[See page image]

Page 507-508

captae solent its in quorum manus inciderunt, adulari, caput demittere, mortuum simulare, quas denique mitissimas onnium bestiarum dixeris : et quae tamen si qua fraude possint elabi, nihil nisi detrimentum et malum inferunt. Eadem est versipellium hominum ratio, in quibus nulla est integrita.s, nullusque candor. Nam si postquam flagitiis suis indulserint, et in proximos grassati fuerint, tandem eos spec sua frustretur, et corum consilia vel fraudes Deus detegat, ut scelerum ac flagitiorum suorum poenas imminentes metuant, tum dicas illos prorsus alios quod blandis verbis se excusare; scelus fateri, detestari, veniam deprecari plerumque solcant: denique nihil non polliceri et de se in posterurn promittere. Haec, inquam, est hypocritarum consuetudo, tit solent quum necessitate urgentur tanquam simiae Doi filios imitari. Sed non ita David, qui so canem mortuum et pulicem dicit, ut so apud Saulem purget de calumniis, et ostcndat se Dunquam cogitasse de quacrenda aliqua dig-nitate sese efferendo et consilia adversus ipsum ineundo, nihil denique per ambitionem molitum esse. Nam quaeso, unde tot querelae, tot certamina inter homines oriuntur, nisi ex ambitione et honorurn cupiditate? Hine, ut bone monet Paulus, aliorum in alios odia, hinc dissensiones, binc varia nocendi aliis studia. Quare si David novis rebus studuisset, si gratiam et autoritatem a.pud plebem malis artibus quaesivisset, si supra regem of ipsius filios sese extulisset, nae satis iustas occasiones sibi Saul oblatas habuisset Davidem insequendi, et testa lutoque persequendi, et omnia iustis querimoniis et terroribus implendi. Quemadmodum quum tonitrubus coelum commovetur, et grandine et saevis procellis misceri terrae coelum videtur. Unde vero tantus fragor, et tantum ubique murmur? Nempe quod a terra vapores in aerem attollantur, of ipsius constitutionem alterent. Nam si nulla in acre fieret vaporum adscensu alteratio, summa semper tranquillitas esset: sod quum assurgunt quae bumi repere debebant; et quum nubes in aere concurrentes solis splendorem impediunt, tune omnia sic misceri tonitru videmus of procellis, ut nihil nisi summa ubique appareat confusio. Non aliter inter homines fieri videmus. Nam si continerent se singuli in vocatione, et in ca modeste se gererent, et ea contenti nihil mains appcterent, summa ubique tranquillitas et quics apparerent, et non imitaremur canes venaticos in praedam semper hiantes, et sese mutuo dentibus lacerantes. Sod ambitio et honorum cupidita.s homines ad iurgia, contentiones et varia. certamina impellit. Non igitur abs re David hie sese cum cane mortuo comparat, ut se ostendat nunquam ultra suam vocationem attolli voluisse, nulla consilia adversus Saulem moliturn esse, rebus novis non studuisse, ut gratiain et autoritatem sibi

conciliaret, non inani iactatione usum neque insolentia adversus Saulem : sod sua sorte fuisse con. tentum, humilemque suum statum maiori antetulisse. Hanc vero doctrinam nos in usum oportet revoeare, ut qui aliis dignitate et autoritate praeest, non ideo tamen efferatur, et de se magnifice sentiat, et inforiores et sibi subiectos contemnat : sod in Dei timore et simplicitate et modestia ambulet: ac metuat horrendam punitionem in superbos, et eo quidem graviorem quo magis elati fuerint, et huma.num ordinem violaverint. Gravior enim Dei vindicta manet eos qui ambitione et honorum cupiditate sese prae aliis extulerint, quam qui medrocri suo statu et conditione contenti vixerint. Hine itaque subditi discunto non appetere superiorum dignitatem, multoque minus ad eam consequendam adversus ipsos insurgere, sod sua contenti conditione lieet vilis et abiecta sit coram hominibus vivere, scientes gratam illam et acceptam esse Deo, non minus quam altiorem et excellentiorem. Quare abstineant omnibus querelis et obloquiis ac demurmuratione adversus Deum, cuiuscunque ordinis et dignitatis sint homines, et placide sese Dei voluntati subiiciant, atque etiam D. Pauli doctrinam usurpent, ut singuli honore alios praeveniant sibique ipsis praeferant: ae proinde divites et primariae dignitatis viri sciant, etiam abieetis et contemptis hominibus Deum sua dons distribuisse, non contemnenda: et sua etiam vitia diligenter examinent, suamque infirmitatem expendant, ut se a Deo in tali gradu constitutos non suo merito sod ipsius bonitate norint: ac proinde sese Dei pedibus subiiciant: et ita cum proximis versentur, ne cui vel minimo facere iniuriam velint, etiamsi oblatam occasionem dicant quod se primos iniuriis lacessitos querantur. Saulis exemplum ex animo detestemur et fugiamus, cuius furorem in Davide insequendo videmus: sod potius quascunque iniurias patienter feramus , et immanissimorum hostium furorem patientia superemus, ut coram Deo inexcusabiles inveniantur, quod se a nobis provocatos ullis iniuriis merito queri non possint, ant ipsorum autoritatem nostris consiliis violatam , quos semper quietos et tranquillos fuisse propria conscientia redarguit.

Porro quae David ad se excusandum argumenta producit, Saulem magis ac magis adversus ipsum irritatura fuisse videntur, quoin videmus deinceps non meliorem factum, neque ad sanam mentem rediisse, sod pertinaciter ad mortem usque Davidem persequutum : verum tamen Davidem vehernenter adirzverunt. Nam ipsius audita voce Saul commotus exclamavit : An vox tua haec est, ili Mi David, et sublata voce flevit. Dixitque ad Davidem: Iustior es gne: nam to rependis mihi bonum, quum ego affecero to malo. Davidem igitur iustum et innocentem fatetur, se vero improbum qui ipsum nulla