristu juna akupkachmai tura Kristu anenkratmari ti nekapsa asamtai wi Tájana nu antukminiaiti. ^26Tuma asamtai juna Tájai. Ti iturchatnum Pujá asakrin shuar aya Júnisan nuattsuk pujustin pénkeraiti. ^27Nuatkaitkiumka Núwem ikiukip. Nátsaitkiumka nuwa eakaip. ^28Tura nuatkumka Tunáa Túratsme. Nuwasha iniurtukka niisha Tunáa Túrachuiti. Túrasha nuatnaikiaru itiurchatan ti Wáinkiartatui ju nunkanam. Nú itiurchatnumia wi uwemtikraintjai. ^29Yatsuru, juna Tájarme. Ishichik tsawant taasai. Juyanka nuatkaru ainia nuka aya ni nuarin Enentáimprashtiniaiti antsu Yúsna Enentáimtustiniaiti. ^30Núnisan tuke Yúsnan Enentáimsar uutainia nusha uutcha aintsar pujustin ainiawai. Warainia nusha warascharua aintsar pujustin ainiawai. Súmainia nusha sumakcharua aintsar pujustin ainiawai. Ju nunkanmayajainkia itit awajmamsashtiniaitji. ^31Núnisan aya Jú nunkanam pénker pujustin ti takaschatniuiti. Ashí Jú nunkanmayanka amuukatniuiti. ^32Jú nunkanmayajain itit ajaschak tusan wakerajrume. Nátsaka Yúsnan Enentáimtawai ni wakera nuna umiktinian. ^33Túrasha nuatkaka ju Nunkanmcyan Enentáimtawai ni nuarin shiir Enentáimtiksattsa. ^34Núnisan nuwa Nátsasha nuatkamusha Niisháa Enentáimiainiawai. Nuwa natsa Yúsnan Enentáimtawai ni Ayashísha ni Wakanísha tuke Yúsjai shiir Atí tusa. Tura Nuátkamuka ju nunkanmayan Enentáimtawai ni Aishrín shiir Enentáimtiksattsa. ^35Atumin Yáintajtsan juna Tájarme. Itiurchat awajsattsan wakeratsjai antsu shiir wekaakrum itit awajtsuk Yus shiir Enentáimtustarum tusan wakerajai. ^36 Tura shuar ni nawantri natsan nuatnaikiati Tákunka pénkeraiti. Nawantrin natsa tuke apujsatniun nakitiakka surukminiaiti. Nusha tunaachuiti. ^37Tura Chíkichka tuke natsan apujsataj Tákunka nekas pénkeraiti. Apujsatin itiurchatchaitkiuinkia tura ni nawantri nuatnakchatniuitkiuinkia apujsatniuiti. Apujsanka nekas pénker Túraiti. ^38Tuma asamtai nuatmamtikianka pénker Túrayi tura apujsanka nu nankaamas pénker Túrayi. ^39 Nuwa aishri iwiaaku pujakuinkia tuke niijiai tsanin pujustiniaiti. Tura ni aishri jakamtai ankant ajas ni wakera nujai Yus-shuaran iis nuatnaikiamniaiti, ^40tura tuke nuatnatskesha nu nankaamas nekas shiir pujustatui. Tú Enentáimjai wikia tura Yusa Wakanísha métek Tátsuash. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Ayu. Yamaikia yurumkasha namansha ántar-yusnum susamun áujmatsattajai. Jujai Túratniua nuka mash nékaji. Tura shuar "ti nékaitjai" Enentáimkiunka nujainkia "neka asan nankaamantuitjai" tu Enentáimiui. Antsu shuar Chíkich shuaran aneakka niin pénker Atí tusa yayawai. ^2Shuar "ti nékaitjai" Tákunka nekas nekaatniua Núnaka unuimiarchaiti. ^3Tura Yúsan aneana Núnaka Yus pénker nékawai. ^4 Wátsek. Antar-yus susamu Yúatin junis Enentáimpratniuiti. Yuska aya chikichkiiti. Tura Chíkich Yus atsakui, ^5aentsu yusri nayaimpinmasha nunkasha írunna nuka penké ántar ainiawai. Kame aentsu Yúsrisha tura uuntrisha ti írunui. ^6Tura iikia nékaji, aya chikichik Yus awai, nusha ii Aparínti. Ashí írunna nuna najanaiti tura ni wakera nuna umikiat tusa najatmamji iin. Ii Uuntrisha chikichkiiti, Jesukrístu. Niijiainkia Ashí najanamuiti. Tura iisha ni kakarmarijiai iwiaaku pujaji. ^7 Tuma asamtai ántar-yus susamu yuamniaiti tura Yus-shuar awai juna nékainiatsna nu. Nu shuar ántar-yusan yaunchu tikishmatraru ásar Nú yusan susamun yuawarka itiurchat Enentáimprar "Enentáirui yajauch ajasjai" tiartatui. ^8Watsek, yuamujai Yus iin shiir Enentáimtikrampratniun jeatsui. Yuarkia nujai pénker áchattaji tura Yúachrikia yajauch áchattaji. ^9Ankantaitme Yúatin wakerakmeka. Tura anearta. Ame Yúakmin Chíkich shuar itiurchat Enentáimna nusha ámin Wáitmak Yúanka ni Enentáin Tunáa ajastatui. ^10Iistá. Ameka neka asam ántar-yusa jeen wayam tura nui Yúakminkia ame yatsum nui Wáitmákchanpiash. Tura niisha itiurchat Enentáimiat ántar-yus susamun Yúashtimpiash. ^11Nújainkia ame nékamujai ame yatsum Kristu jaka uwemtikramia nu yajauch ajastatui. ^12Túramtai ame yatsum itiurchat Enentáimna nu yajauch awajeakum Krístunmasha Tunáa Túraitme. ^13Nu asamtai winia yatsurun wi Yúajna nujai yajauch awajeaknaka namannaka penké yuashtatjai nii Tunáa ajasain tusan. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Ashí Kristu akatramuri Túratniua nuna wisha Túramniaitjai ni akatramuri asan. Iis, wisha ii Uuntri Jesusan Wáinkiaitjai tura wisha Jesukrístu takatrin takaajai. Winia takatrujain átumka Yus-shuar ajasuitrume. ^2Chíkich shuar "Kristu akatramurinchuiti" Túrutainiakuisha átumka winia takatrujai Yus-shuar ajasu asakrumin nujai wi nekas Kristu akatramurintiaj nu paant nekaamniaiti. Tura tu Enentáimtursatniuitrume. ^3 Ashí shuar "Kristu akatramurinchuiti" Túrutainia nuna juna Tájai. ^4Wisha Yus-Chichaman etserkataj tusan Shuárnum iraakun Ashí ajampruinia nuna yuamniaitjai tura umarminiaitjai. ^5Tura Pítrusha, Jesusa yachisha, tura Chíkich akatramusha irainiak ni nuwen Yus-shuar ainia nuna jukimnia ainiawai. Wisha Núnisnak Túramniaitjai. ^6Chíkich akatramuka kuit susamujai Yus-Chichaman etserainiawai. Wisha Pirnapísha Núnisrik Túramniaitji. Kame ¿aya iichikik takastiniaitiaj~i? ^7Suntarka ¿Ní Kuítrijiaimpiash takaa? ¿Tsanimpian Aráa nu nuna neren Yúatsuk. Wáakan wainiua nusha muntsurin úmatsuk? Núnisan Yus-Chichaman étsera nusha Nú takasmanumia Yurumámniaiti. ^8Aya aents Enentáimmian chichaatsjai. Muisais akupkamunmasha métek tawai. ^9Muisais akupkamunam aarmaiti: "Turu takaak jinkiaia saepen pakartaj tusa Nájakui ni Nují Jinkiatáshtiniaiti. Antsu ni wakerak yuati." Tu aarmaiti. Tura Yus aya Túrunak Enentáimprachmiayi jujai. ^10Antsu iin jujai nekaawarat tusa Tímiayi. Jinkiain araana nusha tura Júukmatai saepen pakaana nusha nuna jinkiain mai Yurumátin ainiawai. Paant Atí tusa Yus nuna aarmiayi. ^11Tuma asamtai Yus-Chicham atumiin etserkakrin Nuyá átum takakrumna nujai iin ajamsatniuitrume. ¿Nusha itiurchatkait? ^12Chíkich akatramu Atumíin irutainiak ajamsamun yuamniaitkuinkia iikia nekas Túramniaitji ii etserkamujai Yus-shuar ajasakrumin. Tura wikia antsu Túrachuitjai. Atsumaknasha Ashí itiurchat ana nuna katsuntramjai Kristu shiir chichamen étserkui shuar itiurchat Enentáimturarain tusan. ^13Ashí shuar ni Yúsriniun tuke pujurin ainia nu, ni yusri jeen írunna nuyan Yurumáiniawai. Tura yus-sutai namanken maawar Nuyá Yurumáiniawai. ^14Núnisan Yus-Chichaman etserniua nuka Yúsnan takasu asamtai pénker ajamsatniuiti. Nuna Kristu akupkamiayi. ^15 Tura wisha ajamsamun yuamniaitiatan tuke winia Kuítrujai Yurumámjai. Tura yamaisha Surúsúk tusan aattsujrume. Antsu nuna Túrutsuk jakanka maak Aíntjai. ^16Uwempratin chichaman wi étserkun aya Nújain "ti penkeraitjai" Enentáimtumatsjai. Kame Yus nuna Túratniun surusuncha itiurkatjak. Nuna Túrachkunka ti itiurchat pujusaintjai. ^17Wakerakun étserkunka, warasminiaitjai. Tura nakitiaknasha tuke Yus surusmanka umiktiniaitjai. ^18Tura jujai antsu nekas warasminiaitjai: Wi Túramnian iniaisan chikichnan takatsuk aya winia Kuítrujain uwempratin chichaman étserjai. Nujai waraakun akikma aintsankete. ^19 Chíkich shuara takarniuchuitiatan Ashí shuara takarniuriya aintsanketjai Kristu shuari Untsurí ajasarat tusan. ^20Israer-shuarjai pujakun niisha Yus-shuar ajasarti tusan Israer-shuara aintsan ajai. Kame Muisaisa akupkamuri umirkatin ainiakui wisha aun umirkashtiniaitiatnak umirniuitjai. ^21Tura Israer-shuarchasha Yus-shuar ajasarti tusan, nu shuar Muisaisa akupkamurin umirkashtin ainiakui, wisha nuna umirkashtinia aintsan ajai. Tura Kristu akupeana nuna umirkatin asan nekas Yus akupkamun umirniuitjai. ^22Yusjai katsuarchasha ti penker Yus-shuar ajasarti tusan wisha katsuarcha aintsan ajai. Chíkich Chíkich shuarjai métek ajajai ishichkisha Yus-shuar ajasarti tusan. ^23Ashí wi Túraj Núnaka uwempratin chicham tuke shiir Atí tusan Túrajai. Tura nu chichamjai wisha atsumtsuk shiir wekaajai. ^24 Shuar nekapnaisatniusha Untsurí tsékentin átsuk tura aya chikichik awakmatsuk. Ninki, awakmakun Súsatniua Nú shiirmachin achiktatui. Núnisrum kakarum ajasrum awakmak Shíirmachin achiktinia aintsarum Yusna takastarum. ^25Shuar nakurak nekapnaisatin ainia nuka nupetmaktaj Tákunka Ashí itit awajea nuna ikiuiniawai. Iisha Núnisrik nu Enentáijiai Yusna nu takastiniaitji. Nakuruinia nu shuar awakmakun tawasap Súsatniua nuna achikiarsha Nú tawaspan Wárik kajinmatkimniaiti. Antsu Yus iin amastatjinia Nú tawasap tuke amuukashtatui. ^26Wikia aya Nánkamsan tsékeatsjai. Nasejai maania aintsan Máaniatsjai. ^27Antsu winia ayashrun awatinia aitkiasnak umimtikiajai. Túrachkunka chikichan unuiniariatan winiasha awakmakun Súsatniua Nú shiirmachin Yus surustinian nakitrurainti. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Enentáimpratarum, yatsuru. Yus yaunchu ii uuntrin Ashí métek Yáinmiayi. Nusháa yuranmijiai jintian nekapruamiayi. Tura Ashí ii uuntri nu yuranmin apapekar wearmiayi. Ashí Núnisar Kapaaku Nayaantsan Yus akankamunam wekasar katitkiarmiayi. ^2Tura Muisaisan umirkar yuranminiam tura nayaantsanam Ashí imiaimiu aintsan ajasarmiayi. ^3Núnisan Ashí mash Yusnumia yurumkan yuawarmiayi. ^4Entsancha Ashí mash Yus susamunak umararmiayi. Kame Yus kayanmaya entsan akupkamtai Ashí umararmiayi. Krístusha, Nú kaya aintsan, niijiai tuke weakui ni Wakaní atsumamurin Krístunmayan takusarmiayi. ^5Tuma ain Yus ti Yáinmaitiat ni wakeramun umikcharmiayi. Tura ásar ni nunkeen jeatsuk atsamu nunkanam ti Untsurí Jákarmiayi. ^6 Iisha nujai unuimiartiniaitji. Iikia ni wakeriarmia aintsar~i yajauchia nu wakerukchatniuitji. ^7Nu asamtai ántar-yus ni Túrawarmia aintsarum tikishmatrairap. Iis, jiru yusri shiir awajenakui Yus-Papinium aarmaiti, "Nu shuar Yurumáwar nampekar Námper ti najanawarmiayi." Tu aarmaiti. ^8Nii Túrawarmia Núnisrik iikia tsanirmashtiniaitji. Nuna Túrawar paintitres mir (23.000) chikichik tsawantai Jákarmiayi. ^9Iisha Tunáa Túrar "Yus Asutiuáshtatui" tu Enentáimprashtiniaitji. Niisha nuna Túrawar napijiai esaim Untsurí Jákarmiayi. ^10Yussha yajauch áujmatsashtiniaiti. Nuna Túrawarmatai Yus ni suntarin akupak Untsurín maawarmiayi. ^11Yaunchu ii uuntrijiai Túrunamu iin Amúamu tsawantnum pujajnia nuna jintintramat tusa aarmaiti. ^12Tuma asamtai shuar "Tunaanum iniaarchattajai" Tákunka anearti. Anearchamka iniaarminiaitme. ^13Tura ame itiurchatrumka aya amek nekapeatsme. Chíkich shuarsha nu itiurchatjai métek nekapsatin ainiawai. Jusha ti Enentáimpramniaiti. Ame katsuntratin tujintiamna nuna nankaamas itiurchatan Yuska pénker asa tsankatramatsui. Antsu itiurchat tarutrammatai, nu itiurchatnum pujamin Yuska uwempratniun jintintramattawai. Nújainkia katsuntrattame. ^14Nu asamtai aneamu yatsuru penke ishichkisha ántar-yus enentaimtusairap. ^15 Atumsha nékatsrumek. Wi Tájana nu nekaschakait. ^16Kristu jakamu Enentáimtustin Námper najanar Yus áujeaji Kristu numpen nakumea nu shiir Atí tusar. Tura métek umarar nujai Kristu numpé métek Enentáimtaji taji. Tura apatkusha Púurar~i tura métek yuar~i nujai Kristu Ayashí iin jarutramkamu métek Enentáimtaji taji. ^17Apatkusha chikichkiitiat Púuram Untsurí ajatsuk. Iisha Núnisrik Untsuríitiatar nu apatuk métek yuar~i métek Enentáimprar chikichik ayashtinia aintsar aji. ^18Israer-shuartisha Enentáimpratai. Yus-sutai namanken yuinia nu, métek yuawar Yusan métek Enentáimtuiniatsuk. ^19 ^20Núnisan Yus-shuarcha ántar-yus sutai namanken suiniak nekas-Yusan suiniatsui antsu yajauch wakanin suiniawai. Kame ántar-yus ainiak penké ántar ainiawai, iwiaakuchu ainiawai. Nu namansha sutai namanketiat pénker namankete, yajauchichuiti. Aya junak tajai. Yus-shuarcha ántar-yus sutai namanken suiniakui amesha niijiai métek yuamka yajauch wakanniasha niijiai métek Enentáimtajai tame. Nu antsu yajauchiiti. ^21Kristu numpen nakumea nu úmakrum íwianch susamua nuka umarchatniuitrume. Kristu ayashin nakumea nu Yúakrumka íwianch susamua nuka Yúashtiniaitrume. ^22¿Warí, Yus akajkatin wakeramek. Iisha niin nupetkamniashitiaj~i? ^23 "Ashí Túramniaitjai" tiniu ainiawai. Ayu, tura mash Yáintkiashtatui pénker wekasatniun. Nekas Ashí Túramniaitjai tura mash Yáintkiashtatui wakaniur kakaram ajastin. ^24Nú arantcha Chíkich Yáintincha Enentáimpratniuitji. Aya iiniuk pachischatniuitji. ^25Naman Súmakum inintrutsuk sumakta. Tura ántar-yusan susamusha yajauchichuashit Enentáimtsuk Páchitsuk yuata. ^26Ashí ju nunkasha tura Ashí írunna nusha Yúsnachuk ainia. Tuma asamtai pénker ainiawai. ^27Yus-shuarchasha yurumkan ajampramkuisha Ashí mash yajauchichuashit tu Enentáimtsuk Páchitsuk yuamniaitme. ^28Tura Chíkich chichaak "Juka ántar-yus susamu namankete" Túramkuinkia nuikia yuawaip. Yúakminkia nu shuar itiurchat Enentáimprattawai. ^29Ame Páchitsuk yuamniaitkiumnisha nii antsu Yúachmin asa itiurchat Enentáimprattawai. Tura amesha Tíchatameash "¿Urukamtia nii tujintiakui wi Yúachminiaitiaj. ^30Wi Yúsan yuminsan Yúakuisha urukamtia itiurchat Enentáimturainia. Yus yuminsachmakait?" Tíchatameash. ^31Ayu, Yúakmesha úmakmesha Ashí Túramna nusha Ashí shuar Yúsan shiir Enentáimtusarti tusam Túratá. ^32Tuma asamtai ii Túramujai Chíkich shuar tunaanum ajuashtiniaitji. Israer-shuarsha, Israer-shuarchasha, Yus-shuarsha Ashí Yáintiniaitji. ^33Wisha Ashí shuaran Yáintinian tuke Enentáimjai. Ashí shuar uwemprarti tusan wi wakeraj nuna Enentáimtsuk niin Yáintinian tuke pujurjai. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Kristu turamia aintsan takaajai wisha. Atumsha Núnisrum wi takaajna aintsarum takastarum. ^2Yatsuru, átum winia tuke Enentáimturarum wi Tímiajrumna nu umirniuitrume. Tuma asakrumin shiir Enentáimtajrume. ^3Nu arantcha ujaajrume. Yus Apa Krístun akupea aintsan Kristu Ashí aishmankan akupeawai. Núnisan aishmansha ni nuwen akupeawai. ^4 ^5Iijiainkia shuar Yus áujenak tura Núnisan Yus-Chichaman étserainiak aishman etsenkrukchatniuiti antsu nuwa Múuknum nukumaktiniaiti. Tuma asamtai aishman nui etsenkrakka natsantaiti. Tura nuwa Múuknum nukumakchanka natsantaiti. Intiashin tsupimiarua aintsankete. ^6Nuwa Múuknum nukumaktinian nakitiakka intiashin Tsupírtí nuikia. Watsek, nuwa ni intiashin tsupirtinian nakitiakka, tura awampratniun natsamakka Múuknum nukumakti nuikia. ^7Aishmankka Yúsan nakumeawai. Yusna shiir ana nuna Nakúmkáttsa Yus aishmankan najanamiayi. Tuma asamtai aishmankka etsenkrukchatniuiti. Antsu nuwanka aishmanna shiir ana nuna Nakúmkáttsa Yus najanamiayi. ^8Iis, Yus aentsun najaneak nuwanmayan aishmankan najanachmiayi antsu aishmanka Ukunchíjiai nuwan najanamiayi. ^9Nuwan Yáinkiát tusa aishmankan najanachmiayi antsu aishmankan Yáinkiát tusa nuwan najanamiayi. ^10Tuma asamtai Núwaka Múuknum nukumaktiniaiti, nayaimpinmaya aencha iisarti tusa. ^11Ayu, tura aishman nuwajainchu atsuinti tura nuwasha Núnisan aishmanjainchu atsuinti. Yus ju nunkan Núnisan Atí tusa najanaiti. ^12Iis, Yus nuwan aishmannumia najanamiayi tura aishmansha nuwanmaya akiiniaiti. Tura Yus mai najanaiti. ^13Enentáimpratarum atumsha. Nuwa Múuknum nukumatsuk Yus áujsatin ¿pénkerkait? ^14Ii shuartinkia aishman intiash ajakin natsantchakait. ^15Antsu Núwaka intiash ajakin pénkerchakait. Múuknum nukumaktinian susamuiti. ^16Watsek, shuar tuke umiktinian nakitiakka juna nekaati, iisha tura Ashí Yus-shuartisha aya tu Enentáimji. ^17 Yamái aarattajrumna nujain shiir Enentáimtatsjarme. Atum irunkuram Yáiniaiktiniaitrume tuke pénker wekasatin. Atum antsu iruntrarum yajauch awajnaiyarme. ^18Wats, Yusa Jeen irunkuram Atumsháa Enentáimprarum kanakurme. Kame tu ujatkarmai. Nekaschashit. ^19Tuke tupartatrumek Yúsnan ti nekana nu shuar paant nekanat tusarmea. Antsu kajernaikiar kanaktin pénkerchaiti. ^20Kanakin asarum Kristu jakamu enentaimtustin nampernum atum iruntrarum Yúarmena nu nekas Yúsnachuiti. ^21Iis, Ashí Ní yurumken itiaawai ai Yurumáttsa tura chikichan Nákatsuk Niá Niá wari yuattsa wakerawai. Chíkichkia ishichik itiaana nu tsukamawai tura chikichcha nampekarai. ^22Yurumkan ishichik itiaana nu Iniatsáarchamek. Atum aitkiarum Núnisan Yusa jeen Yurumáshtiniaiti. Natsantaiti. Warí, Chíkich jea átsuk ai Yurumátin. ¿Warimpait. Jujai Shíirash áujsatjarum? Atsá. Jujai shiir áujsachminiaitjarme. ^23 Ii Uuntri Kristu jintintruama Núnaka ujakmajrume. Jútas tuke Súratsain, nu kashi ii Uuntri Jesus apatkun Jukí ^24Yusan yuminsamiayi. Nuyá puur Tímiayi "Yuatarum. Jusha winia ayashruiti; atumin jarutramkatta Núiti. Ju Yúakrum Winia Enentáimtursatarum" Tímiayi. ^25Núnisan Yurumá umik pininnasha achik Tímiayi "Ju pinin Yamaram Chichamaiti. Tura winia numpar Puármatai Yamaram Chicham nekas uminkiattawai tawai. Ju tuke úmakrum Winia Enentáimtursatarum" Tímiayi. ^26Tuma asamtai ju apatuk Yúakrum tura pininsha úmakrum ii Uuntri Kristu jakamuri Enentáimtarme. Kristu Táatsain ju tuke Túratniuitrume. ^27Tuma asamtai shuar Yusan Enentáimtutsuk ju apatkun yuawar tura ju pininnumiancha umarar Kristu ayashincha ni numpencha yajauch Enentáimta asa Tunáa Túraiti. ^28Nu asamtai Ashí shuar ju apatkun Yútsuk tura ju pininnumiancha úmutsuk ni Enentáin iwiaratniuiti Yusjai. ^29Kristu Ayashí jakamu Enentáimtutsuk Yúakka tura úmakka nuna tura asa Asutniáttawai. ^30Atumsha tura asarum jaarme tura pimpiruitrume. Chikichcha Jákaru ainiawai. ^31Imia-iik iimiakrinkia Yus iin Asutiámachaintji. ^32Tura ii Enentáin Yus yajauchia nuna Wáiniuk Asutiámji. Túrachkunka Ashí Yus-shuarchajai Súmamtikramawaintji. ^33Tuma asamtai, yatsuru, iruntrar Yurumáttsa matsatkurmeka Nákastarum métek Yurumátin. ^34Shuar tsukamakka ni jéeniin~ki Yurumáti. Nújainkia yajauchijiai irunchakrumin Yus Asutiámashtatrume. Ayu, Chíkich aatrururmena Núnaka wi ai jean iwiarattajai. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Yusa Wakaní Ashí ni shuarin Súana nuna Yamái ujaktatjarme. Nekaatarum, yatsuru. Yus-shuar shiir takasarti tusa Yusa Wakaní juna Súsaiti. ^2Yaunchu átum Yus-shuar tuke ajatsuk Chíkich shuarjai métek ántar-yus tikishmatramarme. Niisha ántar-yus ásar áujmattramsachmin ármiayi. ^3Tura Jújain shuar Yusa Wakaní kakarmarijiai chichaana nu nekaamniaiti. Yusa Wakaníjiainkia shuar "Jesus yajauchiiti" Tíchamniaiti. Núnisan aya Yusa Wakaníjiain "Jesus winia Uuntur asa akuptuktiniaiti" Tíminiaiti. ^4 ^5Yusa takatri íruntsuk. Tura Yusa Wakanín~ki Ashí nuna takastinian Súsaiti. Tura shuar Yus-shuara Uuntri chikichik ain Ashí Yusa takatrin métek takaatsui. Antsu chikichkin Ashí nankaamas pénker takaawai. Yusa Wakanísha nuna shiir takasat tusa Súawai. Tura Nii wakera nuna Ninki ni shuarin chikichik chikichik Niisháa Niisháa Súawai. ^6Yúskete Ashí ni shuarin Niisháa takamtikeana nu. Ninki Ashí ni shuari Enentáin takaak takatnasha shiir takamtikeawai. ^7Yusak Túratin Súam Yusa Wakaní kakarmari paant átatui nu takasmanum. Tura Ashí shuar Ní takatrijiai Yáiniaiktin ainiawai. ^8Júnaka Yus takamtikeawai. Nékana nu shuarnasha, unuimiarua nunasha Yúsnan ujaktinian Súawai. Tura mai shuaran Yusa Wakaní kakarmarijiai nuna Túratniun Súsaiti. ^9Chikichnasha Yúsan áujenak Yúsan ti Enentáimtusar nekas itiurchat ana nuna iwiaratniun Súawai. Nincha Yusa Wakaní kakarmarijiai nuna takastinian Súsaiti. Chikichnasha jaan Tsuártinian Súawai. ^10Chikichnasha aents ninki Túrachminian Túratniun Súawai. Chikichnasha Yúsnan etserkatniun Súawai. Chikichnasha shuar wari yajauch wakannia pénker wakanniasha apatka nekaatniun Súawai. Chikichnasha Niisháa chichaman chichastinian Súawai. Chikichnasha Niisháa chichasman Jintíatniun Súawai. ^11Tura Ashí shuara Enentáin nu Wakanik takaawai. Tura Nii wakera nuna ankant ankant Súawai takastinian. ^12 Iikia Kristu Ayashía aintsar~i Ayashímkiaitji. Kristu Ayashí muchitmarisha írunui. Niisha Túmaitiat chikichik ayashtiniaiti. ^13Tura imianiakrin Yusa Wakaní chikichik awajtamsamji, Kristu Ayashía aintsan. Israer-shuarsha, Israer-shuarchasha, ti itiurchat takaana nusha, ankant ainia nusha, Ashí Yamái chikichik ajasuitji. Tura Yusa Wakaní pimiutkamuitji Niijiai tsaninkia pujakur. ^14Ayashi muchitmari aya chikichkichuiti. ^15Tuma asamtai, winia nawer uwejruchuitiat tuke winia ayashrunuiti. ^16Winia Kuíshrusha Jíiruchuitiat tuke winia ayashrunuiti. ^17Wátsek winia ayashur aya Jíikitkiuinkia ¿itiurak antukaintiaj? Winia ayashrusha aya Kuíshkitkiuinkia ¿Waríjiain nekapsaintiaj? ^18Nu asamtai Yus winia ayashru muchitmari ni wakeramunam ikiusuiti. ^19Chikichik muchitmajain ¿ayash áminkiait? ^20Antsu Untsurí muchitma akuisha chikichik ayashkiiti. Iisha Núnisrik Chíkich Chíkich Iisháa takayatrik métek takasar Yus wakeramu takamtsuk Umíaji. ^21Winia jiiru pénker ain winia Uwejrúncha wakerishtatjak. Winia muukarsha pénker ain winia nawernasha wakerishtatjak. Núnisan Yus-shuar shiir Enentáimtumak ni yachin "atsumatsjame" Tíchamniaiti. ^22Antsu ii muchitmari ishichik Enentáimtajnia nu atsakuinkia ti atsumawaintji. ^23 ^24Chíkich muchitmasha, iimiancha nu, shiir iwiarmamtaji. Tura nu muchitmaka shiir iisminia nujai nankaamas pénker wainji. Iis, shiircha nu antsu pénker wainji. Yus ii ayashin Núnisan Atí tusa najanamiayi. ^25Nujainkia Ayashí muchitmari Máanaitsuk métek Yáiniainiawai. ^26Chikichik muchitmaram najaimiakum Ashí ayashnium Wáitiatsmek. Núnisan chikichik muchitmaram ayap ajakum Ashí ayashnium shiir átsumek. ^27 Núniskete Kristu Ayashíjiai Ayashímkiaj~i nu. Tura Chíkich Chíkich ni muchitmari aji. ^28Ayashnium muchitma írunna aintsan Yus ni shuarin Untsurí takatan Súsaiti. Emka Yus akatramu, Nuyá ni chichamen etserin, Nuyá jintinkiartin, Nuyá aents Túrachminian Túrin, Nuyá Tsuákratin, Nuyá Yáinkratin, Nuyá akupin, Nuyá Niisháa chichamjai chicharin, mash írunui. ^29¿Ashí Yus akatramuk ainia. Ashí Yus-Chichaman etserniuk ainia. Ashí jintinkratniuk ainia. Aents Túrachminian Ashí Túriniak ainia. ^30Ashí Tsuákratniuk ainia. Ashí Niisháa chichamjai chichamtiniak ainia. Ashí Niisháa chichamjai chichasman jintinkratniuk ainia? Atsá. Túmachuiti. ^31Túmaitkuinkia pénkera nu takastin wakeruktarum. Tura Imiá pénkera nuna jui jintintiatjarme. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Ju nunkanmaya aentsu chichamen Untsurí chichayatnak tura nayaimpinmaya aentsu chichamencha chichayatnak anenkratchaknaka tampur meserua aintsanak aya ten-ten ajajai. Penké ántranak chichaajai. ^2Yus-Chichamnasha ti shiir étseriatnak, Túrasha Ashí uukmancha tura Ashí nekaamniancha nékayatnak, Túrasha Yúsan ti Enentáimtusan Murá umuchiayatnak, anenkratchaknaka penké ántraitjai. ^3Ashí wi takakjana nuna atsumainian Súayatnak tura Yus shiir awajsattsan winia Ayashrúncha aesawarti tusan surumayatnak tura anenkratchaknaka ántranak Túraitjai. ^4 Anenkartaka wari kajeatsui, Tsánkaiti, Chíkich shuaran shiir awajniuiti, péejchach asa waantu Enentáimtumatsui. ^5Anenkartaka natsanta nuna Túrichuiti, Níiniunak Enentáimchaiti, kajechuiti, Páchichuiti. ^6Chikicha tunaarin wararchaiti antsu pénker shuaran wararniuiti. ^7Anenkartaka aya katsunteawai. Tsanú chichamnasha nakitiawai antsu aya pénker ana nuna Nákawai. Tunáa shuar shiir Ajastí tusa tuke Nákawai. ^8 Anenkrattainkia tuke amuukashtiniaiti. Antsu ju nunka amuukmataisha Yus-Chicham etserkatin atsuttawai, tura Niisháa chichamjai unuimiatsuk chichastincha amuukattawai, tura Ashí nekanamtai unuimiartincha atsuttawai. ^9Kame yamaikia aya ishichik nékaji. Yus-Chichamsha amutsuk étsereaji. ^10Túra ukunam mash nekanamtai Yámankamtaik nekaamuka ántar átatui. ^11Yaunchu wi uchich asan uchichia aintsan Enentáimkiun chichasmajai. Antsu yamaikia uunt ajasan uchiniun iniaisaitjai. ^12Núnisrik Yamái ju nunkanam Yus paant Wáintsuji. Ispik kusurunam iimsatniua aintsankete. Antsu ukunam mai métek paant wainniaikiattaji. Yamaikia aya ishichik nékajai. Nui antsu Yus winia nékara aintsanak nekaattajai. ^13Watsek, menaintiu amuukashtin ainiawai. Ju ainiawai: Yus shiir Enentáimtustin, shiir ana nu Nákastin, tura anenkrattai. Ju menaintiunmasha anenkrattainkia Ashí nankaamakuiti. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Nu asamtai, anenkratin atarum. Tura Núnisrumek Yúsnan pénkera nu takastin wakeruktarum. Imiankaska Yus-Chicham etserkatin pénkeraiti. ^2Nújainkia Niisháa chichamjai unuimiatsuk chichastin pénkerchaiti. Iis, nu shuar Chíkich shuarjai chichatsuk aya Yusjai chichaawai. Ni chichame penké antukchamniaiti. Yusa Wakaní niin chichastinian Súawai Túrasha tana nu nekaachminiaiti. ^3Antsu Yus-Chichaman étserea nuka shuaran yayawai. Shuaran Ikiatsuártasa, tura Ikiakártasa, Túrasha atsankrattsa yayawai. ^4Niisháa chichamjai unuimiatsuk chichaana nuka aya ninki katsuartinian Yáinmamui. Antsu Yus-Chichaman étserea nuka Ashí Yus-shuaran Ikiatsuáwai. ^5Atumsha Ashí mash Niisháa chichamjai chichastinian wakerajrume. Túrasha nuna nankaamas Yus-Chicham etserkatniun wakerajrume. Aya chichastinjainkia ju Imiá pénkerchakait. Kame chichasma Jintíakmeka maak. Nujai Yus-shuar tsakarartatui. ^6 Enentaimpratarum, yatsuru. Nui iraakun aya Niisháa chichamjai chichaaknaka ¿itiura Yáintatjarum? Antsu Yus winia jintintruamuncha tura wi nékajna nunasha étserkunka Yáintatjarme. Yus-Chichamnasha tura Ashí Yúsnancha jintinkiuncha Yáintatjarme. ^7Peemsha tura tumansha wi Tájana aintsan ainiawai. Pénker Tuntuíyamuka paant nekaamniaiti. Tura pénker Tuntuíyachkuinkia, nu Tuntuíyamu nekaachminiaiti. ^8Suntarsha mesetnum wéenakui ni Kapitiántri ni wakeramun ujaktinian kachun umpuawai. Paant umpuakuinkia suntarsha ni wakeramun nekaawartatui. Tura paant umpuachkuinkia suntarsha ¿itiurak mesetnum wétinian iwiarat? ^9Atumjaisha Núniskete. Nekaachmin chichamjai chichaakminkia ¿Támena nuna itiur nekaawartata? Nase chichartsumeash. ^10Ju nunkanmaya chichamka ti Untsurí írunui. Nu chichaman nékakka Ashí antukmin ainiawai. ^11Tura Chíkich shuara chichamen ántachkunka Níijiainkia yajaya apachia aintsanak ajajai. Niisha Wíjiainkia yajaya apachia aintsankete. ^12Tuma asamtai, Yusa takatri ti wakera asarum Ashí Yus-shuaran ikiarartatna Nú takat nekas wakeruktarum. ^13Nu asamtai Niisháa chichamjai chichaitkiumka chichasumna nu jintiartin Yus seata. ^14Niisháa chichamjai Yusan áujeaknaka nekas winia wakantrujai áujeajai tura áujsajna nuna nékatsjai. ^15 Antsu wikia Júnisan Enentáimjai. Yúsan áujeakun winia wakantrujaisha áujsattajai tura Enentáimtsuk áujsashtatjai. Kantamkuncha kantamaj nuna Enentáimkiun winia wakantrujaisha kantamattajai. ^16Amesha shuar iruntramunam aya wakanmijiai Niisháa chichamjai Yus shiir yuminsakmincha nekaachmin asamtai nékachuka ámijiai métek áujsatniun jeatsui. ^17Ti shiir Yus yuminsam áujeatsmeash tura Chíkichka Yusjai Ikiakáatsme. ^18Ashí átum Nusháa chichamjai chicharmena nuna nankaamas wikia chichaajai. Nuna Yusan yuminsajai. ^19Túmaitiatnak Untsurí chichamjai chichasan ántumtikiashtinjainkia nankaamas Yus-shuar iruntramunmanka aya senku chichamchijiain tiintjai, paant jintintiawartaj tusan. ^20Yatsuru, uchia aintsarum Enentáimprairap. Kuirchia aintsarum Tunáa Túrashtin Enentáimpratarum tura Chíkich írunna nujai uunt Enentáimpratniua aintsarum Enentáimpratarum. ^21 Yus-Papinium aarmaiti: ""Yajaya shuaran akupkan Niisháa chichamjai chichastatjai. Tura Nújaisha anturtukchartatui" tawai Yus." Tu aarmaiti. ^22Nújainkia Páantaiti, Nusháa chichamjai chichastinkia Yus-shuarchan ashamtikiar Enentáimtikratniun Yus Súsaiti. Yus-shuaran tu Enentáimtikratniun Súsachuiti. Antsu Yus-Chichaman etserkatniunka Yus-shuarchan Enentáimtiktsuk Yus-shuaran Yáintinian Súsaiti. ^23Tuma ain, nékachusha tura Yus-shuarchasha Yus-shuar iruntramunam wayanka tura Ashí Niisháa chichamjai chichainianak Wáinkianka "mash waurka ajasarai" Enentáimturmarchartatuak. ^24Tura Yus-Chicham étserkurminkia nékachusha tura Yus-shuarchasha nui wayanka Ashí Tárumna nujai ni tunaarin iimias Enentáimturtatui. ^25Nújainkia ni Enentáin úumak ana nuna paant Wáiniak tikishmatar Yusan shiir awajsattawai. Tura "nekas Yus atumjai pujawai" Títiatui. ^26 Ayu, Júnisaiti, yatsuru. Atum irunkurmin shuar takastinian Yus niin susamu Túratí. Kantamátniuncha, jintintiatniuncha, Yus iwiainiakman ujaktinniasha, Nusháa chichamjai chichastinniasha, Nusháa chichasman Jintíatniuncha, Ashí Yus-shuar Yusjai tsakararti tusar juna mash takasarti. ^27Nusháa chichamjai chichainiakka chikichik chikichik chichasarti. Tura Jímiarchik menaintiuchiksha chichasarti. Tura ni timianka jintiartiniaiti. ^28Jintiartin atsakuinkia Nusháa chichamjai iruntramunam chichaschatniuiti. Antsu ninki Yusjai chichasti. ^29Núnisan jimiarchiksha menaintiuchiksha Yus-Chichaman etserkarti. Tura Chíkich shuar nui iruntrar ni etserkamun Enentáimprarti pénkerashit tusar. ^30Tura chikichik chichaakui Yus chikichan nui pujana nuna yamaram chichaman Súakuinkia emka chichaa nu Iniáisatí. ^31Núnisrum Yus-Chicham etserkatin wakerarmena nu chikichik chikichik chichasrum Ashí jeattarme. Nújaisha Yus-shuar unuimiarar kakarartatui. ^32Yúsnan étserainia nuka tuke Enentáimprar chichastin ainiawai. Enentáimtsuk Nánkamsan chichasmin ainiatsui. ^33Yuska pachimtak chichaman nakitiak shiir chichasmanak wakerawai. Chíkich nunkanmasha Ashí Yus-shuar iruntramunam Túrainia aintsarum Túratniuitrume atumsha. ^34 Yus-shuar iruntramunam nuwa chichastin surimkiamuiti. Yus akupea Núnisan Núwaka chichatsuk umin átin ainiawai. ^35Inintrustininian wakerakka ni jeen waketkin ni aishrin nui aniasti. Ashí iruntramunam nuwa chichastin natsantaiti. ^36 Jusha Enentáimpratarum. Yus-Chicham atumjai nankamnachmai. Núnisan aya atumiinin Yus-Chicham jeartamchaiti. Chíkich nunkanmasha Yus-shuarti Túrutai Enentáimpratniuitrume atumsha. ^37Atumíin shuar "Yus-Chichaman tuke etserniuitjai" Enentáimtumatsuash. Tura Chíkich shuarsha "Yusa Wakaní tuke winia akuptaiti" Enentáimtumatsuash. Nu shuarka wi aatjarmena nuna Enentáimprar "nekas Yúsnan Tíniuiti" Tiartí. ^38Tu Táchakuinkia niisha ántrar ainiawai. ^39Nu asamtai, yatsuru, Yus-Chicham etserkatin wakeruktarum. Nusháa chichamjai unuimiatsuk chichastincha surimkiairap. ^40Túmaitiat antukchamin awajtsuk Ashí shiir Túratarum. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Ataksha, yatsuru, uwempratin chichaman wi etserkamaj nuna atumin Enentáimtikrattsan wakerajrume. Nu chichamsha atumsha Enentáimturarum tariarurme. ^2Nu chichamsha átum ántar Enentáimtachkurmeka uwempraitrume. Wi ujakmajrum nu tuke Enentáimtaitkiurmeka nekas uwempraitrume. ^3Winia ujatkamunak ujakmajrume. Nu chichamsha Ashí nankaamas uuntaiti. Júiti nu chicham: Ii tunaarin Asakártasa Kristu jarutramkamiaji, Yus-Papinium tana Núnisan. ^4Tura jakamtai iwiarsarmiayi. Nuyá Menaintiú tsawant tsawarmanum Yus Niin iniantkimiayi, Yus-Papinium tana Núnisan. ^5Nantakisha Pítrun wantintiukmiayi, Nuyá ni akatramurin wantintiukmiayi. ^6Nuyanka kiniantusa (500) nankaamas Yus-shuaran wantintiukmiayi. Nú shuarnumiasha ishichik Jákaru ainiawai tura Untsurí tuke pujuiniawai. ^7Nuyasha Sántiakun tura Nuyá Ashí ni akatramurin wantintiukmiayi. ^8Ashí Amúamunmasha winiasha wantintiurkamiayi, wi yajauch wekaa ain. ^9Wisha Yus-shuaran ti yajauch awajsa asan Chíkich Yus-akatramujai ímianchaitjai. Nekas winia pénkerujai ni akatramurintjai Tíchamniaitjai. ^10Antsu Yus ti shiir anentak winia Enentáirui pujurtus pénker najataiti. Nu asamtai winia kakarmarjai takaschaitjai, antsu Yus, anenkartin asa, winia Enentáirui takaakui Ashí ni akatramurin nankaamas takasuitjai. ^11Tura wi takaakuisha tura ni takainiakuisha mai pénkerkete. Nu chichamka mash étsereaji tura nu chichamsha átum Enentáimtusmarme. ^12 Iisha "Kristu jakamunmaya nantakniuiti" tu étsereaji. ¿Itiur nuikia shuar jakamunmaya nantakchatniuiti tuinia? ^13Jakamunmaya nantakchatniuitkiuinkia nuikia Krístusha nantakchaiti. ^14Tura Kristu nantakchaitkiuinkia ii ujajnia nu penké ántraiti, atumsha Kristu Enentáimtarmena nusha ántraiti. ^15Núnisaitkiuinkia iisha "Yus Krístun iniantkimiayi" Tákur waitruamji. Iis, nekas jakamunmaya nantakchamniaitkiuinkia nuikia nekas Yus Krístun iniantkichuiti. ^16Jaka nantakchatniuitkiuinkia imia Krístusha iniantkichmaiti. ^17Tura Kristu iniantkichmaitkiuinkia átum Kristu Enentáimtamusha penké ántraiti. Tunaarmisha Asakárchamu ainiawai. ^18Núnisaitkiuinkia Yus-shuar Jákaru ainia nu tuke menkakaru ainiawai. ^19Iikia Kristu Enentáimtusar tuke Niijiai shiir pujustin Nákaji. Tura aya Jú nunkanam pujustiniaitkiurkia Kristu ántar Enentáimtakrin Ashí nankaamas waitnentrampratniuitji. ^20 Antsu imiankas Kristu jakamunmaya nantakniuiti. Ashí ukunam jakanmaya tuke Jákashtinian nantakiartatna nuna Nii émtukuiti. ^21 ^22Yaunchu Atan Tunáa Túramtai Ashí shuar Jákatin ainiawai. Núnisan yamaikia Krístujain tuke atakka Jákashtinian nantakiartiniaiti. Iis, chikichik aishmanjain Jákatin nankamnamiayi. Nuka Atankauyayi. Núnisan chikichik aishmanjai nantaktin nankamnamiayi. Nuka Krístuiti. ^23Yus wakerana nui Yusna nu mash nantakiartatui: Kristu emka-juukma aintsan émtukim nantakniuiti tura atak ju nunkanam tara Ashí ni shuarin Júuktinia aintsan iniantkittiawai. ^24Nuinkia mash amuukattawai. Nui Kristu Ashí Kapitiánniasha, Ashí akupniuncha, Ashí Núnisan Jú nunkanam írunna nunasha nupetak emesrattawai. Krístusha Ashí mash ni Aparín susattawai. Tura Yus Apa Ashí akupin átatui nuikia. ^25Iis, Júnisan átatui. Emka Yus Apa Ashí ni nemasrin nupetak Krístun susattawai akupin Atí tusa. ^26Tura ni nemasrin nupetak Ashí Amúamunam Jákatniuncha nupetkattawai. ^27Yus Apa Ashí Krístun Súsaiti Ashí akupin Atí tusa. Yus-Papinium tu aarmaiti. Tura "Ashí Krístun Súsaiti" Táyat Yus Apancha susamuiti Tátsui. Antsu Yus Apa Ashí Niin susa asa Ninki Súsachmaiti. ^28Tura Yus Apa Ashí mash ni Uchirin Krístun nekas susamtai Kristu nuikia Ashí akupin ajas atak ni Aparín mash awantuki Núnisan surumaktatui. Nuinkia Yuska tuke Ashí nankaamantu átatui. ^29Ayu. Tura shuar jakan Enentáimtusar imiantinniasha ¿urukamtia nuna Túruinia? Jákaru nantakchatniuncha ¿urukamtai imianainia? ^30Iikia ¿urukamtai tuke Jáninkiaruitiaj~i? Nantakchatniuitkiuinkia ántra Wáitsaintji. ^31Atsá, penké aintsachuiti. Nu asamtai átum ii Uuntri Jesukrístu Enentáimtakrumin wi shiir Enentáimtajrume. Tura wisha tuke tsawantin ti itiurchat pujakun Jákatniua aintsan pujajai. ^32Jakamunmaya nantakchatniuitkiuinkia wi ántranak kajen shuarjai Ipisiunam Máaniakuitjai. Maa, uunt Yawáa ainis kajen ármai. Wats, Núnisaitkiuinkia antsu "Yurumár nampektai, kashin Jákashtatjik" titiai nuikia. ^33Anannawairap. "Pénkeraitiatam yajauch shuarjai tsaninkia wekakmeka yajauch Máatrattame" tiniu ainiawai. ^34Tunáa ikiuakrum pénker wekasatin shiir Enentáimpratarum. Iis, shuar Yúsan nékainiachu tuke awai. Atumin natsaaruk tusan Tájarme. ^35 Shuarsha inintruschaimpiash ¿Jákarusha itiurak nantakiarat. Nantakiarsha Warí ayashniak takusarat? ^36Enentáimtsuk inintrawai. Jinkiaí araamsha jaka aintsan Amúatsuk. Túrayat tsapaatsuk. ^37Tsapaitniurisha araatsme antsu trikiu jinkiaichisha Chíkich áraka jinkiaichirisha araame. ^38Nuyá tsapaakuisha Yus wakerana Núnisan Ní tsapaitniurincha Súawai. Tura ankant ankant tsapaitniurinkia Súsaiti. ^39Núnisan Ashí ayash métekcha ainiawai. Aentsnaka niishaaiti. Kuntinniasha niishaaiti. Nanamtinniasha namaknasha Niisháa ainiawai. ^40Nayaimpiniam yaa írunui tura ju nunkanam írunna nujai Nusháa iimtin ainiawai. Nayaimpinmayasha nunkayasha Shíirmari nushaiti. ^41Etsá wincharisha nantunusha Yáanusha mash nushaaiti. Nuamtak yaaksha chikicha wincharinkia chikichnajainkia nushaaiti. ^42Núniskete jaka nantaktincha. Káurtinnium iwiarsam Jákashtinnium nantaawai. ^43Antra nu iwiarnawai, shiira nu nantaawai. Kakarmachua nu iwiarnawai, kakarma nu nantaawai. ^44Juyá ayash iwiarnawai, nayaimpinmaya ayash nantaawai. Juyá ayash átsuk. Núnisan nayaimpinmaya ayashsha awai. ^45Yus-Papinium Nuní aarmaiti: "Emka aishman ni naari Atan, aents ajas iwiaaku ajasmiayi." Tu aarmaiti. Ukunmanka, yamaram Atanka aintsan, Kristu, wakan asa, Ashí aentsun nekas iwiaaku átinian susamniaiti. ^46Nayaimpinmaya ayashkia émkachuiti antsu Juyá ayash émkaiti tura Nuyá nayaimpinmaya nu. ^47Emka aishman nunkajai najanamu asa nunkayaiti. Ukunmaya aishmansha ii Uuntri Kristu asa nayaimpinmayaiti. ^48Atanka aintsan ainia nusha Juyá ayashtin ainiawai. Kristu aintsan ainia nusha nayaimpinmaya ayashtin ainiawai. ^49Yamái Juyá ainiakur ukunam nayaimpinmaya ayashtin ajastatji. ^50Juna Tájarme, yatsuru. Ayash Númpentin asa nayaimpiniam, Yus akupeana nui, wayachminiaiti. Iis, Káutainkia Káurchatniunam wayachminiaiti. ^51 Yaunchu uukma nu Yamái nekaatarum. Ashí Jákashtatji, Túmaitiatar Ashí Yapajniáttaji. ^52Tura pusar~i Muíttsarnin ti Wárik Yapajniáttaji. Tura Ashí amuukai tusa umpuartatui. Nú Umpúamunmasha Yus-shuar Jákaru ainia nu atak Jákashtinian nantakiartatui. Iisha nuin Yapajniáttaji. ^53 ^54Jú kautainkia Yamái Jákatniuitiat Káurchamnia ajastiniaiti. Túrasha Jákachmin átatui. Nu Túrunamtaisha Yus-Papinium aarma uminkiattawai: "Jákatniun Yus nupetak amukuiti. ^55¿Itiur Jákatjik yamaikia. Jákatniusha itiur nupettamkan mantamataj~i?" Tu aarmaiti. ^56Yaunchu Yus akupkamu tiniu asamtai shuar Tunáa tura Jákatniuiti. ^57Yamái antsu ii Uuntri Jesukrístu Túramujai Jákatniunka Yus nupetkaiti. Tura incha nujai uwempratniun amaakui shiir Yúminkiaji. ^58 Nu asamtai, aneamu yatsuru, kakaram ajasrum yawetsuk nankaamas Yusa takatri takastarum. Ii Uuntri Krístujai tsaninkia takaarum nuka penké ántrachuiti. Nu paant nékarme. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Yusa kuitri irurtinkia, Yus-shuaran Karasea nunkanam Tímiaj Núnisnak atumniasha Tájarme. ^2Ashí tumintin, Yus Súramna aintsam akankam ikiusta. Nújainkia wi jeattaj nui yaunchu akankamu mash irurmin átatui. ^3Nui jeancha átum anaiyarmena nu shuaran papijiai Jerusarénnum akupkattajai. Tura Atumí Kuítrumin aisha ii yachin Súsartatui. ^4Wisha wéminiaitkiuinkia wijiai wéartatui. ^5 Wi Masetúnia nunkanam wétiniaitjai tura Nuyá Kurintiunam jeattajai. ^6Nuisha Untsurí tsawant pujuschatjash. Ishichik nantusha wéchamnianum pujuschatjash. Tura wi atak wéakui atumsha Yáintkiarum shiir akuptukchattarpash. ^7Aya Wárik nankaamaktinian nakitiajai. Antsu Yus wakerakuinkia Untsurí tsawant atumjai pujustaj tajai. ^8Tura juin Ipisiunam Pintikustís nampernum pujustatjai. ^9Juinkia Yusa takatri Tí shiir takastin awai. Tura Untsurí shuar wi takaamun nakitiainiawai. ^10 Timiutéu nui jeamtainkia, shiir awajsatarum; sapijmiakain. Niisha wijiai métek Yusa takatrin takaawiti. ^11Nu asamtai nakitrairap. Antsu Yáinkrum Winí shiir akupkatarum. Chíkich yachijiai Tatí tusan Nákajai. ^12Apurusnasha Chíkich yachijiai Winí Iirmasartí tusan ti seamjai tura penkesha nakiarmai. Kame nii ankant aku nui winishtimpiash. ^13 Aneara tariarum Yus nekas Enentáimtustarum. Aishmanchakaitrum, kakaram ajastarum. ^14Anenkartamujai mash Túratarum. ^15Ayu, yatsuru. Estepanasa shuari Ashí emka Akaya nunkanam Yus-shuar ajasarman nékarme. Niisha Yus-shuaran Yáintajtsar tuke takainiawai. ^16Niisha tura Ashí niijiai métek Yáinkiar takainia Nú shuar seatmana nu tuke Túratarum. ^17Estepanassha Jurtunátusha Akaikiusha Atumíiya Táarmatai shiir waraajai. Atum Yajá pujakrum tujintiarmena nuna Túrawarmai. ^18Niisha winia shiir Enentáimtikrurarai. Núnisan shiir Enentáimtikramprattarme. Nuní aents tuke shiir Enentáimtustiniaiti. ^19 Asia nunkanmaya Yus-shuar Amikmáatmainiawai. Akirasha ni nuwe Prisirajaisha Ashí Yus-shuar ni jeen Yus-Chichaman irunturarusha Jesusa Náariin Amikmáatmainiawai. ^20Ashí ii yachisha Amikmáatmainiawai. Nuámtaksha shiir awajnaisrum Amikmáaniatarum. ^21Wi Papru asan Júchiniak winia uwejrujai aaran amikmaajrume. ^22Ii Uuntri Jesukrístun aneachuka yajauchiniam yuminkramu Atí. "Ii Uuntrí, wari Tatá." ^23Ii Uuntri Jesukrístu yainmakarti. ^24Jesukrístunu asakrumin atumin Ashí ti aneajrume. Nu Atí. __________________________________________________________________ 2 Corinthians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Pápruitjai Jesukrístu akatramu. Yus nuna wakerakui ni akatramuri anaikiamuitjai. Ii yachi Timiutéujai Yus-shuar Kurintiu péprunam íruntrumna nuna áatjarme. Kame Ashí Akaya nunkanam Yusna ajasurmena nunasha áatjarme. ^2Apa Yussha, ii Uuntri Jesukrístusha shiir Enentáimturma ásar imiatkinchanum tuke shiir pujustinian Yáinmakarat tusan wakerajrume. ^3 Ii Uuntri Jesukrístu Apari, ii Yusri ana nuna naari uunt awajsatai. Niisha ii Aparínti. Iin waitnentramaji. Tura Niisha ii Yúsrinti. Tuma asa iin tuke atsantamji. ^4Ii Wáitiajnia nui Yuska iin atsantamji. Tura iin atsantamjinia Nútiksarik iisha Chíkich shuar Wáitiainia nuna atsankrarat tusa Túrutmaji. ^5Warí, Kristu Wáitsamuri Núkap pachiinkiaitjinia Núnisrik ni atsankramurin Núkap pachiinkiaitji. ^6Tuma asamtai, Wáitiajnia nu, Yusa uwemtikrampratniuri tura ni atsankratniuri atumsha takustarum tusar Wáitiaji. Tura Yus iin atsantampramjinia nu, Yusa uwemtikrampratniuri tura ni atsankratniuri átum takustarum tusar atsankramuitji. Wats, átum uwemtikramu tura atsankramu asarum, ii Wáitsajnia Nútiksarmek Wáitiayatrum shiir Enentáimsarum katsuntramniaitrume. ^7 Tura "Túrattawai" tu Enentáimtajrume. Warí, átum iijiai métek Wáitsaitrume. Núnisan iijiai métek Yus atsantamtsurmek. ^8Yatsurtiram, iikia Asia nunkanam ti itiurchat Wáinkiamjinia nu nekaatarum tusar wakeraji. Imiá itiurchat Wáinkiar iikia katsuntratin jeachmaji. ^9Nu itiurchatnumia "iwiaaku Jíinkishtatji" tu Enentáimsamji. Túrasha "iikia tujinchaitji" tu Enentáimtumatsuk, antsu jakamunmayan inianniua Nú Yúsan Enentáimtusarat tusa nu Túrunamji. ^10 ^11Jakamnia itiurchatnumia Yuska uwemtikrampramji. Tura yamaisha uwemtikrampratajtsa pujurtamji. Tura atumsha iin Yus áujtakrumninkia "Yuska tuke uwemtikramprattaji" taji. Tura Untsurí shuar Yus aujsa asakrumin, ii uwempra asakrin Untsurí shuar Yúsan yuminsartatui. ^12 Yatsurtiram, ju nekaatarum tusar wakeraji. Ju nunkanam pujusar tura nekaska atumjai pujusar anantsuk tura Yus umirkar wekaimji. Aya ii nekatairijiain wekaichamji. Antsu Yus iin waitnentrama asa pénker wekasatniun Yainmakmaji.nu nekaar shiir Enentáimji. ^13Aatjarmena nu Páantaiti. Atum áujsarum nekaatin jearmena nunak aarjai. Chikichan nekaachminian aatsjai. Pénker nekaatarum tusan wakerajrume. ^14Ishichik nékayatrumek Nú Núkap tuke nekaki wetarum tusan wakerajrume. Nuinkia Jesukrístu Tátinia Nú tsawantai átum winia shiir Enentáimtursattarme. Tura átum pénker wekasa asakrumin shiir Enentáimtustatjarme. ^15 Tura ii shiir enentaimtuniaj nuna nékakun ataksha Yusa waitnenkartutairi nekapsak tusan ataksha atumiin irastinian wakerimjai. ^16Masetúnia nunkanmaani wéakun iirkuta nankaikitjiarum tusan Enentáimmiajai. Tura Wáketkuncha ataksha iistajrum tusan wakerimjai. Túramtai wi Jutía nunkanam weakui átum Yáintkiatarum tusan atumin iistinian wakerimjai. ^17Nuinkia ¿urukamtai Túrachmaj? ¿Pénker Enentáimtsukek "wetajai" Tímiaj? ¿Wi Yus-shuarcha nunisan, Jimiará chichamtiniaiti, Tú Enentáimtursarumek? ^18Núchaiti. Yus tana nuna Tímiatrusan Umíana Nútiksarik iikia ii chichame umiktai tusar wakeraji. Jú chichamaik, "Ee, Atsá" Tátsuji. ^19Wisha Serpanujai Timiutéujai Yusa Uchiri Jesukristunun ujakmajrume. Niisha Jú chichamaik, "Ee, Atsá" Tíchaiti. Antsu nii tana nuna tuke Umíawai. ^20Niijiaisha Yus tana nu Tímiatrusan uminiui. Tuma asamtai Jesukrístu Enentáimtakur "nii tana nuna nekas Túrattawai" tu Enentáimji. Tu Enentáimsar Yusa naari shiir awajeaji. ^21Atumniasha incha Ikiakátmajnia nu Yúsaiti. Krístunu ajasu asakrin Túrutmaji. Tura anaitiamak Niiniu awajtamji. ^22Tura ukunam ii achiktatjinia nuna, nekas amastatjai tusa Yus ni Wakanin ii Enentáin apujturmaji. Nujai Níiniuitji tusar paant nékaji. ^23Atumíin itiurchatan Wáinkiaij tusan nakitiakun Atumí péprurin Kurintiunam jeachmajai. Wáitrakuinkia "Yus iirsati" tajai. ^24"Aya wi Tájana Nútiksarmek Yus Enentáimtustarum" waantu Enentáimtumasar nu titin nakitiaji. Yus nekas Enentáimtusmaajai kakaarme. Antsu nekas warastarum tusar wakeraji. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tuma asamtai, atak Kúntuts awajsaijrum tusan nakitiakun, "Atumí tunaari íwiartsurminin jeashtatjai" Tímiajai. ^2Wi atumin Kúntuts awajkuncha, ¿yaki winia waramtikrusat? Aya atumek, wi nuik Kúntuts awajsamjarmena nuke waramtikrusminiaitrume. ^3Wi jeakun Atumí tunaari íwiartsurminin Kúntuts Enentáimsaij tusan nakitiakun, nu papin aarmaj Nútiksanak aarmajai. Warí, atumketrume winia waramtikrustin. ^4Nekaatarum. Nu papin aarmiajai. Kúntuts awajsatjarum tusan aarchamjai; antsu ti aneajrumna nu nekaatarum tusan wakerakun aatramajrume. ^5 Túrasha Kúntuts awajtusmia nu, aya Wíniak Kúntuts awajtuschamai. Antsu atumniasha ishichik Kúntuts awajtamsayi. Patasa chichasaij tusan "ishichik" tajai. ^6Kame nu aishmankan iruntra chicharkarum Wáitkiasmarum nuke Máakete. ^7Antsu yamaikia tsankuratniuitrume. Shiir Enentáimtikratniuitrume. Niisha Imiá Kúntuts pujus Nú arant Ajasáin tusarum Túratniuitrume. ^8Túrakrum nii nekas anearmena nu paant iniaktustarum tusan seajrume. ^9Kame "aajna nuna umirtukartimpiash" Tímiajai. Kame nuna nekaataj tusan wakerakun nu papin nuik aatramjarme. ^10Atum tsankurearmena Nú shuaran wisha Núnisnak tsankureajai. Tura tsankuratin ákuinkia, wi tsankurajna nu Ashí atumnian Enentáimtusan, Kristu iimmianum Túrajai. ^11Kame uunt iwianch Satanás iin emestampratajtsa wakerana nusha nékaji. Tuma asamtai, Túrawain tusar tsankuratniuitji. ^12 Krístunu shiir chichaman Trúas péprunam etserkatajtsan jean, ti pénker takastinian Wáinkiamjai. ^13Túrasha ii yachi Titiun Wáinkiachu asan, shiir Enentáimsatniun tujinkiamjai. Tura asamtai Trúasnumia aentsun áujsan ikiukiaran Masetúnia nunkanam wémiajai. ^14Kristu Jesusjai Yuska incha nupetmamtikramak ewekatmasuitji. Tuma asamtai Nincha ti shiir Yúminsa pujajai. Tura kukuj~i Kunkúakui, Ashí nékainia Núnisan ii etserkamujai Kristu shiir chichamen Yuska Ashí aentsun nekamtikiainiawai. ^15Kristu iin pujurtamu asamtai Yusjai nekapsamka iikia Kunkúaji. Ii Kunkúajnia nuna uwemtikramu ainia nusha tura uwemtikrachma ainia nusha nekapramnia ainiawai. ^16Menkakatniunam weena nuka ii Kunkúajnia nuna jakamnia mejea nekapramji. Tura iwiaaku átinnium weena nuka iwiaaku átin Kunkúa nekapramji. Maa, nu Túratniuncha ¿yaki Jeá? ^17Kame Untsurí aents Kuítian achiktaj tusar Yusa chichamen yapajinia Núniskechuitji. Antsu Krístunu ajasu asar, Yus akupkamu asar, Yus iimmianum anantsuk esetsar étsereaji. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 ¿Nu Tákurninkia, "ataksha ninki waantu Enentáimtumainiawai," tu Enentáimsarmek? ¿Chíkich Túruinia Núnisrik, "Ju aishman nekas Yus-Chichaman etserin ainiawai" tusa Papí aarma atumin iniaktustinkiaitiaj~i? ¿Chíkich iniaktustin Nú Papí atumin seatniukaitiaj~i? ^2Atsá. Atumka ii papiria Núniskechukaitrum. Ii Enentáin nu Papí aarmaiti. Tura Nú Papí áujsatniua Núnisan Ashí aents Atumí Túramuri Wáinkiar ii etserkamaj nu, Papru nekas Yusa takatrin takaawai tusa nekaamnia ainiawai. ^3Iis, Tátsujak. Papí aarma Núnisketrume. Nu Papí Kristu aarmaiti tura iisha Nú Papí atumin Súaji. Tíntiajainchu antsu iwiaaku Yusa Wakaníjiai aarmaiti. Kayanmasha aarchamuiti; antsu shuara Enentáin, auka, aarmaiti. ^4Kame Krístunu asar, Yus Enentáimta asar, nusha Tíminiaitji, taji. ^5Ju nékaji; imia iik penké tujinkiaitji. Antsu ii Túrajnia nu Yus ni kakarmarin Súramkurin Túraji. ^6 Yamaram chichaman Yus najanamia nuna, incha pénker etserkatniun suramsaitji. Yaunchu aarma chichamnum, Ashí takamtsuk umirkachrikia tuke jakamniuyaji. Antsu yamaram chichamnum, Yuska ni Wakaníjiai yamaram wekasatniun Súramji. Yusa kakarmarijiai nu chicham étserji. ^7Yaunchu chichamnaka kayanam aar Yus Muisaisan susamiayi. Susamia nui, Muisaisa yapi ti wincha ajasmiayi. Túrunamtai Israer-shuar ni yapin iistinian tujinkiarmiayi. (Túrasha nu wincha mushatmaki wémiayi.) Túrasha nu chichaman shuar umirkatniun tujintiakui, nu chichamsha aya tuke Jákatniunam Shuáran ejemiayi. Túmayatan winchajai susamuyayi. ^8Tura yamaram chichaman Yusa Wakaní Súramna nu, nujai nankaamas Shíiraiti. ^9Kame mesertinnium ejeana Nú chicham winchajai susamuyayi. Tura nujai nankaamas Yúsnum ejeana Nú chichamka Yus iimmianum pénkeraiti. ^10Iista; yamaram ana nu Imiá shiir asa, yaunchu wincha amia Núnaka mushatmamtikiui. ^11Núkap arur pujuschamnia nu wincha áchamkia. Kame tuke átinia nuke nujai nankaamas Shíiraiti. ^12 Nu nékakur ti paant étserji. ^13Muisais Túramia Nútiksarik Túratsji. Ii uuntri Israer-shuar ni yapin wincha ajas menkaan Wáinkiarain tusa tarachjai ni yapin Muisaiska nukumakmiayi. ^14Tura nu arantcha Muisaisan anturkarmia nuna Enentáisha nukukmauyayi. Nekaatniun tujinkiarmiayi. Tura yamaisha Núnisan yaunchu aarma chichaman áujsam antukar nekaatniun tujintiainiawai. Kristu Enentáimtuschatin ni Enentáin nukukma nu Yapajiáchmaiti. Aya Krístujai nuka Yapajiámniaiti. ^15Yamaisha Muisaisa aarmarin áujsar nékainiatsui, ni Enentáimmiari nukurkamu asa. ^16Tura aencha ni Enentái Yapajiá Uuntna ajasmataikia ni Enentáimmiariya nukurkamu ana nu jusamuiti. ^17"Uunt" Tájinia nu, Yusa Wakaníiti. Uunt Yusa Wakaní pujana nui ankant ajastiniaiti. ^18Nuke asamtai, iisha ii yapi tarachjai nukukchamu asar íspikia Núnisketji. Uunt Kristu pénkeri iniakmaji. Kristu pénkeri Nú Núkap takaki wéakur, Krístujai métek ajastasa pujaji. Yusa Wakaníkia nuna Túrawai. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Yus iin waitnentrama asa ni chichamen etserkatniun ataktamsaitji. Tuma asamtai yawetsuk takaaji. ^2Uuka Túratin ana Nuyá tura natsanmai ana nuyasha kanakmiaji. Anankatai tusar wekaatsuji. Tura Yus-Chichamjai nakuratsji. Etserkur aya Yus-Chicham tana Núchik étserji. Ashí aents nuna antukar, "nekas Núiti Yus-Chicham" tiarat tusar Túraji. Wi Tájana nuna Yus nékawai. ^3Uwempratin Chicham ii étserjinia nu Páantaiti. Ayatik menkakatniunam weena nu "Páantchaiti" Tuíniawai. ^4Uunt iwianch, ju Nunká uuntri ana nu, nu aentsu Enentáin ukusturuiti. Uunt Krístunu shiir chichaman ii étsermajai Tsáapnin Enentáimprarain tusa ukustawai. Nu Kristu Yúsan ímiatrusan nakumui. ^5Iisha étserkur, Jesukristu ii Uuntrinti tu étsereaji. Iikia Atumí uuntrintji Tátsuji. Antsu, Jesus ii uuntri asamtai, atumi Yáintrintji, taji. ^6Yaunchu kiritin aan Yus Tsáapin ati tusa Tsáapnin awajsachmakia. Nú Yúsaiti ii Enentáin tsaapnin awajtamsamia nu. Nu tsaapnijiai ni shiirmarin, Jesukrístu iniakmia nuna, Ashí aents nekaawarat tusar Jesukristunun étsereaji. ^7Nu Tsáapin Imiá pénker ana nuna ii ayashiin Yus ikiusuiti. Tura ii ayashi kakarmachu, nuwe najanamua aanin asamtai, Warí, kakaram ájinia nu Yúsnumiachukait. Ii ai nuna nekaawarat tusa Yuska ni Tsáapnintrin ii ayashiin ikiusuiti. ^8 Tuma asamtai ii itiurchatri árentmaku árinin tuke jiinkimniaitji. "Itiurkatjik" taji, Túrasha Yus Yáinmaji. ^9Aents pataaturmainiakrincha Yus ikiurmatsji. Emesrataj Tukamá tujintiainiawai. ^10Kame Krístun Máataj tusa tuke wakeriarmia Núnisan incha tuke mantamataj turamainiaji. Túrasha Jákachu asar Kristu kakarmari ii ayashiin iniakmaji. ^11Iisha Jesusna ajasu asar wekaajnia nui tuke tsawant Tsúumainium jasattuk ajaji. Túrar ii ayashi jakamniaitiat nu ayashnium Jesusa iwiaakmari paant iniakmaji. ^12Iisha Yus-Chicham étserkur ii ayashiin jasattuk ajaji, tuma ain atumsha umikiu asarum nekas iwiaaku atin Wáinkiarme. ^13Yus-Papinium yaunchu aarmanum: "Yúsan Enentáimtusmajai, tuma asan etserkamjai" Tátsuk. Iisha Núnisrik Yus Enentáimtusar wekaaji. Tuma asar étserji. ^14Yus kakarmaiti. Uunt Jesusan jakamunmayan iniantkimiayi. Incha Núnisan Jesusjai iniantamkittiaji. Tura atumjai métek ni pujamunam juramkittiaji. Nusha paant nékaji. ^15Atumsha Untsurí aencha Yus-Chicham antukakrumin, Yus Yáinmakurme. Tuma asamtai atumsha Nútiksarmek Yus yuminsarum pujarme. Nujai Yusa naari uunt awajsamuiti. Nu nekaar Wáitsatin ashamatsji. ^16Tura yaweatsji. Ii ayashi amuiki wéakuisha ii Enentáinkia yamaram ajaki wéawai. ^17Warí, ukunam tuke shiir pujustatjinia nu Enentáimtakrikia, ju nunkanam Wáitiajnia nu, ti itiurchataitiat, aya yamaiya asa tiikia itiurchatchaiti, tura Wárik nankaamawai. Túrasha ii itiurchatrijiai Yuska ti shiir ana nuna amuukachmin ana nuna Núkap suramsattaji. ^18Tuma asamtai Wáinjinia nu ti Enentáimtatsji. Antsu Wáintsujnia nu nekas Enentáimtaji. Wáinjinia nusha aya yamaiyaiti. Antsu Wáintsujnia nuka tuke amuukachminiaiti. