[See page image]
Page 321-322
321 IN I. LIB. SAMUEL. CAP. XIX. 322
rendas erant molliores et remissiores, vel etiam
pudore et ignominia afficerentur, qui in officio
negligentiores erant, quod eorum magnanimitatem
oportebat esse mulierum animis superiorem. Praeterea sic voluit Deus palam fieri suarum manuum
opus ease, quod tam infirmis instrumentis perfectum eat. Quamobrem Davidi maior oblata eat oceasio Daum laudandi, at agnoscendi se Dei providentia ex imminenti mortis periculo liberatum,
quum uxoris consilio per fenestram dimissus est,
quam si humanis viribus adiutus fuisset. Nam
quum solus, sine ullius auxilio remansisset, licet
multi quidem ex suis militibus auxilium illi tulissent, si potuissent at ausi assent, et uxor illi sola
superesset, quid posse videbatur adversus Saulis
furorem? Saepe fit enim ut vel audacissimi fortissimique viri obstupescant ad regum furorem, at
metu vires ipsorum collabantur. Quamobrem hinc
apparet Daum sibi soli voluisse gloriam liberationis
Davidis tribui, non ullis humanis viribus adscribi.
Ex istorum vero narratione satis apparet Daum
posse suos sine ullis humanis praesidiis liberare
quotiescunque ipsi videbitur, ex summis periculis,
ex quibus nullus hominum opinione videbatur exitus dari posse. Nam, exempli gratia, Davidis domum cingebant armati Saulis satellites, eumque ad
mortem quaerebant. Is se per fenestram proripiens,
non tamen adhuc salvus at incolumis omne periculum evaserat. Nam in armatos illos satellites
poterat incidere, a quibus domus ipsius obsidebatur,
et ab ipsis vel ipso momento interfici, vel ad Saulem interficiendus deduci. Yerum hostes ipsius
Deus sic excaecavit, ut salvus at incolumis ipsorum
manus evaserit. Quare divinum hie auxilium agnoscamus quo non ex levi aliquo discrimine, led
ex ipsius sepulcri faucibus David liberatus eat.
Nam sane centies mortem oppetere potuisset, nisi
Dei manu admiranda servatus asset, vitamque
veluti novam ab ipso accepisset. Hine discamus
in Domino fiduciam nostram collocare, non quidem ut ratio humana dictaverit, et nostri sensus
apprehenderint : led in ipsa morte speremus, quandoquidem Deus in ipsam mortem imperium at dominationem obtinet.
Porro sequitur alius quidam dolus quem Michol
nexuit, ut Davidi tempus evadendi at fugiendi longius daretur, ex quo per fenestram dimissus fuerat.
Nam sensit patrem illico satellites dimissurum qui
Davidem investigarent, at inventum neci darent:
quare pro viribus operam dedit ut deceptis custodibus longius tempus Davidi ad fugam daretur
Caeterum quum subinde missi satellites a Saule
Davidem comprehensuri dicuntur, ex eo apparet
quanto furore Saul adversus illum exaestuarit.
Primum enim intromissi satellites Davidem quaerunt ad mortem: quem quum ex Michol aegrotare
, dixissent, et ad Saulem retulissent, iussit aegrotum
ad se ipsum in lecto portari manu sua perimendum.
Non tanti faciendum eius morbum qui mox sit pe
rimendus. Ratum itaque verbum esse vult; tanta
eat Saulis amentia, tantus furor. Hine apparet huie
mulieri consilium a Domino suggestum, at pruden
tiam qua patris occurreret in saniae. Nae, tit ante
dixi, pauci ad istiusmodi pavores animum retinent:
consilium enim nonnisi rebus quietis at tranquillis
accipi solet, at dato spatio ad deliberandum idoneo.
Quare si repentinus aliquis incideret pavor, sensus
obstupefiunt, at non veniunt in memoriam quae
rebus tranquillis at pacatis ad rectum consilium
occurrunt. Quamobrem miraculo quodam factum
videtur, ut Alicholi repente venerit in mentem sta
tuam in Davidis lecto collocare, pelle caprina in
volutam, at vestimentis opertam, ad iniiciendam
hostibus Davidis moram, ne repente fugientem asse
querentur; quasi res pacatae assent at per iocum
at extra periculum constituta risum quaereret. Sane
facti huius Daum at autorem at promotorem a nobis
agnosci par eat, qui Micholi consilium suggessit,
eique maritum servandi audaciam iniecit, ac pru
dentiam dedit in incepto pergendi, no in hostium
ipsum insequentium manus deveniret. Discamus
itaque divino auxilio ex periculis erepti ipsum pre
cari ut suum opus perficiat, neque conquiescat,
donee ad suum finem deduxerit. Deinde cognos
eamus Daum esse qui pedibus manibusque nostril
vires suppeditat : qui nostris mentibus consilium at
prudentiam immittit: qui animos facit ad id quod
utile eat, at ad quod ab ipso vocamnr fortiter per
ficiendum. Hine etiam in omnibus difficultatibus
et angustiis ad ipsum confugere discamus, eique
omnem nostrae liberationis gloriam tribuere, caventes
summopere ne eos imitemur qui in partem gloriae
cum ipso venire cupiunt. Nam multi fatentur qui
dem se Domini adiutos manu, led sibi etiam salutis
partem ascribunt, tantumque de Dei laude at gloria
detrahunt. Soli ipsi itaque deberi omnem gloriam
certo persuasi, ne dubitemus quin ad ipsum in
angustis rebus cum debita reverentia et humilitate
confugientes exandiat. Et si in rebus incertis an
xilium tulit, idem aliis ingruentibus effecturum
sciamus, suumque opus its perfecturum, ut nun
quam deseramur, modo nos spiritus ipsius sapientia
regi sinamus, verbique ipsius virtute armati simus.
Quod vero nominatim dicitur Miebol statuam
quandam accepisse, at in lecto Davidis posuisse,
saepe in sacris vox ills Teraphim in malam partem
accipitur: led non existimandum eat Micholam
ullum habuisse domi simulacrum quod adoraret:
neque legimus Saulem, etsi oonieetum in reprobum
sensum, unquam tamen sibi finxisse idola quae
coleret, aut ulla superstitione fuisse occupatum.
Quare non eat verisimile Micholam ulla habuisse
21