[See page image]

Page 307-308

Sod ipsa Ionathani verba digna sunt quae accuratius expendantur : Loquutus est Ionathas de David bona ad Saul patrem scum, dixitque ad sum

iYe peccet rex in servum scum David, quia non peccavit tibi, et opera e-ius bona suet tibi valde. Quandoquidem, inquit Ionathanus, David regem nulla in re laesit, eo magis inique agit Saul ipsum persequendo. Ionathanus igitur patri exprobrat ingratum animum, quum Davidis benefacta non tantum commemorat, sad etiam ait Davidem non peccasse in regem. Neque vero tamen etiam excusari apud Daum Saul potuisset si morte Davidis privatam aliquam iniuriam ultus fuisset. Scripta enim iam lox Dei: et quidem in animis hominum natura iusculpsit, bono malum compensandum : quare neque natura ipsa magistra Sauh Davidem ulcisei licebat. Ac tie Ionathanus quidem voluit patrem eximere divinac tlltlonl si Davidem laesus ipse ulcisceretur : sod peccatum gravius faeit et crimen auget, quum ait Davidem nulla in re peccasse adversus Saulem. Naturae enim ipsi repugnat, eius exitium quaerere a quo sis affectus beneficio. Ionathani sane naooqsia laudanda, patris vitium libere damnantis, et Davidis in patrem benefacta commemorantis. Nam, ait, nihil in to peccavit, et opera cius bona .sent tibi valde. Quare summa ingratitudo hie apparet cum summa malitia coniuncta. Nam inhumanum est sum a quo non aceeperis incommodum aggredi et babere contumeliose: quanto itaquc crudelius et immanius, cum cue devinctus sis multis beneficiis, et cuius singulars sit erga to studium et muita benefacta, odiis prosequi, et eius vitae insidiari? Nae brutes ipsis animantibus deteriores sunt istiusmodi homines. Nam et canes cum agnoscit a quo frustum panis acceperit, et ipsi lcones mansuescunt et cicurantur, ut ex profanorum multis histories apparet. Denique videmus ariimantcs brut;is agnoscere suos dominos et benefactores. Iniantes antequam pueritiam attigerint nutrices suas agnoscunt, a quibus vitam hauriunt, et in quarum tnammis praesidium suum collocant. Quos vero Deus sensu et rations donavit, quae nullts vlrtbus 1>otest expelli, quandoquidem ipse conscientiae sensus intus urit et cogit eos a. quibus acceperint boneficia agnoscere, nonne plus quam efferatos et barbaros esse necesse est, si acceptis ab aliquo beneficiis, cue vitam debemus, et qui nostris commodes studuerit, vitam auferre malis artibus nitimur? Istis rationibus Ionathanus patrem, et illum quidem regem constringit: at urget etiam quum addit, et vidisti, et laetatus es. Saepe quidem contingit nos ab aliquo beneficium aliquod consequi, de quo non constet: sad ubi agnitum beneficium nihilo minus parvi faeimus, et negligimus, eo maior est malitia nostra, et maiorem condemnationem meretur. Notanda iitur illa cireumstantia, quum

Ionathanus patrem praeveniens ait, non potes ignorantiam ullam praetexere, neque opus babes inquisitions, to ipsi vidisti Davidis animum, to ipsius benefactis gavisus es: ac proinde quantum ipsi debeas, euius mortem quaeris, non ignoras. Summa ipsius erga populum, summa erga to beneficia, quum et to et populum ex inimicorum manibus eripuit; to sane illi coronam tuam debes, sine cuius auxilio in hostium potestatem deveneramus. Testibus non opus est, neque ulla inquisitions, to ipse testis as idoneus : to gavisus as ipsius virtute. Gaudium autem illud Saulis manavit ex aff'ectione naturali, quod Deus regis et populi misertus asset: quare quum iam capitalis asset illius inimicus qui causa ipsi fuerat tantae laetitiae, quis non illum pro monstro merito babeat? Sane potius ignis et aqua conciliabuntur, quam duae illae tam contrariae affectiones. Nam qui beneficiis affectus est ab aliquo, nisi omnem exuit naturalem affectum et rationem, saltem sum honors dignatur, et saltem animo habet quam gratiam referre non potest. Quare desperatus est Saul et prorsus insanus, quum oblatam ipsi laetitiae occasionem, in odium convertit, et laetitiae illius autorem cane pains et angue exosus persequitur, eique ultimum exitium quaerit. Quamobrem lona.tbani integritas et liberalitas summopere est comtnendanda, quod patris vitia non dissimulavit, sad illi aperte suam turpitudiuem detexit.

Et quidem ulterius edam respexit, nempe non esse ipsi negotium tantum e.um Davide, a.ut mortali creatura, sod cum ipso Deo vivente. Nae multum erat exprobrasse patri crudelitatem et ingratitudinem, ut ante vidimus, sad tamen beneficia Davidis sic exaggerat, tit, velit patrem ad Daum ipsum assurgere, quum ait, et fecit Dam"aus salutem magnam univer.so Israeli. Tune ergo Doi manum rescinderes? Nam quid aliud est David quam Dei matins, per quem operatus est, quem to tamen persequeris? Vide ergo quicum tibi res sit, et cue bellum indicas. Nae aped homines ipsos perfidiosus et ingratus audies : et ita quidem ut tibi nemo amplius fidat, sad to universus populus abominetur, et dicat: Nonne in Daum as iniurius et contumeliosus? Nam quid aliud est David quam imago praesentiae Del? Tune igitur innocentem opprimes, et Deo invito, quem de suo solio non potes deturbare, sum cuius usus est ministerio trucidabis? Eum, inquam, cuius memoriam exstare perpetuam oportet, quod eius manu fuimus a periculo proximo liberate? Idcirco bene concludit lonathanus: Cave ergo pecces in sanguine innoxio, interficiens Davidem, qui est absque culpa. Haec ergo Ionathanus apud patrem protulit, quae scriptis dari sanetus spiritus voluit, ut ex its utilem doctrinam hauriamus, et singuli nobis ipsis admonitiones istas et