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Wats ju nékaji. Nayaimpiniam ii shiir pujustinian amuukachmin ayashin Yus najanamun ikiurtamsaitji. Aents najanachmaiti nu. Tuma asamtai ii ayashi emesnakuisha Warí itiurtamajia. Nuka aaka Núnisan amuukamniaiti. ^2Ju ayashnium pujusar Wáitiaji, taji. Yamaram ayash nayaimpiniam pujana nu achiktai tusar wakeraji. ^3Ayashtichu ajasaij tusar, yamaram ayashtin ajastaitsar wakeraji. Pushía Núnik yamaram ayash iin nukurmaktai tusar wakeraji. ^4Tura jui ayashjai pujusar Wáitsar pujakur shiir Enentáimtsuji. Arut Pushí aiktinia Núnisrik ju ayash ikiuktiaitsar Tátsuji. Antsu yamaram Pushí entsartinia Núnisrik yamaram ayashnium tuke Pujusmí tusar taji. Iista, ju ayash amuukachminkiait. Yamaram ayashnium pujusar tuke iwiaaku pujustatji. ^5Yamaram ayashintin ajastinian iwiarturmaruitjinia nu Yúsaiti. Tura nekas Túrattajai tusa ni Wakanin suramsaitji. ^6 ^7Ju nékaji. Ju ayashnium pujajnia juinkia Uunt Jesusjai pujatsji. Tuma asamtai, Wáinjinia nu ti Enentáimtutsuk Yus Enentáimtusar tuke shiir Enentáimsar wekaaji. ^8Tura ju ayashniumia Jíinkir Uunt Jesusjai tuke pujustaitsar wakeraji. Tura Túrattaji tu nékaji. ^9Tuma asamtai ju ayashnium pujakrisha tura ju ayash ikiukrisha Uunt Jesus tuke waramtiksatai taji. ^10Warí, ju ayashjai ii Túramajnia nu ujakam, "pénkeraiti", "yajauchiiti" Kristu turutit tusar, Ashí iisha Uunt Kristui jeatniuitji. Tura ii Túramujai métek akirmaktatji. ^11Tuma asamtai ju nékaji: Uunt umirkashtin ti Tsúumainti. Nu nekaar Ashí shuar Yus-shuaran awajsataj tusar ti takaaji. Tura incha Yus nékarmaji. Tura ii Túramuri átumka Atumí Enentáin paant nékarme, tajai. ^12 Ataksha, "wi pénkeraitjai" tusar nu Tátsuji. Antsu, ii Túramu Nekáa asakrumin Enentáiniam ana nuna Enentáimtsuk aya Pátatkea nujai warainia Nú shuar tsanumprutmainiakui yaintkiatarum tusar taji. ^13"Wáurkaiti" turamainiajiash. Nusha Warí, itiurtamajia. Ashí Túrajnia nu, Yus aneakur tura atumin Yáintai tusar Túraji. ^14Kame Ashí ii Túrajnia nu Kristu anenkrattairijiai Túraji. Kame ju nékaji: Kristu Ashí shuaran jaruku asamtai, Yus iimmianum Ashí iisha jaka Núnisaitji. ^15Kristu Ashí shuaran jaruk nantarkimiayi. Tuma asamtai Krístunam iisha iwiaaku pujajnia jui, iik wararmamtsuk, Kristu umirkatniuitji. ^16 Tura yamaisha aya ni ayashi iirsar, "nu shuar pénkeraiti" tura "nu shuar yajauchiiti," titin tujintiaji. Kame yaunchu aya ni ayashi iirsar "Kristu yajauchiiti" tu Enentáimsamiaji. Tura yamaikia Yapajiár, esetsar Enentáimkiur "Kristu Yusa Uchirínti" taji. ^17Tuma asamtai, Krístunu Ajasúka yamaram najanamuiti. Yaunchu Enentáimtairi menkakayi. Antsu Núnaka iikias ni Enentáimtairi nekas yamarmaiti yamaikia. ^18Nunasha Yus Túraiti. Iin nawampramkattsa Krístun akupturmakuitji. Tura nu etserkatniun incha ataktamsaitji. ^19Yuska iin tunaarinniutin Asutiámatniun nakitiak Krístujai nawampramkamiaji. Tura incha Yus-shuartin nu ujaktinian ataktamsaitji. ^20Krístunu ataksamu asar, Yuska "winia Uchirjai nawamnaikiatarum" tusa ii wenejai atumin seatmarme. Tuma asakrin, Kristu Náariin "Túratarum" Tájarme. ^21Krístuka tunaan penké Túrachmiayi. Túmanak ii tunaariin Yus Krístun makuumiayi. Nuna tura Krístunam makuuchmin awajtamsamiaji. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 ^2Ni Papiriin Yus yaunchu Isayasan juna Tímiayi: Tsawant jeamtai, ame seatmena nuna anturkamjame. Uwempratin tsawant jeamtaisha yainmajme. Wats yamaikia Yus seatin jeayi. Yamái Yúsnum uwempratin jeayi. Tuma asamtai, iikia Yusa takatrin pachitkiajnia nu, Yusa anenkrattairi pénker achiktarum tusar seajrume. ^3Tura "Papru etserkamuri ántraiti" Tíarain tusar Chíkich yajauch Enentáimtiktsuk pénker wekaaji. ^4Nekas Yusa takarniurintji nuna paant nekaawarat tusar Wáitiayatrik, atsumayatrik, itiurchatnum pujayatrik shiir katsunteaji. ^5Ju itiurchat Wáinkiamji: katsumpramkarmaji; sepunam Enketmáwarmiaji; Charáa-Charáa awajtamiarmiaji; takatcha ti itiurchat takasmiaji; kanutsuk pujumiaji; tura tsukasha ti tsukammiaji. ^6Tunáa nakitrar wekaaji; Yus-Chicham Unuimiátraitji; shiir Enentáijiai katsuntrar wekaaji. Chíkich shuar pénker awajeaji; Yusa Wakaní pujurtamkurin shuar nekas aneaji; ^7nekas chicham ana nu étsereaji; tura Yusa kakarmarisha Nú paant iniakmaji. Tura ni nemasrin nupettukain tusa suntar ni tantarin Júana Núnisrik iisha ii nemasri íwianch nupettamkaij tusar ii Yusri tuke umirkar wekaaji. ^8Shuar shiir Enentáimturmainiakrincha, yajauch Enentáimturmainiakrincha, pénker chichartamainiakrincha, yajauch chichartamainiakrincha tuke Yusjai shiir wekaaji. "Wáitruiniawai" turamainiakrincha tuke nekas chichaaji. ^9"Nu aents nékatsji" turamainiakrincha Yusnumka nékanji; Jákatin Tsúumainnium wekayatrik tuke iwiaaku pujaji; Asutiámuitiatrik mantamnatsji. Yusa takarniurintiaj nu Ashí nujai paant nekaamniaiti. ^10Kúntuts pujayatrik ii Enentáinkia waraaji; Kuítrinchaitiatrik Chíkich shuar Kuítrintin awajeaji; penké takakchiatrik Ashí Wáinji. ^11 Yatsurtiram, Kurintiunam pujarmena nu, Ashí paant ujakchamkajrum. Ti aneajrumna nu nékarme. ^12Wikia atumin paant chichastajtsan wakerajrume; antsu átumka anenttsuk paant chichastin nakitrarme. ^13Winia uchirua Núnisnak chichaajrume; wi tuke paant chichaarjarmena Núnisrumek atumsha Atumí Enentáin ana nu, paant ujatkatarum tusan seajrume. ^14Yus-shuar Yus-shuarchajai tsaninktinian Enentáimsashtiniaiti. Warí, ¿Yusan umirna Nú shuar, iwianchin umirna Nú shuarjai métek Enentáimiainiawak? ¿Tsáapnisha kiritjai Máimtek áminkiait? ^15¿Krístuka uunt iwianchjai nawamnaikiamniakait? ¿Yus-shuar Yus-shuarchajai tsanin shiir pujusminkiait? ^16¿Iwiaaku Yusa jeencha ántar-yus pujustinkiait? Tura atumsha iwiaaku Yusa jéentrume. Yus Ninki ni Papiriin juna Tíchamka: Niijiai tsaninkia pujusan, niijiai wekasartatjai tura ni Yusri átatjai; tura niisha Wíi aents ajasartatui. ^17Tuma asamtai junasha Tímiayi: Nii matsatainia Nuyá Jíinkitiarum, tura niiya kanaktiarum, tawai Uunt Yus; tura yajauch ana nu antinkiairap. Túrakrumninkia awayattajrume. ^18Tura Atumí Apari átatjai; átumka winia uchir átatrume. Nuna Wi Imiá kakaram uunt Yus asan tajai. Tu aarmaiti. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Tuma asamtai aneamur yatsurtiram, nusha, Yus Tímia nu, iin Túramji. Nu tuma asamtai ii ayashi tura ii Enentáisha yajauch ajasain tusar, Ashí Tunáa ana Nuyá kanaktiniaitji. Túrar "Yusak nekas ii uuntrinti" takur, ii ayashisha, ii Enentáisha takamtsuk tuke tsawant Yus iiktustiniaitji. ^2Ataksha nawamnaikiatai. Iikia shuar yajauch awajsachmaji; yajauch jintintrachmaji; anankachmaji. ^3Makuutai tusan nuna Tátsujai. Antsu nuik Tíchamkajrum, iwiaaku pujakrisha jakarsha átumka ii Enentáin áchitkiarme. ^4Araantutsuk aatjarme; shiir Enentáimjai. Itiurchatnum pujayatnak, atumin Enentáimtusan Enentairuí kakaram Enentáimsan waraajai. ^5 Jui Masetúnianum penké ayamprachmaji. Antsu ti Wáitsamji. Aentsnumia itiurchat Wáinkiamji, tura ii Enentáijiainkia ashamkamji. ^6Tura Kúntuts pujakrincha Yus Ikiakátmartinian nékawai. Tuma asamtai Titiún akupturkamai. Nujai winia Enentáirun Ikiakármai. ^7Tura átum nii Ikiakármarumna nuna Titiu ujatkamai. Nuna antukan ti warasmajai. Títiuka átum iirsatin wakerarmena nuna ujatkamai; Túrunamia nuna Kúntuts Enentáimmiarumna nusha, tura winia anentu asarum Enentáimturumna nuna ujatkamai. Nuna antukan Nú nankaamas warasmajai. ^8Papí nuik akupkamaj nu áujsarum Kúntuts Enentáimprarme; Núnaka nékajai. Túrasha ii akupmainchu Túraitjai Tátsujai. Eta, nuikkia Tímiajai, Túrasha yamaikia Tátsujai. Papí áujsarum ishichik Kúntuts Enentáimprarumna nuna nekaan waraajai. ^9Kame Kúntuts Enentáimprakrumin waraatsjai. Antsu Atumí tunaari nekaarum Kúntuts Enentáimprarum Atumí Enentái Yusjai Yapajiá asakrumin nuna nekaan waraajai. Kame Yus wakerana Nútiksarmek Kúntutsrum katsuntearme; tuma asamtai iikia nu papijiai yajauch awajsachji. ^10Nekaatarum. Yus wakerana Nútiksan Kúntuts katsunteakka ni Enentái Yúsnum Yapajiáwai. Nuinkia ni Tunaaríya uwempraiti. Nuka "Túrumainchu Túraitjai" Tíchamniaiti. Antsu Yusan Enentáimtutsuk Kúntuts pujakka ni Enentái Yapajiáshtatui; Yapajítsuk ni Tunaaríya uwemtsuk jakattawai. ^11Tura iistarum; Yus wakerana Nútiksarmek Atumí Kúntutsri katsuntearme. Tuma asarum wi aatjarmena nu esettsarum Enentáimtusurme. Atumí Túramuri ujatkatajtsa wakerimiarme. Tura nu Tunáa nakitramarme; tura ashamkamarme. Tura yajauchin Túramia nu Asutiámarme. Tura winia anentu asarum wi timia Tímiatrusrumek turatai tusarum ti wakerimiarme. Nu tura asakrumin pénker Túrarmena nu, paant iniakmarme. ^12 Kame yajauchin Túramia nuna ni tunaarin iniaisat tusan wakerakun, tura Wáitias pujumia nu atak shiir Enentáimsati tusan wakerakun nu papin aatramjarme. Tura Nú nankaamas átum Yúsnum iin anearmena nu nekamatarum tusan aatramjarme. ^13Atum umikiu asarum waraakrumin iisha shiir Enentáimji. Tura shiir itiaamarumna nuna Titiu waraak ujatkamtai Nú nankaamas shiir waraaji. ^14Atumin shiir Enentáimtajrumna nuna Titiun ujakmajai. Tura nuna nekas aan Titiu nekaamai. Tuma asamtai atumin natsantrachmajrume. Kame atumin tuke nekas ana nuna Tímiajrume. Núnisan atumnian Titiun Tímiaj nusha nekasauyi. ^15Tura Títiuka atumin Enentáimturmas ti waraawai. "Jiatmaktajtsa winiatsuash" tusarum ti ashamkachurmek. Túmayatrum, nii pénker tati tusarum pachischarme. Tura nii taa seatmarma nu umikiurme. Títiuka nuna Enentáimias waraawai. ^16Tura wikia, átum pénker Túramurmin nekaan tura pénker Túrawartatui tu Enentáimsan waraajai. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Yatsurtiram, Masetúnia Núnkanmaya Yus-shuaran Yus waitnentainia nuna Yamái ujaktatjarme. ^2Ti itiurchatnum nekapsamu ainiawai. Túmayatan warainiawai. Tura ti Kuítrincha ainiayatan emeentutsuk Kuítrinniua Núnisan suiniawai. ^3Juna wi paant nekaan ujaajrume. Niisha wakeramujai Súsatniun jeainia nuna Súiniawai; tura Nú nankaamassha Súiniawai. ^4Yus-shuaran Kuítrinchan Súsartaitsa ti wakeruiniak, nu Túratniun ti seatmarmaji. ^5Tura ii Enentáimmiaj Nú nankaamas Túrawarmiayi. Emka Yúsnum ninki sumamawarmiayi. Tura Yusa wakeramuri Túrattaji tusar incha "Yáintajrume" turammiaji. ^6Tuma asamtai, "Masetúnia nunkanam kuit Júuktin nankamamamna nu, Kurintiu peprunmasha amukta" tusar Titiu seamiaji. ^7 Atumsha Ashí pénker Túratin ti nékarme. Yus Enentáimtustincha, unuiniartincha, ju nunkanmaya nekaatniusha, iin aneatniusha nuka Ashí nékarme. Wats, jusha Túratarum. Yus-shuar Kuítrincha ainia nu achikiarat tusarum Titiu Támatai Núkap susatarum. ^8Kame Atumí uuntria Núnisnak akupeatsjarme, Túratniuitrume tusan. Antsu Chíkich shuar ni Kuítrin susartasa ti wakeruinia nuna atumin ujakan, Atumí anenkrattairi nekaspashi tusan nekapsatajtsa pujajai. ^9Ii uuntri Jesukrístu waitnenkartutairi nékarme. Ashí takakuyayi, tura atumin anenma asa Kuítrincha Núnisan ajasmiayi. Ju nunkanam Kuítrincha Núnis ajasmatai átum nayaimpiniam Kuítriniak tusa Túramiayi. ^10Juna Enentáimjai. Nuik uwitin, "Yáintatji" Tíchamkarum. Tura nu Túratin ti wakerimiarme. ^11Nankamamarmena nu yamaikia amuktarum. Nuik ti wakerimiarmena Núnisrumek yamaisha Súsatin jearmena nu susatarum. ^12Iistarum. Ni Kuítrin Yúsan nekas susatajtsa wakerakuinkia, nii jeana nuna susat tusa Yus wakerawai. "Jeana Nú nankaamas susati" Tátsui Yus. ^13Chíkich ti Núkap susarum atumnia Táasat tusan Tátsujai. ^14Antsu Ashí métek takusarat tusan tajai. Iis atumsha yamaikia ti nukap takakrume; nujai atsuma nu Súsatniuitrume. Ukunam Chíkich tsawantai átum atsumashtarmeash. Nuinkia niisha atumin suramsarti. Nu Túratin ákuinkia Ashí métek takustin átatui. ^15Yusa Papiriin yaunchu aarman Núnis Tátsuk: Núkap takusmia nu ampirchamiayi; tura ishichik takusmia nu atsumachmiayi. ^16 Tura wi aneajrumna Núnisan atumin aneatniun Yus Titiun susamiayi. Tuma asamtai Yúsan yuminsan pujajai. ^17Iis, wi takui wétinian wakerimiayi. Tura Nú nankaamas, atumin anenma asa, ni Enentáijiain wéawai. ^18Tura Chíkich Yus-shuar Titiujai akupkatajtsa pujaji. Nu shuar Yusa Chichamen ti penker etserainakui, Ashí Yus-shuar iruntramunam niin pénker áujmatainiawai. ^19Tura Nú shuarnaka ii tsaniakmari Atí tusar Ashí Yus-shuar iruntramunam nuna anaikiarmiayi. Iijiai Kuítian jukiarti tusar anaikiarmiayi. Iis Yusa Náarin Ashí aents uunt najanawarat tusar tura Ashí shuar Atumí tsankarin nekaawarat tusar nu takat Túratsjik. ^20Iis, ju kuit ii jukittiajnia nu, Núkap asamtai, aents tsanumprutmawaraij tusar, Titiujai tura ju shuarjaisha wéaji. ^21Yus iimmianumsha, aents iimmianumsha ii naka wekaajnia nuna nekaawarat tusar Túraji. ^22Nu Jimiará shuarjai Chíkich Yus-shuar akupeaji. Yusa takatrin takastasa ti wakerana nu nekas nékaji. Tura átum Yáintin ti wakerarmena nuna Nekáa niisha atumiin jeataj tusa ti wakerawai. Nuna Túmak Yusa takatrin takastinian wakerana nuna paant iniakmawai. ^23Tura aisha Chíkich shuar Titiun nekaataitsar anintruiniakuisha, "Titiu Papru tsaniakmarinti. Incha Yáinmaktajtsa Páprujai takaawai" titiarum. Chíkich Yus-shuaran nekaataitsar anintruiniakuisha, "Yus-shuar akupkamu ainiawai, tura Kristu Náarin shiir awajin ainiawai" titiarum. ^24Tura Atumí anenkrattairi Ashí Yus-shuar nekaawarat tusarum, nu shuar pénker itiaatarum. Nu Túrakrum, atumnia ii shiir Tímiaj nu nekasaiti tu iniaktustatrume. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 ^2Kame átum Yus-shuar Kuítrincha Súsatin wakerarme; nuna nékajai. Tuma asan Núnaka aatrachminiaitjarme. Atumsha Súsatin wakera asakrumin wi nunasha shiir Enentáimsan, "Akaya nunkanmaya shuar nuik uwitinia wakerusmatak Yáintinian wakeruiniawai" tusan Masetúnianmaya Shuáran ujaajai. ^3Tura "Kuítniasha Súsatniun ti wakeruiniawai" Tímiaj nuna, "Wáitiaiti" Tíarain tusan nakitiajai. Tuma asan, kuit susatajtsa wakerarum nu iwiaratarum tusan nu menaintiu Yus-shuaran nuna Yáinmakarat tusan emka akupenajai. ^4Wi ukunam Masetúnianmaya shuarjai atumiin jean, kuit Súsatin Tímiarmena nuna iwiarachman Wáinkian natsaraij tusan, tura atumsha natsarairum tusan Túrajai. Warí, "Súsatniun ti wakeruiniawai" tuke tu wéatsjak. ^5Nu tuma asamtai, au takui Súarme tu Enentáimsarain tusan ju Yus-shuaran emka akupenajai. Niisha nu Kuítian iwiaratniun Yáinmakarti, tajai. Nuinkia wisha Masetúnianmaya shuarjai ukunam jeawakrin, nu kuit atumsha nekas Atumí Enentáijiain~ki Súsatin wakerarmena nu nekaamnia átatui. ^6 Tura junasha paant Tájarme: ishichik araana nu ishichik Júuktatui. Núkap araana nusha Núkap Júuktatui. Kuit Súsatniusha Núniskete. ^7Tura Ashí shuar ni Enentáin Enentáimsana nunak susati. "Nakitiayatnak susatjai" Tíchamniaiti. "Turutainiakui susatjai" Tíchamniaiti. Shiir Enentáimias Súana nuna Yuska shiir Enentáimtawai. ^8Ashí pénker ana nuna suramsatniun Yus tujintiatsui. Nujai átum atsumashtatrume. Tura chikichan Yáintin Núkap takustatrume. ^9Yus-Papinium ju aarma awai: Kuítrinchan Núkap susayi; nuna tura, tuke Túratin átatui. ^10Arakmaun araakan Súana nusha Yúsaiti. Tura yurumkan Súana nusha Yúsaiti. Niisha átum pénker araatniun suramsattarme. Tura araarumna nujai pénker Túratarum tusa araakrumin ipiampartatui. ^11Tuma asamtai Núkap juukma takaku asarum, Núkap Súsatin jeattarme. Nuinkia Súarmena nuna ii uwejeyan Chíkich Yus-shuar achikiar Yúsan yuminsartatui. ^12Warí, ju kuit Yus-shuar Kuítrincha Súakrin ni atsumamurincha atsumachartatui. Tura Nú nankaamas Yúsan ti yuminsartatui. ^13Nu shuar Yáintai tusarum tura Ashí Yus-shuar yaintai tusarum Súatsrumek. Nujai Kristu shiir chichamen umiarmena nuna nékainiawai. Tura Kuítrum emeentutsuk sua asakrumin niisha Yusa Náarin uunt awajsartatui. ^14Kame Yus atumin ti waitnentramainiakui Kuítrum Súatsrumek. Sua asakrumin nu shuar atumin ti anenmainiak Yúsan áujturmasartatui. ^15¡Tura Ashí iisha ii Yusri ti yuminsatniuitji! ¿In Súramjinia nuna yaki Jintíartinian Jeá? __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Wats, "Papru iijiai pujak péejchach ajawai, tura Yajá pujak kakaram chichaawai" Chíkich shuar turutainiatsuk. Kame imia wiki Papru Kristu anenkartutairijiai juna seatjarum tusan pujajai. ^2Atumí weatkamuriya shuar chichainiak "Papru ni tsaniakmarijiai ju nunkanam akupin ajastai tusar wakeruiniak jintintiainiawai" turutainia nuna Kíishtumaktajtsan Enentáimjai. Wisha atumiin jean kakaram chichaschataj tusan, nu antukairap tu seajrume. ^3Aentstanka nunkanmaya aentsuitji, Túrasha Jú aents maania aintsar Máaniatsji. ^4Ju nunkanmaya nankijiai Máaniatsji antsu ii nankiri Yusa kakarmarinti. Nujai iwianchi kakarmari Núpeteaji. ^5Ju nunkanmaya aentsu Jintíamurinkia tura waantu Enentáimtumamurinkia, Yus nekaatniun itit awajea nuka, nu nankijiai Núpeteaji. Tura Ashí ju nunkanmaya Enentáimsatin yapajniak, emetamu aintsan, Kristun umirkarat tusar nu nankijiai Núpeteaji. ^6Nekas umirkatin átum jeawakrumninkia nuinkia umirkatniun tuke nakitiainia nu, Yusa kakarmarijiai Asutiáttaji, tajai. ^7 Atumsha aya Pátatek ana nu iiyarme. Wats, shuar nekas Krístunu ajasman nekamaka, Núnisan winiasha Krístunuiti tu Enentáimtursatniuiti. ^8Yusa kakarmarijiai akupeaji tuke Tákuncha natsaamatsjai. Nu kakarman atumin pénker jintintiatarum tusa Kristu suramsaitji. Kame atumin emesratniun suramsachuitji. ^9"Ni aarmarijiai awaktamkatajtsa wakerutmaji" Tátsurpash. Núchaiti. ^10"Papru aarmari ti kakaram ainiawai, tura jui pujak kakarmachuiti; tura etserkatniuncha nékatsui" turutainiawai. ^11Wats, tuinia nuka junasha nekaawarti. Yajá pujakur kakaram aajinia Núnisrik atumjai pujakrisha kakaram Túrattaji. ^12 "Wiki Imiá pénkeraitjai" tuinia nujai méteketji Tátsuji. Ní shuaraitji Tátsuji. Warí, niisha imia ninki nekapmamainiawai. Tura ni ai iisar "nu nankaamas pénkeraitjai" tu wéenawai. Nuna Túruiniak netse Túruiniawai. ^13Antsu iikia, ii nekamatin jeajnia Nú nankaamas waantu ajaschattaji. Ii takastatjinia nui Yus Ninki jintintramji. Nu arant wéatsji. Kame atumiin takastinian Yus tsankatramkaitji. ^14Tuma asamtai, Tájinia nu Yus tsankatramka Nú iniankas Túratsji. Warí, iisha emka Kristu chichamejai Atumíin jeachmakaj~i. "Emka jeamji" Tájinia nu ántrar Tátsuji. Kame Yus tsankatramakrin jeamji. ^15Chíkich takasmanum iikia waantu Enentáimtumasar, "ii takatrinti" Tátsuji. Antsu Yamái Enentáimtarmena Nú nankaamas Yus Enentáimtustarum tusar wakeraji. Nu Túrakrumninkia Atumíin tuke takasminiaitji. ^16Nuyasha Chíkich takaana nui takatsuk átum pujarmena Nú arant pujuinia nusha Yus-Chicham ujaktaj tusar wakeraji. Nu Túrar Chíkich shuar takasma "íiniuiti" Tíchattaji. ^17Tura pénker Enentáimtumastaj tusa wakerakka, Yúsnaitjai tusa pénker Enentáimtumasti. ^18Warí, ninki "pénkeraitjai" tumamna nuka anturkachminiaiti. Antsu Uunt "pénkeraiti" tana Nú shuar nekas pénkeraiti. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Waurua Núnisnak chichastatjana nu anturtukaintrumeash. Ee, anturtuktarum tusan seajrume. ^2Atumniasha Krístunak anajmamtikrajrume. Tura nuwa Chíkich aishmankan nékatsuk ni aishrijiain~ki nuatnaiya Núnisrumek átum chikicha chichame umirtsuk aya ni chichamen~ki umiakrumin Krístuí ejetaj tusan wakerajrume. Nuna Túrataj tusan atumin akasmatajrume. Nu akasmaktinian Yus surusuiti. ^3Túrasha íwianch ni nekatairijiai emka nuwa Epan anankamia Nútiksan atumniasha Yusa jintiya awajimtikramar Kristu aneashtinian Enentáimtikramprarmatai anankamu airum tusan tsuutajrume. ^4Warí, Chíkich shuar Jesusnan Nusháa étserkamujai Táiniakuisha pénker ántarme. Tura Nusháa wakan achikiam, Nusháa chichamjai uwempramniaiti tu etserainiakuisha, nekasapitia Tárume. ^5 Kame "Yúsnumia akatramu asar etserkatin Imiá nékaitji" tuinia nujai nankaamas nékaitjai, tu Enentáimjai. ^6Ti pénker chichastinian nékachiatnak winia nekaatairsha taamtsui. Núnaka ii Túramurijiai tuke paant iniakmaji. ^7"Akirkata" Tútsuk Yus-Chichaman atumin ujakmajrumna nui ¿Tunáa Túrajak? Atum ankant ajastarum tusan wikia péejchach ajasu asan, "etserkamunam akirkata" Tíchamjarme. ^8Antsu atumin Yáintaj tusan pujakun Chíkich Yus-shuarnumia Kuítian suruiniakui achikmiajai. Nuna Túran ni Kuítrin emeentukmiajai. ^9Tura atumjai pujusan atsumaknasha atumniaka seachjarme. Masetúnianmaya Yus-shuar taar, wi atsummiajna nuna surusarmiayi. Nu tuma asamtai Tájarme, seachjarme tura seashtatjarme. ^10Ashí Akaya nunkanam nuna ujaktinian suritrukchartatui. Nuna Tákun Kristu nekasrijiai tajai. ^11¿Urukamtai nuna taja? ¿Atumin aneachu asanak taja? Atsá. Aneajrumna nuna Yus nékawai. ^12Túrasha wi Túrajna nuna tuke turu wétatjai. "Papru Túrana Núnisrik Túraji" tuinia nuna Tíarain tusan Túrattajai. ^13Warí, niisha Yúsnumia akatrachma ainiawai. Anankartin ainiawai. "Kristu akatramurintji" Tumá átaj tusar wekainiawai. ^14Nusha urukaku Túmait Tíchamniaiti. Warí, imia Satanáskesha "nayaimpinmaya akatramuitjai" Tumá átaj tusa wekaatsuk. ^15Nuinkia imia ni suntarisha pénkeran Túrawai Tumá atai tusar wekasachartinkiait; Túrasha ni amuamurinkia Tunáa Túriarma nujai métek Nekapmá Asutiátin átatui. ^16 Ataksha Tájarme "Wáurkaiti" tu Enentáimtursacharti. Kame "Wáurkaiti" tu Enentáimturiatrumek, chichastin tsankatruktarum. Ishichik waantu Enentáimtumastaj tusan wakerajai. ^17Tura waantu Enentáimtumastaj Tájana nu, Uunta tsankatramurijiai Tátsujai. Antsu waurka Núnisnak chichaajai. ^18Untsurí ju nunkanam uunt ajasar ti waantu Enentáimtumainiakui wisha ishichik waantu Enentáimtumastatjai. ^19Imiá nékayatrum waurka ainia nu shiir Enentáimtusrum ánturearme. ^20Niisha atumin takamtikramainiakuisha, kasartamainiakuisha, Atumí nérenniuri ajainiakuisha, yajauch chichartamainiakuisha, yapimin awattamainiakuisha Ashí nu katsuntearme. ^21Natsamayatnak Tájarme ¡iikia nu Túratin kakarmachuuji! Wats, niisha araanainiatsna nuna wisha araantatsjai. (Waurka Núnisnak chichaajai.) ^22 Niisha Ipríu-shuar ainiakuisha wisha Núnisnak Ipríu-shuaraitjai. Israer-shuar ainiakuisha wisha Núnisnak Israer-shuaraitjai. Apraáma weeatri ainiakuisha pai, wisha Núnisnak. ^23Kristu takarniurintji, tuiniawai. Wikia aujai nankaamasaitjai. Kame nuna Tákun waurka Núnisnak chichaajai. Kame niijiai nankaamas takasuitjai; niijiai nankaamas Asutiámuitjai; niijiai nankaamas sepunam enkeamuitjai; ti Núkap Jáninkiamjai. ^24Israer-shuar Chikichkí achirkacharmai. Antsu Tímiajni senku jea achirkarmai. Tura emka achirkarmia nui awa-awatatkua trainta nuiwi ejeyarmiayi. Tura nu Tímiajni senku jea achirkarmia nuisha Nútiksan nujai métek awatturarmiayi. ^25Numijiai Menaintiú awatturarmai. Kayajaisha mantuatai tusar Chikichkí tukurarmai, kanusha Menaintiú wayamai wi enkempran wekaimiaj nui. Tura nayaantsanam ajapén chikichik kashi nui pujusan tsawarmajai tura nu tsawantcha tuke pujusmajai. ^26Ti nukap wekasaitjai. Tura Entsá wekasan Tsúumainian Wáinkiaitjai. Tura kasa shuarjaisha, Wíi shuarjaisha tura yajaya shuarjaisha Tsúumainian Wáinkiaitjai. Péprunmasha, kampuniunmasha, nayaantsanmasha Tsúumainian Wáinkiaitjai. Wait Yus-shuarsha yajauch awajtustaj tusar wakeriarmai. ^27Itiurchatnasha ti Wáinkiaitjai; takatnasha ti takasuitjai. Ti Untsurí Kánutsuk pujusuitjai. Tsukamaknasha, kitiamaknasha Wáitsaitjai. Ti ijiarmaitjai. Pushir Táasmatai Tsetsekruí Wáitsaitjai. ^28Tura nuna nankaamas, kaarka kijin Júkitniua Núnisnak Yus-shuar pénker wekainiawash tusan Ashí tsawant ti Enentáimsan pujajai. ^29Chikichik Yus-shuar kakarmachu pujakui wisha kakarmachu nekapeajai. Shuar chikichan tunaanum ajuawarmatainkia wisha natsamakun kajekan Wáitiajai. ^30Maa, waantu chichastin ákuinkia, antsu winia kakarmachu awajtuinia nuna ujakan waantu ajasaintjai. ^31Yus, ii Uuntri Jesukristu Apari ana nu (ni naari tuke shiir awajsamu Atí) wi Wáitratsjana nuna nékawai. ^32Tamasku péprunam pujai nu nunkanmaya akupin winia Jinkiá juruktiaj tusa wakerak pepru tanish téntakma Wáitiriin suntaran apujsamiayi. Aretas uunt Kapitián pujai Túramiayi. ^33Túrasha uunt chankinnium enketawar pepru aa tanishri aankamunam jiiki itiararmiayi. Tu uwempramiajai. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Kame wiki shiir chicharmamsatniun nakitiajai. Túmayatnak iimiarjana nuna tura uunt Yus iniaktursamia nuna ujaktiniaitjarme. ^2Krístun umirin ana Nú aishmankan nékajai. Nu aishman Jimiará nayaimpin nankaikin Menaintiú nayaimpiniam junakniuiti. Nusha katurse Uwí nankaamasuiti. Kame ayashtiuk wakaashit, tura ayashtichu wakaashit. Núnaka nékatsjai; aya Yúsak nékawai. ^3Tura nekas junakniua Núnaka nékajai. Ayashtiuk wakaashit, ayashtichu wakaashit, Núnaka aya Yúsak nékawai. ^4Yus-shuara Wakaní shiir pujutainium junakmiayi. Nuisha paant awajsachmin ana nuna antukmiayi. Nii antukmia Nú chicham paant awajsatniun suritkiamuiti. ^5Nu aishmanka Túrunamuri nankaamakuiti tajai. Tura wikia nankaamakuitjai Túmamtsuk, kakarmachuitjiana nuna paant ujaajai. ^6Nankaamakuitjai Túmamtiaj tusan wakeraknaka nekas Tíminiaitjai, ántran Tíchaintjai. Túrasha Túratsjai. Winia Túramuruk Wáinkiarum winia chichampruk antukrum, waritia Enentáimsarum nujai métek Enentáimtursatarum tusan wakerajai. ^7Wi nayaimpiniam Wáinkiamajna nu Timiá pénker asamtai ántar waantu Enentáimtumaschatniun, janki mesertinia Núnisan winia ayashrui najaimiatniun sunasmiajai. Nuka wi Wáitsatin Satanásnumia akupkamuiti. ^8Nuka jurutkitia tusan Uuntan Menaintiú seamjai. ^9Tuma ain Uunt winia turutmiayi "Atsá. Jaa pujayatmek winia waitnenkartutairjai shiir pujame. Shuar kakarmachun winia kakarmarun Wi suakui Ashí aents nu shuara ayashiin winia kakarmarun Wáiniainiawai." Tuma asamtai, Kristu kakarmari winia ayashrui paant ati tusan kakarmachuitiatnak araantatsjai. ^10Tuma asamtai, wi Krístun aneakui shuar katsekruiniakuisha, kajertuiniakuisha, winia Kuítrusha, kakarmarsha atsain waraajai. Kame Ashí itiurchat ana nui kakarmachuitiatnak kakaram nekapeajai. ^11 Wi "pénkeraitjai" Túmamkun waurua Núnisnak chichaajai. Tura atumsha winia pénker chichartusminiaitiatrumek, Túrachu asakrumin tu chichasjai. Warí, wi penké ántraitiatnak, "ti pénker akatramuitji" tumamainia Nú nunkaachichuitjai. ^12Atumjai pujumiaj nui, itiurchat ámanman katsuntran takasmiajai. Yuska ni kakarmarin iniakmastaj tusa ti uuntan aents tujintiamun Túratniun surusmiayi. Nujai "Papru nekas winia akatramuruiti" tusa paant iniakmasmiayi. ^13Warí, Chíkich Yus-shuaran Yáinmiaj Núnisnak atumniasha Yáinmajrume. Ayatik atumin "kuit surusta" Tíchamjarme. ¡Nu yajauchiitkiuinkia tsankurturtarum! ^14Jújainkia Menaintiú iwiarnarjai atumin iistaj tusan. Tura jeaknaka, "etserkamun akirkatarum" Tíchattajrume. Atumí Kuítrin wakeratsjai. Antsu atumin wakerajrume. Warí, winia uchirchakaitrum. Uchisha Aparín Kuítian ikiauntukchatniuiti. Antsu apari ni Uchirín Kuítian ikiauntuktiniaiti. ^15Atumniasha Yáintaj tusan Ashí takakjana juna ajapawaintjai, tura winia kakarmarnasha Ashí Emenkákaintjai. Wi ti wakeramaitiatrum átumka ishichik wakerutarminin Túrawaintjai. ^16Túrasha Chíkich shuar chichainiak "Nekasaiti; Papru ninki ii Kuítrin jurutramkichmaji. Túrasha anankartuatniun neka asa iin anankramachmiashia" turutainiatsuk. ^17¿Nusha itiura? ¿Shuáran wi akupkamaj nujai Kuítrumin achikjak? ^18Atumin iirmasat tusan Titiun "Wetá" Tímiajai. Tura niin atamprit tusan Chíkich Yus-shuaran akupkamjai. ¿Titiusha Kuítrumin juruttramkimkiarum? ¿Wisha niisha mai metek Enentáimsar métek takaschamkaj~i? ^19¿Warí Enentáimsarum? ¿Atum pénker ainiawai turutik tusar nu Tájik? Antsu, aneamu yatsurtiram, ii Tájinia nu atumin Yúsnum Ikiakártajrum tusar taji. ^20Wi atumiin jeaknasha, wi Wáitkiataj tusan wakeraj nuna Wáinkiashtatjai, tu Enentáimsan itiurchat Enentáimjai. Tura atumsha wakerarmena Núnisrumek Wáinkiashtatrume, tu Enentáimjai. Yajauch chicharnaikiatniuncha, yajauch Enentáimtunaistinniasha, kajernaikiatniuncha, ninki Enentáimtumastinniasha, tsanumpratniuncha, Mái-tunai ajatniuncha, waantu Enentáimtumastinniasha, yajauch wekasatniuncha, Ashí nuna Wáinkiashtajash tusan itiurchat Enentáimjai. ^21Tura wi jeaknasha, átum yajauch Túratniusha, tsanirmatniusha tura yajauch ti wakerarmena nu, yaunchu Túriniarmena nu, Untsurí shuartiram iniaisachurmena nuna nekashtajash. Tura Enentáim yapajitsuk tuke tura asakrumin uutchatjash tajai. Kame wi átum umikchamun nekaamtai Yus winia Iniatsátrattawai tusan Tsúumajai. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Jujai Menaintiú iistajrum tusan winiajai. Ashí iwiaratin ana nu, Jimiará tura Menaintiú shuara chichamejai iwiarnartatui. ^2Wi atumjai pujachiatnak, atumjai Pujáa Núnisnak aatjarme. Yaunchu Tunáa Túrimiarmena nuna tura Ashí Shuártirmin wi nuik Tímiajrumna nuna ataksha Tájarme, wi atak tana tunaarum iwiareachkurminkia iniaisashtatjarme. ^3Nuinkia wi Kristu kakarmarijiai chichaajna nu nekaattarme. Nu nekaataj tusarum wakeratsrumek. Tura Krístuka kakarmachuchuiti. Antsu Atumí Enentáin kakaram takaawai. ^4Kristu nekas kakarmachua Nútiksan Krúsnum Máamuitiat, Yusa kakarmarijiai iwiaakuiti. Ayashnium Kristu kakarmachu nekapmia Núnisrik iikia kakarmachuitji. Túrasha Yusa kakarmarijiai ni takatri takaaji. Nu atumin iniakmastatji. ^5"Nekas Yúsan umirniuashitiaj" tusarum nekamatarum. Iimiastarum. Antar Yus-shuarchaitkiurmeka Jesukrístu Atumí Enentáin pujurtama nu nekaattarme. ^6Tura iikia ántar Yus-shuarchaitji nu nekaatarum tusan wakerajai. ^7 Tura átum Tunáa Túrawáirum tusar Yus seaji. Aents iin pénker Enentáimtikramprat tusar Tátsuji. "Antar ainiawai" Túramprinin, átum pénker wekasatarum tusar wakeraji. ^8Warí, Yusa nekas chichame emesratin tujintiaji. Antsu ii Túrajnia nu Yusa nekas chichamejai Túraji. ^9Tuma asamtai, átum kakarmaitkiurminkia iikia kakarmachuitiatar shiir Enentáimji. Atumsha nekas kakaram Ajasúk tusar Yus tuke seaji. ^10Atumin emesratin Yuska winia akuptatsui. Antsu Yus akuptukuiti atumin Ikiakártinian. Tuma asamtai, wi Atumíin jeaknaka kakaram chicharkaijrum tusan winitsuk ju papin aatjarme. ^11 Ayu, yatsurtiram, shiir pujustarum. Krístunam tuke kakaram ajastarum. Yus shiir Enentáimtikramprarti. Chikichík Enentáik Enentáimsatarum. Shiir awajnaisarum pujustarum. Tura Yus anenmarmena nu, shiir Enentáimtikramna nu atumjai pujurtamsattarme. ^12Yúsnum shiir Enentáimtunaisrum amikmaanaisatarum. ^13Ashí Yus-shuar ainia nu amikmaatmarme. ^14Uunt Jesukrístu waitnenkartutairi, Yusa anenkrattairisha Atumíin pujurtamsati. Tura Yusa Wakanísha tuke nemartamsarti. Nu Atí. __________________________________________________________________ Galatians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Pápruitjai, Yus akatramu. Yúsak winia akatturuiti. Shuarka akatturchamai. Yussha Chíkich Shuáran akupturak akatturchamai, antsu Ninki, Yus Apa, Jesusan jakamunmaya iniantkimia nu, tura Jesussha winia akatturarmai Yusa shiir chichamen etserkatniun. ^2Wisha, Ashí Yus-shuar wijiai pujuinia nusha, ju Papí akupeaji. Ashí yus-shuar Karasea nunkanam pujarmena nu áujsatarum tusan ju papin akuptajrume. ^3Yus Apa tura ii Uuntri Jesukrístusha waitnentramainia ásar yainmakarti imiatkinchanum tuke shiir pujustinian. ^4Yus ii Aparí nuna wakera asamtai, Jesus ni ayashin surumak Wáitsamiayi ii tunaari Asakártinian. Nuna tura Ashí Tunáa ju nunkanam ana Nuyá ankant awajtamsatai tusa iin Yáinmaji. ^5Tuma asamtai tuke Yus shiir Atí. Ayu. ^6 Maa, Nekasaash Timiá Wárik Yus ikiukmiarum. Kristu iin ti anenma asamtai Yus ni shuari ajastinian iin anaitiamkamji. Urukamtaitsuk nuikia Imiá Wárik ni chichame inaisamarum Nusháa chicham umikrum uwemprataj tusarum. ^7Wátsek, nekas Chíkich chicham penké atsawai shuar umikiar uwempratin. Antsu yajaya shuar Atumíin taar pénkercha awajtamainiawai. Tura Nusháa chichaman etserkar Yusa shiir chichamen Yapajiátniun wakeruiniawai. ^8Tuma asamtai Yus niin yajauchiniam yuminkrattawai. Wisha Yus-chicham Yapajiámun etserkamtainkia yus winia yuminkrurtatui. Nayaimpinmaya suntarsha Nusháa chichaman wi etserkachmaj nuna étserkuinkia nunasha yuminkrattawai. ^9Paant ujakjarme Túmaitiatnak ataksha ujaajrume: Nánkamas shuar Niisháa uwempratin chichaman, wi etserkachmaj nuna étserkuinkia Yus yuminkrattawai. ^10 Ti kakaram Chichaatsjak.nuna chichaakun shuar shiir Enentáimtursarti tusan chichaatsjai. Antsu Yus shiir Enentáimtursati tusan nuna tajai. ¿Shuar wakeruinia nuna Enentáimsan chichaajak? Nuna Enentáimkiunka Kristu wakera nuna umirkachaintjai. ^11Antsu nekaatarum, yatsuru. Uwempratin chichaman wi étserjana nuka aentsnumianchuiti. ^12Aentska ujatkachmai. Unuitiutnasha unuitiurchamai. Antsu Jesukrístuk winia paant jintintruamai. ^13Tura wi Yáunchu ti yajauchin Túramiaj nuka antukchakaitrum. Israer-shuar Yúsnan takainia Nútiksanak wisha takasmajai. Tuma asan Yus-shuaran ti kajerkan tuke pataatukmajai amuktaj tusan. Nusha nékarme. ^14Tura kakaram ajasan, ii uuntri yaunchu tiarmia nuna yawetsuk umiktinian ti Enentáimpramjai. Tura Untsurí shuaran wijiai métek uunt armia nuna nankaamas Yúsnan takasmajai. Túmaitiatan aya winia uuntrun chichamen ti umirniuyajai. ^15Túrasha wikia akiintsain Yus winia achirkamiayi, tura ti anenkratmarijiai winia anaitiukmiayi. ^16Nuikia shiir Enentáimiuk ni Uchirín paant nekamtikruamai. Tura Israer-shuarchanum ni shiir chichamen etserkat tusa akuptukmiayi. Tuma asamtai Chíkich shuaran aniaschamjai. ^17Uunt péprunmasha, Jerusarénnumka, wéchamjai Winí emkaru Yus akatramujai chichastinian. Antsu Wárik Arapia nunkanam wémajai. Tura nui Yúsan Enentáimtasuan atak Tamasku péprunam waketkimjai. ^18Tura Menaintiú Uwí nankaamasmatai, Nuyá Pítrujai áujmattsataj tusan Jerusarénnum jeamjai. Tura Jimiará semanachik pujusmajai Pítrujai. ^19Tura Jakupuncha, ii Uuntri Jesusa yachia nuna, Wáinkiamjai. Nú arantka chikichnaka Yus akatramunka Wáinkiachmajai. ^20Yus iirui. Wi Tájana nu nekasaiti, Wáitchaiti. ^21Nú ukunmasha Siria nunkanmasha, Sirisia nunkanmasha wémajai. ^22Tuma asamtai Ashí Yus-shuar Jutía nunkanam pujuarmia nu winia nekaracharmai. ^23Aya antukarmai. "Yaunchu iin ti aintrammiaj nu yamaikia Yus-Chichaman étseruk wekaawai. Yáunchuka iin amutmaktinian wakeriniaitiat yamaikia iniaisaiti" tiarmai. ^24Túrawar winia Enentáimtursar Yúsan shiir yuminsarmai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tura katurse Uwí nankaamasmatai wisha Pírnapíjiai Jerusarénnum wémaji. Titiuncha jukimjai wijiai. ^2Yus akupta asamtai Jerusarénnum wémajai. Tura nui jean aya Yus-shuara uuntrijiain áujmattsamjai. "Júnisnak Ashí Israer-shuarchan Yus-Chichaman ujainiajai" Tímiajai. Takasmajna nusha tura tuke takastin Enentáimjiana nusha ántar ain tusan tu áujmattsamjai. ^3Niisha Yus-shuara uuntrintiat itiurchat Enentáimpracharmai. Antsu Chíkich shuarka Titiu Israer-shuarchaitiat wijiai pujakui niisha Israer-shuar Ajastí tusa tsupimiamtikiatniun wakeriarmai. Túrasha tujinkiarmai. ^4Tura nu shuar ántar yachi ainiak antuktai tusar wayawarmai. Tura ii chichamen antukar itiurchat Awájtámsatai tusar wakeriarmai. Iis, Kristu Jesus iin uwemtikrampra asamtai ti shiir iisha Yus Yúpichuch Umíaji. Tura nuna nekaawar, atakka, aya Yáunchu akupkamu itiurchat ana nujai uwemtikrampratniun wakerutmakarmaji. ^5Túrasha penké ishichkisha umikchamji. Antsu Atumíin Yus-Chicham Yapajniátsuk métek jeartamat tusar ni chichame penké anturkachmaji. ^6Nu arantcha Yus akatramu uuntrinkia yamaram Túratniunka suruscharmai. Nincha Ashí aents ti neka ainiawai tu Enentáimtuiniawai. Kame nu shuar ti nékainiakuisha ti Enentáimtatsjai. Yus Ashí shuaran mash métek iyatsuk. ^7Yus akatramu uuntrisha Yus winia Israer-shuarchan Yus-chicham ujaktinian akuptukma nuna nekarawarmai. Tura Pítruncha akupkamai Israer-shuaran Yus-Chicham ujaktinian. ^8Pítrun Israer-shuarnum akupkama Nú Yusak winiasha akuptukmai Israer-shuarchanum. ^9Tuma asamtai Jakupusha, Pítrusha, Juansha, Yus akatramu uuntri ásar, Yus winia ti paant akuptan nekaawar, winiasha Pirnapínsha, "Ayu, átum, Israer-shuarchanum Yus-Chicham etserkatarum, tiarmai. Iisha Israer-shuarnum Yus-Chicham etserkattaji" tiarmai. Túrawarmatai shiir áujnaisar ii uwejejai achirnaikiamji métek Enentáimji tusar~i. ^10Ayatik "Kuítrincha Enentáimtusrum tuke Yáintarum" tiarmai. Wisha Núnaka ti wakerakun tuke Túriniaitjai. ^11 Tura Nú ukunam wi Antiukía péprunam pujain Pítiur tamai. Tura nui yajauch Túramtai, Yus-shuara uuntriniak chicharkamjai. ^12Iis, Israer-shuar tuiniawai, "Israer-shuarcha Muisais timia Núnisan tsupirnakcha asamtai, nu shuarjai Yurumáshtiniaiti" tuiniawai. Túmaitiat Pítiur Yurumámnian nékak~u, emka Sántiak shuar Táatsain Israer-shuarchajai Yurumámai. Tura Nuyá Sántiak shuar Jerusarénnumia Antiukíanam jeawarmatai Pítiur ashamak tsupirnakcha shuarnumia kanakin Yurumáchmai. "Tsupirnaktiniaitme" tiniu ainia nuna ashamak Túramai. ^13Tuma asamtai Chíkich Yus-shuar, Israer-shuar armia nu, Pítrujai métek emka Yurumáwaru ainiayat Jimiará enentai takusar ukunam iniaisarmai. Pirnapísha neka áyat Nútiksan nupetnakmai. ^14Tura nuna iisan Ashí iimiainiain Pítrun chicharkamjai. Yus Shiir Chicham tana nujai métek wekasachu ásarmatai Tímiajai "Ame Israer-shuaraitiatam Israer-shuarti ikiukim tsupirnakchajai Yurumám Israer-shuarcha aintsamek Túrame, Tímiajai. Nuikia "Israer-shuarcha Israer-shuartijiai métek wekasatin ainiawai" tiip" Tímiajai. ^15Iikia nekas Israer-shuaraitji. Israer-shuarcha, Tunáa ainia aaniuchuitji. ^16Túmaitiatar ju nékaji. Akupkamu Umíamujai uwemprachminiaitji antsu Jesukrístu nekas Enentáimtakum uwemprattame. Nu nekaar iisha Jesukrístu nekas Enentáimtusmaji tunaajainchu atai tusar. Aya Kristu nekas Enentáimtusar pénker átatji. Akupkamu takasar umirkarsha tuke nujai pénker ajaschattaji. Akupkamunka shuar umiktaj Táyat, Chikichkí shuarkesha nujai pénker ajaschamniaiti. Nu nekaar antsu Jesukrístu nekas Enentáimtusmaji pénker ajastai tusar. ^17Tura Israer-shuar Enentáimprashtimpiash, "Wátsek, Núnisaitkiuinkia wisha Krístun Enentáimtustaj Tákunka, emka Tunáa shuaraitjai tu Enentáimtumastiniaitjai" Tíchanpiash. Nuka nekasaiti tura Nuyá "Nu asamtai Kristu winia Tunáa shuaran najataiti" penké tu Enentáimprashtiniaiti. ^18Antsu yaunchu, wi Túrashtiniaitjai Tímiaj nuna awainkin Túratniuitjai Tákunka nuikia nekas tunaitjai. ^19Iista, akupeamun umiktaj tukaman penké tujinkiamjai. Umiktinian tujinkian jaka aintsanak ajasmajai akupeamunam. Antsu Yusjai iwiaaku pujajai ni wakera nuna umiktinian. ^20Wisha Krístujai Krúsnum Jákaitjai. Tuma asamtai yamaikia wikia iwiaaktsujai wi wakeraj nuna Túratniun antsu Kristu Winí iwiaakui ni wakera nuna Túratniun. Tura ju ayashnium pujayatan aya Kristu Enentáimtakun iwiaakjai. Krístusha Yusa Uchiríntiat winia ti anentuk jarutkamiayi. ^21Yus ti pénker asamtai itiurak "Kristu ántar jakamiayi" Títiaj. Iis, aya akupkamun umirkan pénker ajasminiaitkiuinkia, nuikia Kristu ántar Jákaayi. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 ¿Warin aa Karaseanmayatirmea. Waweamukaitrum netse Enentáimprarum Yus tama umirkashtin. Kristu Krúsnum Máamun ti paant étserkun atumin iniaktuschamkajrum? ^2Wátsek, aniastatjarme, Enentáimpratarum. ¿Warijiain Yusa Wakaní Atumí Enentáin achikmarum. Akupkamu umirkarmek Enentáimin achikmarum, antsu Yus Enentáimtusrum ni Wakaní achikchamkuram? ^3¿Tuke nétsekaitrum. Yusa Wakaní emka Atumí Enentáin Wayá takasmatai atumek yamaikia nu takat aya Ayashí kakarmarijiai umiktin Enentáimprarmek. ^4Penké ántrarmek Wáitsamarum tura antsu ishichkisha unuimiarchamkarum? ^5Naka Enentáimpratarum. Yus ni Wakanín Súramtsuk tura aents Túrachminian Atumíin ti takaatsuk. Atum aya akupkamun umirkurmin Yus nuna Túrachuiti. Antsu ni chichame antukrum Yus Enentáimtakrumin Yus nuna Túraiti. ^6 Yaunchu ii uuntri Apraám Enentáimpratai. Yus-Chicham niin tawai: "Apraám Yúsan Enentáimtusmatai Yus "Ayu, pénkeraitme" Tímiayi" tawai. ^7Iis, nujai Páantchakait. Ashí shuar Yúsan Enentáimtuinia nuka Apraámjai métek Enentáimpraru ásar, ni Uchiría aintsan ajasaru ainiawai. ^8Yamái Páantaiti. Yus Ashí Israer-shuarchancha tawai "Aya winia Enentáimtursarum pénker átatrume". Israer-shuarchasha nujai pénker ajastinia nuna ti yaunchu neka asa, Apraáman ujakmiayi, "Amijiai Ashí aents ti shiir ajasartatui." Tu ujakmiayi. ^9Tuma asamtai Ashí shuar Yúsan Enentáimtuinia nuke Apraámjai métek pénker ajasar shiir warasartatui. ^10Antsu Ashí shuar "akupkamun umirkan uwemprattajai" tuinia nuka yajauchiniam yuminkramu ainiawai. Yus-Papinium aarchamukait "Ashí shuar Yus akupkamun Ashí aarma nuna takamtsuk umirkachka yajauchiniam yuminkramu ainiawai." Tu aarmaiti. ^11Nújainkia Páantaiti. Akupkamu umirkatniujai pénker ajaschamniaiti Yusjai, antsu aya Yus Enentáimtusam pénker ajasam uwemprattame. ^12Shuar akupkamu umirkatniun Enentáimna nuka aya nujai pénker ajastinian Enentáimiui; Yúsan Enentáimtak pénker ajastinian Enentáimtsui. ^13Tura Kristu yamaikia uwemtikrampramji. Akupkamun umirkachu yuminkramuiti tana nuka iin Túramtsuji. Antsu Kristu iin yainmaktin Krúsnum jaka yuminkramu ajasmiayi. Kame aarmaiti: Shuar jakati tusa numiniam nenasma yuminkramuiti. ^14Tuma asamtai Jesukrístu jakamujai Ashí Israer-shuarchasha Apraámjai métek pénker shiir warasartatui. Iisha Núnisrik nu shuarjai Yusa Wakaní, Yus akupkataj timia nusha, achiktatji Yus Enentáimtusar. ^15 ^16Iis, yatsuru, Yus Apraáman Chichaman najana anajmatuk, "Amijiai tura amée Weeá akiinkiattana nujaisha Ashí aents ti shiir ajasartatui" Tímiayi. Kame `amée Weeá akiinkiartatna nujai" Tíchamiayi, antsu `akiintiatta nujai' Tímiayi. Nuna taku chikichik átinia nuna Enentáimpramiayi. Nusha Krístuiti. Aentstisha Enentáimpratai. Shuar chichaman najana tura papinium aar Nuyá ni naari apujas nuikia nekas Yapajítsuk umiktiniaiti. Umitsuk iniaisachminiaiti. Patattasha patattsachminiaiti. ^17Wátsek, Yus Núnisan Chichaman Apraámjai najana, ukunam umitsuk iniaisachminiaiti. Tura Chichaman najanamia Nú ukunam, kuatru siantu Nuyá trainta (430) Uwí nankaamasmatai, Yus ni akupkamurin Muisaisan susamiayi. Túramaitiat nujai Yusa yaunchu Chichamen Yapajiáchmiayi iniaisatniun. ^18Tuma asamtai Yus timia nuka tuke uminkiattawai, Yus yaunchu Apraámjai Chichaman najana asamtai. Nújainkia Páantaiti, pénker ajastajtsar akupkamu umikrikia shiir pujuschartatji antsu Yus timia nujai iikia takatsuk shiir pujustatji. Nuna tsankatkamiayi Yus Apraámjai Chichaman najaneak~u. ^19 "¿Nuikia Yus urukamtai akupkamun susamia?" Tíchaintmeash. Ayu, Apraám weean, Kristu Táatsain Yus Tímía nu uminkiachminiuyayi. Tuma asamtai nii Táatsain Ashí tunaan Túrawarmia nu Timiá yajauchiiti tusa Yus akupkamun susamiayi. Tura Yusa suntari ju akupkamun Ashí iwiarar Muisaisan susar akatrarmiayi Israer-shuaran Susártí tusar. ^20Antsu chikichik shuar ninki takastinian Enentáimkiunka chikichan atsumatsui. Tura Yus aya chikichkiiti. Ninki chikichan akattsuk Ashí aentsun Apraámjai pénker awajsatniun Apraáma anajmatar niijiai Chichaman najanamiayi. ^21"¿Tura Yus Jimiará chichamjai chichaawak, Tíchaintmeash. Emka Apraáman "Jujai uwemprattame" Tíchamkia, Nuyá Muisaisan ni akupkamurin Súsachmakia?" Tíchaintmeash. Tura aintsachuiti. Nekaata, akupkamu umirkatniujai Yusjai tuke pénker pujusminiaitkiumka Nuyá aya akupkamujai uwempram tunaajainchu ajasaintme. ^22Tura Yus-Chicham paant "Ashí Tunáa ainiawai" tawai. Nu asamtai yamaikia Ashí Jesukrístu Enentáimtuinia Nú shuar, aya Yus Timiá asamtai, uwemprartatui. ^23Tura Kristu Táatsain Niin Enentáimtuschamniauyayi. Tuma asamtai Nii Táatsain akupkamuka iin emettama pujurtamji aya akupkamu tana nu umirkatin. Tura ukunam ju nekanayi: Kristu Enentáimtusar uwempratniuitji. ^24Akupkamu, nuika, iin waitmakmaji uchin Kuírchin wainnia aintsan. Kristu Tatí tusa waitmakmaji. Tura Kristu Támatai Ashí nekas Niin Enentáimtuinia nuka Yúsjai pénker ainiawai. ^25Yamái Kristu nekas Enentáimtustiniaiti tuma asamtai yamaikia akupkamu kuirchia aintsan Wáitmatsji. ^26Antsu Jesukrístu Enentáimtusar, nujai Yusa Uchirí uuntmaru ajasuitji. ^27Ashí Kristu Náariin imiaimiutirmeka Kristu aintsan ajasuitrume. ^28Jesukrístujai tsaninkiu asar~i Imiá métek aji. Israer-shuar, Israer-shuarcha, ankant ainia nu, ankantcha ainia nu, aishman, nuwa, Ashí mash Jesukrístunuitkiuinkia yamaikia "niishaaiti" tu Enentáimprashtiniaiti. Ni shuari mash chikichik ainiaji. ^29Tura Krístunuitkiurmeka Apraám Weeá aintsan ajasurme atumsha. Tuma asarum, Yus Apraáman anajmatramia nu atumsha jurumkitniuitrume. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Kuítrinniu Uchirí Ashí ni apari takakna nuna niiniu áchattawak ukunam. Tura uchichitkiunka ni Aparí takarniuriya Núkete. ^2Tuke uunt ajatsuk ni Wáinnia nuna umirkatniuiti. Tura uunt ajasmatai tura ni Aparí "Ayu" takui Nuyá nii antsu ni Aparíniu Ashí Wáinkiatniuiti. ^3Núnisrik iisha úchichik asarkia Ashí aentsu akupkamuri umirkatniuji. ^4Tura tsawant jeamtai, Yus ni Uchirin akupkamiayi ju nunkanam. Niisha Yúsaitiat nuwanam akiiniamiayi. Tura aents ajasmiayi. Tura aents ajas yaunchu akupkamuncha umirkatniuyayi. ^5Nujai Ashí aents akupkamun umirkatin armia nuna uwemtikrataj tusa Támiayi. Tura iisha yamaikia nujai ni Uchirí uunt ajasminiaitji. ^6Atumsha nekas ni Uchirí ajasakrumin Yus ni Uchirí Wakanin atumi Enentáin akupturmakuiti. Tura nu Wakan Atumí Enentáiya Yúsan "Aparú" tawai. ^7Tuma asamtai yamaikia aya takarniuchuitme antsu Yus ni uchirin najatmaiti ámin. Tura ni uchiri asakmin Ashí Yus takakna nuna amastatui Krístuiyan. ^8 Yaunchu átum nekas Yus nékachkuram, ántar-yus írunna nu umirkamarme nekascha Yúsak. ^9Tura yamaikia nekas Yus nékarme, kame Yus atumin nekarmarme. Núnis asamtai itiurtsuk atak aentsu akupkamuri umirkatin Enentáimprum. Nujai kakaram ajaschamniaitme tura umikmesha yainmakchattawai uwempratin. ^10Atumka Jísat ti najanearme. Yaunchu jisat najanatin amia Nú tsawantcha, nantusha, uwisha, Jísat tuke najanearme Yus shiir Enentáimtursati tusarum. ^11Ashamajai, Atumíin ántrankeash takasmaj tusan. ^12 Yatsuru, wi atumea aintsanak ajaschamkaj; atumsha yamaikia wi wekaajna aintsarmek wekasatarum. Wi nui pujakui ishichkisha yajauch awajtuschamarme. ^13Antsu nekamarme ayashrui itiurchat pujayatan Yusa shiir chichamen emka ujakmajrume. ^14Tura winia sunkur ti yajauch awajtain atum winia nakitrurum Muíjrukchamarme, antsu Yusa Suntaría aintsarmek itiaramarme. Jesukrístu anturkatniua aintsarum anturtukmarme. ^15Maa, wi nékajai, nuik Atumí jiimi ukuinkiarum surusaarme, Túramniaitkiurmeka. Tura shiir Enentáimpramarmena nusha itiurtsukait yamaisha. ^16Yamaikia nekas chichaman étserkun ¿Atumí nemasri ajasjak? ^17 Chíkich yajaya taaru ti shiir awajtamainiawai tura atumin yainmaktasa aitkiarmainiatsui. Aya Winíya akantamkitiai tusa wakerutmainiawai, winia antsu shiir Enentáimtursat tusar. ^18Niisha nekas yainmaktinian wakerutmainiakka atumin shiir awajtamsatin tuke pénker ainti, wi atumjai pujainsha tura pujatsainsha. ^19 Uchirú, nuwa jurertaj tana Núnisnak ataksha Wáitiajai Kristu Atumíin paant Atí tusan. ^20Atumjai pujaknaka maak aintjai. Yamái pujaknaka nekas Nusháa chichasaintjarme. Itiurkatjarmetsuk nékatsjai. ^21 Ayu, "akupkamu umirkatniuiti" Támena nu nekaata; akupkamuka Júnisaiti. ^22 ^23Aarma awai: Apraám Jimiará uchirtiniuyayi. Emka ni takarniuri jurermiayi Ismaeran. Nuyá Apraáma nuwe jurermiayi Isakan. Ismaera nukuri Apraáma takarniuriyayi. Tura Apraám Yusan Enentáimtutsuk niijiai kanarmatai, ni takarniuri jurermiayi. Tura antsu Isaka nukurinkia takarniurinchuyayi, antsu nekas ni nuwe áuyayi. Niisha ti uuntchiniak, Yus "jurertatme" Tímiayi. Tuma asamtai Yus timiajai Isakan jurermiayi. ^24Ayu. Yamái Tájana nuka Yusa Chichamen Jímiaran nakumui. Ismaera nukuri Akar chikichik Chichaman nakumui. Yaunchu Senái muranam Yus ni akupkamurin aarmiayi Israer-shuar, takarniua aintsan, umirkarti tusa. ^25Senái murasha Akara nunke Arapianam wajaawai. Akarsha Senái muran nakumak, Ashí Israer-shuaran "Akupkamujai uwempramniaiti" tuinia nuna nakumui. Yamaisha Israer-shuara uuntri Jerusarénnum pujuinia nuka tu chichainiawai. Tuma asamtai Akarsha, Ashí nu shuarsha Núnisar, akupkamu umirkatin ásar, ti takarniu aintsan Wáitsar takainiawai. ^26Antsu Ashí Yus-shuarti uwempra asar imiankas ankant pujaji. Nayaimpinmaya Jerusarénnumia aentsuitji. Nuyá aentsti tuke ankant pujuiniaji. Nuyá aents asakrin, nu yakiya Jerusarénka ii Nukuría aintsan Enentáimpramniaiti. ^27Junis aarmaiti: Warasta, misurma, uchi takakchiatmek; Ti shiir warasta, Uchí najawe nékachiatmek. Nuwa ajapamu uchin jurertatui; Nuwa aishrinniua Núnaka nankaamas uchirtin átatui. ^28Iisha, yatsuru, Isaka aintsar~i, Yus timiajai akiiniaitji. ^29Yaunchu Ismaer Isakan kajerak itiurchat awajsamiayi. Núnisan yamaisha Ismaera aintsan aya ayashnumia ainia Nú aents Yusa Wakaníya akiinia nuna yajauch awajenawai. ^30Tura Yus-Papinium aarmaiti: "Takarniusha, ni Uchiríjiai, ajapam awemata. Nekas pénker nuwa uchirijiai tsanin pujuschamniaiti. Apari Kuítrincha achikchamniaiti," tawai Yus-Papí. ^31Ayu, yatsuru, nekaatarum. Takarniu Uchirínchuitji antsu ankant pujaji nekas pénker nuwa uchiri asar~i. