[See page image]

Page 45-46

ceps Ionathanum primo'statim impetu viginti homines stravisse, primamque illam hostium fuisse plagam. Saulem vero impetum in hostes facientem plerosque Israelitarnm sequutos fuisse, turn qui Philistaeis ipsis erant immiati, tum qui in antris et specubus delituerant: omnes inquam ad Saulem concurrisse. Quod vero inter Philistaeos quidam fuisse dicuntur, non sic intelligendum quasi quidam ad Philistaeos. defeeissent: red quod oecupata regionis parte a Philistaeis .multi ibi oppressi delituerint. Sic igitur Israelitae Philistaeis mixti fuerunt: et ne pedem movere quidem, licet imminente gladio faucibus, ausi sunt. Philistaei vero diu attoniti tandem tanto aunt terrore perculsi, ut sese mutuis vulneribus eonfecerint. Israelitae vero illis immigti pavorem illorum animadvertentes, et tantum errorem ipsis a Deo immissum ut sere mutuo caederent, et quisque esset gladio stricto adversus alterum, animos sumserunt, et reliquis Israelitis adiuncti, feeerunt in hostes territos et sese mutuo confodientes impetum. Ubi observandum non tantum immissum illis a Den terrorem : red etiam tantum atuporem et vertiginem ut sensu omni privati sint, et feris ipsis stupidiores et crudeliores fuerint. Nam . etsi ferae periculo territae diffugiunt, non se tamen invicem dilaniant: quod tamen istis de quibus agimus contigisse videmus. Quod vero Dei terror in illos incidit, non sequitur Deum Wes timuisse: cuius tautum abest ut virtutem cognoverint sub qua deiicerentur, ut contra blasphemis vocibus maiestatem ipsius lacerare - non desinant. Yerum enimvero vel invites ac ringentes Deum timere illos, etsi non eognoseant, ogortet. Tantus enim pavor animos illorum invasit, ut in caput suum montibus cadentibus sere perire sibi persuadeant. Atque have ease improborum, Deo submittere se recusantium, vindiotam videmus, ut lieet Dei maiestatis cognitionem omnem abiicere nitantur, tamen Dei metu et horrore percellantur. Et licet non agnoscant infinitam illam maiestatem, cui oportet omnes subiici: tamen quadam oaeea apprehensione divinae potentiae territi, etiam umbram suam reformidant, et nullis ipsos insequentibus, metn tamen diffugiunt. Et its Deus illorum arrogantiam caecam ulciscitur, qui in idolum ipsum transformant, et sua superbia virtutem et gloriam ipsius deiicere nituntur.' Oportet igitur amentes istos homines Deo sese submittere dedignatos, eiusque virtutem ac potentiam flocoi facientes its contundi, ut de nihilo terreantur, et umbra sua, quibus Dei potentia viluerat, percellantur: ut anxii et dubii ferantur, nulloque insequente diffugiant. Ex quibus discendum, nobis Deum timendum ut de ipsius auxilio persuasi oonstantiam invictissimam in mille mortis discriminibus retineamus. Haeo eat enim fidelium

in Dei::°Ftimore ;=ambulantium,')..et ab eius nutu et providentia, .pendentium, et I eius voluntate et mandatis reeedere- metuentium, 'pecc,tumque licet in nobis habitans odio habentium merges. Quare si fideles metus aliquis invaserit, Deus illos vacillantes corroborat, et-adversus quaevis pericula confirmat, ut licet coelum, terra, elementa omnia denique res omnes creatae coniurarent adversus ipsos et salutem ipsorum, tamen imperterriti maneant. Conspicuum istud eat exemplo Philistaeorum, quos Deus non tantum terrore aliquo, red tanto pavore pereulsit ut rationis et iudicii sensum omnem amiserint, quod olim etiam Madianitis contigerat. Nam in libro Iudicum legimus, Gedeone cum quadringentis militibus adversus Madianitas proelium parante, quorum exercitus erat multis hominum millibus instructissimus, non magno labore bellum ease confeetum : quandoquidem quum solar )ampsdes Israelitae ostentarent, et tubae clangorem ederent, suoque loco consisterent, et vociferarentur

Gladius Iehovae et Gedeonial Madianitae mutuis sere vulneribus, veluti .panico furore perciti, confecerunt Quemadmodum igitur tune temporis Deus ad populi sui liberationem tam eximium opus edidit: sic' etiam de Saule iam narratur, non magnis viribus opus fuisse ad frangendos hostes, qui sponte fracti aunt, tanto furore perciti ut adversus se ipsos impetum facerent, mutuisque sese vulneribus eonfieerent: quum ea esset confnsio rerumque perturbatio, ut quisque adversus fratrem gladium exsereret. Ex quibus apparet, Deum non tantum eorum animos enervare qui prius audacissimi videbantur, sed etiam in furorem et amentiam vertere. Atque its solet Deus hostes adversns suam ecclesiam . coniuratos ulcisci, ut sensum ilhs eripiat, terroremque panicum immittat: ut quum totis viribus impetum in miseros facere parati _fuerint, et nihil nisi cruentam necem spirarint, sibique magnos triumphos pollieiti fuerint, victoriamque eeeinerint, sibi ipsis perniciem adferant, et in se ipsos furore immani desaeviant. Atque hoc praedixit Dominus per prophbtam Zachariam, nempe se effecturum, u t ferrum incudem percutiat, hoc eat, qui pravis eonsiliis et molitionibus populum suum aggredientur et ultimum exitium minabuntur, tanto pavore percellantur, ut vel inviti in se ipsos ferrum convertant. Et proeul dubio mirabilis eat hoc tempore et miraculosa modis omnibus ecclesiae conservatio. Nam quis, nisi Deus, eorum furorem cohibuit, qui caedem nostram et sanguinem sitiebant? adeo quidem ut evaginatis iam gladiis impetum facturi fuerint, et ligna caedere ad fideles cremandos parati ? Nae videbatur ecclesia iamiam ad lanienam rapienda. Et quidem hostes coniurati arctissimo inter se vinculo conspirationis tenebantur, et de nobis eaesis et oppressis triumphum instituebant;