[See page image]

Page 141-142

opinione falluntur si evitata condemnatione volunt in numero iustorum haberi. Atqui etiam Deus gratiam suam minime astringit ad vitam praesentem. Et fit istud conapicuum latronis illius exemplo qui cum Domino nostro Iesu Christo in ligno pependit, qui licet a Deo in gratiam receptus, et de salute sua ab ipso Domino servatore Iesu certior factus, tamen meritas fiagitiis prioribus poenas dedit. Quapropter quum audimus in evangelio Dei gratiam nobis offerri, peccatorumque gratuitam remissionem, non ideo tamen sequitur Deum nor non eastigare corporalibus poenis in hac vita, quibus tanquam alexipharmacis erudiamur, ant quibus care dometur, et acrius ad seriam poenitentiam atimuletur. En quomodo Deus interdum quidem manu propria saepe nor castiget, vel hominum utatur ministorio, et tamen nostri misereri non desinat. Quapropter nemo sibi sinat imponi, ut Agagum hie videmus a se ipso deceptum, quasi nor omni correctioni et castigationi eximamur praedicatione remissionis peccatorum, et non imputationis praeteritarum transgressionum. Yerum Agag procul aberat a sensu misericordiae divinae: nam licet misericordiam se a Samuele speraret consequuturum, non tamen doctrinam ipsius amplectebatur, nullo Dei timore ducebatur, nullam religionem habebat, et interim se mortem evasurum sibi persuadebat. Nae stulta et atupida fuit haec opinio. Sic multos videas perfrictae frontis bomines, ultro Doi bonitate abuti, sibique omnem impunitatem polliceri, quod Dominus nester Iesus Christus in mundum venisse dicitur peccatores servaturus, licet tamen laxis habenis cum summo Dei contemptu in quaevis flagitia praeoipites ferantur, et ad quodvis malum fiant audaciores. Hie itaque videmus nullam a Deo sperandam misericordiam, nisi quibus peccata displicent, et qui se ipsos condemnantes eoram:Dei maiestate tanquam reos sese sistunt, et suppliciter veniam deprecantur.

Transeamus ad Samuelis verbs, quae summopere nobis aunt observanda: Sicut, inquit, fecit absque liberis mudieres gladius tuns : sic absque liberis erit inter mulieres mater tua. Quibus verbis Samuel futurae istius caedis Agagi iustitiam et aequitatem commendat, quae neque crudelis sit neque vitio verti cuiquam possit: red iusto Dei iudicio nitatur. Si Agagum dicimus deceptum esae dicentem, mortem amaram a se declinasse, Samuel his verbis illum reprehendet et increpabit, quasi dicat: Quo vero iure to putas ereptum ex morte qui tantam crude= litatem, dum viveres, exercuisti? qui multas mulieres liberis orbas fecisti, et multos liberos parentibus privasti, multasque viduas reddidisti? Nae in tabular ista relata aunt, quorum tibi iam reddenda ratio eat. Neque sane abs re Samuel its compellabat virum : quandoquidem improbi, quum

impendentes sibi poenas vident, solent vehementer commoveri, indignari et dentibus frendere, et adversus Deum et homines stomachari et insurgere. At Samuel feritatem illam contundit, doeens nullam superesse apem salutis et vitae, quod meritam mercedem illum oporteat referre, et factorum praemium. Its solet scriptura minari fore ut eadem mensura remetiatur its qui proximos laeserint, et iniuria aliqua vel contumelia affecerint. Idoirco Esaias olim dicebat: Yae tibi qui praedaris: nam et erunt qui to depraedabuntur. Quae comminatio praesertim ad babylonicam monarchism spectavit, rapinis et spohis multorum populorum plenam. Sane turn in Oriente regnum illud babylonieum maxime florebat, et tutum ab omni periculo videbatur : red tamen ipsum oportuit quae ingesserat tandem evomere. Quare, ut diximus, isti hcet summos honores occupent, et viribus polleant: tamen legi subiiciendos, et qua mensura fuerint aliis mensi eadem sibi remetiendum aciant. Quid igitur nobis futurum putamus, si isti bomines divinam ultionem non effugiunt? An impunitatem sibi pollicebuntur infimae conditionis bomines si alii alios depraedentur? Nae si qui autoritate et viribus pollent non eximuntur meritis poenis, etsi privilegio quodam sacrosancti videntur, qualis aliorum futura eat poena? Nonne Dei contemtores, contumaces et refractarii, praedones, foeneratores et istiusmodi homines qui male delectantur horrenda condemnatio manet? Ex Samuelis igitur oratione ad Agagum in primis colligamus oportere indices capitali supplieio aliquos condemnantes manifestum facere se nuila alia quam officii ratione sontes tali poena mulctare. Ideirco non sola simpliciter capitis sententia in sontes fertur, red adieeta etiam criminis declaratione: quod non tantum sontes, red etiam omnes qui adatant plurimum afficit. Et ea ratione iustitiae autoritas et aequitas ab omni violentia et rapinis discernitur. Yeluti si, exempli gratis, rex quispiam pro arbitrio hunc vel illum interfici iubeat, quemadmodum apud Turcas hodie morem obtinere videmus, non ea iustitia red violentia et latrocinium dicetur. At si criminis significatio accesserit, tum apparebit aequitas iustitiae, qua non tantum obtreotatoribus, et maledicis os occluditur: red etiam supplicium ahis documento eat, ut in Dei timore et officio quisque retineatur. Caeterum meditanda ista sententia, quam Deus ipse per Samuelem protulit, ut in hac doctrina magis ac magis egerceamur; nempe eos qui sanguinem humanum crudelitor effuderint, tandem in Dei manum et iudicium casuros, rationemque olim ipsi factorum reddituros: quemadmodum ipse Dominus Genes. cap. 9. loquitur: Bins qui sanguinem humanum efluderit, etiam fundendum, neque tantum facinus unquam impunitum fore. Quod sane iudicium exerect Deus saepe in hoc mundo