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Kristu uwemtikrampramiaji tuke ankant átinian. Tuma asamtai kakaram ajasam tuke ankant Pujustá. Ataksha nu itiurchatnum waketkip. ^2Wi Papru asan ujaajrume. Atum Muisais timia Núnisrumek tsupirnakrumninkia ¿Kristu nuikia Warí itiurtamkamniait? ^3Ataksha Tájarme, Ashí tsupirnakua nu shuar Ashí Muisais timia nuna takamtsuk umirkatniuiti. ^4Atum "Akupkamu Umíakmin Yus shiir Enentáimturmastatui" Tárumna nu, nu shuartiram Krístuiya tupanniuitrume. Yusa anenkrattairiya kanakniurme. ^5Iikia, antsu, Yusa Wakaníjiai tura Yus Enentáimtakrin Yus shiir Enentáimturmastatji, tu Enentáimji. ^6Nekas Krístunuitkiurkia tsupirnaktin atsumatsji. Antsu aya Yus nekas Enentáimtakur Ashí anenaitniuitji. ^7Atumsha Krístujai pénker wekaimiarme. ¿Urukamtai nekas Yus timia nu iniaisatin Enentáimprum ataksha akupkamunam waketkitin? ^8Nú enentai Yúsaiyanchuiti. Niijiai wekasatniunka Yus achirmakuitrume. ^9Ju Enentáimpratarum: Karía ishichik yuminnium enketam mash~i karimtiktsuk. Aneartarum atumsha. ^10Ayu, Yus Yáinmakrumin wi Tájana nu Nusháa Enentáimprashtatrume, nékajai. Tura atumin yajauch áujmatramainia nuna Yus Asutiáttawai Páchitsuk. ^11Wíkia, yatsuru, yamaisha "tsupirnaktiniaiti" tuke Tákuinkia Israer-shuar yajauch awajtuscharainti. Antsu Kristu jakamun étsereatnak "tsupirnaktiniaiti" Tákuinkia kajertukcharainti. ^12Atumin yajauch awajtamsatin wakeruiniana Nú shuar antsu ninki tsupimiakar yajauch awajmamsarti. ^13 Atumniasha, yatsuru, Kristu tuke ankant awajtamsarme. Tura ankant ajasrum, "Aya wi wakerajna nuna Túramniaitjai" tu Enentáimprairap. Antsu Nuámtak aneniakrum pénker Yáiniáiktarum. ^14Ju chichamjai Ashí akupkamu mash uminkiattawai: Ame ayashim aneamna aintsamek Chíkich shuarsha aneata. ^15Tura aneartarum. Aneniachkurmeka, antsu esanairum mai yunai ajakrumka Nuámtak amunaiktatrume. ^16Juna Tájarme: Atumí ayashi wakerana nu umikiaij tusarum Yusa Wakaní kakarmarijiai wekasatarum. ^17Yusa Wakani wakera nuna ame ayashim nakitiawai. Tura ame ayashim wakerana Núnaka Yusa Wakaní nakitiawai. Mai maanai ajainiawai. Túmaitkui pénker wekasataj tukamam tujintiame. Páantchakait. ^18Tura Yusa Wakaní jintintramkuinkia, aentsu akupkamurijiai itit áchattame. ^19Wats, ayash Túramu ti paant ainiawai. Ju ainiawai: tsanirmatin, wapik Túratin, yajauch Túratin, ^20ántar-yus ainia nu tikishmatratin, wawekratatin, nemasnaikiatin, katsumnaikiatin, akasmaktin, wari kajektin, nankaamantu Enentáimtumastin, aya Niisháa Niisháa Enentáimsartin, Níiniunak iistin, ^21yajauch Enentáimtunaistin, mankartuatin, nampektin, nampernum aya ti yurumin, tura ti nampen átin. Chíkich nujai métek ainiawai. Nuik ujakmajrumna Núnisnak ataksha Tájarme: Shuar nuna Túrakka Yusai pujustinian penké tujinkiattawai. ^22Ayu, yamaikia Yusa Wakaní kakarmarijiai Túratin Enentáimsatai. Yusa Wakaní ii Enentáin pujak, pénker Túratniun nerektinia aintsan neremtikramji. Ju ainiawai: aneatin, shiir Enentáimsatin, Yusjai tura shuarjai nawamnaikiar wekasatin, shiir Enentáijiai katsuntratin, Chíkich shuar shiir awajsatin, tsanka átin, tana nuna Tímiatrusan umiktin, ^23péejchach ajastin, iik iimiasar Tunáa Túrashtin. ¿Ju Túratniuncha yaki surimia? ^24Shuar Jesukrístunu ainia nu, ni Ayashí wakeramurincha tura nunisan ni Túramurincha surimiak wekaawai. Ni ayashi Krúsnum maatniua aintsan Túraiti. ^25Yusa Wakaní kakarmarijiai Yus-shuar ajasu asar, Núnisrik Yusa Wakaní kakarmarijiain wekasatai. ^26"Wats, nekapnaisatai. Wi Imiá pénkeraitjai" Nuámtak Túnaitsuk, yajauch Enentáimtunáischatniuiti. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Túrasha, yatsuru, Yus-shuar Tunáa Túrashtimpiash. Atumsha nekas Yusjai wekaarumna nu, nu Wáinkiurmeka, Yátsum Yusjai iwiarat tusarum Yáintárum. Tura nankaamantu Enentáimtumatsuk Túratarum. Tura amesha nekamata. Tunaanum iniaraij tusam anearam wekasata. ^2Káarak kijin akui Nuámtak Yáiniaiktin átsuk. Núnisrumek atumsha, itiurchatri akui Nuámtak Yáiniáiktarum. Túrakrumka Kristu akupeamuri Umíarme. ^3Shuar tujintiayat "nankaamantuitjai" Tákunka ananmamui. ^4Shuar Ní Túramuriniak Enentáimtumastiniaiti. Níiniunak Enentáimtumakuinkia tura pénkeraitkiuinkia chikicha Túramuri iirtsuk, antsu Níiniun pénker iis wararsattawai. ^5Iis, Ashí Ní Káarkariniak Júkishtinkiait. ^6Shuar Yus-Chichaman unuimiatna nu, nu shuar niin Jintíana nuna Ashí takakna nujai Yáintí. ^7Ananmamawairap. Shuar Yúsan anankatniun tujintiawai. Ame araamna nuna neren Júuktatme. Chíkich nere áchattawai. Atumi Enentáincha Núniskete. ^8Iista. Shuar ni ayashi wakeramunak tuke Enentáimtakka, jatai nerea aintsan araaiti. Nerekmatai Jákatniun Júuktatui. Tura Yusa Wakaní wakera nuna tuke Enentáimtakka Yusjai tuke shiir pujustinian Júuktatui. ^9Nu asamtai pénker Túratin yawetkishtiniaiti. Tura pimpitsuk takasar Júuktin tsawant jeamtai, Páchitsuk Júuktatji. ^10Tuma asamtai Yáinmin ákuinkia ii jeajnia nu Túratniuitji nekaska ii yachi Yáinkiartin, Yus-shuar ainia nu. Tura Ashí shuarsha Yáintinaiti. ^11 Iimsakua, winia uwejrujai Urutá uuntna aatjarum. ^12"Nekas tuke tsupirnaktiniaitme" tuinia nuka áyatik shuar shiir Enentáimtursartí tusa tuiniawai. Kristu Krúsnum jakamun étsereakuinkia itiurchat awajtusarain tusar "tsupirnaktiniaitme" tuiniawai. Shuar "Ashí akupkamun umiktajai" tusa, Muisais timia Núnisan tsupirnaktiniaiti. ^13Pai. Tura Nú shuar tsupirnaku ainiayat Ashí akupkamun umiiniatsui. Muisais timia nuna ajapén ikiuiniawai. Túmaitiat tsupirnakuk tusa wakerutmainiawai. Ayatik atumin "Pai, niisha tsupimiatkiakji" titiai tusar wakerutmainiawai. ^14Wikia, antsu, aya ii uuntri Jesukrístu Krúsnum jakamunak wararsatniun Enentáimjai. Tu Enentáimkiun Kristu Krúsnum jakamia aintsanak ju nunkanmaya ana nuna jaka aintsan Páchiatsjai; tunaanum winia útsutkatin atsawai. ^15Krístunu ajasrikia tsupirnaktincha tsupirnakchaitkiursha mai ántraiti antsu yamaram akiiniatin nekas pénkeraiti. ^16Ashí nekas Yus-shuaran, wi Tájana nujai métek wekainia nuna, Yus shiir Enentáimias Yáinti tuke shiir pujustinian. ^17Yamaikia itiurchat najatawarain. Jesusa takatri takaakui asutiuawarma paant ayashrui chimikma írunui. ^18Yatsuru, ii uuntri Jesukrístu atumin shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Ephesians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Yus nuna wakerakui Jesukrístu akatramuitjai. Jesukrístu nekas Enentáimtusrum Yus-shuar ajasrum Ipisiunam pujarmena nuna ju papin aatjarme. ^2Yus ii Aparísha tura ii Uuntri Jesukrístusha waitnentramainia ásar imiatkinchanum shiir pujustinian yainmakarti. ^3 Ii Uuntri Jesukrístu Apari Yus nekas shiir awajtustiniaiti. Iisha Krístujai tsaninkiu asar ii Enentáin Ashí nayaimpinmaya ana nujai warasminiaitji. Túmaitkiui Yus nu waratain Ashí suramsaitji. ^4Krístujai uwemprar ti shiir tunaajainchu Niijiai pujusarat tusa Yus, ju nunka atsaisha, anaitiamkamiaji. ^5Yámankamtaiksha incha ti anenmak Jesukrístu Túrunamujai ni uchiri ajasat tusa wakerutmakmiaji. ^6Ni aneamu Uchirijiai tsaninkiu asakrin nekas ti anenmaji. Nu Enentáimsar ti shiir awajsatniuitji. ^7Yus ti anenmakrin ni aneamu Uchirí numpé puarmatai, nu jakamujai ii tunaarin akikmatramak uwemtikrampraitji. ^8Tura ti anenmak ni Enentáimtairin tura nekatairincha suramsamiaji. ^9Nujai shiir Enentáimturmak iin uwemtikrampratniun wakerutmakmiaj nuna, yaunchu nekaachman, Yamái paant awajturmaji. ^10Ashí Jú nunkanam írunna nunasha tura nayaimpiniam írunna nunasha Kristu Ashí akupin ati tusa Yus tsankatkattawai. Nunasha Yus yaunchu Enentáimturu asamtai tsawant jeamtai Ashí Uminkiáttawai. ^11Iisha Krístujai tsaninkiu asakrin Yus yaunchu achirmakmiaji Ashí Niiniu ana nuna tsankatramkatniun. Nunasha, Ashí Nii Túrana Núnisan, aya Nii wakera asa Túramiayi. ^12Iikia Israer-shuar asar Kristu emka umirkakrin iin Imiá pénker Túrutmamun nekaawar Ashí shuar Yúsan ti shiir awajsamin ainiawai. ^13Núnisan atumsha nekas uwempratin chicham antukrum Kristu nekas Enentáimtusurme. Túrarum Kristu-shuar ajasakrumin Yus ni shiir Wakanín akuptuktaj timia nuna akupturmakmai. Nuna tura "nekas Wíi shuaraitrume" tawai. ^14Yamái Yusa Wakani ii Enentáin pujuruk tuke uwemtikramji. Tura takas umik nu tsawantai Ashí tsankatramkattaji. Tura ii Enentáin Pujá asamtai Yus ukunam Niijiaisha ashi tsankatramkattaj nu paant nékaji. Maa, Yus ti penker asamtai Niin Ashí ti shiir awajsarti. ^15 Atum ii Uuntri Jesukrístu nekas Enentáimtamuncha tura Ashí Yus-shuarjai shiir awajnaiyamuncha antukjai. ^16Túran shiir Enentáimkiun Yúsan áujkun tuke Yúminkiajai. ^17Ii Uuntri Jesukrístu Apari Yus ti shiir asamtai Niin áujeakun ni Wakani ni nekatairin suramas Ashí jintintramawarti tusan seajai. Nujai nuna nankaamas Yus nekaattarme. ^18Tura Enentáimincha paant Enentáimtikramprarti tusan seajai. Nujai shiir Túrutmataj tusa achirmakuitrum nu nekaattarme. Nu arantcha Imiá Shíira nu, Yus ni shuarin Ashí tsankatkattana nusha nekaattarme. ^19Nu arantcha Yus umirkurin ti kakaram tujincha asa iin Yáinmaj nu nekaattarme. Tura nu kakaram ti kakaram asamtai ^20nujai Krístun jakamunmaya iniantkimiayi. Tura nayaimpiniam Jukí ni untsuurini akupin pujutainium apujsamiayi. ^21Tura Ashí ju nunkanam akupin ainia Nújaisha tura ukunam nunka átatna nui akupin áminia Nújaisha tura Ashí akupin ainia Nújaisha tura Ashí naari nékamu ainia nujaisha Yus Krístun Ashí nankaamas akupin najanamiayi. ^22Tura Ashí írunna nu, Krístun umirkartin ainiawai. Tura Yuska Krístunak Ashí Yus-shuara Akupniuri awajsamiayi. Túramtai Kristu ni shuari muuké aintsankete. ^23Tura Ashí nunkanam Yus-shuar ainia nu Kristu Ayashí najanainiawai. Tura Kristu Ashí ni ayashin pimiutkaiti tura nu arantcha Ashí írunna nunasha pimiutkaiti. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Atum yajauch Túrakrum tunaanum tuke wekaakrum Yúsnumia kanakin asarum Jákauyarme. ^2Nu tunaanum Jú nunkanam pujuinia nujai métek tuke wekainiuyarme. Túrarum uunt iwianchi wakeramuri umirniuyarme. Uunt iwianch Ashí Yúsan umirainiatsna nuna akatenawai. ^3Ashí iisha Núnisrik yaunchu nu shuarjai métek ii Ayashí wakerakmu umirniuyaji. Tura ii Enentái wakeramusha umirniuyaji. Tuma asar tura tunaajai akiinia asar Chíkich shuarjai métek ti kajernakmiaji. ^4 Antsu Yus ti waitnenkartin asa iin ti anenmamiaji. ^5Tuma asa ii tunaanum tuke jaka pujarnin Krístujai métek iwiaaku awajtamsamiaji. Aya ti anenkartin asa uwemtikrampramiaji. ^6Tura Krístujai métek iniantamkimiaji. Nuyá Jesukrístujai métek, akupin pujutainium yamaisha apujtamas tuke nupetkatniun tsankatramkaitji. ^7Nujai ni ti anenkratmarincha tura Kristu Túrunamujai waitnentrampramuncha tuke iniaktusmin átatui. ^8Jesukrístu nekas Enentáimta asakrumin Yus waitnentramar uwemtikrampraiti. Juka átumkeka Túrunachuitrume. Antsu Yuska Ninki Kuítchajai suramsaitrume. ^9Shuar ni Takatríjiai uwempratniuitkiunka nankaamantu Enentáimsainti winia kakarmarjai uwemprajai tusa. Nu Enentáimsatniuka Atsutí tusa Yuska átumka takaatsrumnin uwempratniun suramsamiarme. ^10Yus najanamuitji. Kame Jesukrístujai Tsaníakrin yamaram iwiaakman suramas tuke pénker Túratniun najatmamji. Yáunchuk nuna Enentáimturmasmiaji. ^11 Nuik ámarum nu Enentáimpratarum. Ashí Israer-shuar ni Ayashín tsupirnaku ásar Ashí Israer-shuarchan, tsupirnakcha ainiakui, penké Yúsnachua Núnis Enentáimtuiniawai. Tura atumsha Israer-shuarcha asakrumin "tsupirnakcha" turamniuyarme. ^12Nuik Krísturtinchauyarme. Israer-shuarcha asarum Ashí ni Túrutairisha tura Ashí Yus niin tsankatkarmasha nekaachuyarme. Tura Jú nunkanmaya asarum nekas Yusa nu Enentáimtichuyarme tura shiir pujustin Nánkamsarum Enentáimpramarme. ^13Antsu yamaikia Krístujai tsaninkiu asarum, yaunchu Yusaíya Yajá pujuwitiatrum, yamaikia Kristu numpé Puármatai ni jarutramkamujai Tántaitrume. ^14 Israer-shuarjai Israer-shuarchajai nemasmanaikiar ajapén péenkramu ámiaji. Tura Kristu nuna Sáaki nawamnaimtikramkamiaji. Tura chikichik shuar najatmamiaji. ^15Nuik aya Israer-shuar Muisais akupkamu Untsurí armia nuna umirkatin ainiak nujai Chíkich shuarjai nemasmanainiarmiayi. Tura Kristu jaka nu akupkamun ántar awajas chikichik shuar yamaram awajtamsamiaji. ^16Núnisan ámiayi. Kristu Krúsnum jaka nemasjai mai apattamak chikichik awajtamas Yusjaisha nawamnaimtikramkamiaji. ^17Kristu taa nawamnaikiatniun chichaman Israer-shuaran ujakmiayi. Tura nu chichamnak atumin Yus nékachuyarmena nunasha ujaktinian akupkamiayi. ^18Yamaikia Israer-shuartisha tura Israer-shuarchasha mai metek Kristu Túrunamujai tura Yusa Wakani takaku asar Yusai jeatniuitji. ^19Tuma asamtai yamaikia Chíkich shuarchaitrume, antsu Ashí Yus-shuarjai métek ajasuitrume. Nekas Yusa shuarintrume. ^20Atum uunt jea jeamma Núnisaitrume. Uunt jea jeamtin, emka kaya apujtuktiniaiti jea ti wewe Atí tusa. Núnisan yaunchu Yúsnan etserniusha tura Kristu akatramurisha Yus-Chichaman etserainiak Imiá nekas Enentáimtustinia nuna apujtukarmiayi. Tura Ashí nujai nankaamas Jesukrístu Enentáimtustiniaiti. ^21Jea apujtukmari Kristu asamtai Nii ti penker ekeniar jea jeamnaki wéawai. Tura ii Uuntri Krístujai Yusa Jee ti shiir átatui. ^22Núnisrumek atumsha Krístujai tsaninkiu asarum átum Ashí Yus-shuarjai Yusa Jeeya aintsan ajasuitrume. Tura Yusa Wakani Ashí Yus-shuara Enentáin Pujú asamtai nekas Yusa Jeente. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Nu asamtai atumin Israer-shuarchatirmin Yáintaj tusan Jesukrístunu étserkun sepunam pujajai. ^2Yus anentak Yus-Chichaman atumin etserkatniun akatar akuptukuiti. Nu nékatsrumek. ^3Yus nuna Túrutak yaunchu nekaachmancha paant awajtursamiayi. Núnaka ishichik aatraitjarme. ^4Nu áujsarum Krístunu yaunchu nekaachman yamaikia paant nékajna nu nekaattarme. ^5Nú chichaman Yáunchusha chikichkinkesha ujankachmiayi. Túrasha yamaikia Yusa Wakani Kristu akatramurincha etserniurincha nu chichaman paant awajtusarai. ^6Nu chicham juiti: Uwempratin chichaman umirkar Israer-shuarcha Israer-shuarjai métek Krístujai tsaninkiaru ásar chikichik shuar ajasartatui. Tura nu arantcha Yus ni shuarin Ashí Shíiran tsankatkatniun anajmatrama nui métek pachiinkiartatui. ^7Yus ni kakarmarijiai winia Yáintiuk tura ti anentu asa nu uwempratin chichaman etserkat tusa akatturmiayi. ^8Ashí Yus-shuarjai nankaamas wi pénkercha ain Israer-shuarchanum shiir chichaman etserkat tusa Yus tsankatrukmiayi. Krístujainkia kuitjai nankaamas pénker, Enentáimtustin jeatsjinia nu, takakji. Nusha ti shiir chichamaiti. ^9Yuska, Ashí najana nu, nu Enentáimmian Yáunchusha etsertsuk yamaikia Ashí shuar nu chichaman nekaawarat tusa winia akatturmiayi. ^10Yamaikia Ashí nayaimpiniam pujuinia nuka Yus ni shuariin Túrunamun iisar Yuska Imiá neka asa Ashí Enentáimniua nuna paant nékainiawai. ^11Yus Júnis Túratniun Yáunchuk Enentáimpramiayi. Tura ii Uuntri Jesukrístujai mash uminkiamiayi. ^12Tura Krístujai Yusai Yúpichuch jeaji. Tura Niin nekas Enentáimtusar sapijmiatsuk Niin tantamniaitji. ^13Tuma asamtai Tájarme, atumin Yáintaj tusan sepunam pujakui Kúntuts Enentáimprairap. Antsu nujai Yus atumin ti shiir awajtamkurmin átum warasuk tusan wakerajrume. ^14 Nu asamtai ii Uuntri Jesukrístu Aparín tikishmatran áujtajrume. ^15Ashí nayaimpinmasha tura nunkasha Yus-shuar ájinia nu nekas ni shuari ainiaji. ^16Yus ti kakaram asa ni Wakaníjiai Atumí Enentáin pujureak Ashí ni kakarmariyan atumin suramsarat tusan áujtajrume. ^17Yus nekas Enentáimtakrumin Kristu Atumí Enentáin pujusat tusan áujtajrume. Tuke Yapajítsuk anenkratin átarum tusan áujtajrume. ^18Túrakrum Ashí Yus-shuarjai Kristu anenkrattairi nekaattarme. Imiá uunt asa nankantsuk tuke amuukachminiaiti. ^19Nu anenkrattai Ashí takamtsuk nekaachmin ain nekaatarum tusan áujtajrume. Nujai Yus takamtsuk pimiutramkattarme. ^20Nekas Yus shiir awajnasti. Ni ti kakaram asa ii seajnia nuna nankaamas tura Enentáimprachminia nunasha nankaamas iin pujurtamuk Ashí Túramniaiti. ^21Ashí Yus-shuarjaisha tura Krístujaisha Yusa pénkeri tuke paant wantinin Atí. Yus tuke iniaitsuk shiir awajnasti. Núnisan Atí. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Atumsha ni shuari ajastin Yus achikma asarum pénker wekasatarum Tájarme. Ii Uuntriniun étserkun sepunam pujakun seajrume. ^2 Nekasmiancha ajasrum aneniakrum katsunnairatarum. ^3Yusa Wakani chikichik shuar awajtamkurmin shiir awajnaisarum pujustarum. ^4Yusa Wakaninkia chikichkiiti. Tura Ashí métek Yus achikma asar métek Niijiai shiir pujustin Enentáimji. Iisha Kristu Ayashí Ayashímkia asar chikichik ayashkiitji. ^5Ii Uuntri chikichkiiti. Ninki nekas Enentáimtusar métek imiantiniaitji. ^6Chikichkiiti Yus, Ashí Yus-shuarti ii Aparínti. Ashí akuptamniuitji. Ashí ni shuariin pujak ii Enentáin pujurtamji. Ti nekas Ashí mash, Israer-shuartisha Israer-shuarchasha, Imiá chikichik ajasuitji. ^7Tura chikichik chikichik Niisháa shiir takastinian suramsaitji. Tura Kristu wakerimia Núnisan suramsaji. ^8Nu asamtai Yus-Papiniumsha tawai: "Achikman Jukí nayaimpiniam wakamiayi. Tura Shuáran Shíiran susamiayi." Tu aarmaiti. ^9Tura "wakamiayi" tana nu ¿warintiua? Kristu nayaimpiniam Pujá asa Yakí Wákanka emka Tárashtinkiait. Nekas Nunká taramiayi. ^10Ninki ataksha nekas nayaimpiniam wakamiayi. Nuna tura asa Ashí ni shuarin pimiutkarmiayi. ^11Tura nujai chikichan akatramun awajsamiayi. Chikichnasha Yúsnan etserniun awajsamiayi. Chikichnasha uwempratin chichaman etserniun awajsamiayi. Chikichnasha Yus-shuara Wáinniun awajsamiayi. Tura chikichnasha unuikiartinian awajsamiayi. ^12Túramtai Ashí Yus-shuar ni takatrijiai Yáiniaikiar ti penker shuar ajainiakui Kristu ayashi takamtsuk katsuarartatui. ^13Nujai Yus nekas Enentáimtamunam Yusa Uchirí Ashí métekrak pénker nekaattaji. Nu Túrakur katsukir Krístujai métek pénker ajastatji. ^14Tura Uchía aintsar áchattaji. Uchikia Ashí yamaram chichaman antukar wari Yapajíiniawai. Tura anankartinia chichamen antukar waaku ainiawai. Kame nu anankartin shuar ti paant chichayatan ni shiir chichamejai anankatniun pujurenawai. ^15Antsu nekas aneniakur nekas chicham ujanaiktiniaitji. Túrar Krístujai tsaninkiar tuke tsakakir Ashí pénker Túratniujai Niijiai métek ajastatji. Krístuka Ashí ni shuari muuké aintsankete. ^16Tuma asa ni ayashin Wáinkiui Ashí nuna muchitmari pénker Yáiniaikiar Ashí ni Túratniurin shiir takasartatui. Nujai nu ayashnium muchitmari Chíkich Chíkich pénker takainiak métekrak shiir tsakartatui. Tura anenainiakui nu ayashsha pénker uuntmartatui. ^17 Ii Uuntri Kristu iimmianum juna akatjarme: Chíkich aents Yúsan nékachu ásar ántar ni Enentáimmiajain wekainia Núnisrum wekasairap. ^18Ni Enentáin kusuru ainiak Yusna nuna nekaatniun wakeruiniatsui. Tuma ásar shiir wekasatniun, Yus amaana nuna, nékainiatsui. ^19Nu arantcha, ni Túramurijiai natsamtichu ásar ti yajauchiniam surumakar Ashí tunaan wararainiak Túrin ainiawai. ^20Antsu átumka Núnisrum Enentáimtustin unuimiarchamarme. ^21Nekas Nii anturkaitkiurmeka tura Jesus nekas tama Kristu unuiniarmaitkiurmeka Niin shiir Enentáimtustin unuimiarmarme. ^22Yaunchu Enentáimtairmeka ayash wakeramu anankramin ainia nujai piaku asa Imiá yajauchiiti. Nu Enentáimtairmesha yaunchu Túrutairmesha ajapa iniaisatarum. ^23Túrarum pénker Enentáimsarum wakannium Yapajiátarum. ^24Tura yamaram Enentáimtairam emetatarum. Nuka Yusjai métek najanamu asa nekas pénker tura shiira nuna tuke Túriniaiti. ^25Nu asamtai chikichik ayashi muchitmari asarum Wáitrutsuk nekas chicham chicharnaisatarum. ^26Kajeakrum Tunáa Túrawairap. Tura nu kajekmasha tsawant takamtsuk áchatniuiti. ^27Uunt iwianch yajauch awajtamsatin tsankatkaip. ^28Kasasha kasamtsuk kakaram takakmasti. Tura ni uwejéjai pénker takaak atsumainia Nú shuarnasha susati. ^29Muijmiai chicham chichasairap. Antsu chichastin akui pénker chicham, Chíkich shuar pénker awajsamnia nu chichastarum. Anturtuinia nuna Yáintaj tusarum nu chicham ujaktarum. ^30Yusa Shiir Wakaní Kúntuts awajsairap. Warí, Yúsnaiti tusa pujurtamji. Tura pujurtamuk takamtsuk uwemtikramprattaji. ^31Ashí yajauch ana Nuyá kanaktiarum. Nakitratniusha, kajernaikiatniusha, tura kakantrar Charáa Charáa ajatniusha, katsekmaktincha, tsanumpratniusha mash Atsutí. ^32Antsu shiir awajkartin ajasrum waitnennairarum, Kristu jakamujai Yus Atumí tunaarin tsankurtampra Nútiksarmek tsankurnairatarum. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Nekas Yusa Uchirí aneamu asarum Nii tura Núnis Túratin wakeruktarum. ^2Kristu iin anenmaj Núnisrum anenaitiarum. Kame ii tunaarin akikmaktaj tusa Jákatniunam surumakmiayi. Túramtai Yus shiir Enentáimtusmiayi. ^3 Yusna asarum tsanirmatniusha yajauch Túratniusha tura Jú nunkanmayan ikiaunkatniusha ishichkisha Enentáimtuschatniuitrume. ^4Natsanmaincha, ántar chichamsha yainmakchamnia asamtai chichaschatniuitrume. Antsu Yus shiir yuminsatniuiti. ^5Shuar Chíkich nuwajai tsanirmakka tura Ashí yajauchin wakerakka tura Jú nunkanmayan ikiaunkatniun wakerakka Yusai Kristu akupea nui penké pachiinkiachminiaiti. Kame ju nunkanmayan ikiaunkatin ántar-yus tikishmatratniua nujai métekete. ^6Nu Túramniaiti tusar ántar chichamjai anankramacharti. Warí, nuna Túruiniakui Yúsan umirainiachun Yus ti Asutiáwartatui. ^7Tuma asamtai nu shuar penké pachischatniuitrume. ^8Yáunchuka atumsha kiritniunam wekainiuyarme. Tura yamaikia Krístujai tsaninkiu asarum pénker Tsáapninium wekaarme. Shuar Tsáapninium wekainia nujai métek wekasatarum. ^9Tsáapninium wekainiaka shiir awajkartincha tura nekas chichamtincha tura pénker Túrin ainiawai. ^10Ii Uuntri Kristu wakeramu nekaatin wakeruktarum. ^11Kiritniunam wekainia nu Túramu pachisairap. Antsu nu shuar Tsáapninium enkeatarum. ^12Ni uuk Túruinia nu áujmatsatin natsanmainiaiti. ^13Tura Ashí Tsáapninium itiamu Ashí paant ajawai. Tsáapnikia Ashí paant awajeatsuk. ^14Nu asamtai Yus-Papinium tawai: "Kanaruitme nu Shintiártá. Jakamunmaya Nantáktiá. Tura Kristu Tsáapin awajturmastatui." Tu aarmaiti. ^15Nu asamtai átum Túramu iimiastarum. Nékachu aintsarum pujusairap. Antsu pénker Enentáimprarum wekasatarum. ^16Pénker Túratin tsawant Wasúrkáip. Tunáa ti pampaatsuk. ^17Enentáincha airap. Ii Uuntri Kristu warinia wakera nu Enentáimtustarum. ^18Nampekairap. Nampeakmeka aya yajauch ajame. Antsu Yusa Wakani winia Enentáirui takamtsuk pujurtusti, tu Enentáimsatarum. ^19Túrarum Yus shiir Enentáimtakrum Yus-kanta kantamkirum shiir áujnaisatarum. ^20Ii Uuntri Jesukrístu Náarijiai Ashí irunna nu Yus Apa tuke yuminsatarum. ^21 Yus-shuar asarum Nuámtak umirnaikiatarum. Túrakrum Kristu shiir awajsattarme. ^22Núwaka Krístun umirna Núnisan ni aishrincha umirkatniuiti. ^23Kristu ni shuarin akupeana Núnisan aishmansha ni nuwen akupkatniuiti. Kristu ni shuarin ayashimiak ni muuké aintsankete. Tura niin uwemtikiartiniaiti. ^24Nu asamtai Yus-shuar Krístun umirin ainiawai. Núnisan Ashí ana nujai nuwa ni aishrin umirkatniuiti. ^25Kristu ni shuarin ti aneak niin Yáintaj tusa Jákatniun surumakmiayi. Núnisrumek aishmantirmesha atumi nuwé aneatniuitrume. ^26Kristu Ashí ni shuarin ni Chichamejai tura entsajai nijiar Ní shuar pénker árat tusa jakamiayi. ^27Nujai Ashí ni shuarin tunaarinniuchu tura yajauch Máatrachu antsu ti penker shiir awajas Niiní ejetaj tusa Túramiayi. ^28Núnisan aishman ni Ayashín anea Núnisan ni nuwen aneatniuiti. Shuar ni nuwen aneak nujai ni Ayashíncha aneawai. ^29¿Yaki ni Ayashín nakitniuit? Antsu pénker Wáiniuk áyureatsuk. Kristu Núnisan ni shuarin wainiui ^30ni Ayashí asamtai. Kame ni Ayashí muchitmarintji. ^31"Tuma asamtai aishman ni Aparíncha Nukuríncha ikiukin ni nuwejai tsaninkiar chikichik ayashtin ajainiawai." Tu aarmaiti. ^32Nusha Kristu ni shuarijiai Tsaninmán tawai. Nuka yaunchu nekaachma yamaikia nekanaiti, tura ti Enentáimturtiniaiti. ^33Tura Núnisan Ashí aishmantiram Atumí nuwé Atumí Ayashía Nútiksarmek aneatniuitrume. Nuwasha ni Aishrín umirkatniuiti. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Uchitirmesha, Yus-shuar asarum apasha nukusha umirkatarum. Nuka ti pénkeraiti. ^2Emka akupkamu "umirkam nekas shiir átatme" tana nu Júiti: "Apasha nukusha umirkata. ^3Túrakmeka shiir átatme tura Jú nunkanam Untsurí tsawant pujustatme" tawai. ^4Atumsha, uchirtintirmesha, Atumí uchiri ántrarum akajkairap. Antsu Yúsan shiir Enentáimtusarat tusarum ti pénker jintinkirum tsakatmartarum. ^5Takakmautirmesha, Atumí uuntri ju nunkanam pujuinia nu ti penker umirkatarum. Kristu umirkatniua aintsarum wishiktsuk ashamakrum tuke Enentáijiai takarsatarum. ^6Aya Wáitmakui shiir Enentáimtursat tusarum pénker takarsairap. Antsu Kristu takarniuria Núnisrum Ashí ame Enentáimjai Yus wakera nu Túratarum. ^7Aya Shuárnak Yayá Nútiksarum takasairap. Antsu ii Uuntri Kristu takarsatniua Nútiksarmek ásump Enentáijiai takastarum. ^8Kame Chíkich Chíkich ni takasmajai métek akinkiartatui. Ii Uuntri Kristu nu shuar pénker Túramujai métek akiktatui. ^9Tura atumsha, iniamniutirmesha, Atumí takartamu Wakaní Mántutsuk shiir Enentáijiai iniartarum. Nekas Enentáimpratarum. Ii Uuntri nayaimpiniam pujana nuna niisha atumjai métek umirainiawai. Tura Yuska Ashí shuaran akantsuk métek iyawai. ^10 Wátsek, yatsuru, ii Uuntri Yusjai tsaninkiu asarum ni ti kakarmarijiai iwianchjai Máanaiktin kakaram ajastarum. ^11Apach Máanainiak jiru entsarua Núnisrum Yus susamujai entsartarum. Nujai íwianch nupettamkui tariartatme. ^12Kame Yusna Takáa asar penké aentsjai Máaniatsji antsu yajauch wakan kakaram írunna nujai Máaniaji. Niisha ju nunkanam, kiritniunma aintsan, tunaanum wekainia nuna akupin ainiawai. ^13Jiru entsartinia aintsarum Yus Súramna nu entsartarum. Nu entsarmajai itiurchat tsawant taritra nupetkarum tuke tariarum wajastatrume. ^14Wats, nekas tariartin nekas chicham emenmamatarum. Tura pénker Túratniujai jatairum ajaktarum. ^15Suntar iwiarnak sapatan Aweá aintsarum Yusa shiir chichame etserkatin iwiarnartarum. ^16Nuyasha Ashí nankaamas, tantar takustinia aintsan, Yus tuke nekas Enentáimtustarum. Nujai íwianch Eketrámkamusha uwemturtatme. ^17Múukem ajaktincha Kristu uwemtikrampramu Múukmiin etsenkruktarum. Tura Yus-Chicham Puniáa aintsan achiktarum. Nuka nekas Yusa Wakaní puniarinti. ^18Yusa Wakaníjiai Yus áujeakrum tuke seatniuitrume. Tura tuke aneara pujustarum wake mesetsuk, tura Ashí Yus-shuar ainia nusha Yus áujtustarum. ^19 Núnisan winiasha áujtursatarum. Wi sepunam pujayatan Yus winia chichastinian surusat tusarum seatritiarum. Tura wi chichaakun sapijmiatsuk Shiir-chichaman yaunchu nekaachma paant awajsat tusarum áujtursatarum. ^20Yus nu chichaman etserkatniun akuptukuiti. Nuna Túrakun sepunam pujajai. Sapijmiatsuk etserkat tusarum Yus áujtursatarum. ^21Ii aneamu yachi, Tíkikiu, Ashí wi Túramun ujatmaktatui. Niisha Ii Uuntri Krístunu etserkatniun ti penker Yáinniuiti. ^22Tuma asamtai ii jui pujamun ujatmak ikiantamprarat tusan akuptajrume. ^23Yus Apasha tura ii Uuntri Jesukrístusha Ashí Yus-shuartirmin anenmak shiir imiatkinchanum pujustinian suramsarti. Tura Niin tuke nekas Enentáimtustinian suramsarti. ^24Ashí ii Uuntri Jesukrístun tuke Enentáijiai aneana nuna Yus shiir Yáintí. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Philippians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Papru Timiutéujai Jesuskrístu takarin asar Ashí Yus-shuar Jiripius péprunam pujarmena nu ju Papí akuptaji. Yus-shuaran wainin árumna nusha tura Yus-shuaran yain árumna nusha Ashí Yus-shuarsha nunisan Yusna asarum tura Jesukrístujai tsaninkiu asakrumin ju Papí aateajrume. ^2Yus ii Aparísha Jesukrístu ii Uuntrisha atumin waitnentramainia ásar imiatkinchanum tuke shiir pujustinian yainmakarti. ^3 Ashí tsawant atumin Enentáimtakun Yúsan tuke shiir Yúminkiajai. ^4Yúsan áujeaknasha ti warasan seatjarme. ^5Kame iikia Yámankamtaiknumia Yus-Chicham métek Yáiniáikiar iniaitsuk takasuitji. ^6Yus Atumíin ti pénker awajsatniun nankama asa Núnisan Jesuskrístu Táatsain tuke shiir Awájtámki nekas pénker najatmattarme. Nuka ti nekasaiti. ^7 Atumin Ashí ti aneajrume. Kame wi sepunam pujakun Yus-Chichaman akasmatkun tura Yus-shuar kakararti tusan takaakui átum Yáintiarme. Yus ti anenkartin asa nu Túratniun mai metek Tsankatrámkaitji. Tuma asamtai atumin Júnisan Enentáimtustin ti penkeraiti. ^8Jesukrístu anenkrattairijiai wi atumin aneamun Yussha paant nékarui. ^9 Yúsan áujeakun anearmena Nú nankaamas aneak tusan seatjarme. Tura Nújaisha ti neka ajasrum ^10Ashí pénkera nu achikiuk tusan Yúsan áujtajrume. Atumin nu Túrunamtainkia yamaisha Tunáajainchu pujustatrume tura Kristu Támatai sumamashtatrume. ^11Núnisan Jesukrístu kakarmarijiai Ashí pénker Túrin átatrume. Tura Nújai Ashí shuar Yúsan ti shiir Enentáimturartatui. ^12 Winin Túrunamu itiurchat ain nujai uwempratin chicham nekas pampaawai. Nu nekaatarum tusan wakerajrume, yatsuru. ^13Iis, uunt akupniu suntarisha tura Ashí shuarsha wi Krístunun etseru asan sepunam pujamun paant nékainiawai. ^14Ti Untsurí Yus-shuar wi sepunam enketman nekaawar ii Uuntri Jesusan nekas Enentáimtusar sapijmiatsuk Yus-Chichaman etserainiawai. ^15Kame shuar awai winia kajertuiniak tura nankaamantu Enentáimtumainiak Krístun Páchiniawai. Antsu Chíkich shuarka nekas Enentáijiai Krístun etserainiawai. ^16Yajauch shuarka Krístun shiir Enentáimtutsuk antsu Ashí shuar Ní chichamenak anturkar Wíi shuar ajasarat tusar etserainiawai. Túruiniak wisha sepunam pujakui nu arant itit awajtustinian wakerutainiawai. ^17Antsu pénker shuar Krístun nekas aneenak etserainiawai. Nu uwempratin chicham Imiá penkeraiti wi titin asamtai winiasha anentainiak shiir etserainiawai. ^18Wats, mai metek Chíkich yajauch Enentáijiai tura Chíkich shiir Enentáijiai Krístun etserainiakui shiir Enentáimjai. Tura nuna nankaamas shiir Enentáimprattajai. ^19Kame Yus áujtursa asakrumin tura Jesukrístu Wakanísha yaintiu asamtai ti pénker uwempran jiinkittiajai. ^20Nekas juna wakerajai: Natsamtsuk uunt akupniun Jesukrístun paant ujakartinian wakerajai. Nujai Winí Kristu kakarmari pujamu ti paant nekanattawai. Mántuiniakuisha tura Mántuiniachkuisha ashamatsjai. Aya Kristu kakarmarin Winí nankaamas nekaawarat tusan wakerajai. ^21 Wíjiainkia ju nunkanam iwiaaku pujakun aya Krístunak Enentáimtakun pujajai. Tura Jákatniusha jui pujajnia nuna nankaamas pénkeraiti. ^22Ju nunkanam pujakun Uunt Jesusnan takasminiaitjai. Nu asamtai tunatsuk achiktaj nékatsjai. ^23Wíjiainkia itiurchataiti mai achiktin. Jákatniuncha wakerajai Krístujai tsaninkian pujustaj tusan. Wíjiainkia nu Imiá pénkeraiti. ^24Túrasha atumin Yáintaj tusan tuke ju nunkanam iwiaaku pujusminiaitjai. ^25Kame tuke pujustatjai nékajai. Núnisnak atumjai pujakun Yus nekas Enentáimtakrum nankaamas waraakrum tuke katsuaruk tusan Yáintatjarme. ^26Nu asamtai wi atumjai pujakui Jesukrístu yuminsarum shiir warastatrume. ^27 Kristu chichame ti penker asamtai atumsha aya pénkera nuke Túratarum. Wi atumjai pujaknasha tura Yajá pujaknasha átum ti shiir Túrarmena nuna antuktinian wakerajai. Ashí shuar uwempratin chichaman nekaawar umirkarat tusarum chikichik Enentáijiai kakaram ajastarum. ^28Atumí nemasrisha ishichkisha sapijmiamtikramkarain. Nu Túrakrumin nu shuar emesratniunam weena nusha tura átum uwempratniusha paant nekanattawai. Núnisan Atí tusa Yus Túraiti. ^29Krístunu asarum Nii nekas Enentáimtustinniasha tura Niiniu asarum Wáitsatniusha Yus anenma asa tsankatramkaitrume. ^30Yus-Chicham pamparat tusar maimetek ti Takáa asar Wáitiaji. Wi nuik ti takasmaj nu nekamarme. Tura Yamái tuke takaaj nusha ántarme. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Kristu ikiantamkuisha, ni anenkrattairi atsantamkuisha, ni Wakani atumjai pujakuisha, anenkratniuitkiurmesha, waitnenkratniuitkiurmesha ^2waramtikrustarum. Métekrak takastarum. Mai metek anenaitiarum. Yusa Wakani Atumí Enentáin Pujá asamtai chikichik Enentáik Enentáimsatarum. ^3Atum wakeramuk Túrawairap. Nankaamantu ajastaj Tíirap. Antsu péejchach ajasrum Chíkich shuar atumjai nankaamas pénker Enentáimtusta. ^4Aya Níiniak pénker átatna nunak shuar Túrashti. Antsu Chíkich shuar Yáinminia nuna Túrati. ^5Kristu Jesus Enentáimpramia Núnisrum Enentáimpratarum. ^6Niisha Yúsaitiat ju nunkanam winiak tuke Yusjai métek átinian emettsuk ^7 ^8antsu nuna ikiuak aents ajas péejchach asa Ashí aentsu takarin ajasmiayi. Tura aentsu ayashin ayashimiak tura Yúsan umireak Jákatniuncha surimiakchamiayi. Maa, Imiá tunaarinniua aintsan Krúsnum natsanmainium jakamiayi. ^9Túramtai Yus nekas nankaamantu awajsamiayi. Ni Náarincha Ashí paant awajsamiayi. ^10Tuma asamtai Ashí nayaimpiniam írunna nusha, Nunká írunna nusha, tura iwiarsamusha Jesusa Náarin antukar tikishmatrartatui. ^11Tura Ashí shuar Jesukrístu Ashí akupin ajasman paant nekaawartatui. Nújainkia Yus Apá kakarmarisha paant nekanattawai. ^12 ^13Nu asamtai, aneamu yatsuru, wi atumjai pujakui umirtukmarmena nuna nankaamas yamaikia arant pujakuisha umirtuktarum. Iis, Yus Atumí Enentáin takaak ni shiir wakeramu wakeruktinniasha tura umiktinniasha pujurtamprume. Nu asamtai atumsha kakaram ajastarum Yus ti penker awajtamsatniun wakera nu Túrunati tusarum. Tura péejchach Enentáimprarum awajirminiaitjai tusarum aneara wekasatarum. ^14 Ashí yajauch tunaitsuk tura jianaitsuk wekasatarum. ^15Túrakrum makuumatsuk tunaajainchu átatrume. Antsu Yusa Uchirí átatrume. Ju nunkanmasha shuar Imiá tunaan Túrinjaisha Máatrachu asarum kiritniunam ji Keeá aintsanketrume ^16iwiaaku pujustin chicham paant awajeakrum. Nújai Kristu Támatai Atumíin ántran takascha asan ti shiir wararsattajrume. ^17Winia takatrujai Yus-shuar ajasakrumin wi Jákatniuitkiuncha Nújaisha warasaintjai. Atumsha wi waraajna jui Núnisrumek warastarum tusan wakerajrume. ^18Atumsha waraakrumin métek wararnaisatai. ^19Ii Uuntri Jesus wakerakuinkia Timiutéun iirmainiarat tusan ti warik akuptuktatjarme. Tura átum shiir pujamu ujateakui warastatjai. ^20Kame Timiutéu wijiai métek Enentáimna ainis Chíkich shuar atsawai. Niisha átum shiir pujusuk tusa ti nekas Enentáimturmarme. ^21Chíkichka Kristu wakeramun iniaisar Ní wakeramunak Páchiniawai. ^22Túrasha átumka Timiutéu tuke pénker Túramu nékarme. Uchi ni Aparíjiai takaana ainis Yusa shiir chichame etserkatniun Yáintkiaiti. ^23Winia itiurtukartin nuna nekaan Timiutéu iirmainiarat tusan akuptuktatjarme. ^24Kame Kristu Yáintkiui Wíkisha Wárik iimniaitjarme. ^25Wi atsumaj nuna iirsati tusarum Epaprutítiu akupturkamarme. Wijiai métek tsanin takasuiti. Tura métek Wáitsaitji. Aunkesha akupkamnia Enentáimjai. ^26Nii jaawai taman átum antukman Nekáa, iirmaitniun ti wakerutmarme. ^27Maa, nekas ti janinkiamai. Túrasha Yus niin waitnentramai. Kame winiasha wi jui Wáitiakun nii jakamtai nu arant ti kuntuts pujuschatniun waitnentrurmai. ^28Tuma asamtai akuptuktinian wakerajrume. Tura atumsha ataksha Wáinkiarum waraakrumin wisha ti kuntuts Enentáimchakun akuptuktatjarme. ^29Kristu yuminsarum ti shiir warasrum Wáinkiatarum. Chíkich shuar niijiai métek pénker Yus-shuar ainia nusha shiir Enentáimtustarum. ^30Kristu takatrin takaak ti janinkiamai. Atum Yáintkiachminia nuna winia Yáintkiataj tusa pujus Jáninkiamai. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Ayu. Warastarum, yatsurtiram, ii Uuntri Kristu ti penker asamtai nuik aatramajrum nuna ataksha Títiatjarme. Ataksha ujam yainmakminiaitkiuinkia Wíjiainkia itiurchatchaiti atak Enentáimtikratin. ^2Yajauch shuarjai aneartarum. Nu shuar Muisais timia Núnis tuke yamaisha tsupirnaktiniaitrume tuiniawai. ^3Antsu iikia ayash tsupirnakmajai pénker átiniaitji tu Enentáimtatsji. Iikia antsu ii Wakaníjiai Yus shiir awajeaji tura Jesukrístunu asar Ninki shiir wararji. Nu Túrakur Muisais timia nu umintikia iitji. ^4 Ju nunkanam írunna nujai waantu Enentáimpramniaitkiuinkia Ashí shuarjai nankaamas wikia waantu Enentáimtumaraintjai. ^5 ^6Israer-shuar asan Muisais timia Núnisan wi akiiniamtai uchu (8) tsawant nankaamasmatai tsupirtukarmiayi. Israer-shuarnum Pinjamín weeaitjai. Winia aparsha nukursha mai Israer-shuar ainiakui wi Imiá Israer-shuaraitjai. Wisha Pariséu tuinia Núnisan Muisais akupkamun ti umirin asamtai Chíkichka winia sumamtikiatniun tujintrin ármiayi. Tura Pariséu asan Kristu-shuarin ti kajerkan aintramjai. ^7Ashí nujainkia waantu Enentáimtumauyajai. Antsu yamaikia Krístujainkia penké ántar ainiawai tajai. ^8Ashí Enentáimpramnia ákuisha winia Uuntur Jesukrístu shiir Enentáimtustin nekas pénkeraiti. Nu asamtai Krístunu ajakun wi takusmaj nu muijmiai ajasmatai Núnaka iniaisamjai. ^9 Nuna Túran Niijiai tsaninkian pujajai. Tura akupkamu umirkatniujai pénker ajaschaitjai antsu Krístun Enentáimtakui Yus "pénkeraitme" Túrutui. ^10Tuma asamtai Ashí nankaamas wakeraj nu Júiti: Krístun pénker nekaan nekas Enentáimtustinniasha tura ni iniantkimiu kakarman takustinniasha wakerajai. Tura Niijiai métek ajastinian wakerakun ni Wáitkiamunam tsanintinniasha tura Nii jakamia Núnisan Jákatniuncha wakerajai. ^11Túraknaka Krístujai métek jakamunmaya nantaktiaj tusan wakerajai. ^12Kame wakerukuitjia nuna mash umirkachuitjai. Krístujai métek nekas pénker shuar ajaschaitjai. Túrasha Kristu Jesus "nui ejetajam" emka Túrutkui, wisha nui jeataj tusan kakaram ajasan pimpitsuk takaajai. ^13Yatsuru, wisha nui jeajai Tátsujai. Antsu yaunchu Túrutain kajinmatkin kakaram ajasan Kristu wakeramunam jeatniun takaajai. ^14Tura nuna umikmatai nayaimpiniam Jesukrístujai tsaninkian shiir pujustinian Yus surustatui. ^15 Ashí shuar Yusjai katsuaru ájinia nu wi Tájana Núnis "jeachuitjai" tu Enentáimpratniuitji. Tura "jeaitjai" Enentáimkiurminkia Yus nunasha atak Enentáimtikramprattarme. ^16Tura aneartarum. Naki pujutsuk jeajnia nujai métek umirkatin pimpitsuk takastiniaitji. ^17 Yatsuru, wisha tura chikichcha wijiai métek pénker Túrajnia nu Wáinkiuram atumsha Núnisrumek Túratarum. ^18Tura yajauch shuarsha írunui. Wi nuiksha ti ujakmajrume tura ataksha uutkun ujaajrume, nu shuar Kristu Krúsnum jakamun Muíjiainiawai. ^19Tuma ásar emesratniunam akupnakartatui. Ni Ayashí wakeramun, ni yusria aintsan, tuke umirainiawai. Natsanmainian Túruiniayat wararainiawai. Tura ju nunkanmayanak Enentáimtuiniawai. ^20Antsu iikia nayaimpinmaya shuar asar ii Uuntri Jesukrístu iin uwemtikrampra asamtai nayaimpinmaya Tatí tusar Nákaji. ^21Nii taa, ii yajauch ayashin Yapajiá ni Ayashíjiai métek ti shiir awajsattawai. Ashí uunt akupin ajas nu kakarmajai Túrutmattaji. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Nu asamtai, aneamu yatsuru, ii Uuntri Krístujai tsaninkiu asarum kakaram ajastarum. Maa, ti aneakun atumin Enentáimtakun ti waraajai tura iistajrum tusan wakerajrume. Tawasap achikiar shiir enentaimsatniua Núnisnak shiir Enentáimtajrume. ^2Ewautiancha tura Séntikincha, ii Uuntri Kristu shuari ásar, mai metek Enentáimsarat tusan seajai. ^3Amincha, winia Airú, nu nuwa Yáinkta tusan seajme. Niisha wi iwiaaku chichaman étsereakui wijiai métek takasarmai. Tura Krimintisha tura chikichcha wijiai métek takasarmai. Nuna Náarin iwaaku átinnium Yus aatraiti. ^4Nu asamtai Uunt Jesusjai tsaninkia Pujá asarum warastarum. Ataksha "warastarum" Tájarme. ^5Uunt Jesus Tátin ishichik ajasai. Tuma asamtai tsanka Enentái takakrum nu paant nekanati. ^6Itiurchat Enentáimsatin atumjai penké Atsutí. Antsu tuke Yus áujkum Ashí itiurchatrum ujakta. Atsumamuram Yus seata. Túram Yus yuminsata. ^7Nuinkia Atumí Enentái ankant átinian, aentstikia penké nekaachminia nuna, Yus amastatui. Yus atumin ankant awajtamsa asa Atumí Enentáin tura Atumí Enentáimsamurincha yajauch wayawain tusa shiir waitmaktatrume Jesukrístujai tsaninkiu asakrumin. ^8Yamaisha yatsuru, Júchiniak Títiatjai. Yus-shuarti Enentáimsatniun chichastatjai yamaikia. Ashí nekas ana nu Enentáimsatarum. Tura Ashí anturkamnia ana nusha, naka chicham ana nusha Enentáimsatarum. Tura yajauch chichamsha Enentáimsairap. Tura antsu Ashí shiir ana nusha, Chíkich shuarnasha pénker Enentáimtusminia nusha, kame Ashí pénker ana nu Enentáimsatarum. Nuyásha Chíkich shiir anturkamnia ana nusha Enentáimsatarum. ^9Wi unuiniarmajrumna nu umiktarum. Tura wi Túramur iisurmena nu tura antukurmena nusha umiktarum. Túrakrumninkia Yuska ankant átinian amastaj tusa pujurtamsattarme. ^10 Ii Uuntri Kristu anea asarum winiasha ataksha Enentáimturu asakrumin ti waraajai. Kame kajinmatrukmiarme Tátsujai antsu Kuítrum atsakui Yáintkiatin tujinkiamarme. ^11Tura Kuítian atsumakun Tátsujai. Antsu wi takakjana nujain warastinian Unuimiáruitjai. ^12Kuítrinchati pujustinia nuna nékajai tura ti nukap takustinia nunasha nékajai. Tsukamaknasha jéemarnasha, itiarar takustinniasha tura penké takutsuk pujustinniasha Unuimiáruitjai. ^13Kristu ni kakarmarin surakui Ashí Túramniaitjai. ^14Tuma ain atumsha wi atsumamu akupturkarum ti pénker Túramarme. ^15Jiripiusnumia shuartiram, ju ti penker nékarme. Masetunia nunkanam Yus-Chichaman etserumtai aya atumek kuit akupturkamiarme. Wi etserkamujai Atumí Wakanín Yáinma asamtai yuminsarum akupturkamiarme. ^16Atumek wi Tisarúnikia nunkanam atsumakun pujaisha kuit akupturkamiarme. ^17Aya kuit akupturkakrumin tu Enentáimtsujai. Antsu nu kuit Yusai kawentramkaku tusan wakerajrume. ^18Epaprutítiujai akupturkamarum nujaisha atsumamaj nuna nankaamas tiaruncha Wáinkiajai. Akupturkamarum nusha ti kunkuin Yus susamua ainis ti shiir auyi. ^19Winia Yúsrusha ti pénkeran Núkap takakui. Atumsha Jesukrístunu ajasu asarum Yus seamniaitrume. Tura Yuska ti takakna nujai Ashí atsumarmena nuna suramsattarme. ^20 Ii Aparí Yus tuke shiir Atí. Nuke Atí. ^21Winia Náaruisha tura Jesukrístu Náarincha Ashí Yus-shuar ainia nu Chícham ujatruktarum. Niisha shiir pujusarti. Wi írutramusha Núnisan shiir pujusarti tusa akupturmainiawai. ^22Tura Ashí akupin Sésarai pujuinia Nuyá Yusna ajasaruka tura Chíkich Yus-shuarsha shiir pujusarti tusa chichaman akupturmainiawai. ^23Ii Uuntri Jesukrístu atumniasha ti shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Colossians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Pápruitjai. Yus wakerutak Jesukrístunun etserkat tusa akatra akupkamuitjai. Wisha ii yachi Timiutéujai ^2ju Papí aarar nui Kuruse péprunam Kristu pénker umirkarum Yusna ajasuitrumna nu akuptaji. Yus ii Apari atumin Wáitnentaimturma asa yainmakarti imiatkinchanum tuke shiir pujustinian. ^3 Iisha atumin Yus áujtakur ii Uuntri Jesukrístu Apari Yus Ashí tsawant Yúminkiaji. ^4Atumsha Jesukrístu ti shiir Enentáimtamusha tura Ashí Yus-shuar aneamusha antukji. ^5Uwempratin chicham nekasa nu antukrum atumsha nayaimpiniam atumnian Yus ti shiir ikiusman Wáinkiatai tusarum Nákarme. ^6Nu chicham Ashí nunkanam pampaakui shuara Enentáin Nereá ainis Nusháa ajasar yamaikia pénker Túrin ainiawai. Núnisan Atumíincha Túrunaiti. Yus ti nekas anenkartiniaiti tu etserkamu ántakrumin nu chicham Atumí Enentáincha nerekmiayi. ^7Nu chichaman Epapras ujatmakmarme. Niisha iijiai métek takasu asamtai ti aneamuiti. Atumniasha Kristu takatrin ti shiir takartamsaiti. ^8Niisha átum Yus-shuar asarum mai anenai ajamun ujatmakmaji. ^9 Iisha nu antukar Yus Ashí tsawant áujtajrume. Yus ni wakeramun ti paant nekaprutmawarat tusar seaji. Ashí Yúsnan ni Enentáimtairijiai Ashí Níiniun paant nekaatniun Yus jintintramat tusar seaji. ^10Atumsha Krístunu ainia Núnisrum pénker Túrutak tusar seaji. Tura Ashí ni wakerana nu Umíakrum Ashí pénker ana nu, nerektinia aintsarmek, Túrattarme. Núnis Túrarum Yus unuimiatki wéakrum Niin ti penker nekaak tusar seaji. ^11Yus ti kakaram asa ikiantamprat tusar seaji. Nujai Ashí itiurchat ákuisha Páchitsuk ti shiir warasrum katsuntrattarme. ^12 Yus ni shuarin Tsáapninia nui Ashí pénkeran susattawai. Tura incha nui pachiinkiatniun tsankatramka asakrin Yus Apa yuminsamniaitrume. ^13Yus iwianchin nupetak íwianch akupeana Nú kiritniunmaya uwemtikramar ni aneamu Uchiri akupeana nui wearmakmiaji. ^14Ni Uchiri Krúsnum jaka ii Tunaarín nijiar tsankurtamar uwemtikrampramiaji. ^15Yus Wáinkiachminiaitiat ni Uchiri akiiniamai tura ayashimkiamiayi. Túmaitiat Ashí najanamua nuna yaunchu Pujú asa Ashí akupniuiti. ^16Niijiai Yus Ashí nayaimpiniam írunna nunasha Nunká írunna nunasha, Ashí Wáiniaj nunasha Núnisan Wáintsuj nunasha mashi najanamiayi. Nu arantcha Ashí akupin ju nunkanam írunna nusha, nayaimpiniam írunna nusha, iwianchnium írunna nusha, Ashí Niijiai najanamu ainiak Niin umirkarti tusa najanamu ainiawai. ^17Ashí najanamua nuna yaunchu, Krístuka tuke pujuwiti. Ashí najanamu írunna nuna emestsuk Wáinniuiti. ^18Ashí Yus-shuar métekrak chikichik ayashtinia ainis Enentáimkiumka nuna muuke Krístuiti. Tura nu Ayashín ni iwiaakmarijiai iwiaaku átinian Súsaiti. Niisha Ashí jakamunmaya nantakniujai Imiá nankaamantuiti. Nújainkia Ashí Enentáimpramnia írunna nunasha akupniuiti. ^19Yus Ashí takamtsuk Kristui shiir pujumiayi. ^20Núnisan Yus Kristu Krúsnum jakamujai Ashí nayaimpinmasha tura ju nunkanmasha írunna nuna Niijiai nawamnaikiar shiir pujusarat tusa wakerukmiayi. ^21 ^22Atumsha nuik Tunáa Túrin asarum Atumí Enentáin Yusa nemasri ámarme. Tuma asarum Yajá wekaimiarme. Antsu Kristu, aentsu Ayashín ayashimiak, Krúsnum Wáitias jakamujai ii tunaari Asakármatai yamaikia Yusjai nawamnaikiar shiir pujaji. Nujai Kristu iin pénker ajasuncha tunaan Máatrachmancha tura sumamachuncha Yúsai ejetamtatji. ^23Tuma asamtai Jesukrístu shiir Enentáimtusrum kakaram ajasrum katsuartiniaitrume. Tura uwempratin chicham antukuitrum Nuyá kanakchatniuitrume. Ju uwempratin chichaman Ashí nunkanam etsernakuiti. Wisha, Papru asan, etserkatniun yaimjai. ^24Atumin Wáitiaknasha ti shiir waraajai. Kristu ni shuarin nekas pénker awajsat tusa Wáitiana nui pachiinkia asan waraajai. Ashí Yus-shuar Kristu Ayashí aintsan ainiakui Yus-shuaran Yáintajtsan ayashrujai Wáitiakun shiir Enentáimjai. ^25Atumin Yáinkiai tusa Yus akattur Yus-Chichaman takamtsuk ujakai tusa akuptukmai. Nuna takaakun Ashí Yus-shuara Yáintrintjai. ^26Yámankamtaiknumia nekaachman Yus yamaikia ni shuarin paant awajsaiti. Nu chichamnasha ujakarai tusa winia akatar akuptukuiti. ^27Nu chichamsha Júiti: Kristu Atumí Enentáin pujak Niijiai métek ti Shíiram awajtamsattawai. Nu Imiá shiir chichamnum Israer-shuarchasha pachiiniainian Yus Ashí ni shuari nekawaarat tusa wakerimiayi. ^28Iisha Kristu étsereaji. Túrar Ashí Enentáimtikrar pénker nekaawarat tusar jintintiainiaji. Nujai Krístujai tsaninkiar Ashí pénker tsakarartatui. ^29Tuma asamtai Kristu ni kakarmarin Tí surakui nekas kakaram takaajai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Nekaatarum, yatsuru. Yus-shuaran Yáintaj tusan ti takaajai. Tura Atumíncha, Rautiséanmaya shuarnasha, tura Ashí winia waitcha ainia nunasha Yáintaj tusan ti takaitjai. ^2Ashí shiir Enentáimtikratniun ti takaajai. Núnisan aneniarum chikichik Enentáijiai métekrak wekasatarum tusan wakerajrume. Nu arantcha, Ashí Yusna ti penker nekaarum tuke katsuaruk tusan takaajai. Nujai Kristu ti penker nekaattarme. Tura yaunchu nekaachman Yus Yamái paant awajsaiti. Nuka Krístuiti. Tura Nii nekaatin nekas Shíiraiti. ^3Tura kakaram ajasam Kristu pénker nekaam Ashí shiir Enentáimpramnia nusha tura Ashí Yusna nekaamnia nusha nekaattarme. ^4 Atumin Chíkich shuar Niisháa chichamjai shiir chichartamas anankramawarain tusan nuna Tájarme. ^5Wi nui atumjai pujachkuncha nui pujajna aintsanak Enentáimtajrume. Tuma asan átum métek Enentáimprarum tura kakaram ajasrum Kristu nekas Enentáimtururmena nuna iisnaka shiir Enentáimjai. ^6 ^7Nu asamtai átum ii Uuntri Jesukrístu nekas Enentáimtusrum Yus-shuar ajasmarmena Núnisrum yamaisha Nii nekas Enentáimtusrum Niijiai tsaninkrum Ashí Túratarum. Nu Túrakrum Nii Enentáimtakrum tuke tsakaki wétatrume. Tura te tariara wajasrum Yusjai kanakchattarme. Yus-Chicham Núnisan etsernakmatai nekamarme. Tuma asarum Yus tuke yuminsarum, Núnisan pénker wekasatarum. ^8Aneartarum atumsha. Shuar aentsti Enentáimmiajain Ashí ju nunkanmayan Enentáimprar tura Krístun Enentáimtutsuk Niisháa chichaman áujtamainiak nekaschajai anankramataj tusa wakerutmainiawai. ^9Krístunam Yus Ashí takamtsuk pujuwiti. ^10Túmakui atumsha Krístujai tsaninkiu asarum ni iwiaakmari takamtsuk takakuitrume. Krístusha Ashí akupniun akupniuiti. Aentsnumsha iwianchniumsha tura nayaimpinmasha Ashí akupin írunna nuna akupniuiti. ^11Nu arant átum ayashnium tsupirnatskesha Kristu shuari ajasakrumin Ashí ayash wakeramun, tsupirkatniua aintsan, Kristu ajapamiayi. ^12Tura atumsha Yus ni kakarmarijiai Kristu jakan iniantkimia nu Enentáimtusrum imianmiarme. Túrarum Krístujai métek iwiarnasmarme. Tura Núnisrumek Krístujai métek nantakmiarme. ^13 Nuikkia átumsha tsupirnatsuk Atumí tunaari tuke akui Atumí Wakaníin Jákauyarme. Tura yamaikia Jesukrístujai tsaninkiu asakrumin Yuska Atumí tunaari tsankur yamaram iwiaakman suramsaitrume. ^14Tura Ashí ii tumashrin sumamtikramatin amia nuna japiruiti. Kristu Krúsnum jakamtai Ashí akupkamujai sumamtikramamun tsankurtampramiaji. ^15Núnisan Kristu Krúsnum jaka, iwianchnium Ashí akupin ainia nuna nupetak Ashí iimiainain iniatsararmiayi. ^16 Akupkamunmaya Yus ankant awajtamsamtai Chíkich shuar ame Túramujai yajauch Enentáimturmarain. Yúamna nujai, úmamna nujai, uwitincha, nantutincha, tura tsawantincha nampermam nujai Chíkich shuar yajauch áujmatramkuisha ¿Warí urukatin? ^17Nu nampernum Israer-shuar Kristu Túrattana nuna nakumainiak Túrin ármiayi. Tura Kristu taa imia Ninki Pujá asamtai nakumkamuka ántraiti. ^18Tura shuar "Péejchach ajasam Yus áujtsuk aya Yusa suntari shiir awajsatniuiti" Túramkuinkia anturkairap. Nu shuar mesekranam Wáinkiamun áujmatenak ántar nankaamantu Enentáimtumainiawai. Aya aentsti Enentáimian chichainiawai. ^19Tuma ásar Krístujai tsaninkiar wekainiatsui. Kristu Ashí akupin asa ni shuarin Yúsnan Jintintiá shiir tsakarat tusa pénker Wáiniui. Nu arantcha Ashí ápateak Yus wakerana aintsan chikichik awajeawai. ^20Atumsha Krístujai jaka asarum aya aentsti Enentáimtai ikiukniuitrume. Nuikia ¿urukamtai ju nunkanmaya ana nu tuke Páchiarum? Nii tuinia nu umirkashtiniaiti. ^21"Ju antinchatniuiti, tuiniawai. Ju Yúashtiniaiti. Tura ju achikchatniuiti" tuiniawai. ^22Nusha ¿Warí, takasam amuukashtatuak? Kame áyatik aents akupkamu ainiawai. ^23Shuar nu akupkamu umiiniak Yúsnan ti nékaitjai tura Yus shiir Enentáimturui tu Enentáimtumainiawai. Nu arantcha péejchach ajasan winia ayashrun ti Asutiájai tu Enentáimtumainiawai. Túrasha ayash wakeramunka nupeteatsui. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Nuikia Krístujai nantakin asarum nayaimpinmaya írunna nu wakeruktarum. Nui Kristu pujawai Yusa Untsuuríni. ^2Ju nunkanam ana nu Enentáimtsuk aya nayaimpinmaya ana nu Enentáimtustarum. ^3Atumsha Krístujai tsaninkrum jakamarme. Tuma asarum Krístujai tsaninkrum Yusjai iwiaaku pujarme. ^4Krístukete ii iwiaakmari. Nii nayaimpinmaya wantinkiuisha atumsha Niijiai métek wantinkiattarme. Tura Niijiai métek ti penker átatrume. ^5 Tuma asamtai ju nunkanmaya ana nu ajakratniua aintsarum iniaisatarum. Tsanirmatniusha, Tunáa wakeruktincha, tura takakna nujai nankaamas wakeruktincha ántar-yus tikishmatratniua aintsan asamtai iniaisatarum. ^6Shuar Yúsan umirtsuk aya nuna Túrin ásarmatai Yus niin kajerak ti Asutiáttawai. ^7Atumsha Núnisrumek Túriniuyarme. ^8 Tura yamaikia jusha iniaisatarum: kajektincha, yajauch wakeruktincha, yajauch Túratniusha, katsekmaktincha, yajauch chicham chichastincha, mash iniaisatarum. ^9Yus-shuar ajasrum yaunchu Enentáimtairam iniaisamarme. Tura yaunchu Túrutairmesha iniaisaitrume. Tuma asarum nuamtak tsanumprunairairap tura Wáitruawairap. ^10Yaunchu enentai, Pushí mamuru aiktinia aintsarum, iniaisaitrume. Núnisrum yamaram Enentái, shiir Pushí entsartinia aintsarmek, wekasaitrume. Tura Yus nu yamaram Enentáin najana asa Ashí tsawant pujurtawai nuna nankaamas Niijiai métek shiir Atí tusa. Túramtai Yus ti penker nekaki wéaji. ^11Krístuka Ashí írunna nujai nankaamas ashiyaiti. Niiniun pujurui. Tuma asamtai Ashí ni shuari Enentáin Pujá asamtai Nusháa Enentáimtunairchatin ainiawai. Kriaku-shuarsha tura Israer-shuarsha, tsupirnakusha tura tsupirnakchasha, apachcha tura yajaya shuarsha, takarin ainia nusha tura ankant ainia nusha, Kristu Ashí ni Enentáin pujakui Nusháa Enentáimtunairchatniuiti. ^12 Yus atumin anenmak Niiniu arti tusa achirmakmarme. Túrutma asamtai jujai shiir iwiarmampratniua aintsarum tuke Túrin atarum: waitnenkartin, shiir awajkartin, péejchach átin, émtin áchatin, tura katsuntin átin. ^13Kristu Atumí tunaarin tsankuramia Núnisrumek nuamtak Tsankúrnáiratarum. Chíkich yajauch awajtamkuisha shiir katsuntram yapajniaitsuk Tsankúrnáiratarum. ^14Tura Ashí nankaamas anenaitiarum. Túrakrumka chikichik ajasrum mash pénker Túrattarme. ^15Kame chikichik ayashtinia aintsarum ajastarum tusa Yus ni shuari ajasat tusa achirmakmarme. Tuma asamtai Yusa shiiri Atumí Enentáin pujurtamsati. Nujai Yus yuminsatarum. ^16Kristu shiir chichame Atumí Enentáin piakti. Nekas naka Enentáimprarum jintinniaiyarum mai Ikiakánai ajatarum. Yus kanta Kantamárum tuke Enentáijiai Yus yuminsarum shiir awajsatarum. ^17Tura takaakmesha, chichaakmesha, kame Ashí Túramna nuka Jesukrístu shiir awajsataj tusam ni kakarmarijiain Túrata. Túrakum Krístujai Yus Apa yuminsata. ^18 Nuwatiram, Atumí aishri umirkatarum Uunt Yus nuna wakerakui. ^19Aishmantiram, Atumí nuwé aneatarum. Atumí nuwejai kajernaikiairap. ^20Uchitiram, ame apa nukusha tuke umirkatarum. Nu Túrakrum Yus shiir Enentáimtiksattarme. ^21Uchirtintiram, Atumí uchiri ti kakantrairap. Ti kakanteamka uchisha ti kuntuts pujus pénker wekasatniun nakitchanpiash. Nu Túrunawain tusarum ántrarum Atumí uchiri kakantrairap. ^22Takarniutiram, Atumí uuntri shiir umirkatarum. Ju nunkanmaya uuntri ain aya nii iimkiui shiir Enentáimturati tusarum takaschatniuitrume. Antsu Yus Enentáimtakrum tuke pénker takastiniaitrume. ^23Ashí Túramna nu asump Enentáijiai takakmasta. Aya aentsuk Yáintinia aintsachu antsu nayaimpinmaya Uuntrum Yayá aitkiasrum takastarum. ^24Ame Uuntrum Kristu asa nayaimpiniam Ashí shiir takustinian tsankatramkattawai. ^25Antsu Tunáa Túrin ni yajauch Túramujai métek Akinkiáttawai. Yus Ashí aentsun métek iyawai. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Uunttirmesha, Atumí Uuntri atumin Wáiniuk nayaimpiniam pujatsuk. Tuma asamtai Atumí Yáinma jiatsuk pénker iniartiniaitrume. ^2 Yus áujkuram Nii yuminsarum asummiarum iniaitsuk áujsatarum. ^3Incha Yus áujtustarum. Kristu-chicham yaunchu nekaachman Yamái étserkun sepunam pujajai. Tuma asamtai nuna shiir ankant etserkat tusarum áujtursatarum. ^4Tura wi paant etserkatniuitiaj Núnisan etserkat tusarum áujtursatarum. ^5 Yus-shuarchajai shiir Túratarum Yus-Chichaman yajauch Enentáimturarain. Kakaram ajasrum tsawant ántrarum iniankasairap. ^6Ti shiir chichamtin átiniaitrume tura Anturújamin átiniaitrume. Núnisrum Chíkich Chíkich Yus-chicham paant ujaktin nekaattarme. ^7 Ii aneamu yachi Tíkikiu Ashí Wínian ujatmaktatrume. Niisha wijiai métek Yúsnan pimpitsuk ti penker takasuiti. ^8Nu asamtai ii jui pujajnia nuna ujatmak ikiantamprarat tusan akuptajrume. ^9Núnisan ii aneamu yachi Unisemu niijiai winiawai. Niisha atum wéeaiti, tura Yusjai shiir wekaawai. Nu shuar Ashí jui Túrunamun ujatmaktatrume. ^10Aristarku wi sepunam tsaninkia pujamur amikmaatmarme. Núnisan Markus, Pirnapí Kaná yachia nu, amikmaatmawai. Niisha nui jeamtai antukmarum Núnisrum pénker Wáinkiatarum. ^11Justu Jesus Náartin amikmaatmarme. Júchik ainiawai Rúmanmaya Israer-shuar winia Yúsnan etserkatin atutkaru ainia nu. Túmainiak ti shiir ayamtikruiniawai. ^12Epaprassha, atum Weeá, Krístunun etserin asa atumin amikmaatmarme. Niisha Ashí tsawant Yúsan áujeak Yusjai kakaarum tuke shiir Yus wakera nu Túrak tusa seatramprume. ^13Wisha Epapras atumin ti Enentáimturman nékajai. Núnisan Rautiséanmaya shuarnasha tura Iarapurisnumia shuarnasha ti Páchiniawai. ^14Rukas, aneamu Tsuákratin, Núnisan Témassha amikmaatmarme. ^15Tura Rautiséanam pujuinia Nú Yus-shuarsha amikmaatruatarum. Núnisan Nímpiassha tura ni jeen irunainia Nú Yus-shuarsha amikmaatruatarum. ^16Atum ju Papí áujsarum umikrum Rautiséanmasha Nuyá Yus-shuar áujsarti tusarum akupkatarum. Tura atumsha Núnisan Rautiséanmaya Papí Támatai atumsha áujsatarum. ^17Tura ju Arkipiu titiarum: "Ii Uuntri Jesus ni takatrin suramsa nu pénker umikta" tawai, titiarum. ^18Wi, Papru, winia uwejrujai Júchiniak aatkun amikmaajrume. Sepunam pujajna ju Enentáimturatarum. Yus shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ 1 Thessalonians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wikia Pápruitjai. Wisha Serpanujai tura Timiutéujai Tisarúnikianmaya Yus-shuar ajasuitrumna nuna aatjarme. Atumsha Yus-shuar asarum Apa Yúsnaitrume, tura Uunt Jesukrístunuitrume. Ii Apari Yus, tura ii Uuntri Jesukrístu waitnentrama ásarmatai, ti shiir imiatkinchanum pujustarum, tu wakerajrume. ^2 Iisha Yus áujkurkia atumniasha tuke Enentáimtusar Yus shiir yuminsaji. ^3Atumsha Yus nekas Enentáimtakrum umirkarumna nu nékaji. Núnisrumek, Yus aneakrum takaarme. Tura Jesukrístu Tatí tusarum tuke tsawant Nákarme. Nu neka asar, ii Apari Yus áujkur, nusha Ashí Enentáimsar áujtajrume. ^4Yatsurú, Yus anenmarme. Anenma asa Winia arti tusa achirmakurmena nusha nékaji. ^5Enentáimpratarum. Iisha Yúsai Uwempratin Chicham atumin ujakmajnia nusha aya Chíchamjain Tíchamji. Antsu Nú arant, nu chicham nekasaiti tusar Yusa Wakaní kakarmarijiai Tímiaji. Tura átum pénker matsamsarat tusar atumjai pujusar shiir iruntrar wekasarmiaji. Nusha paant nékarme. ^6 Atumsha yamaikia íksarmek ii Túramiaj nu, tura ii Uuntri Jesukrístu Túramia nu Túrarme. Itiurchat ain Yus-Chicham umikiurme. Tura Wáitiayatrumek Yusa Wakani shiir Enentáimtikramkui warasrum pujarme. ^7Nu Túrakrum Ashí Masetúnia tura Akaya nunkanmaya Yus-shuarsha shiir wekasatin jintintiarme. ^8Tuma asarum Uunt Yusa chichame ti ipiamparurme. Tuma asamtai Masetúnia tura Akaya nunkanmaya shuar nuna nékainiawai. Tura Nú nankaamas Yus nekas umirkarmena nuna Ashí aents nékainiawai. Nuna nékainia ásar ii étserman atsumainiatsui. ^9Antsu átum iin pénker itiaamun nii íksan ujatmainiaji. Tura nuyasha ántar-yus Enentáimtustin iniaisarum nekas iwiaaku Yus nekas Enentáimtusrum umirkarumna nunasha ujatmainiaji. ^10Tura nuyasha Yusa Uchiri Jesus jakamunmayan Yus iniantkimia nu, nayaimpinimaya Tatí tusarum átum Nákamuncha ujatmainiaji. Iis, Jesus Nínkiti Yusa Kajetáiri tsawantri jeattana Nuyá uwemtikrampratin. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Atumsha nékarme, Yatsurú, iisha ántrar Atumíin jeachmaji. ^2Antsu itiurchat Wáinkiaitiatar arantutsuk shiir Uwempratin Chichaman ujakmajrume. Iis, nuik Jiripius péprunam incha katsekramkarmiaji. Tura Nú arant, ti itiurchat Wáinkiamiajai. Túmaitiatan Yus Yáintkiui Yusa chichamen ujakmajrume. Nuka atumsha ti penker nékarme. ^3Warí, iisha Yus-Chicham atumin ujakmiaj nu nekasauyi. Tura yajauch Enentáimsan, anankatjarum tusan Tíchamjarme. ^4Antsu Yus iin pénker enentaimturmas Uwempratin Chicham etserkatarum tusa akatrampramiaji. Tuma asamtai Núnisrik étsereaji. Túrasha aya aents waramtiksatai tusar étsertsuji. Antsu Ninki Yúsak ii Enentáin nekartamin asamtai, shiir Enentáimtiksataitsar Túraji. ^5Atumka nékarme, penkesha Shíirmach chichasan anankachjarme. Nuyasha, kuit achiktai tusar ántrar chichaschamji. Núnaka Yus nékawai. ^6Iisha Kristu akatramurintji. Tuma asar ni kakarmarijiai akupkatin takakuji. Páchitsuk Túramniauji. Túrasha waantu ajastaj Tíchamji. Nuyá atumsha tura chikichcha iin waantu awajtamsataj Tákuisha iikia nakitmiaji. ^7 Antsu uchi Kuírchin ni Nukurí pénker iis tsakatmana aintsarik iikia atumniaka shiir iismajrume. ^8Iisha ti shiir aneajrume. Tuma asar Yus-Chicham ujaktai tusar ti wakerukmaji. Tura aya ujakar iniaisatin wakerukchamji. Antsu ii Jákatniuitkiursha iniaisachaaji, Atumín ti anea asar~i. ^9Yatsurú, ii atsumaj nu sumarmaktai tusar kakaram takakmasmaj nu ¿kajinmatkintrumek? Atsá. Nékarme. Iis, Yus-Chicham étserkur, tsawaisha Káshisha takasmiaji. Nusha, akirkata, tiij tusar takakmasmiaji. ^10Yatsurú, atumjai pujumiaj nui iisha Yus wakerana nu Túrimiaji, tura yajauch Túrutsuk shiir wekasamiaji. Nujai incha chikichkisha yajauch chichartamkatniusha atsumiayi. Nuka atumsha nékarme tura Nú arant Yus nékawai. ^11Tura atumniasha ankant ankant Yúsnum Ikiakármajrumna nu nékarme. Tura uchin ni apari átsankeana Nútiksarik shiir Enentáimtikramajrumna nusha nékarme. ^12Tura Yúsjai shiir wekasatarum Tímiajrume. Yus nankaamas uunt asa Ashí akupeawai. Tura Yus-shuaraitrumna nuna, Winin pachiinkiarat tusa, Yus untsurmarme. Yus untsurma asamtai Níiniuitrume. Niiniu asarum Yusa uchiria Núnisrumek wekasatniuitrume. ^13 Yus-Chicham ii étserma antukrum, aya aentsnumianchaiti Tímiarme. Yúsnumiaiti Tímiarme. Nu tiniu asarum umirkamarme. Kame nekas Tárume. Ii étserjinia nu nekas Yusa chichamente. Atum nu chicham umirka asakrumin, Atumí Enentáin kakaram ajastinian amaawai, Yus-Chicham asa. Atum Yus-Chicham umirkaru asakrumin iisha tuke tsawant Yus Yúminkiaji. ^14Yatsurú, ju nekaatarum. Aya atumek Wáitiatsrume. Ashí Jutía nunkanam Israer-shuar, ni shuarinketiat, Yus-shuaran Wáitkiascharmakia. Iis, Yus-shuaran Kristu Jesusan umirkaru ásarmatai Wáitkiasarmiayi. Yamaikia atumniasha Atumí Shuárin Wáitkiarmainiawai. Nujai Jutía nunkanmaya Yus-shuarjai métekrak ajasurme. ^15Niisha Israer-shuaraitiatan Yus-Chichaman etserin armia nuna nuamtaketiat Máawarmiayi. Tura Nú Weeák Uunt Jesusnasha Máawarmiayi. Tura incha aa jiiki akuptamkarmiaji. Maaj, niisha Yúsan shiir Enentáimtikiainiatsui. Tura Núnisan Ashí aentsun kajerainiawai. ^16Warí, Israer-shuarcha Uwempratin Chicham ujaktaj Tákurnisha niisha suritramainiaji. Nuna Túruiniak yaunchu tunaan Túriarmia Nújainkia nankaamas yamaikia Túrawarai. Pai, Túrasha yamaikia Yusa kajetairii Imiá tsuumai ana nui pujusarai. ^17 Iisha, yatsuru, ishichik tsawant atumiiya kanakir jeachat pujayatrik, atumjaisha Wáinniaiyachiatrik tuke ii Enentáinkia Enentáimtimjiarme. Tuma asar ataksha atumin iistai tusar ti wakerimji. ^18Nekas winitiaitsar wakerimji. Imia Wíkisha winitniun ti nukap Enentáimsamjai. Tura iwianchi uuntri Satanás tuke nuna suritrammiaji. ^19 ^20Atumsha shiir wekasa asakrumin iisha ti shiir Enentáimsar waraaji. Nu tuma asar Uunt Jesukrístu Tátintri shiir Enentáimsar Nákaji. Nii Támatai Imiá warastatji. Atumin Yus-shuar awajsa asar, Nii Támatai atumsha iijiai Jesus shiir inkiuntatji. Tuma asamtai nu Enentáimsar tawasap achiktinia aintsar waraaji. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 ^2Iisha ataksha atumin iistaitsar ti wakerimji. Tura tujintiakur iikia Atenas péprunam Juákur ii yachi Timiutéu atumin iirmainiarat tusar akupkatai, timiaji. Iisha Kristui Uwempratin Chicham etsermiaj nui, Timiutéuka iijiai métek takasuiti. Tuma asa niisha Yusa takatrin Takáa asa atumniasha Yusai kakartarum turamarti tusar akupkamji. ^3Tura Nú arant, itiurchatan Wáiniuk iniaisarain tusa Ikiakátmararti tusar Timiutéu akupkamji. Yatsurú, átumka nékarme, Ashí Yus-shuaraitjinia nuka Páchitsuk Wáitsatniuitji. Iis, tuma asamtai atumsha ti nekas itiurchatnum pujarme, Yus-Chicham umirka asarum. ^4Iimiatarum, atumjai nuik tuke pujumjinia nui "iisha Wáitsartatji" Tíchamkajrum. Iis, Túrunachaik. Nuka nékarme. ^5Tura atumin íwianch tunaanum ajunmarchariash tusan, wisha Kúntuts Enentáimsamiajai. Tura ántrar takaschajiash tu Enentáimsamiajai. Tuma asamtai nekaataj tusan ti wakerakun, wisha ti nukap tsawant Nákaschamiajai. Antsu Wárik Timiutéun akupkamiajai. Yúsjai pénkerash wekainia tusan, "nu inintrusam ikiuuta" timiajai. ^6 Tura yamaikia Timiutéu Tisarúnikianmaya waketki tayi. Niisha taa, átum Yus aneakrum shiir Enentáimtamuncha ujatmaji. Tura átum iin anenma asarum tuke Enentáimsar pujamuncha tura ii atumin iistaitsar wakerajnia Núnisrumek atumsha incha iirmaitiai tusarum wakeramuncha Timiutéu ujatmaji. ^7Tuma asamtai, yatsuru, Ashí itiurchat tura Wáitsatin Wáiniatrik átum Yus shiir Enentáimta asakrumin iisha shiir Enentáimji. ^8Atumsha Yúsjai tariara Weká asakrumin, shuar jaa pénker ajas Enentái chinkiana aintsarik Enentáimji. ^9Yus pénker umirka asakrumin, iisha shiir waraaji. Warasu asar ii Yusri ti Yúminkiaji. ^10Incha Yus akuptamkurninkia atumiin Tímiajaik jeartiai tusar wakeraji. Túrar Yusna nekaatin mash nékatsrum nu jintintiatai tusar tuke ti seaji. ^11 Atumiin weri iistinian ii Apari Yussha tura ii Uuntri Jesukrístusha iin Yáinmaktai tusar wakeraji. ^12Atumin ii aneajnia Núnisan Yus atumniasha mai anenai ajatniun tura chikichcha aneastinian Enentáimtikramprartí. Tura Nú nukap anenkrattain Yus Amasartí tusar wakeraji. ^13Yus Ikiakátmakui átum Tunáa Túrutsuk Yus umirkarum wekasatarum tusar ii Apari Yus seaji. Ii Uuntri Jesus Níiniurijiai winiak pénker wekaarmin tati tusar taji. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Iikia Uunt Jesus akupkamuitji. Tuma asar nu kakarmajai atumniasha ju Túratarum tusan akupeajrume. Atumsha iwiaaku pujarmena nui Yus shiir waramtiksatarum tura tuke pénker Túrukrum wetarum tusar seajrume. Iisha nuik atumin unuiniarmajrumna Nútiksarmek Túratarum. ^2Uunt Jesusa akupeamurijiai tura nu kakarmajai atumniasha nuik unuiniarmajrumna nu átumka nékarme. ^3Atumin Yus wakerutmarmena nu Júiti: "Shuar aya Winin sumama pujusat tusan chikichkinkesha shuar tsanirmaashti". ^4 ^5Yus-shuarcha ainia nu, Yúsan nékainiachu ásar, aya ninki Enentáimtumasar aya ni ayashi wakeramunak umiktinian wakeruiniak nuwan Enentáimtuiniawai. Atumsha Núnisrumek Túrawairap. Antsu atumsha Atumí nuari pénker Enentáimtusrum shiir aneasrum ayastarum. ^6Nú arant, amesha ame yatsum anankam ni nuari yajauch awajtusaip. Nu Túrakrumninkia ii Tímiajrumna Nútiksan Uunt Yus ti kakaram Asutiámawartatui. ^7Warí, Yus incha pénkercha yajauch Túratarum turamchaitji. Antsu aya pénkerak Túratarum turamji. ^8Tuma asamtai shuar ju chichaman nakitiakka aentsun nakitiatsui, antsu Yúsan nakitraiti. Tura nu Yussha ni Wakanin amaawiti tunaan Túrashtinian. ^9 Tura yamaikia nuamtak Yus-shuar aneniastin ana nuna ti neka asakrumin aatrashtatjarme. Warí, imia Ninki Yus atumin mai anenai ajatniun jintintramawarmatai nékarme. ^10Iis Nútiksarmek aneniatsrumek Ashí Masetúnianam matsatainia nujai. Túrasha, yatsuru, Atumí anenkrattairi Nú nukap ajasti tusan, seajrume. ^11Yamaikia Tímiaj Nútiksarmek, yayauchin Túruinia nui wekatsuk, Chíkich shuarna pachittsuk, Atumí takatriin shiir ankant pujusrum Atumí uwejejain Takakmá pujutarum. ^12Atum Táasairum tusan Tájarme. Túrakrumninkia atumniasha Chíkich shuar pénker Enentáimturmasartatui. ^13 Yatsuru, Yus-shuarcha ni shuari jakamtai "atakka Wáinkiashtatjai" tusa ti kuntuts Enentáimainiawai. Tuma asamtai atumsha Nútiksarmek Kúntuts Enentáimsairum tusan juna Tájarme. Jákaru ainia nu urukawartinkit paant nekaatarum. ^14Jesus Jákayat nantakchamkia. Núnisan Yus Jesusan iniantkin Niin umirkar Jákaru ainiana nunasha iniantkittiawai. Paant nékaji nusha. ^15Tuma asamtai Yus-Chicham nekaprutamnia nuna atumniasha jintintiajrume. Iisha tuke iwiaaku pujarin Kristu Táakuisha Jákaru ainia nuka ikiuakur émkishtatji. ^16Antsu Yus akupeakui, Yusa Suntarí uuntri untsumkui tura Yusa kachurin umpuarmatai Uunt Jesukrístu untsumuk Yus pujamunmaya tarattawai. Nuinkia Krístunu ajasar Jákaru ainiana nu iwiarsumunmaya nantakiartatui emka. ^17Tura Nuyá iisha Yus-shuar tuke iwiaaku pujajnia nu Krístujai yuranminiam ajapén inkiunaikiartatji. Nuní Ashí nayaimpiniam ii Uuntri Jesukrístujai tuke iwiaaku pujusartatji. ^18Tuma asamtai ju shiir chicham atumin ujakjana jujai mai Ikiakánai ajatarum. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Túrasha, yatsuru, ni Tátintri waritin tura Warí tsawantai, nuka aatratin atsumatsrume. ^2Ni Tátintri Júnis átin nékarme. Kiritniunam Kasá shuar kasamkataj tusa Tátatna nu nekaachminiaiti. Núnisan Nákatsuk pujuiniai Uunt Kristu tsawantri jeattawai. ^3Ashí shuar "Pai, yamaikia ti nekas shiir pénker pujuiniaji" tu matsatainiai, aya aneachma nunka mesertin tsawant jeattawai. Nuwa ajamtin aya aneachma jatema aintsan, nékachmanum átatui. Túmakui pisartin penké atsuttawai. ^4Túrasha, yatsuru, átumka ujakmaitrume. Nu tsawant atumsha aneara pujarmin jeattawai. Atumsha aneara Pujá asakrumin Kasá aintsan Tarutrámashtatui. ^5Enta, átumka Tsáapninium Wekáa asarum Yus-shuartirmeka nékaitrume. Iikia kiritniumianchuitji. ^6 Nu tuma asar, Chíkich uruka Núnisrik, ii Enentáin kanartinia Núnisrik "Warí, winia itiurtawa" Tíchami. Antsu naka Enentáimsar anearmi. ^7Iis, kashi kanarchatniukait. Tura nampeena nu kashi nampeenawai. ^8Túrasha iikia shiir Tsáapninium wekainiaj nuka naka Enentáimprar tuke nampetsuk pujustiniaitji. Suntar ni nemasri anankruawain tusa anear wekasatniuiti. Tura iisha Núnisrik íwianch yajauch awajtamsaij tusar anearmi. Yus Enentáimtusar aneetniuitji. Tura Núnisrik iisha, ju nunkanmaya uwemprar Yúsai tuke pujustatji, tu Enentáimprar Wetái. ^9Páantchakait. "Jinium wéchatniuitrume" Yus incha Túramji. Antsu ii Uuntri Jesukrístujai uwempratniun tsankatramkaitji. ^10Niijiai métekrak iwiaaku ami tusa Jesukrístu iin jarutramkamiaji. Nu tuma asamtai iisha ii ayashijiai iwiaaku pujakrisha Niijiai iwiaakji, tura ii ayashijiai Jáakrisha Niijiai tuke iwiaakji. ^11 Tuma asamtai tuke Túrarmena Núnisrumek, shiir Enentáimtiknaisarum mai Ikiakánai ajatarum. ^12Yatsurú, juna seajrume. Atumjai pujuinia Nú shuar Yúsnan takakmainiakui shiir Enentáimtustarum. Jintintramuk chichartamainiakui umirkatarum. ^13Yúsnan takainia ásarmatai ti pénker Enentáimtusrum aneestarum. Tura yajauch awajnaitsuk ti shiir nawamnaikiarum matsamsatarum. ^14Tura junasha seajrume, yatsuru. Takastinian nakitiana nusha chicharkatarum. Tura yaweena nusha ataksha Enentáimtikrarum Ikiakártarum. Kakarmachu ana nusha Yáintarum. Tura Ashí shuarjai kajetsuk katsuntrarum wekasatarum. ^15Aneartarum, yatsuru. Chíkich yajauch Túrutmamtai amesha Nútiksamek yapajkiaip. Antsu nuka Túrutsuk átumka mai pénker awajnai ajatarum. Tura Nú arant, Ashí nunkanmasha Ashí shuarsha Nútiksarmek Túratarum. ^16 Tuke shiir warasrum pujustarum. ^17Tuke tsawant iniaitsuk Yus áujsatarum. ^18Pénker pujakmesha, itiurchat pujakmesha Ashí Warí Wáiniam nuisha Yus shiir yuminsatarum. Kristu Jesusai Yus-shuar ajasutiram nu Túratniun Yus wakerawai. ^19Ji ikiajniaktinia Núnisan Yusa Wakaní Enentáimin keana nuka tunaajai téenmamtikiarum ikiajniakairap. ^20Yus jintintrar akupkamu asa pénker chichaman etserainia nu nakitrairap. ^21Ashí etserkamu ana nu nekasashit tusarum nekaatarum. Túrarum aya pénker ana nuke achiktarum. ^22Ashí yajauch ana nuyanka kanaktiarum. ^23 Yuska, imiatkinchanum wekasatin amaana nu, atumin takamtsuk shiir Awajtamsartí. Tura ii Uuntri Jesukrístu Táatsain, Atumí Wakaní Atumí enentai tura Atumí ayashisha mash métek tunaajainchu awajtamsati. ^24Yus atumin untsurmakmarumna nu Tímianak uminiaiti. Nii tana nuna yawetsuk Túrattawai. ^25Ashí yatsurtiram winiasha Yus áujtursatarum. ^26Ashí Yus-shuar árum nu, amikmaaniatarum. ^27Winia Uuntru Jesukrístu chichamejai juna Tájarme. Ju Papí Ashí Yus-shuar antukarti tusarum Ashí iruntramunam áujsatarum. ^28Ii Uuntri Jesukrístu atumin Yáinmákartí. Nu Atí. __________________________________________________________________ 2 Thessalonians __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wikia Pápruitjai. Wisha Serpanujai tura Timiutéujai iruntran atumin Tisarúnikianmaya Yus-shuar árumna nuna ju papin aatjarme. Atumsha ii Apari Yusna tura Uunt Jesukrístunu ajasuitrume. ^2Tuma asakrumin ii Aparí Yus tura ii Uuntri Jesukrístusha waitnentrama ásarmatai Yáinmakar pénker awajtamsarat tusan wakerajrume. ^3Yatsurú, átum pénker matsatu asakrumin iisha Yus tuke Yúminkiaji. Atumka Yus nekas Enentáimtustin Nú Núkap nekaakrum wéarme. Tura nuamtak aneniastincha Nú Núkap nékarme. Nu tuma asamtai Yus yuminsatniuitji. ^4Atum Yus-shuar asakrumin Chíkich shuar atumin yajauch awajtamainiawai. Tura itiurchat wainiu asarum ti Wáitiarme. Nu tuma ain átumka katsuntearme, tuke Yus Enentáimta asarum. Nu tuma asakrumin, iisha Yus-shuar matsatainia nuka warasar ujainiaji. ^5 "Yusa akupeamurin pachiinkiamniaitrume" Yus Túramprume. Nui pachiinkiataj tau asarum ju nunkanam Wáitiarme. Tura Wáitiakrumsha nuna nankaamas iwiarnaruitrume nui pachiinkiatin. Kame Nújainkia Yus atumin achirmak pénker Túraiti, nuka Páantaiti. ^6Núnisan atumin Wáitkiarmainia nunasha Yus Tímiatrusan Wáitkiasartincha nekas pénkeraiti. ^7Tura Wáitiarmena nusha Yus iijiaisha ayamtikramprartin pénkeraiti. Ii Uuntri Jesukrístu ji keana ímianisan kakaram suntarijiai nayaimpinmaya tara wantinkiamtai, nu tsawantai Yus ayampratniun suramsartatji. ^8Tura Nú tsawantaisha Yúsan nékainiatsna Núnaka ii Uuntri Jesukrístu ti Asutiátajtsa Tátatui. ^9Taa, nincha menkakatniunam akupkartatui. Chichaak "Wi pujajna Juyá akupeajrume" Títiatui. Tura winia ti kakarmar atsana nui akupeajrume, átum winia umirtukcha asakrumin" niin tiartatui. ^10Kame Uunt Jesukrístu Tátin tsawantri jeamtai, ni shuari, ni Enentái pénker awajsaru ainia nu, ni Náarin shiir pachisartatui. Tura Yúsan umikiaru ásar, ti shiir Enentáimsar Jesukrístun iisartatui. Ii ujakmajrumna nu antukrum umirka asarum atumsha nui pachiinkiattarme. ^11 Nu tuma asamtai ii Yusrin atumin tuke áujtajrume. Yus atumin achirmakuitrume. Nuinkia Yuska Atumí Enentáin takas Nii wakera nujai métek awajtamsati, taji. Yus umirka asarum pénker wekasataj tusarum wakerarme. Túrarum Yus Enentáimtusrum pénker Túratin wakerarme. Tura wakerarmena nu umiktin Yuska ni kakarmarijiai Yáintí, tu áujtaji. ^12Atum pénker wekasa asakrumin Chíkich shuarsha ii Uuntri Jesukrístu Náarin nankaamantu Enentáimtusartatui. Nusha auka ii Yusri tura ii Uuntri Jesukrístu Waitnentáimturmasar pénker wekasatniun Yáinmakui Túrarme. Túramtai Chíkich shuar shiir Enentáimturmasartatui. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tura, yatsuru, ii Uuntri Jesukrístu Tátatna nuna tura Niijiai inkiunaiktatjinia nunasha ujaktinian wakerajrume. ^2Chíkich shuar anankramawar "Uunt Jesukrístu tsawantri jeayi" tu ujatmaktaj tusar wakeruiniawai. "Iimiarmaj nujai nékajai" turamainiakuisha, "Chícham étserman antukmaj nujai nékajai" turamainiakuisha, tura "Papru Papí aarmari nuna takui nékajai" turamainiakuisha, Páchim Enentáimprairap. Tura sapijmiakairap tusan seajrume. ^3 Penké anannawairap. Nekaatarum. Nu tsawant jeatsain Yúsnumia kanaktin átatui. Tura Nú arant, Tuke Tunaarintin, emesnartatna nu wantinkiattawai. ^4Niisha aya Wíniak Enentáimtursarat tusa wakerak, ántar-yusnasha tura nekas Yúsnasha shuar tikishmatrarain tusa ti nakitrattawai. Ninki ti nankaamantu Enentáimtumas, Yusa nuke ajas, Uunt Yusa Jeen Wayáa pujustatui. "Júiti Yus" shuar turutiarat tusa mash Túrittiawai. ^5Yatsurtiram, wi atumjai pujakun nuna Ashí ujakmajrume. ¿Nuka kajinmakniurmek? ^6Yámaikikia, ni tsawantri jeatsain, Tuke Tunaarintin wantinkiain tusa surimia nu nékarme. ^7Tunaasha yamaisha awai, tura paantcha. Túrasha tunaan surimia nu juramkitniuk taasai nu tunaaka paant átin. ^8Nuinkia nu Tuke Tunaarintin wantinkiattawai. Tura Uunt Jesus ni wenejai Umpuí aun Máattawai. Tara ni wincharijiai nuna amuktatui. ^9Nu Tuke Tunaarintin, iwianchi uuntri Satanás akupkam Tátatui. Ni kakarmari iniakmastaj tusa, aentsti Túrachminian Túrak anankawartatui. ^10Jinium wémin ainia Nú shuaran Ashí Tunáa ana nujai anankawartatui. Nu shuar Yus-Chichaman nekas ana Núnaka nakitraru ásar uwemprachmin ainiawai. ^11Iis, nekas ana nuna nakitia ásarmatai, ti ananmamawar wait-chichaman umirkarat tusa Yuska tsankatkattawai. ^12Warí, niisha ni tunaarin wararainiak, nekas ana nuna nakitraru ásarmatai, Yuska "jinium wétatrume" tiartatui nuna. ^13 Tura, yatsuru, Uunt Jesus aneamu árumna nu, iisha atumin Enentáimtusar ii Yusri yuminsaji. Atum nekas ana nuka umikiurme. Tuma asakrumin Yusa Wakaní Atumí Enentáin pénker awajtamsaitrume. Nu tuma asamtai Yámankamtaikniumia Yuska "átum uwempramniaitrume" Túramprume. ^14Nu Túrunat tusa Yus wakerutmarme. Krístujai Uwempratin Chicham ii ujakjinia nujai Yus untsurmakmarme. II Uuntri Jesukrístu ti penker pujana nui pachiinkiamniuram tusan ujakmajrume, Nú chichaman. ^15Wátsek, yatsuru, Yusjai katsuartarum. Yus-Chicham etserkamu antukurmena nu, tura wisha aaran akuptukjarmena nusha kajinmatkiirap. ^16 Ii Uuntri Jesukrístusha tura ii Apari Yussha ti penker ásar incha anenmatsjik. Tura waitnentrama ásar incha shiir Enentáimtikramji. Tura Nú nankaamas ii tuke pénker pujustinian ikiurtamsaitji. ^17Nu tuma asamtai, pénker chichastarum tusa, tura pénker takastarum tusa Jesukrístuka shiir Enentáimtikramar Ikiakátmarartí. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Nuyá, Yatsurú, Yusa chichame shiir Pampartí tusarum Yus áujtursatarum. Atum Yus-Chicham wakerukmarmena aintsan Ashí nunkanam Wakerukartí tusarum Yus seatarum. ^2Tura yajauch shuar, pénker ana nuna ti nakitiainia nu, incha yajauch Awajtamsachartí tusarum Yus áujkartustarum. Kame Chíkich aents Yúsan umirkacharu ainiawai. ^3Túrasha Uunt Jesusak atumin iniaitsuk Wáitmaktatrume. Tura atumin Ikiakátmartatrume. Tura íwianch anankramataj takui Kíishturmaktatrume. ^4Kame Yus atumin yainmaktatrume, taji. Ii Tájinia nu Yamái Umíarme. Tura tuke umirkattarme. Nusha nekaar shiir Enentáimji. ^5Uunt Yus Yainmakartí ni anenkrattairin nekaatniun. Kristu itiurchatan katsuntramia Núnisan atumniasha katsuntratniun Yus Yainmaktí. ^6 Yatsurtiram, antuktarum. Ii Uuntri Jesukrístu chichamejai ju taji: "Nuyá Yus-shuar wi jintintramun nakitiak aya wékana nu ikiuktiarum." ^7 ^8Ii Túrajnia Núnisrumek Túratin nékarme. Júiti: atumjai pujusmaj nui tuke takakmasmiaji. Atumí yurumkari iisha akikmakar yurummiaji. Atumjai itiurchat áchatí tusar tsawaisha Káshisha tuke takakmasmiaji. ^9Kame iisha, Kristu akatramu asar "Yáintkiatarum" Tíminiuji; Túrasha nu Tútsuk, ii Túrajnia Núnisrumek Túratin nekaatarum tusar, iisha tuke tsawant takaamiaji. ^10Warí, atumjai pujumiaj nui "Takastinian nakitiana nuka Yurumáshti" Tíchamkaj~i. ^11Iis, atumiinia Weeá, Nánkamas Enentáimiainiak tura Nánkamas Túruiniak penké takatsuk pujuiniawai, Túramainiaji. ^12Nú Shuáran ii Uuntri Jesukrístu chichamejai "Tákamtak shiir Takakmasartí" tajai. ^13Yatsurtiram, yawetsuk shiir Túratarum. ^14Ju papinium ii Tájinia nuna, shuar umiktinian nakitiakuinkia "umichuiti" Tákuram, ni natsarat tusarum ikiuktiarum. ^15Túrasha "Yus-shuara nemasrinti" tiip. Ayatik jintintrata, tura Yúsai Enentáimtikrata, ame nekas yatsumea aitkiasmek. ^16 Uunt Yuska, imiatkichu Enentái susamniaiti. Jú Yus, itiurchatnum pujarminin atumin tuke imiatkichu Enentáimtikramsarti. Uunt Yuska atumin pujurtamsarti, tajai. ^17Jui wi Papru juna aajai. Wi papin akupeaj nui Júnisnak winia Náarun aaran apujeajai, Wíniaiti tusan. ^18Ii Uuntri Jesukrístu atumin Ashí yainmakarat tusan wakerajrume. Nu Atí. __________________________________________________________________ 1 Timothy __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Papru Jesukrístu akatramurintjai. Iin uwemtikkiartin Yussha tura ii Uuntri Jesukrístusha winia akuptuku ainiawai. Jesukrístujai métek ti shiir ajastai tusar Nákaji. ^2Timiutéu, ju papin aateajme. Wi ujakam Yus-shuar ajasu asam nekas winia uchirua ainkiaitme. Tuma asakmin Yus Apasha tura ii Uuntri Jesukrístusha ti anenma ásar waitnentramainiak imiatkinchanum ti shiir pujustinian yainmakarti. ^3Masetúnia nunkanam wéakun "Ipisiu péprunam pujuuta" timiaj Núnisnak Tájame. Shuar nui wait-chichaman jintin ainia nu suritkiarta. ^4Niisha Israer-shuara weatrin áujmatsamunak tura ni weatri naari ti Untsurí irurtinniak Yus-Chichamjai nankaamas Enentáimtuiniawai. Nunak áujmatsar tuke ántar tuiniawai. Nu Túramuka Yus Enentáimtusar Niin shiir umirkatniun Yáinmatsji. Tuma asamtai nusha Surítkiatá. ^5 Yus-shuar tuke Enentáijiai Yúsan shiir Enentáimtusar tura Tunáa Túrutsuk aya pénkera nuna wakerukar anenkartin ajastin ainiawai. Núnisan pénker ajasat tusar Yus-Chicham étsereaji. ^6Chíkich shuar juna iniaisar ántar chichaman áujmatainiawai. ^7Yúsnan nékachiat "jintinniuitjai" tuiniawai. Tura unuiniainia nuna nékainiatsui. ^8Yus wakeramun nekaatin tura tunaan suritkiatin akupkamuka nekas pénkeraiti. Nu paant nékaji. ^9Kame akupniuka pénker shuaran itit awajsatniun akupenatsui. Antsu yajauch shuar juna Túrin ainia nuna itit awajsatniun akupenawai: Tunáa shuarnasha, umichuncha, Yúsnasha tura Ashí Yúsnancha nakitiainia nunasha, Aparín Máinniasha, Nukurín Máinniasha, kame mankartinniasha, ^10nuwancha tura aishmannasha tsanirma ainia nunasha, shuaran kasamak juu ainia nunasha, Wáitrinniasha, tsanumniuncha, Ashí nuna itit awajsatniun akupenawai. Kame Ashí pénkercha nuna iwiaratniun akupenawai. ^11Núnisan tawai ti shiir uwempratin chicham Yus suramsamajnia nu. Nu chichamnaka etserkatniun Yus pénker asa tsankatrukuiti. ^12 Ii Uuntri Jesukrístu shiir Enentáimturu asa Níiniun etserturkat tusa kakarman surusuiti. Túruta asamtai Yúminkiajai. ^13Wi Yúsan Imiá yajauch chicharniuyajai. Yus-shuarnasha aintrarmiajai. Yusnasha katsekniuyajai. Túrin ain Yus winia waitnentrurmiayi. Kame Jesuska Yus Anaikiamun nékachu asan wi Túramu yajauchiiti tu Enentáimchauyajai. ^14Tura ii Uuntri Jesukrístu ti nekas waitnentrurmiayi. Tura Jesukrístujai tsaninkia pujakui Yus nekas Enentáimtustinniasha tura anenkartin ajastinniasha surusuiti. ^15Ju chicham ti nekasaiti. Tunáa Shuáran uwemtikrataj tusa Jesukrístu ju nunkanam taramiayi. Nunasha Ashí shuar nekaatin ainiawai. Tura wikia Ashí shuarjai nankaamas Tunáan Túriniaitjai. ^16Ti Tunáa ain Jesukrístu ti anenkartin ana nu paant nekanati tusa Yus winia waitnentrurmiayi Tuma asamtai Chíkich shuar, wijiai métek, Yúsan nekas Enentáimtusar Niijiai tuke iwiaaku pujusartatui. ^17Yus tuke jacha asa tuke iniaitsuk akupniuiti. Wáinchataitiat Imiá nankaamas nékaiti. imia Ninki Yúsaiti. Tuma asamtai imia Ninki tuke iniaitsuk ti shiir awajsatniuiti. Núnisan tuke Atí. ^18 Uchiru, Timiutéu, Yáunchuya Yus-shuar ámin "Ju shuar pénkeran Túrattawai" Túramarmia Nútiksam yamaikia kakaram Ajástá. Nii timia Enentáimsam suntara aintsam Yúsna kakaram takastin asumprurta. Nuna Tájame. Tura Yus tuke nekas Enentáimtusam tura tunaan Túrawaij tusam anearam Túrata. ^19Chíkich shuar tunaajai anearcharu ásar Yúsan ikiukiarmai. ^20Iminíusha tura Arejántrusha Núnisan Yúsan ikiukiarmatai uunt iwianchnium surukarmajai. Nujai Yúsan ti yajauch chicharsacharat tusan Túraitjai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Wátsek, emka seajrume Yus áujeakum Yus yuminsam Ashí shuar yainkiat tusam áujtusarta. ^2Imiatkinchanum pujusar Yusjaisha tura aentsjaisha shiir Túratai tusar tura Ashí akupin ainia nusha pénker akupkarat tusar Yus áujtustiniaitji. ^3Aitkiasar seatin pénker asamtai, uwemtikramajnia Nú Yus wakerawai. ^4Ashí shuar nekas chichaman nekaawar uwemprarat tusar wakerawai Yus. ^5Aya chikichik Yus awai. Tura Jesukrístu aents ajas Yusjai aentsun nawamnaimtikiartiniaiti. ^6Ashí shuara tunaarin akikmatkataj tusa Jákatniunam Jesukrístu surumakmiayi. Tura tsawant jeamtai nu chicham Ashí shuarnum etsernaktiniuyi. ^7Nuna Túratniun Yus winia akatar akuptukuiti. Israer-shuarcha nekas chichaman Enentáimtusarti tusa Yus akuptukmiayi. Krístunu asan Wáitrutsuk nekas tajai. ^8Nu asamtai aishmankka kajetsuk yajauch tunaitsuk antsu pénker Enentáijiai uweje takuiniar Yúsan áujsarti. ^9 ^10Núnisan Núwaka iwiarmamuk nekasmiancha pénker Enentáijiai entsararti. Chíkich shuar nu nuwan iis temashmarmarincha, Sháukríncha, kurimkiamuncha, iwiarmampramurincha Núnaka Enentáimtutsuk antsu ni pénker Túrunamun Enentáimtusarti. Núnisan áchatniukait nuwa Yús-shuar ainia nujai. Ni pénker Túramujai nekas shiir awajmamsashtinkiait. ^11Núwaka takamtak pujusar umiiniak unuimiararti. ^12Nuwanka Ashí iruntramunam unuiniartinniasha tura ni aishrin akupkatniuncha suritiajai. Antsu takamtak pujustiniaiti. ^13Yus emka aishmankan Atankan najanamiayi. Nuyá nuwan Epan najanamiayi. ^14Tura Yus timian umirkach Atanka anannachmiayi. Antsu Epa ananna asa tunaan Túramiayi. ^15Túmaitiat jurertin asa, emesnartinniumia uwempraiti. Tura Yúsan nekas Enentáimtak anenkartiniaitiuk tura esetar Enentáimiuk pénker wekasatniuiti. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Shuar Yus-shuaran Wáinkiatniun wakerakka pénker takatan achikiuiti. Nuka nekasaiti. ^2Tura Yus-shuaran Wáinin ajastinian wakerakka Chíkich shuar niin yajauch áujmattsachmin átiniaiti. Nuwá apatka áchatniuiti. Niisha pénker esetar Enentáimin naka wekasatniuiti. Iraran ni jeen ti shiir itiaatniuiti. Pénker jintinkratin átiniaiti. ^3Nampechusha tura suiir Enentáimtichusha átiniaiti. Aya Kuítian ikiaunkatniun Enentáimtuschatniuiti. Antsu tsanka átiniaiti. Kajechusha átiniaiti. Chikichnancha wakerutkashtiniaiti. ^4Ni shuarin shiir akupeakui ni Uchirísha umin tura shiir awajkartin ártiniaiti. ^5Kame ni shuarin akupkachminiaitkiunka ¿itiurak Yus-shuaran Wáinkiat? ^6Yus-shuaran Wáinniuka yama Yus-shuar ajasu áchatniuiti. Túmaitkiunka ti nankaamantu Enentáimtumak iwianchjai métek tunaan Túrak sumamattawai. ^7Yus-shuarchasha niin shiir Enentáimtustin ainiawai. Núnischaitkiuinkia niin yajauch chicharainiakui íwianch Wárik tunaanum ajuartatui. ^8 Núnisan Yus-shuaran yaincha pénker asamtai Ashí shuar niin shiir Enentáimtustin ainiawai. Nii tana nuna Tímatrusan umin átiniaiti. Nampechu átiniaiti. Aya Kuítian ikiaunkatniun Enentáimtuschatniuiti. ^9Yúsnan ti penker nekaatniuiti. Tura esetar Enentáimsatniuiti. ^10Emka pénker iistiniaiti Nuyá pénker wekaakka Yus-shuaran yain átiniaiti. ^11Nuwasha pénker asamtai Ashí shuarsha niin shiir Enentáimtustin ainiawai. Tsanumniuchu antsu esetar Enentáimiar nii chichaa ímiatrusan umin átiniaiti. ^12Yus-shuaran yainkia nuwan apatkachu átiniaiti. Tura ni Uchiríncha ni shuarincha Ashí shiir akupin átiniaiti. ^13Yus-shuaran yayak nekas pénker takaakka shiir Enentáimtusmin asa Páchitsuk Kristu Jesus Enentáimtamun arantsuk etserkamniaiti. ^14 ^15Wárik iitniun wakerajme. Túmaitiatnak sétaknasha Yus-shuarjai takastin nekaak tusan juna aatjame. Ashí Yus-shuar, iwiaaku Yusna ainia nu, nekas chichaman tuke emetawar akasmatainiawai. ^16Maa, Imiá nekasaiti, Yus iwiainturmakma Ashí nankaamas ti penkeraiti. Tura Júiti: Yuska aents ajas Jú nunkanam paant wantinkiamiayi. Yus Wakancha "ti shiiraiti" Niin Tímiayi. Yusa suntarisha Niin Wáinkiarmiayi. Ashí nunkanam nu etsernakmiayi. Túramtai Ashí nunkanmaya shuar umirkarmiayi. Tura nayaimpiniam waketkimiayi. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Yusa Wakani ti paant tawai, amuukatin tsawant jeaakui Untsurí aents Yus Enentáimtustinian iniaisar antsu yajauch wakanin nemarsar íwianch Jintíamun anturkartatui. ^2Yajauch shuaran anturkartatui. Nu shuar ni Enentái Narúa ainin ásar ni Tunáa Túramun penké Enentáimtichu ainiawai. Tuma asa shiir chichainiayatan Wáitrin ainiawai. ^3Nu shuar nuatnaikiatniun suritiainiawai. Núnisan Chíkich Chíkich yurumak Yúatniuncha suritiainiawai. Warí, Yus Ashí yurumkan najana asamtai Yus-shuar nekas chichaman nékainia ásar Yúsan yuminsar Páchitsuk Yuámin ainiawai. ^4Ashí Yus najanamu pénker asamtai nakittsuk antsu Yusan yuminsar Yúatniuiti. ^5Yus-Chicham tana Nújaisha tura yuiniak Yúsan yuminkias áujsamujai Ashí pénker ajasuiti. ^6 Wi Tájamna nu Chíkich Yus-shuar jintintiakmeka Jesukrístu pénker takarin átatme. Tura Ashí Yus-Chicham pénker Jintíamu unuimiaru asam nujai kakaram ajastatme. ^7Antar chichamsha tura netse chichamsha Enentáimtutsuk nekas Yusna ana nu Túratin kakaram ajasta. ^8Kame ayash kakaram awajsatniusha ishichik pénkeraiti. Antsu Yusna nu Túratin kakaram ajastinkia Imiá pénkeraiti. Yamái ju nunkanmasha Yáinmaji tura ukunmasha Yusjai pujustin asakrin nankaamas pénkeraiti. ^9Nu Imiá nekas asamtai Ashí shuar nuna Enentáimtustiniaiti. ^10Nekas iwiaaku Yus Ashí shuaran uwemtikramniaiti, tura Ashí Niin Enentáimtuinia Nú shuaran nekas uwemtikratniuiti. Nu chicham Imiá nekasaiti tu Enentáimtakur katsekramainiakrincha kakaram takaaji. ^11Nuka Ashí ame Jintíakum akupkatniuitme. ^12Ti uuntchaitkiumnisha nakitramprarain. Antsu pénker Túrakum Yus-shuar unuiniarta. Chichammijiaisha, Túramurmijiaisha, anenkratmarmijiaisha, nekas Yus Enentáimtamujaisha, tura esetra Enentáimsam Yusna pénker Túramujaisha niisha Túrawarat tusam iniaktusarta. ^13Wi jeatsain Yus-Chicham áujeakum shuar jintintiata. Túram Yus-shuar Ikiakárarta. ^14Yus-shuara uuntri Yúsnan takastin anaitiamak uwején awantramsarmai. Nuna Túramainiak "Ju shuar kakarman Yúsnumian takustatui" Túramarmia nu, kakaram ajasam Tímiatrusam Túratá. ^15Tuke Enentáimjai wi Tájamna nu Enentáimtakmin ame pénker Túruki wéamun nekaawartatui. ^16Túramna nusha tura unuiniamna nusha pénker Wáinmamkata. Nu Túratin pimpikiip. Nu Túrakmeka uwemprattame amesha tura ujainiam nusha uwemtikrattame. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Uunta nu kakantraip. Antsu nekas ame apa Nútiksamek chicharkata. Nátsasha nekas ame Yátsumea Nútiksamek shiir awajsarta. ^2Nuwa uuntchisha nekas ame Núkua Nútiksamek shiir awajsarta. Nuwa Nátsasha nekas ame umaimia Nútiksam shiir Enentáimjai pénker awajsarta. ^3 Waje nekas atsumin ainia nusha Yáinkiarta. ^4Tura waje uchirtiniaitkiuinkia tura tirankrinniuitkiuinkia, nu shuar wajen Wáinkiarti. Emka ni shuarin pénker Wáinkiatniun unuimiararti. Ni Aparí anemia Núnis awantuiniak shiir Wáinkiarti. Núnaka Yus ti shiir Enentáimtawai. ^5Nekas waje ninki pujana nu Yúsan Enentáimtak tsawaisha Káshisha iniaitsuk Yúsan áujeawai. ^6Antsu aya Wárastiniak wakera nuka iwiaakiat jaka aintsankete. ^7Tura wajenka ni shuari Wáinkiartí. Yus-shuaran yajauch chicharnaktin Atsutí tusam wi Tájamna nu Ashí Yus-shuar ujakarta. ^8Shuar ni jeen pujuinia nuna nekaska Wáinkiatniuiti. Tura Nuyá Chíkich Shuárnasha Yáintiniaiti. Túrachkunka Yus tana nuna Umíatsui, tura Yus-shuarcha nujai nankaamas yajauchiiti. ^9Yusa Kuítrijiai Yáinniaiktiniaitkiunka waje sesenta (60) Uwí nankaamas takustiniaiti. Tura chikichik Aíshriniak takusu átiniaiti. ^10Ti paant pénker Túrin átiniaiti. Ni Uchirín pénker tsakatmaashit, íraran pénker Táata Tíniuashit, nekasmiancha Enentáimtumar Yus-shuaran Yáiniaashit, Wáitiainia nuna waitnenniuashit, tura chikichnasha pénker Túriniaitkiunka maak. ^11Tura sesenta (60) Uwí takakchaka Chíkich wajejai iruraip. Ni ayashi wakeramuri Krístuiya kanamtikiainiawai tura ataksha nuatnaikiatniun wakeruiniawai. ^12Tura emka Enentáimtiarmia nuna iniaisar sumamainiawai. ^13Nu arantcha nakimiainiak ántar irauwear chikicha itiurchatrin áujmatsachminia nunasha áujmatin ainiawai. ^14Nu asamtai waje úchipiak ainia nuka uyurtukar uchin takusarti. Tura nuwa nuatkamu takastinia nuna Túrawartí. Tura ni Túrunamurijiai iin kajertamainiaj Nú shuar yajauch Enentáimturmarcharti. ^15Kame nuik Chíkich Chíkich waje Krístuiya kanakiar iwianchin nemarsaru ásarmatai nuna Tájai. ^16Aishmansha nuwasha Yus-shuar ainia nu ni shuariin waje ákuinkia Yusa Kuítrin seatsuk nii Yaintí. Nujai Chíkich wajén nekas atsumainia nuna Yusa kuitri Yáintatui. ^17 Yus-shuara uuntri Yus-shuaran pénker Wáinkiarua nu, nekas shiir Enentáimtustin ainiawai. Tura akinkiamniasha ainiawai. Nekaska Yus-Chichaman etserkatniuncha tura unuiniartinniasha tuke takaaka Imiá shiir Enentáimtustinaiti. ^18Yus-Papiniumsha Núnisan aarmaiti: Jinkiaia saepen pakartaj tusa turu takaak Nájakui ni Nují Jinkiatáshtiniaiti. Antsu ni wakerak yuati. Tu aarmaiti. Tura nu arantcha aarmaiti: Takakmasua nu nekas akinkiatniuiti. Tu aarmaiti. ^19Chikichik shuarak Yus-shuara uuntri tunaarin etsertukmatainkia anturkaip. Antsu Jímiarsha menaintiusha tsanumtsuk métek tuiniakui anturkata. ^20Chíkich shuarsha ni tunaarin ikiuktinian nakitiainia nu, Ashí iruntramunam chicharkarta. Chikichcha, nuna iisar, ashamkarti. ^21Yussha ii Uuntri Jesukrístusha tura nayaimpinmaya suntarsha iimiainiamunam "Túrata" Tájame. Ashí shuarjai Niisháa Enentáimtutsuk métekrak Túrata. ^22Yus-shuara uuntri Atí tusam Wárik anaikiaip. Wárik Túramka chikicha Tunaarín sumamattame. Ashí tunaanum penké pachiinkiaip. ^23Wakemjai jau asam aya éntsak úmutsuk Karía ishichik pachimpram umarta. ^24Chíkich shuara tunaari Wáitsatin Imiá paant ainiawai Wáitsatin tsawant jeatsain. Tura Chíkich shuara tunaarinkia paantcha ainiawai antsu ukunam paant nekanawartatui. ^25Núnisan pénker Túramusha ti paant ainiawai. Tura Yamái Páantchaitiat tuke paantcha áchamniaiti. Páchitsuk nekanattawai. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Takarniutirmesha, Atumí uuntri ti shiir umirkatarum. Túrachkumninkia Chíkich shuar Yusnasha ii unuiniamuncha yajauch áujmattsartatui. ^2Atumí uuntri Yus-shuar ainiakka aya Yusjai yatsum asamtai nakiarchatniuitrume. Antsu nuna nankaamas pénker takarsatniuitrume. Warí, ame yayamna nu Yus-shuarchak ainia, tura ame aneamu yatsumchak ainia. Ame, Timiutéu, tu jintintiata. ^3Shuar ti shiir naka chichaman ii Uuntri Jesukrístunu ana nuna nakitiak antsu Niisháa chichaman étserkunka ^4nu shuar nankaamantu Enentáimtumayat ántraiti. Ni Enentáimmianak chichaak aya ántar chichaman antumtiknaikiatniun chichaawai. Tura nu chichamjai nupetmaktaj tusar nankaamas áujmatainiak kajernaikiar tura katseknaikiar pénker Enentáimtunaitsuk ^5tuke kakannainiawai. Tura tu aujmatnaisatniun wakeruiniana Nú shuar nekas-chichaman nékachu ásar aya tunaan Enentáimtin ainiawai. "Yusna ana nujai Kuítrintin ajasminiaiti" tuiniawai. Nu shuar pachisaip. ^6 Shuar takakna nujain waraakka Yusna ana nujaisha waraak ju nunkanmasha tura nayaimpinmasha nekas Kuítrinniuiti. ^7Iis, ju nunkanam misuk Támaji; Núnisar misuk jiinkittiaji. ^8Tuma asamtai yurumkasha tura entsataisha takakkurkia nujain warasa pujustiniaitji. ^9Antsu Kuítrintin ajastaj tuinia nu, tunaanum awankemkar iniainiawai. Tura antra nuna wakerukar itiurchatan Wáiniainiawai. Nujai emesratniunmasha jeainiawai. ^10Kame kuit aneatniuka Ashí Tunáanum útsutmakminiaitji. Chíkich shuar nuna wakerukar Yus Enentáimtustinian iniaisar ti itiurchatjai yajauch awajmamsarai. ^11Antsu ame Yus-shuar asam Nuyá pisarta. Yus nekas Enentáimtakum pénker Túrata. Waantu Enentáimtsuk Yus pénker umirkata. Aneakum katsuntrata. ^12Yusna nu Túrunat tusam kakaram Ajástá. Tuke amuicha iwiaakma emetata. Nu Túratniun Yus anaitiamkaiti, tura ame Yus nekas Enentáimtamu Untsurí shuar iruntramunam etserkaitme. ^13 Yuska Ashí iwiaaku átinian Súwiti. Jesukrístusha Punsiu Piratui nekasa nuna ti paant ujakmiayi. Tuma asamtai Yussha Jesukrístusha iirainiamunam nuna Tájame. ^14Ii Uuntri Jesukrístu Táatsain wi Tájamna nu Yapajítsuk tura yajauch chicharnakchamnia pénker Umiktá, Tájame. ^15Tsawant jeamtai Jesukrístu Tatí tusa Uunt Yus, Imiá penker asa, akupkattawai. Nínkiti Yus. Akupniuncha Akupniuiti. Uuntjai nankaamas Uuntaiti. ^16Iwiaaku átinia nérenniuri Nínkiti. Ti Tsáapninnium pujakui nuntumtuachminiaiti. Wáinchatai asamtai shuar penké Wáinkiacharu ainiawai. Ninki Ashí shiir awajsatniuiti tura Ninki tuke Ashí akupin Atí. Núnisan ati. ^17Jú nunkanam Kuítrintin ainia nusha nankaamantu Enentáimtumascharti. Kuitcha Yúpichuch menkakamnia asamtai Kuítniak Enentáimtusar pujuscharti. Antsu iwiaaku Yus Ashí iin ti penkeran Núkap Súramaj nuna nekas Enentáimtusarti. ^18"Pénker Túratarum" tiarta. Tákumin niisha shiir Enentáijiai ni takakman ajamsarti. Nuyá Nú pénker Túramujai Yusai Ikiáunkartí. ^19Nuna Túruiniak Kuítriniawartatui. Núnisan tuke iwiaaku átinian Wáinkiartatui. ^20Timiutéu, Ashí ame Túratniua nu tuke Enentáimturta. Jú nunkanmaya ántar chichainia nu anturkaip. Tura Wáitruiniak "wi Imiá nékajai" tuinia nusha anturkaip. ^21Chíkich shuar nuna umirkar Yusaiya kanakiarai. Wátsek, Timiutéu, Yus shiir yainmakti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ 2 Timothy __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Pápruitjai. Yus wakerakui Jesukrístu akatramuri ajasuitjai. Ashí Jesukrístujai tsaninkiarun "Nekas iwiaaku átinian susattajai" Tíniuiti Yus. Tuma asa nuna etserkat tusa akuptukuiti. ^2Aneamu uchiru, Timiutéu, ju Papín aateajme. Yus Apasha tura ii Uuntri Jesukrístusha ti anenma ásar waitnentramainiak imiatkinchanum shiir pujustinian yainmakarti. ^3Tsawaisha Káshisha Yúsan áujeakun ámin tuke Enentáimtusan ti shiir Yúsan Yúminkiajai. Winia weatur Túrawarmia Nútiksanak Yúsan Enentáimtakun ti shiir awajeajai. ^4Kanakmiaj nui eantramiam nuna tuke Enentáimtajme. Ataksha wararnaisatai tusan iitniun wakerajme. ^5Yus nekas shiir Enentáimtiniaitmena nuna nékajai. Nukuchrum Ruítiasha tura ame nuku Eunisiasha emka Yúsan nekas Enentáimtin ármiayi. Amesha Núnisketme. ^6 Tuma asakmin Tájame: Yusna Takasái tusan winia uwejrun ámin awanteakui Yus kakarman suramsamia nujai atak kakaram takasta. ^7Yus Sápij Enentáin suramsachuitji. Antsu kakaram ajastinniasha anenaitniuncha pénker wekasatniuncha suramsaitji. ^8Ii Uuntri Jesukrístunu etserkatin natsantraip. Níiniun étserkun sepunam pujamusha étserkum natsantruraip. Antsu Yus kakaram awajtamkui ame étseream nujai shuar yajauch Túramainiakui surimiamtsuk Wáitsatin Enentáimtumarta. ^9Ii pénker Túrichu árinin Yus iin anenma asa uwemtikramar pénker Túratniunam apujtamsaitji. Iisha Jesukrístujai tsaninkiaru asakrin tura Yus nuna Túratniun wakerak Túramiayi. Yaunchu ju nunka atsaisha iin tuke waitnentrampramiaji. ^10Tura Yamái iin Uwemtikkiartin Jesukrístu Támatai nu anenmamu paant ajasuiti. Niisha Jákatniun nupetak emesramiayi. Tura uwempratin chichamjai Jáchatai iwiaakman paant awajturmaji. ^11Nuna etserkat tusa Yus anaitiukmiayi. Tura akattur Israer-shuarchanum akuptukmiayi. ^12Túruta asamtai ti Wáitiajai. Túrasha Yúsan nekas Enentáimta asan natsamatsjai. Imiá kakaram asa amuukatin tsawant jeatsain Ashí Wínian susamaj nuna ti penker waitruktatui. ^13Shiir chichaman jintintiamajmena nuke emetata. Jesukrístujai tsaninkiu asar Yus nekas Enentáimtaji tura nujai anenkratniuitji. Tuke Núnismek Túrata. ^14Yus ámin takasat tusa suramsamu shiir takasta. Tura Yusa Wakani iin pujurtamaj nuna kakarmarijiai Túrata. ^15 Asia nunkanmaya shuar mash iniaitiusarmai. Nu nekaachmaashum. Nu shuarnumia Pijirusha Ermujenessha armai. ^16Antsu Unisépuru Niisháa shuar amai. Ti nukap shiir Enentáimtikrurmai. Tura wi sepunam pujamuncha natsantrurchamai. Ii Uuntri Kristu ni shuarincha waitnentrarti. ^17Rúmanam taasha natsantrutsuk eatak Wáittsuk Iniaitiúschamiayi. ^18Ipisiu péprunam pujarin ti yainmakmiaj nu paant nékame. Tuma asamtai amuukatin tsawant jeamtai nincha Uunt Yus waitnentrati. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Amesha, Uchirú, Jesukrístujai tsaninkiu asam nu kakarmajai kakaram ajasta. ^2Untsurí ántuiniamunam wi etserkamaj nu, shuar umikmin ainia nu jintintiawaram chikichnasha jintintiawarat tusam akupkarta. ^3Ame ti penker Jesukrístu suntari asam Wáitsatin katsuntrata. ^4Suntarka ni uuntri tana nunak umiktin asa Chíkich takatan pachintiukchatniuiti. ^5Núnisan nakurincha nakurustinia nujai métek nakurachkunka nekas pénkeran awakmakun Súsatniua nuna achikchamniaiti. ^6Ataksha Núnisan shuar ajan takaana nu, Ashí shuara nankaamas nuyan Yúashtinkiait. ^7Wats, ju menaintiu métek-taku chicham ainiawai. Pénker Enentáimtakmin ii Uuntri Kristu paant awajturmastatui. ^8 Jesukrístu jaka nantakmia nu Enentáimprata. Tura Uunt akupin Tawit ni weatri asamtai Jesussha uunt akupin átiniaiti. Núiti wi uwempratin chichaman étsereaj nu. ^9Nuna étsereakun sepunam jirujai jinkiamu pujakun Wáitiajai. Túrasha Yus-Chicham jinkiachminiaiti. ^10Ashí shuar ni shuari arti tusa Yus achikiarua nuna Yáintajtsan Ashí itiurchatan katsunteajai. Nujai Jesukrístujai tsaninkiaru ásar uwemprar tuke shiir pujusartatui Yusjai. ^11Ju Imiá nekasaiti: Jesukrístujai Jákaitkiurkia Níijiaisha tuke iwiaaku pujustatji. ^12Wáitiakrisha Niijiai akupkattaji. Natsantakrinkia Niisha natsantramprattaji. ^13Umichuitkiurniisha Ninkia tuke uminiaiti. Warí, Yuska ni Enentáimmiajain Yapajniátsuk tuke umiktiniaiti. ^14 Shuar jintintiakum ju Enentáimtikrata. Ii Uuntri Yus iimmianum chichamjai yajauch tunaiyarain tusam chicharkarta. Nu tunaitin penké aantraiti antsu ántuiniana nuna yajauch awajenawai. ^15Yus-Chicham tuke Enentáimjai pénker Unuimiátram shiir jintintiawarta. Túrakum Yus pénker iirsat tusam pénker takarin Atá. Túramka Yusai natsaarchattame. ^16Jú nunkanmayanak ántar áujmatin ainia nujai kanaktia. Shuar nuna áujmatainiak tunaanum nuna nankaamas Wáiniawai. ^17Ni jintiniamusha sunkurjai métek pampaawai. Iminíusha tura Piritiusha nu shuar ainiawai. ^18Niisha nekas chichaman iniaisar tura Ashí Yus-shuar nantaktincha nankaamasai Tuíniakui Chíkich Chíkich shuar Yúsan naka Enentáimtuiniatsui yamaikia. ^19 Túrasha Yus Ashí nankaamas Enentáimtustinia nuna paant awajsaiti. Júnisaiti: "Uunt Yus ni shuarin nékainiawai," tura Nuyá "Ashí Kristu shuari ainia nu tunaanumia kanakiarti." ^20Kuítrinniu jeen kurijiai najanamusha kuitjai najanamusha írunui. Nújainkia ti shiira nu takastin ainiawai. Tura numijiai najanamusha nuwejai najanamusha írunui. Antsu Nújainkia nekasmiancha ainia nu takastin ainiawai. ^21Núniskete Yusa Takatríjiai. Ashí tunaanumia kanakir pénker wekasar shiira nu takasmin átatji. Kame Ashí pénkera nu takasmin asakrin ii Uuntri Jesukrístu wakerak pénker takata nui apujtamsamniaitji. ^22 Natsá wakerutai iniaisam esetram pénker wekasata. Amesha Ashí shuar shiir Enentáijiai Yúsan áujena nujai Yus nekas Enentáimtakum aneniakum ti shiir Pujustá. ^23Enentáimtsuk chichainiak aya ántar tunaitinian chichainia nu Pachisáirap. Nusha aya némasmanainiawai. ^24Ii uuntri Jesukrístu takarniuka Chíkich shuarjai nemasmanaikiashtiniaiti, antsu Ashí shuarjai pénker nawamnaikiatniuiti. Tura Waitnentáimturar pénker jintintiatniuiti. ^25Tura umircha shuarnasha Yus ni Enentáin yapajtiakui nekas chichaman shiir Enentáimturarat tusa pénker Enentáijiai jintintiatniuiti. ^26Nujai íwianch ni wakeramu Túrawarat tusa achikmaitiatan uwemprartatui. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Amuukatin tsawant jeakui ti itiurchat átatui. ^2Shuar aya ninki Enentáimtumasartatui. Kuítian ti wakeriartatui. Nankaamantu Enentáimtumarartatui. Yúsnasha yajauch chicharsartatui. Aparíncha umirkachartatui. Yuminsatniuncha nékachu ártatui. Ashí Yúsnancha Enentáimtuschartatui. ^3Aneetsuk waitnenkartichu ártatui. Tsanumin ártatui. Ni Ayashí wakeramun katsuncha ártatui. Aya kajen ártatui. Ashí pénker Túrinia nuna nemasri ártatui. ^4Amikrincha surukartatui. Arantsuk tunaan Túrawartatui. Waantu Enentáimin ártatui. Yúsan nakitrar aya ni wakeramunak Enentáimtusartatui. ^5Yusa kakarmari "ántraiti" Tuíniak pénker umirkachartatui. Túrasha Yúsan umirua Núnisar Túrawartatui. Nu shuar penké Pachisáip. ^6Nu shuarsha shiir chichayatan anankawar Jeá Wáiniawai. Tura nuwa esetar Enentáimchan nekas tunaarinniun anankainiawai. Nu nuwa Ashí yajauch wakeramujai anannainiawai. ^7Tuma ásar Ashí shuara chichamen tuke ántuiniayatan nekas-chichaman nekaatniun tujintiainiawai. ^8Yaunchu Ejiptu nunkanam Muisais uunt akupniujai chichaakui Jimiará iwishin, Jánissha Jámprissha, Muisaisan kajerainiak "ántar tawai" tiarmiayi. Núnisan ju shuar nekas-chichaman nakitiainiawai. Naka Enentáimiainiachu ásar Yúsnan naka Jintíatniun penké tujintiainiawai. ^9Túrasha nuna nankaamas kuakchartatui. Shuar ti paant ni netse Túruiniamurin nekarawartatui. Núnisan nu Jimiará iwishniujai Túrunamiayi. ^10 ^11Tura ámeka wi Tímiaj nu umireame. Wi Yusjai shiir wekaamusha métek Túriniaitme. Wi Enentáimmiasha nékaitme. Aintruiniakui Wáitsamaj nu nékame. Tura Yúsan Enentáimtakun tura anenkratkun shiir Enentáijiai katsuntramjai. Antiukía péprunmasha, Ikiuniu péprunmasha, Ristra péprunmasha Ashí yajauch Túrutawarmatai Wáitsamaj nu paant nékame. Túrasha ii Uuntri uwemtikrurmiayi. ^12Nekasaiti, shuar Jesukrístujai shiir Túrataj Tákunka ni nemasri aintiam ti Wáitsatniuiti. ^13Tura Ashí anankartin ainia nusha kame Ashí yajauch shuarsha Nú yajauch Túrukiar wétatui. Iwianchjai anankamu ásar chikichnasha anankiar weartatui. ^14Antsu ámeka unuimiam nu Imiá nekasaiti tu Enentáimtakum tuke emetata. Jintintramawarmia Nú shuarsha Wáitrichua nu nékame. ^15Uchichinmayan Yus-Chicham nékame. Yus-Chichamka uwempratniun jintintramamniaiti. Nusha "Jesukrístu nekas Enentáimtakum uwemprattame" tawai. ^16 ^17Ni Papirin aarat tusa Yus ni shuarin aamtikramiayi. Ashí shuar ni Chichamen nekaawar pénker Túrawarat tusa Túramiayi. Tuma asamtai Yus-Papí shuartin unuiniakartin asa Imiá penkeraiti. Tunáa Túrajnia nu Yus-Papijiai nekamatniuitji. Tura awajiakrincha Yus-Papí Núnaka paant jintintramji. Nuyá naka wekasatniun jintintramji. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Ii Uuntri Jesukrístu amuukatin tsawantai Uunt Akupin ajas iwiaakuncha tura Jákaruncha Ashí pénker Túramuncha tura yajauch Túramuncha nekaattawai. Tuma asamtai Niisha tura Yus Apasha iimiainiamunam juna akateajme. ^2Uwempratin chicham etserkata. Yúpichuchia nuisha tura itiurchata nuisha tuke etserkata. Yus-Chicham nekas Enentáimtikrarta. Tura shiir Enentáimtusam chicharkam Yáintaj tusam unuiniararta. ^3Ukunmanka pénker chichaman nakitrar ii wakeraj Núchik nekaatai tusar, shuar teremak pénker pujuschamnia nekapea aintsan, nankaamas unuimiaru atai tusar, Nánkamas unuikiartinian ti Untsurí eakartatui. ^4Nekas shiir chichaman iniaisar ikiuiniak ántar áujmatsamun Enentáimtusartatui. ^5Antsu ámeka tuke pénker Túratin wakerakum Ashí itiurchat katsuntrata. Uwempratin chicham étserkum takatrum pénker umikta. ^6Ishichik ajasai winia iwiaakmar Yusai surumaktin. Mantamnan nayimpiniam wétin jeatimiai. ^7Shuar kakaram maanainia Núnisnak tuke kakaram takasmajai. Tséken pénker tsekea aintsanak yawetsuk takasmajai. Tura Yus-Chichaman nekas akasmatkun pénker Wáinkiaitjai. ^8Tuma asamtai tawasap nukajai najanamu tsékena susamua aintsan wisha pénker Túramunam akinkiattajai. Tura aya Wíniak akirkashtatui. Antsu Ashí ni Tátinian shiir Enentáijiai Nákainia nunasha nekas pénkera nuna akikiartatui. ^9 Wárik iiraitin Enentáimturata. ^10Témas aya Jú nunkanmayanak wakerak ajapa ikiuruk Tisarúnikia péprunam weyi. Tura Kresentisha Karasea nunkanam weyi. Núnisan Títiusha Tarmasia nunkanam weyi. ^11Túrawarmatai aya Rúkas wijiai pujawai. Márkus eaka Wáinkiam ame itiartitia. Jui ti penker yainkiamniaiti. ^12Tura Tíkikiunka Ipisiu péprunam akupkamjai. ^13Tura winiakum nuparam Pushí Trúas péprunam Karpu jeen ikiukmiaj nu takurtuktia. Núnisan nuparam Papísha tura nekaska penké Papí takurtuktia. ^14Arejántruka jirujai takawa nu ti yajauch awajtusuiti. Túrutaitkiuisha ni Túramujai métek Yus Akiktí. ^15Nu amesha pénker Wáinkiatá. Ii étsereamun penké nakitiawai. ^16 Emka akupniunam ayamprumaktaj tusan chichaakui chikichkisha Yáintkiacharmiayi. Antsu sapijmiainiak ikiurkiarmiayi. Yus nu shuaran yajauch Enentáimturcharka maak. ^17Tura ii Uuntri Jesukrístu ni kakarmarin surus yaintkiamiayi. Nujai uwempratin chichaman Ashí nunkanam Israer-shuarcha antukarti tusan etserkamjai. Tura Núnisan akupniunmayasha ii Uuntri uwemtikrurmiayi. ^18Tura Núnisan Ashí yajauchia Nuyá uwemtikrurmatai Nii akupeana nui nayaimpiniam jeattajai. Ninki tuke shiir awajnasti. Núnisan Atí. ^19Piriskancha ni aishri Akirancha amikmainiajai. Núnisnak Unisépuru shuarincha amikmainiajai. ^20Erastu Kurintiu péprunam juakmai. Tura Trúpimiunka Miritiu péprunam jaan ikiukmiajai. ^21Michá nantu jeatsain iiraitin Enentáimturata. Tura Eupurusha Putentesha Ríniusha Kráutiasha tura Ashí Yus-shuarsha amikmaatmainiawai. ^22Ii Uuntri Jesukrístu ámijiai tsanin Pujustí. Tura Yus Ashí pénker waitmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Titus __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wikia Pápruitjai Yusa takarniuri. Tura Jesukrístu akatramurintjai. Yus achikma ainia Nú shuar niisha antukar Yúsan umirkarat tusan akatramuitjai. Shuar nuna nekaawar pénker wekasartatui. ^2Tura Nú arant, Nú shuarsha tuke iwiaaku pujusarat tusan étsereajai. Nú shuarnasha, nunkan najantsuk, "uwemtikrattajai" Yus Tímiayi. Tura Niisha Wáitruatniun tujintiawai. ^3Tura yamaikia, tsawant jeamtai, nuna nekaawarat tusa ii Yusri uwemtikkiartinia nu, winia chichamur ujakarta tusa, winia akatturmiayi. ^4Titiu, wi Yusna étserma umikiu asakmin winia uchirua aitkiasnak papin aateajme. Iis, iijiai métek Yus nekas Enentáimtatsjik. Yus waitnentrama asa shiir awajtamsati tusan wakerajme. Tura ii Apari Yussha, ii Uuntri Jesukrístusha, Uwemtikkiartin ana nu, Enentáimin imiatkincha awajtamsati, tajai. ^5 Wats, wi iwiarachmajna nu ame iwiarata tusan Kreta nunkanam ikiukchamkajam. Tura "Ashí péprunam Yus-shuar írunmanum, Yus-shuaran Wáinkiarat tusam shuar anaikiarta" Tíchamkajam. ^6 Yus-shuaran Wáinin Júnis Atí. Niisha makuuchmin ti pénker Wekasatí. Tura Chikichík nuwentin átiniaiti. Tura ni uchirisha Yusna ártiniaiti. Tura shuar yajauch chicharsachmin niisha tutupnisan wekain ártiniaiti. ^7Enentáimprata. Yus-shuaran Wáinin Yusna ana nuna Wáinkiat tusa anaikiamuiti. Tuma asamtai nekas makuuchmin wekasatniuiti. Waantu Enentáimtumatsuk, kajetsuk, tura nampechu átiniaiti. Chikichan waitkiau áchatniuiti. Tura ananma Kuítrintin ajastaj tusa wakerukchatniuiti. ^8Antsu shuar ni jeen írar winiana nuna itiaatniuiti. Tura Ashí pénker ana nuna wakerin, esetas Enentáimin átiniaiti. Tura ju nunkanmaya akupeamuncha, Núnisan Yús akupeamuncha umirkatniuiti. Tura ninki iimiastiniaiti. ^9Tura Nú arantcha, Chíkich Shuáran pénker jintintrataj tusa tura Yus-Chichaman nakitin ainia nuna nupetkataj tusa, Yúsnumia nekas chichaman, nii Unuimiátramiania Nuyá kanakchatniuiti. ^10Nekaata. Umichu ti irunui. Niisha ántar chichau ásar ananmau ainiawai. Israer-shuar weeanam ti irunui Nú shuar. ^11Niisha Kuítian achiktaj tusar wakeruiniak, yajauch unuiniarchatniua nuna unuiniainiawai. Nuna Túruiniak Untsurí Shuáran, ni írutkamurijiai yajauch Enentáimtikiainiawai. Tuma asamtai auka, ni wene epetkatniuiti, ántar chichainiakui. ^12Warí, imia Krétanmaya chichaman etserin juna Tíchamka: "Krétanmaya aentska tuke Wáitrin ainiawai. Tura Nákitiat ti yurumin ainiawai. Yajasma Núnisan ainiawai." Nuna Tíchamka. ^13 ^14Maa, niisha nékasan Tímiayi. Nu tuma asamtai, Titiu, Israer-shuar ántar tuinia nuna, Yus-shuar Anturkachartí tusam, tura nekas chichaman nakitiana nuna akupeamurin Umirkachartí tusam, antsu Yúsan nekas umirkarat tusam, umichu shuar kakaram chicharkarta. ^15Enentáimprata. Yus-shuarka, ni Enentái chamir ajasu ana nuka, Ashí ni wainnia nuna pénkernak Enentáimtawai. Tura Chíkich shuar, Yúsan umirkachu asa, ni Enentái wapik asa, pénker ana nuna Enentáimtustinian tujintiawai. Achapai Enentáimiuk, pénkercha ana nuna "pénkeraiti" tawai. ^16Tura niisha "Yus-shuaraitjai" Tuíniayatan, Yúsan umirtsuk Niisháa Túruiniawai. Tuma ásar muijmiai ainiawai niisha. Umichu ásar pénkeran Túratniun penké tujintiainiawai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tura amesha, Titiu, pénker chicham etserkata. Yus-Chicham Tátsuna nu etserkaip. ^2Antsu aishman katsunt Yusna ainia nu, ju jintintrata. Nampechu, Nánkamas Enentáimcha, esetas Enentáimin arti. Yus tana nuna umirin tura anenain arti. Ni Itiurchatríin Yúsan Enentáimtusar katsuntin arti. ^3Tura Núnismek nuwa katsunt Yusna ainia nusha ju jintintrata. Niisha Núnisaran Yus-shuarti Túramnia nuna pénker Túrawartí. Tsanumin tura nampen áchartí. Antsu pénker wekasatniun unuinin arti. ^4Niisha yama nuatnakua nuna ni aishrin ni Uchiríncha nekas aneetniun Unuiniarartí. ^5Junasha Jintintrartí. Esetas Enentáimin, pénker wekain ártiniaiti. Ni takatrin pénker takastin ainiawai. Ni aishrin umirin ártiniaiti. Tura waitnentin ártiniaiti. Yus-shuarcha Yus-Chichaman yajauch chicharkarain tusar Túrawartiniaiti. "Tu jintintrarta" Titiá. ^6Nuyá, Titiu, natsa ainia nu "Nánkamsar Enentáimsarum wekasairap" Titiá. ^7 ^8Tura amesha, Titiu, Ashí tsawant pénker Wekasatá. Nu natsa wi Túramun Júkiar nunak Túrawarmi tusam, nu Túrata. Tura anturtamna nu "nekaschapitia" tiin tusam, esetsam Enentáimsam, Yus-Chicham tana nu ímiatrusmek jintintiata. Nú Túrakminkia, Yus-Chichaman nakitiana nu shuar "Titiu Nánkamas chichaawai" Títiaj Tukamá, natsaamak tujintramkattawai. ^9Takarin ainia nu, ni takartairin umirkarat tusam jintintrarta. "Shiir Enentáimsarum, yajauch aimtsuk shiir umirkatarum" Titiá. ^10"Kasamkairap, tura anankawairap. Iis, pénker Túrakrumka, takarniuitiatrum, shiir tura asarum ii Uwemtikramin Yusri chichamen Shíiraiti, tu Enentáimtikrattarme" Titiá. ^11 Yus iin waitnentrama asa Ashí aentstin uwemtikramprataj tusa wakerutmaji. ^12Kame Yus waitnentrama asamtai, Tunáa ana nu iniaisatniuitji, nu nékaji. Tura ju nunkanmaya yajauch ana nu wakerukchatniuitji. Tura antsu ju nunkanam pujayatrik esetsar Enentáimsar ananma wekatsuk tuke tsawant Yus anear wekasatniuitji. ^13Túrar ii Yusri Jesukrístu, uwemtikramajnia nu, Imiá shiir iwiarnar Tatí tusar Nákastiniaitji. ^14Jesukrístuka iin jarutramkamiaji, ii tunaarinia uwemtikrampratajtsa. Tura, Winia ajasar tuke Enentáijiai pénker Túrawarat tusa, ii tunaarin japirtampramiaji. ^15 Titiu, anaikiamu asam arantutsuk nu jintintrata. Yajauch ana nuna Túrawarain tusam chicharkarta. Pénkeran Túruinia nu Ikiakárta. Tura yajauch chichartukarain tusam tuke pénker wekasata. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Titiu, shuar Enentáimtikrarta. "Ashí akupin ainia nusha tura chikich uunt akupena nusha antukrum umirkatarum" Titiá. ""Pénkeran Túratin ana nuna Páchitsuk Túrattajai" Títiniaitrume" Titiá. ^2"Tsanumprairap, kajernaikiairap, antsu shiir Enentáimtunaistarum" Titiá. Nankaamantu Enentáimtumatsuk Ashí shuar pénker awajsatarum tusam tu jintintrarta. ^3Warí, iisha Núnisrik Yus-shuar ajatsuk Nánkamsar wekaimji, Yuska umirtsuk. Tura íwianch emetamu pempée wekaimji. Tura ii ayashi wakeramu tuke Túriniuyaji. Tunaasha Túriniuyaji. Chíkich atankittsar wakeriniuyaji. Chíkich shuar kajerkar tura nuamtaksha kajernainiuyaji. ^4Túrasha Yus iin uwemtikkiartin ana nu, anenkratin asa, ni anenkrattairin Ashí aentsun iniaktus iin uwemtikrampramiaji. ^5Yus iin waitnentrama asa, iikia Júkesha pénker Túrachma ain uwemtikrampramiaji. ¿Itiurak uwemtikrampramiaj~i? Ii tunaarin Asakátrampramiaji, nijiaktinia aintsan. Tura Yusa Wakani pujurtamkurin, ii iwiaakmarin yamarman amasmaji. ^6Jesukrístu jakamujai Yus iin emeenturmatsuk ni Wakanin suramsamiaji. ^7Iin anenma asa nuna Túramiayi. Nuinkia iisha yamaram awajsamu asar tuke iwiaaku átin, ti wakerimiaj nu iiniuiti. ^8Nuka ti nekasaiti. Tuma asamtai Yúsan umirkarmia nu, pénker Túratniun tuke wakerukarat tusam tuke jintinki Wetá. Wi Tímiajna nu, pénker asamtai, Ashí aents nuna nekaatniun atsumainiawai. ^9 Shuar netse áujmatainiakui ameja pachisaip. Tura "aya winia uuntruk pénker ainiawai" tu chichasaip. Tura Israer-shuara akupkamuri itiurkit tusa shuar ti áujmatainiakui nusha pachisaip. Antraiti nuka. Pénker wekasatniun yayatsui. ^10Shuar tsanumprur yajauch Enentáimtunaimtikiana nu chicharkata. Antachkuinkia ataksha chicharkata. Tura penké tujinkiamka jiiki akupkata. ^11Nujai juna nekaamniaitme: nuna tura asa awajiruiti. Tura ni tunaarinin jakattui. ^12Wisha Artemasan akatran akuptukchatjameash. Niin akupeachkunka Tíkikiun akuptuktatjame. Nii jeamtai amesha wari winitritia Nekapuris péprunam. Jui Nekapurisnum Yumí nantu asamtai seturan pujuttajai. ^13Senas, chichaman ti unuimiaru pujana nu, amikiur Apurusjai jeamtai, nii atsumtsuk shiir Weartí tusam, ame Túratin jeamna nu yainta. ^14Iiní Yus-shuar ainia nusha pénker Túratniun tura atsumainia nunasha Yáintinian Nekaawartí. Antar pujusarain tusan nuna tajai. ^15Ashí wijiai pujuinia nu amikmaatmainiawai. Tura ii amikri Yus-shuar ainia nu amikmaatruata. Atumniasha Yus shiir yainmakat tusan wakerajrume. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Philemon __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Papru ju papin aaran akuptajme ámin, Jirimiunká. Ii yachi Timiutéusha juna akupturmawai. Wi Jesukrístu takaru asan sepunam pujajai. Ame iijiai tsaninkia Takáa asakmin ju papin akuptajme. ^2Núnisan ame jeemiin Yus-shuar irunainia nunasha tura ii umai Apiancha tura Arkipiuncha iijiai ti kakaram takasu asamtai ju papin akuptajrume. ^3Yus ii Apari tura ii Uuntri Jesukrístu shiir Enentáimturma ásar yainmakarti imiatkinchanum tuke shiir pujustinian. ^4 ^5Ame Uunt Jesus shiir Enentáimtakum Ashí Yus-shuar ainia nusha aneamun antukjai. Nuna antukan ámin ti shiir Enentáimtakun Yúsan áujeakun Yúminkiajai. ^6Aujeakun Chíkich shuarsha ámijiai métek Yúsan nekas Enentáimtuiniak Ashí pénker ana nuna ti paant nekaawarat tusan seajai. Ashí pénker ana nuka Jesukrístu shiir awajsamujai takakji. ^7Wisha ame anenkratmajai ti shiir Enentáimtakun waraajai. Yatsurú, ámijiai Ashí Yus-shuarsha shiir Enentáimiainiawai. ^8 Nu asamtai kakaram Tátsujme. Kame wakeraknaka Kristu akatramu asan "Ju Túrata" Tíminiaitjiame. ^9Antsu aneakun aya Júnisan Tájame. Wi Papru uuntach asan tura Krístun takarkun sepunam pujakun ^10Unisemu waitnentrai tusan seajme. Niisha wi ujakmajai Yus-shuar ajasu asa winia uchirua aintsankete. Sepunam pujayatan ni Aparíya aintsanak ajasjai. ^11Nuikkia Unisemu ántrauyi antsu yamaikia aminiisha winiisha Yáimniuiti. ^12Ataksha awantajme. Wi ti penker aneamu asamtai pénker itiaata. ^13Wi Yus-Chichaman étserkun sepunam pujajai. Túmakun ame Yajá pujakum Yáintkiatin tujintiakmin nii antsu wijiai pujus Yáintkiat tusan wakerimjai. ^14Túrasha ámin ujatsuk Túrachmin Enentáimpramjai. Kame ame wakerakum útsukchamujai "Pujustí" Tákumninkia maak. ^15Júnissha Enentáimpramniaiti. Unisemu ishichik tsawant menkakamai tura yamaikia waketki ámijiai tuke pujustatui. ^16Kame yamaikia emetachma antsu ame aneamu Yátsumea ainis átatui. Nuka ti pénkerchakait. Wisha niin ti aneajai. Tura yainmakmin asamtai tura Krístunam ame yatsum ajasu asamtai winia iniankattsam aneashtapash. ^17Wisha ti penker amikrumchakaitiaj. Tuma asam winia itiaarua Nútiksam shiir Awayáta. ^18Yajauch awajtamkaitkiuinkia tura ámijiai tumashitkiuisha wi akiktatjai. ^19Wi Papru nekas winia uwejrujai juna aaran ti nekas akiktatjame Tájame. Túrasha winia tumashitmena nuna Páchittsujme. Kame wi ujakam Yus-shuar ajaschamkum. ^20Wátsek, Yatsurú, amesha Yus-shuar asam wi seajme Jú Túrutata. Kristu Enentáimtakum shiir Enentáimtikrurta. ^21Ti penker uminiaitme nuna nékakun Júnisan aatjame. Tura wi seajmena nuna nankaamas Túrattamna nuna nékajai. ^22Ayu. Atum Yus áujturkurmin Yus winia tsankatruktatui atumiin iiraitniun. Tuma asamtai wi nui jean pujustin iwiarturata. ^23Epaprassha niisha Jesukrístunu étseruk sepunam wijiai pujus amikmaatmarme. ^24Núnisan Márkussha Aristárkusha Témassha tura Rúkassha Yus-Chichaman etserkatniun Yáintiainia nusha amikmaatmainiawai. ^25Ii Uuntri Jesukrístu atumniasha ti shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ Hebrews __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Yáunchuka Yúsnan etserniujai chichas Yus ni Enentáimmian ii uuntrin ujakmiayi. Tura Untsurí nunkanmasha tura Untsurí uwitincha Niisháa Niisháa chichas ujakmiayi. ^2Antsu ju Amúamu tsawantaikia ni Uchirí Jesukrístujain Ashí Niiniu ana nuna ujatmakji. Yus Niijiai Ashí írunna nuna najana asa mash Niin Súsaiti. ^3Níyaiti Yúsan Imiá métek nakumeana nu. Tura Níyaiti Yus nankaamas shiira nuna paant awajeana nu. Niisha aya ni chichamejai kakarma nujai Ashí írunna nuna Wáiniuk emeta pujurui. Tura ii tunaarin nijiatramak akupin pujutainium, Yusa untsuurini, pujusmiayi. ^4 Yusa Uchiri nayaimpinmaya suntarjai Imiá nankaamantu awajnasuiti. Tura ti nankaamantu asamtai Yus nayaimpinmaya suntar nankaamas Niin ti shiir awajtawai. ^5Wátsek, nayaimpinmaya suntaran chikichkinkesha juna Tútsuk Krístun Tímiayi: "Ame winia Uchiruitme. Túmaitkiui Yamáikia winia kakarmarun átakeajme." Tura Núnisan Tímiayi: "Wi ni apari átatjai, tura Nii winia uchir átatui." ^6Tura Jú nunkanam ni Iwiairin akupeak Tímiayi: "Ashí Yusa suntari tikishmatrarti." ^7Nayaimpinmaya suntarnan Júnis chicharui: "Nayaimpinmaya suntarin takartursarat tusa nasea aintsan awajsaiti. Ni suntarin Chárpia ainis akupeawai." ^8Antsu ni Uchiríniun Tímiayi: "Ame, Yusá, tuke akupniuitme. Ame akuptairmesha aya pénkeraiti. ^9Pénkera nu anenaitme, tura yajauchia nu Muíjniuitme. Tuma asamtai Ashí shuar shiir warartamu asamtai Yus, ame Yúsrum, Ashí akupniujai nankaamas uunt awajtamsaiti." ^10Nu arantcha tawai: "Uuntá, Yámankamtaik Ame ju nunka najanamiame. Túram ame uwejmijiai nayaimpisha najanaitme. ^11Nusha mai amuukarmataisha Ame tuke pujuttame. Tarachjai métek mamurartatui. ^12Tura ipijram ikiustatme. Pushiya aintsam Yapajiáttame. Túrasha Ameka Núnismek átatme. Játsuk tuke pujuttame." ^13Ataksha Tímiayi: "Akupin pujutainium, winia untsuuruini, pujusam Nákarsatá. Ame nemasrumin nupetkan Amin umirtamkarti tusan amastatjai." Núnisan nayaimpinmaya suntaran penké Tíchamiayi. ^14Antsu Yusa Suntarí wakan ainiak Ashí shuar uwemprartatna nuna Yáinkiarat tusar Yus akupkamu ainiawai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Nuikia Kristu ti uunt asamtai Ashí Niiniu antukajnia nujai kanakchatin ti Enentáimtustiniaitji. ^2Yaunchu nayaimpinmaya suntar Muisaisan Súsarmia Nú akupkamu nekas uminkiatniuyayi. Shuar umitsuk tunaan Túramtai ti kakaram Asutniáwarmiayi. ^3Antsu ii Uuntri Krístuka Uwempratin Chichaman emka itiamiayi. Tura Imiá nekas Tuíniak Niin anturkaru iin ujatmakarmaji. Tuma asamtai Uwempratin Chicham nakitiakrikia nuna nankaamas uwemtsuk Asutniáttaji. ^4Kame nu arantcha, Uwempratin Chicham ujatmainiakrin Imiá nekas Tuíniawai tusa aents Túrachminian kakarman Yus iniakmasmiayi. Núnisan ni Shiir Wakani ni wakerana Núnisan Niisháa Niisháa kakermajai takamtikeawai. Nujai Yus-Chichama nu paant nekanamniaiti. ^5 Ayu. Nuik áujmatkur "Jú nunka amuukattawai" taji. Tura yamaram nunkanam nayaimpinmaya suntar akupkachartatui. ^6Antsu ii akupkattajnia nu, Yus-Papinium aarmaiti: "¿Shuarti warimpiaitiaj ame Imiá Enentáimtitniusha? Kame, ¿shuar Warí asamtai pujursataj tamea? ^7Ishichik tsawant nayaimpinmaya suntarjai péejchach awajsamiame. Túram ti shiir nankaamas uunt awajsattame. Ame najanamun Ashí akupkati tusam tsankatkattame. ^8Ashí niin umirkarti tusam susattame." Tu aarmaiti. Yus "Ashí niin umirkarti" takui niin umirkashtinkia atsawai. Túrasha yamaikia Ashí umirainiaka Wáintsuji. ^9Tura Wáinjinia nu Krístuiti. Niisha aents ajas ishichik tsawant nayaimpinmaya suntarjai péejchach ajasmiayi. Yus ni shuarin ti aneak jarukarti tusa wakerimiayi. Tura ni Wáitias jakamujai yamaikia ti shiir nankaamas Uunt awajsamuiti. ^10 Ashí írunna nu Yus najanamu ásar ni wakeramun umiktin ainiawai. Tura Ashí ni uchirisha ni Shíirmarin pachiinkiarat tusa wakerawai. Tuma asa Yuska Jesukrístun, nu shuaran Uwemtiknia nuna, ni waitsmujai nekas Uwemtikkiartin awajsamiayi. ^11Yusna Atí tusa shiir awajsamuncha tura Kristu niin shiir awajea nunasha Yuska mai metek ni Aparínti. Nu asamtai Yusa Uchiri nu shuaran "yatsur" Títinian natsantatsui. ^12Yus-Papinium Núnisan tawai: "Ame Náarmin winia yatsurun ujakartatjai. Ashí iruntramunam kantampruattajme." ^13Ataksha ni shuarijiai métek Enentáimtamun tawai: "Yúsan ti shiir Enentáimtustatjai." Tura ataksha: "Yus surusmia Nú uchirjai Yúsan umirkun pujajai" tawai. ^14 Tura nu uchi aents ásarmatai Núnisan Jesussha aents ajasmiayi. Tura aents ajas jaka, iwianchin, jatai nérenniurin, Ashí emesramiayi. ^15Tura ti Untsurí shuaran uwemtikrarmiayi. Nu shuar yaunchu Jákatniun ashamainiak tuke Wáitin ármiayi. Antsu ni jakamujai Yamái ankant ainiawai. ^16Maa, Imiá nekasaiti, nayaimpinmaya suntaran Yáintaj tusa Táchamiayi. Antsu Ashí Apraám weean, Ashí Yus-shuar ainia nuna Yáintajtsa Támiayi. ^17Túratin asa penké métek ni Yachía ainis ajasmiayi. Nujai iin tuke waitnentrampramniaitji. Tuma asa Yúsnan pujurniu uuntri ajas Yúsan tuke pénker chichartamsamniaitji. Núnisan murikiun maa Yus Súsatniua aintsan ni jakamujai Ashí shuara tunaarin tsankurniuiti. ^18Tura imia ninki waitsa asa tura íwianch nekapsamu asa yamaikia iisha Wáitiakrincha tura íwianch nekapramkurnisha yainmakminiaitji. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Tuma asamtai, pénker yatsuru, atumniasha Niiniu Atí tusa Yus achirmakuitrume. Tuma asarum Kristu Jesus pénker Enentáimtustarum. Niisha Yus nekas Akatramuyayi. Tura Ashí Yus-shuar ajasarua nujai Yúsnan pujurniu uuntria Núnisaiti. ^2Nu Atí tusa Yus anaikiamiayi. Túramtai Kristu nuna ti penker takasuiti. Núnisan Muisais Ashí Yusa aentsrin, Israer-shuar armia nuna ti shiir wainkiamiayi. ^3Túrasha Muisaisjai nankaamas Kristu ti shiir awajnasuiti. Jeajai nankaamas jea jeamniuka nekas pénkerchakait. Núnisan Kristu Muisaisjai nankaamas pénkeraiti. ^4Kame Ashí jean shuar jeamtsuk. Tura Yus Ashí írunna nuna najanaiti. ^5Wats. Muisais Israer-shuaran Wáiniuk Yusa Jeen takastinia aintsan pénker takarniuyayi. Tura ni takaak ukunam Yus Títiatna nuna etserkatniuyayi. ^6Túrasha Kristu Yusa Jeen takarniuchu asa antsu Yusa Uchiri asa nui Ashí akupeawai. Nu jeasha iitji. Tura tuke iniaitsuk kakaram ajasar Yus suramsattaj nu wararsar Nákastiniaitji. ^7 Nu asamtai, Yusa Shiir Wakani Yus-Papinium tawai: "Yamaikia, Yus tana nu ántakrumka ^8nakittsuk shiir anturkatarum. Israer-shuar yaunchu aents atsamunam wekainiak Yus taman nakitrar Yúsan nekapsar akajkarmiayi. ^9Túramtai Yus Tímiayi "Nui Atumí uuntri nekaprusar akajtukarmiayi. Kuarenta (40) uwitin wi kakaram Túramun iisarsha nakitrurarmiayi. ^10Tuma ásarmatai nu shuaran kajerkan tiarmajai "Nu shuar ni Enentáin tuke awajiniawai. Tura Wi taman umirkatniun nakitiainiawai" Tímiajai. ^11Tura kajerkaran nekas Tákun "Wijiai shiir pujustinian penké tsankatkachartatjai" Tímiajai" Tímiayi Yús." Tu aarmaiti. ^12Anearta, yatsuru. Yajauch Enentáimsarum tuke iwiaaku Yus Enentáimtutsuk kanakiirap. ^13Kame kashinkia tunaajai anannam Enentáimin Yúsna nakitrashtapash. Tuma asamtai yamaik tura Ashí tsawant Ikiakánairatarum. ^14Yámankamtaik Kristu shiir Enentáimtusmaj Núnisrik tuke iniaitsuk émeteakrikia Krístujai shiir tsaninkiar pujustatji. ^15Nu asamtai Yus-Papí tawai: "Yamaikia, Yus tana nu ántakrumka nakittsuk shiir anturkatarum. Israer-shuar yaunchu Yus taman nakitrarua Núnisrum ajasairap." ^16Muisais Ejiptu nunkanmaya jiikmia Nú shuar Yusa chichamen anturkariat nakitrarmiayi. ^17Tura umiiniachkui kuarenta Uwí kajerkarmiayi. Tunaan Túrawaru ásar Untsurí shuar aents atsamunam kajinkiarmiayi. ^18Kame umirkacharunka Yus "Wijiai shiir pujustinian penké tsankatkachartatjai" Tímiayi. ^19Iis, Yúsan Enentáimtachu ásar Niijiai shiir pujustinnium wayatniun tujinkiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Nu asamtai, ii wayatin tsankatkamu áyatar Yusjai shiir pujustinnium Páchitkiachu aij tusar aneartiniaitji. ^2Yaunchu nu shuaran ujakarmia Núnisan incha Uwempratin Chichaman ujatmakuitji. Nu shuar Yúsan Enentáimtutsuk antukaru ásarmatai nu chicham Yáincharmiayi. ^3Antsu iikia ni chichame Enentáimta asar Yusjai shiir pujustinnium nekas wayaji. Tura chikichan Yus Tímiayi: "Nu asamtai kajerkan nekas takun "Wijiai shiir pujustinian penké tsankatkachartatjai" Tímiajai" Tímiayi. Kame Yus Jú nunkan najana umik Nuyá shiir pujus ayampramiayi. ^4Yus-Chichamnum ayampramun Júnis tawai. "Yus sais tsawant takakmas Nuyá tsawantai ayampramiayi." ^5Tura ataksha tawai: "Wijiai shiir pujustinnium Wayá ayamprashtatui." ^6Shuar nui wayawar ayampratin tuke awai. Tura emka Uwempratin Chichaman antukarmia nuka umichu ásar wayacharmiayi. ^7Nu asamtai ataksha Yus wayatin tsawantan aanturmaitji. Nusha Yamái tsawantaiti. Wats, Israer-shuar ni nunké Yus susamunam Wayáwarmiayi. Tura nuna ukunam Uunt Tawit timiajai Yus ni chichamen ujatmaji: "Yamaikia, Yus tana nu ántakrumka nakittsuk shiir anturkatarum. Israer-shuar yaunchu Yus taman nakitrarua Núnisrum ajasairap" Tímiayi. ^8Kame ni Kapitiántri Jusué Israer-shuaran ni nunkeen Awayá ayamtikraitkiuinkia Yus ukunam ataksha tsawantan aanturmachaaji. ^9Nujai Páantaiti, Ashí Yus-shuar Yusjai shiir pujusar ayampratin tuke awai. ^10Yusjai ayampra nu, ni kakarmarijiai takastinian ayampraiti Yus ni Takatríjiai ayampramia Núnisan. ^11 Nu asamtai iisha Yusjai shiir pujustinnium pachiinkiachaij tusar Yus shiir Enentáimtusar kakaram ajastiniaitji. Israer-shuar yaunchu Yus taman nakitrarua Núnis ajaschatniuitji. ^12Yusa chichame iwiaaku chichamaiti, Imiá kakarmaiti. Puniá mai érea Núniniaiti. Tuma asa shuara Enentáin init Wayá Ashí ni Enentáimmian tura wakeramurin ti paant awajtawai. ^13Yus najanamuka penké Niin umprukchamniaiti. Ashí írunna nu Yus iimmianum Misúa aintsan paant ainiawai. Tura ii Túramu Ashí paant ujakartatji. ^14Jesus Yusa Uchiri nekas Yúsnan pujurniu uuntri ajas Yusai Wayá iiniun chichartamji. Nu asamtai iniaitsuk tuke nekas Enentáimtustiniaitji. ^15Niisha iijiai métek Ashí tunaanum nekapsamuiti. Túrasha tunaan Túrachmiayi. Tuma asa ii tujintiaj nuna paant nékak ii itiurchatrin waitnentramniuitji. Tura Yúsnan pujurniu uuntri asamtai ^16Yús-akuptainium shiir Enentáijiai sapijmiatsuk jeamniaitji. Tura Yus iin anenma asa waitnentramak itiurchat pujajnia nui yainmaktatji. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Tura Yúsnan pujurniu uuntrikia shuar anaikiamuiti tura ni Takatrí Jímiaraiti. Yusai Shuárnan chicharsatniuiti. Nuyasha Yus Suíniamun Súsatniuiti tura Núnisan namanken maa Yúsan Súsatniuiti shuara tunaarin Asakátratniun. ^2Tura Yúsnan pujurniu uuntri niisha shuar asa ni tujintiamun nékak shuar nékachuncha tura waak yujainia nunasha waitnentramniaiti. ^3Tura niisha tujintia asa ni tunaarincha Chíkichnajai métek tsankurnarat tusa namanken maa Yúsan Súsatniuiti. ^4Shuar ni Enentáijiainkia Yúsnan pujurniu uuntri ajaschamniaiti. Antsu Yus nu shuaran anaikiatniuiti. Núnisan Arunkan anaikiamiayi. ^5Núniskete Krístujai. Niisha ni Enentáijiai Yúsnan pujurniu uuntri ajaschamiayi. Antsu Yus Niin anaik nujai shiir awajsamiayi. Tura Tímiayi: "Ame winia Uchiruitme. Túmaitkui yamaikia winia kakarmarun átakeajme." ^6Tura ataksha Yus-Papinium Júnis tawai: "Mirkisetékka Yúsnan pujurin amia Núnismek Amesha tuke Yúsnan pujurin átatme." ^7Kristu Jú nunkanam pujak kakantar uutuk Yúsan ti seamiayi. Niin Jákatniunmaya uwemtikramnia asamtai seamiayi. Tura Yusa wakeramurin tuke Enentáijiai Enentáimtakui Yus anturak ti Yáinmiayi. ^8Nujai Kristu Yusa Uchiríntiat ni Wáitsatniujai umirkatniun unuimiarmiayi. ^9Nujai ti nekas Uwemtikin ajasmiayi. Tura shuar umirainia nuna tuke uwemtikrarminiaiti. ^10 Túramtai Yus Niin Yúsnan pujurniu uuntri Mirkisetékjai métek awajsamiayi. ^11Ju ti nukap áujmatsatin awai. Túrasha ántichu asakrumin mashi ujakchamniaitjiarme. ^12Atumka yaunchu mash nekaamaintrume. Túmaitiatrum ataksha Yaitiás Yúsnan jintintruat tusarum atsumarme. Warí, kuirchia Núniniaitrume. Kátsuram Yútsuk muntsu Muntsúatniuitrume. ^13Kuírchikia Uwempratin Chichaman áujenak pénker unuimiainiatsui. Tinkiamnumia ásar tujintiainiawai. ^14Apatuk Kátsurman aya uunt Yuámniaiti. Uunt ainia nuka pénkernasha tura yajauchincha apatkar paant nékainiawai. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Uunt ajastai. Krístunu ana Nuyá aya Yúpichuchia nuke Enentáimtutsuk nu arantcha unuimiartai. Kame emka unuimiartinia nu ju ainiawai: shuar ni tunaarin Jákatniunam Júana nuna Kúntuts Enentáimtur Yúsan shiir Enentáimtustincha, ^2imiantinnium nekaatniusha, Yus-shuar yainmanum uwejé awantsatniusha, jakamunmaya nantaktincha, tura sumamtikiatin tsawanta nu nekaatniusha. ^3Tura Yus Yáinmakrin nuna nankaamas nekaattaji. ^4Shuar Yusna nuna nekaanka tura Yus susamun takakkunka tura Yusa Shiir Wakaní kakarmarin nekapsaitkiunka ^5tura Yusa chichamencha pénkeraiti nekaanka tura Yusa kakarmari ukunam nunka yamarmanum takastatna nuna Yamái nekapeakka, ^6nu shuar nuna nakitiak kanakniaka atak ni tunaarin Enentáimtak ikiuktinian wakerachuk tujinkiattawai. Warí, Ní Enentáijiai Yusa Uchirin Krúsnum Máiniaiti Túrak Ashí iimiainiai natsanmain awajeawai. ^7Nu shuar yajauch nunka aintsan ainiawai. Yumi Yútakui pénker nunka arakan pénker tsapatmakka arakmaun yayawai. Túramtai Yus shiir Enentáimiui. ^8Antsu Jankí nupan tsapatmakka nu nunka yajauchiiti. Yus aeseak emesrattawai. ^9 Aneamu Yatsurú, tu chicharkursha, Nú shuarchaitrum nu nékaji. Antsu uwempra asarum Nú pénker Túrattarme. ^10Yus ti pénker asa átum takasmancha tura ni aneakrum Yus-shuar yainmancha kajinmatkishtatui. Tura yamaisha tuke Túrarme. ^11Tura nuik Túrarmena Núnisrumek tuke iniaitsuk kakaram takasrum Ashí Yus tsankatramkatta nu Wáinkiattarme. Núnisan Atí tusar wakeraji. ^12Nakimtsuk kakaram ajastarum. Niiniua nuna Yus ni shuarin susattawai. Tura shuar Yúsan Enentáimtak shiir Enentáijiai Nákakka nuna wainkiattawai. Tu takastarum tusar wakeraji. ^13 ^14Yus yaunchu Apraámjai chichaak "Ti nekas shiir awajsattajme tura ti nukap pampamtikrattajme" Tímiayi. Nuna taku Imiá nekas tajai tusa tura Chíkich Niijiai nankaamas uunt atsakui imia Ninki pachiimias tumammiayi. ^15Tutai Apraám Yáitmataik Nákas Yus timia nuna Wáinkiamiayi. ^16Shuar "nekas tajai Yus iirui" Tákunka Chíkich niijiai nankaamas uuntan Páchiawai. Tura tu chichasmatainkia Nuyánka Imiá nekas tana nu nekaamniaiti. ^17Tuma asamtai Yuska "ti nekasan Yapájítsuk Túrattajai" tusa imia Ninki pachiimias tumammiayi. Nujai ni tsankatkamun Júkiartatna nu shuar Yus ti nekas umiktatna nuna nékainiawai. ^18Yus penké Wáitruachmin asa áyatik ni tamajai nekasaiti. Nuna arant nuikia imia Ninki pachiimias ti Ikiakátmaji iin. Nujai iisha uwempratai tusar Niiní weamkatikia tsankatramkattajnia nu ti shiir Enentáimsar Wáinkiatin Nákaji. ^19Nu Enentáimsar kakaram ajaji. Yusaiya iin umuchtiamkamnia penké atsawai. Yusai áchitkia asakrin ti kakaram emettamji. ^20Jesussha emka Yusai Wayá mash iwiarturmaji. Tura Mirkiseték amia Núnisan Niisha Yamái tuke amuukashtinian Yúsnan pujurniu uuntri ajasuiti. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Nu Mirkisetéksha Sarem nunkanam akupniuyayi. Tura Ashí nankamas kakaram Yúsnan pujurniuyayi. Apraám Chíkich akupniun mesetjai awakak Támatai Mirkiseték jiintiuki inkiun ti shiir Awájsámiayi. ^2Túramtai Apraám nupetmakar kuit jukimiun tias (10) akantuk susamiayi. Mirkisetéka naari tana juka "ti penker uunt akupin" tawai. Tura Saremka "ti shiir imiatkincha" tawai. Tura Mirkiseték Sarema akupniuri asa "ti shiir imiatkinchanum Akupín" tawai. ^3Nukurisha aparisha Yus-Chichamnum atsawai. Núnisan ni uuntrisha atsawai. Ni akiiniamurincha ni jakamurincha ujaatsui. Tuma asamtai Yusa Uchiría aintsan tuke iniannakchatniun Yúsnan pujurniu uuntri ajasuiti. ^4Mirkiseték Timiá uuntauya nu Enentáimprata. Ii uuntri Apraámsha nupetmakar kuit jukimiun tias akantuk susamiayi. ^5Tuma asamtai Apraám nankaamas uuntaiti. Muisais akupkamujai Riwí Weeáka Yúsnan pujurin ainiawai. Niisha Ashí Israer-shuarjai métek Apraám Weeá ainiawai. Túmaitiat penké Israer-shuar ni waririn tias akantuk Riwí shuaran suu ármiayi. Muisais tu akupkamiayi. ^6Túrasha Mirkiseték Riwí weeachunak Apraám Tiásan akantuk niin susamiayi. Apraám Yus shiira nuna tsankatkamuitiat Mirkisetékan niijiai uunt asamtai susamiayi. Túram Mirkiseték Apraáman shiir awajsamiayi. ^7Imiá nekas Mirkiseték Apraáma nankaamas Páantin asa Apraáman shiir awajsamiayi. ^8Israer-shuarti tias akankamun Súajnia Nú shuar aya aents ásar tuke pujuschamin ainiawai. Antsu Mirkiseték jakamun Yus-Chicham penké ujaatsui. ^9Yamái Riwí Weeá shuar kuit akankamun achiktin ainiawai. Túrasha Apraám Mirkisetékan Súakui Riwí Weeá nujai susa ainiawai. ^10Apraám Weeá ainiak ni Ayashía ainis Enentáimtusmin ainiawai. ^11 Muisais akupkamunam Riwí-shuarnumia aya Arun Weeá shuar Yúsnan pujurin ármiayi. Niisha Muisais akupkamu timia nujai métek penké shuarjai takasarmiayi. Tura Riwí-shuarnumia Yúsnan pujurniu takatrijiai Tunáa nekas Asakárminiaitkiuinkia Yúsnan pujurin yamarmak, Arun weeachu, anaikiashtin ainti. Túrasha Yus Jesusan, Mirkiseték amia ainis, Yúsnan pujurniun anaikiaiti. Nusha Arun weeachuiti. ^12Tura Yúsnan pujurin Yapajniámtai Muisais akupkamusha Yapajniátniuiti. ^13 ^14Nu arantcha, ii Uuntri Jesukrístu Riwí-shuarcha antsu Jutá-shuarauyayi. Tura Muisais akupkamujai Jutá-shuarnumia Yúsnan pujurin atsutniuiti. Antsu nuna takatrin penké Túrashtiniuyi. Tuma asamtai Nújaisha Muisais akupkamu Yapajniátniuiti. ^15Nú Páantcha awajsamniaiti. Wats, Yúsnan pujurin yamarma nuka Mirkisetékjai métekete. ^16Ninkia Riwí shuar asa Yúsnan pujurin ajaschamiayi, antsu Jákashtin asa nu kakarmajai Yúsnan pujurin ajasmiayi. ^17Tuma asamtai juna Yus Jesusan áujmatui: "Mirkisetékka Yúsnan pujurin amia Núnismek Amesha iniannatsuk Yúsnan tuke pujurin átatme." ^18Nujai yaunchu akupkamu pénkercha ajasmatai japirmaiti. ^19Muisais akupkamuka Shuáran pénker awajsachminiuyayi. Antsu Yus iin ti shiir awajtamsattajnia nu Nákaji. Nujai Yusai ti shiir Jeeáitji. ^20Nunasha Yus "nekas tajai" tusa Ninki pachiimias tumammiayi. ^21Riwí-shuarnumia Yúsnan pujurin Yusa naari pachitsuk anaikiamu ármiayi. Antsu Jú Yúsnan pujurniunka Yus imia Ninki pachiimias anaikiamiayi. Tura Niin Júnis Tímiayi: "Uuntka imia Ninki pachiimias tiniu asa penké Yapajiáshtatui. Niisha "Mirkisetékka Yúsnan pujurin amia Núnismek Amesha tuke Yúsnan pujurin átatme" Tímiayi." ^22Tuma asamtai Jesuska nekas uwemtikrattajai tusa yaunchu amia nujai nankaamas pénker Chichaman iwiarturuiti. ^23Yaunchu Yúsnan pujurin Untsurí ármiayi. Chíkich jakamtai Chíkich tuke takaarmiayi. ^24Antsu Jesus tuke Jákashtin asa chikichan ikiurkishtatui. ^25Tuma asa tuke iwiaaku pujak ni shuarin tuke Yúsan áujtusminiaiti. Tuma asa shuar Niin Enentáimtusar Yusai weankarun tuke uwemtikramniaiti. ^26Tuma asa Jesus Yúsnan pénker pujurin asa ii atsumajnia Núkete niisha. Niisha ti shiir asa penké tunaarinchaiti. Ashí tunaariniunmaya kanakniuiti. Tura Yusjai métek Uunt ajasuiti. ^27Niisha yaunchu Yúsnan pujurniu uuntri armia Núnikchaiti. Yaunchua nuka murikiun Máawar Ashí tsawant Yúsan suu ármiayi. Nujai emka ni tunaarin Nuyá Ashí shuara tunaarin Asakátin ármiayi. Tura Jesuska Jákatniunam Chikichkí surumak Ashí shuara tunaarin Asakátramiayi. ^28Muisais akupkamuka penké shuarnak tuke pénkercha ain Yúsnan pujurniu uuntrin anaikiaiti. Tura nu ukunmanka Yus, nekas ninki pachiimias, ni Uchirín, tuke pénkera nuna, Yúsnan pujurniu uuntrin anaikiaiti. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Nekas juna Tájame: Yúsnan pujurniu uuntri Jesus iin ti shiir yainma asa akupin pujutainium Yusa untsuurini nayaimpiniam pujusuiti. ^2Nekas Yusa Jee nayaimpinma nu aents najanachma antsu Yus najanamuiti. Nui Jesus Yúsnan pujurui. ^3Ashí Yúsnan pujurniu uuntri ainia nu, shuar Yúsnan susamuncha tura naman maar Yus Sútaincha Yúsan Ashí Súsatin ainiawai. Núnisan Jesukrístusha Yúsan Súsatniuiti. ^4Juyá Yúsnan pujurin Muisais timia nuna Yúsan yamaisha susamin akui Jesus ju nunkanam pujakka Yúsnan pujurin áchainti. Antsu nayaimpiniam takaawai. ^5Yus yaunchu Muisaisan nayaimpiniam írunna nuna iniaktus Tímiayi "Ame Wáinkiamna nujai métek Ashí najanata." Túramu asamtai Ashí yaunchu Yúsnan pujurin Muisais najanamujai takainia nu aya nayaimpiniam ana nuna nakumkamujain takainiawai. ^6 Antsu Jesus ti nekasa nujai nayaimpiniam takaawai. Muisais akupkamuka Shuáran pénker awajsachminiaiti. Antsu Yus iin ti penker awajtamsattaji. Kame Yamaram Chichamnum Yus Ashí Túrutmattajnia nu Muisais akupkamunam ana nuna nankaamas ti penker ainiawai. Tuma asamtai nankaamas pénker Chichaman Jesus takartamji. ^7Kame Emka Chicham, Yus Muisaisjai yaunchu najanamia nu, nekas pénkeraitkiuinkia Yamaram Chichaman najanachaayi. ^8Antsu pénkercha Aíniakui Israer-shuaran Tímiayi: "Uunt Yus tawai: "Tsawant jeamtai Ashí Israer-shuarjai Yamaram Chichaman najanattajai. ^9Yaunchu ju shuara uuntrin Ejiptunmaya yaruakmiaj nui Emka Chichaman najanamjai. Tura Yamaram Chichaman najanattaj nu Núnischa átatui. Emka nuna uminiachkui ajapan iniaisarmajai." Núnis tawai Uunt Yus. ^10Tura nu arantcha tawai: "Tsawant jeamtai Israer-shuarjai Yamaram Chichaman najanattaj nuka Júnis átatui. Wi akupeajna nuna Enentáin paant Enentáimtikrartatjai. Nuyá ni Yusri ártatjai tura niisha Wíi shuar ártatui. ^11Nuisha Yúsan nekaat tusa jintinnaiyachartatui. Kame ni aisha ni yachisha kame Ashí shuar, uchisha uuntcha, Ashí nekarawartatui. ^12Tura Ashí ni tunaarincha tsankuraran ni yajauchirin atak penké Enentáimtuschartatjai" Tímiayi." Tu aarmaiti. ^13Wats, Emka Chicham yajauch ajakui Yus Yamaram Chichaman Nájaneak pujurui. Tura yajauch ajasua nuka Wárik ajapnattawai. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Ayu. Yus shiir awajsatniuka Emka Chicham timia nujai métek Túratniuyayi. Tura ju nunkanmaya Yusa Jeen weriar Yús shiir awajsatniuyayi. ^2Nu Jeasha Júnis tesakmauyayi. Nékatka Shiir Tesaamu tutainti. Nui asuitin ekeemakar Tsáapin awajtaisha tura misasha Yus iniaktusma tantajai pujuyayi. ^3Nuyá-tesaamuka Imiá Shiir Tesaamu tutainti. ^4Nui kunkuin ekeemataisha kurijiai kuerma tura Chícham Aarma Chumpitiaisha pujuyayi. Nusha Ashí kurijiai kuérmauyayi. Tura init kurijiai najanamu ichinkian Maná yurumak enkemniuyayi. Nuyá Yúsnan pujurniu uuntri Arunka ushukrutairi yaunchu tsapaak jankukmia nusha enkemniuyayi. Nuyá Yus najanamu Chícham Muisais kayanam aarmasha enkemniuyayi. ^5Nuna úkurin Kirupín, nayaimpinmaya suntara nu, kurijiai nakumkamu wajarmiayi. Nusha Yusa Shíirmarin nakumkarmiayi. Tura ni nanapéjai shuara Tunaarín ayamprutain Nukúakuyayi. Nuna arantka Yamái etserkatin atsumatsji. ^6Núnis aa asamtai Shiir Tesaamunam Ashí Yúsnan pujurin tuke Wáiniak Yúsnan takasarmiayi. ^7Tura Imiá Shiir Tesaamunmanka aya ni uuntrin Wáiniauyayi. Tura niisha Ashí uwitin aya chikichik tsawant wayamiayi. Wayak ni tunaarisha tura Ashí shuara tunaari tsankurnarat tusa Yus Súsatniu namanké numpen juu ámiayi. ^8 Yusa Wakani Núnis Atí tusa nuna mash iwiaramiayi. Tura asa juna paant awajturmaji. Jú nunkanmaya Yusa Jee pujakui tura aya nuin Yus shiir awajsamniaitkiuinkia nekas Imiá Shiira nui Yus pujamunam wayatin tuke itiurchat ainti. ^9Nusha Yamái pujuiniaj nuna Enentáimtikrampratniuitji. Shuar Yus shiir Enentáimtikratniun namanken maa Suíniaksha nu shuar ni tunaarijiai tuke itit Enentáimtumainiawai. ^10Warí, aya Yurumátniusha umartincha nijiartincha tura Ashí Núnisan Túratniujai aya Pátatek asamtai Enentáiniam ana nuna iwiarachmin ainiawai. Antsu Yus Nú Túratniunka Yapajiátniuyayi. Tuma asamtai Yapajniátsain Túratin ainiawai. ^11Tura yamaikia Kristu Táwiti tura Yúsnan pujurniu uuntri ajas Yamaram Chichamnum Yus ti penkeran Túrutmatniua nuna pujurturmaji. Niisha ti shiir Yus Jea aents najanachmanum takaawai. Nu Jea ju nunkanmayanchuiti. ^12Tura Kristu Imiá Shiir Tesaamunam namanke numpéjai wayachuiti antsu ni numpejain~ki wayaiti. Tura aya Chikichkí Wayá ii tunaarin asakturmar tuke uwemtikrampramiaji. ^13Nekas namanké numpesha tura aisamu yunkunmirisha Tunáa shuarnum Pátatek ukatkamu aya Pátatek shiir awajsamniuyi. ^14Túrasha Kristu numpé ii tunaarin penké Asakáruiti. Túramtai yamaikia Tunáa Jákatniunam Júana nujai itit Enentáimtumatsuk nekas iwaaku Yus shiir umirkamniaitji. Kristu penké tunaarincha asa tuke Jákashtin Wakaní kakarmarijiai Jákatniunam Yusai surumakmiayi. ^15 Nu asamtai Jesukrístu Yamaram Chichaman shiir takarniuiti. Yaunchu Chichamjai Tunáa nekas tsankurachma asamtai Kristu jaka nu tunaancha tsankurarmiayi. Nujai Ashí Yus-shuarti Yus achikma asar Yus tsankatramajnia nu Wáinkiar tuke wararsattaji. ^16 ^17Shuar ni Kuítrin akantrattak chichaman najanatniuiti. Tura Jáatsain nu kuit akantrashtiniaiti. Aya nii jakamtai nu chicham najanamu uminkiatniuiti. ^18Nu asamtai Emka Chicham Muisaisjai najanamusha maamu numpé ukatramujai akupkamuyayi. Nujaisha naman Máatniuyayi. ^19Muisais nu akupkamun Ashí Shuáran ujakarmiayi. Nuyá ure kapaakujai tura nupajaisha namanké numpé entsajai pachimpramujai ayak akupkamu papincha Ashí shuarnasha ukatkarmiayi. ^20Tura tiarmiayi "Ju numpajai "Chícham Yus akupturmarmena nu nekas umiktiniaiti" tawai." ^21Nuyá nu numpajai Yusa Jeencha Ashí nui takastin irunmia nunasha ukatkarmiayi. ^22Nu akupkamujai penké ishichik numpajainchu shiir awajsamniaiti. Túrasha numpajainchu Tunáa penké Asakárchamniaiti. ^23 Tuma asamtai Muisais najanamu nayaimpiniam ana nuna aya nakumkamu ásar namanké numpejai shiir awajsamu ármiayi. Antsu nayampiniam nekas írunna nu, nankaamas kakaram numpajai shiir awajsatin ainiawai. ^24Krístuka yaunchu Yusa Jeen aents najanamunam takastaj tusa wayachmiayi. Nuka nayaimpinmayan aya nakumkamuiti. Antsu nekas nayaimpiniam Yus pujamunam Wayá asa iin áujturmaji. ^25Yaunchu Yúsnan pujurniu uuntri ni numpejainchu Ashí uwitin Imiá Shiir Tesaamunam wain ármiayi. Tura Krístuka Untsurí wayachuiti. ^26Kame Untsurí wayatniuitkiuinkia ni numpejain~ki Wayá asa Yámankamtaiknumia Untsurí Jákaayi. Antsu yamaikia ju nunka Amúamunam Kristu Chikichkí Jákatniunam surumak tunaan Ashí Asakáruiti. ^27Ashí shuar Chikichkí jakar Nuyá ni Túramun Yusai nekamatniun nantaktin ainiawai. ^28Núnisan Kristu Chikichkí Jákatniunam surumak shuara tunaarin Asakáruiti. Tura atakka tunaan Asakártinian wantinkiashtatui. Antsu ni Tátintrin Nákainia nuna uwemtikkrattsa wantinkiattawai. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Muisais akupkamuka ukunam ti penker átatna Núchaiti. Antsu nuna aya nakumeawai. Tuma asa Ashí uwitin naman maar Yus Sútaijiaisha shuara tunaarin Asakátrachminiaiti. ^2Kame Asakátraka shuar nekas shiir awajsamniaitkiuinkia Yus naman maar Súsatniun atsumachuk iniaisaraayi. Iis, mash tsankuramuitkiunka ni tunaarijiai itit Enentáimtumascharainti. Túrawar naman maar Yus Súsatniun iniaisarainti. ^3Antsu namanken maar Ashí uwitin tuke Suíniak nujai ni tunaarin tuke Enentáimtuiniawai. ^4Warí, namanké numpejai ii tunaari penké Asakárchamniaiti. ^5Nu asamtai Kristu Jú nunkanam taa Yúsan chicharuk Tímiayi: "Naman maar Sútaisha penké nakitrame. Antsu ayash iwiaram surusuitme. ^6Naman aesamusha tura tunaan Asakártin naman susamusha wakeratsme. ^7 Tuma asamtai "Yusrú, Tímiajai. Winia aatrurma Núnisnak ame wakeramurmin umiktajtsan Táwitjai" Tímiajai" Tímiayi. ^8Emka, Muisais akupkamu ain, naman susamuncha, tunaan Asakárat tusa naman maar susamuncha, naman aesamuncha Yus Ashí nakitraiti tawai Kristu. ^9Nuyá "Yusrú, ame wakeramurmin umiktajtsan Táwitjai" tawai. Nuna taku naman maar Sútain "Asakáiniaiti" tawai. Tura chikichan ikiuawai. ^10Jesukrístu Yúsan umiruk Jákatniun Chikichkí surumakmatai Yus iin tunaarincha shiir awajtamsaitji. ^11Tura Israer-shuarnumia Yúsnan pujurin Ashí tsawantai Nú namannak Máawar tunaan Asakáchunak Yúsan ti suu ainiawai. ^12Antsu Jesukrístuka Jákatniunam Chikichkí surumak Ashí shuara tunaarin Asakár atakka penké Jákashtiniaiti. Nuna tura Yusa untsuurini nekas akupin pujutainium pujusuiti. ^13Tura Yus ni nemasrin nupetak niin umirkarti tusa Súsartatna nuna Nákawai. ^14Chikichkí jakamujai ni shuarin tuke tunaarincha awajsaruiti. ^15Yusa Wakanisha Núnisan tawai. Emka Tímiayi: ^16"Yamaram Chichaman najanattaj nuka Júnisan átatui: Wi akupeaj nuna ni Enentáin paant Enentáimtikrartatjai." ^17Nuyásha tawai: "Ni yajauch Tunáa Túramurin penké Enentáimtuschattajai." ^18Tuma asamtai, ii tunaari tsankuramu asamtai atak iin jarutramkatin atsumatsji. ^19 Tuma asamtai, Yatsurú, Jesukrístu numpejai pénker awajsamu asar sapijmiatsuk shiir Enentáijiai Imiá Shiira nui, nekas Yus pujamunam wayamniaitji. ^20Nui wayatniuka Kristu jaka Yusa Jeen tesaamun Júsatniua aintsan ánturmamiaji. Yamaisha tura tuke wayamnia átatui. ^21Jesus Yúsnan pujurniu uuntri asa Ashí Yus-shuartin Wáitmak pujurtamji. ^22Tuma asamtai, tuke Enentáijiai Yus Imiá nekas Enentáimtusar Yusai jeartai. Ii Enentái Kristu numpejai nijiarma asamtai nekas Enentáimtakur ii tunaarijai itit Enentáimtumaschatniuitji. Tura ii ayashisha pénker entsajai imianniuitji. ^23Yus tsankatramkattajnia nu shiir Enentáimtamu iniaitsuk kakaram ajasar tuke emetatniuitji. Yus tsankatramkaitji nuna umiktatui. ^24Pénker anenain tura pénker Túrin ajasartai tusar mai yainiaikiartiniaitji. ^25Yusa Jeen Yus-shuarjai tuke iruntratin iniaisashtiniaitji. Chíkich iniainiakuisha iikia tuke iruntratniuitji. Nui irunkurkia Ikiakánairtiniaitji. Tura Kristu Tátin tsawantri ishichik ajasu asamtai Nú nukap Túratniuitji. ^26Túrasha shuar nekas chichaman nékayat wakeramurijiain tunaanum wekaakka Kristu jakamun nakitia asamtai Chíkich atsawai ni tunaarin Asakátratniun. ^27Ayatik ashamak ti tsuumai sumamatin tsawantan Nákasminiaiti. Nu tsawantai Yus ni nemasrin ti kajerak Asutíak mash emesrattawai. ^28Shuar Muisais akupkamun umikchamtai tura Jímiar shuar menaintiusha etserkarmatai waitnentsuk Máatniuyayi. ^29Núnisaitkiuinkia shuar Yusa Uchirin wishikiainiakka ni numpencha nakitiainiakka tura Yus niin anea nuna Wakanincha katsekainiakka nuna nankaamas Asutniáchartatuak. Warí, nii nakitiana nu numpajai Yamaram Chicham nekas umirkatin awajsamuyayi. Tura Nújaisha nii ti pénker awajnastiniuyayi. ^30Ii Uuntri Yus Júnis Tímiayi "Wi Asutiátniuitjai. Wi yapajkiattajai." Nuyásha Tímiayi "Wíi shuara tunaarin ti paant nekarattajai." ^31Ti Tsúumainti iwiaaku Yusa kakarmarijiai Asutniátin. ^32Tura atumsha Yámankamtaik Yusna nekaarum Yus-shuar ajasmarum nu Enentáimsatarum. Kakaram ajasrum Ashí itiurchat katsuntramarme. ^33Chíkichtirmeka katseknakmarme tura Ashí iimiainiamunam yajauch awajnasmarme. Chikichcha nu shuarnum pachitkia asarum itit awajnasmarme. ^34Atumsha sepunam pujuinia nusha waitnentramarme. Tura shiir warasrum Kuítrumin atantramainiakuisha katsuntramarme. Nayaimpiniam tuke amuukashtin kuit pachiktin asarum Túramarme. ^35Tuma asarum yawetsuk Yus tuke Enentáimtusrum kakaram ajastarum. Túrakrum nankaamas akinkiattarme. ^36Atumsha esetra Enentáimsarum Yus wakera nu Túrakrum Yus atumin amastinia nu wainkiattarme. ^37Kame Yus-Chichamnum aarmaiti: "Tátinia nu ishichik ajasai. Wárik Tátatui. ^38Shuar Yúsan nekas Enentáimtak pénker wekaak uwemprattawai. Tura iniaiyakuinkia niin wararsashtatjai." ^39Tura iikia iniaisar mesena Nú shuarchaitji. Antsu Yus shiir Enentáimtusar uwempraitji. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Yus nekas Enentáimtakur "Nákajnia nuna, Yus nekas suramsattaji" taji. Tura Wáinchaitiatar "nekas wainkiattaji" taji. ^2Yaunchu ii uuntri Yúsan nekas Enentáimtuiniakui Yus "pénkeraitme" tiarmiayi. ^3Aya Yus Enentáimtakur ju nékaji: Yus aya ni chichamejain Ashí nunkan najanamiayi. Túramtai Ashí Wáiniainiaj nu Wáinchataijiai najanamu ainiawai. ^4 Apir Yúsan nekas Enentáimtak Kaínjai nankaamas pénkera nuna Yúsan susamiayi. Túramtai Yus "pénkeraitme" taku shiir yuminsamiayi. Tuma asamtai Apir Jákaitiat tuke Enentáimtikramji. ^5Enuksha Yúsan nekas Enentáimtak iwiaakuk nayaimpiniam junakmiayi. Yus jukimiu asamtai Wáinkiacharmiayi. Tura Yus-Chichamnum aarma "Enuk Júnatsuk Yúsan ti shiir Enentáimtikniuyayi" tawai. ^6Tura Yus nekas Enentáimtachkumka ¿itiurak Nii shiir Enentáimtiksatam? Nekas Enentáimjai Yúsan weantuktaj tusam wakerakmeka, emka, Yus iwiaaku pujawai, tu Enentáimpratniuitme. Nuyásha, Wi Yúsan eakuinkia Yuska winia Yáintkiattawai, tu Enentáimsatniuitme. ^7Yus, `amaarkatniun akupkattajai" tiniu asamtai, Nuaisha Yúsan nekas Enentáimtak, amaarun Wáinchaitiat, "Túrunattawai" Tímiayi. Túrak Yus timiajai métek uunt kanun najana ni shuarincha uwemtikramiayi. Tura Yúsan nekas Enentáimta asamtai Yus "pénkeraitme" Tímiayi. Tura ni umirkamujai Chíkich shuar Yúsan Enentáimtachun Súmamtikiawarmiayi. ^8Tura Apraámsha Yúsan nekas Enentáimtak Yus "Núnkem ikiukim Wetá" tutai shiir umikmiayi. Yus tuke niin Súsatniua Nú nunkanam wémiayi. Turasha ni nunken ikiuak ni jeatniun nékatsuk jiinkimiayi. ^9Yúsan shiir Enentáimtak Nú nunkanam Yus niin tsankatkamuitiat írara ainis pujusmiayi. Nuap jeanam pujuyayi. Núnisan ni Uchirí Isaksha tura ni Tirankí Jakupsha nuin tsankatkamuitiatan írara Núnisar pujuarmiayi. ^10Kame Apraámka nayaimpinmaya ashirchamin péprunam pujustinian Nákasmiayi. Yus nu pepru pénker iwiar jeamka asamtai umuchkiachminiaiti. ^11Apraáma nuwé Sarasha Yúsan shiir Enentáimta asa uuntach áyat ajaprukmiayi. Yus timia nuna umiktatui tau asa uchin takusmiayi. ^12Tura nujai Apraám ti uuntchitiat ti pampanmiayi. Nii chikichkitiat ni pampanmari ti Untsurí ajasar yaajai métek tura Náikmijiai métek nekapmarchamnia ajasarmiayi. ^13Ashí nu shuar Yus tsankatkamun Wáintsuk Jákarmiayi. Túrasha Yúsan nekas Enentáimtuiniak arantia Wáinkiar warasar shiir Enentáimtiarmiayi. Túrawar "ju nunkanam nekas aya íraraitji" tiarmiayi. ^14`Iraraitji" tu chichainiak Chíkich nunka eamun Páant awajainiawai. ^15Niisha matsatu Winíarmia nui atak waketkitniun wakeruiniakka Páchitsuk waketkiaraayi. ^16Tura antsu niisha nuna nankaamas pénker nunkan nayaimpinmaya nuna Enentáimtiarmiayi. Túmainiakui Yuska péprun iwiartur susa asa "wi ni Yusrintjai" Títinian natsantatsui. ^17Ataksha Apraám Yúsan nekas Enentáimtak "chikichik uchi amasmaj nu, namankea aitkiasmek maam surusta" takui Apraám Isakan ni uchirin Yus susatniun penké suritkiachmiayi. ^18Kame Yus "Isakjai ti pampantatme" tau asamtai ^19Apraám "Máamtaisha Yus iniantkittiawai" tu Enentáimpramiayi. Tura Yus ukunam Máatiun suritkiamtai Isakan Máachiat nekas Jákatniunmaya uwempran nantakniua aintsan Wáinkiamiayi. ^20Isaksha Yúsan nekas Enentáimtak ni Uchirín Jakupnasha Esauncha ukunam ni Túrunattana nuna ujakarmiayi. ^21Núnisan Jakup Yúsan nekas Enentáimtak jatsuk ni tirankin, Jusé Uchirín, shiir Túrunattana nuna ujakarmiayi. Tura ti uuntach asa Máshtunkrin ushukruma Yúsan shiir awajsamiayi. ^22Tura Jusesha Jákatniuri ishichik ajatesmatai Yúsan nekas Enentáimtak Yus ukunam Israer-shuaran Ejiptu nunkanmaya Júkiartatna nuna ujakarmiayi. Tura Jíiniainiak ni ukunchin Júkiar Yus tsankatkamu nunkanam iwiarsarat tusa akupkamiayi. ^23Muisaisa aparisha nukurisha Yúsan nekas Enentáimtuiniak Muisais ti Shíirmach asamtai suntar Máawarain tusa akiiniamunmaya menaintiu nantu úukarmiayi. Tura uunt akupin akupkamun ashamkacharmiayi. ^24Muisaissha Yúsan shiir Enentáimtak uunt ajas Ejiptunmaya uunt akupniu Nawantrí uchiri ajastinian nakitramiayi. ^25Antsu Ejiptu nunkanam ishichkisha tunaan warartsuk Yusa shuarijiai métek Wáitsatniun nankaamas wakerukmiayi. ^26Nujai Krístun yajauch awajsarmia Núnisan niisha Wáitsatniuuyi. Túrasha Ashí Ejiptu nunkanam pénker irunmia nuna nankaamas Yus niin ukunam tsankatkatta nuna shiir Enentáimtusmiayi. ^27Niisha Yúsan shiir Enentáimtak uunt akupin kajeramu ain ashamtsuk Ejiptu nunkanmaya jiinki wémiayi. Yúsan Wáinchiat shiir Enentáimtamujai wainiua ainis kakaram ajas Ashí katsuntramiayi. ^28Muisais Yúsan shiir Enentáimtak Yámankamtaik paskua namperan najaneak Ashí Israer-shuaran numpajai ni Wáitirin kuérat tusa akupkarmiayi. Nujai Yus timia Núnisan nayaimpinmaya suntar nuna iis nu jeanam iwiairin Máatsuk nankaikit tusa Tímiayi. ^29Israer-shuarsha Yúsan shiir Enentáimtuinia ásar Kapaantin Entsa nakaakamtai ajapén ti penker kukarnum katinkiarmiayi. Ejiptunmaya suntarsha Núnisan katintai Tukamá jakerarmiayi. ^30Israer-shuarsha Yúsan shiir Enentáimtuinia ásar Yus timian umirkar siati tsawant Jerikiú péprun téntakarmatai aa tanish Sáanákmiayi. Nujai ti Yúpichuch nupetkarmiayi. ^31Raapsha nu péprunam pujak~u Yúsan nekas Enentáimtak tsanirmatai áyat Israera suntarin mamikmak wekaan ti penker Itiáa asa Chíkich shuar Jerikiúnam matsatua nujai Jákachmiayi. ^32 Nu arantcha Yúsan shiir Enentáimtin ti írunui. Jeteúnsha, Paraksha, Sansunsha, Jiptísha, Tawitcha, Samuersha, Yúsnan etserniusha nu shuar ármiayi. Mash ujaktinian jeatsjai. ^33Niisha Ashí Yúsan nekas Enentáimtuinia ásar Yusa kakarmarin Niisháa Niisháa iniaktusarmiayi. Nuna Túruiniak Chíkich Chíkich nunkanmaya aentsun nupetkarmiayi, nuisha pénker akupkarmiayi, tura Yussha ni timia Núnisan yainkiarmiayi. Uunt yawancha kajechu awajsarmiayi, ^34uunt jiniasha ikiajniakarmiayi, puniajai mantamnatniuncha uwemprarmiayi. Kakarmachusha kakaram ajasar mesetnumsha ni nemasrincha nupetkarmiayi. ^35Nuwasha ni uchiri jakan iniantkimiun Wáinkiarmiayi. Chikichcha Wáitias mantamnawarmiayi. Ti shiir pujustinnium nantaktiai tusar Nú tsawantai uwempratniun nakitrarmiayi. ^36Chikichcha katseknakarmiayi, Asutniáwarmiayi, jirujai jinkiawar sepunam enkenawarmiayi. ^37Kayajai Tukú mantamnawarmiayi, Jímiapetek tsupinkiarmiayi, Yúsan iniaisarat tusa nekapnasarmiayi, puniajai mantamnawarmiayi. Aya wékainiarmiayi, Kuítrincha ásar nuapen entsararmiayi, shuar nincha aintrar Wáitnenmai awajiarmiayi. ^38Atsamunmasha, naincha, waanmasha, Ashí nunkanam wekain ármiayi. Nu shuarjainkia ju nunkanmaya shuar Imiá yajauch ásar niijiai pujumainchu ainiawai. ^39Nu shuar Yúsan shiir Enentáimtuiniakui Yus "pénkeraitrume" tiarmiayi. Túmaitiat ni tsankatkamun Wáinkiacharmiayi. ^40Yuska nuna nankaamas pénkeran iwiarturaru asa tura iin Yamái pujajnia juna Enentáimturma asa niisha iisha mai metek tsaninkiar ti penker ajasarti tu Enentáimsamiayi. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Ashí ju nunkanam Túrajnia nuka shuar nakuruiniak tsékena nujai nakumkamniaiti. Ashí shuar yaunchu Yúsan shiir Enentáimtusaruka téntakar iirmainiaji. Tuma asamtai Ashí kijin ana nusha tura Ashí tunaaka itit awajtamaj nusha ajapa iniaisar tura katsuntrar tsékenkir jeatai. ^2Túmakur Jesus tuke Enentáimtusar tsékentiai. Ashí shuarjai nankaamas Jesus Yúsan ti nekas Enentáimtak aya pénkernak Túramiayi. Tuke nekas awakmakmiayi. Imiá Tunáa Shuáran krusnum Máatin ain Núnisan natsanmainium Jákatniun surimiakchamiayi. Antsu ukunam ti shiir warastin átatna nuna Enentáimtak nuna Ashí katsuntramiayi tura Nuyá Yusa untsuurini akupin pujutainium pujusuiti. ^3Tunáa shuar Jesusan Wáitkiasarmia nu Enentáimpratarum. Túrarum pimpitsuk katsuntratarum. ^4 Atum tunaajai Máaniakrum Jesus Túramia aintsarum numpemsha Puárchaitrume tura Jákachuitrume. Nuisha katsuntrarum jeatniuitrume. ^5 ^6Yus nekas ni uchirin chicharkatniua ainis Túramprum nu kajinmatkichmashuram. Júnis tawai: "Uchirú, wi jintintramajmena nu kajinmatkip. Asutiámkuisha Kúntuts pujusaip. Kame Uuntka Nii aneana nuna jintintiawai. Tura ni uchiri ajasat tusa Achíana nuna asutiawai." ^7Tuma asamtai Yus ni Uchiría ainis Asutiámkuisha katsuntratarum. Warí, Ashí apa ni uchirin chicharkashtatuak. ^8Tura Ashí uchin chicharkatniua Núnis Yus atumin chichartamchakrumninkia nekas ni uchirinchuitrume. Antsu chikichnaitrume. ^9Nu arantcha ii apari uchich árinin chichartamkurin umirniuyaji. Nu arant nuikia nekas ii Apari nayaimpiniam pujana nu shiir umirkar tuke shiir pujustin wakerishtatjik. ^10Ii apari ishichik ni Enentáijiai wakeramu chichartamniuyaji. Antsu Yuska ti penker awajtamsataj tusa nekas atsumajnia nujai métek chichartamji. ^11Kame nekasaiti, Ashí Asutiámu yamaikikia waraschamniaiti, antsu Kúntuts Enentáimtikramji. Túrasha ukunam nu Asutiámujai unuimiaj nuka pénker Túratniun tura shiir pujustinian Yáinmaji. ^12Nujai pimpirarusha tura kakarmachu ainia nusha Ikiakártarum. ^13Túrarum pénker esettsa Enentáimsarum wekasatarum. Túrarum tujintiainia nusha shiir wekasatin yaintarum. ^14Ashí pénker Túrakrum Ashí shuarjai nawamnaikiarum pénker wekasatarum. Tunaan Túrinkia Yusai penké jeashtatui. ^15Aneartarum. Shuar nakitiakuinkia Yus nu Shuáran shiir Yáintinian tujinkiattawai. Nu shuar yajauch Enentáimiuk Chíkich Shuárnasha itit awajas tunaanum útsukartatui. ^16Tsanirmawairap. Yusna nusha nakitrairap. Isaka Uchirí Esau pénkera nuna nakitramiayi. Yus "iwiairin Núkap Súsatniuiti" timia nuna Enentáimtuschamiayi. Tura asa aya ishichik yurumkajai Yapajiámiayi. ^17Tura Nuyá ni apari ukunam Túrunattana nuna takui Esau ti penkeran wakerimiayi. Tura ti uutkuisha ni apari niin nakitramiayi tura ni chichasman Yapajiátniun tujinkiamiayi. ^18 Atumjainkia Yusna Enentáimtusminia nuka yaunchu Israer-shuarjai ashammain amia Núnischaiti. Yáunchuka Yus ni akupkamurin Israer-shuaran Súakui Senai muranam Jeeármiayi. Muranam uunt jisha kiritniusha teesha nasesha ajamiayi. ^19Tura kachu kakaram Umpúamusha ámiayi. Tura Yus kakaram niin chichaream antukar ashamkar atakka chichaschati tu searmiayi. ^20Kame Yus chichaak "Shuarsha tankusha ishichkisha Nú muranam najarmatai nuka kayajai tukurar tura nankijiaisha Máatniuiti" Tímiayi. Nu akupkamu ti ashammai asamtai "chichaschati" tiarmiayi. ^21Wáinkiarmia nu ti tsuumai asamtai imia Muisaissha "Ashamakun kuraajai" Tímiayi. ^22Antsu atumjainkia Yusna Enentáimtustin nujai nankaamas pénkeraiti. Atumka nayaimpinmaya Seun Náinnium, Jerusarén iwiaaku Yus pujutai péprun nakumeana nui Jeeáitrume. Nuisha ti Untsurí nayaimpinmaya suntarsha ^23Ashí Yus-shuarsha shiir iruntraru ainiawai. Yus-shuarka Ashí nayaimpiniam ni naari anujtukma ásar ni uchiri ainiawai. Nuisha Yus, Ashí shuaran ti nékana nu, pujawai. Niisha Shuáran ti penker awajsamtai nu shuar Jákar ni Wakaní nui shiir pujuiniawai. ^24Nuisha Yamaram Chichaman iin takartamajnia nu, Jesus, pujawai. Nuna numpe ukatramujai Ashí shiir awajsaiti. Nu numpasha Apira numpejai nankaamas pénkeraiti. Kame Apir ántar Máamu asamtai yapajmiatrukta titinia aintsan Enentáimtaji. Antsu Jesus Tunáa Shuáran pénker awajsartaj tusa jakamiayi. ^25Nuka ti penker asamtai Yus chichartamprumna nu nekas anturkatniuitrume. Yaunchu Yus Jú nunkanam Murá chichaamun anturkachar Asutniátniunam uwempracharmiayi. Nuikia Yus nayaimpinmaya chichartamkurin ántachkurkia ishichkisha uwemprashtatji. ^26Yaunchu Yus chichamejai nunkan úurmamtikiarmiayi. Tura yamaisha tawai "Ataksha aya Núnkankechu antsu nayaimpinmasha úurmamtikiattajai." ^27"Ataksha" tana nujai "Ashí Muchitrámnia nu amuukartatui" tawai. Tura muchitrachminia nu juakartatui. ^28Yus iin akupkatniun tsankatramaj nuka umuchnakchattawai. Tuma asamtai Yus yuminsatniuitji. Yus wakerana Núnisrik wishiktsuk shiir Enentáimtusar Yus shiir awajsatniuitji. ^29Maa, ii Yúsrinkia kajerkanka uunt Jía nuke aesaa mash emesramniaiti. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Nuamtak yachia Núnisrum tuke mai anenai ajatarum. ^2Tuke iirar shiir itiaatarum. Nuna Túruiniak shuar nékachminiak nayaimpinmaya suntaran itiaawaruiti. ^3Sepunam pujuinia nusha atumsha niijiai Pujáa Núnisrumek waitnentrarta. Wáitkiasarma nusha wisha Núnisnak Wáitsamniapitjia tusarum waitnentratarum. ^4Nuatnaikiatin pénkeraiti. Shuar ni nuwejai tsanin pujustin pénkeraiti. Tura nuatkamu ainia nusha chikichan eakchatniuiti. Tsanirmana Núnaka Yus Asutiáttawai. ^5Aya Kuítiak Enentáimtusam pujusaip. Yuska "Kanakchattajai tura penké ikiukchattajme" Túramui. Tuma asamtai ame takakmena nujai shiir Enentáimsam "maakete" Titiá. ^6Tiniu asamtai arantutsuk ju Tíminiaitji: "Winia yainnia nuka Uunt Yúsaiti. Nu asamtai shuar Túrutamnia nuna ashamkashtatjai." ^7Atumin Yus-Chichaman jintintramawarmia nu Enentáimtustarum. Yúsan shiir Enentáimtuiniak pénker wekasarmia Núnisrumek atumsha Túratarum. ^8Jesukrístuka tuke Yapajítsuk nuikiya Núnisan yamaisha tura ukunmasha tuke Núnisan átatui. ^9Chíkich chicham Niisháa írunna nu anturkairap. Yus iin anenma asakrin kakaram ajasartai. Shuar Niisháa yurumkajai Enentáirui kakaram ajastaj Táyat penké Yáinchaiti. Yurumeaj Nújainchu antsu Yusa anenkrattairijiai ii Enentáin kakaram ajasminiaitji. ^10Yáunchu Yúsnan pujurin naman maar Yus susamunmayan yuu ármiayi. Tura iikia Yus-sutai Nusháa ana nu Súaji. Nusha Kristu jakamu asamtai yaunchua nu Yúsnan pujurin nui pachiinkiachmin ainiawai. ^11Israer-shuarnumia Yúsnan pujurniu uuntri tunaan Asakártaj tusa namanké numpen Júkiar Imiá Shiir Tesaamunam wain ármiayi. Tura nu naman arant aesatniuyayi. ^12Núnisan Jesussha péprunam arant Wáitkianas mantamnamiayi. Nujai Ashí shuara tunaarin ni numpejai nijiatkaiti. ^13Núnisrik iisha péprunmaya arant wétinia Núnisrik Jesusai weri Niijiai métek wishikmain katsuntutai. ^14Kame ju nunkanam amuukachmin pepru atsawai. Antsu ukunam ti shiir pepru átatna nu Nákaji. ^15Tuma asar naman maar Yus Sútsuk antsu shiir chicham Súakur tuke Yus shiir Yúminkiaji. Tuke Núnisar Túratai. ^16Pénker Túrakrum takakrum nu ajamnaisatin kajinmatnaikiirap. Nusha ti shiir Yus Sútainti. ^17Yus-shuaran akupin ainia nu umirkarum shiir Enentáimtikratarum. Ni takatrin Yúsan ujaktin ásar Atumí wakanin shiir wainiainiawai. Niisha itiurchatcha antsu wakerumainian Túrawarat tusarum shiir Yáintarum. Nu Túrachkumka ¿itiurak yainmakarat? ^18 Incha Yus áujsatarum. Iisha Ashí pénker Túratin wakeraji. Túraji Enentáimji. ^19Tura Yus áujkuram Yus ataksha atumjai wainniaikiatniun wari tsankatrukat tusarum seatritiarum. ^20 ^21Imiatkinchanum apujkartinia Nú Yus, Jesukrístun jakamunmaya iniantkimia nuka, ni numpé kakarmarijiai Ashí pénker ana nuna suramsarti. Nujai ni wakeramu Túrattarme. Tura Jesukrístu kakarmarijiai Ashí ni wakeramun iin pujurtamas takasti. Ii Uuntri Jesukrístu Ashí Yus-shuaran ti penker Wáinniuiti. Tura ni numpejai Yamaram Chichaman kakaram awajsamiayi. Nu Chichamsha tuke menkakashtatui. Aya Kristu tuke shiir awajnasti. Núnisan Atí. ^22Yatsurú, kakaram chicharkajrumna ju shiir Enentáimjai anturkatarum. Kame ti Wárik aatrajrume. ^23Yamaikia ii yachi Timiutéu sepunmaya jiinki ankant ajasai. Nuna ujaajrume. Wárik Támatainkia atumin iitiaj tusan winiakun niijiai winittiajai. ^24Atumí uuntrisha tura Ashí Yus-shuarsha amikmaatarum. Itiaria nunkanmaya shuarsha amikmatmainiawai. ^25Ashí Yus ti shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ James __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Sántiak Uunt Yúsan tura Núnisan ii Uuntri Jesukrístun umirin asan ju papin aajai. Ashí Yus-shuartirmin Ashí nunkanam tsakinmakarum matsatrumna nuna amikmaajrume. ^2 Yatsuru, Ashí itiurchat Wáinkiurmesha tuke warastarum. ^3Iis, itiurchatnum pujakrum nekas Yus Enentáimtaitkiurmeka katsuntratin unuimiartatrume. ^4Tura tuke Páchiachkuram, tuke katsunteakrum, nuikia Yúsjai ti penker katsuartatrume. Penké atsumashtatrume. ^5Atum Nánkamsarmek nekaatin tujintiakrumka Yusa nekatairi seata. Shuar seakui Yuska kajetsuk tura ementutsuk antsu patatas Súawai. Tuma asamtai seakminkia suramsattawai. ^6Túrasha Yus nekas Enentáimtusam, "Túratpiash" Tútsuk seata. "Cha, nékatsjai surustimpiash" tu seakmeka ántram seame. Nayaantsa tsukaturi Juní taa, Atúu waketki ajatsuk. Amesha aintsamek Túmame. ^7Enentáimiin Núnisketkuinkia, seamna nuna Yus penké suramsashtatui. ^8Shuar Jimiará Enentáimna nuka shiir wekasatniun tujintiawai. ^9Yus-shuar, ju nunkanam Kuítrincha ainia nu, Yus shiir awajsamu nujai warasti. ^10 ^11Tura Yus-shuar Kuítrinniuitkuisha péejchach Enentáimtikramsha warasti. Iis, nupa Kuánkam tura nantu ti sukuam kaar miniatsuk. Kuítrinniuka ántsankete. Tuke Súrutnak pujurkusha itiurchat Wáiniuk Wárik amuukattawai. ^12Shíiraiti shuar ni Itiurchatríin nekas katsunteana nuka. Nekapsam Jíinkiunka akinkiatniun Wáinkiattawai. Iwiaaku átinian, tawasap achiktinia Núnisan, Wáinkiattawai Yus ni aneam tsankatka nuna. ^13 Shuar Tunáa Túramnia nekapeakka "Yus nuna útsutrutui" tu Enentáimprashtiniaiti. Yuska yajauch Túramnia Enentáimtsui Túrasha Niisha penké chikichkinkesha tunaanum útsuchuiti. ^14Antsu ni wakeramurijiain aents tunaan ninki ikiatmamkaiti yajauch Túratniun. Nújainkia tunaanum útsukmaiti. ^15Nu yajauch wakeramunmaya Tunáa akiiniui. Tura nu Tunáa mash amuukamtai Jákatin akiiniui. ^16Yatsuru, aneakun Tájarme, ananmamawairap. ^17Ashí pénker ana nu, Ashí shiir ana nusha nayaimpinmaya Yusak amasuiti. Yus Ashí Tsáapninia nuna najanaiti. Tura Niin kiritin atsain Yapajítsuk tuke Tsáapniiti. ^18Nii wakera asa ni nekas chichamea nujai ni uchiri najatmamji. Tura Ashí ukunam átatna nujai ii émkaitji. ^19 Tuma asamtai aneamu yatsuru, Wárik chichastin Enentáimprairap antsu antuktin emka Enentáimprata. Núnisan Wárik kajekaip. ^20Kajena nuka Yus pénker wakeramun Túratsui. ^21Nu asamtai, Ashí pénkercha nu tura Ashí yajauch írunna nusha iniaisata. Tura tuke Enentáijiai Yus-Chicham ame Enentáimin araamu anturkata. Tura nu Chicham kakarmaiti uwemtikrampratniun. ^22Yus-Chicham umikta. Aya ántukaip. Aya ántakmeka amek ananmamattame. ^23 ^24Shuar íspikia iimiak ni yapin wapikian Wáiniak tura Nuyá Jáupmitsuk we, ni urukuit nuna Wárik kajinmatkishtimpiash. Shuar Yus-Chicham umitsuk aya ántana nuka nujai métekete. ^25Yus tana nujai ankant ajasminiaiti. Shuar iispikia iimia aintsan nekas Yus pénker Táman tuke iniaitsuk Enentáimtus, nu shuar kajinmattsuk aya antukchattawai antsu tuke umiktatui. Tura ti shiir waras pujustatui. ^26"Nekas Yúsan shiir umirjai" tana nu tura eseer chichaachkunka imia ninki ananmamui tura "Yúsan shiir umirjai" tana nuna ántar tawai. ^27Nekas Yus Apa awajitsuk shiir umirkatin Júiti: mitiaikiasha wajesha itiurchatnum pujuiniakuisha Yáintiniaiti tura ju nunkanam Ashí Tunáa ana Nújaisha Máatrashtiniaiti. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Yatsuru, ii Uuntri Jesukrístu ti shiir nankaamantua nu enentaimtatirmeka shuar akantratin Enentáimsairap. Shuara Enentái Enentáimtsuk antsu aya Pátatke Wáinmena nujai aents akantram Niisháa Enentáimturairap. ^2Iis, iruntrumna nui shuar Kuítrintin Kurí aniyu aweera tura pénker iwiarmampra wayashtimpiash. Tura Núnisan Chíkich Kuítrincha aruta entsaru wayashtimpiash. ^3Tura Kuítrinniua nu "Pénkera jui pujusta" Tíchatameash. Tura Kuítrinchaka "Atu wajauta, Túrachkumsha jui nunkansha pujusta" Tíchatameash. ^4Nu Tákumka yajauch Enentáimpram Jimiará Enentáijiai aents Enentáimtame. ^5Aneamu yatsuru, antuktarum. Ju nunkanam Kuítrincha ainia nuna Yus achikiuiti Ní shuar ajasar Niin nekas enentaimtin ajasartinian. Tura Ashí nayaimpiniam írunna nunasha Yus niin tsankatkattawai. Ashí shuar Yúsan aneena nuna anajmatra asa niin tsankatkattawai. ^6Atum antsu Kuítrincha natsant awajearme. Iista, Kuítrinniua nuka Timiá itiurchat awajtamainiatsuk. ¿Nuikia Níichuk ainia achirmak Kapitiánnium japiki Júramprumna nu? ^7¿Nínkichuk ainia Kristu naari shiira nuna ántar pachikiar penké yajauch áujmatainia nu? Tura átumka nuna naari tuke shiir awajkurmin, Ashí shuar "Kristu shuari" Túramainiawai. ^8 Yus-Chichamnum ju akupeamu nekas pénkeraiti: "Ame ayashim aneamna Núnismek ame írutramuram aneeta." Nu nekas umirniuitkiurmeka maak. ^9Nú enentaijiai Kuítrinniujai chichasminiaiti. Tura Nuyá Kuítrinchajai shiir chichaachkumka, Niisháa Enentáimta asam, nu akupkamu umirkachuitme. Tunáa Túrame. Núnismek Yusa akupeamurijiai amek sumamame. ^10Chíkich akupkamu írunna nu Ashí umikiam tura aya chikichik akupkamu umikchamka nuikia Ashí akupkamu umircha ajasume. ^11Iis, Ninki Yúsak chichaak Tíchamka "tsanirmawaip." Tura chikichnasha "mankartuawaip" Tímiayi. Nu asamtai, shuar tsanirmatsuk Túrasha mankartakka ni wakeramun umirtsui. ^12Kristu ankant awajtamsamtai ii Yamái ni akupeamuri Yúpichuch umirkamniaitji. Nu asamtai nu akupkamujai métek wekakurninkia Yus "pénker Túraitme" turamtatji. Tura umikchakrinkia "pénker umikchaitme" turamtatji. Tura nu Enentáimsar pénker chichasar takasar wekasatniuitji. ^13Chikichan waitnentachkunka waitnennatsuk Asutniáttawai. Tura waitnenkratniuitkiurninkia tsawant jeamtai Yus iin waitnentramprattaji. ^14 Yatsuru, shuar "Yusan shiir Enentáimtajai" Táyat tura pénker Túrachkuinkia pénkerashit. Nujai uwemprattawak. ^15Wátskea, Yus-shuar, aishmansha nuwasha, Entsátáirin tura yurumken atsumashtimpiash. ^16Tura ame nékayatmek ayashi atsumana nu Sútsuk Tíchatapash "Pénker Wetá, entsatai entsaram Túram pénker Yurumáta." ¿Nu Sútsuk Tákum pénkerkait? ^17Núnisan takatsuk Yus Enentáimtustin ántraiti. ^18Tura shuar Tíchanpiash, "Chíkich takaawai tura chikichcha Yúsan shiir Enentáimtawai. Mai pénkerchakait" tichanpiash. Wats, ame Yus Enentáimtamu takatsuk paant inaktusminiashitiam. Tura wi antsu pénker takatrujai Yus Enentáimtamun paant inaktustatjai. ^19Nekas Yus chikichkiiti tu Enentáimtame. Nuka pénker Túrame. Túrasha iwianchcha nunasha nékainiawai. Tura umircha ásar ashamainiawai. ^20Netse Enentáimpraip. Ashí Yus wakera nu takaachkumka, Yus Enentáimtustin ántraiti. ¿Nu nekaatin wakeramek? Iista. ^21Apraáman Yus chicharuk "Winia ti shiir awajtusat tusam ame uchiram Isak maam surusta" tutai suritkiachmiayi. Máachiat suritkiachmiayi. Tura suritkiacham Yus "Pénkeraitme" Tímiayi Apraáman. ^22Páantchakait. Apraám Yusa shiir Enentáimtak umirkamiayi. Umirtsuk Yúsan Enentáimtakka nuikia ántar Enentáimtiaayi. Tura umirak Yus Enentáimtamun umikmiayi. ^23Nujai Yus-Chicham aarma nu uminkiamiayi. Juiti: Apraám Yúsan shiir Enentáimtusmiayi tura Yus chicharuk Tímiayi "Máakete. Nújainkia tuke pénker Túraitme Wijiai" Tímiayi. Apraámsha nekas "Yusa Amikri" tu Náamkamiayi. ^24Páantchakait. Shuar aya Yúsan shiir Enentáimtamujainchuk tura pénker takasmajaisha Yus niin shiir Enentáimtawai. ^25Núnisan Raap tsanirmataiyayi. Túmaitiat Israeran suntarin mamikmauta tusar akupkamun ni jeen itiaawar tura úukar Chíkich Jíntianam akupak uwemtikrarmiayi. Nuna Túramtai Yus "pénkeraitme" Tímiayi nincha. ^26Ayash wakantichuka Jákachukait. Núnisan Yus Enentáimtustin tura ni wakeramu takaachkurkia, jaka aintsan ántraitji. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Atum Untsurí jintinkiartin ajastin wakerukairap. Yus iin, jintinkiartin ájinia Núnaka, nankaamas neka asar, awajiakrin nankaamas Yus Asutiámattaji. ^2Iis, Ashí mash ti awajiatsjik. Tura shuar chichaak, aya pénkernak chichaakka, nu shuar tuke eseer Enentáimniuiti. Tura Ayashíisha tuke pénker ana nuna Túriniaiti. ^3Kawaisha Enentáimpratai. Jiru wenuchiniam ikiursam ni ayashi Ashí ayantaatsuk. ^4Kanusha ti uuntaitiat tura kakaram wéayat ishitiapach wiantaijiai shuar wakera nui ayantarminiaiti. ^5Núniskete ii iniai. Timiá ishitiapchitiat awakmaktinia Tímianu chichaatsuk. Ji ishichik kapaajai Ashí numi tsaruaku ekeemakchamniakait. ^6Ii iniaisha jijiai métekete. Ashí Tunáa Piákuiti. Tura ii Ayashíin Tunáa Túratniun útsutmaji. Túnkuruanmaya jijiai Ikiapármaiti tura Ashí ii wekajnia nui émeseawai. ^7Shuar Ashí yajasman nawamkamin ainiawai. Ashí kajen írunna nunasha, nanamtincha, napincha, tura entsayancha Ashí nawamkaruiti. ^8Tura iniaikia penké nawamkachminiaiti. Ti yajauch asa penké nupetkachminiaiti. Iniaikia ti Taráa tseasaiti. ^9Nu iniaijiai Yus Apa shiir awajeaji tura nu iniaijiain aentsti yajauch Chichárnaiyaji. Aentsun Yus Niijiai métek-taku najanamaitiatar yajauch chicharnaiyaji. ^10Nu iniaijiain pénkersha tura yajauchisha chichaaji. Yatsuru, nuka penké atsutniuiti. ^11¿Púkuninmaya entsa Sáawijiai kusuku Jíinkimniakait? ^12Yatsuru, ¿Kushinkiap shuinian nereawak. Munchisha kushinkiapen nerektatuak? Núnisan Púkuninmaya entsa Sáawijiai kusuku Jíinkichminiaiti. Ii iniaijiai Núnisan aya pénkera nu chichastiniaitji. ^13 Shuar ti neka Enentái takakna nu, pénker Túrattawai. Nekas nékaitkiunka péejchachia Núnis tuke pénker ana nuna Túrattawai. ^14Antsu Atumí Enentáijiai penké yajauch Enentáimtunairum tura atumek pénker pujustin Enentáimtumarum, nékaitiatam pénker Túrachiatam "pénkeraitjai" tiip. Nuka Wáitrame. Nekaska Núchaiti. ^15Nú enentaikia Yúsaiyanchuiti. Antsu ju nunkanmayaiti, shuara Enentáiyaiti, Núnisan iwianchnumiaiti Nú enentaikia. ^16Shuarsha yajauch Enentáimtunairar tura ninki Enentáimtumainiakui, nujai Ashí meseawai tura Ashí yajauch ti awai. ^17Antsu Yusaiya Enentái takakua nu Júnisaiti: Ashí nankaamas emka eseeratin, Nuyá nawamkartin, shiir Ajá, pénker anturnain, waitnenkratin, Ashí pénker Takáa tura anantsuk naka chichamtin. ^18Eseera Enentáimsatniusha shiir takawai Ashí shuar pénker ana nuna Túrawarti tusa. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 ¿Urukamtaitsuk tuke kajernaikiarum ti Máanaisrum pujarum. Mesetnumsha urukamtai wéarum? Júnisaiti: Atumin yajauch Enentái katsuntrachmin útsutmakrumin tuke Máaniarme. ^2Wakerarmena nu takustin wakerarme tura nu wakeramu takustin jeachkuram nérentin maarme juruktiaj tusam. Chíkich takakna nujai itit Enentáimtuniarme tura ataitin tujinkiam Máanaitrume. Wakerarmena nusha Yus seachu asarum Wáintsurme. ^3Tura seakrumsha yajauch searme. Atumí pénkerijiai warastin Enentáimiu asarum searmena nusha Wáintsurme. ^4Jú nunkanmaya wakerakum Yusa nemasrijiai tsanirma aintsanketrume. Nékatsrumek atumsha. Ju nunkanmayan wakerakrikia Yusa nemasrintji. Shuar ju nunkanmayan wakerakka Yusa nemasri ajawai. ^5Yus-Chicham juna tawai: Yus ni Wakaní ii Enentáin apujturmasuitji. Nu Wakan iin anenma asa ti akasmatramaji, Táwai. Tura nuna ¿Ã¡ntrankeash ta? ^6Tura anenma asa ti Yáinmaji. Tuma asamtai Yus-Chicham tawai: Kajemtinian Yus iistatui tura péejchachin Yus niin aneak ti shiir Yáintatui, tawai. ^7Yusai ikiumastarum, tura íwianch taritratarum. Túrakrumin íwianch ikiurmaktiatui. ^8Yúsainí weamkata tura Nii atumin wearmaktatrume. Tunáa shuartiram Kristu numpejai nijiamartarum. Tura átum, Yussha tura ju nunkanmayasha mai métek wakerarmena nu, Atumí Enentái naka eseeratarum. ^9Atumí tunaari Enentáimsarum Kúntuts Enentáimpratarum. Nu Kúntutsjai ti uuttiarum. Nuik shiir Enentáimprarum wishikmiarumna nuka iniaisarum Kúntuts Enentáimprarum uuttiarum. ^10Yusjai péejchach ajasta, Túrakmin shiir awajtamsattawai. ^11 Yatsuru, yajauch áujmatnaisairap. Yus-shuar ni yachin yajauch áujmatas tura Yachí tunaari tuke áujmatuk Yus "aneniatarum" tana nuna umichuiti. Antsu umichu asa "nu akupkamu ántraiti, umirkashtiniaiti" tawai nu shuar. Nujai nu shuar umirtsuk Yus akupkamu nankaamas Enentáimtumawai. ^12Yus Ninki akupkamu najana asa Ninki nu akupkamu umirkamun nekas nekaamniaiti tunaashit tusa. Nínkiti uwemtikratniun tura emesratniunam akupkatin jea nu. Amesha Yáitiam chikicha tunaari iistincha. ^13Watsek, átum áujmateakrum "Arumsha kashincha nu péprunam weri nui chikichik Uwí takasar kuit achiktatji" Tíchattarpash. ^14Ishichkisha penké nékatsrume kashin átatna nu. Ju nunkanam ii iwiaakmari Wárik Amúatsuk. Yurankim utsanar tura nantu sukuam mash Wárik menkaatsuk. Núnisketji. ^15Antsu Júnis Tíminiaitrume: "Yus wakerakuinkia iwiaaku pujakrikia nusha Túrattaji" titiarum. ^16Túrachkurmeka átumka Yusjai nankaamantu Enentáimprume. Tura Ashí nu Enentáikia yajauchiiti. ^17Shuar pénker Túratniun nékayat, Túrachkuinkia, nuka tunaiti. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Kuítrinniutiram ju antuktarum. Ti uuttiarum. Ti Wáitsatin asarum ti kakantra uuttiarum. ^2Kuítrum mash mamukarai tura iwiarmampramurmesha mash tinkishap Yúkayi. ^3Kurirmesha tura Kuítrumsha Ashí ijiakmamkarai. Ijiakmampramurisha ame pénkercha Túram nuna paant iniakmawai. Tura jinium aesamua aintsan ame Kuítrum yajauch awajtamsattawai ayashmiin. Amuukatin tsawant jeamunam anearchamame antsu ame Kuítrum ikiaunkamame. ^4Ame takat iniararam ementushim akirarmamna nu "akirkati" turamainiawai. Anearta. Yakiyá Yus, nayaimpinmaya suntara uuntri, nu takartamniu chichamen antukai. ^5Ashí ju nunkanam írunna nu wararsaruitrume. Tuma asarum kapunka nuke machararme tura yamaikia Máatin tsawant jeayi. ^6"Nu shuar tunaiti" Tíirum tunaachu tsanumprurum Máamarme, tura ninkia surimiakcharmai. ^7Nu asamtai, yatsuru, nu Páchitsuk ii Uuntri Kristu tatin Nákastarum. Arakmausha ni arakri pénker tsapaiti tusa yumi yutuktinian shiir enentaijiai Nákatsuk. Yútasua umirmatai esatrurmatai Júuktatjai tusa Nákatsuk. Tura Júurmaksha ti waraatsuk. ^8Núnisan atumsha katsuntsatarum tura yawekiirap. Kristu tatin yuntumtemayi. ^9Yatsuru, Nuámtak "ju yajauch Túrutui" tunainirap. Tákurminkia Yus iirmastatrume. Nínkichukait nuna iistin tura anearta nu Yúsak Tíjiuch wajatramui. ^10Yatsuru, yaunchu Yúsnan etserin Enentáimpratarum. Tuke ii Uuntri Yus timia nuna shiir etserkarmiayi. Túmaitiat Wáitsarmiayi Túrasha pachischarmiayi. Núnisrumek Enentáimsatarum. ^11Itiurchatan katsuntainia nuka nekas Shíiraiti, tu Enentáimji. Shuar itiurchatan ti katsuntin ámiayi, ni naari Jup. Tura ni itiurchatri nankaamasmatai Yus ti Núkap Kuítrin susamiayi. Nu nékatsrumek. Ii Uuntri Yus ti waitnenkratchakait. ^12 Ju Ashí nankaamas Enentáimtustiniaiti, yatsuru. Ame "ee" Tákumka nekas Titiá. Tura "Atsá" Tákumka nusha nekas Titiá. Nekas chicham chichaachkumninkia Yus iirmastatui. Nu asamtai nayaimsha nunkasha Ashí írunna nusha Páchitsuk, aya Támena nu tuke nekas Atí. ^13Wáitakmeka Yus áujsata. Waraakmeka, warasam Kantamám Yus shiir awajsata. ^14Yus-shuartiram, shuar Jáakka, Yus-shuara uuntrin untsukti. Tura niisha taarti. Tura Jesusa naari pachikiar asuitijiai jaa shuaran ishichik kuerarti. Túrawar Yúsan áujtusarti nu shuaran. ^15Tura "Yus nuna nekas anturtamkattaji" tu Enentáimsar áujsarti. Túrawarmatai jaa shuar pénker ajastatui. Yus niin Tsuártatui. Tura tunaan tura asa Jáakuinkia Yus nu tunaan tsankurattawai. ^16Nu asamtai, Atumí Tunaarí paant etsertunaiktarum. Túrarum Yus áujtunaistarum Atumí tunaari tsankurnarat tusarum. Pénker shuar Yúsan tuke Enentáijiai áujeamurinkia ti kakarmaiti. ^17Yaunchu Yus-Chichaman etserin ámiayi, ni naari Erías. Niisha iijiai méteketiat yumi yutukai tusa Yusa áujsamtai menaintiu Uwí Nuyá nankaamas yutukchamiayi. ^18Ataksha yutukti tu áujsamtai ataksha yutukmiayi tura araksha ataksha tsapainiarmiayi. ^19Yatsuru, shuar eseera wekatainmaya kanaakuinkia Chíkich niin waketkitniun yainti. ^20Shuar Tunáa shuaran yajauch wekaan awakeakka Jákatniunmaya uwemtikrattawai tura ti Untsurí tunaari tsankurnartatui. __________________________________________________________________ 1 Peter __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wisha ju papin aajna nu Pítruitjai. Wisha Jesukrístu akatramurintjai. Israer-shuar Yus-shuar árum nuna atumin ankant ankant tsakinmakarum Chíkich Chíkich nunkanam matsatrumna nuna aatjarme. Puntu nunkanmasha, Karasea nunkanmasha, Kapatúsea nunkanmasha, Asia nunkanmasha, Pitinia nunkanmasha pujarmena nuna aatjarme. ^2Yaunchu Apa Yus, "uwemtikrataj" Tímia Núnisan achikmaitrume. Tura, Winia ajasat tusa ni Wakanijiai akantamkamiarme. Umirtukat tusa nuna Túramiayi. Tura Jesukrístu numpejaisha Atumí Enentáin atsajkir chamir awajturmasmiarme. Wats, Yus tuke waitnentramar ti shiir awajtamsarat tusan wakerajrume. ^3 Wats, Yus, ii Uuntri Jesukrístu Apari ana nuna naari shiir awajsatai. Yussha ti waitnentrama asa, atak akiiniatniun suramsaitji. Jesukrístu jakamunmaya nantakin asamtai, iikia atak akiiniar tuke iwiaaku pujustiniaitiajnia nu arutramji. ^4Tura nayaimpiniam ikiurtamsamu ana nuna achikmintrum tusa Yus wakerawai. Nu ikiurtamsamu meserchamnia amuukachminiaiti. Tura nusha yajauchichuiti. ^5Yus nekas Enentáimta asakrumin ni kakarmarijiai wearmarme. Tura tuke uwemtikrampratniun, nunka amuuamunam paant iniakmastatna nu achikmintrum tusa tuke tsawant ni kakarmarijiai Wáitmarme. ^6 Nu Enentáimsarum wararme. Kame ju nunkanam pujakrum itiurchat Wáinkiashtarmeash. Tura ju nunkanam pujustin ishichkichukait. Ukunam pénker pujustaj tu Enentáimsarum wararme. ^7Enentáimsatarum. Shuar kurin wakerana Núnisan atumniasha umirtukat tusa Yus wakerutmarme. Aents kurin jinium aesainiawai, aya kurik juakat tusar. Kurin ti wakeruinia ásar, amuukamnia ain Túruiniawai. Atumsha, itiurchat Wáinkiarmena nujai, Yusan nekas Enentáimtusartimpiash tusa nekapsamuitrume. Nu Enentáimtamu kurijiai nankaamas pénkeraiti. Ukunam, Jesukrístu Támatai, Yuska atumin "pénker Túraitrume" turamtajtsa wakerittiawai. Tura "Ashí shuar nuna nekaawar winia naarun uunt awajsarat" tusa Túrutmattarme. Nu tuma asamtai ju nunkanam nekapsamuitrume, itiurchat Wáintrumna nujai. ^8Jesukrístu Wáinchaitiatrum anearme. Tura Yamái Wáinchiatrumek nekas Enentáimtarme. Tuma asarum ti wararme. Nu warastin nayaimpiniam warastatjinia Núniskete; nuka paant titin jeatsji. ^9Iimiatarum. Uwemtikrurat tusarum Yus umirkachurmek. Nu uwempratin wainiu asarum waraarme. ^10 ^11Yus aentsun waitnenta asa, uwemtikrataj tusa tuke wakerimiayi. Núnaka Yúsnan etserin etseriarmiayi. Kristu Wakani ni Enentáin pujuriarmia nu, Túruntsain Kristu Wáitsatniurin Jintíarmiayi. Tura ukunam ni ti shiir pujustintrincha etseriarmiayi. Túrasha "tuu aishmankait Kristu tutai, tura Urutiák Túrunat" tusar nu etserin émamkesar anintrusarmiayi. ^12Tura nii pujuiniainkia Túrunashtinian, antsu ti ukunam, ii pujajnia jui Túrunatniun Yus nekaamtikiamiayi. Núnaka Yusa shiir chichamen ujatmakarmia Nú shuar nekaprutmarme. Nú shuar Yusa Wakani, nayaimpinmaya akupkamu ana nuna nekatairijiai ujatmakurme. Maa, nu uwempratniun Tájana nuna, nayaimpinmaya suntar nekaatai tusar wakeruiniawai, Túrasha tujintiainiawai. ^13 Tuma asamtai, pénker Enentáimsarum tura pénker iimiasrum wekasatarum. Tura Jesukrístu ukunam wantiniak waitnentramprattana nu yawetsuk Nákastarum. ^14Umin uchi aintsarmek yaunchu nékachu asarum wakerimiarmena nu iniaisarum Yus umirin atarum. ^15Ashí Túramurmijiai Timiá penker wekasatarum. Yus, untsurmakuana nu, pénker asamtai, átumka ni shuari asarum pénker wekasatarum. ^16"Wi pénker asamtai atumsha pénker wekasatarum" Yus tana nu ni Papiriin aarchamukait. ^17"Yus winia Aparuiti" Tárumna nu aneartarum. Ashí aentsu Túrutairin métek Yus nekaattawai. Nu neka asarum, ju nunkanam pujarmena jui Yus ashamkatarum. ^18Warí, ántra wekasatniun Atumí uuntri jintintramarmena Nuyá Yus uwemtikramprarme. Túrasha kurisha kuitcha amuukamnia ainia nujai uwemtikrachmaitrume. ^19Antsu Kristu numpe ti shiira nujai uwemtikramuitrume. Nu nékarme. Yaunchu, shuar Tunáa Túrakui, Yus Tímiayi, "murik yajauchichu tunamarcha maarum, Yus Sútainiam ikiustarum. Nuna numpen Wáinkian, Atumí tunaarin tsankurattajai" Tíniuyayi. Núnisan Kristu iin jarutramka asa ii Tunaarínia uwemtikrampraitji. ^20Nunkan Nájantsuk aentsun jaruktinian Krístun anaikiamiayi Yus. Tura Wárik akupkachmiayi. Antsu Yamái tsawantin, átum pujarmin, pénker Pujusúk tusa wakerak, atumin jarutramkat tusa Krístun akupkamiayi. ^21Niijiai átumka Yus umiirume. Yuska Krístun jakamunmayan iniantki nankaamantu awajsamiayi. Yus nekas Enentáimtakrum, aya pénkernak Túrawai titiarum tusa Túraiti. ^22Yus nekas tana nuna, Yusa Wakani yainmakui, umirka asarum Atumí wakaniin pénker ajasuitrume. Yus-shuarjai yajauch Enentáimtunaitsuk mai anenai ajatai tusarum tura asarum, nekas shiir Enentáimtunaisrum mai anenai ajatarum. ^23Nekaatarum. Yusa chichame umirka asarum atak akiiniaitrum nuka ju nunkanmayanchuiti. Antsu Yusa chichame iwiaaku tuke amuukachmin ana Nú chichamjai tuke iwiaaku átiniaitrume. ^24 Ju ayash tuke pujuschamniaiti. Yusa Papiriin junis aarmaiti: Ashí aentsti Nupáa aaniuitji. Ii pénkerisha kukujia aaniuiti. Nupa Wárik kaawai. Kukujsha Núnisan Wárik iniaawai. ^25Tura Yusa chichamesha tuke amuukachminiaiti. Nu Chichamjai uwempramnia asamtai atumin etsernakuiti. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tuma asamtai, Ashí yajauch ana nu iniaisatarum. Anankatin, ántar-chichamtin átin, chikichna wakeruktin, Ashí tsanumpratniusha iniaisatarum. ^2 ^3Antsu, Uunt Jesukrístu waitnenkartutairi nekapsa asarum, uchi yama akiinia muntsun ti wakeruinia aintsarmek, Yusa chichame aya penkerkea nu ti wakeruktarum. Yusa chichamejai tuke tsawant tsakakrum tuke uwemprami tusarum Túratarum. ^4 Ii Uuntri Kristu Kayáa aantsankete. Tura shuar kayan yajauchin nakitiainia Núnisan Jesukrístun nakitrarmiayi. Tura kayan ti penkeran wakeruinia Núnisan, Yuska, "winia Uchir ti penkeraiti" tusa Jesukrístun achikmiayi. Atumsha Jesukrístu weantuktarum. Nii iwiaaku kayaiti. ^5Atumsha iwiaaku kaya aantsanketrume. Tuma asarum Yus wijiai ni jeen jeamti tusarum tsankamaktarum. Tura Nútiksarmek Jesukrístui Atumí iwiaakmari tsankamaktarum, Yus wakera nuna Túrutati tusarum. Jesukrístujai tura asarum Yus shiir Enentáimtikrume. ^6Jesukrístunun Yusa Papiriin Júnis aarmaiti: "Iistarum. Kayan ti penkeran achikjai" Yus Tímiayi. Jean emka apujtuamuri Atí tusan Seunnum apujeajai. Niin Enentáimtana nu ántar Enentáimtatsui. Aarma ana nu penké kayan chichaatsui. Antsu Jesukrístun tawai. ^7Yus umirkaitrumna nu, "kaya ti penkeraiti" tarume. Tura Yúsan umirainiatsna nuka Yusa Papiriin tana nujai métek ainiawai. Ju aarmaiti: Jean jeamin nakitrarmia Nú kaya jean emka apujtuamuri Atí tusa apujamuiti. ^8Tura jusha aarma awai: Tukumak iniaartin kayaiti. Kame shuar Jesukrístunun etserkamun nakitiakka, ¿Enentáinium itiur pénker wekasat? Wats, Nú shuar, Krístun umirainiachu ásar, tuke Túrunatin asamtai tukumainiawai. ^9Tura átumka Yus achikmaitrume. Tura, Wínian pujurtursarat tusa yajauchinmaya Uunt Yus akantamkaitrume. Yusna asarum pénker Enentáimin ajasurme. Tura Yus sumakmaitrume. Niisha winia pénkerun etserturkarat tusa Túraiti. Kame kiritniunmaya Jíinkirum ni Tsáapnintrin wekasatniun achirmakurme. ^10Yaunchu Nusháa shuar áuyarme. Tura antsu yamaikia Yus-shuar ajasrum, Niiniu ajasurme. Yus-shuar ajatsrumnin, ¿ya waitnentrampramia? Antsu yamaikia Yus waitnentramuitrume. ^11Yatsurtirmin Tájarme, Yusna ajasrum, ju nunkanam írar matsatu asarum, Atumí ayashi wakerana nu tsankatkairap. Ayashim wakerana nu Túrakminkia ame Enentáim nujai yajauch ajastatui. ^12Yus-shuarchanum pénker wekasatarum. Túrakrumninkia niisha Yamái "Yus-shuar yajauch Túruiniawai" ántar Tuíniayatan, ukunmanka, Yusjai inkiunaiktin tsawant jeamtai, pénker wekarmena nuna Enentáimturmasar, Nú shuarsha Yúsan shiir awajsartatui. ^13 Kristu Atumí Uuntri asamtai, ju nunkanam akupin ainiana nusha umirkatniuitrume. Uunt akupin Ashí akupin asamtai umirkatarum. ^14Tura ni akupeamuri ainia nusha tunaan Túruinia Núnaka Asutiáti tura pénkeran Túruinia Núnaka shiir awajsati tusa uunt akupin akupkamu ásarmatai umirkatarum. ^15Nekas penker wekaamurmijiai Enentáimcha ainia nu netse chichaamuri itiatmamtikiatarum tusa Yus wakerawai. ^16Tunaanumia ankant ajasu asarum pénker wekasatarum. Túrasha wi ankant ajaschajak tusarum Nánkamsarum yajauch Túrawairap. Antsu Yusna asarum, ni wakera nuna umirkatjai tusarum anearum wekasatarum. ^17Chíkichcha shiir Enentáimtustarum. Yus-shuar ainia nusha aneetarum. Yus pénker asamtai ashamkatarum. Uunt akupin shiir awajsatarum. ^18Takarniutirmesha ame uuntrum pénker shiir Enentáimturmakuisha tura yajauchiitkuisha umirkatarum. ^19Nekaatarum. Antar Wáitkiarmainia nui, "Yus iirui" tu Enentáimsa katsunteakrumka, ti penkeraiti. ^20Yajauch Túrawakmin Asutiámamtai katsunteakmeka nuisha warin ati. Antsu pénker Túrawakmin Asutiámamtai katsunteakmeka juka ti penker Túrame Yusai. ^21Núnisan Túrunatin achikmaitrume. Kristu waitrutmasmiarme nui, Wi Túraj Núnisan Túrawarmi tusar Wáitsamiayi. ^22Krístuka tunaan penké Túrachmiayi. Tura chikichkinkesha penké anankachmiayi. ^23Kátsekeamsha Ninkia katsekachmiayi. Wáitkiamsha "yapajmiaktaj" Tíchamiayi. Antsu "winia Apar Yus Iistí" Tímiayi, Yus pénker Túrin asamtai. ^24Kristu Ninki ni ayashiin ii tunaarin entsaki Krúsnum jarutramkamiaji. Tunáa Enentáimtusairum tusa, antsu Yusai pénker wekasamniuram tusa jarutramkamiaji. Atumí Enentáin Tsuártaj tusa Kristu Asutniámiayi. ^25Murik ni pujutairiin waketkitniun nékatsna ántsarmek atumsha menkaka wekaimiarme. Tura yamaikia Atumí Wáitmauriin waketkintrume. Atumí Wáitmau Krístuiti, Atumí Enentáin Wáinnia nu. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 ^2Tuma asamtai, nuwatiram Atumí aishri umirkatarum. Amesha pénker, Yus umirka Weká asakmin, aishrum Yus-Chichaman umirchaitiat, ame Túramurmin Nekáa, ámeka chichaatsminin, niisha Yus-shuar ajastinian wakerittiawai. ^3Nu asamtai aya Pátatek iwiarmampratniusha ti Enentáimtusairap. Intiash ti penker iwiaratniusha, kurijiai iwiarmampratniusha, Pushí ti kuitjai entsartincha ti Enentáimtusairap. ^4Antsu, "nekas Shíirmach ajastaj" Tákumka, Enentáimin "shiir kajechu átajai" tu Enentáimsatarum. Nuka sakarchattawai. Tura nuka Yúsnumka ti penkeraiti. ^5Yaunchu Núnisaran nuwa Yúsan Enentáimtusarmia nu, tura Yúsan shiir Enentáimtikratniun wakeriarmia nu, ni aishrin umirkar nujai ni Enentáin Shíirmach ajasar pujuarmiayi. ^6Atumí weatri Sara ni aishrin Apraáman umirmiayi. Umirin asa, "winia uuntru" Tíniuyayi niin. Atumsha pénker Túrakrumka tura sapijmiatsuk wekaakrumka, Sarajai métek átatrume. ^7Tura aishmantirmesha Yus wakerana nu nekaarum Atumí nuwe shiir Enentáimtusrum tsanintarum. Nuwemsha, nuwa asa, aishmanjai métek katsuntrachminiaiti. Tura niisha, ámijiai métek Yusa waitnenkartutairijiai tuke iwiaaku átinian takusminiaiti. Tu Enentáimta asam ame Núwem shiir Enentáimtustá. Yus áujkuram itiurchat atsuti tusarum Túratarum. ^8 Nuyasha Ashí Yús-shuartirmin Tájarme, aya Chikichík enentaik Atí. Waitnennairatarum. Nekas yatsum aneam Núnisrumek anenaitiarum. Aya áminiuk Enentáimtutsuk chikichan Yáintaj tu Enentáimsatarum. ^9Yajauch turamainiakuisha "yapajkiataj" tiirap. Katsekramainiakuisha "iikkiataj" tiirap. Antsu "Yus winia shiir awajtusuiti" tu Enentáimsarum, yajauch turamainiana nu pénker awajsatarum. ^10 ^11 ^12Yus-Chichamnum Júnis aarma asamtai nu Túratarum: Uunt Yus pénker wekaana nuna wainiui, tura ni áujmancha ántawai. Tura yajauchin Túrana nuna nakitrawai. Tuma asamtai, shiir pujustaj Tákunka tura tuke tsawant warastinian wakerana nu, pénker Iimiastí, yajauch chichakaij tusa tura Wáitruawaij tusa. Tunaanumia kanaki pénkeran Túratí. Tuke Enentáijiai shiir átinian eakti. Tu aarmaiti. ^13¿Yaki yajauch Túrutmat pénker turamnisha? ^14Túrasha pénker Túrayatmek Wáitiakminkia Yus shiir Enentáimtikramprattarme. Tuma asamtai ashamkartutsuk, sapijmiatsuk wekasatniuitrume. ^15Tura "Kristu winia Uuntruiti" tu Enentáimtustarum. Tura "¿urukamtia Yus-shuar ajasuitiam?" turamainiakuisha, pénker aimkiamnium iwiarnarum pujustarum. Waantu Enentáimtumatsuk, niin pénker Enentáimtikrataj tusam Túrata. ^16 "Yúsjai pénker wekasataj" tu Enentáimsarum wekasatarum. Yus-shuar asakrumin Chíkich shuar ántrar áujmatramainia nu ni ántar áujmatramsamun nekaawar natsaararat tusarum Yusjai pénker wekasatarum. ^17Yajauch Túrakur Wáitsatniujainkia nankaamas, Yus wakerakuinkia pénker Túrakur Wáitsatniuka ti penkeraiti. ^18 Kristu ii tunaarin Asakártaj tusa jarutramkamiaji. Ashí Asakárma asamtai atak tunaan jarukchatniuiti. Niisha tunaan penké Túrichuitiat, ii Tunáa asakrin Wáitrutmasmiaji, Yúsnum ejetamtai tusa. Ayashiinkia jakayat ni Wakaníjiai ni ayashi ataksha iwiaaku ajasmiayi. ^19Ni Wakaníjiai Jakáa wakanin emetamu armia nuna etserkataj tusa wémiayi. ^20Nusha yaunchu Nuai uunt kanun Nájanuk siantu painti (120) uwi pujurmia nui Yuska umirtukarat tusa ti Nákamaitiat Nuai étserman umikcharmiayi. Nú kanunmasha ishichik, uchu, aents kanunam pujuinian yumijiai uwemtikrarmiayi. ^21 Nu yumi Yus-shuarti imiantinian nakumui. Ii ayashi chamir awajsatai tusar imiantsuji. Antsu ii Enentái pénker Atí tusar Yus sear imianji. Nujai iisha uwemji. Jesukrístu nantakin asamtai, nujai uwempraitji. ^22Tura Niisha nayaimpiniam we akupin pujutainium Yusa Untsuuríini apujsamuiti. Túramtai nayaimpinmaya suntarsha, tura Ashí kakaram akupin ainiana nusha Jesukrístun umirainiawai. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Kristu ni ayashiin Wáitsa asamtai atumsha Núnisrumek Wáitsatin ákuisha, katsuntratjai titiarum. Ni ayashiin Wáitiana Nú shuar yajauchin Páchiatsui. ^2Antsu "iwiaakjana nuikia Yusa wakeramurin tuke umirkatjai" tu Enentáimiui. Ni ayashi wakerana nuna yamaikia Páchiatsui. ^3Warí, Yúsan nékainiatsna Nú shuar Túruiniana nu atumsha Núkap Túrichmakuram. Yus-shuar ajatsuk tsanirmatin wakerimiarme. Yajauch Túratniusha, nampernum nampekrum ti Yurumárum, Enentáincha ajasrum charaatum ajatniusha, ántar-yusa namperiin yajauch ana nu najanatniusha nusha Ashí wakerimiarme. ^4 Tura surimiatsuk yajauch Túrimiarmena nu iniaisa asakrumin, yaunchu atumjai nuna Túrin armia nu, "urukamtai iniaisara?" tusar yajauch áujmatramprume. ^5Túrasha ukunam nu aents ni Túramurin etserkartatui. Iwiaaku ainia nunasha tura Jákaru ainia nunasha Neka awai. Nii nu aentsun sumamtikiawartatui. ^6Túrasha jaka armia nu Yusa shiir chichame ujankarmiayi. Ni ayashiin Ashí shuarjai métek jakamniaitiatan Yus iwiaaku pujana Núnisan ni Wakaníi iwiaaku pujusarat tusa ujankarmiayi. ^7 Ashí amuukatin jeatemayi. Tuma asamtai pénker Enentáimsatarum; Túrarum anearum Yus auju pujutarum. ^8Aneniamujai Untsurí tunaasha tsankuratin awai. Tuma asamtai Ashí nankaamas nuamtak anenaistarum. ^9Kajé-kajejainchu Atumí jeen Itiaaniátarum. ^10Iin ankant ankant shiir awajtamsatniun Yus ti Núkap takakui. Tura iin shiir awajtamsamujai Chíkich shuarsha shiir awajsatarum tusa Chíkich Chíkich Túratniun suramsaitji. Tuma asamtai pénker takaawa aintsarmek Yus amasmania nujai ame írutramuram Yaintá. ^11Etserkatniun Yus amasuitkiuinkia ame tamena nu, Yus tana nujai métek Atí. Chíkich shuar Yáintiniaitkiumka Yus amaana Nú kakarmajai Túrata. Ashí Túramna nu Yusa naari shiir Atí tusam Jesukrístu Náarijiai Túrata. Jesukrístun Ashí aents shiir Enentáimtusartí. Tura Ashí aentsnum ni kakarmari tuke Atí. Nuna tajai. ^12 Aneamu yatsurtiram, ti waitsatin nekapramsartin jeartampramna nu Nusháa Enentáimprairap. Wáitsatin Támatai, "¿urukamtai waitsa pujaj?" tu Enentáimsairap. Kame Túrunamniaiti. ^13Tuma ain shiir Enentáimsatarum. "Kristu Wáitsamurin métek-taku Wáitiakun pénkeraiti" tu Enentáimsatarum. Ukunam Kristu winchari Wáinkiarum Timiá warasmi tusarum Túratarum. ^14Krístunu asakrumin katsekkramkachartimpiash. Túmaitkiuisha Yusa Wakani shiir ana nu atumiin pujurtamkui shiir awajsamuitrume. Katsekkramainia Nú shuar imia Yusa Wakanin yajauch áujmatainiawai. Tura átumka Yusa Wakani shiir awajearme. ^15Túra atumsha yajauch Túrawairum aneartarum. Mankartana nu, kasamkana nu, Tunáa Túrana nu, tura chikichna Páchiana nusha ni Wáitsatniurinkete. Atumjainkia nu Wáitsatniuka Atsutí. ^16Tura antsu Krístunuiti tusar wishikramuk Wáitkiarmainiakui natsaarairap. Krístunu asam Wáitiayatmek, natsamtsuk Kristu naari shiir awajsata. ^17Yuska ni shuarin nekapsatajtsa nankamatniuiti. Tura nu tsawantcha jeayi. Yus imia iin nekapramkuisha Yus-Chichaman umirainiatsna Nú shuarsha urukawartin. Ti Asutniáwartatui. ^18Imia Yus umirjinia nu uwempratniuri itiurchataitkiuisha tunaan Túruiniana nusha urukawartin. ^19Tuma asamtai Yus wakeramujai Wáitiainia nu, niisha Yus najanamu asa Yus Iirsatí tusa tuke pénker Túratí. Warí, Yuska tuke pénker Túrichukait. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Yamaikia Yus-shuara uuntritiram, jintintjiarme. Wisha Núnisnak Yus-shuara uuntrintjai. Kristu Wáitsamurin Wáinkiaitjai wisha. Tura ukunam ti shiir átatna nui Chíkich Yus-shuara uuntria Núnisnak wisha pachiinkiattajai. ^2Yus-shuar ame iistiniaitmena nu, pénker Iistá, murikiu Wáinin ni murikrin wainnia aintsamek. Nakittsuk, shiir Enentáimsam Túrata, Yus wakerana nuke. "Chíkich akupta asamtai Túrattajai" Tútsuk tura nujai Kuítrintin ajastin Enentáimtsuk nekas wakeritia, Yusa takatri asamtai. ^3Turasha, "Yús-shuara uuntri ajasan, Yus-shuaran akuptiaj" tu Enentáimsaip. Antsu shiir Túramurmijiai Yusa murikri jintintiata. ^4Nuinkia murikiu wainniu Uuntri taa wantiniak iwiarmamtai tawasap ti Shíirmachia Núninian suramsattawai. Aents Súana Nú Shíirmach wari mamurtiniaiti. Tura Uuntrum ámin suramsattana nuka penké mamurchattawai. ^5 Tura natsatirmesha Atumí uuntri umirkatarum. Kame yaunchu Yús-Papinium aarma asamtai Ashí Yus-shuartiram nankaamantu Enentáimtumatsuk umirnaikiatarum. Waantu Enentáimtuma Núnaka Yus nakittiawai. Antsu nankaamantuchu Enentáimtuma nuna Yus waitnentak yayawai. Tu aarmaiti. ^6Wats, Yus Timiá kakaram asamtai, amek nekamam, péejchach Enentáijiai Enentáimtumasta. Nuinkia tsawant jeamtai ni wakerak Yus ámin penkeri awajtamsattawai. ^7Yus ámin ti Enentáimturmakui ame itiurchatrum ainia nu Yus Ashí iiktusta. ^8 Aneartarum tura iimiastarum. Iwianch Atumí nemasri ana nu, uunt Yawáa nuke, yanak emesraintiaj tusa eaak tentaa wekaawai. ^9Tura tuke Yus nekas Enentáimtusrum surimiaktarum. Ashí nunkanam Yusnum Atumí yachi ainia nu átum Wáitiarmena Núnisaran Wáitiainiawai. Nusha kajinmakchatniuitrume. ^10 Wats, ishichik tsawant Wáitsarmena nu nankaamasmatai Yus ataksha pénker awajtamsattarme. Tura numi wewe wajana Núnisan Ikiakátmartatrume. Tura Yus Ikiakárma asarum ni jintiin tuke pénker wekasattarme. Ju Yus tuke iin waitnentramtsujik. Tura iisha Jesukrístunu asakrin Niijiai métek Yus ni shiir pujutainium tuke shiir pujusmintrum tusa achirmakuitji. ^11Nú Yúsnasha Ashí aents shiir Enentáimtusartí. Tura Ashí aentsnum ni kakarmari tuke Atí. Nuke ati. ^12Serpanujai ju papin ishichik aarmaj nuna akupeajai. Serpanu Yusjai pénker wekaak Yusnum winia yatsur ajasuiti; Núnaka nékajai. Yus waitnentrama asa ti yainmakmania nuna Enentáimtikeajrume ju papijiai. Tura tuke ni waitnenkartutairiin wekasatarum Tájarme. ^13Papirúnianmaya atumjai métek Yus achikma ainia nu amikmaatmarme. Winia uchir Markus Núnisan amikmaatmawai. ^14Yusai yachi ajasu asarum anenaisrum shiir awajnaisatarum. Jesukrístunu ajasuitrumna nuna Yus imiatkinchanum pujustinian suramsarat tusan wakerajai. Nu Atí. __________________________________________________________________ 2 Peter __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wikia ju papin aajna ju Semun Pítruitjai. Jesukrístu akatramu asan ni takarniurintjai. Ii Yusri tura iin Uwemtikramin Jesukrístu umirumna nuna atumniasha juna aatjarme. Niisha Ashí aentsun métekrak Enentáimtin asamtai atumsha iijiai métek Niiniu ajasurme. Nuka ti penkeraiti. ^2Yus, tura ii Uuntri Jesussha nékarmena Nú Núkap nekaki wéakrumin, Yuska atumin ti nukap Yáinmaktatrume tura ti nekas imiatkinchanum pujustinian suramsattarme. Nuna nekaan tuke Núnisan Atí tusan wakerajrume. ^3Yus uunt asa tura Ashí Túramnia asa, umirtukat tusa achirmakuitji. Nii neka asar atsumajnia nu Wáinkiaitji. Yus-shuarti wekasatniusha, tura Niin aneatniusha ii atsumajnia nuna Yuska kakaram asa suramsaitji. ^4Niisha uunt asa tura tujinkiachu asa ni chichamen suramsaitji. Nu chichamsha ti kakarmaiti tura ti penkeraiti. Nu chichamjai atumsha Atumí ayashi yajauch wakerana Nuyá uwemprarum, Yusai Páchitkia átinian suramsaitrume. ^5 Yus umirkarme. Yamaikia juna Túrataj tusarum kakartiniaitrume. Ti penker wekasatniuitrume. Nuyá Yusna nekaatniuitrume. ^6Nuyá yayauch Túrashtin iimiastiniaitrume. Nuyá katsuntratniuitrume. Nuyá Yus shiir Enentáimtusrum wekasatniuitrume. ^7Tura Nuyá Ashí shuar shiir Enentáimtustiniaitrume. Tura nu nankaamas Ashí shuar aneatniuitrume. ^8Ashí nu Túrakrumka, tura tuke Túrukrum wéakrumka, nakiarchattarme. Túrarum ni takatri émamkesrum takastatrume. Tura ii Uuntri Jesukrístu nekas nekaattarme. ^9Tura nuna Túruiniatsna nuka, kusurua aanin ainiawai. Jesukrístu wakeramurin Enentáimtuiniatsui. Ni tunaariya uwemprarmia nuna kajinmatainiawai. ^10Tuma asamtai yatsurtiram, Yus atumin anaitiamak achirmakurmena nu tuke Enentáimsarum wetarum. Túrakrumka penké iniarchattarme. ^11Tura ii Uuntri Jesukrístu uwemtikramprajnia nu, Nii tuke akupeana nui, nakittsuk shiir awaintiamattarme. ^12 Tuma asamtai nékarminin tura Yusna nekas ana Nuyá kanaatsrumnin tuke Enentáimtikratjarme. ^13 ^14Nekaatarum. Winia Jákatniurun jeatema nuna ii Uuntri Jesukrístu ujatkayi. Tuma asamtai iwiaaku pujajna juik atumin tuke Enentáimpratarum tusan jintintratniuitjarme, tu Enentáimsajai. ^15Tura wi jakamtai, wi aajna juna tuke kajinmatkiirum tusan, wi jeajna nuna Túrattajai. ^16 Ii Uuntri Jesukrístu kakarmari tura ni Táratniuri etserkamajnia nu, aya aentsnumia ántar chichamchauyi. Antsu imia ii jiijiai Uunt Jesukrístu waantu ajasu Wáinkia asar ujakmajrume. ^17Tura Apa Yus Jesukrístun shiir waantu awajsamia nui, ni Imiá shiir pujutairiya chichaak Tímiayi, "Juka winia ti aneamur Uchiruiti. Niin ti wararjai." ^18Iisha naint "Yusna" Tájinia nui Niijiai Pujá asar nu nayaimpinmaya chichaamu paant antukmaji. ^19 Tura nuna nankaamas ti nekasa nu, Yúsnan etserin yaunchu etserkarmia nusha nékaji. Ju étserma jusha, tsawant tsawaatsain kiritniunam ji keak Tsáapin awajeana aintsan asamtai, pénker Enentáimta asarum pénker Túrarme. Tura Kristu taa, Yánkuam etsantea Núnisan Atumí Enentáin Ashí paant awajsattawai. Tura nu tsawant jeatsain nu étserma tuke pénker Enentáimtustarum. ^20Tura ju emka nekaatarum. Shuar aya ni Enentáimmiarijiain, Yusa Wakaníjiainchu, Yus-Chicham urukamtai tu Chicháa nuna nekaatniun jeatsui. ^21Warí, Yúsnan etserin yaunchu etserkarmia nu, aya ni wakeramurijiain Tícharmiayi. Nu aishmankan Enentáin Yus pujursarmiayi. Tuma asa ni tiarmia nuna Yusa Wakaní jintintiam tiarmiayi. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Tura Israer-shuarnum wait chichaman etserniusha Páchitkiarmiayi. Atumiincha wait chichaman unuiniau Páchitkia ártatui. Niisha awajimtikrampratniun wakeruiniak Wáitian ti yajauchin uukar unuiniarartatui. Tura "Uunt Jesus uwemtikrurmia nusha ántraiti" tiartatui. Nuna takui ni amuukatniurisha Wárik jeartiatui. ^2Tura Untsurí shuar ni yajauch Túruiniamurin iirsar métek Túrawartatui. Iis, "Yus-Chichaman unuiniaitjai" Tuíniayatan Imiá yajauch Túruiniakui Untsurí aents "Yus-Chicham ántraiti" tiartatui. ^3 Kuítian ti wakeruinia ásar, wait chichaman unuitiamprar Akíam Kuítriniawartatui. Tura Nú shuar yaunchu Yus Jákatniunam sumamtikiawarma ásar, ni amuukatin tsawantri jeatemayi. ^4¿Warí? Yuska ni suntari nayaimpiniam pujuarmia nunasha penké tsankurachmiayi. Antsu nayaimpinmaya jinium akupkarmiayi. Tura nekapsatin tsawant jeatsain kiritniunam jinkiamu emetamu pujuiniawai. ^5Yáunchuya shuarnasha Yus tsankurachmiayi. Antsu amuukarat tusa amaarkatniun akuptukarmiayi. Antsu aya Nuain, Yusjai wekasatniun etserin asamtai ni shuari siati armia nujai uwemtikramiayi. ^6Enentáimpratarum. Sutuma pépruncha tura Kumura pépruncha nayaimpinmaya jin akuptuk Yus mash amukmiayi. Aya Yúnkunmik awajsamiayi. Ukunam nu Túrunamun nekaawar, shuar Tunáa Túratin Tsúumainian nekaawarat tusa Túramiayi. ^7 Tura Yus Ráutan uwemtikramiayi. Pénker shuar asa, Sutumanmaya shuar Imiá yajauch ásar Tunáa Túruiniakui, Raut Kúntuts Enentáimsamiayi. ^8Pénker aishman asa, Nuyá shuara yajauchirin Wáitiainiak, ni Enentái pénker asamtai tuke tsawant Kúntuts Enentáimiuk Wáitmiayi. ^9Tura incha tunaan iniakturmakrin, nu tunaanum nupetnakchati tusa Uunt Yus uwemtikrampramniaitji, ni umirka asakrin. Túrasha yajauch Shuárnaka nekapsatin tsawant jeakui ti Asutniáwarat tusa Yus Yámaikikia apujeawai. ^10 Tura Yus akupeana nuna umirkatniun nakitrar ni yajauch wakeramurin Túruinia nunasha Yuska nekas Asutiáttawai. Enentáimcha ainiawai. Tura ni wakeramuriniak wakeruiniawai. Niijiai nankaamas akupin ainia nuna yajauch áujmatainiawai. ^11Warí, imia Yusa suntari Yusai matsatainia nu, nuna Túratniun Tsúumainiawai. Nankaamas kakaram tura nankaamas uunt ainiayat nu akupniun katsekainiatsui. ^12Nu aishmansha Enentáincha yajasma Núnin ainiawai. Achikiar mantamnatniuk akiinia ainiawai. Enentáimtsuk Nánkamsar yajauchin chichainiawai. Tuma ásar yajasma Núnisan Jákartatui. ^13Chikichan Wáitkiamia aintsan Wáitsartatui. Tuke tsawant ni wakeramunak Túruiniak "waraajai" tuiniawai. Tura atumjai irunar Yurumáiniayatan atumin anankramawar warainiawai. Nuka natsantaiti. ^14Nuwan wakerutskeka iiniatsui. Tunaan yawetainiatsui. Yúpichuch ainia Nú shuaran netse Túratniun wakerumtikiainiawai. Kuítian wakeruktinniasha ti nékainiawai. Jákatniunam sumamawaru ainiawai. ^15Yúsnumaani naka wétsuk awajirarai. Peura uchiri Paraam Yúsnan etserniuitiat yaunchu awajimia Núnisaran awajiniawai ju shuar. Paraamka tunaan tura, Kuítian achiktinian ti wakerukmiayi. ^16Tura niisha Tunáa Túratajtsa weai Yuska umpuurun chichachun aents chichaana nujai métek chichamtikiamiayi. Nuinkia umpuuru timia nujai Yúsnan etserin ni netse Túratniurin Enentáimiar iniaisamiayi. ^17Nu aishmansha yumirmat kuyua Núnis ainiawai. Tura Núnisan yuranmisha Kíariat nase umpuim menkaana nu, yumi ajuarcha ásar, penké ántar ainiawai. Warí, Yus-Chichamjai aentsun yainiainiatsui. Niisha Imiá kirit ámanum tuke pujustin ainiawai. ^18Niisha ti chichainiayat ántar chichainiawai. Yajauch Túratniujai tura ayash wakera Nújaisha Páchim Túriarmia Nuyá kanakiarua Nú shuaran ataksha tunaanum ajuartajtsa wakeruiniawai. ^19"Iiya Núnis Túrakrumka ankant átatrume" tu wénawai. Túrasha imia ninki ni tunaariin emetamu ainiawai. Páantchakait. Shuar Warí tunaajaim nupetnaka, nuna emetamurinti. ^20Kame shuar, uunt Jesukrístu uwemtikiartin ana nuna chichamen nékainiak ju nunkanam yajauch ainia Nuyá uwempra ainia nu, Tunáa nupetkam atak yajauchiniam iniainiakka, nuik pujumia Nújainkia nankaamas Yamái Imiá yajauch pujuiniawai. ^21Yusa akupkamurin Imiá pénkera nuna Yus Nú shuarnasha Súsarmiayi. Túrasha nékainiayat tunaanum waketkiaru ásar ti Asutniáwartatui. Tuma asamtai, nekas jintia nekaachuitkiunka maak árainti. ^22Tíchamukait, "Yawá iyak ataksha Yúawai," tura, "kuchisha imiaimiuitiat ataksha tsakusnum maajkimiui." Nu aishmansha Núnisan yajauchiniam ataksha Wáketainiawai. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Aneamu yatsurtiram ju papin Jimiará aatjarme. Mai papinium winia jintintiamurjai Atumí chamir Enentáin Enentáimtikratjarum tusan wakerajrume. ^2Yúsnan etserin, pénker wekain armia nuna etserkamuri Enentáimturtarum. Tura ii Uuntri akupkamurin ni akatramurijiai ujatmakarmia nusha Enentáimpratarum. Jesukrístu uwemtikrampramaj nuna chichamen tajai. ^3 Jusha emka nekaatarum. Amuamu tsawantin Yúsnan wishikin wantinkiartatui. Tura niisha ni yajauch wakeramurin Túrusar wekasartatui. ^4Tura juna tiartatui. "¿Krístuka "wi atak Tátatjai" timia nusha urukuit? Warí, ii uuntri yaunchu kajinkiarmia Nuyá Yapajiáchmaiti. Yus yaunchu ju nunkan najanamia Nuyá yamaisha tuke Núniskete" tiartatui. ^5Túrasha nunkancha nayaimpincha Yus yaunchu najanamia nuna nekaatniun nakitiainiawai. Yusa chichamejai nunka entsaya jiinkimiayi tura nunkasha Entsá nanatrawai, Yus timia nujai métek. ^6Tura ukunam nu nunkan amaarkamujai Yus emesramiayi. Ashí nuna nekaatniun nakitiainiawai. ^7Tura Yus tiniu asamtai nayaimpisha nunkasha Yamáiya nuka jijiai emesnarat tusa ikiusma ainiawai. Yus aentsun nekapsattana nu tsawantai yajauch aents emesnartatui; tura jisha nu tsawantai nunkancha nayaimpincha aesattawai. ^8 Tura jusha, aneamu yatsurtiram, Enentáimsatarum. Uunt Krístujainkia Chikichík tsawant mir uwiya Núniskete; mir uwisha Chikichík tsawanta Núniskete. ^9 Uunt Kristu, "atak Tátatjai" tana nuna umitsuk menkakashtatui. Ayatik aentsti "wau taatsui" taji. ¿Urukamtai wau taatsua? Iin aentstin Nákarmaji. Shuar Chikichkísha menkakain tusa nakitiawai. Antsu Ashí shuar Enentáin Yapajiáwarat tusa wakerawai. ^10Túrasha Uunta tsawantri aya aneachma jeattawai. Kasa aya aneachma kiritniunam taana Núnisan Tátatui. Nu tsawantin nayaimpisha ipiamta Núnis Charáa timiatai menkakattawai. Tura nui Ashí írunna Núurtiuk esaawartatui. Tura nunkasha tura Ashí írunna nusha esaawartatui. ^11 Ashí nu emesnartin neka asarum atumsha Imiá nekas Yus tuke Enentáimtusrum, takamtsuk umirkarum wekasatniuitrume. ^12Yusa tsawantri Wárik tati tusar, Jintiá iimprusar Nákastiniaitji. Nu tsawantai nayaimpisha Esáa emesnartatui, tura Ashí írunna Núurtiuk ti tsuer ajas entsamnattawai. ^13Tura iikia yamaram nayaimpisha, yamaram nunkasha ati tusar Nákaji. Nu átatui, Tímiayi Yus. Tura nuisha aya pénkerak átatui. ^14Nu tuma asamtai, aneamu yatsurtiram, ju Túrunati tusarum Nákarmena nui, imiatkinchanum wekasam chamir Enentáimjai makuuchmin Yus Wáitkiati tusarum wekasatarum. ^15Ju nekaatarum. Iin uwemtikramprataj tusa Yus ti Nákarmaji. Ii aneamu yachi Páprusha Núnisan Yus ni nekatairin susamia Tímiatrusan aatrampramarme. ^16Ashí Papí aarmia nui Pápruka wi tajana nuna chichaawai. Kame ni aarmari Chíkichka ishichik nekaachminiusha ainiawai. Nékachu ainia Nú shuarsha, tura Yúsnum tariarcha ainia nusha Papru aarman Yapajiáwar Nusháa jintintiainiawai. Tura Chíkich chichamsha Yus-Chichamnumia ana nuna Núnisan Túruiniawai. Túmainiakka ninki emesmamainiawai. ^17Wátsek, aneamu yatsurtiram, Túruntsain ujakjarmena nu neka asarum, yajauch shuar anankramattsa wakerutmainiak awajimtikrurain tusarum, tura Yusai tariarurmena Nuyá iniaraij tusarum anearum wekasatarum. ^18Tura ii Uuntri Jesukrístu iin Uwemtikkiartin ana nu, Yamái nékarmena Nú nankaamas nekaatarum. Tura Enentáimin Nú nankaamas tariarum wetarum. Yamaisha tura tuke, ii Uuntri Jesukristu Náarin uunt Awájsartí. Nu Atí. __________________________________________________________________ 1 John __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Ashí nankamamia Nú yaunchu Yusa Uchiri tuke pujuuyayi. Nusha iisha anturkaitji. Nekas ii jiijiai Wáinkiaitji. Wáinkiarsha ii uwejéjaisha antinkiuitji. Niisha Yúsan ti paant awajeak~u, Chícham Tíminiaiti. Tura tuke iwiaaku átinia nérennuiti. Nuna aateajrume. ^2Iwiaaku átinia nérenniusha paant nekanamiayi, nusha Jesukrístuiti. Iisha Nii Wáinkia asar nu étsereaji. Tura tuke iwiaaku átinia nérenniuri asa tuke Yus Apajai pujuyayi. Tura yamaikia iini paant ajatramsakrin atumniasha ujaajrume. ^3Ii Yus Apajaisha ni Uchiri Jesukrístujaisha tsaninkiar nekas Chikichík ajaji. Tura atumsha Núnisrumek iijiai Chikichík ajasuk tusar Wáinkiamajnia nuna anturkamajnia nunasha ujaajrume. ^4Ti shiir warastarum tusan juna aatjarme. ^5 Yus Imiá Tsáapnin asamtai kiritin Niinkia penké atsawai. Nu chichaman Jesukrístu iin unuitiamprakrin nuna atumniasha ujaajrume. ^6"Niijiai tsaninkia pujaji" Táyatar kiritniunam pujustinia aintsar tunaanum pujakrikia Wáitraji tura nekas pénker ana nu Túratsji. ^7Yuska tuke Tsáapninium pujuwiti. Iisha Núnisrik tuke Tsáapninium pujakrikia Nuámtak nawamnaikiar pujuiniaji. Túrakrin Yus ni Uchiri Jesukrístu numpéjai Ashí ii tunaari japirtamji. ^8 "Wi tunaan Túrichuitjai" Tákurkia ímia iik ananmamaji. Nekas ana nu nékatsji. ^9Antsu ii Tunáari Yus paant ujakrinkia Yuska tsankurtamprattaji. Tura ii tunaarin Asakátramprattaji. Yuska ti penker asa Nii tana nuna Tímiatrusan umikmin asa Túrattawai. ^10Kame "Tunaan Túrichuitjai" Tákurkia nujai "Yus Wáitriniaiti" taji. Ni chichamesha ii Enentáin pujurtamtsuji. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Yus-shuartiram, tunaanum iniaarairum tusan ju Papí aateajrume. Túrasha Yus-shuar Tunáa Túramtainkia Apa Yusan ii áujturmau awai. Nuka Jesukrístuiti. Niisha ti penkeraiti. Niisha Yúsan áujturmakui Yusjai ataksha iwiaarar pujustatji. ^2Jesukrístu ii tunaarin Asakártaj tusa jarutramkamiaji. Túrasha aya iiniunkechu antsu Ashí shuara tunaarin Asakártaj tusa jarukmiayi. ^3 Yus tana nu umirkurkia nuikia Yus nekas nékaitji. ^4Tura shuar "Yúsan nékaitjai" tayat Yus tana nuna umirchakka Wáitrawai. Nekasa nuka ni Enentáin atsawai. ^5Antsu shuar Yus tana nuna umireakka Yúsan ti shiir aneawai. Túrakur Niijiai tsaninkiar pujamu nékaji. ^6"Yusjai tsaninkia wekaajai" tana Nú shuar Jesukrístu wekasamia Núnisan wekasatniuiti. ^7 Yatsuru, yamaram akupkamun aattsujrume. Ayatik Yámankamtaiknumia antukmiarum nunak Tájarme. Ashí atumin jintintiamu yaunchu akupkamuiti. ^8Túmaitiat nekas yamarma aitkiasnak aateajrume. Nu akupkamun Kristusha nekas iniakmasmai. Atumiincha nu akupkamu nekas paant awajsamuiti. Nujai kiritin menkaatemka asamtai tura nekas tsaapninkia paant tsaapnirtasa pujakui nu akupkamun Ataksháa aateajrume. ^9Shuar "Tsáapninium pujajai" Táyat Chíkich Yus-shuaran nakitiakka tuke kiritniunam wekaawai. ^10Yus-shuaran aneana nu nekas Tsáapninium pujawai. Niisha iniaatsuk chikichnasha tunaanum ajuarchamniaiti. ^11Tura shuar Chíkich Yus-shuaran nakitiakka kiritniunam tuke wekaawai. Tura kiritniunam iimiu asa itiuraani wea nuna nékatsui. ^12 Uchitirmincha, Jesukrístu jakamujai Atumí tunaari tsankurnaru asakrumin juna aateajrume. ^13Uuntirmincha Yámankamtaiknumia tuke pujuuya nu Nekáa asakrumin juna aateajrume. Uunmarutirmincha uunt iwianch nupetka asakrumin juna aateajrume. Uchitirmincha, Yus Apa Nekáa asakrumin aateajrume. ^14Uuntirmincha Yámankamtaiknumia tuke pujuuya nu Nekáa asakrumin juna aatjarme. Uunmarutirmincha Atumí Enentáijiai Yus-Chicham umirkarum kakaram asarum íwianch nupetka asakrumin juna aatjarme. ^15 ^16 ^17Aya aentsnumia ana nu yakiyanchuiti. Apa Yus Súsachuiti. ¿Warimpiait nu? Júiti: ame ayashim wakerana nusha, ame iisam takustaj Támena nusha, tura nankaamantu ajastin. Nuka ju nunkanmaya ainiawai. Shuar aya nunak wakerak Yúsnaka aneatsui. Kame ju nunkasha amuukattawai. Ashí nu wakeruktincha ti nekas amuukattawai. Túrasha shuar Yusa wakeramurin Umíana nu tuke iwiaaku pujustatui Yusjai. Nu asamtai atumsha ju nunkanam ana nu pachikiairap. Tura aya Juyá ana nu aya Tákustin Enentáimsáip. ^18 Uchirú, amuukatin tsawant jeatemayi. Atumsha Kristu nemasri Tátin antukuitrume. Yamaikia Untsurí Kristu nemasri wantinkiarmatai amuukatin tsawant jeatemayi. ^19Nusha ii weeak ármayi. Túmaitiat nekas Yus-shuar ácharmayi. Nekas Yus-shuar ainiakka tuke iijiai irunar pujuaraayi. Tura Jíinkiarmatai nekas Yus-shuarcha ainia nu paant nekanamniaiti. ^20 Antsu atumniaka Yusa Shiir Wakanin Kristu suramsamtai Ashí paant nékarme. ^21Nékachuitrume tu Enentáimkiun aattsujrume. Antsu nekas chicham ana nu neka asakrumin paant aatjarme. Wáit-chichamsha nekas-chichamsha penké nushaachuk ainia. ^22Wáitrin Júiti: Jesusan "Yus anaikiamuka Krístuchuiti" tana Núiti. Núiti nekas Kristu nemasri. Yus Apancha ni Uchirincha nakitia asa Kristu nemasrinti. ^23Yusa Uchirin nakitiainia nu Yus Apajaisha tsanin pujatsui. Tura Yusa Uchirin shiir awajea nu, Yus Apajaisha tsanin pujawai. ^24Yámankamtaiknumia antukmiarum nu Atumí Enentáin pujurtamsati. Nu Túrakrum atumsha Yusa Uchirijiaisha Yus Apajaisha tuke tsaninkrum pujustatrume. ^25Jesukrístusha Niijiai tuke iwiaaku pujustinian tsankatramkaitji. ^26Anankartin írunkui juna aatjarme. ^27Atumniasha Jesukrístu Yusa Shiir Wakanin suramsakrumin, nu Wakan tuke pujurtamkurmin shuar jintintramatin atsumatsrume. Antsu Yusa Wakani Ashí jintintramprume. Ni jintintrammasha Imiá nekas asa Wáitchaiti. Tuma asamtai Nii jintintramna aintsarum Krístujai tuke tsaninkrum pujustarum. ^28 Yamaikia, uchiru, Krístujai tuke tsaninkrum wekasatarum. Nu Túrakrikia Nii Támatai natsamtsuk ti shiir inkiunaiktatji. ^29Atumsha Jesukrístu ti penkera nu nékarme. Núnisan Ashí shuar pénkeran Túruinia nuka Yusa uchiri ainiawai. Nusha nekaatarum. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Maa, shiir Enentáimpratarum. Yus Apa ti anenma asa "winia uchir" tu anaitiamkaitji. Kame nekas ni uchirintji. Tuma asakrin Jú nunkanmaya Yús-shuarcha nekarmainiatsji. Kame Yusnasha nékainiatsui. ^2Aneamu yatsurtirmea, juna Tájarme: nekas Yusa uchiri ajasuitji. Kame ukunam urukuk átaj~i nusha nékatsji. Túrasha ju paant nékaji: Jesukrístu Támatai imia Nii paant Wáinkiar Niijiai métek ajastatji. ^3Tura shuar shiir Enentáijiai nuna Nákakka imia ninki shiir awajmamui Jesukrístujai métek shiir atajai tusa. ^4 Shuar Tunáa Túrakka Yus akupkamu umirkachuiti. Kame Núiti tunaaka Yus akupkamu umirkashtin. ^5Jesukrístu ii tunaari Asakártaj tusa ju nunkanam Támia nu nékarme. Tura Ninkia tunaan Túrichuyayi. ^6Tuma asamtai shuar Niijiai tsanin Wekáa nuka tunaanum wekaatsui. Antsu shuar tunaanum wekaakka nu shuar Krístun Wáinchaiti, Núnisan nékachuiti. ^7Uchiru, shuar anankramawairap. Pénker Túrinkia Kristu ti penker asamtai niisha pénkeraiti. ^8Antsu shuar tunaanum wekaana nu iwianchnaiti íwianch tuke tunaan Túrin asamtai. Yusa Uchiri ju nunkanam Táwiti Ashí íwianch Túramun emesrataj tusa. ^9Shuar nekas Yusjai akiinia nu tunaanum wekaatsui. Yusa uchiri asa Yusa iwiaakmarijiai wekaawai. Tuma asa tunaanum tuke wekaatsui. ^10Shuar pénker Túratsna nuka tura Yus-shuaran kajera nuka Yus-shuarchaiti. Nujai Yusa uchiri ainia nusha tura iwianchi uchiri ainia nusha paant nekaamniaiti. ^11 Atumsha Yámankamtaikniumia chicham antukmiarum nu Júiti: mai anenai ajartin. ^12Iisha Kaínkia aanin áchatniuitji. Iwianch-shuar asa ni yachin Máamiayi. Tura ¿urukamtai maamia? Enentaimprata. Nii yajauch asa tura ni yachi pénker asamtai Máamiayi. ^13Yatsurtiram, ju nunkanmaya shuar nakitramainiakui ti Enentáimsairap. ^14 Iikia Jákatniunmaya uwempra asar~i nekas iwiaaku pujaji. Túmakur Yus-shuar ainia nu aneaji. Nujai yamaram iwiaakma takakjinia nu Imiá Páantaiti. Shuar Yus-shuaran aneachkunka tuke Jákatniunam wekaawai. ^15Shuar Yus-shuaran nakitiakka mankartinia Núnisaiti. Tura mankartinkia tuke amuicha iwiaakmanum pujuiniatsui. Nuka nékaji. ^16Jesukrístu iin jarutramka asakrin nujai nekas iin anenmaj nu nékaji. Iisha Núnisrik Yus-shuar ainia nu ti aneakur ni yaintai tusar jarukmin átiniaitji. ^17Túrasha shuar Chíkich Yus-shuar atsumana nuna takakiat waitnentachkunka nekas ni Enentáijiai Yúsan aneawash. ^18Uchiru, aya Chíchamjain anenain áchatniuitji antsu nekas aneniakur pénker Túrar Yáiniaiktiniaitji. ^19Jujai ii Yúsai sapijmiatsuk jeatniusha tura nekas Yus-shuaraitji nu nekaatniusha nekapmampramniaitji. ^20 Ii Enentái yajauch Túramun Enentáimtikramkurnisha Yus iijiai nankaamas Ashí mash nékatsuk. ^21Tura, aneamu yatsurtiram, ii Enentái yajauch Túramun Enentáimtikramchakrinkia Yúsai sapijmiatsuk jeamniaitji. ^22Tura ni wakeramu Túrakrikia tura ni chichamesha umiru asakrin Ashí ii seaj nuna suramsattaji. ^23 Júiti Yus akupkamu: ni Uchiri Jesukrístu nekas Enentáimtustin tura Kristu timia aintsarik shuartisha mai anenai ajartin. ^24Shuar ni chichamen Umía nuka Yusjai tsanin wekaawai tura Yus niijiai tsanin wekaawai. Mai chikichik ajasu ainiawai. Tura Yusa Wakani ii Enentáin Pujá asamtai nujai Yus iijiai tsanin wekaana nu nékaji. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Aneamu yatsuru, Untsurí shuar Wáitruiniak "wi Yúsnan etserniuitjai" tuiniawai. Tuma asamtai Ashí shuar "wi Yusa Wakanin takakkun chichaajai" tuinia nu pénker nekaptsuk Enentáimtusairap. Antsu iisrum nekas Yusa Wakanímpiashit tura Chíkich wakaniashit nu nekaatarum. ^2Jujai nekapsarum ya nekas Yusa Wakanin takaka nu nekaattarme: Shuar "Jesus Yusa Uchiri Krístuitiat nekas aents ajas ayashimkiamiayi" tana nu Yusa Wakanin nekas takakui. ^3Tura Jesusan tu Enentáimtatsna nuka Yusa Wakanin takaktsui antsu Kristu Nemasrí wakanin takakui. Kame Kristu nemasri wakan Tátin tama ántichukaitrum. Nu wakan yamaikia ju nunkanam Táwiti. ^4 Uchiru, átumka Yusna asarum Yus Atumí Enentáin pujawai. Tura ju nunkanmaya shuara Enentáin íwianch pujawai. Atumiin pujana nuka niijiai nankaamas kakaram asamtai Wáitrin ainia nu nupetkaitrume. ^5Niisha ju nunkanmaya ásar aya ju nunkanmayan áujmatainiawai. Túmainiakui ju nunkanmaya shuar ti penker anturainiawai. ^6Antsu iikia Yúsnaitji. Tuma asakrin Yúsan nékainia nu anturtamainiaji. Tura Yúsnachu ainia nu anturtamainiatsji. Nujai nekas Wakanin takakusha tura Wáitrin wakanin takakusha nekaamniaiti. ^7 Aneamu yatsuru, anenaitin Yúsnumia asamtai mai anenai ajartai. Shuar anenkratniua nuka Yusa uchiri asa Yúsnancha nékawai. ^8Shuar anenkratcha nuka Yúsnanka nékatsui. Kame Yuska tuke anenkratniuiti. ^9Tuma asa ni Uchiri chikichkiniak ju nunkanam akupturmakmiaji. Iisha ni Túrunamujai nekas iwiaaku pujaji. Nujai Yus iin Yáinmak ni anenkrattain paant iniakturmasmiaji. ^10Jujai nekas anenkrattainkia paant nekanamniaiti: ii Yus aneaj Núchaiti. Antsu ii ti Tunáa árinin Nii aneachmaitiatan Yuska ti anenma asa ni Uchirin ii tunaarin Asakárat tusa akupturmakmiaj nujai nekas nekanamnaiti. ^11Aneamu yatsuru, Yus Núnis anenma asakrin iisha Núnisrik mai anenai ajartai. ^12Chikichkisha Yúsan Wáinkiachuiti. Túmaitiat mai anenai ajakrikia Yus ii Enentáin pujurtamkui Niijiai métek anenkratin ajaji. ^13Yus ni Wakanin suramsa asakrin Yus iijiai tsanin wekaana nusha tura ii Niijiai tsaninkia wekaajnia nusha, nujai nékaji. ^14 Yus Apa ni Uchirin Ashí shuaran uwemtikrarat tusa ju nunkanam akupkamia nu Wáinkia asar~i étsereaji. ^15"Jesus Yusa Uchirinti" tana nu shuarjai Yus tsanin wekaawai tura niisha Yusjai tsanin wekaawai. Mai chikichik ajasu ainiawai. ^16Yus iin anenmajnia nu ti nekas nékaji. Yus tuke anenkratniuiti. Tuma asamtai shuar anenkartakka Yusjai tsanin wekaawai tura Yussha niijiai tsanin wekaawai. Mai chikichik ajasu ainiawai. ^17 Núnisar ti penker anenkartin ajaji. Túrar~i Súmamtikiatin tsawantai natsamtsuk wajastatji. Kame ju nunkanam pujayatrik Jesukrístujai méteketji. ^18Nekas anenaiyamunam Sápij atsawai. Antsu nekas anenaiyamunam Sápij menkaawai. Aya Asutiátin akui sapijmiaktinaiti. Tuma asamtai ántar sapijmiana nu nekas anenkratchaiti. ^19Yus emka iin anenma asakrin iisha Nii aneaji. ^20Tura shuar "wi Yúsan aneajai" Táyat Chíkich Yus-shuaran nakitiakka nuka Wáitriniaiti. Kame Yus-shuaran tuke wainnia nuna aneachkunka ¿itiurak Yusan Wáinchasha aneat? ^21Yus incha juna turammiaji: Yúsan anea nu shuar Chíkich Yus-shuarnasha aneatniuiti. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Ashí "Jesus Yusa Uchiri Krístuiti" tu Enentáimtana Nú shuar Yusa uchirinti. Tura apari aneakrikia ni Uchirísha aneattaji. ^2Yus Apa aneakur tura Nii wakera nu umirkur Yusa uchirisha Ashí aneattaji. ^3 ^4Yus aneakur Nii tana nu umiktatji. Ashí Yusa uchiriya nu Yúsan nekas Enentáimta asa, Ashí ju nunkanmaya írunna nuna Núpeteawai. Nu asamtai Yus tana nu umirkatin itiurchatchaiti. ^5Aya "Jesus Yusa Uchirinti" tu Enentáimtana Nú shuar ju nunkanmaya ana nuna awakkamniaiti. ^6 Jesukristu Jú nunkanam taa entsajai imiankui Yus nayaimpinmaya chichaak "Juka winia aneamu Uchiruiti" Tímiayi. Tura Nuyá Jesus jakamtai ni numpé puarmiayi. Entsajai imianin ni takatrin nankamamiayi Túrasha iin jarutramak ni takatrin amukmiayi ju nunkanam. Chikichkinkia Túrutsuk mai metek Túra asamtai Yusa Uchiriya nu paant nekanamniaiti. Yusa Wakanisha tuke nekas tiniua nu métek tawai. ^7 ^8Nu asamtai menaint "Yusa Uchirinti" Jesusan tuiniawai: Nayaimpiniam Yus Apa tura Jesukristu, Chícham aa nu, tura Yus Wakancha; nunkanmasha Yus Wakancha, entsasha tura numpasha. Mash métekrak tuiniawai. ^9Aents étserainiakui ántureaji. Nuna nankaamas Yus ni Uchirin tana nu nekas anturkatniuitji. ^10 Yusa Uchirin Enentáimtana Nú shuar ni Enentáincha nékawai. Antsu Yus ni Uchirin timian Enentáimtatsna Nú shuar Yúsan Enentáimtachu asa Yúsan "Wáitriniaiti" tawai. ^11Yus ni Uchirín timia Júiti: Tuke iwiaaku pujutai nérenniuiti tura nu iwiaakmancha iin suramsaitji. ^12Yusa Uchirijiai tsanin wekaana Nú shuar, nu iwiaakmajai iwiaaku pujuiniawai. Tura Yusa Uchirijiai tsanin wekaatsna Nú shuar, nu iwiaaku átinnium pujatsui. ^13Yusa Uchiri nekas Enentáimtakrum tuke amuicha iwiaakmajai iwiaaku pujarme. Nu nekaatarum tusan juna aatjarme. ^14 ^15Yus wakeramujai métek seakrinkia anturtamji. Tura anturtamkurin ii seamaj nu nekas takusua nu Enentáimpramniaitji. Nu neka asar Yus ti shiir Enentáimtaji. ^16Tunáa awai Jákatniunam Júana nu. Shuar nu tunaan Túramtainkia Yus áujtustin ántraiti. Tura shuar Chíkich tunaan Túrakuinkia nuka nekas Yus áujtustiniaiti. Nekas Jákatniunam Júatsna Nú tunaan Túraitkiuinkia iwiaaku átinian Yus susattawai. ^17Ashí yajauch~i ana nuka tunaiti. Tura Jákatniunam Júatsna Nú tunaasha awai. ^18 Nekas Yusjai akiinia Nú shuar tunaanum tuke wekaatsui. Antsu Yusa Uchiri niin ti penker wainkiui íwianch antinkiachminiaiti. ^19Iikia nekas Yúsnaitji tura Ashí ju nunkanmaya shuar iwianchnia ainiawai. ^20Yusa Uchiri ju nunkanam taa nekas-Yus aa nuna paant jintintramji. Yusa Uchiri Jesukrístujai tsaninkia wekaakur nekas-Yusa nujaisha tsaninkiar wekaaji. Nekas-Yus asa tuke iwiaaku átinia nuna nérenniuiti. ^21Uchirú, ántar-yus írunna Nuí pachiinkiairap. Antsu nujai aneartarum. Nuke Atí. __________________________________________________________________ 2 John __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Juan Yus-shuara uuntri asan ii umai Yus achikma nuna tura ni uchirincha ju papin aateajai. Wisha nekasan atumin aneajrume. Tura aya Wíkichu antsu Ashí Yus-shuar ainia nusha nekas chichaman nekaawaru ásar atumin anenmarme. ^2Nekas-chicham tuke amuutsuk ii Enentáin Pujá asamtai aneajrume. ^3Yus ii Aparisha tura ii Uuntri Jesukrístusha, Yus Apa Uchiri asa, atumin anenmak imiatkinchanum shiir pujustinian waitnentramak yainmakarti. Nujai nekas-chicham nekaarum anenaittiarme. ^4Ame uchiram Yus Apa akupkamujai métek umiiniakui nuna nekaan ti shiir Enentáimprajai. Nekas-chichaman umin ainiawai. ^5 Yamaikia, umaru, Tájame: mai anenai ajartai. Yamaram akupkamun aattsujme antsu Yámankamtaik antukmiaj nunak Tájame. ^6Nekas anenkartinia Nú shuar Yus akupkamun uminiaiti. Tura Yus akupkamuka "anenkartin tuke atarum" tawai. Nusha Yámankamtaiknumia antukuitrume. ^7 Ju nunkanam anankartincha ti írunui. Jesukrístu nekas aents ajas akiiniamia nuna Enentáimtuiniatsui. Nu shuar anankartin ásar Kristu nemasri ainiawai. ^8Nu shuarjai aneartarum. Yajauch shuar ántar yayakrumin Yus átum takasman métek akirmakchamniaiti. Antsu aneara takasakrumin Yus métek akirmakarmi. ^9Ashí shuar Kristu Jintíamun iniais "nankaamas nékajai" tana nu, Yúsnachuiti. Antsu Kristu Jintíamun Umíana nu shuar Yus Apajaisha tura ni Uchirijiaisha mai tsanin pujawai. ^10 Shuar Kristu chichamen Jintíachu Atumí jeen írmástaj tusa jeakui Awayáwairap tura "shiir taume" tiirap. ^11Kame nu shuar "shiir taume" Tákumka nu shuar yajauch Jintíamu Jímiareame. ^12 Ti nukap atumjai áujmatsatniun wakerajai. Túrasha ju papinium mashi aatrashtatjarme. Antsu imia wiki atumin iyakun Jeátjái. Nuyá naka chichasar ti shiir warastatji. ^13Ame kaim Yus achikma nuna uchiri amikmaatmainiawai. Nuke Atí. __________________________________________________________________ 3 John __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Juan Yus-shuara uuntri asan winia amikrun Kayun ju papin aateajai. Wisha ti nekas aneajme. ^2Aneamu Yatsurú, Yusjai pénker wekaakum ame wakanim pénker pujana Núnisan ame ayashmisha pénker Atí tusan Yúsan áujtajme. ^3 Ame nekas chicham umirman shuar jui taar ujatkarmayi. Tura nuna antukan ti warasmajai. ^4Yus-shuar nekas chichaman umiiniakui Imiá shiir Enentáimtuiniajai. ^5Aneamu Yatsurú, Chíkich Yus-shuar ti penker yayame. Kame yajaya yujainia nusha nekas yayame. Nu pénkeraiti. ^6Nu shuar ame nekas anenamun jui taar Yus-shuar iruntramunam etserkarai. Ataksha irauwenakui atsumainiana nu Súsam shiir akupkarta. Pénker Wáinkiumka Yus shiir Enentáimtikrattame. ^7Nu shuar Jesukrístun takarsatai tusar wekainiawai. Túrawar Yus-shuarcha ainia nuna Kuítrijiai Yurumátniun nakitrarmatai ^8ii Yus-shuartikia nii atsumainia nu ajamsatniuitji. Nekas chichaman etserainia nu, yainkiartai tusar Túratniuitji. ^9 Ashí Yus-shuar árumna nuna papin akuptukmajrume. Kame nékajai, Tiútrepes nankaamantu Enentáimtumak ii Tájinia nuna umiktinian nakitiawai. ^10Nu asamtai nui jean ni yajauch Túramun etsertuktatjai. Nii ántar ti áujmatuk tsanumprutmaji. Tura nu arantcha Yúsnan takainia nu irainiakui Awayáiniatsui. Tura Chíkich Awayátaj Tákuisha suritiawai. Tura Nuyá Yus-shuarjai iruntratniun surimiawai. ^11Aneamu Yatsurú, nu yajauch Túramu jumamkiirap antsu pénker Túratarum. Pénker Túrinia nuka Yúsnaiti. Antsu Tunáa Túrinia nuka Yúsan nékachuiti. ^12 Imiá nekas pénker shuar asamtai Ashí shuar Timitriun pénker áujmatainiawai. Iisha Núnisrik pénker Shuáraiti Tákurin nekas Tájinia nusha nékarme. ^13Wi ti nukap Títinian wakerajme. Túrasha ju papinium mashi aatrashtatjame ^14Wárik iitin asan. Nui jean chichasmi. Shiir Pujustá. Juyá amikrum amikmaatmainiawai. Ii amikrisha chikichik chikichik amikmaatruata. __________________________________________________________________ Jude __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Wi Jútas Jakupu yachintjai. Jesukrístu takarin asan Ashí Yus Apa ni shuari átinian achikma ainia nuna ju papin aateajai. Jesukrístujai tsaninkiaru ásarmatai Yus niin wainiainiawai niijiai kanakchatniun. ^2Yus ti waitnentramak imiatkinchanum tuke shiir pujustinian yainmakarti. Ti anenma asa Túrati. ^3 ^4Aneamu Yatsurú, iikia mai metek Yus-shuar asar ju uwempratin chichaman aatratniun wakerukjarme. Túrasha ti yajauch shuar anankramawar Atumíin pachiinkiarmai. Niisha "Yus ti anenkartin asamtai Páchitsuk Tunáa Túramniaitji" tuiniawai. Nu arantcha Yus iin Akuptamniuncha tura ii Uuntri Jesukrístuncha nakitin ainiawai. Nu asamtai nu shuaran "yaunchu sumamawaruiti" Tímiayi Yus. Tuma asamtai Tájarme "Tuke Yus-Chicham Yapajiáshtinian Ashí Yus-shuar akasmatkarat tusar susamuiti. Wátsek, kakaram ajastarum" Tájarme. ^5Yaunchu Uunt Yus Israer-shuaran Túramia nu nékarme. Nuna atak Enentáimtikratjarme. Ejiptu nunkanmaya Júkiar Niin umirkacharua nuna Máawarmiayi. ^6Nayaimpinmaya suntarsha ni pujutairin ajapa ikiukiar Yus susamun umitsuk iniaisarmiayi. Túrawarmatai Yus kiritniunam jirujai tuke Jinkiá sepunam apujas pujurainiawai. Tura Uunt Tsawant jeamtai Súmamtikiawartatui. ^7Núnisan Sutuma péprusha Kumura péprusha tura Tíjiuch péprusha aishmanjaisha nuwajaisha ti yajauch nuamtak tsanirmanainiakui ti tunaan penké Túrachmin ana nunasha Túrin ármiayi. Túmainiakui Ashí shuar ashamkarat tusa Yus amuicha jinium Asutiáwarmiayi. ^8 Ayu. Atumíin yajauch shuar ainia nu, yaunchu Túrunamun Enentáimtsuk tuke yajauch Enentáimiainiak ni ayashin yajauch awajmamainiawai, Yusnasha nakitiainiawai, tura Ashí akupin ainia nunasha yajauch áujmatainiawai. ^9Antsu Mikiar, nayaimpinmaya suntara Kapitiántrintiat, iwianchjai Máaniak Muisaisa ayashin akasmatak "áaniumsha" tu chicharkachmiayi. Antsu áyatik "Yus Iirmastí" Tímiayi. ^10Túrasha ju shuarka nékainiatsna nuna Nánkamsar yajauch chicharainiawai. Tura nékainiana nuka Yawá ainis Enentáimtsuk áyatik nékainiawai. Tura Nújaisha imia ninki yajauch emesmamainiawai. ^11Maa, Anearartí. Kaín yajauchin Túramia Núnis tura ásar Jákartatui. Tura Parama ainis Kuítian ti wakeruiniak imia ninki tunaanum tsankamakaru ainiawai. Tura Kurea ainis Ashí akupniun nakitin ainiak kajinkiartatui. ^12Atum nuamtak anenaitiai-jisat Nájankurmin nu shuar chikichan Enentáimtutsuk Yusnasha ashamtsuk imia ninki Enentáimtumainiawai. Penké ántar ainiak yumi kiar tee ajasua Núnin ainiawai. Tura nase umpuim Yútutsuk nankamainiawai. Arak nerektin nantutin nerechua aanin ainiawai. Tuma ásar uwemu penké jaka aanin ainiawai. ^13Entsa nujankrak saurin ajekeawai. Nu shuarsha Núnisar ni natsantrin natsamtsuk ajekenawai. Tura yaa waakua aanin ainiawai. Tuma ásar nekas kiritniunam tuke menkakatin ainiawai. ^14Atanka tirankiyayi Enuk. Ti penker Yúsnan etserin asa juna Tímiayi "Uunt Yus ti Untsurí ni shuarijiai winittiawai. ^15 Nuyá Ashí shuar Túrawarman nekaattawai. Tura Ashí yajauch shuarnasha ti Tunáa Túrawarua nujai tura Yúsan yajauch áujmatsarua Nújaisha Súmamtikiawartatui" Tímiayi Enuk. ^16Nu shuarka pénkera nujai waratsuk "yajauchiiti" tuiniawai. Aya ni Ayashí wakeramunak wakeruiniawai. Nankaamantu Enentáimtumainiak chichainiawai. Tura chikich shuaran shiir chicharainiaksha aya nii wakera nuna Túrutati tusa pénker chichainiawai. ^17Tura atumsha, aneamu Yatsurú, ii Uuntri Jesukrístu akatramuri Yáunchu "aneartarum" tiarmiania nusha Enentáimtustarum. ^18"Amúamu tsawant ishichik ajatesmatai shuar Yúsnan wishikrar nakitrartatui. Tura ni yajauch wakeramuriniak Umíi pujuartatui" tiarmiayi. ^19Nu yajauch shuar Atumín akantamenawai. Ju nunkanmayanak Páchiniak Yusa Wakanin takakainiatsui. ^20Tura átumka, aneamu Yatsurú, tuke Yus nekas Enentáimtusrum kakaram ajastarum. Yusa Wakaní kakarmarijiai Ashí Yus seatarum. ^21Yus ti anenmakui nii wakera nu wakeruktarum atumsha. Túrarum ni anenmamu shiir nekaattarme. Tsawant winiawai, ii Uuntri Jesukrístu iin waitnentrama asa tuke shiir Niijiai pujustinian amastatji. Nu tsawant Naká pujutarum. ^22Mai yapaji Ajá ainia nu naka Enentáimtikratarum. ^23Chíkich shuarsha jiniumia Júsatniua aitkiasrum uwemtikratarum. Tura chikichcha ti yajauch ásarmatai anearum waitnentratarum. Tura ni pushirisha ni tunaarijiai maatra asamtai Muíjkiatniuiti. ^24 ^25Yus chikichkiiti. Ti nekaiti. Iin uwemtikkiartin asa ni kakarmarijiai yainmakminiaiti tunaanum iniarchatniun. Tuma asa tunaajai Máatrachu awajtamas ni ti Shíirmarin ejetamtatrume. Túrutma ti waramtikramsattarme. Ii Uuntri Jesukrístu Túrunamujai Yuska Ninki shiir awajsatniuiti tura nankaamantu Enentáimtustiniaiti. Yáunchusha, yamaisha, tura tuke Ashí akupin Atí. Núkete. __________________________________________________________________ Revelation __________________________________________________________________ Chapter 1 ^1 Jú aarman Jesukrístun Yus ujakmiayi. Wárik Túrunatta nuna ni shuarin ujakarat tusa ujakmiayi. Tuma asamtai Jesukrístu ni suntarin akupak Ashí winia paant awajtursamai. Wisha Juánkaitjai. ^2Yus timia nunasha tura Jesukrístu ujatkamia nunasha tura wi iismaj nunasha ti paant aya nekasa nuna Tájai. Penké Wáitratsjai. ^3 Jú papin áujea nu shuarsha tura Núnisan juna ántana nusha nekas Enentáimtuiniakka shiir ártatui. Ukunam átatna nuna ujaawai tura jeatemayi. ^4Wi, Juan, Asia nunkanam siati (7) péprunam Yus-shuar írunun ju papin aateajai. Yus anenma asa imiatkinchanum shiir pujustinian yainmakarti. Nu Yus tuke yaunchu pujuyayi. Núnisan yamaisha pujawai. Tura nuke winittiawai. Akupin pujutainium Yusa Wakani siati naka pujurainia nusha shiir yainmakarti. ^5Núnisan Jesukrístu shiir yainmakarti. Nii tana nu Imiá nekasaiti. Niisha emka jakamunmaya yamaram iwiaakmajai nantakniuiti. Tura ju nunkanmaya akupniu Uuntrinti. Iin anenma asa ni numpejai ii tunaarin nijiatramkaitji. ^6Túrutma akupin awajtamsaitji. Tura ni Apari Yúsnan pujursarat tusa anaitiamkaitji. Nii ti kakaram asa tuke shiir awajnasti. Núnisan Atí. ^7Wats, Krístuka yuranmijiai winittiawai. Tura íjiuarmia nusha tura Ashí shuarsha nuna Wáinkiartatui. Túrawar Ashí sapijmiainiak uutiartatui. Maa, nekas nunis átatui. ^8Krístuka "Yámankamtaiknumia Amúamunmasha Ashí nérenniuitjai, tawai. Wisha A rétranmaya Y rétranam Ashí retra aintsaitjai" tawai ti kakaram Uunt Kristu. Tuke yaunchu pujuyayi. Núnisan yamaisha pujawai. Tura nuke ataksha winittiawai. ^9 Wi Juan atumjai métek waitia asan Atumí yachintjai. Núnisan nayaimpiniam, Yus akupeana nui, métek jeattaji. Tura katsuntrar Nákastinian Jesukrístu Mái métek Súramji. Yus-Chichamnasha tura Jesukrístu timiancha étsereakun nayaantsa ajapén atentramunam Pátmus nunkanam sepunam apujsamua Núnisan pujumjai. ^10Tumai tumin tsawantai Yusa Wakani pujurtakui winia úkuruiní kakantar untsumman antukmajai. Kachu Umpúamua Núnis ti kakarmauyayi. ^11Tura turutmiai "Wiitjai. Yámankamtaiknumia Amúamunam Ashí nérenniuitjai. Wisha A rétranmaya Y rétranam Ashí retra aintsaitjai, Tímiai. Tuma asamtai Wáinmena ju, papinium aaram Asia nunkanam siati péprunam Yus-shuar írunna nui akuptukarta. Ju peprunam akupkarta: Ipisiusha, Ismirnasha, Pírkamusha, Tiatirasha, Sártissha, Piratírpiasha, tura Rautiséasha." Tu turutmiai. ^12Túrutkui yaki Túruta tusan apajasan iikman siati shirikip ikiutain kurijiai najanamun wainkiamjai. ^13Tura nui ajapén Aents Ajasua Núninan wajan Wáinkiamjai. Tura Pushirísha nawea timiai nuntuaru entsaruyi. Emenmamkesha Kúriniak netsepnum emenmamauyi. ^14Tura ni muuke Intiashísha murikiu uré nijiamua Núnisan tura micha Núnisan ti puju Chíarauyi. Tura ni jiisha jiya Núniskeyi. ^15Ni nawesha ti wincha asa jiru yankutaku jiamua ainis néwar ajarmiayi. Ni chichamesha ti kakaram asa uunt entsa téter Ajá aintsauyi. ^16Ni untsuurini siati yaan takakuyi. Tura ni weneniasha Puniá ainis tsakatskat mai ere awajsamu Jíinmiai. Ni yapisha etsa ti etsantuk iischamnia Núnisauyi. ^17Nuna Wáinkian jaka aintsanak naween iniaarmajai. Túrasha ni Untsuurí uwejen awaantrus turutmiayi, "Ashamkaip. Wiitjai. Yámankamtaiknumia Amúamunmasha tuke pujuwitjai, timiai. ^18Wikia tuke iwiaakuitjai. Jakamiajai tura nantakin Jákashtinian tuke iwiaaku pujajai. Jákatniuncha tura jaka pujuinia nuna yawirin takakkun nérenniuitjai, timiai. ^19Tuma asamtai Wáinkiamna jusha, Yamái Wáinmena nusha, tura ukunam átatna nusha Aartá, timiai. ^20Wáinmena nu Júnisaiti. Siati shirikip-ikiutai Kúrik wainkiam nu, siati péprunam Yus-shuar írunun nakumeawai. Tura winia untsuuruini siati yaa wainkiam nu, siati péprunmaya Yus-shuaran Wáinniun nakumenawai, turutmiai. __________________________________________________________________ Chapter 2 ^1 Nuyá turutmiai `Ipisiunmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Siati yaan untsuurnum takakna nu tura Núnisan siati shirikip-ikiutai Kúrinman ajapén atenta Wekáa nu, tawai: ^2"Ashí ame Túram nuna nékajai. Ti kakaram takaakum katsunteamuncha nékajai. Yajauch shuar nawamtsuk awemaitrume. Shuar "Yus akatramuitjai" ántar tuinia nu nekaamarme. Wáitrinia nusha nékaitme. ^3Ti Wáitiayatmek katsuntram yawetsuk Winia ti takartusuitme. ^4Túrin áminin juna Títiatjame. Yus aneakum Yámankamtaik ti penker wekainiuyam Núnisam Túratsme. ^5Tuma asam ikiuknium nu Enentáimpram yaunchu Túriniuyam Núnismek ataksha Túrata. Túrachakminkia ame shiripkirmin wari jurustatjame. ^6Tura ju pénker Túriniaitme. Nikiurás shuar nakitniuitrume. Nu shuar "ayash wakeramu Páchitsuk Túramniaiti" tuiniakui Wisha Núnisnak nakitiajai. ^7Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti: Nupetmakunka tuke iwiaaku pujutai numi neren Yúatniun tsankatkattajai. Nu numi Yus pujana nui wajaawai." Tu Aartá' turutmiai. ^8 Nuyá turutmiai `Ismirnanmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Yámankamtaiknumia Amúamunam tuke pujuwa nu tura Núnisan jaka nantakmia nu, tawai: ^9"Ashí ame Túram nuna nékajai. Ti Wáitiam nunasha tura Kuítrinchaitmena nunasha nékajai. Antsu Yusainkia ti Kuítrinniuitme. Tura shuar uunt iwianch Satanása shuari ainiayat "Israer-shuaraitjai" Tuíniak yajauch áujmatramena nuna nékajai. ^10Ti Wáitsattamna nu ashamkaip. Iwianch Ashí nekapramsataj tusa atumiinian sepunam enkeattawai. Nui tias tsawant Wáitsattarme. Jáakmesha tuke Yus shiir Enentáimtusakminkia tawaspan nakurin susatniua Nútiksanak nekas iwiaakman tuke shiir pujustinian amastatjai. ^11Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti: Nupetmakuka Jimiará Jákatniuka waitsashtatui." Tu Aartá' turutmiai. ^12 Nuyá turutmiai `Pírkamunmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Puniá ainis tsakatskat mai ere awajsamun takakna nu, tawai: ^13"Ashí ame Túram nuna nékajai. Uunt iwianch Satanás akupea nui pujayatmek tuke shiir Enentáimturmena nuna nékajai. Winia shiir Umirtínian Antipasan Máawarmataisha Winia Enentáimtursatin ishichkisha iniaitiuschamame. Nusha íwianch pujutainium pujakrumin Túrunamai. ^14Túrin áminin juna Títiatjame. Atumiinia shuar yaunchu Yúsnan etserin Param yajauch Jintíamun tuke emetainiawai. Niisha Israer-shuaran Tunáa awajsat tusa Kapitián Parakan unuiniarmiayi. Nuyá Parak Yus-sutai namanken maar Yúatniun Israer-shuaran jintintiamiayi. Núnisan ti tsanirmatniun jintintiamiayi. ^15Atumiinia shuarsha Nikiurás Jintíamuncha, Wi nakitiaj nuna, iniaisatniun nakitiainiawai. ^16Wats, Enentáimpram iniaisata. Túrachakminkia Wi wari winin winia wenuruiya Puniá jiinia nujai Máaniaktajai. ^17Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti: Nupetmakunka Maná yurumkan uukma nuna ayurattajai. Nuyá kaya Pújun susattajai. Nu kayanam yamaram naari aarma átatui. Nunasha Chíkich shuarka penké nékatsain aya Achía nuke nekaattawai." Tu Aartá' turutmiai. ^18 Nuyá turutmiai `Tiatiranmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Yusa Uchirí jii jijiai métek keena nu tura Núnisan nawe jiru yankutaku jiamua Núnis néwar ajawa nu, tawai: ^19"Ashí ame Túram nuna nékajai. Yus shiir Enentáimtakum aneam nuna nékajai. Tura katsuntram pénker takaamna nuna nékajai. Yáunchujai nankaamas pénker Túrame yamaikia. ^20Túrin áminin juna Títiatjame. Nu nuwa Jesapír awematsme. "Yúsnan unuiniajai" tinia Wíi shuaran ti anankenawai. Tura ti tsanirmatniuncha tura ántar-yus-sutai namanken maar Yúatniun jintintiainiawai. ^21Niisha ni tunaarin Enentáimiar iniaisat tusan Nákasuitjai. Tura nakitiawai. ^22Wátsek, sunkurmatkiakan peaknum aepsattajai. Tura Chíkichcha niijiai tsanirma ainia nunasha niijiai métek ti Wáitkiastatjai. Ni tunaarin Enentáimiar iniaisacharmatainkia Túrattajai. ^23Ni uchirincha Mantúattajai. Nujai Ashí Yus-shuar Wi nekas shuara Enentáin nékaitjia nuna nekaawartatui. Atumniasha chikichik chikichik takasmajai métek akiktatjarme. ^24Tura Chíkich shuar Tiatiranmayatiram, Nú chicham Enentáimtuscharmena nu, "nekas iwianchnia uukma" Tútaiya nu nékachu asakrumin atakka Túratniun patatkashtatjarme. ^25Tura Wi jeatsain takakrum nu emetatarum. ^26Nupetmakunka Wi wakeraj nunak tuke initsuk Túrana nuna Untsurí nunkanam akupkatniun tsankatkattajai. ^27Winia Apar tsankatrukmia Núnisnak akupkatniun tsankatkattajai. Tura nuwe najanamu jirujai awati ijiakratniua ainis ti kakarmajai akupkattawai. ^28Yánkuam Káshik jiinia nuna susattajai. ^29Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti." Tu Aartá' turutmiai. __________________________________________________________________ Chapter 3 ^1 Nuyá turutmiai `Sártisnumia Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Siati Yusa Wakanin takakna nu tura Núnisan siati yaan takakna nu, tawai: "Ashí ame Túram nuna nékajai. Iwiaakua aintsan wekayatmek Wíjiainkia Jákaitme. ^2Shintiarta. Kajinia nu Umpuím ekeemakta. Kame Yusjai iisam pénker Túrichuitme. ^3Yus-Chicham ti shiir Enentáijiai emka antukmam nu ataksha Enentáimpram emetata. Tura tunaarumsha Enentáimpram iniaisata. Tura iniaiyachkumninkia kasa Núnisnak nékatsmin jeartiatjame. ^4Tura Sártisnum shuar ishichik pushiri wapik Máacharu pujuiniawai. Nusha ti penker ainiak Pushí Pújun entsarar Wijiai wekasartatui. ^5Nupetmakuka Pushí Pújun entsartatui. Tura iwiaaku átinia nu papiniumia ni naari aarman japirashtatjai. Antsu winia Apar tura Ashí nayaimpinmaya suntar iimmianum shiir áujmattsattajai. ^6Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti." Tu Aartá," turutmiai. ^7 Nuyá turutmiai `Piratírpianmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Ti shiir Túrin tuke nekasan tana nu, uunt akupin Tawitia yawiri takaku asa uraimtai Chíkich penké epenchamniaiti. Tura epenmiatai Chíkich penké uraichminiaiti. Juna tawai: ^8"Ashí ame Túram nuna nékajai. Kakarmachuitiatmek winia chichamur shiir Enentáimtakum Winia initiuschaitme. Tuma asakmin Wáitin uratjiame. Nuna Chíkich penké epenchamniaiti. ^9Wátsek. Shuar Wáitruiniak "Israer-shuaraitjai" Tuíniayat uunt iwianch Satanás-shuar ainiawai. Nu Shuáran, nekas ámin aneajna nuna nekaawarat tusan amiini tikishmatkiarartatjai. ^10Katsuntrata Tímiaj nu, shiir umirka asakmin Wisha ti Wáitsatin Ashí nunkanam átatna Nuyá uwemtikrattajme. Nu Wáitsatniujai Ashí nunkanmaya shuar nekapnasartatui. ^11Wárik winittiajai. Takakmena nu emetata. Akinkiatniuitmena nuna Chíkich shuar atantramkiarain. ^12Nupetmakunka winia Yusru jee tankirin awajsattajai. Tura Nuyá penké Jíinkichartatui. Tura niin winia Yusru Náarin aatrattajai. Tura winia Yusru pépruri Náarincha aatrattajai. Nu pépruka nayaimpinmaya yamaram Jerusarénka Yúsnumia Tára Núiti. Núnisan winia yamaram Náarun niin aatrattajai. ^13Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti." Tu Aartá," turutmiai. ^14 Nuyá turutmiai `Rautiséanmaya Yus-shuaran Wáinin ju Aatratá: Wáitrutsuk nekasa nunak tiniua nu tura Núnisan Ashí Yus najanamun Uuntriya nu, tawai: ^15"Ashí ame Túram nuna nékajai. Tura michaash Míchachuitme. Núnisan tsuersha tsuérchaitme. Míchaitkiumsha tura tsuéraitkiumsha maak. ^16Kame Míchachu tsuercha antsu aya tsuétsuetak asakmin imiutkattajme. ^17Iis, "Kuítrinniuitjai, ti irumpraitjai, warinkisha atsumatsjai" tame. Túrasha Ashí yajauch, Wáitnenmai, Kuítrincha, kusuru, tura Misú iyajme. ^18Tuma asam Winí ti shiir kuri sumakam nekas Kuítrintin ajasta. Turam puju Pushí Winí sumakam Misú ajasma shiir entsarta. Pénker iimprataj tusam jiinium enketai enkeeta. ^19Aneajna nuna chichareajai. Nu asamtai kakaram ajasam tunaarum Enentáimpram iniaisata. ^20Enentáimprata. Shuar Wáitiniam wajas untsumna aintsanak Wi ámin Untsúajme. Winia anturtukam ame Enentáimin awaintiakminkia Wi Wáintiuattajme. Tura wayan ámijiai Yurumáttajai. Tura amesha Wijiai Yurumáttame. ^21Nupetmakuka akupin pujutainium Wijiai pujustatui. Wisha Núnisnak nupetmaku asan winia Aparjai akupin pujutainium pujusuitjai. ^22Kuíshtinia nu shuar Yusa Wakani Ashí Yus-shuaran timian antukti." Tu Aartá," turutmiai. __________________________________________________________________ Chapter 4 ^1 Nu nankaamasmatai nayaimpiniam waiti uranniun wainkiamjai. Tura Nuyá kakaram untsumman antukmajai. Nuik kachujai métek kakaram chichartukma nu turutmiai "Juí Yakí Wakatá. Ukunam átatna nuna iniaktustatjame" turutmiai. ^2Nu chichamaik Yusa Wakani akantukmiai. Túrutamtai nayaimpiniam akupin pujutainium pujan wainkiamjai. ^3Niisha jaspi kayasha tura Kurnarínia kayasha nujai métek ti Wínchauyi. Akupin pujutain tuntiak téntakuyi. Nusha ismirarta kayajai métekeyi. ^4Chíkich paintikuatru (24) akupin pujutain nu pujutain téntakarun wainkiamjai. Tura paintikuatru uunt Púju entsarainian tura kurin etsenkrakainian, nui pujuinian wainkiamjai. ^5Akuptainiumia peemsha ipiamtasha untsummasha Jíiniarmai. Tura nu pujutainium naka siati shirikip kearmai. Nusha siati Yusa Wakaninti. ^6Núnisan nu pujutainium naka nayaantsa aanin ti saar amai. Nu pujutainium wakenmaanisha Niisháa tanku kuatru téntakar ármiayi. Ukurinisha tura eemsha jii irunmiai. ^7Emka tanku uunt yawaa aanniuyi. Chíkichka turu uchichia aanniuyi. Tura chikichcha shuara yapia aanniuyi. Tura Chíkichka churuwia nanamua aanniuyi. ^8 Nusha sais nanamtin ármai. Tura jiisha ti irunainiak Ashí wainmarmai. Káshisha tsawaisha tuke iniaitsuk juna tiniu armai: "Ti nekas pénkeraiti Uunt Yus. Ashí nankaamas kakarmaiti. Tuke yaunchu pujuyayi. Núnisan yamaisha pujawai. Tura ataksha juke winittiawai" tiniu armai. ^9Tura uunt pujutainium pujana nu tuke iwiaaku Pujú asamtai nu tanku ti shiir awajsar Yúminkiak pujuriarmai. ^10Túruiniakui paintikuatru uunt tuke iwiaaku pujun tikishmatainiak ni etsenkrutairin naka aepruiniak tuiniawai: ^11"Uuntá, ii Yúsrinme. Tuke shiir awajmainme. Ashí nankaamas kakarmaitme. Amek Ashí írunna nu najanaitme. Tura aya wakerakum najanamame. Ame wakerakmin irunainiawai" tuiniawai. __________________________________________________________________ Chapter 5 ^1 Nuyá akupin pujutainium pujuya nuna Untsuurín Papí penuarma aanniun wainkiamjai. Nu papisha Initiaanísha tura Pátatkesha aarmauyi. Tura urakchamnia Atí tusa siati anujtukmajai kaki peekmauyi. ^2Tura nayaimpinmaya suntar ti kakarma nu, ti kakantar inintran wainkiamjai. Niisha Tímiai "¿Ya akupniuk ju papin kaki anujkamun jaak urakminiait?" ^3Tura nayaimpinmayasha nunkanmayasha tura jakamunmayasha chikichkisha nu papin urakmin atsumiayi. Aujtsuk iistinniasha tujinkiarmai. Tímianu akupin atsumai. ^4Nu papin uraktincha tura áujsatniusha, kame iistincha atsakui ti uutmiajai. ^5Nuyá chikichik uunt turutmiai "Ti Uutíp. Israer-shuarnumia Uunt-yawa, Jutá Weeá awai. Niisha uunt akupin Tawit weeaiti. Nupetmaku asa nu Papí siati anujtukman jaak urakminiaiti." ^6 Nuyá uunt pujutaiya nui tura kuatru tankunam ajapén tura uuntnum ajapén Murik wajan wainkiamjai. Maamua aintsanketiat iwiaakuyi. Kachurisha Siátiyi. Ni jiisha Siátiyi. Nusha Yusa Wakani siati Ashí nunkanam akupramua nuuyi. ^7Nu Murik we nekas uunt Akupniun Untsuurínian nu papin achikmiayi. ^8Tura papin achikmatai kuatru tankusha tura paintikuatru uunt arma nusha Murikiun tikishmatrarmiayi. Ashí uunt arpa tuntuitiain takaku armai. Tura Ashí kunkuin enketain kuri najanamun takaku armai. Nu kunkuin Yus-shuar áujsamuiti. ^9Ju yamaram kantancha kantampriarmai: "Amek Imiá nankaamas akupniuitme. Amek Papí achikiam anujtukmari Jáakminiaitme. Yus-sutai namankea ainis mantamna asam Túramniaitme. Ashí nunkanmaya shuarnumiasha Yusna árat tusam ame numpemjai iin sumakmiame. ^10Turam akupin awajkartusuitme tura Núnisan ii Yúsriniun pujurin awajkartusuitme. Tuma asakmin akupin ajasar ju nunkanam akupkattaji." Tu kantamainiawai. ^11Tura Untsurí nayaimpinmaya suntar uunt pujutaincha tankuncha tura uuntnasha énkekawarun wainkiamjai. Nusha nekapmarchamnia ti Untsurí armia nu ^12kakantar tiarmai: "Murik mantamnamia nu akupin ajas Ashí kakarmancha, Kuítniasha, nekaatniuncha Ninki achikminiaiti. Tura nupetmaku asamtai yuminsar Niin ti shiir awajsatin ainiawai." Tu tiarmai. ^13Núnisan Ashí Yus najanamu, nayaimpiniam írunna nusha, nunkanam írunna nusha, Nunká init írunna nusha, nayaantsanam írunna nusha, Tuínian antukmajai: "Muriksha tura akuptainium pujana nusha ti shiir tura ti kakaram ásar tuke iniaitsuk shiir awajnasarti." Tu tuiniawai. ^14Tura kuatru tankusha "Tuke Núnisan Atí" tiarmai. Tura paintikuatru uuntka nekas tuke iwiaaku Pujá nuna tikishmatar shiir awajsarmai. __________________________________________________________________ Chapter 6 ^1 Wi iyakui Murikkia Chikichík anujtukman jaakmai. Túramtai Chikichík tanku ipiamtajai métek kakantar untsumun antukmajai. "Winim Iitiá" turutmiai. ^2Túrutkui kaway Pújun wainkiamjai. Nui ekeemia nu Tíshimkiun takakuyi. Akuptai tawaspasha susamuyi. Tura tuke nupetmaktinian Jíinkimiai. ^3 Nuyá Murik anujtukma Jímiaran Jáakmatai tanku Jímiara nu "Winim Iitiá" turutmiai. ^4Túrutkui Chíkich kawai kapaakun wainkiamjai. Nui ekeemia nuna Puniá uuntan susamuyi. Nusha shiir pujuscharat tusa Ashí Jú nunkanmaya shuaran Máanaimtikiatniun akupkamuyi. ^5Nuyá Murik anujtukma menaintiun Jáakmatai tanku menaintiua nu "Winim Iitiá" turutmiai. Túrutkui kaway mukusan wainkiamjai. Nui ekeemia nusha kijin nekapmatain takakuyi. ^6Tura kuatru tanku ajapénia chichaamun antukmajai. "Tsawant takamtsuk takaakmesha apatkuka penké ishichik sumakmin átatme. Tura Núnisan machasha nijiamchisha amuukacharat tusam pénker Wáinkiata." Tu timiai. ^7Nuyá Murik anujtukma Kuátrun Jáakmatai tanku kuatrua nu "Winim Iitiá" turutmiai. ^8Túrutkui kaway yankun wainkiamjai. Nui ekeemia nusha Jákatin Náartiniuyi. Tura nuna úkurin Jatai nemarak winimiai. Nusha Ashí nunkanmaya shuar kuatru akankamunmaya chikichkin Máatniun akupkarmauyi. Nusha mesetjaisha tsukajaisha sunkurjaisha tura yajasmajai Máawarmai. ^9 Nuyá Murik anujtukma sénkun Jáakmatai Yus-sutai kunkuin ekemtai wakenmaani iismajai. Túran Yus-Chichaman etserainiakui Máawarma wakanin wainkiamjai. ^10Nusha kakantar untsumainiak tiarmai "Uuntá, ti penker asam Támena nu Umíatsmek. ¿Urutiak Nunká pujuinia Nú shuar ii mantamnamunam Yapajmiátruktam?" tiarmai. ^11Tuíniakui Pushí Pújun susar tiarmai "Chikichcha Krístunun etserainiakui mantamnatin ainiawai. Nu Nákakrum ishichik ayampratarum" tiarmai. ^12Nuyásha Murik anujtukma Sáisan Jáakmatai ti úurun wainkiamjai. Tsawai-nantusha itiurchat ajasua aintsan mukusa ajasmai. Kashí-nantusha Numpá aintsan ajasmai. ^13Tura yaasha Wampú nere nase umpuim ti majuwa aintsan Kákekarmai. ^14Nayaimpisha Papí penuara Júamua aintsan menkakamai. Tura naintcha Yajá apujnasarmai. Tura nunkasha nayaantsanam ajapén atentrainia nusha Yajá apujnasarmai. ^15Tura Jú nunkanam akupin ainia nusha Náinnium wear Kayá Wáanam uumkarmai. Niijiaisha Ashí shuar, uuntcha, Kuítriniusha, suntara Kapitiántrisha, Ashí kakaram ainia nusha, tura takarniusha ankant ainia nujai Náinnium wearmai. ^16 ^17Túrawar Náinniasha kayancha tiarmai "Asutniátin tsawant jeayi. ¿Yaki aun katsuntrat? Nu asamtai saanakim iin yutukratata. Túrarum Murik ti Asutiámataj Nuyásha tura akupin pujana Nuyásha Uukratkatá" tiarmai. __________________________________________________________________ Chapter 7 ^1 Nu nankaamasmatai kuatru nayaimpinmaya suntar, nunkaa kuatru yantamén wajan wainkiamjai. Nusha kuatru nase kukarsha, nayaantsanmasha tura kampunniunmasha nasenkacharat tusar wajatiarmai. ^2Kame kukarsha tura nayaantsanmasha yajauch awajsatniun akupkamu armai. Tura Chíkich suntarnasha nantu Tátainmaania winian wainkiamjai. Tuke iwiaaku Yusa anujtutairin takakauyi. Nusha kuatru suntaran kakantar untsuak Tímiai, ^3"Ii Yusri takarin ainia nu nijiainium aarar anujtatsrinin kukarsha, nayaantsasha, tura kampunniusha nasejai yajauch awajsairap" timiai. ^4Tura Tímiajni Untsurí aara anujtukman antukmajai. Ashí Israer-shuar tuse (12) shuar Weeá ainia Nuyá chikichik siantu kuarenta kuatru mir (144.000) armai. ^5Jutá weeanmaya tuse mir (12.000) anujtukma armai. Rupin weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Kat weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. ^6Aser weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Niptarí weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Manasés weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. ^7Semeun weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Riwí weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Isakar weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. ^8Sapurún weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Jusé weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. Pinjamín weeanmayasha tuse mir anujtukma armai. ^9Nuyá ti Untsurí shuaran wainkiamjai. Ashí nunkanmaya Nusháa shuaraim iruntraru ásar nekapmarchamnia armai. Tura nusha uunt akupin pujutainium tura Muriknium naka wajaarmai. Tintiuki nukea aaniun takaku armai. Tura Ashí Pújun entsaru armai. ^10Ashí kakantar untsumainiak tiarmai: "Ii Yusri uunt akupin pujutainium eketna au tura Muriksha imia Ninki Uwemtikin ainiawai" tiarmai. ^11Tura nayaimpinmaya suntarsha uunt akupin pujutaincha, kuatru tankuncha, tura uuntnasha téntatkar armia nu piniakum Nunká tepersar Yúsan shiir awajsar ^12tiarmai "Nekasaiti. Tuke iniaitsuk ii Yusri ti shiir awajsatniuiti. Ninki ti neka, ti kakaram, ti akupin, tura ti penker asamtai tuke yuminsatniuiti. Núnisan Atí." ^13 Nuyá chikichik uunt inintsamai "Pújun entsaru ainia jusha ¿ya ainia tura Tuyá ainia?" ^14Túrutkui "Uuntá, amek nékame" Tímiajai. Tutai nii Túrutmiai "Ju shuar ti waitsaru ainiawai. Túrawar Murikiu numpéjai ni pushiri nijiamawar puju awajsaru ainiawai. ^15Nuna Túrawaru ásar yamaikia Yusai naka pujusar tsawaisha Káshisha Yúsnan ni Jeen takainiawai. Tura akupin pujutainium eketna au tuke wainkiartatui. ^16Yamaikia tsukajaisha kitiakjaisha Wáitsachartatui. Tura etsasha sukuiniak yajauch awajsachartatui. ^17Murik, akupin pujutainium naka wajana au, ni murikrin Wáiniuk áyureak ti penker Púkuni entsa waana Nuí apujsartatui. Tura Yus ni neajkincha ukuitiurartatui." Tu Túrutmiai. __________________________________________________________________ Chapter 8 ^1 Nuyá Murik anujtukma siatin jaakmatai nayaimpiniam chikichik ura jeastatuk ajapén mitia ajasmai. ^2Nuyá siati suntar Yusai naka wajainia nuna wainkiamjai. Nusha siati kachun susamu armai. ^3Nuyá Chíkich suntar kunkuin enketain kurijiai najanamun itiamai. Tura Yus-Sútainium ayamas wajasmatai Núkap kunkuin sunasmai. Nu kunkuin Ashí Yus-shuar áujsamujai métek kunkuin ekeematainium ekeemaktiniuyi. Nu ekeematai kurijiai najanamuyi tura uunt akupin pujutainium naka pujumai. ^4Tura suntar ekeemakmatai kunkuinia mukuintiuri Yus-shuar áujsamujai métek Yúsan amainkiamai. ^5Nuyá nu kunkuin enketain suntar achik ekeematainmaya ji kapaan Káirin aimiak ju nunkanam ukaamai. Túramtai ipiamtasha untsummasha, peemsha, tura uusha armai. ^6Nuyá siati suntar kachun takakainia nu umpuartai tusar iwiarnararmai. ^7 Emka suntar kachun umpuarmatai micha Kákekamai. Nunasha ji numpajai pachimpramuncha nunkanam ajapawarmai. Túmakui menaintiu nakakma Jeeán numincha tura Ashí írunna nui ekeemakmai. Tura Ashí nunkanam Chírichrin takamtsuk ekeemakmai. ^8Nuyá suntar Jímiara nu kachun umpuarmatai uunt naintia aanin kean nayaantsanam ajunmai. Túramtai menaintiu nakakma Jeeá nayaants numpa ajasmai. ^9Núnisan menaint Jeeá nayaantsanam matsatainia Jákarmai. Tura menaint Jeeá uunt kanua nu emesnararmai. ^10Nuyá suntar menaintiua nu kachun umpuarmatai ti uunt yaa nayaimpinmaya kapaa Kákekamai. Tura entsasha tura Púkuninmasha menaint nakakam Jeeánum Kákekamai. ^11Nu yaasha Yapá-numi Náartiniuyi. Tura menaintiu nakakam Jeeá entsa Yapá ajasarmai. Túrunamtai ti Untsurí shuar nu entsa Yapá Ajasmájai Jákarmai. ^12Nuyá suntar kuatrua nu kachun umpuarmatai menaintiu nakakam Jeeá Tsawaí-nantusha Kashí-nantusha tura yaasha emesnarar ajapén tee ajasarmai. Túrunawar tsawaisha Káshisha menaintiu nakakam Jeeánum Tsáapnircharmai. ^13Nuyá Chíkich suntar nayaimpiniam nanamun wainkiamjai. Nusha kakantar untsumuk timiai "Maa, Chíkich menaintiu suntar umpuiniakui nunkanam pujuinia nu ti Wáitsartatui." Tu timiai. __________________________________________________________________ Chapter 9 ^1 Nuyá suntar senkua nu, kachun umpuarmatai yaan nayaimpinmaya Nunká Kákeran wainkiamjai. Tura nu yaan Tunáa shuar Jákaru matsamtai Yawirín susamuyi. ^2Tura uraimtai nu Nánkatkachu Wáanmaya ti mukuint jiinmiai uunt jiniumia aintsan. Tura etsancha tee awajsamai, yuranmincha tee awajsamai. ^3Nuyá nu mukuintiunmaya manchi Jíintrar Nunká ti yujaarmai. Tura ju nunkanmaya titinkia ainis najamin ajastinian susamu armai. ^4Chírichrincha Ashí arakmancha Ashí numincha yajauch awajsatin suritkiamuyi. Antsu áyatik shuar nijiainium Yusa naari aarar anujtukchamunak yajauch awajsatin armai. ^5Túrasha ajaktsuk senku (5) Nántutin Wáitkiastin susamu armai. Kame titin, shuaran Ijiú, najawea Núnis najaweatin susamu armai. ^6Nui shuar wari jakataj Tuíniayatan Jákachartatui. Ti wakeruiniayatan Jákatniun tujinkiartatui. ^7Manchisha iisam mesetnum weena nu kawaiya ainis armai. Kurí tawaspa ainis etsenkraku armai. Yapisha shuarna ainis armai. ^8Intiashísha nuwanua Núnis armai. Naisha uunt yawa naiya Núnis armai. ^9Netsepén namaka saepea ainis jiru péeramu armai. Tura nanamenaksha kaway karu japiiniak mesetnum tsékeena Núnisan téter ajarmai. ^10Ujukésha titinki ujukea ainis asa janki ajakin armai. Nujai tuke senku nantu yujarsar shuaran íjiuar Wáitkiastin armai. ^11Ni uuntrisha Nánkatkachu waa uraimia nuyaiti. Nusha Israer-chichamjai Apatún tutainti. Tura Kriaku-chichamjainkia Apuriún tutainti. Nuka Yajauch Awajkartin tawai. ^12Jujai emka Wáitsatin nankaamasai. Túrasha tuke Jímiar taasai. ^13 Nuyá suntar saisa nu kachun umpuarmatai chichaman antukmajai. Yusai naka kunkuin ekeemaka Yus-sutai kurimpramu amai. Tura ni kuatru yantame kachu jiinmiai. Tura Nuyá chichaak ^14suntar kachu takakun saisa nuna timiai "Kuatru suntar Eupratis Kanusá pujuinia nu atiram akupkarta." ^15Túramtai nu kuatru suntar wear menaintiu nakakam Untsurí shuaran maatai tusar weriarmiayi. Kame nuna Túrawarat tusar ikiusma armai. Tura nu uwitin, nu nantutin, nu tsawantin, tura nu úratin Atíatin ikiusma armai. ^16Tura suntarnasha kawainium eketainian wainkiamjai. Tura Timiá Untsurí nekapmarchamnia asamtai aya Númirurin antukmajai. Nusha Jimiará siantu miyun (200.000.000) armai. ^17Tura iimiamunam suntarnasha kawaincha Júnisan wainkiamjai: Eketainiaka netsepnum jirun entsaru armai. Nusha kapaaku winkia tura Yankú armai. Tura kawaisha uunt Yawáa muuke ainin armai. Tura ni weneyasha jisha, mukuintiusha, asuprisha ti tsuer Keá nu Jíiniarmai. ^18Nu menaintiu ti yajauch Wáitsamujai menaintiu nakakam shuar Untsurí Jákarmai. Jijiaisha, mukuintiujaisha, asuprijiaisha Jákarmai. ^19Nujai nu kaway ni wenejai Shuáran Wáitkiasarmai. Tura ni ujuké Napí Múukeya ainin ármai. Nújaisha shuaran Wáitkiasarmai. ^20Tura nujaisha Jákacharmia Nú shuar tuke Tunáa Túratniun iniaisacharmai. Tura yajauch wakanniasha tura ántar-yusnasha tikishmatratniun iniaisacharmai. Nu ántar-yus kurijiaisha, Kuítjaisha, jiru yankutakujaisha, kayajaisha, numijiaisha najanamu ásar wainmaktinniasha, antuktinniasha, tura wekasatniuncha tujintiainiawai. ^21Núnisan mankartuatniuncha, wawekratatniuncha, tsanirmatniuncha, tura kasamkatniuncha iniaisacharmai. __________________________________________________________________ Chapter 10 ^1 Nuyá Chíkich kakaram suntar nayaimpinmaya Táarun wainkiamjai. Nusha yurankim Amuámu tura Múuknum Tuntíak téntakmauyi. Yapisha etsajai métek Wínchauyi. Tura kujapésha ji Keá aintsankeyi. ^2Nusha papin urak takakauyi. Tura Imiá uunt asamtai ni nawé untsuurnumani nayaantsanam tura menaarini kukar tarimias wajasmai. ^3Tura uunt yawa kakar shiniak Chicháa ainis ti kakaram untsumkamai. Nujai siati (7) ipiamtasha chichasarmai. ^4Nii chichasarmatai ni chichamen aartiniujai tura nayaimpinmaya chichartak "Aaráip, Túrutmiai. Juka nekanashti" Túrutmiai. ^5Tura Nuyá, suntar nayaantsanmasha tura kukarsha tarimias wajama nu ni uwejé Untsuurín nayaimpinmaani takuimiai. ^6 ^7Tura timiai "Penké ishichik ajasai. Suntar siatia nu Umpúakuinkia Yus Ashí yaunchu Enentáimpramia nu uminkiattawai. Emka ujatsuk ukunam ni shuarin Yúsnan etserniua nuna ujakmiayi." Tu timiai. Nuyá chichaak: "Yus tuke iwiaaku pujawai. Tura Imiá kakaram asa nayaimpincha, nunkancha, nayaantsancha, tura Ashí nui írunna nunasha najanaiti" timiai. ^8 Nayaimpinmaya "áaráip" Túrutmia nu ataksha chichartak turutmiai "Suntar nayaantsanam tura kukar tarimias wajana nu Weritiá. Turam ni untsuurini papin urak takakna nu Achiktá" turutmiai. ^9Nuyá Túrutkui werin papichin seamjai. Tura surak turutmiai "Papái. Yuátá. Tura Yúamka ti yumin átatui. Tura antsu wakeminkia yapamprattame" Túrutmiai. ^10Nuyá papichin suntarnumia jukin yuamjai. Tura nii turutmia Núnisan wenuruinkia ti yumin nekapramjai. Tura antsu yuan wakeruinkia yapampramjai. ^11Tura Nuyá turutiarmai "Waketkim ataksha Ashí nunkanmaya shuaran tura ni Kapitiántrincha Yus tana nu ujakartiniaitme." Tu Túrutmiai. __________________________________________________________________ Chapter 11 ^1 Nuyá karisun nekapmatia aaniun surus turutiarmai "Weme Yusa Uunt Jee Nekapmartá. Túram naman-maa-Yus-sutaisha Nekapmartá. Tura nui Yúsan shiir awajeena nusha Nekapmartá. ^2Antsu jea áarinkia yajaya shuar susamu asamtai nekapmatsuk Ikiuktiá. Nu shuar ti shiir péprun Jerusarénkan Kuarentitús (42) nantu nui akupeenak mash yajauch awajsartatui. ^3 Túruiniakui Wikia Wii-shuaran Jímiaran akatran akupkattajai. Nusha chikichik mir Jimiará siantu sesenta (1.260) tsawant pujusar Winian etserkartatui. Nuka menaintiu Uwí nankaamasaiti. Uutkur-entsatai pushin entsaru ártatui." Tu turutiarmai. ^4Nu Jímiar shuarsha nayaimpiniam nakumkamu ainiawai. Uriwiu numisha Jímiar tura shirikip ekeemataisha Jímiar nayaimpiniam awai. Nusha ju Nunká Uuntri Yusai wajainiak, Jímiar akatramua Nú shuaran nakumainiawai. ^5Shuar niin yajauch awajsataj tutai ni wenenia jinia jiiki nemasri Ashí aesatniuiti. Núnisan niin yajauch awajsatniun wakera nuka Jákartatui. ^6Nu aentska Yúsnan áujmatainiak yumi yutukaip Títinian kakarman takakainiawai. Núnisan entsancha numpa awajsatniun kakarman takakainiawai. Tura Ashí yajauchia nujai aentsun Wáitkiastinian takakainiawai. Nuna Ashí ni wakeruinia nui Páchitsuk Túramin ainiawai. ^7Tura ni takatrin umikiarmatai Ti Kajen Yajasma Nánkatkachu waanmaya jiinia nu mesetan najata nupetak Máawartatui. ^8Tura iwiarnatsuk ni ayashi uunt pepru jintiin ajapén tepeartatui. Nu péprunmasha ii Uuntri Jesukrístuncha Máawarmiayi. Nu péprunmaya shuar tuke tunaan Túrin ásarmatai Ejiptu Tuíniak tura Núnisan Sutuma Tuíniak nu péprun Páchiiniawai. ^9Tura menaintiu tsawant Nuyá nankaamas Ashí nunkanmaya shuar jaka tepan iisar iwiarnascharti Tiártatui. ^10Nu Jákarmatai Ashí nunkanam pujuinia Nú shuar ni jakamun ti wararainiak mai sunai ajartatui. Kame nu Jimiará aents Yúsnan áujmatenak Ashí shuaran Wáitkiasaru ásarmatai ti warasarmai. ^11Nuyá Menaintiú tsawant Nuyá nankaamas jaka tepesarmatai Yus ataksha iwiaaku awajsarmai. Tura nantakiarmatai Nuyá shuar niin wainkiar ti ashamkarmai. ^12Nuyá nu nantakiaru nayaimpinmaya kakaram untsumman antukarmai: "Jui Yakí wakatarum." Tu untsummiai. Tutai Ashí ni nemasri iimiainiain yurankim amuam nayaimpiniam Wákarmai. ^13Túmainiai ti úurkamtai tias nakakam Jeeá pepru saanakmiai. Tura siati mir (7.000) shuar Jákarmai nu uujai. Chíkichkia sapijmiainiak Yus nayaimpiniam pujana nuna shiir awajsarmai. ^14 Jímiar Wáitsatin nankaamasai. Chikichik ajasua nu Túrunatin ishichik ajasai. ^15Nuyá suntar siatia nu, kachun umpuarmatai Chícham kakaram chichainian nayaimpinmayan antunkamai. Juna Tímiayi: "Yamaikia ii Uuntri Yus tura ni Anaikiamu Kristu Ashí shuaran akupin ajasarai. Niisha tuke amutsuk akupkartatui." ^16Nuyá paintikuatru uuntka akupin pujutainium Yusai naka pujuarmia nu piniakum tepersar Yúsan shiir awajenak tiarmai: ^17"Uunt Yusá, ti kakaram asam Amijiai tujinkiatin atsawai. Yáunchusha, yamaisha, tura tuke amuutsuk iwiaaku pujuwitme. Ame ti kakarmarmijiai nekas akupkatin juarme yamaikia. Tuma asakmin yuminsajme, tiarmai. ^18Ashí shuar kajertamkaru ain yamaikia amesha kajerkatin tsawant jeayi. Jákarusha iniantkim ni Túramuri iisartatme. Turam amée shuarka shiir etserturmakua nusha, tura Aminiak Enentáimturmasarua nusha, tura Amin shiir awajtamsarua nusha Ashí mash ti shiira nuna Súakum akiktatme. Antsu ju nunkan emesniuka Ashí emesratniunam akupkattame." Tu tiarmai. ^19Tuíniakui Yusa Uunt Jee nayaimpiniam ana nu uranmiatai wakenmaani Chícham Aarma Chumpitiai paant amai. Túrunamtai peemsha, ipiamtasha, Cháarpisha, uusha amai tura michasha ti kakekamai. __________________________________________________________________ Chapter 12 ^1 Nuyá nakumkamu ti Enentáimpramnia nayaimpiniam wantinkiamai. Nuwa etsajai penuarma wantinkiamai. Nawesha nantunam ekeemai. Tura Múuknum tuse yaan etsenkrakuyi. ^2Nu nuwa ajamtin asa jurertaj tusa Wáitiak ti kakantar uutmiai. ^3Tumai ataksha ti Enentáimpramnia nayaimpiniam wantinkiamai. Ti Kajen Yajasma kapaaku wantinkiamai. Muukesha siati asa siati akuptai tawaspan etsenkraku ármai. Tura kachurisha Tiásauyi. ^4Menaintiu nakakam Jeeán yaan ni ujukéjai japiki akakermai. Tura Nunká utsamai. Nu Ti Kajen Yajasma nu nuwa jatema nui wajasmai. Júrermataik yuruataj tusa wajattsamai. ^5Tura nuwasha aishmankan jurermai. Nu uchi uunt ajas Ashí nunkanam ti kakaram akupkatin asa, nu uchi akupin pujutainium Yus pujana nui junakmiai. ^6Tura Núwaka atsamunam pisarmai. Nui pujustinian Yus iwiarturmai. Tura chikichik mir Jimiará siantu sesenta (1.260) tsawant ayurnat tusa akupkamai. Nuka menaintiu Uwí nankaamasaiti. ^7Nuyá nayaimpiniam meset amai. Nayaimpinmaya suntara Kapitiántri Mikiar ni suntarijiai Ti Kajen Yajasmajai Máanaikiarmai. Ti Kajen Yajasmasha ni suntarijiai ti Máanaikiarsha ^8nupetmakcharmai. Túramtai nayaimpinmaya jiiki akupkamuyi. ^9Núnisan Ti Kajen Yajasma Ashí ni suntarijiai Nunká akupnakmai. Nu Yajasmasha iwianchi Kapitiántri Satanás tutainti. Yáunchuya-napiiti niisha. Ashí nunkanmaya Shuáran ananniuiti. ^10Nuyá nayaimpinmaya kakaram untsumman antukmajai. Tura timiai: "Uunt iwianch ii yachin yajauch áujmatin jiiki akupkamu asamtai yamaikia ii Yusri uwemtikratniusha tura ni kakarmarin iniakmastincha tura akupkatniusha jeayi. Anaikiamu Krístusha Ashí akupin ajastincha jeayi. Tura uunt iwianch ii yachin tsawaisha Káshisha iniaitsuk Yusai yajauch áujmatniua nuna ^11iiksan ii yachi nupetmakarai. Yus-susamu murikiu numpea ainis Jesukrístu numpejai nupetmakarai. Niisha Jákatniuitkiusha surimiatsuk nekas-chichaman Páchitsuk etserkarmai. Nujaisha uunt iwianchin nupetkarmai. ^12 Tuma asamtai nayaimpiniam pujarmena nusha warastarum. Antsu Nunká tura Entsá pujarmena nusha uunt iwianch atumin tarutmarmatai, maa, waitnentajrume. Ni tsawantri ishichik ajatesman Nekáa ti kajekuiti." Tu timiai. ^13Nuyá Ti Kajen Yajasma Nunká ajapna nuwa aishmankan jurerma nuna aintramai. ^14Turakui nuwan uunt nanapen churuwia nanapea ainis sunasmai. Nujai nanamuk Yáunchuya-napiya pisar atsamunam wemai. Tura ni ayuratniunam menaintiu Uwí Nuyá sais nantu pujusmai. ^15Nuyá nu napi ni weneya Entsá jiiki nujankrumamai nuwan ajekrataj tusa. ^16Túrasha nunka nuwan yayak nakaak nu entsan mash Ukuyámai. ^17Túramtai nuwan ti kajerak ni Weeá Chíkich írunna nujai Máaniaktaj tusa wemai. Nu shuarsha Yus akupkamun umirainiak Jesusan ti shiir áujmaténakui, niijiai Máaniaktaj tawai. __________________________________________________________________ Chapter 13 ^1 Nuyá nayaantsa Káanmatkariin wajasan nayaantsanmaya Yajasman jiiniun wainkiamjai. Muukesha Siátitiat kachuri tias tura akuptai tawaspasha tias armai. Ashí muuken Yúsan yajauch chicharin tu aarmauyi. ^2Nui Wáinkiamaj nu Yajasma nekas uunt Yawáa ainniuitiat nawenka chai nawea ainniuyi. Wenesha nekas kajen Yawáa ainniuyi. Tura Ti Kajen Yajasma Entsaya Yajasman ni kakarmarincha tura ni akupkatniurincha susamai nujai ti kakaram akupkati tusa. ^3Entsaya Yajasma muuké chikichkin jakamnia awatmian wainkiamjai. Túrasha pénker awajnasmai. Túramtai Ashí nunkanmaya shuar nuna iisar ti Enentáimturar nemarsarmai. ^4Túrawar niin tikishmatrar shiir awajsar "¿Yaki jujaisha Jeá. Imiá kakaram asamtai yaki niijiai Máanaikminiait?" tiarmai. Tura Ti Kajen Yajasma ni kakarmarin Entsaya Yajasman susa asamtai Ashí shuar nincha tikishmatrarmai. ^5Núnisan nu Entsaya Yajasma waantu Enentáimtumak Yúsan yajauch chicharkatniusha tsankatnakmai. Tura Kuarentitús (42) nantutin kakaram akupkatniun sunasmai. ^6Núnisan Túrak Yúsan yajauch áujmatuk ni Náarincha ni Jeencha tura Ashí ni shuari nayaimpiniam pujuinia nunasha katsekkarmai. ^7Tura Yusna ainia nujai mesetan najana nupetkatniun tsankatnakmai. Tura Ashí nunkanmaya shuaran akupkatniun tsankatnakmai. ^8Túramtai Ashí shuar tuke iwiaaku átinia nu papinium ni naari Yámankamtaiknumia anujkamu Atsúarma nuka nu Yajasman tikishmatrarmai. Nu papincha Murik jaka nantakmia nu takakui. ^9Shuar juna ántakka Enentáimpratí: ^10"Shuaran Emetá juinia nusha emetnattawai. Núnisan shuaran nankijiai mainia nusha nankijiai mantamnattawai." Tuma asamtai Yajasma mesetan najanamtai Yus-shuar Yus Iistí tusar tuke Enentáimtusar katsuntsar pujustin ainiawai. ^11 Nuyá Chíkich Yajasman kukaria Wáakun wainkiamjai. Nusha murikiu aanin Jimiará kachurtiniuyi. Tura Ti Kajen Yajasma ainis kakaram chichaakuyi. ^12Niisha Entsaya Yajasma kakarmarin Súam akupniuyi. Tura Ashí nunkanmaya shuaran "Entsaya Yajasma penké jaa tsuarma nu, shiir awajnasti" Tímiai. ^13Núnisan shuarti Túrachminian ti turin asa Ashí shuar iimiainain nayaimpinmaya jinia Nunká ajuarmai. ^14Tura Entsaya Yajasma Súam aents Túrachminian ti turak Ashí nunkanmaya shuaran anankawarmai. Túrak Entsaya Yajasma nakumkamurin najanawarat tusa akupkamai. Túramtai puniajai penké jakamnia awatmia pénker ajasma nuna nakumkamurin najanawarmai. ^15Kukaria Yajasma kakaram sunasmai. Nujai Entsaya Yajasma najanamun iwiaaku awajsatniua aintsan ichachkiamai. Túram Ashí Níniak shiir awajeacham Máatniun susamai. ^16Nu arantcha Ashí shuar anujmamprarat tusa akupkamai. Uuntcha uchisha Kuítrinniusha Kuítrinchasha ankantcha ankantchasha Ashí ni nijiaincha tura wakerakka untsuurincha anujtuktiniuyi. ^17Entsaya Yajasma Náarin tura wakerakka ni Náari Númirurin anujtuktiniuyi. Túrachuka sumatnasha sumakchamniuyi, surutnasha surukchamniuyi. ^18Wats, wi Tájana ju nekaatniuka ti nekas Enentáimtustiniaiti: Entsaya Yajasma Númiruri aishmanka Númiruri asa sais siantu Seséntisáisaiti (666). Ashí ti neka ainia Nú shuar Entsaya Yajasma Númirurin nekapmar niin nekaati. __________________________________________________________________ Chapter 14 ^1 Nuyá Murikiun Seun Náinnium wajan wainkiamjai. Níijiaisha siantu Kuaréntikuátru mir (144.000) shuar wajaarmai. Nusha Nijiái Murikiu Náarincha tura ni Aparí Náarincha anujtukma aarmai. ^2Ti Untsurí árpan nayaimpiniam Túntuiniak teer awajenak kanusa uuntri nujankrak téter Ajá Núnisan antukmajai. Ti kakaram ipiamta Núnis amai. ^3Nu tuntuiyamujai siantu Kuaréntikuátru mir shuar akupin pujutainium naka wajasar yamaram Kántan Kantamáwarmai. Niisha kuatru tankunmasha tura paintikuatru uuntnumsha naka wajasar Kantamáwarmai. Nu Kántanka Chíkichka nekaachmin armai. Aya nu siantu Kuaréntikuátru mir shuarka Jú nunkanmaya shuarnumia uwempraru ásar nu Kántan kantamiarmai. ^4Nu shuarsha nuwajai yajauch ajascharu ásar ti shiir ainiawai. Túrawar Murik weana nui nemarainiawai. Ju nunkanmaya shuarnumia uwempraru ásarmatai Yussha tura Muriksha ti shiir Enentáimtiarmai. Niisha emka juukma ti shiira Núnisan armai. ^5Nu shuar penké Wáitruachu ásar Yúsaisha ti shiir Tunáa Máatrachu armai. ^6 Nuyá nayaimpiniam suntar nanamun wainkiamjai. Nusha uwempratin chicham tuke amuukashtinia nuna Ashí nunkanam pujuinia Nú shuaran ujakartiniuyi. ^7Nusha ti kakantar untsumuk timiai: "Yus ashamkatarum. Ninki shiir awajsatarum. Yamaikia Ashí shuaran Súmamtikiawartin tsawant jeayi. Nayaimpincha nunkancha nayaantsancha Ashí entsancha najana asamtai shiir awajsatarum." ^8Nuyá Chíkich suntar, Jímiara nu, taa timiai: "Pai, Uunt Papirúnia pépruka penké meserai. Niisha tuke tsanirmaua Núnisan Ashí shuaran anampratniua Núnisan utsuurmai. Tuma asa niisha Nú shuarjai nupetnak tuke emesnarai." ^9Nuyá Chíkich suntar, menaintiua nu, taa timiai: "Shuar Entsaya Yajasmancha tura ni nakumkamurincha shiir awajeakuinkia tura nijiainiumsha uwejnumsha ni naari anujtukmaitkuinkia ^10Yus niin kajerak ti Asutiáttawai. Yapá pachimprachman aartinia aintsan ti kajerkattawai. Túramtai asupri ti Tsúer Keá nujai jinium Wáitsartatui. Yusa suntari tura Murik iimmianum Apenáwar jinium Wáitsartatui. ^11Ni Wáitsatniuri ji esaak kajintsuk tuke mukuintia nuniskete. Entsaya yajasman tura ni nakumkamurin shiir awajeenak ni naari anujmamainia nuka tsawaisha Káshisha ayamtsuk Wáitsartatui. ^12Nu asamtai ni chichamen umirainiak Yusna ainia nuka Krístun ti shiir nemarainia ásar nu tsawantai itiurchatnum pujuiniak katsuntratin ainiawai." ^13 Nuyá nayaimpinmaya chichaman antukmajai. Nusha turutmiai "Ju Aatratá: "Uunt Jesusan umirainia nu Yamái jakarusha tura ukunam jakarusha ti shiir pujusartatui." Tu Aartá" timiai. `Núnisan Yusa Wakaní tawai. "Eta, ti takasaru ásar jakar yawerman ayamprartatui. Tura ti penker Túrawar akinkiartatui" tawai" turutmiai. ^14Nuyá yurankim Pújun wainkiamjai. Tura yuranminiam Aents Ajasua nuna eketun wainkiamjai. Akuptai tawaspan kurijiai najanamu etsenkrakuyi. Tura machitian éren takakuyi. ^15Tura Chíkich suntar Yusa Uunt Jeenia jiinki yuranminiam eketun kakantar chicharuk Tímiai "Arak Júuktin tsawant jeayi. Machitrumjai tsupiram Juuktá." ^16Tutai yuranminiam eketu ni machitrijiai Nunká arakman tsupir juukmai. ^17Nuyá Chíkich suntar Yusa Uunt Jee nayaimpiniam ana Nuyá Jíinkimiai. Niisha ni machitri éren takakuyi. ^18Tura Chíkich suntar naman maar Yus-Sútainmaya Jíinkimiai. Niisha jinia Wáinniuyi. Tura Máchit ti éren takakun kakantar chicharuk timiai "Machitrum ti érea nujai uwa Nunká arakma nu tsupiram Juuktá. Mash tsamakarai." ^19Tutai suntar ni machitrijiai Ashí nunkanmaya uwa neren tsupir juukmai. Tura neketainiam chumpiamai. Nu neketai Yus ti kajerak Shuáran ti Asutiátta nuna nakumeawai. ^20Tura uunt péprunmaya arantach ijiurarmai. Tura neketainmaya numpa Jíinkimiai. Nu numpa tres siantu (300) kirumitrua nui pajamar kawayu nujijiai métek ajasmai. __________________________________________________________________ Chapter 15 ^1 Nuyá ashammain ti Enentáimpramnian nayaimpiniam wainkiamjai. Siati suntar Amúamunam Wáitkiastinia nuna takusarmai. Nujai ju nunkanam yajauch Shuáran ti Wáitkiasar Yus kajeamun umirtatui. ^2Nuyá antumianka aintsan ti saar jijiai pachimpramun wainkiamjai. Ni Káanmatkarincha Entsaya Yajasman tura ni nakumkamurincha nupetkarma nu nui wajaarmai. Tura niin arpa tuntuitiain Yus Súsarmai. ^3Túramtai Kantamáwarmai. Yusa yaintri Muisaisa kantarincha tura Murikiu kantarincha kantamainiak tiarmai: "Uuntá, Ashí tujinchaitme. Ti penker tura ti Enentáimturmin Ashí najanaitme. Ashí Uunt Akupin asam Ashí nekasa nu Túrasha pénkera nu Túriniaitme. ^4Uuntá, ¿yaki ashampramkachat~i. Tura yaki ti shiir awajtamsachat~i? Aya Amek ti shiir tunaarinchaitme. Ashí nunkanmaya shuar ame ti shiir Túramun Wáinkiár Aminiak jeartamar ti shiir awajtamsartatui." Tu Kantamáwarmai. ^5 Nuyá atak Yusa Uunt Jeen iisan, Ti Shiir Tesaamun uranniun wainkiamjai. ^6Tura Ti Shiir Tesaamunmaya siati suntar siati Wáitkiastinjai Jíinkiarmai. Niisha ti shiir Pújun entsaru armai. Netsepnumsha kurin emenmama armai. ^7Nuyá kuatru tankunmaya chikichik Kurí pininkian Súsarmai. Nu pinin tuke iwiaaku Yusa kajetairijiai piaku armai. ^8Tura Yusa kakarmari ti ashammai Ti Shiir Tesaamunam mukuintiua Núnis piakmai. Túramtai nu siati suntar Wáitkiastinian ukarar amuiniatsain Yusa Jeen wayachminiuyi. __________________________________________________________________ Chapter 16 ^1 Nuyá Imiá Shiir Tesaamunmaya ti kakaram chichaamun antukmajai. Nusha siati suntaran tiarmai "Nunká werum Yusa kajetairi siati pininnum ana nu Ashí ukartarum." ^2Tutai emka suntar we, pininnumia kukar ukarmai. Túramtai Ashí shuar Entsaya Yajasma Náarin anujmamprar ni nakumkamurin shiir awajiarma nuna ti najamin kuchap jiintiurarmai. ^3Nuyá Chíkich suntar Jímiara nu, we Yusa kajetairin nayaantsanam ukarmai. Túramtai nayaants Jakáa numpéa ainis ajasmai. Tura Ashí nui pujuinia nu kajinkiarmai. ^4Nuyá suntar menaintiua nu, entsanam tura Púkuninmasha ukarmai. Túramtai Ashí numpa ajasarmai. ^5Nuyá suntar Entsá Wáinniua nuna chichamen antukmajai. "Uuntá, amek ti penker Yus asam Jútikiame. Yáunchusha tuke Pujú asam ti Shíiraitme. ^6Iis, nu shuar amée Shuárumincha tura ame chichammin etserniuncha Máawar ni numpen ukatraru ásarmatai Amesha Núnismek numpa aarume. Maa, Páchitsuk aitkianatin ainiawai." ^7Tutai naman-maa-Yus-Sútainmaya chichaman antukmajai. "Eta, Uuntá. Nekas kakaram asam Ashí ti tujinchaitme, Nekas Túratniua nu ti penker Túrin asam nu shuar Túramujai métek akiruitme, timiai." ^8 Nuyá suntar kuatrua nu, tsawai nantunam ukarmai. Túramtai jijiai Shuáran esaamujai Wáitkiastin kakaram sunasmai. ^9Tura shuar ti Sukuám Wáitiarmia nu, nu Wáitkiastinian nérenniun Yusan yajauch chicharkarmai. Tura ni tunaarin Enentáimtsuk Niin shiir awajsatniuncha penké nakitrarmai. ^10Nuyá suntar senkua nu, Entsaya Yajasma akupin pujutairin ukarmai. Túramtai ni nunkeen Ashí kashi ajasmai. Tura shuar ti najaimiainiak iniaincha esamiarmai. ^11Tura Nújaisha yajauch Túratniuncha iniaisacharmai. Antsu Kuchapríjiaisha tura ti najaimiainiak Wáitiainiak nayaimpinmaya Yúsan ti yajauch chicharkarmai. ^12 Nuyá suntar saisa nu, Eupratis entsanam ukarmai. Túramtai Kuyuámai. Nujai nantu Tátainmaania akupin taarti tusa jintiamnamai. ^13Tura Nuyá juna wainkiamjai. Ti Kajen Yajasma weneyasha, Entsaya Yajasma weneyasha tura Núnisan penké Kukaria Yajasma ántar Yúsnan etserniua nuna weneyasha puachia Núnin yajauch wakan menaint Jíiniarmai. ^14Iwianch ainiak aents tujintiamun Túruiniak Ashí nunkanmaya akupniun irurarmai. Ti Tujincha-Yusai ni uunt tsawantri jeamtai mesetan najanatai tusar weriarmai. ^15(Yamái Kristu "Aneara pujustarum, tawai. Nékachmanum kasa Núnisnak jeattajai. Kánutsuk tuke iwiarnar pujak ni entsatairin pénker Wáinia Nú shuar ti shiir átatui. Misuchu asa natsaarchattawai." Tu tawai.) ^16Tura yajauch wakan uunt akupin ainian Armajetún nunkanam irurarmai. Israer-chichamnum nu nunka tu anaikiamuiti. ^17 Nuyá suntar siatia nu, nasenam ukarmai. Túramtai nayaimpinmaya Yusa Uunt Jeenia ti kakaram chicham Yus akupin pujutainmaya chichaak "Mash uminkiai" timiai. ^18Tura nuyanka peemsha, Chárpisha, ipiamtasha ajamai. Tura nunkasha ti kakaram úurkamai. Maa, aents Jú nunkanam Yámankamtaik pujuarmia Nuyá Júnis úurkamuka atsuwiti. ^19Ti Uunt Péprusha menaint nakantramai. Ashí nunkanmaya péprusha saanakiarmai. Nuisha Yus ti kajerak Papirúnia pépruncha kajinmattsuk ni kajetairin Yapá umutaia aintsan aarmai. ^20Entsá ajapén atentrasha tura murasha menkaramai. ^21Núnisan nayaimpinmaya uunt kaya Núnisan micha Kákeramai. Ti uunt ainiak kintiarjai métek kijin armai. Shuarsha nujai ti Wáitiainiayatan áyatik Yúsan yajauch chicharkarmai. __________________________________________________________________ Chapter 17 ^1 Nuyá siati suntarnumia chikichik taruti turutmiai "Winitiá. Tsanirmatai nuwa ti Asutiátniun iniaktustatjame. Nu nuwa nayaantsanam uku eketui. ^2Ashí ju nunkanmaya akupin niijiai tsanirmawaru ainiawai. Núnisan Ashí ju nunkanmaya shuar, nu nuwa tsanirmatniun tsankateam, nijiamanch umartinia aintsar niijiai ti yajauch Túrawar nampekarmai." Nuna taku Yusnumia kanaktinian nakumkamai. ^3Nuya mesekranam kampuntin atsamunam jurukmiai. Tura nui Yajasma kapaakunam nuwa eketun wainkiamjai. Nu Yajasmanmasha Ashí Yúsan yajauch chichareamu aatramuyi. Muuke Siátitiat kachuri Tiásauyi. ^4Nu nuwasha tarachin yamakai kapaakujaisha ti shiir iwiarmamar entsaruyi. Kurijiaisha, Shíirmach kayajaisha, ti shiir Sháukjaisha iwiarmamprauyi. Kurí pininkian Muíjmiainniasha tura Ashí ni tsanirmatairi Imiá yajauch armia nunasha piakun ajaamak takakauyi. ^5Nijiainiumsha ni naaria aintsan Yúpichuch nekaachminia nu Júnis aarmauyi: UUNT PAPIRUNIA, Ashí Tsanirmauncha tura Ashí Ju Nunkanam Muíjmiainian Túrinia Nunasha Nukurinti. ^6Nu nuwasha Yus-shuar Krístunun etserkar Máawarma ainia nuna numpen nampekuyi. Nuna Wáinkian ti Enentáimturmajai. ^7 Túrunamtai nayaimpinmaya suntar Túrutmiai "¿Urukamtai Imiá Enentáimtam? Wats, Ashí nuwanun paant ujaktatjame. Núnisan yajasma ekenak Júana nunasha paant ujaktatjame. Muukesha Siátichukait tura kachurisha Tiáschak ainia. ^8Nu yajasma Wáinkiam nuka yaunchu pujuwiti tura yamaikia jui pujachiat Amúamunam tuke Játsuk Nánkatkachu Wáanmaya Jíinkíttiawai. Shuar nuna Wáinkiar ni naari tuke iwiaaku pujutai papinium Yámankamtaiknumia anujtukchamua nuka nu yajasman ashamkartatui. Nu yajasma yaunchu Pujú yamaikia atsayat atak wantinkiattawai' turutmiai. ^9`Nekas neka ainia nu juna Enentáimturarti: Siati muukenka siati Náintian nakumui. Nu nuwa nui eketui. ^10Núnisan ni siati muuke siati akupniun nakumui. Kame senku akupniuka nankaamasaru ainiawai. Chikichik tuke akupniuiti tura Chíkichka tuke taatsui. Nii taasha Núkap tsawant akupkashtatui. ^11Nuyá Ashí ukunmanka yaunchu amia Nú yajasma wantiniak nujai uchu akupin ajastatui. Túmaitiat Chíkich siati akupniujai iruram métek Enentáimpramniaiti. Tura nu yajasma yamaikia atsayat wantiniak akupak umik tuke emesnartinnium wétatui' turutmiai. ^12`Tias kachuri Wáinkiám nuka tias akupin tuke akupeenatsna Núiti. Niisha nu yajasmajai métek penké ishichik tsawant akupin ajasartatui. ^13Ju tias akupniusha métekrak Enentáimiainiak ni kakarmarin yajasman Súsartatui Nújaisha akupkat tusar. ^14 Murikjaisha mesetan najanawartatui. Túrasha Murik nupetkartatui. Niisha uuntjai nankaamas Uunt asa tura Núnisan akupniujai nankaamas Akupin asa nupetmaktatui. Tura Niijiai írutraa nu, Yus Winia Atí tusa achikma ásar tura Niin tuke umirin ásar Niijiai nupetmakartatui.' ^15Suntar tuke chichartak turutmiai `Tsanirmatai nuwa nayaantsanam uku eketu Wáinkiachumek. Nu nayaantsaka Ashí nunkanmaya Shuáran nakumeawai. ^16Tura tias Káchuka yajasmanum Wáinkiam nu, tsanirmatai nuwan nakitrar ajapawar Misú ikiukiartatui. Ni Ayashíncha yuawartatui tura aesawartatui. ^17Nu akupniu Enentáin Yuska ni wakeramurin apujsaiti. Nii timia nu umintsain akupniusha métekrak Enentáimprar ni kakarmarin takamtsuk yajasman Súsatniun Enentáimtikramai. ^18Nuwa Wáinkiam nuka Ashí nunkanmaya akupniun akupeana nu pépruiti." __________________________________________________________________ Chapter 18 ^1 Nuyá nayaimpinmaya suntar Táarun wainkiamjai. Ti kakaram akupin asa nunkancha Tsáapin awajsamai. ^2Tura ti kakantar chichaak timiai "Pai, Uunt Papirúnia penké meserai. Tura yamaikia íwianch matsamtaisha Ashí yajauch Wakaní pujutairisha ajasai. Muijmiai nanamtincha tura Ashí yajauch nanamtin ainia nusha nui pasunmainiawai. ^3Nu péprunmaya shuar tuke tsanirmaua Núnisan Ashí nunkanmaya shuaran anampratniua Núnisan ni ti yajauch turamujai utsuurmai. Núnisan Ashí Jú nunkanmaya akupin Yúsan iniaisar niijiai tsanirmawarua ainis ainiawai. Tura shuarsha ni yajauch wararmajai ti Kuítrintin ajasaruiti." Tu timiai. ^4Nuyá nayaimpinmaya ti kakantar chichaman antukmajai. "Wíi shuaraitrumna nuka Nú peprunmaya Jíinkitiarum. Túrachkurmeka ni tunaari jumamkirum ni Wáitsatniurincha pachiinkiattarme. ^5Ni tunaarisha ti piak nayaimpiniam jeastatuk ajasai. Tuma asamtai Yus ni tunaarin kajinmatkichuiti. ^6Ni Tunáa Túramujai métek akikiam ataksha nuna nankaamas métek patattsata. Ni yajauch Túramu nijiamchin Ashí aararma Núnisan nuna nankaamas ti Wáitsatin nijiamanch pachimpruram susata. ^7Waantu Enentáimtumak yajauchin wararsama nujai métek ti Wáitkiastá yamaikia. Tunáan ti Túriniaitiat ni Enentáinkia Enentáimias "Uunt Akupniuitjai. Wajechu asan penké Wáitsashtiniaitjai" tu Enentáimtumawai. ^8Tuma asamtai ti Wárik chikichik tsawantai ni Wáitsatniuri tarittiawai. Jákatniusha ti Wáitsatniusha tura tsukasha Tarí Ashí jijiai ekeemankattawai. Uunt Yus Ashí Tujincha nu kajerkamu asa nujai Asutniáttawai." Tu timiai. ^9 Ashí nunkanmaya akupin niijiai tsanirmawaru ainia nu Ashí yajauchin niijiai wararsaru ásar nu pepru esaak Múkuint ajakui eararmai. ^10Ti esaak Wáitiakui nui pachiinkiar Wáitsatniun ashamainiak arant wajasar tiartatui "Maa, Papirúnia ti uunt pépruitiat nekas Wáitnenmai ajawai. Imiá Wárik ni Wáitsatniuri tarini." ^11Núnisan Ashí nunkanam Súrin ainia nusha nu péprun ti kuntuts Enentáimturar earartatui. Ni surutain itiamun ¿yaki sumarkat? ^12Kame juna itiaru ainiawai: kurincha, Kuítniasha, kaya Shíirmachincha, ti shiir Sháuknasha, ti pénker tarachniasha, akupin entsatai shiirmachin yamakaincha kapaaniuncha, sétancha, itiaru ainiawai. Núnisan Ashí kunkuin numincha, ti shiir awara najanamuncha, ti Shíiram numincha, Yankú jiruncha, penké jiruncha, Mármur kayancha itiaru ainiawai. ^13Núnisan ishpinnasha, Nusháa kunkuinniasha, mira kunkuinniasha, umutaincha, asuitincha, trikiu nerencha, tura trikiu ti pénker nekenmancha itiaru ainiawai. Núnisan aintstai tankuncha, murikniasha, kawaincha ni Kárurijiai, tura Nú arantka Shuárnasha suruktinian itiaru ainiawai. ^14Tura nu péprun tiarmai "Numí neren ti wakeruk Súmauya nu yamaikia nui atsawai. Ashí ni Kuítrisha tura Ashí ni pénkerisha tuke penké amuukayi." Tu tiarmai. ^15Ashí nuna Súrin armia nu, nuna surukar Kuítrintin ajasaru ásar, ti Wáitsamun ashamkar arant wajasar earartatui. ^16Túrawar tiartatui "Maa, uunt pépruitiat ti Wáitnenmai ajakai. Nuwa ti penker iwiarmampra ainis Nuyá shuar akuptai tarachin yamakaijiai kapaaku entsarmai. Kurijiaisha kaya ti Shíirmachijiaisha tura ti penker Sháukjaisha ti shiir iwiarmampraruyi. ^17Ti Wárik Ashí ju kuit amukaiti." Tu tiarmai. Ashí uunt Kanú Kapitiántrisha, Ashí nayaantsanam katiinia nusha, Ashí Kanú Wiánniusha, tura Ashí Kanú nérennurisha árantak wajasarmai. ^18Tura pepru esaak Múkuint ajan Wáinkiar ti kakantar uutainiak tiarmai "Timiá shiir pepru atsuwiti." ^19Tiar ti kuntuts pujuiniak awatmamar kakantar uutainiak tiarmai "Maa, ti uunt pépruitiat ti Wáitnenmai ajakai. Ashí uunt kanu nérentin nayaantsanam niijiai takasar Kuítrintin ajasarmai. Tura ti Wárik mash emesnarai." Tu tiarmai. ^20Antsu nayaimpiniam pujarumna nu, Ashí Yus akatramutirmesha, Ashí Yusna etserniutirmesha, tura Ashí Yus-shuar árumna nu ni Wáitsamujai warastarum. Nu Wáitsamujai atumin yajauch awajtamsamarmena nuna yapajtiurmakurme. ^21Nuyá ti kakaram nayaimpinmaya suntar ti uunt neketai kayan Jukí nayaantsanam ajun timiai "Júnisan uunt pepru Papirúnia emesnar atakka wainniakchatin tuke menkakattawai. ^22Tura atakka jantsemma pinkiuisha tampursha shakapsha antunkashtatui. Nu arantcha nuinkia shuar penké takakmaschartatui. Túramtai nekeamusha antunkashtatui. Ashí mitia átatui. ^23Shiripkincha ekeemakchartatui. Nuatma nampersha antunkashtatui. Nuikkia ni shuari Súrin arma nu Ashí nunkanam nankaamantu armai. Tura Ashí nunkanmaya shuaran waweatniua aintsan Níiya Núnis ajasarat tusa anankawarmai. Túrasha Núnisan ti kakarmaitiat ju mash Túrunayi." Tu timiai. ^24Kame ni akupkamujai pénker shuar ti mantamnawaru asamtai nu péprunam Ashí yaunchu Yusna etserniu numpesha, Ashí Yus-shuara numpesha tura pénker shuar Ashí nunkanam maamu ainia nuna numpesha nui paant Wáinkiamniaiti. __________________________________________________________________ Chapter 19 ^1 Nuyá nayaimpinmaya ti Untsurí aents kakantar untsumainian antukmajai. "Ju ti shiir Enentáimtumainti. Yuska uwempratniuncha, nekas shiir átinniasha, nankaamaku átinniasha, tura Ashí kakarmancha nekas nérenniuiti. ^2Niisha aya nekas pénker Túratniua nuna Túrin asa ti nukap tsanirmaun Ashí shuaran tsanirijiai utsuun ti Asutiáyi. Niin ti Wáitkias Ashí ni shuari Máawarman Yapájmiátkaiti" tiarmai. ^3Ataksha kakantar untsumainiak tiarmai: "Ti shiiraiti. Nii Wáitsatin ji esaak tuke kajintsuk Múkuint ajawai." Tu tiarmai. ^4Tuíniakui paintikuatru uunta nu tura kuatru tankusha Nunká piniakumawar akupin pujutainium Yus pujana nuna shiir awajsarmai. Túrawar "Imiá nekasaiti. Ti shiir Túriniaitme" tiarmai. ^5 Akupin pujutainmaya Chícham Jíinkimiai. "Yusna takarniutirmesha tura ni umirniutirmesha, uuntaitkiurmesha úchitkiurmesha Kapitiánitkiurmesha péejchachitkiurmesha, ii Yusri tuke shiir awajsatarum." Tu timiai. ^6Nuyá ti Untsurí aents chichainiak kanusa uuntri nujankrak téter Ajá Núnisan antukmajai. Ti kakaram ipiamta Núnis amai. "Tí Shíiraiti, tiarmai. Ii Uuntri Yus Ashí tujincha asa Ashí akupkatniun nankaamayi. ^7Tuma asamtai shiir Enentáimsartai. Murikiu anajmarmari shiir iwiarnarmatai ni nuatnaikiatin tsawantri jeayi. Tuma asamtai ti shiir warasar nincha shiir awajsatai. ^8Murikiu anajmarmarinkia iwiarnarti tusa ti shiir Pushí sunasmai. Nusha yamaram Máatrachu asa ti Pújuiti." Tu tiarmai. Nu Pushí Yus-shuar pénker Túramun nakumeawai. ^9Nuyá nayaimpinmaya suntar turutmiai "Ju aatrarta: "Murik nuatma Námpernam ipiaamu ainia nuka ti shiir warasarti." Tu Aartá, turutmiai. Juka Yus timia asa Imiá nekasaiti." ^10Takui nu suntaran shiir awajsataj tusan tikishmatramjai. Túramtai turutmiai "Penke ainkiaip. Wisha Yusa Yáintrintjai ámijiai métek tura yatsumjai métek Kristu nekas chichamen tuke umirin ainia nu. Yúsak shiir awajsatniuiti." Tu turutmiai. Kame Kristu Imiá nekas timia nuna Ashí Yúsnan etserainia Nú shuar paant awajkartin ainiawai. ^11 Nuyá nayaimp uranniun wainkiamjai. Nui kaway puju wantinkiamai. Nu kawaynium ekeema nuna naari Ti Penker Umin tutaiyi. Núnisan Ti Nekas Turin tutaiyi. Ti penker Akupin asa aya nekas pénker Túrak mesetan najanaiti. ^12 ^13Ni jiisha jijiai métek Keeármai. Múuknumsha akuptai tawaspan Untsurí etsenkrakuyi. Nui ni naari Yus Chicham aarmauyi. Túrasha tana nuna Ninki takamtsuk nekaamai. Numpajai enkerman entsaruyi. ^14Ti Untsurí nayaimpinmaya suntar mesetnum weena aintsar kawainium ekemkar ti shiir Pújun entsaru Niin nemariarmai. ^15Nu suntara Uuntri weneeya, Ashí nunkanmaya yajauch shuaran Máatin, Puniá mai ere tsakatskatin Jíinmiai. Tura jirujai Asutiátniua aintsan ti kakaram akupkattawai. Túrak Ashí Tujincha Yusa kajetairi ti kakarma nujai Shuáran Asutiáttawai. Uwa nekenkar ijiuratniua aitkiasan Wáitkiasartatui. ^16Ni pushirincha makuincha ni naari aarmauyi: Ashí Akupniun Akupin tura Ashí Uunta Uuntri. ^17Nuyá Tsawái-nantunam suntaran eketun wainkiamjai. Nusha nayaimpiniam nanamtin nanamainian kakantar untsuak timiai "Yusa uunt namperin Yurumáitiarum. ^18Akupniu namankésha Yuítiarum. Suntara Kapitántri namankésha, kakaram suntara namankésha, kaway namankésha tura eketainia nuna namankésha, kame Ashí shuara namankésha nankaamantu ainia Núnasha tura penké shuar ainia Núnasha Yuítiarum." Tu untsukmai. ^19Tura Nuyá Entsaya Yajasmancha tura Jú nunkanam akupin ainia nunasha Ashí ni suntarijiai wainkiamjai. Niisha kawainium eketka nujai tura nuna suntarijiai mesetan najanatai tusar iruntrarmai. ^20Tura nu mesetnum Yajasmasha tura Kukaria Yajasmasha, penké ántar Yúsnan etserniua nu, mai achinkiarmai. Nuikkia Entsaya Yajasma ni kakarmarin Súam nu Kukaria Yajasmaka aents tujintiamun ti turak Shuáran anankawarmai. Túramtai nu shuar Entsaya Yajasma Náarin apujmamsar ni nakumkamurin shiir awajsarmai. Tuma asamtai Entsaya Yajasmancha tura Kukaria Yajasmancha íwiakuk asuprijiai ti kea nu ji-antumiannum Apeáwarmai. ^21Chíkichka kawainium eketkanumia Puniá tsakatskatin weneya jiinmia nujai mantamnawarmai. Túramtai nanamtin ni ayashin yuawar ejemakarmai. __________________________________________________________________ Chapter 20 ^1 Nuyá nayaimpinmaya suntar Táarun wainkiamjai. Nusha Nánkatkachu waa yawirin tura jinkiatai jirun kampurman takakuyi. ^2Nu suntarsha Ti Kajen Yajasman jiru kampurmajai jinkiamai. Nu Yajasma iwianchi Kapitiántri Satanas tutainti. Yáunchuya-napiti niisha. Tura nu iwianchin Jinkiá mir Uwí pujusat tusa ^3Nánkatkachu waanam epenmiai. Tura waiti uraichminian anujtukmai. Mir Uwí nankaamatsain Ashí nunkanmaya shuaran anankawarain tusa Túramai. Antsu mir Uwí nankaamasmatai ishichik tsawant ankant akupnaktiniaiti. ^4 ^5Nuyá akupin pujutainium pujuinian wainkiamjai. Tura shuara Túramurin iirsarat tusa kakaram sunasarmai. Tura Núnisan muuke tsupirka maamu wakanincha wainkiamjai. Nusha Yusa chichamen etserainiak tura Kristu chichamencha etserin ásar maamu armai. Niisha Entsaya Yajasmancha ni nakumkamurincha tikishmatracharu armai. Núnisan Náarincha nijiainiumsha tura uwejnumsha anujmampracharu armai. Nu shuar ataksha nantakiar emka nantaktin tsawantnum pachiinkiarmai. Túmainiak Krístujai métek mir Uwí akupeamun wainkiamjai. Antsu Chíkich Jákaruka mir Uwí nankaamatsain nantakcharmai. ^6Antsu emka nantaktin tsawantnum pachiinkiarua Nú shuar, ti penker aimak, ti shiir warasmin ainiawai. Nu shuarka Jimiará Jákatniunam pachiintsuk Yusna tuke takarin tura Núnisan Krístunu tuke takarin ártatui. Tura Krístujai métek mir Uwí akupkartatui. ^7Tura mir Uwí nankaamasmatai uunt iwianch urani akupnaktatui. ^8Túram Ashí nunkanmaya Shuáran anankawartaj tusa Jíinkittiawai. Kuk nunkanmasha tura Makuk nunkanmasha Ashí pujuinia nuna anankawartatui. Tura mesetan najanataj tusa ni suntarin nekapmarchamnia ti Untsurí irurtatui. ^9Tura Ashí nunkan enetak Yus-shuar matsamtaincha tura Yus ti aneamu pépruncha mash énkekarmai. Túramtai Yus nayaimpinmaya jinia akuptuk mash aesawarmai. ^10Tura iwianchi Kapitiántri, niin anankawarmia nu, asuprijiai Keá ji-antumiannum Apenámai. Nu yaunchusha Entsaya Yajasmasha tura Kukaria Yajasmasha, penké ántar yusnan etserniua nu, nui Apenáwarmai. Nuisha tsawaisha Káshisha iniannatsuk ti Wáitsartatui. ^11 Nuyá akupin pujutain uuntan tura ti Pújun wainkiamjai. Tura nui pujancha wainkiamjai. Niisha ti kakaram asamtai nunkasha nayaimpisha aya menkarar tuke Atsúarmai. ^12 ^13Tura Túrunatsain nayaantsanam Jákarua nusha Jíinkiarmai. Núnisan iwiarsamunam jaka pujuinia nusha Jíinkiarmai. Tura Jákaruncha, nankaamantu arma nunasha tura penké shuar arma nunasha, Ashí wainkiamjai. Tura Yusai naka wajaarmai. Nuyá Ashí shuar Túramu aakma Papí urantrarmai. Tura nu papinium aarma nujai métek Ashí ni turamuri paant nékaneakui Súmamtiknawarmai. Tura Chíkich papisha tuke iwiaaku pujustin Papí urankamai. ^14Nuyá Jákatin amuukati tusa ji-antumiannum Apenámai. Nu ji-antumiannum wétin Jimiará Jákatin Tútainti. ^15Tura Ashí shuar ni naari tuke iwiaaku pujustin papinium Atsúarma nusha nui Apenáwarmai. __________________________________________________________________ Chapter 21 ^1 Nuyá nayaimpisha tura nunkasha menkaramtai nayaim yamarman tura Yamá nunkancha wainkiamjai. Tura nayaantsasha atsumai. ^2Wi, Juan, ti shiir péprun, Yusnumia yamaram Jerusarénkan nayaimpinmaya Táarun, wainkiamjai. Anajmarma ni aishrin inkiuntaj tusa ti shiir iwiarmampra aintsan ti penker iwiaramuyi. ^3Nayaimpinmaya ti kakantar chichaamun antukmajai. "Iisiá, Yus yamaikia aentsjai pujawai. Tuke niijiai pujakui Ashí ni shuari ártatui. Tura niijiai tuke pujak nekas tuke ni Yusri átatui. ^4Yus ni neajkin ujujturartatui. Tura nuik amia nuka Ashí amuukarmatai Jákatniusha, uuttincha, Wáitsatniusha, tura najaimiatniusha atsuttawai." ^5Tura akupin pujutainium ekema nu "Iistá, Wi Ashí penké yamarman Nájanjai" timiai. Nuyá nu arantcha turutmiai "Juka Imiá nekas asamtai Aartá. Nekas Enentáimtustiniaiti." ^6Ataksha turutmiai "Yamaikia mash uminkiayi. Wiitjai. Yámankamtaiknumia Amúanmasha tuke pujuwitjai. Wisha A rétranmaya Y rétranam Ashí retra aintsaitjai. Ashí kitiama Núnaka tuke iwiaaku pujutai entsan penké Kuítchajai aartatjai. ^7Nupetmakunka Ashí yamarma juna mash susattajai. Wisha ni Yusri átatjai. Núnisan niisha winia uchir átatui. ^8Antsu Sápijkia, Yúsan Enentáimtichusha, yajauchin Máatrasha, mankartincha, tsanirmatan pujurniusha, wawekratniusha, ántar-yusan tikishmatniusha, tura Ashí Wáitrincha asuprijiai Keá ji-antumiannum Apenáwartatui. Nuka Jimiará Jákatin Tútainti." ^9 Nuyá siati suntar pinin Amúamunam Wáitkiastinjai piakun takakua Nuyá chikichik taruti Túrutmiai "Winitiá. Murikiu anajmarmarin iniaktustatjame." ^10Taku mesekranam naint Yakí juruki Yusnumia ti shiir Jerusarén pepru nayaimpinmaya Táarun iniaktursamai. ^11Nu péprusha Yusa wincharijiai Tsáapniniuyi. Nu Tsáapnincha kaya ti Shíirmachia Núnis jaspi kaya Nuní saar asa ti Tsáapniniuyi. ^12Pepru yantamesha ti Yakí pénkramuyi tura Wáitiri tuse amai. Tura nu Wáitinium suntar wajatiarmai. Nu Wáitinmasha Israer-shuara uuntri tuse armia nuna naari aarmauyi. ^13Nantu Tátainmaani menaintiu waiti amai. Nantu akatainmaanisha menaintiu waiti amai. Nunkaanisha menaintiu waiti amai. Arakaanisha menaintiu waiti amai. ^14Ti uunt kaya tuse apujsamu armai. Tura nui ekenir pénkramuyi. Nu tuse kayanam Murikiu akatramuri tuse armia nuna naari aarmauyi. ^15Suntar wijiai chichaua nu, nekapmatain kurin takakuyi. Nujai pépruncha, Wáitirincha, tura pénkramurincha nekapmartiniuyi. ^16Pepru esantisha wankantisha yakirisha mash métekrak armai. Suntarsha péprun nekapmataijiai nekapmaram esantisha wankantisha tura Núnisan jeamkamu yakirisha Jimiará mir Jimiará siantu (2.200) Kirúmitru amai. ^17Nuyá pénkrincha nekapmarmai. Suntar aents nekapmataijiai nekapmaram sesentikuatru (64) mitru amai. ^18Nu pénkramusha jaspi kayajai najanamuyi. Péprusha aya Kúrikiyi. Nu kuri ti penker Sáarauyi. ^19Pen apujtukma kayasha ti shiir kaya ainia nujai najanamu asa ti shiir iwiaramuyi. Emka nu jaspi Káyauyi. Jímiara nusha sapiru Káyauyi. Menaintiua nusha ákata Káyauyi. Kuatrua nusha Ismirártauyi. ^20Senkua nusha únise Káyauyi. Saisa nusha kurnarinia Káyauyi. Siatia nusha krisuritiu Káyauyi. Uchua nusha periru Káyauyi. Nuiwia nusha tupasiu Káyauyi. Tiasa nusha krisuprasa Káyauyi. Auntsea nusha jasentu Káyauyi. Tusea nusha Amatísta Káyauyi. Ti kayaim apujsamu asamtai ti Shíirmachiiyi. ^21Pepru Wáitiri tuse ainia nu, ti shiir nayaantsanmaya shaukjai chikichik najanamu armai. Pepru jintisha aya Kúrikiiyi. Nu kuri ti penker Sáarauyi. ^22Yusa Uunt Jeencha wainkiachmajai. Antsu nu peprunam Uunt Yus Ashí tujincha nu tura Núnisan Muriksha nu péprun Pímiutkui takamtsuk Níiniuyi. ^23Nu péprunmasha Tsawaí-nantusha Kashí-nantusha atsumchamai. Antsu Yusa winchari Tsáapin awajmiai. Núnisan Muriksha Tsáapin awajmiai. ^24Nu Tsáapnijiaisha Ashí nunkanmaya shuar wekasartatui. Tura Ashí nunkanam akupin ainia nusha nui yujainiak ni pénkerijiai nuna shiir awajtuiniawai. ^25Tura kashi Atsá asamtai tuke tsawaiti. Tuma asamtai Wáitiri tuke epenchamu ártatui. ^26Tura Ashí nunkanam pénker ana nuna nui itiaartatui. ^27Tura yajauchikia penké wayashatatui. Muíjmiainian Túrincha tura anankartincha penké wayachartatui. Antsu áyatik shuar tuke iwiaaku pujutai papinium naari aarma ainia nuke wayawartatui. Nu papincha Murik takakui. __________________________________________________________________ Chapter 22 ^1 Nuyá suntar tuke iwiaaku pujutai entsan ti Sáaran iniaktursamai. Nusha uunt akupin pujutainmaya ti saawi jiinmiai. Nu pujutaisha Yusna tura Muriknauyi. ^2Pepru jintincha tura Entsá mai paen tuke iwiaaku pujutai numi wajamai. Nusha Ashí tuse nantutin neremai. Ni nukesha Ashí nunkanmaya shuar Tsuámatainti. ^3 ^4Ashí yajauchia nuka atsuttawai. Uunt akupin pujutai, Yúsnasha Murikniasha, nuin aa asamtai ni shuari ti paant wainiainiak tikishmatrartatui. Tura nijiaincha ni naari anujmamkartatui. ^5Tura Káshisha atsuttawai. Nui pujuinia nuka shiripkincha etsancha atsumchartatui. Uunt Yúsak tuke Tsáapin awajtiatui. Tura ni shuari tuke iniannatsuk akupkartatui. ^6 Nuyá suntar turutmiai "Ju chicham ti nekas asa nekas Enentáimtusminiaiti. Uunt Yus yaunchu Níiniun etserniun ni chichamen Enentáimtikramia Núnisan yamaikia ni suntarin akuptuk Wárik Túrunatta nuna Ashí ni shuarin ujakuiti." ^7"Ti Wárik winittiajai" tawai Murikkia. Shuar ju papinium Yusa Chichame aarman umirna nuka shiir warasminiaiti. ^8Wi, Juan, juna mash iisan mash antukmajai. Tura mash iisan antukan nayaimpinmaya suntar iniaktursama nuna shiir awajsataj tusan tikishmatramjai. ^9Túram turutmiai "Penke ainkiaip. Wisha Yusa Yáintrintjai ámijiai métek tura yatsumijiai métek. Yúsnan etserin ásar tura ju papinium aarma nuna umirainiak Yusa Yáintri ainiawai niisha. Yúsak shiir awajsatniuiti." ^10Nuyá ataksha turutmiai "Ju Papínium aarma Yusna asamtai úukam ikiusaip. Ashí Túrunatin tsawant ishichik ajatesai. ^11Nu jeatsainkia yajauch shuarka tuke yajauch Túruki Wetí. Núnisan Muíjmiainian Túraka tuke Túruki Wetí. Antsu pénkeran Túraka pénkeran Túruki Wetí. Núnisan esetar Enentáimniusha tuke esetar Yusjai wekasati." ^12Muriksha tawai "Eta, ti Wárik winittiajai. Túran ti Shíirmachin Ashí pénker Túramujai métek Súsatniua nuna takukin winittiajai. ^13Wiitjai. Yámankamtaiknumia Amúanmasha tuke pujuwitjai. Wisha A rétranmaya Y rétranam Ashí retra aintsaitjai." Tu tawai. ^14Ni pushiri pénker nijiamatniua Núnisan pénker Túrinia Nú shuar shiir warasminiaiti. Nu shuar nu pepru Wáitirincha wayamniaiti. Túrar tuke iwiaaku pujutai numinmaya yuamniaiti. ^15Tura antsu Yúsan Enentáimtachuka, wawekratniuka, tsanirmatan pujurainia nuka, mankartinkia, ántar-yus tikishmatniuka, tura Ashí shuar Wáitian wararainiak tuke Túrin ainia nuka aa matsatainiak penké wayachmin ainiawai. ^16"Wi, Jesus, Ashí Yus-shuaran ujakarat tusan winia suntarun akupkajai. Wikia Tawit Weeaitjai. Túrasha Tawitia Uuntrintjai. Wikia ti Tsáapin yaa, Yánkuamia aintsanketjai." Tu tawai. ^17Yusa Shiir Wakanisha tura Murik anajmarmasha "Winitiarum" tuiniawai. Tura juna ántana nusha "Winitiarum" Tití. Tura Ashí kitiama nuka Winití. Wakerakka tuke iwiaaku pujutai entsan penké Kuítchajai Umartí. ^18Ashí shuar ju papinium Yus-Chicham aarma nuna antukarun juna ujaajai: Shuar jui aarman chikichan pataakka Yus niin ti Wáitsatin jui aarma nuna patattsattawai. ^19Núnisan shuar jui aarman emeneakuinkia Yus ni naarin iwiaaku pujutai papiniumia japirattawai. Tura ti shiir péprunam wayatniun suritkiattawai. Nu péprusha tura nu papisha jui paant ujakma ainiawai. ^20 Jú Papí aantratniun ujakua nu tawai "Eta, ti wari winittiajai." Pai, Núnisan Atí. Wari Winitiá, Uunt Jesusá. ^21Ii Uuntri Jesukrístu atumniasha shiir yainmakarti. Nuke Atí. __________________________________________________________________ This document is from the Christian Classics Ethereal Library at Calvin College, http://www.ccel.org, generated on demand from ThML source.